HZ 34 (juli-augustus)

BURGERINTERVIEW

PETER TERRIN,SCHRIJVER EN FOTOGRAAF

Herzele is gezegend met enkele succesvolle schrijvers en Peter Terrin is daar één van. Hij schreef onder meer de romans ‘De bewaker’, ‘Monte Carlo’ en ‘Yucca’. In 2012 kreeg hij de AKO-Literatuurprijs voor ‘Post Mortem’ en onlangs nog viel ook zijn meest recente boek ‘Al het blauw’ in de prijzen.

WILDE JE ALTIJD AL SCHRIJVER WORDEN?

Peter: Schrijver worden, was voor mij geen van zelf sprekende keuze. Als kind kwam ik bijna niet in con tact met literatuur. Mijn ouders wa ren eenvoudige fabrieks arbeiders, wij hadden geen boeken in huis en ik volgde een wetenschappelijke richting op school. Ik was zeer goed in wiskunde en weten schappen en een ingenieurs studie was toen een logische keuze. Deze studie heb ik afgebroken en daarna heb ik allerlei dingen geprobeerd. Ik was tweeën twintig jaar toen ik marmer verkocht aan Engelse architecten. Hotel kamers waren mijn tweede thuis, want ik zat voort durend in het Verenigd Koninkrijk. Ik droeg al een hele tijd de roman ‘De donkere kamer van Damokles’ van W.F. Hermans op zak dat ik ooit van een vriend cadeau kreeg. Op een bepaald moment, ik had genoeg hotelbars gezien ’s avonds, ben ik in dat boek beginnen lezen en ben ik niet meer gestopt. Ik was volledig in de ban van het verhaal en dacht: “Dit wil ik ook proberen, zo’n boek schrijven”. Ik ben teruggekeerd naar België en heb mijn leven helemaal veranderd. Ik nam een parttime job in de horeca. ’s Morgens ging ik werken en in de namiddag las ik boeken en schreef ik. Een soort zelf studie. Ik heb zes jaar niks anders gedaan dan werken, lezen en schrijven. De wereld van de literatuur ging open, en ik leerde het vak.

SCHRIJVER WORDEN WAS VOOR MIJ GEEN VANZELFSPREKENDE KEUZE

HOE REAGEERDEN JOUW OUDERS OP DEZE OMMEKEER?

Peter: In het begin waren zij heel ont goocheld en ongerust. Zij hadden geen idee wat het schrijver schap precies inhield, dat gegeven kwam in hun leven gewoon weg niet voor. Zij vreesden, denk ik, dat het verkeerd ging aflopen, dat ik in de goot zou belanden. Na zes jaar heb ik een verhaal in gestuurd voor twee wed strijden en ik won ze allebei. Zodra ik wist dat ik gewonnen had, heb ik mijn moeder gebeld. Het was de bevestiging van de buitenwereld die ik én mijn ouders nodig hadden. En nu zijn ze apetrots.

EN TERECHT, JOUW VERHALEN EN ROMANS WERDEN AL MEERMAALS BEKROOND MET LITERAIRE PRIJZEN. HOE BELANGRIJK ZIJN DEZE PRIJZEN VOOR JOU?

Peter: Toch wel belangrijk, want het is een erkenning van mensen uit het vak. Als je zo’n grote prijs krijgt, zoals de AKO-Literatuurprijs in 2012, dan krijg je meteen ook toegang tot het grote publiek. Ik heb wel altijd zeer mooie recensies gekregen en de verkoop van mijn boeken was goed, maar dankzij de AKO-Literatuur prijs scoorde ik een best seller en werd mijn naambekend heid natuurlijk veel groter. Voordien had ik nog een prijs gewonnen die op een andere manier belangrijk was, de Literatuur prijs van de Europese Unie. Die zorgde ervoor dat mijn boek ‘De bewaker’ in 20 talen vertaald werd.

HOE ZIET JOUW DAG ALS SCHRIJVER ERUIT?

Peter: Ik schrijf overdag, in mijn werkkamer thuis en tijdens de schooluren van de kinderen. Dat is dus helemaal niet romantisch (lacht). De meeste mensen denken dat schrijvers ’s avonds na het eten, met een glas rode wijn en een kaars erbij, gezellig nog wat zitten te pennen. Zo werkt het niet en zeker niet als je proza schrijft. Proza is zoeken naar woorden en heel vaak opnieuw beginnen. Het is niet altijd meteen raak wat je op papier zet. Soms ben je een hele voormiddag bezig met een stuk tekst en dan gooi je het ’s namiddags weg omdat je het niet goed genoeg vindt.

GA JE IN HET SCHRIJF- PROCES ALLEEN TE WERK OF LAAT JE TUSSEN- DOOR ANDEREN MEELEZEN MET JE VERHAAL?

Peter: Ik praat over mijn boeken met mijn vrouw, maar ik laat ze nog niet op voorhand lezen. Ik vertel wat over het verhaal of over een stuk dat niet loopt zoals ik zou willen. Dat zijn vaak tussen door gesprekken, terwijl bijvoorbeeld het eten op het vuur staat. Door gewoon de problemen die ik heb hardop te formuleren aan haar, komt de oplossing bijna spontaan. Mijn vrouw kent mijn werk als geen ander en ze geeft altijd goede raad. Als ik vind dat de eerste versie van mijn boek af is, is zij ook de eerste die het leest. En pas als zij het goed vindt, stuur ik het naar mijn redactrice in de uitgeverij.

WERK JE MET EEN VASTE UITGEVER?

Peter: Ja, De Bezige Bij is mijn vaste uitgever en ik heb daar ook een vaste redactrice. Dat is een heel open, vertrouwelijke werk relatie en ook helemaal niet dwingend. Zij leest het verhaal en geeft dan haar eerste bemerkingen. Ik ga daarmee aan de slag en maak een nieuwe versie volgens de opmerkingen waarmee ik akkoord ben. Als schrijver doe je altijd je voordeel met het luisteren naar zoveel mogelijk stemmen over je boek. Omdat je altijd wel iets oppikt, iets dat je zelf niet in de gaten hebt. En vooral, ik schrijf heel suggestief. Ik leg niet alles uit in mijn boeken. Ik wil veel aan de verbeelding van de lezer overlaten, hen betrekken bij het verhaal. Maar dat betekent ook dat de lezer op een dwaal spoor kan geraken. En dat is zeker niet de bedoeling. Daarom is het goed om een redactrice, die zo veel leest, als klankbord te hebben.

MET WELKE VAN JE BOEKEN HEB JE ZELF DE DIEPSTE BAND?

Peter: Alle boeken zijn mijn kinderen en ik zie ze allemaal graag. Elk boek heeft een ander karakter, een andere persoonlijkheid. Toch zijn er een paar die eruit springen, zoals ‘Post Mortem’ omdat het één van mijn persoon lijkste verhalen is. En ik heb ook iets speciaals met mijn boek ‘Vrouwen en kinderen eerst’ dat het minst opgepikt is. Het is een auto biografisch verhaal, maar zo absurd, dat geen recensent het in de gaten had.

IN JOUW LAATSTE BOEK , AL HET BLAUW , NEEM JE DE LEZER MEE NAAR DE LATE JAREN TACHTIG, NAAR HET ZWEMBADCAF AZZURA EN NAAR DE PASSIONELE RELATIE TUSSEN CARLA EN SIMON, DIE ELK OP EEN SCHARNIER PUNT VAN HUN LEVEN STAAN. VANWAAR KWAM DE INSPIRATIE VOOR DEZE ROMAN?

Peter: Op verzoek van een theatergezelschap had ik eerst een stuk geschreven over de hoofdpersonages Simon en Carla, gezien vanuit de toekomst. Ze zijn ouder en blikken terug op wat er gebeurd is. Nadat het stuk meerdere keren was gespeeld, voelde ik dat ik nog niet klaar was met het verhaal. In de roman betrek ik er ook de ouders en vrienden bij van Simon en ik situeer het in de jaren tachtig. In een verhaal verwerk ik altijd dingen uit mijn persoon lijke leven, dingen die gebeurd zijn, die mij bezig houden of geraakt hebben. Voor ‘Al het blauw’ gebruikte ik mijn ervaringen van toen ik negen tien jaar was en mijn ingenieurs studies stopzette. Ook het hoofd personage Simon breekt zijn studies af en gaat op zoek naar wat hij verder met zijn leven wilt doen. Hij voelt een enorme druk om beslissingen te nemen. Van die druk wordt hij verlost als hij verliefd wordt op Carla, de bar vrouw van het café, eenen veertig jaar, met Italiaanse roots en gevangen in een heel slecht huwelijk. Ze ontsnappen bij elkaar. Ze zien elkaar ’s nachts, als de cafetaria gesloten is en wanneer het zwem bad feeëriek blauw verlicht is.

IN EEN VERHAAL VERWERK IK ALTIJD DINGEN UIT MIJN PERSOONLIJKE LEVEN

BIJ HET BOEK HOORT EEN SPOTIFY-PLAYLIST?

Peter: Klopt. Muziek loopt als een rode draad doorheen het verhaal. In de cafetaria van het zwem bad staat een juke box, Simon is veel onder weg met zijn Mazda 323 en luistert onder tussen naar cassettebandjes met muziek opgenomen van de radio. Zo ging dat in die tijd (lacht). In het boek heb ik ook mijn eigen ideale zomerfestival samengesteld. De muziek van de jaren tachtig was geweldig.

OOK FOTO GRAFIE KOMT REGELMATIG TER SPRAKE, N VAN JOUW GROTE PASSIES WAARMEE JE DE LAATSTE JAREN ENORM BEZIG BENT. WAT HEEFT JE TOT FOTO GRAFEREN GELEID?

Peter: Ik heb altijd interesse gehad voor foto grafie. Zes jaar geleden was er een tv-programma ‘De Canvas connectie’. In elke aflevering ging men op bezoek bij één kunste naar die zijn of haar mening mocht geven over andere hedendaagse kunste naars en vormgevers. Eén van die kunste naars was de foto graaf Michael Wolf. Hij woonde in Hongkong waar de opper vlakte zeer duur is. Zo duur dat zelfs de poets ploegen in de wolkenkrabbers geen bezemhok krijgen. Bezems en zwabbers hangen en staan in Hong Kong netjes geordend te drogen in de smalle steegjes tussen de wolken krabbers. Michael Wolf maakte daarvan een fantastische foto serie. Heel origineel en ik dacht: dat is wat ik ook zou foto graferen. Die gedachte gaf mij de aanzet, ik heb een camera gekocht en het was meteen liefde op het eerste gezicht, net zoals dat boek ‘De donkere kamer van Damokles’ dertig jaar geleden.

IN 2020 STELDE JE TENTOON IN DE WATTEN FABRIEK MET 'BACKSIDE'. VOOR WIE HET GEMIST HEEFT, LEG NOG EENS UIT WELKE FOTO'S ER TOEN TE ZIEN WAREN?

Peter: Ik bracht er drie reeksen van minimalistische, speelse en nostalgische zwart-wit foto’s. Als straat fotograaf ben ik benieuwd naar de achterkant, de ‘back side’, naar wat soms aan onze aandacht ontsnapt. Ik probeer heel goed te observeren: een detail, een klein gebaar. Ik maak geen spectacu laire foto’s, maar foto’s waar wel net iets meer aan de hand is waardoor je blijft kijken.

IK PROBEER HEEL GOED TE OBSERVEREN: EEN DETAIL, EEN KLEIN GEBAAR WELKE MOOIE, INTERESSANTE PLEKKEN BEN JE AL IN HERZELE TEGENGEKOMEN ALS FOTOGRAAF?

Peter: Herzele heeft veel trage wegen en die leiden tussen de huizen en achter de tuinen. Dat vind ik altijd interessant als fotograaf. Ook de land schappen zijn hier prachtig, de akkers, weilanden en bossen. Ik wandel en loop veel in de Doormans vallei, een stilte gebied in het noorden van Herzele op wandel afstand van het centrum. Prachtig!

IS ER EEN NIEUWE ROMAN OF FOTOTENTOONSTELLING OP KOMST WAAR WE NAAR KUNNEN UITKIJKEN?

Peter: Eind augustus verschijnt mijn tiende roman: ‘De gebeurtenis’. Het is een bijzonder boek geworden, een roman in verhalen. De hoofd stukken kan je als aparte verhalen lezen, maar het geheel is groter dan de som van de delen. Er gebeuren dingen in het ene verhaal die pas in een volgend verhaal betekenis krijgen, persona ges in een bij rol keren terug in een hoofd rol. Alles is mooi verwikkeld. Ik ben heel benieuwd naar de reacties.

WIJ KIJKEN ERNAAR UIT!

www.peterterrin.net