
12 minute read
Dienst mobiliteit: heer en meester in complexe wegenwerkenpuzzels
‘Ligt de baan nu weer open?’, ‘Miljaar, moet ik hier een omleiding volgen?’ of ‘Ze zijn precies weer overal tegelijk aan het werken!’ Eén van de eerste dingen die in je opkomen wanneer er grote(re) of ingrijpende wegenwerken in je buurt worden aangekondigd of bezig zijn. Niet altijd een pretje, maar zo’n werken komen er altijd met een goede reden en er gaat heel wat denk- en planwerk aan vooraf. Wij geven je graag een inkijk in de werkzaamheden van onze mobiliteitsdienst. Hoe komen wegenwerken tot stand? Wat komt er allemaal bij kijken? Wie maakt welke beslissingen en waarom? We blikken daarnaast kort terug op recente realisaties in 2340 en kijken ook voorzichtig even vooruit. Welke werken staan ons de komende jaren nog te wachten in 2340?
Tweekoppig team
Onze mobiliteitsdienst is letterlijk 2 man groot. Kurt en Kris staan samen in voor de grote puzzel aan mobiliteitsoplossingen in onze gemeente. Daar komt achter de schermen heel wat bij kijken. De mobiliteitsambtenaar heeft een divers takenpakket en is niet uitsluitend bezig met de dagelijkse lokale en (stads)regionale mobiliteitsproblemen. Mobiliteit stopt niet aan de gemeentegrens. De mobiliteitsdeskundige doet ook beleidsondersteunend werk voor de burgemeester en schepenen. Vaak heeft zijn werk ook tal van raakvlakken met andere domeinen, zoals milieu, omgeving en economie.

We stellen ons mobiliteitsteam graag even voor
Kris Potters
(Voor)opleiding: ASO Economie-Moderne talen
Functietitel: administratief medewerker mobiliteit en economie
Werkzaam bij de dienst mobiliteit sinds 1 september 2022
Wat van je (minder) leuk aan je job? Nooit voor iedereen goed kunnen doen. De lange doorlooptijd van dossiers.
Waar ben je fier op? Een jaar bijna alleen de dienst bemand.
Wat is de grootste uitdaging in je job? Tijdelijke omleidingen tijdens lopende omleidingen uitzoeken.
Als je carte blanche krijgt, wat wil je dan graag realiseren? Zone 30 in alle woonwijken.
Kurt De Veughele
(Voor)opleiding: handel en toerisme, graduaat verkeerskunde PHL
Functietiel: expert mobiliteit en economie
Werkzaam op de dienst mobiliteit sinds 1 april 2003
Wat van je (minder) leuk aan je job? De bagger die je soms over je heen krijgt! Want goed doen voor iedereen is een utopie.
Waar ben je fier op? De vele realisaties doorheen de jaren, zoals fietspaden langs de Gierleseweg, Merksplasseweg, Lilsedijk (industrie/Lilse Bergen), de leuke nieuwe schoolomgeving in de Schransdriesstraat, de samenwerking met de scholen in het kader van ‘duurzaam naar school’, …
Wat is de grootste uitdaging in je job? De boel gemanaged krijgen. Het is proberen een evenwicht te zoeken tussen het dagelijks werk en de hoeveelheid aan projecten.
Als je carte blanche krijgt, wat wil je dan graag realiseren? Te veel om op te noemen.
Geen exacte wetenschap
Naast de traditionele thema’s zoals trage wegen en verkeersveiligheid, komt de mobiliteitsdienst ook in aanraking met actuele thema’s die snel evolueren. Denk maar aan fietsbeleid, deelmobiliteit en elektrische mobiliteit. Een brede expertise is dus een must.
Hoewel mobiliteit geen exacte wetenschap is, is het bijna een kunst om tot pasklare oplossingen te komen. Als mobiliteitsdeskundige probeer je het best mogelijke scenario uit te werken waar zowel de politiek, de burgers als de verschillende externe partners en (boven)lokale overheden zich in kunnen vinden, altijd binnen het wettelijk kader.
Gewoon gaan!
Samen met Oud-Turnhout, Turnhout en Vosselaar heeft Beerse in 2022 met ‘Gewoon gaan!’ een nieuw mobiliteitsplan goedgekeurd. Het plan vertrekt vanuit 6 doelstellingen die de lokale besturen samen willen realiseren. Met die doelstellingen is ook onze huidige bestuursploeg aan de slag gegaan voor de planning en realisatie van grote en kleine wegenisprojecten in Beerse en Vlimmeren.
Elke legislatuur stelt het lokaal bestuur een meerjarenplan op, waarin het bepaalde prioriteiten vastlegt. Mobiliteit speelt daarbij een cruciale rol. Een politieke ploeg die bijvoorbeeld de focus wil leggen op veilige fietsverbindingen, zal automatisch meer wegenwerken opnemen in het meerjarenplan.
Sowieso is elke geplande ingreep een doordachte actie die naadloos aansluit bij het goedgekeurde mobiliteitsplan. Grote werken vinden dus nooit willekeurig plaats. Er is altijd een sperperiode van twee jaar van kracht die leidend is voor de opeenvolging en locatie van mobiliteitsingrepen. Kijk bijvoorbeeld naar de werken door Fiberklaar. Na de heraanleg van de Kapelstraat en het kruispunt met de Schransdries- en Sint-Corneliusstraat kan er daar nu dus geen glasvezelkabel aangelegd worden.

Ruimte voor water
Wegenwerken zijn trouwens niet louter een kwestie van straten (her)aanleggen en liters beton gieten of kilometers klinkers leggen. Integendeel, een goed mobiliteitsplan gaat hand in hand met een afgewerkt hemelwater- en droogteplan. Dat is iets wat Beerse alvast kan afvinken. Als lokaal bestuur is het enorm belangrijk om gewapend te zijn tegen de klimaatverandering. Langere periodes van droogte en hevigere regen zijn weerfenomenen die we het hoofd moeten kunnen bieden. En dat doen we door meer groen(bermen) te voorzien, we kiezen vaker voor waterdoorlatende verharding, leggen beken aan in een open bedding en zorgen ervoor dat regenwater maximaal wordt opgevangen waar het neervalt zodat de kans op overstromingen daalt.
Complexe puzzel
Nadat bepaald is welke projecten zullen uitgevoerd worden, begint het leggen van een grote puzzel. Wat zijn de wettelijke verplichtingen en adviezen rond de geplande (her)inrichting? Welke (toegangs)wegen en kruispunten moeten we herzien? Voor de aanleg van fiets- en voetpaden moet er altijd rekening gehouden worden met een minimumbreedte. Is er voldoende ruimte of moet het lokaal bestuur overgaan tot grondverwervingen via de notaris? Welke omleidingen en tijdelijke verkeersmaatregelen zijn er nodig?
Alles start uiteraard met het intekenen van plannen, maar lang daarvoor is er vaak al overleg met externe partners en (boven)lokale overheden zoals studiebureaus, Agentschap Wegen en Verkeer (AWV), Vlaamse Milieu Maatschappij (VMM), nutsmaatschappijen Aquafin en Fluvius, de provincie. Eén ding staat vast: aan de eerste spadesteek in de grond gaan vrijwel altijd maanden tot soms wel jaren aan overleg, planning, goedkeuringen voor (omgevings- en signalisatie)vergunningen en collegebesluiten vooraf.
Nog een belangrijke partner bij de opstart van wegenwerken zijn onze handelaars. Bij hen leeft vooral de bezorgdheid of klanten nog wel tot aan de winkel geraken. Kurt en Kris gaan daarom al vroeg in gesprek met hen om samen de mogelijkheden te bekijken. Het komt er dan op aan om zo goed mogelijke compromissen te sluiten. Handelaars krijgen altijd de vrijheid om hun zaak herkenbaar te maken bij de signalisatie.

Impact op onze omgeving
Wegenwerken hebben natuurlijk invloed op onze omgeving en gaan heel vaak gepaard met hinder op de weg. De dienst mobiliteit voorziet altijd verschillende omleidingsroutes en kiest in functie daarvan de juiste signalisatie in overleg met het studiebureau. Lokale en tijdelijke snelheidsaanpassingen zijn vaak van toepassing om de impact op de buurt tot een minimum te beperken. En omdat meten gelijk staat aan weten, gaat onze mobiliteitsdienst ook zelf de baan op om alle tijdelijke signalisatie te controleren. Daar waar nodig worden foutjes rechtgezet. We streven er in ieder geval naar om werken zo kort mogelijk te laten duren. Dat is niet alleen fijn voor jou als inwoner, maar ook voor bijvoorbeeld de hulpdiensten en vervoersmaatschappij De Lijn. Die laatste moet tijdig vervangof tijdelijke haltes voorzien en communiceren aan haar reizigers.
Werken liggen stil, wat nu?
Een onzekere factor bij wegenwerken is het weer. Daar heeft jammer genoeg niemand controle over. Afhankelijk van de weersomstandigheden kan het al eens voorkomen dat werken tijdelijk stilliggen of worden uitgesteld. Vandaar dat onze mobiliteitsdienst bij ieder project ook een bepaalde marge incalculeert voor eventueel tegenvallend weer. Maar als de regen met bakken uit de lucht valt, als het sneeuwt of het vriest stenen uit de grond, dan kan er in die omstandigheden niet gewerkt worden. Zie je dus in je buurt werken stilliggen, dan heeft dat vaak te maken met ongunstig weer. Heel uitzonderlijk worden werken gepauzeerd als er iets met de vergunningen niet in orde blijkt te zijn. Dan moet de aannemer dat eerst in orde brengen om reglementair te mogen verderwerken.
Veiligheid voor de zwakke weggebruiker
Veiligheid in het verkeer is een van de belangrijkste pijlers voor onze mobiliteitsdienst. Op het driemaandelijks overleg met de politiezone worden alle gevaarlijke punten in de gemeente besproken en ongevallen met lichamelijk letsel geëvalueerd. Op basis daarvan wordt beslist welke ingrepen er nodig zijn om de veiligheid van iedere weggebruiker te garanderen. Ook via de werkgroep omgeving komen er vragen van burgers binnen en bekijkt het hele team welke zaken daarvan op korte termijn aangepakt kunnen worden of eventueel meegenomen kunnen worden in grotere projecten, steeds binnen het wettelijk kader. Wist je bijvoorbeeld dat een zebrapad binnen een zone 30 in principe niet hoeft? De wet veronderstelt dat iedere weggebruiker in een zone 30 moet kunnen stoppen voor obstakels of mensen die willen oversteken.
Communicatie
‘We wisten van niks’ is een veelvoorkomende reactie van buurtbewoners bij de start van wegenwerken. Nochtans zijn bewonersbrieven een wettelijke verplichting voor de aannemer (niet voor de gemeente). Onze dienst mobiliteit stelt jammer genoeg vast dat die brieven vaak standaard bij het oud papier belanden en zelfs niet gelezen worden. E-mails sturen naar betrokken bewoners is echter geen optie, want een aannemer beschikt niet over e-mailadressen. Daarom worden buurtbewoners bij ieder project altijd minstens eenmaal aangeschreven. Bovendien verschijnen de aankondigingen ook via de verschillende gemeentelijke communicatiekanalen (Facebook, digitale nieuwsbrief, website, nieuwsbrief Beerse BinnensteBuiten).
Welke ingrepen werden al uitgevoerd?
We sommen hieronder een aantal grote en minder grote werken op die in de huidige legislatuur al aan bod kwamen.
1. Een comfortabel en veilig fietsnetwerk
Een aantal straten en de bijhorende kruispunten in Beerse centrum werden heraangelegd. Hier besteedde het lokaal bestuur extra aandacht aan het comfort en de veiligheid van de trage weggebruiker. Deze straten werden in het mobiliteitsplan aangeduid als belangrijkste straten in het fietsnetwerk doorheen onze gemeente: Tempelstraat, Bisschopslaan, Abdijstraat, Pastoriestraat, Bisschopslaan.


2. Verkeersluwe buurten en verbindende wegen
Vrachtverkeer dendert door het centrum van Beerse over veel te smalle straten en langs onze schoolpoorten om de bedrijven aan het kanaal te bereiken. Zo komt de broodnodige ruimte voor voetgangers en fietsers vaak in het gedrang. Daarom maken we werk van een nieuwe ontsluitingsweg die de Kanaalzone met de Antwerpseweg (N12) zal verbinden. Het is de enige mogelijkheid om het opnieuw aangenaam en veilig te maken om te wonen, naar school te gaan, te wandelen, te fietsen, iets te gaan drinken of te komen winkelen in Beerse.
Willen we àlle doorgaand verkeer weren uit onze woonbuurten, dan is eerst de nieuwe ontsluitingsweg voor vrachtverkeer nodig. Het centrum van Beerse is momenteel al erg druk. Als we nu al alle doorgaand verkeer uit de buurt halen, zal de leefbaarheid er nog niet op verbeteren. We namen wel al op enkele plaatsen maatregelen om het verkeer minder druk en minder snel te maken.

Enkele voorbeelden:
> Tussen de Stijn Streuvelsstraat en het Kerkplein, ter hoogte van Brasserie Flor, is er enkel nog toegang voor trage weggebruikers. Zo kunnen jonge fietsers zich veilig naar school verplaatsen en zorgeloos de doorsteek maken tussen park Tempelhof en park De Singel.
> In 15 straten in het noordelijk gebied tussen het kanaal Dessel-Schoten en de Merkplasseweg voerden we een zone 50 in, om sluipverkeer tussen de verbindingswegen Merkplasseweg (N132), Polendam en Rijkevorselseweg te ontmoedigen en het er veiliger en aangenamer te maken voor voetgangers en fietsers.
> In de Klampovenstraat legden we een tractorsluis aan om sluipverkeer te weren en de veelgebruikte fietsverbinding tussen Vlimmeren en Beerse veiliger te maken.
3. De Laak werd opengelegd in de Pastoriestraat en Tempelstraat

4. Heraanleg Kapelstraat met gele fietssuggestiestroken en slimme verkeerslichten op het kruispunt met de as Schransdriesstraat – Sint-Corneliusstraat

5. Veilig verlichte oversteekplaats Vlimmeren
Tussen de Engstraat en Klampovenstraat richtte het Agentschap Wegen en Verkeer een veilige oversteekplaats met verlichting in. De Engstraat is een belangrijke schakel in de fietsverbinding tussen Vlimmeren en Beerse-centrum, en zo verder richting Turnhout. Ze leidt ook naar toeristische plaatsen zoals Duivelskuil en Eksterheide, die aan de andere kant van de Antwerpseweg liggen.

6. Veilige fietsinfrastructuur voor bedrijventerrein Beerse-Zuid
In maart ‘22 werd het nieuwe en veilige fietspad met overdekte fietsenstalling aan bedrijvenzone Beerse-Zuid, op de hoek van de Lilsedijk met de Antwerpseweg, officieel ingehuldigd. Er werd een volledig nieuw, gescheiden dubbelrichtingsfietspad over een lengte van ca. 1 050 m aangelegd. Bovendien werd de bereikbaarheid met het openbaar vervoer nog verder gefaciliteerd door een uitbreiding van een overdekte fietsenstalling (voor 30 fietsen) nabij de bushaltes aan het kruispunt Lilsedijk met de Antwerpseweg.

7. Verkeersveilige schoolomgevingen
In 2021 maakte het lokaal bestuur werk van verkeersveilige schoolomgevingen. Vooral de herinrichting van de Schransdriesstraat is daarvan een uitstekend voorbeeld. Ingrepen als de octopus verkeerssignalisatie, opvallende wegmarkeringen, bi-flash ledverkeersborden, ruime en kwalitatieve fietspaden en oversteekvoorzieningen maken het plaatje compleet. Daarnaast werd de Pastoor Mensaertstraat omgevormd tot fietsstraat.


Grote projecten die starten in de loop van 2024
> Centrum Vlimmeren: herinrichting Kerkstraat – Zilvereind
> Centrum Beerse: Boudewijnstraat –Molenberg – Melkerijstraat, Albertstraat wordt fietsstraat
> Buiten de centra: kruispunt Lilsedijk (Sint-Corneliusstraat / N12) wordt Hoppinpunt, Steenbakkersdam als eerste stap in de ontsluitingsweg, …

Grote projecten voor de komende jaren
> Centrum Beerse: 2e deel schrijverswijk
> Buiten de centra: Lange Kwikstraat, Korte Kwikstraat, verdere stappen in de uitvoering van de ontsluitingsweg (Polendam, Rijkevorselseweg, fietsostrade, ... )
Volg alle updates van wegenwerken en verkeershinder via onze wekelijkse, digitale nieuwsbrief. Inschrijven kan via https://www.beerse.be/nieuwsbrieven/inschrijven
Het volledige mobiliteitsplan nalezen of op de kaart bekijken? Surf naar https://www.gewoongaan.be/mobiliteitsplan. Klik in de legende op 'zoom voor meer detail' en dan zie je welke acties er in Beerse gepland staan.