-DO’S & DON’TSOP SAFARI ‘ZO VOELT HET DUS ALS JE
HART OPEN
GAAT’
TRINITY SLAAT BRUGGEN TUSSEN CULTUREN
TEST
Hoe avontuurlijk
ben jij?
? k o o j i J . M I BEA
ij is voor m ij H . s u z f in Je m “Ik geloo orbeeld o o v d n e r e e een inspir ieve en liefdevoll osit staan. e op een p t n e v le het n in mijn e manier in g a r d it ook u e leven... s Dit wil ik jk li e g a k?” g en d omgevin len. I BEAM, jij oo tra door te s
BEAM m ee en ontvang een te gek cade au. Voor slec hts € 7,50 BEAM jij ook! Ga nu na ar www. eo-acties .nl/beam .
EO.NL/BEAM
LIV
IN
GS TO N
E
INHOUDSOPGAVE BIG
FIVE
04 // Livingstone & ik 06 // Weggestopt en uitgelachen 09 // Broodjes aap over Afrika 10 // ‘Zo voelt het dus als je hart open gaat’ 12 // Voor in je tas 14 // Trinity slaat bruggen tussen culturen 17 // De zweetsokken van je teamgenoot 18 // De kinderen van Moldavië 20 // Wereldkaart met overzicht projecten
23 // Do’s & don’ts op safari 24 // Bringing back the lost smile 27 // Afhankelijk van de schepping 28 // LOVE-ingstone 30 // Spoedcursus gebaren 31 // 5 tips om je reis bij elkaar te sparen 32 // TEST: Hoe avontuurlijk ben jij? 34 // Op avontuur met Livingstone 36 // ‘Als ik president van Ghana zou zijn…’ 37 // Recensies 38 // Verschillende reizen 39 // COLUMN: Onschuldig
GA JE MEE DE WERELD IN? Hartelijk welkom in dit magazine! Ik ben blij
Vlieg mee naar India op 24-25. Honderd
dat je het openslaat. Laat je meenemen
kinderen hadden nog maar weinig te
de wereld in. Of het nu naar Europa, Azië
lachen, maar in het tehuis waar ze nu
of Afrika is, ik wil dat je proeft en ontdekt
wonen is het een vrolijke boel. Pastor
dat de wereld mooi is, ook al lijkt het daar
John, de inspirerende leider, is een echte
soms niet op. Ik hoop dat je al blade-
visionair. Zijn hart klopt warm voor deze
rend en lezend inspiratie opdoet om op
kinderen. En voor de hele wereld waarin
avontuur te gaan. Test jezelf op 32-33 en
ook jij en ik leven.
ontdek wat jij in real life aandurft. Mijn droom is dat alle jongeren op reis Wil je liever eerst langs Trinity? Blader dan
gaan, de wereld in. Mijn droom is dat jij
snel door naar 14-15. Het zal druk zijn
op reis gaat. Dat je op weg gaat naar je
daar, wát een fantastische band! Maak ook
medemens en onderweg ontmoetingen
kennis met Naba. Op 6-7 lees je haar in-
hebt van hart tot hart. Dat je daarna het
drukwekkende verhaal en ontdek je Afrika:
leven kleurrijker ziet. Dat je rijker, mooier
krachtig en kleurrijk.
en completer wordt. Als jij je hart uitleent, wordt het alleen maar groter. Daarom heb-
STEFFEN BARENTSEN DIRECTEUR LIVINGSTONE
ben we dit magazine gemaakt. Voor jou. Veel leesplezier!
LIVINGSTONE & IK De jongeren die betrokken zijn bij Livingstone hebben een aantal gemeenschappelijke eigenschappen: ze houden van avontuur en hebben passie om hun naasten te helpen. Maak kennis met vier enthousiaste jongeren die allemaal op een andere manier betrokken zijn.
ANNE-JOSÉ NAP // 21 JAAR // STUDENT TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE “Tijdens mijn werkvakantie in India werd
je op een veilige manier op plaatsen waar
leren. Ik heb de reis dan ook ervaren
mijn vermoeden bevestigd: ik vind het
je als ‘gewone toerist’ niet welkom of niet
als een positieve ontwikkeling van mijn
fantastisch om andere culturen te ontdek-
veilig bent. Het is bijzonder indrukwekkend
persoonlijkheid en geloof. Het is een kleine
ken, prachtige mensen te leren kennen en
om de gelukkige gezichtjes van kinderen te
investering waar je ontzettend veel voor
ze te kunnen helpen door bijvoorbeeld les
zien als je bij ze bent, ondanks hun heftige
terugkrijgt. Eén van de meest indrukwek-
te geven of te klussen. Ik heb Livingstone
verleden. Ze hebben hoop en vertrouwen
kende momenten was dat ik na een aantal
ervaren als een organisatie die alles goed
in de toekomst. Het is een gave combinatie
dagen van waterschaarste en hitte met een
geregeld heeft en een mooie mix biedt van
om iets voor andere mensen te kunnen
prachtige kleuter op mijn arm dankbaar
cultuur, natuur en hard werken. Ook kom
doen en tegelijkertijd veel over jezelf te
mocht dansen in de regen.”
‘Ik heb de reis ervaren als een positieve ontwikkeling van mijn persoonlijkheid en geloof’ 4 // LIVINGSTONE
IN
SP
IR
ER
EN
PAUL VAN ZIJDERVELD // 22 JAAR // STUDENT ACCOUNTANCY "Afgelopen jaar heb ik mijn zonvakantie ingeruild voor een avontuurlijke reis naar Afrika. Ik liep al langer met het idee rond en al zoekend kwam ik terecht op de website van Livingstone. De kleinschaligheid, het persoonlijke en de christelijke visie van de organisatie spraken mij aan. Voor mij was dit het teken om actie te ondernemen. Ik heb voor Oeganda gekozen omdat ik veel mensen ken die erg enthousiast zijn over deze regio. Juist omdat ik weinig over het land wist, leek dit mij een mooie gelegenheid om kennis te maken met ‘The Pearl of Africa’. Ik vind het interessant om te ontdekken welke mensen er leven en met wat voor problemen ze te maken hebben. Livingstone bood mij de mogelijkheid om Oeganda écht te leren kennen. We bleven langere tijd op één plek waardoor je sneller in contact komt met de locals. We speelden simpele spelletjes met de kinderen. Ze werden daar
‘Slapen midden in de jungle is iets dat ik niet snel zal vergeten’
ontzettend blij van, bijzonder om te zien. Ook slapen op een camping midden in de jungle is iets dat ik niet snel zal vergeten, vooral omdat nijlpaarden daar vrij rondliepen. Dit was een ultieme ervaring waarvan je bijna niet kunt geloven dat je het echt hebt meegemaakt."
MERIJN VISSER // 26 JAAR // ICT’ER
‘Ik raad iedereen aan om de wereld en al haar culturen te ontdekken’
“Al mijn leven lang heb ik twee passies: ICT en mensen. Livingstone heeft een fantastische visie om andere mensen te inspireren door op reis te gaan en met mensen in een ander land samen te werken. Mijn ambitie is om met mijn bedrijf ITWAM (IT With A Mission) stichtingen als Livingstone te ondersteunen zodat zij hun werk nog beter kunnen uitvoeren. De afgelopen jaren heb ik Livingstone daar dan ook met veel plezier bij geholpen. Zo draait de organisatie sinds deze zomer geheel online met mail, agenda, contacten en bestanden. Daardoor is er veel flexibiliteit ontstaan. Ik vind het fijn dat ik daar mijn steentje aan kon bijdragen. Ik ben zelf ook op werkvakantie geweest. Door naar achterstandsgebieden te reizen heb ik meer bewogenheid gekregen voor armen en zieken. Ik raad iedereen aan om zoiets een keer te doen en de wereld en al haar culturen te ontdekken. Er is zoveel meer te zien dan alleen Nederland.”
HENRIKE STOFFER // 29 JAAR // LERARES BASISONDERWIJS “Via via werd ik benaderd of ik interesse had om reisleider te worden. Nadat ik op onderzoek uit was gegaan, werd ik enthousiast. In 2013 ging ik met een groep naar Oeganda. Tijdens de reis heb ik prachtige dingen gezien en meegemaakt. De lachende gezichten van de kinderen wanneer we lesgaven, het uitdelen van voedselpakketten en de enorme dankbaarheid van de Oegandese mensen. Eén vrouw is mij het meest bijgebleven: ze was erg arm en wij kwamen haar een voedselpakket brengen. Ze was zo dankbaar dat we er stil van werden. Als groep deelden we veel met elkaar wat zorgde voor een hechte band. Dat we elkaar voor die tijd nog niet kenden, maakte niet uit. Het was een geweldige en bijzondere ervaring.”
‘Ze was zo dankbaar dat we er stil van werden’
LIVINGSTONE // 5 Tekst: Melinda Pater
Weggestopt en uitgelachen
In een donkere hoek van het huisje zit de Oegandese Naba. Weggestopt, uitgelachen en alles behalve begrepen. Tijdens mijn allereerste Livingstone-reis kwam ik haar tegen. Ik zal me haar altijd blijven herinneren. Naba, maar ook haar moeder Florence. Een moedige vrouw met een bijzondere, autistische dochter. 2007 // Uitgelachen
dochter. Dat getuigde van moed. Weglopen
slaat haar grote ogen vermoeid neer. Alsof
De wegen zijn van rode aarde. Roze
bij een man is niet simpel in Oeganda. Waar
ze zich schaamt en weet dat ik het vreselijk
uniformpjes bewegen langs de kant van de
moet je heen? Wie wil jou? En in het geval
vind dat ze haar dochtertje opsluit in dit
weg en grote jerrycans liggen bij een groen
van Florence: wie wil jou met dat rare kind
donkere rookhok: de dichte keuken waar
moeras onder een stralend blauwe hemel.
van je? Een kind dat schreeuwt, alles eet
urenlang houtskool smeult om de matoke
Er is geen vuiltje aan de lucht. Hoe dichter
wat los en vast zit, niet zindelijk te krijgen is.
(bananenprak) te garen.
ik bij het huisje van Florence kom, hoe
Andere kinderen kun je iets leren, maar bij
Ze heeft gelijk, het is vreselijk. Maar tege-
doordringender het bijna schorre gekrijs
Naba lijkt dat kansloos.
lijkertijd weet ik ook dat ze geen keus heeft.
klinkt. De vredige sfeer wordt doorbroken. Er wordt daar binnen letterlijk om aandacht geschreeuwd. Met haar kromme handjes grijpt Naba zichzelf naar het hoofd. Haar haar is kort geknipt, maar zelfs die kleine kroeskrulletjes probeert ze eruit te trekken. Wat ze nog meer doet is krabben, bijten in haar eigen armpjes, op haar toch al beurse benen slaan en gillen. Heel hard gillen.
Niet werken is geen optie en werken met
‘De kinderen kijken om de beurt nieuwsgierig naar binnen en lopen grinnikend door’
Naba aan je zij onmogelijk. De kinderen van de school op het terrein waar Florence met haar dochter woont, kijken om de beurt nieuwsgierig naar binnen en lopen grinnikend door. Naba wordt uitgelachen. Ze moeten het maar voor lief nemen. Dat Florence hier bij de school kan werken, is al heel bijzonder. 2008 // Een heftig verhaal
Een paar jaar geleden begon Florence haar nieuwe leven in een ander deel van het
Florence ziet me kijken. Vervolgens kijkt
Florence en Naba zijn verhuisd. Het
land. Een leven zonder haar man, met haar
ze naar Naba, schudt zacht haar hoofd en
rookhok heeft plaatsgemaakt voor een
6 // LIVINGSTONE
Oinn stp dire ekrk eenn
en toch opgebloeid modderhuisje tussen de bananenbomen.
aandacht die Naba daardoor krijgt doet
Florence heeft net op het land gewerkt
haar zichtbaar goed. De beurse plekken op
en loopt me tegemoet. Ze glimlacht. Niets
haar armen en benen zijn al veel minder.
doet vermoeden dat deze jonge vrouw
verbazing is het Florence zelf die al vrij snel
al veel heeft meegemaakt. Als we bij het
2009 // Demonen verjagen
een einde maakt aan het exorcisme dat
huisje aankomen, herken ik Naba, ook al
Heel voorzichtig zak ik op mijn knieën en
hier wordt uitgeoefend op Naba. Alsof ze
klinkt ze anders. Het harde gillen gaat niet
ga ik op de grond zitten. Naba schrikt van
mijn gedachten kon lezen.
meer door merg en been. Elisa, de nieuwe
iedere onverwachte beweging die ik maak.
man van Florence, zit matoke te schillen.
Langzaam komt ze op me af schuifelen. Ze
2011 // Trots
Hij is een stuk beter voor Florence dan de
hurkt naast me neer en laat zich vervolgens
Als ik aan kom lopen hoor ik geen gegil of
vader van Naba die haar nooit behandeld
met een doffe klap op de rode aarde vallen.
geschater. Ik hoor liefelijk geplons. Naba
heeft als geliefde. Toen ik voor het eerst
Langzaam en zachtjes mag ik over haar rug
zit met beide handen in een teil met water.
hoorde waarom Florence en Naba bij hem
wrijven. We neuriën een liedje en ze klapt
Helemaal in trance. Ze is donkerder dan ik
weg waren gegaan, dacht ik: die man móet
onhandig in haar handen. Ze schatert het
haar ooit gezien heb. Ze heeft een gave huid
zelf ziek zijn geweest. Hij misbruikte zijn
uit. Doordat ze vaker buiten komt, heeft ze
en maakt stilletjes plezier. Na ons bezoek
dochtertje, want ze was toch gek? Dan zal
veel meer kleur.
aan diverse scholen voor gehandicapten, is Florence in gaan zien dat er meer kinderen
‘Het is Florence zelf die al vrij snel een einde maakt aan het exorcisme dat hier wordt uitgeoefend op Naba’
anders zijn. Onderweg hier naartoe had ik mijn ogen al uitgekeken. In het dorp zag ik verschillende gehandicapte kinderen zitten. Florence had me eerder verteld dat ze ook uit andere huisjes weleens gekraai hoorde, dat er achterin één van de winkeltjes een jongetje zat dat niet kan praten. Maar ik
ze het ook wel niet door hebben gehad,
Dan komt haar tante Joy langs, om naar
had die kinderen nog nooit gezien. Florence
was zijn aanname. Vol ongeloof heb ik het
eigen zeggen demonen te verjagen. Dat is
lacht. Wat ik in haar grote ogen zie, zegt
verhaal aangehoord.
allesbehalve feest. Het liefst zou ik nu heel
genoeg. Ze is trots. Dankzij haar inzet, zitten
hard willen roepen: ‘Snap ‘t dan mens, het
deze kinderen nu buiten.
Elisa geeft Naba een leeg flesje met wat
is niet de duivel! Wanneer je haar normaal
steentjes erin, een zelfgemaakte ramme-
zou behandelen en begeleiden dan zou
Helaas kreeg ik in augustus 2011 bericht dat Naba
laar. Ze lijkt op haar gemak. Florence en
Naba al een heel ander kind met veel
plotseling is overleden. Niet aan haar beperkingen, maar
Elisa hebben de mogelijkheid gekregen een
meer mogelijkheden zijn!’ Ik zeg het niet,
‘gewoon’ aan malaria. Ik zie en hoor haar schaterlach
eindje verderop te gaan wonen, weg van
bang dat ze mij dan ook als bezetene ziet.
nog als ik aan haar terugdenk. Florence en haar prachtige
de drukte van de school en de lachende
Straks steekt ze nog autobanden voor mijn
Naba zijn een inspirerend voorbeeld geweest voor de
kinderen. Ze werken om de beurt, zodat
deur in de fik om daarmee kwade geesten
andere moeders en hun kinderen in dat kleine dorpje.
er altijd iemand voor Naba kan zorgen. De
en slangen te verdrijven... Tot mijn grote
Haar leven is kostbaar geweest.
LIVINGSTONE // 7 Tekst: Tekst:Sophie Monirah HolSchep
- advertorial -
- Samenwerking Dorcas
Livingstone
‘Dorcas heeft de bestemmingen, Livingstone heeft de reizen – samen brengen we mensen in beweging’
In 2013 ging Dorcas een samenwerking aan met Livingstone.
Beleef Ethiopië
Livingstone heeft veel ervaring met groepsreizen naar de landen
Ethiopië is één van de eerste christelijke landen en heeft een
waar Dorcas werkt, zowel in Oost-Europa als in Afrika. Dorcas-
prachtige vroegchristelijke cultuur. Tegelijkertijd bungelt Ethiopië
directeur Joeke van der Mei: “De samenwerking was vanaf het
onderaan de wereldranglijst als het om welvaart gaat. Livingstone
begin positief. En dat merk je. Vanuit onze gezamenlijke passie om
organiseert een reis naar dit onvergetelijke land. Samen met
armoede dichtbij te brengen en het een gezicht te geven, combi-
plaatselijke Dorcas-medewerkers bezoeken de deelnemers diverse
neren we onze sterke kanten voor de deelnemers.” Op de agenda
projecten, zoals de gaarkeukens van het Dorcas Compound Feeding
staan reizen naar Ethiopië, Tanzania en Oekraïne. Meerdere landen
Centre en verschillende zorg- en ontwikkelingsprojecten.
zullen volgen. Oekraïne en de Transkarpaten Beklim de Kilimanjaro
Op deze bijzondere reis maken de deelnemers kennis met Oekraïne
In de meivakantie van 2014 vertrekken verschillende deelnemers
en verschillende Dorcas-projecten ter plaatse. Ook ontmoeten ze
naar Tanzania om de Kilimanjaro, de hoogste berg van Afrika (5.892
enkele granny’s en families die Dorcas ondersteunt. Zo laat Dorcas
meter) te beklimmen. Elke deelnemer heeft zesduizend euro opge-
zien hoe zij hulp biedt aan mensen in Oost-Europa. Deze reis is
haald voor Dorcas-projecten in Tanzania. Behalve de beklimming,
open voor iedereen die geïnteresseerd is, maar is vooral bestemd
die zes dagen duurt, bezoeken de deelnemers Dorcas-projecten en
voor betrokkenen, winkelmedewerkers en coördinatoren van de
kunnen daar met eigen ogen zien hoe Dorcas een verschil maakt in
Dorcas Voedselactie. Er zal tijd en ruimte worden gemaakt voor het
de levens van de allerarmsten.
uitdelen van voedselpakketten.
www.dorcas.nl
On
td
ek
ke
n
broodjes
aap over
afrika In Afrika is alles over één kam te scheren. Althans, zo lijkt het. Er wordt vaak over Afrika gesproken alsof het één groot land is en geen continent met heel veel landen. Er bestaan een heleboel vooroordelen over Afrika.
Deze vijftien broodjes aap
Deze feitjes zijn geen broodjes aap
Benieuwd naar welke voor-
zijn te generaliserend of gewoon
en dus wel waar:
oordelen Afrikanen over Neder-
niet waar:
1 // In Afrika zijn er meer mensen met een
landers hebben? Hier een top 3:
1 // Afrikanen lopen met botjes door hun
1 // Alle Nederlanders lopen op klompen
neus.
2 // In Ghana is er een grote filmindustrie.
2 // Alle Afrikanen zijn corrupt.
2 // Alle blanken zijn rijk.
3 // Alle kinderen hebben bolle buikjes.
vandaan.
3 // Iedere Nederlander is familie van
4 // Afrikanen zijn lui, ze liggen het liefst
3 // In Afrika worden pillen verkocht om
dikker te worden. Dit wordt namelijk
uitzien.
5 // Afrikanen hebben alle tijd.
gezien als ‘mooi’ omdat het zou
6 // In Afrika is iedereen HIV-positief.
betekenen dat je welvarend bent.
onder een boom.
telefoon dan met een eigen toilet. Veel bloederige horrorfilms komen hier
en hebben tulpen in hun tuin staan.
elkaar omdat ze er allemaal hetzelfde
7 // Alle moeders in Afrika zijn ‘big mama’s’. 8 // Afrikanen zijn zielig. 9 // Donkere mannen zijn groter lui, zieli hong g, erig
geschapen. 10 // Er is overal oorlog. 11 // Afrikanen kunnen beter dansen. 12 // In Afrika is iedereen gastvrij. 13 // Iedereen in Afrika heeft honger. 14 // In Afrika zijn de mensen sneller tevreden. 15 // Afrika is dor en droog (wist je dat
Oeganda ‘The Pearl of Africa’ wordt
genoemd vanwege de schitterende,
groene(!) natuur?).
corrupte big momma
LIVINGSTONE // 9 Tekst: Monirah Schep
‘Zo voelt
het dus als
je hart
opengaat’ at’
rt
als
Kayleigh Strien (20) ging drie jaar geleden met Livingstone op reis naar Tanzania. In Dar es Salaam werkte ze mee aan de bouw van een weeshuis voor kinderen van wie de ouders vrijwel allemaal waren overleden aan aids of malaria. Deze reis heeft haar meer veranderd dan ze ooit zou vermoeden.
elt
“Mijn vriendin Lotte ging met een groep van de kerk met Livingstone
wat je ruikt, ziet en hoort. In de blik van veel mensen zie ik een soort
op reis en vroeg of ik zin had om mee te gaan,” vertelt Kayleigh. Tot
rust. Alles is zoals het is. Afrikanen zijn blij en vol vertrouwen, terwijl
op de dag van vertrek vroeg Kayleigh zich af waarom ze ‘ja’ zei. “Ik
ze niet eens weten of ze die avond wel te eten hebben.”
voelde me niet meer thuis in de kerk, maar vooral niet in de groep, het waren gewoon mijn mensen niet.” Toch stond ze op een dag met haar koffer op het vliegveld. Magisch “De eerste dag al zag ik Enock zitten: gescheurde kleertjes en
‘In Afrika heb ik nederigheid moeten leren, dat ego van mij moest aan de kant’
gevaarlijk gereedschap in zijn hand. Wat me raakte, was het intense verdriet in zijn ogen. Ik ging met hem spelen en trok tijdens de rest
Kayleigh is inmiddels twee keer teruggegaan om de echtheid en de
van de reis veel met hem op.” Als onderdeel van de reis ging de
authenticiteit van Afrika weer te voelen. “Het heeft me veranderd en
groep van Kayleigh een paar dagen op safari. Toen ze terugkwa-
ik raak het niet meer kwijt. Ik voel me geen heilige en, ik ben geen
men in het weeshuis en Enock zijn nieuwe Nederlandse vriendin
christen op sandalen geworden. Ik spaar ook twee maanden voor
weer zag, had hij een lach van oor tot oor en sloeg hij zijn armpjes
de schoenen die ik nu draag. Want ik wil er goed uitzien, dat hoort
om haar heen. “Hoewel ik kinderen leuk vind, kan ik er ook wel snel
ook bij mij. Het is alleen niet meer zo belangrijk als voordat ik naar
weer genoeg van hebben. Maar dit was anders, dit ging zo diep,
Afrika ging. Toen was ik een podiumtijger die alle aandacht opeiste.”
het was bijna magisch. Zo voelt het dus als je hart opengaat, ik heb er geen andere omschrijving voor dan ‘pure liefde’. Opeens stond
Ego aan de kant
God daar, zo leek het.” Enock werd Kayleighs symbool voor liefde én
Na Afrika verruilde Kayleigh haar theateropleiding voor de pabo.
voor Afrika. “Hij haalt iets in mij naar boven. Afrika is heel intens, in
“Ik zie nu in dat ik in Afrika nederigheid heb moeten leren, dat ego
10 // LIVINGSTONE
in
sp
ir
‘Zo voelt
het dus als
je hart
openg
opengaat’
het dus als
je hart
opengaat’
je h
het du
‘Zo v
eens elkaars taal spreekt. In Nederland kunnen we behoorlijk langs
op een voetstuk en daarin kan ik me verliezen. Gek genoeg was
elkaar heen leven. Soms denk ik dat we juist hier ontwikkelingswerk
theater koos. Ik werd toen gevraagd om zes maanden als au pair te werken in Zuid-Afrika. Dat was voor mij een teken van Gods
en
‘Zo voelt
van mij moest aan de kant. Theater is voor mij te gevaarlijk: je staat er al iets buiten mezelf dat me remde op het moment dat ik voor
er
kunnen gebruiken om dichter bij onszelf te komen. Als je net terugkomt uit Afrika, ben je je nog heel bewust van alles: je eet de korstjes van het brood, je doucht koud, je doet het licht uit en je gedraagt
inmenging. Ja, deze omslag was wel een opoffering. Maar als leraar
je anders. Maar dan zak je weer af. Laatst, toen ik met mijn nieuwe
kun je theater spelen voor de klas, je kunt inspireren en op die
studie begon, zag ik mezelf opeens zitten: onderuitgezakt, zuchtend
manier wonderen doen. Afrika leerde me bovendien dat educatie
om de mensen waar ik mezelf niet tussen vond passen. Op zo’n
de basis van alles is.”
moment corrigeer ik mezelf meteen: wie ben ik om te zeggen dat een ander stom is? Ik ben werkelijk veranderd. Ik oordeel minder
‘Soms denk ik dat we juist in Nederland wel ontwikkelingswerk kunnen gebruiken om dichterbij onszelf te komen’
snel en laat mensen in hun waarde.” Waar het echt om gaat In Afrika vond Kayleigh de kern van haar leven. Enock staat voor haar voor vrijheid en liefde. Ze raadt iedereen aan een eigen Enock te zoeken – in welke vorm dan ook – om je elke keer te herinneren aan waar het echt om gaat. “De puurheid, de liefde en de eenvoud zijn bijna niet te beschrijven als je het niet zelf hebt ondervonden.
Werkelijk veranderd
Je kijkt voor altijd met andere ogen. Als ik ’s morgens mijn laptop
“In Afrika heb je weinig afleiding, je hebt geen telefoon en geen inter-
opendoe en kijk naar dat stralende koppie op mijn bureaublad,
net. Daardoor maak je intenser contact met de locals, terwijl je niet
relativeert dat alle sores van een dag in Nederland.”
LIVINGSTONE // 11 Tekst: Mineke de Vries
voor in je tas Wanneer je op reis gaat, zijn sommige gadgets onmisbaar. Uiteraard moet je uitrusting compact en handig zijn en niet duurder dan je hele reis. Hier een kleine selectie handige gadgets!
Trek & Travel pocketzeep Op reis, zeker in één van de Livingstone-landen, is het wel zo fris om een zeepje bij de hand te hebben. De Trek & Travel pocketzeep bestaat uit kleine blaadjes en is compact. Lekt niet, is biologisch afbreekbaar en
Victorinox SwissCard
mag zelfs mee het vliegtuig in. In diverse geuren,
Als je dacht dat het niet compacter kon dan het ‘gewone’
kleuren en varianten.
Zwitserse zakmes, dan heb je het mis. Deze multi-tool is van creditcardformaat en past met z’n 4,5 mm dikte prima
// €5,- bij Bever
in je portemonnee. Denk niet dat je met dit platte kaartje op je tools moet inleveren, de SwissCard bevat maar liefst tien functies.
Ook ver weg is het lekker als je even een momentje voor jezelf kunt hebben met je smartphone. Maar ja, hoe doe je
// €25,- bij www.zwitserszakmesshop.nl
dat als er geen stroom is? Neem een zonnelader mee! Deze Yu-charger is waterproof en heeft in één dag genoeg energie verzameld om een smartphone te kunnen vullen.
Mini leeslamp In sommige landen is het opeens donker. En dat terwijl jij net lekker in je dagboek zit te schrijven. Geen probleem met deze mini leeslamp. Ook in het donker lees en schrijf
Yu-charger // €49,- bij www.xtorm.eu
12 // LIVINGSTONE
jij nog lekker door. Vergeet alleen niet dat er morgen ook weer gewerkt moet worden hè! // €5,29 bij www.conrad.nl
On
td
ek
ke
n
Platypus camelbag
Joby Gorillapod
Wanneer je op reis bent, zeker als je aan de bak moet, is het belangrijk om goed te drinken. Met deze camelbag kun je even vooruit, zonder je werkzaamheden te staken. Tip: voeg een
Je wilt natuurlijk met zoveel mogelijk foto’s
beetje citroen of munt toe aan je
thuiskomen waar je ook zelf op staat. Met
water voor net dat beetje extra
dit kleine, fexibele statief kun je altijd de
smaak. Ook in andere merken en
beste positie kiezen met de zelfontspan-
maten verkrijgbaar.
ner. Het toffe van de magnetische versie is dat je ‘m zo tegen een lantaarnpaal
// €33,- bij Perry Sport
kunt plakken. // Vanaf €15,- bij www.kamera-express.nl Altijd en overal je favoriete muziek bij de hand. Zeker op reis kan dat erg fijn zijn! Deze compacte speaker zorgt ervoor dat je altijd en overal je eigen feestje kunt bouwen. Originele look!
NanoLite Mini Portable Speaker // £24,00 bij www.mygadgetsandgifts.co.uk
Ostrich Pillow
In Nederland valt het wel mee met de insecten, maar over de grens is het altijd handig om een steken- en betensetje bij je te hebben. Met het kleine arsenaal van de Bye Byte stekenen betenset kun je de meest voorkomende beten behandelen en ga je onbezorgd op reis.
Ben jij zo’n type dat alleen in z’n eigen bed lekker kan slapen?
Bye Byte stekenen betenset // €20,- bij de Apotheek
Dan is de Ostrich Pillow voor jou de uitkomst op reis. Met dit kussen slaap je altijd en overal. Hij ziet er niet uit en is ook redelijk aan de prijs, maar een goede nachtrust is goud waard. // €69,95 bij www.gadgethouse.nl
LIVINGSTONE // 13 Tekst: Stefan Stitselaar
-Trinityslaat bruggen
tussen
culturen
Elbert Smelt, zoon van een zendelingenechtpaar, is samen
eens in de eerste plaats een zegen voor de gemeenschap daar,
met zijn broers opgegroeid vlakbij de krottenwijken van Lima.
maar des te meer voor jou als reiziger: “Je doet een ervaring
Elbert, inmiddels weer in Nederland en getrouwd, wilde heel
op die je altijd, in wat voor vorm dan ook, bij zal blijven.”
graag het land van zijn jeugd aan zijn vrouw laten zien. Hij kreeg de kans om vanuit zijn gemeente als reisleider mee te gaan met een jongerenreis naar Peru. Een mooie ervaring.
Heel intiem Eén herinnering die Elbert het meest is bijgebleven op één van de vele reizen die Trinity inmiddels heeft gemaakt, speelde zich
Grote cultuurverschillen
hoog in het Andesgebergte van Peru af. “We waren op bezoek
Volgens de succesvolle zanger is het erg waardevol om een
bij mensen die een nieuw leven hadden opgebouwd met hulp
derdewereldland te bezoeken omdat het verschil met Neder-
van Tear, de organisatie waar wij ambassadeur van zijn. We
land zo immens groot is. “De ontmoeting met verschillende
gingen langs bij een tienermoeder die was bedrogen door de
culturen is ontzettend leerzaam. Het is een uitdaging om
plaatselijke dokter. Hij was een relatie met haar begonnen en
ineens midden in de armoede te staan. Je kunt geld sturen,
het meisje raakte zwanger. Wat zij niet wist, was dat de man
maar dan mis je de realiteit van de cultuur en de samenleving. Armoede beïnvloedt alles, daar kunnen mensen zich geen voorstelling van maken.” Volgens Elbert is een bezoek niet
14 // LIVINGSTONE Beeld: Willem-Jan Willem-Jande deBruin Bruin
in
sp
ir
er
en
Trinity is de laatste jaren uitgegroeid tot een band van formaat. De muzikale heren stonden op kleine, maar ook grote podia in Nederland, onder andere op de EO-Jongerendag van 2013. Inmiddels brengen ze hun muziek ook zeer regelmatig over grenzen ten gehore. Drie van de vier bandleden brachten hun jeugd door in Peru. Livingstone sprak met zanger Elbert.
al een heel gezin had. Toen ze zwanger was, liet hij haar
Nederlandse kerk zie je dat bijvoorbeeld ook, maar de regels
keihard vallen. De jonge moeder was haar aanzien in haar
zijn overal anders. In sommige landen is roken en drinken
bergdorpje totaal verloren. Dankzij de hulp van Tear kon ze
onder christenen niet normaal. In Nederland zijn we op onze
gaan studeren en nu is ze onderwijzeres. Wij hebben op een
beurt dan weer bang voor shoppen op zondag, terwijl dat in
bepaald moment heel intiem, alleen voor haar en haar kindje,
andere landen heel normaal is. En in Ierland duikt iedereen na
het liedje De Zonnebloem gespeeld. Het was zo mooi om te
de kerk de kroeg in om gezellig een biertje te drinken. Door dit
zien hoe het haar raakte; God werkte echt door ons heen.”
soort verschillen heb ik geleerd om te relativeren en verder te kijken dan mijn eigen wereld.” Elbert is ervan overtuigd dat
Universele taal De mannen van Trinity, drie broers en een vriend, hebben een voorliefde voor reizen en andere culturen, een overblijfsel van een jeugd in Peru. Elbert heeft zich lang enigszins verscheurd
het geloof in Jezus in elke cultuur even levensreddend is, maar wel voor iedereen op zijn eigen manier. “Het hoeft niet fout te zijn als je anders bent. Het zit ’m niet in de details, dat is maar bijzaak. Het gaat Jezus uiteindelijk om je hart.”
gevoeld. Hij was geen Nederlander, maar ook geen Peruaan. Met de band leerden de heren bruggen tussen culturen te slaan. In het repertoire zijn dan ook veel verschillende muzikale achtergronden terug te vinden. Uptempo, Spaanstalige, Zuid-
Elbert: ‘Ik wil heel graag meer van de wereld zien en laten zien’
Amerikaanse invloeden, aangevuld met liefde voor Keltische klanken, leveren een bijzondere sound op. Tijdens concerten
Grote dromen
probeert de band verschillende nationaliteiten en achter-
In mei 2014 verschijnt het nieuwe album van de band.
gronden met elkaar te verbinden. “Muziek is een universele taal
Daarvoor worden alle laatste voorbereidingen getroffen. In
die iedereen verstaat,” vertelt Elbert. “Wanneer het ook nog
het najaar van 2014 zal Trinity gaan touren in onder meer
eens verbonden is met God, wordt het nog krachtiger.”
Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk en natuurlijk in Nederland. Elbert zelf zou graag nog een keer naar Azië, Indonesië en India
‘Het is een uitdaging om ineens midden in de armoede te staan’
willen. “Daar heb je weer hele andere kleuren en muziekstijlen. En als ik nog één grote droom mag waarmaken, dan is het een soort reisdagboek maken op dvd. Al reizend muziek maken, ontmoetingen muzikaal omlijsten en verschillende landschappen vastleggen. Juist de verschillen benadrukken van Gods
Relativeren
prachtige schepping. Met allerlei verschillende mensen praten,
Inmiddels kan Elbert zeggen dat hij zich behoorlijk Nederlander
hun persoonlijke verhalen filmen en tussendoor gastoptredens
voelt, ondanks opgegroeid te zijn in Peru en de vele landen
van lokale artiesten. Ik wil heel graag meer van de wereld zien
en culturen die hij gezien heeft. Maar wel met een hele grote
en laten zien.”
voorliefde voor het buitenland. Dat zie je bijvoorbeeld terug in zijn voorkeur voor buitenlands eten, maar ook in zijn manier van leven. “Door het vele reizen, zie je de betrekkelijkheid
Trinity bestaat uit Elbert Smelt > zang, fluit, saxofoon, trompet // Johan Smelt >
van je eigen cultuur. Je doet veel dingen maar op één manier
gitaar // Niek Smelt > drums, percussie // Bert Bos > bas Albums Inicio (2007)
en dan denk je automatisch dat dat de beste manier is. In de
// Cada Dia (2009) // Este Momento (2010) // Pueblo Todos (live) (2011) // Qué Mas (2012) Website www.bandtrinity.com
LIVINGSTONE // 15 Tekst: Tekst:Sophie SophieHol Hol
- advertorial -
krimpen
aan den Ijssel
meets
RWanda
Een week lang met de handen uit de mouwen en met de voeten in de modder. Zeven jongeren uit Krimpen aan den IJssel waren een week te gast in Rwanda. Daar bezochten ze projecten van Red een Kind en zagen zo wat er met het geld gebeurt dat door hun kerk werd gegeven.
De jongeren kwamen niet alleen naar
Kinderen moeten veilig kunnen opgroeien,
kunnen betalen. Gezinnen moeten samen
Rwanda om te kijken, ze gingen zelf ook aan
het liefst in hun eigen gezin. Dat is de wens
de schouders eronder zetten om hun land
de slag. Zo hielpen ze bijvoorbeeld met het
van Red een Kind. Dat is niet vanzelf-
weer op te bouwen en hun kinderen een
bouwen van een huisje voor een meisje van
sprekend in Rwanda, het land waarin de
toekomst te geven.
18 jaar. “Bizar om te zien wat daar allemaal
sporen van de grote burgeroorlog in 1994
bij komt kijken,” vertelt Sander. “Het land
nog zichtbaar zijn. Er is bijna geen gezin
Jeugdleider Edouard: “Ik heb in dit land
wordt omgeploegd, vervolgens moet je
dat tijdens dit geweld geen familieleden is
gezien wat het is om echt te vergeven.
ver lopen om water te halen. Dan moet je
kwijtgeraakt. Juist daarom steunt Red een
Mensen die gevangen hebben gezeten
modder aanmaken om bakstenen mee te
Kind hier ruim 2.100 arme gezinnen.
omdat ze anderen hebben gedood,
maken en uiteindelijk bouw je een huis. En dat dus allemaal in de warme zon.” In de paar uur dat de jongeren meehielpen, is het respect voor de mensen daar flink gegroeid. Thom: “Wat op mij de meeste indruk maakte, is de kracht van de kinderen. De kracht om iedere dag kilometers te lopen
komen na jaren weer vrij. Nadat zij om ver-
‘Ik heb in dit land gezien wat het is om echt te vergeven’
geving hebben gevraagd, worden zij weer opgenomen in de gemeenschap. Samen bouwen ze verder aan de toekomst van hun kinderen. Wat een getuigenis!”
om water te halen. Wij kunnen ons niet voorstellen hoe het is om elke dag hard te
Red een Kind leert ouders hoe ze meer
werken zodat je broertjes en zusjes naar
inkomen kunnen verdienen zodat ze bij-
Help Red een Kind om meer te doen:
school kunnen.”
voorbeeld het schoolgeld van hun kinderen
www.redeenkind.nl/rwanda
16 // LIVINGSTONE
sa
m en
w er
ke
n
De van
zweetsokken je teamgenoot
Een reis met Livingstone is al een ervaring op zich. Een reis met Livingstone én een team des te meer! Samen maak je de mooiste dingen mee en je leert elkaar in korte tijd goed kennen. Het is fijn om samen te zijn, zeker als je zo’n eind van huis bent. Hoe houd je het gezellig?
Met een groep minder bekende of zelfs vreemde mensen op reis
heimwee hebt of gewoon even alleen wilt zijn, is het handig als je
gaan, is een spannend avontuur. Je kent elkaar niet goed en het
teamgenoten daar van op de hoogte zijn. Je bent met elkaar, maar
gevaar ligt op de loer dat er kleine of zelfs grote ergernissen kun-
natuurlijk is het geen probleem om af en toe een moment voor
nen ontstaan. Worst case scenario: je ene teamgenoot drukt nogal
jezelf te pakken als jij daar behoefte aan hebt. Even je eigen muziek
eens z’n snor en een ander staat veel te lang te douchen. Iemand
luisteren of sms’en met het thuisfront kunnen jou juist vrolijk
(iedereen ontkent) laat zijn zweetsokken door de kamer slingeren
maken en dat is alleen maar leuker voor je team. Is het nodig om
en wie ligt er ’s nachts toch zo hard te snurken? Als je eenmaal
‘sorry’ te zeggen tegen iemand? Schroom niet!
duizenden kilometers van huis bent, zal je het toch met elkaar moeten rooien.
Kijk om je heen Wees creatief als je tegen werkzaamheden aan loopt die jij lastig
‘Je zet samen iets prachtigs neer waar je met z’n allen trots op kunt zijn’
vindt. Kijk of jij misschien een ander klusje kunt doen of de kinderen kunt vermaken. Flexibel zijn is een must tijdens een reis met Livingstone. Je weet nooit precies hoe iets loopt of hoe je team in elkaar steekt. Laat je vooral niet afleiden door kleine dingen, maar geniet van je reis. Kijk om je heen, heb oog voor het land waar je bent, voor de dingen die je meemaakt en kijk eens hoe blij de kids worden van
Tijd voor jezelf
jouw aandacht. Alle andere dingen zijn het dan helemaal waard om
Het is belangrijk om als groep een eenheid te zijn. Zeker in een
dat mee te mogen maken. Uiteindelijk zal je merken dat je, ondanks
ver, vreemd land. Het is dan ook een goed idee om aan de groep
de anonieme zweetsokken, je groep gaat waarderen. Je zet samen
te vertellen wat je leuk vindt, of juist niet. Praat regelmatig met de
iets prachtigs neer waar je met z’n allen trots op kunt zijn. Kortom,
anderen over wat je meemaakt. Zolang alles bespreekbaar is, is het
neem die rare eigenschappen maar voor lief en geniet van je reis!
makkelijker om rekening met elkaar houden. Als je niet lekker bent,
LIVINGSTONE // 17 Tekst: Stefan Stitselaar
De kinderen van MoldaviĂŤ In de hitte van de zomer en de ijzige kou van de winter hangen ze op straat. Geen thuis, geen eten, geen zorg, geen toekomst. Veel straatkinderen in MoldaviĂŤ worden aan hun lot overgelaten in een somber en uitzichtloos land. In samenwerking met Livingstone worden er opvangcentra gebouwd waar ze aandacht en eten krijgen.
18 // LIVINGSTONE Beeld: Willem-Jan de Bruin
On
td
ek
ke
n
// Mijn liefste wens... De kinderen van het project in Bulaiesti staan uitbundig te zingen en komen één voor één naar voren om hun liefste wens te vertellen. Die verschillen erg: Andrei wil naar de universiteit, Alina wil naar de zee. Vica wil zangeres worden en George voetballer. Tatiana wil naar Wit-Rusland, Oxana wil het liefste God prijzen met liederen. Nicolai wenst een fiets, Yorick wil zijn eigen rap zingen. Galina wil graag haar vader zien op haar verjaardag. En Artiom wil een laptop. In de opvang groeit er hoop dat wensen uit zullen komen. Het verlangen van de begeleiders is dat als de kinderen veranderen, Moldavië verandert.
Vijftien jaar geleden begon Youth for Christ
halen zodat ze kunnen worden hergebruikt.
opvang. Soms nemen ze broertjes, zusjes
met deze zogenaamde Day Care Centres
“Wat je met de kinderen onderneemt, hangt
of vriendjes mee. “Je ziet hun leven veran-
in kleine dorpjes in Moldavië. In plaats van
van jezelf af. Je kunt creatieve dingen doen
deren,” vertelt Harald. “Vaak gaat het beter
rondhangen op straat, kregen kinderen
of buitenactiviteiten organiseren, zoals
op school. Soms verdwijnen de kinderen
een dak boven hun hoofd, een warme
een zeskamp, of de bossen in. Het is mooi
ook weer. Het is moeilijk ze te laten gaan,
maaltijd en konden ze spelletjes doen.
om te zien hoe vrolijk de kinderen worden
maar je kunt niet iedereen redden.” Hij ziet
Harald Aalbers vertrok in 1998 naar het
van sport en spel.” Volgens Michel maakt
de kinderen genieten als er Livingstone-
heuvelachtige Moldavië en werd daar di-
de combinatie van bouwen en er voor de
teams zijn, ook de begeleiders zijn dank-
recteur van Youth for Christ. Hij zocht voor
kinderen zijn zo’n reis tot een ervaring om
baar voor de hulp. “Het is daarbij prachtig
het programma children@risk contact met
nooit te vergeten. “Je bent actief als team
om wederzijds een kijkje in elkaars cultuur
lokale kerken. Hij vertelt: “Wij ondersteunen
en in het weekend is er tijd voor excursies.
te krijgen, dat brengt mensen dichter bij
de kerken die deze projecten organiseren.
Omdat je bij een gastgezin in het dorpje
elkaar.”
Als het kerkgebouw niet goed genoeg
slaapt, bouw je ook echt een band op met
is voor de opvang, bouwen we er een
de bevolking en kun je bijvoorbeeld zomaar
Van de straat
gebouw naast, samen met de Livingstone-
voor een bruiloft worden uitgenodigd.”
Maia Ivanovna is medewerker bij één van
teams die ’s zomers komen helpen.”
‘Ik werd geraakt door de liefde die je op deze plekken kunt uitdragen’ Metselen en spelen
de projecten en vertelt hoe een dag op het Problemen thuis
Day Care Centre eruit ziet: “We beginnen
Straatkinderen hebben vaak wel een
om 12.00 uur met alles klaarzetten, een half
huis en ouders, maar zwerven op straat
uur later komen de kinderen, die eerst wat
vanwege problemen thuis. Voorbeelden
te eten krijgen. Als er gekookt en gegeten is,
hiervan zijn: extreme armoede, misbruik,
wordt er aan lange tafels huiswerk gemaakt,
alcoholisme of afwezige ouders. Als er
zo nodig met begeleiding. Dan is het tijd
genoeg geld is, kunnen kinderen tot zestien
voor schilderen, knutselen, breien, sporten
jaar naar school. De meesten verlaten snel
en zingen voor wie dat leuk vindt. We
daarna het land omdat het moeilijk is er
zochten deze kinderen op schoolpleinen op
een bestaan op te bouwen.
en nodigden ze uit. Ze missen de basis-
Metselen is niet het enige dat Livingstone in Moldavië doet. Michel Verstegen (22) weet daar alles van. Hij is er maar liefst vijf keer geweest, de laatste keer als assistent reisleider. “Een paar dagen per week help je met de bouw, samen met lokale mensen. De andere dagen doe je activiteiten met de
behoeften voor een normaal leven, maar
‘Deze kinderen kunnen we niet in de steek laten’
kinderen,” vertelt Michel. “Ik werd geraakt
hebben ook psychologisch support nodig, veel zijn getraumatiseerd. Als de kinderen hier zijn, zijn ze in elk geval niet op straat en stelen ze niet. Ze leren hun leven op te bouwen en niet hun oude leven – waardoor ze geïsoleerd raken – te kopiëren. Het is zwaar werk en er is weinig geld. Maar deze
door de liefde die je op deze plekken kunt
Samen met anderen deelt Harald de
uitdragen. Al doe je niks, de locals zijn al
verantwoordelijkheid voor de projecten.
dankbaar voor het feit dat je er bent.” Het
Mensen vanuit de kerk worden waar nodig
bouwen is niet ingewikkeld volgens hem.
opgeleid, begeleiden de groepen en zetten
Het bestaat uit sjouwwerk, een fundament
oudere kinderen weer als vrijwilligers in. De
of wc graven, cement maken, zand zeven
groepen bestaan uit zo’n twintig kinderen
voor metselwerk en spijkers uit oud hout
en komen drie keer per week naar de
kinderen kunnen we niet in de steek laten.”
LIVINGSTONE // 19 Tekst: Mineke de Vries
Ga je mee de Moldavie
(Chisinau)
// Klussen // Day Care Centre // Kinderkamp
Italie
(Zhytombyr) // Day Care Centre // Kinderkamp // Kerk bouwen
(Muziekreis)
// Muziek // Daklozen // Citytrip Rome
Gambia
(Faraba)
// Kinderen basisschool // Leeftijdsgenoten // Bouwen
Ghana (Pokukrom) // Dorpskinderen // Bouwen // Basisschool
Zuid Afrika/Namibie // Weekend kinderkamp // Rondreis // Klussen
Lesotho (Maseru) // Vakantiebijbelclub // Kinderen // Weeshuis
Alle reisdata en prijzen kun je vinden op www.Livingstonereizen.nl/Projectoverzicht
Oekra誰ne
Liv
in
e
wereld in? Georgie (Tbilisi) // Straatkinderen // Ouderen // Sightseeing
India
(Noida)
// Weeskinderen // Opknappen weeshuis // Himalaya-kamp
Oeganda (Mukono) // Opvangtehuis // Activiteitenteam // Bouwen family-unit
(Owangai Village) // Dokterspost // Kinderen // Klussen
Tanzania
(Budaada)
(Dodoma)
// Bezoeken families // Bouwen // Sport en spel
// Straatjongens // Klussen // Sport en spel
(Dar es Salaam) // Weeshuis // Bouwen // Sport en spel
(Mpigi)
Kenia
(rondreis)
// Rondreis // Eco-ovens // Vrouwenconferentie
gs to n
// Middelbare school // Bouwen // Bezoeken families
(Ttula) // Klussen // Bezoeken families // Lesgeven
(Vrouwenrechten) // Dialoog // Samen koken // Gevangenen
- advertentie -
“to serve those who serve the world�
Al 60 jaar de reispartner voor humanitarian
Speciale tarieven
travel
voor iedereen die reist met een missie
Specialistische kennis en ervaring van onze mensen
Wereldwijd netwerk van kantoren
On
td
ek
ke
n
Do’s & don’ts
E V I F IG
B
Op safari gaan in Afrika is wel even wat anders dan de dierentuin om de hoek. Je ziet wilde dieren in hun natuurlijke omgeving en beleeft een ervaring om nooit te vergeten. Wat moet je absoluut wel en niet doen op safari?
Wel doen: // Neem een goede camera mee (zorg voor genoeg geheugen en batterij). // Maak veel foto’s en ga thuis pas selecteren. Wie weet heb je per ongeluk die ene giraffe op de foto gezet! // Zorg dat je een beetje natuurlijke kleuren draagt. Zo val je het minst op. Draag in ieder geval geen witte kleding.
Niet doen:
// Kun je een verrekijker regelen? Meenemen! Hiermee zie je nóg
// Wil je beesten spotten? Maak dan geen lawaai.
meer!
// Verwacht niet dat je meteen de hele ‘big five’ spot op safari. Het
// Probeer te regelen dat je ’s ochtends vroeg kunt gaan. Kun je
is geen dierentuin, sommige dieren laten zich minder snel
mooi die prachtige zonsopgang meepikken.
vinden.
// Zet je telefoon op stil. Niets is frustrerender dan dat jij net een
// Wordt niet ongeduldig. Wachten en stil zijn kan worden
olifant probeert scherp te stellen en hij gaat er vandoor omdat je
beloond met de mooiste en meest indrukwekkende ervaring.
reisgenoot een smsje krijgt…
// Stop niet voor elke impala. Daar stikt het namelijk van op safari.
// Houd je van apen? Neem bananen mee. Zijn ze dol op! Pas al-
// Ga nooit zonder toestemming uit de bus of auto. Dit kan
leen wel op met loshangende spullen. Die brutale apen nemen
gevaarlijk zijn.
alles mee.
// Als je ’s avonds op de camping bent, probeer dan niet stoer
// Wanneer je een leeuw en leeuwin ziet paren, kijk daar dan niet
// te doen door op zoek te gaan naar dat ene nijlpaard. Dit zijn
raar van op. In de bronstijd doen ze dit wel vijftig keer per dag.
de gevaarlijkste beesten en ze kunnen heel hard rennen!
// Blijf je slapen? Stook een vuurtje op de camping. Het is niet
// Kom niet te dichtbij, hoe vredig en tevreden een beest er ook
alleen gezellig, het houdt ook de wilde beesten op afstand.
bij lijkt te liggen. Het blijven wilde dieren.
// Heel vaak ga je vast niet op safari. Zorg dan ook dat je er
// Vermijd oogcontact met de dieren. Dit kan bedreigend op ze
enorm van geniet.
overkomen en met de dieren op safari wil je geen ruzie...
LIVINGSTONE // 23 Tekst: Monirah Schep
uatie De sit end. chrijn ia is s d In n die in indere veel k n ij tone z Er ivings zijn. L s o eren. lo hulpe e kind z e d r o van h in vo deren zet zic de kin t a d tijd den Het is een re weer India te n om hebbe . lachen
Bringing
back the lost
smile
24 // LIVINGSTONE
In het orden iets ui weesh s w eren nderd kind meer dan ho met . In verband opgevangen . et mogelijk n is meer ni or strenge eise st ens van Pa is wel een w en ei ro rg Doo r de eerste vrouw. Maa John en zijn ent een op dit mom prioriteit is voor de catie vinden geschikte lo elijk niet mogen nam meiden. Die e s in hetzelfd bij de jongen gebouw.
sa
m en
w er
ke
n
Voor de kinderen van Grac e Home org aniseert L iv in g stone spelletje s en and ere activ iteiten. De team s helpen de kinde ren ook met hun huiswerk en soms ze zelfs le geven s. Daarn aast stek e n handen ze de uit de m ouwen o m het weeshuis op te kn appen e n er weer een vrolijke b oel van te maken.
‘Bringing back the lost smile’ is het motto van het project in India. In dit land is de kindersterfte erg hoog. Nadat Pastor John een jongetje rond het spoor had zien zoeken naar afval om te eten, besloot hij om een weeshuis te starten. Samen met zijn vrouw Annie runt hij sinds 2003 Grace Home, onderdeel van Grace Care Movement. Naast het weeshuis, waar de kinderen ook naar school gaan, is het stel ook betrokken bij het helpen van straatkinderen. Ze geven hen eten, drinken, pastorale hulp en soms onderdak.
LIVINGSTONE // 25 Tekst: Minke van Amerongen
- advertentie -
“Echte rijkdom is niet te koop. Die deel je.” Elbert Smelt, leadzanger van de band Trinity en arts-assistent in de verslavingspsychiatrie
“ Westerse welvaart maakt niet per se gelukkig, want ware rijkdom is niet te koop. Die ontvang je als je hem deelt. Als je in verbinding staat met God en elkaar. Op reis met Tear heb ik veel mooie mensen ontmoet die het weinige dat ze hadden deelden met familie en buren. Dat geeft een bijna tastbare, aanstekelijke blijdschap. Door mijn geld, muziek en talenten te delen, kan ik mensen zien opklimmen uit armoede of hopeloosheid. Daar krijg je zoveel geluk voor terug.” Tear gelooft in de kracht van lokale kerken wereldwijd om armoede te bestrijden en levens te veranderen. Kijk voor het hele verhaal van Elbert op:
www.tear.nl
In
sp
ir
er
en
Afhankelijk van de schepping
Bijzondere projecten op bijzondere bestemmingen, dat is Livingstone. Op reis ontmoet je mensen uit andere culturen en werk je met hen samen. Op veel terreinen valt er veel van elkaar op te steken. Hoe je omgaat met de schepping bijvoorbeeld. Niet onbelangrijk. Op veel projecten van Livingstone blijkt hoe afhankelijk mensen zijn van wat de schepping hen biedt.
Op heel veel plekken in de wereld vind je
Voetafdruk
middelen niet schadelijk voor het water
geen volle supermarkten met voorverpakte
De vraag hoe we met de schepping
en wordt er vrijwel alleen biologische en
groenten of pizza’s uit de diepvries. De be-
omgaan roept bezinning op, zeker met
fairtrade koffie en thee gedronken. Ook
volking van sommige gebieden is helemaal
de gemiddelde Westerse ‘voetafdruk’ in
wordt er bewust minder vlees gegeten en
afhankelijk van dat wat er op het land kan
gedachten: we behoren tot de 20 pro-
worden medewerkers gestimuleerd om
groeien.
cent rijkste bewoners van de aarde, maar
met het openbaar vervoer te reizen.
eigenen ons meer dan 80 procent van Dicht bij de natuur
alle consumptie en grondstoffen toe. In
Compenseren in Peru
Deze grote afhankelijkheid van de schep-
Nederland leven we alsof we drie of vier
Net zoals de reizen van Livingstone gaat
ping zorgt ervoor dat mensen dicht bij de
aardbollen hebben, moet je je voorstellen
het begrip duurzaamheid over grenzen. Er
natuur leven. Ze realiseren zich voort-
dat iedereen dat zou doen…
is daarom gezocht naar een manier om de
durend hoe afhankelijk ze zijn van wat de schepping hen geeft. Daarnaast wordt er op deze manier ook nog eens gehoor gegeven aan de Bijbelse opdracht om ‘goede rentmeesters’ te zijn. Er wordt geleefd volgens het principe dat de schepping aan de mensen is toevertrouwd en dat ze de verantwoordelijkheid hebben gekregen
voetafdruk van Livingstone te compense-
‘In Nederland leven we alsof we drie of vier aardbollen hebben’
er goed voor te zorgen. Projectleiders
ren. In samenwerking met Tear wordt geld, dat iedere reiziger vrijwillig kan betalen ter compensatie, besteed aan boeren in Peru. Zij krijgen hierdoor een betere kans op een goed boerenbestaan. Livingstone kan zo een vorm van reizen aanbieden waarbij de impact op het milieu zo klein mogelijk is. De afhankelijkheid van de natuur die
geven regelmatig een rondleiding waarin
Livingstone & duurzaamheid
je in veel gebieden ziet, daagt je uit om
ze met trots de moestuin of het land laten
Livingstone ziet hoe belangrijk het is om
over je levensstijl na te denken. Laat je
zien waarop voedsel verbouwd wordt. Op
goed voor de aarde te zorgen en heeft het
inspireren tijdens één van de reizen die
deze manier laten ze zien dat duurzaam
kantoor in Amersfoort daarop aangepast.
Livingstone te bieden heeft.
leven voor hen heel logisch is. Het is zelfs
Zo is er gekozen voor groene stroom, het
bepalend voor het levensonderhoud van
scheiden van afval en milieuvriendelijk
Meer weten over het samenwerkingsproject met Tear?
huidige en toekomstige generaties.
papier. Daarnaast zijn de schoonmaak-
Kijk op: www.kerkentegenarmoede.nl/peru.
LIVINGSTONE // 27 Tekst: Hielke Zantema
L VE
Op reis met Livingstone ontstaan nieuwe vriendschappen en soms vinden mensen er zelfs de liefde van hun leven. Michael en Petra leerden elkaar kennen op één van de voorbereidingsweekenden. Joeri en de Afrikaanse Margaret ontmoetten elkaar in Oeganda.
// Michael & Petra Petra had nooit durven dromen wat dat ene foldertje allemaal
voor Petra hier naartoe is gekomen, zodat zij Afrika gekregen had.
teweeg zou kunnen brengen. In 2005 viel die in de brievenbus.
Allebei precies wat ze wilden.
Haar moeder las de uitnodiging van Livingstone en moedigde haar dochter aan om mee te gaan. Petra besloot zich op te geven voor een reis naar Roemenië. Toen Livingstone haar belde met de vraag of ze als reisleidster mee wilde, pakte ze deze kans met beide handen aan. Eén van de voorbereidingen bestond uit het ontmoetingsweekend, een weekend speciaal voor alle reisleiders.
‘Zijn leraar had hem vroeger verteld dat blonde meisjes dom waren’
Het was laat op de avond en Petra had nog weinig zin in haar
Michael heeft wel even moeten wennen aan zijn nieuwe, blonde
luchtbedje op de grond. Ze besloot nog even langs de worship-
vriendin. “Zijn leraar had hem vroeger verteld dat blonde meisjes
dienst te gaan. De Afrikaanse Michael speelde op de djembé. Er was
dom waren en sommigen hadden dat ook bevestigd,” vertelt Petra.
meteen een klik en achteraf nodigde Michael haar uit om een keer
“Daarom dacht hij toen: dat moet ik niet hebben, ik wil geen dom
samen koffie te drinken. Michael was opgegroeid in Kameroen, maar
meisje.” Ondanks dat zijn de twee toch gelukkig geworden samen.
woonde inmiddels in Nederland. Het bleef niet bij één afspraak. De
Drie jaar na hun eerste ontmoeting zijn ze getrouwd en inmiddels
twee bleven contact met elkaar houden. Toen Petra terugkwam van
hebben ze twee kinderen.
haar reis naar Roemenië, stond hij op het station om haar op te halen. Kort daarop gingen ze samen naar de Efteling. Op een gegeven moment zei Michael: “Het is aan.” Hoewel hij het zelf nog een beetje raar vond klinken, maakte hij hier toch dit statement. Volgens Michael hebben ze allebei gekregen wat ze wilden. “Ik heb God vaak gebeden of ik een ‘Livingstone-meisje’ mocht trouwen. Ik werkte al jaren samen met de organisatie en merkte dat deze mensen echt anders waren. Als je eenmaal een reis hebt gemaakt, verandert dat je voor het leven. Ik wilde een meisje dat de liefde voor God centraal had staan. Mijn gebed werd verhoord.” Toen Michael en Petra elkaar ontmoetten, was zij nog bezig met haar studie theologie. Ze droomde ervan om na haar afstuderen naar Afrika te gaan. Michael omschrijft zichzelf als het stukje Afrika dat
28 // LIVINGSTONE
on
td
ek
ke
n
-ingstone // JOERI & MARGARET In 2005 reisde Joeri voor een werkvakantie met Livingstone af naar
dag. “Ik liet het maar gewoon over me heen komen. Margaret had
Oeganda. Hij voelde zich er meteen thuis. Het was een fantastische
wel vijf verschillende kledingsets aan, ze zag er prachtig uit! Het
tijd waarin hij veel mensen ontmoette. Met een koffer vol mooie
feest duurde de hele dag en er waren zo’n vijfhonderd gasten op
herinneringen ging hij weer naar huis. Drie jaar later. Joeri zocht
het feest.”
een plek voor zijn stage. Hij wilde graag naar Amerika of Azië, Afrika had hij al gezien. Zijn zoektocht leverde niets op. Hij mailde een kennis in Oeganda en nog diezelfde dag kreeg hij antwoord dat hij meer dan welkom was. Eenmaal daar viel het allemaal wat tegen. Het was niet wat hij er van had verwacht en er was weinig werk. Op een avond dat hij er
‘Op een avond dat hij met de gedachte speelde om naar huis te gaan, ontmoette hij Margaret’
helemaal doorheen zat en met de gedachte speelde om naar huis te gaan, ontmoette hij Margaret. “Ik woonde bij haar oom en tante
De eerste keer in Nederland zal Margaret nog lang bijblijven; “Ik
en omdat de oppas van de kinderen ziek was, kwam ze een week
kwam hier aan en alles was wit, overal lag sneeuw. Ik snapte niet
oppassen. Ik vond haar meteen leuk.” Margaret wilde graag gitaar
dat mensen zo kunnen leven, alsof je in een koelkast woont! Er
leren spelen en Joeri wilde de taal leren. In het weekend zochten ze
waren ook weinig mensen op straat, iedereen zat binnen. Dat zal
elkaar vaak op om elkaar hun vaardigheden te leren. Er ontstond
je in Oeganda nooit zien.” Het stel woont inmiddels in Nederland.
een hechte vriendschap die uitgroeide tot een serieuze relatie.
Officieel moeten ze nog trouwen voor de Nederlandse wet, maar dat zal niet lang meer duren. Het plan is om in de toekomst in
In 2011 kocht het stel een stuk grond in het thuisland van Margaret:
Oeganda te gaan wonen, maar wanneer is nog onzeker. Tot die tijd
een investering voor de toekomst. Er volgde een Oegandese bruiloft
moet Margaret het maar zien te redden in dit koude kikkerlandje.
waarbij volgens Oegandese gewoonte de man de familie van de
Vooralsnog gaat dat heel goed.
vrouw cadeaus moet geven, bijvoorbeeld een koe of een geit. Joeri vertelt dat hij geen idee had wat hem te wachten stond op de grote
LIVINGSTONE // 29 Tekst: Sophie Hol
en
k er nw
e m
sa
-Spoedcursus gebarenJe verstaanbaar maken in het buitenland is niet altijd eenvoudig. En wat de bevolking ter plaatste bedoelt, is ook niet altijd even duidelijk. Livingstone helpt jou graag op weg. Als je onderstaande gezichtsuitdrukkingen herkent en deze gebaren onder de knie hebt, kom je een heel eind.
WIJS // ‘Wij weten zeker dat kaal met een vlechtje jou prachtig zal staan. Vertrouw ons maar.’ BOOS // ‘Je had dat schapenoog wél moe-
BLIJ // ‘Je bent van
ten eten. We zijn nu
je yak/kameel/emu
diep beledigd.’
afgevallen. Wij vinden dit erg grappig!’
‘Ik moet plassen!’ TIP // Kijk heel
VERDRIETIG // ‘Je
moeilijk.
hebt gelachen met je mond open en één oog dicht. We zijn nu zwaar vernederd.’ NEUTRAAL // ‘We zitten eigenlijk te wachten tot jij
‘Waar mag ik slapen?’ TIP// Oefen deze houding alvast thuis, grote kans dat je op het moment suprême namelijk te moe bent.
die kip slacht.’ BANG // ‘WAAH! Haal dat betoverde piepende ding met lichtjes weg!’
‘God houdt van je!’ TIP // Kijk hierbij vredig en sereen. Dit gebaar kun je vrijwel altijd toepassen. ‘Waar kan ik een olifant zien?’ TIP // Denk slurf.
‘Ik heb het gehad ‘Ik heb trek. In iets eetbaars.’ TIP// Probeer eten dat nog kronkelt te vermijden.
Tekst & beeld: Marieke Wiersma
hier, ik ga.’ TIP // Houd wel de rest van de groep in de gaten . . .
On
td
ek
ke
n
5 tips
om je reis bij elkaar te sparen Grote kans dat een reis met Livingstone de reis van je leven wordt. Maar daar hangt wel een prijskaartje aan… Ben jij bang dat het misschien niet haalbaar is om zo’n flink bedrag bij elkaar te krijgen? Niets is onmogelijk! Livingstone zet voor jou vijf tips op een rijtje om je reis bij elkaar te sprokkelen. Pak die koffer maar vast in!
Garage sale Iedereen heeft wel iets in z’n huis staan waar hij weinig mee doet. Een garage sale is de ideale gelegenheid om van je oude meuk af te komen én om centjes binnen te
Ramen zemen
harken voor je trip met Livingstone. Heb jij niet zoveel
Het klinkt misschien niet zo aantrekkelijk, maar samen met je
overbodige spullen? Geen zorgen. Je kunt ook zelfge-
vrienden kan een dagje ramen zemen reuzegezellig zijn. Vraag
maakte spullen verkopen. Jam, ijs, sieraden, noem maar
dus al je buren, ooms, tantes en vrienden of jij bij hun de glazen
op. Niks is te gek. Als het geld oplevert is het goed.
mag wassen. Grote kans dat ze wel een heitje over hebben
Voor een gezellige sfeer trommel je wat vrienden op
voor dit karweitje. Want wie zeemt er nou graag zelf z’n ramen?
die zorgen voor de muzikale omlijsting. Zorg dat je sale
Precies! Een gat in de markt.
bekendheid krijgt zodat er veel mensen op af komen. Maak een evenement aan op Facebook en schrijf een leuk stukje in de plaatselijke krant. Ren je rot Als je tijdens je reis met Livingstone je handen uit de mouwen moet steken, is een goede conditie altijd mooi meegenomen. Sla daarom twee vliegen in één klap tijdens een sportief evenement bij jou in de buurt. Laat je sponsoren voor jouw goede doel en loop een marathon, neem een nieuwjaarsduik of stippel een Jamie Oliver
fietsroute uit. Stimuleer je reisgenoten om mee te doen. Samen
Zoek een pollepel, een beslagkom, een schort en
kom je verder én je begint vast met een beetje teambuilding.
een bakmuts en tover jezelf om tot een heuse keukenprins(es). Bak appeltaarten, broden en oliebollen en gooi ze voor een aantrekkelijk prijsje in de verkoop. Je zou ook een stapje verder kunnen gaan en complete drie-gangen-diners aan kunnen bieden. Gooi in je hele wijk een brief door de deur waarmee mensen zich aan kunnen melden om te genieten van jouw heerlijke kookkunsten. Salsaworkshop Ken jij ze? Mensen die zeggen dat ze altijd nog wel een keertje salsa willen leren dansen? Hier moet jij op in spelen! Regel iemand die dit al goed kan, het liefst gratis, maar eventueel tegen een kleine vergoeding. Organiseer een dansworkshop van pakweg anderhalf uur en reken maar dat jouw omgeving hier wel een mooi bedragje voor over heeft. Schudden met die heupen!
LIVINGSTONE // 31 Tekst: Melinda Pater
Test > Hoe avontuurlijk
ben jij? A. vergeet niet om op het laatste moment nog 1 // Je gaat met een vriend op rondreis door Oost-Afrika. Jij...
DEET in je koffer te gooien.
B. zoekt direct op waar privéklinieken zitten en hebt je backpack al
een week klaar staan. No way dat jij wat vergeet.
C. komt er tijdens de reis achter dat je paspoort verloopt, nog
voordat je terug bent.
2 // Met wie zou jij het liefst een roadtrip door Thailand maken?
A. Met Britt Dekker van Echte meisjes in de jungle. B. Met Art Rooijakkers van Wie is de Mol? C. Met Joris Linssen van Hello Goodbye.
A. zoek je een schoon drie-sterren hotel. Eventueel een hostel,
mits ze patat met appelmoes serveren.
3 // Eenmaal gearriveerd in Maleisië…
B. neem je genoegen met een hutje op paaltjes. Je slaapt op een
dun matrasje onder je eigen klamboe.
C. span je een zeiltje in de open lucht om vervolgens in slaap te
vallen tussen de spinnen en de kakkerlakken.
4 // Je komt terecht in Sub-SaharA Afrika en besluit je nuttig te maken voor de plaatselijke bevolking. Je bent blij dat je...
5 // Onder welke omstandigheden ga jij het liefst de omgeving in Argentinië verkennen?
32 // LIVINGSTONE
A. je zakmes, tiewraps en flacon met whisky hebt ingepakt. B. je lievelingstrui hebt meegenomen. Stel je voor dat je heimwee krijgt! C. goede werk(hand)schoenen, afritsbroek en voldoende water bij
je hebt.
A. Bij 30˚C met loszittende witte kleding en stevige wandelschoenen. B. Bij 35˚C in een minibusje met airco. C. Bij 40˚C in je blote bast. Je wilt toch een beetje bruin worden.
On
td
ek
ke
n
SCORES:
0 - 35 punten:
35 - 65 punten:
65 - 100 punten:
// TYpe op safe
// Type wijs en actief
// Type roekeloos
2. A = 10 B = 5 C = 0
Je gaat misschien graag op
Avontuur is aan jou wel-
Avontuur is jou op het lijf
3. A = 0
reis, maar dan wel vertrouwd
besteed. Je houdt van uit-
geschreven! Jij zit vol zelf-
4. A = 10 B = 0 C = 5
en veilig. De reis op zich is
daging en past je makkelijk
vertrouwen en bent graag
5. A = 5
1. A = 5
B = 0 C = 10 B = 5 C = 10
voor jou al een heel avontuur.
aan. Maar je kent ook de do's
bereid iets nieuws te pro-
6. A = 10 B = 5 C = 0
Tip: probeer je wat meer te
en don'ts. Hoe gaaf het ook is
beren. Maar kijk uit dat je
7. A = 5
B = 10 C = 0
ontspannen en je grenzen te
om de ‘big five’ in het echt te
jezelf niet teveel overschat.
8. A = 0
B = 10 C = 5
verleggen. Onverwachts en
zien, jij weet dat je tijdens een
Hoe graag je ook iets van een
9. A = 0
B = 10 C = 5
onbekend is niet altijd onveilig.
safari beter niet uit de bus
andere cultuur wilt proberen,
Er is zoveel te ontdekken!
kunt springen.
let er wel op dat het veilig is.
B = 0 C = 10
10. A = 10 B = 0 C = 5
A. Op straat koop je wat stokjes met lamsvlees; je moet toch
6 // Tijdens een lange reis door Bulgarije doe jij niet zo moeilijk over eten.
proberen wat het land te bieden heeft.
B. De aardappelsoep en gevulde paprika’s die je gastvrouw heeft
gekookt, werk je snel naar binnen. Je kunt zien dat het met
liefde voor je is klaargemaakt.
C. Jij neemt je eten zelf mee; noodles, Cup-a-Soup en chocopasta.
A. Een rit met paard en wagen naar de markt in de dichtstbijzijnde
stad of naar het strand.
B. Op safari met een 4x4. Zodra je een olifant ziet, spring je uit de
wagen: die moet je van dichtbij bekijken!
7 // Welke excursie past het best bij jou?
C. In de bus (met airco) naar de shopping mall op zoek te naar
8 // Op de weg in Mozambique staat een (vermoedelijk) waarschuwingsbord dat niet te vertalen is. Wat doe je?
fatsoenlijke koffie.
A. Je keert om en gaat in het hotel op zoek naar het antwoord. B. Je haalt je schouders op en denkt: jammer dan, en loopt door. C. Je tovert een pocketgids tevoorschijn en leest dat je op het punt
staat een oud mijnenveld te betreden. Wegwezen!
A. Je volgt met grote concentratie de taxi voor je. Het maakt niet
uit waar je uitkomt, als je hier maar weg bent.
9 // Je komt vast te zitten op een kruispunt in Kampala. Chaos! Wat nu?
B. Je voelt je hier thuis. Lekker meetoeteren, blèren en bumper
kleven; wat een avontuur! Op je bestemming kom je vanzelf.
C. Rustig en zonder brokken te maken manoeuvreer je door de
chaos in de richting waar je naartoe moet.
10 // Je bent met een groep op vakantie. Op het programma staat een dagje relaxen in het zwembad, maar jij zou liever iets van de omgeving zien. Wat doe je?
A. Je pakt je tas, knijpt er tussenuit en gaat de omgeving eens van
dichtbij bekijken.
B. Je gaat toch maar mee naar het zwembad, in je eentje
achterblijven is ook niets.
C. Terwijl de anderen aan het zwemmen zijn, haal jij de gids over
om je rond te leiden.
LIVINGSTONE // 33 Tekst: Minke van Amerongen, Monirah Schep
op avontuur met Livingstone Met Livingstone ga je op avontuur. Je duikt vanuit je comfort-zone in een andere cultuur. Tijdens de reis ontmoet je mooie mensen met een missie en ontdek je dat arm niet altijd arm is. Ook ondervind je misschien wel dat je zelf veel meer aan kunt dan je ooit voor mogelijk had gehouden. Wanneer je openstaat voor een gesprek dat niet alleen over koetjes en kalfjes gaat, kom je erachter dat er niet veel nodig is om boeiende verhalen te horen en geïnspireerd te raken.
Livingstone Partners
ze maken een wereld van verschil. Samen
Wereldwijd werkt Livingstone samen met
met onze partners in de wereld en met jou
enthousiaste, gedreven, lokale partners.
werkt Livingstone zo mee aan een mooiere
Zij wonen in een buitenwijk van een
wereld. Tijdens een reis maak je echte
miljoenenstad of juist in een klein gehucht
vrienden en werk je mee aan een hoop-
ergens in een ‘bushy area’. De partners
volle toekomst voor velen!
richten projecten op en onderhouden die. Livingstone-partners zorgen voor
Christelijke achtergrond
onderwijs, opvang voor straat- en weeskin-
Livingstone en alle partners werken vanuit
deren en ook voor zogenaamde ‘life-skill
een christelijke achtergrond. De Bijbel
programs’ voor jongeren. Maar ook voor
roept op om goed voor onze medemens
nieuwe huisjes voor oma’s en maaltijden in
en de schepping te zorgen. Om Jezus’
de sloppenwijken. Of ze bezorgen kinderen
voorbeeld van naastenliefde te volgen en
de week van het jaar tijdens een leuk en
zo het geloof handen en voeten te geven.
inspirerend kinderkamp.
Dit kan door naast mensen te gaan staan die het minder hebben dan jij en een stukje
34 // LIVINGSTONE
Een mooiere wereld
met ze mee te lopen. Respect en gelijkheid
Tijdens een reis van Livingstone krijg jij
zijn dan ook belangrijke waarden. Je hoeft
de kans je steentje bij te dragen. Soms
geen christen te zijn om met een reis van
letterlijk, maar veel vaker figuurlijk. De zak
Livingstone mee te gaan. Wel wordt er
rijst die je na een bezoekje bij een weduwe
van je verwacht dat je deelneemt aan de
achterlaat, het verloren potje voetbal
dagopeningen of avondsluitingen en op
van de straatjongens, de bouw van een
zondag mee gaat naar een kerkdienst. Dat
klaslokaal, een lik verf op het weeshuis en
laatste is in de locale cultuur vaak alles
die ene knipoog naar dat verlegen meisje:
behalve saai.
Liv
in
gs to n
e
Millenniumdoelen Livingstone bouwt mee aan de millenniumdoelen. Dit zijn acht afspraken voor een betere wereld die door de Verenigde Naties gemaakt zijn. Dit zijn: 1 // de armoede halveren en minder mensen honger;
opleidingen voor docenten, schoolboeken en huisjes voor ouderen gefinancierd. Je kunt al donateur worden vanaf €3,- per maand, je ontvang daarbij de dvd All the Invisible Children cadeau. Ook is het mogelijk eenmalig en gericht een gift te geven. Meer informatie vindt je op: www.livingstonereizen.nl/donateur.
2 // alle kinderen naar school; 3 // mannen en vrouwen gelijkwaardig;
Blijf op de hoogte
4 // minder kindersterfte;
Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang iedere drie weken het
5 // verbetering van de gezondheid van moeders;
laatste Livingstone-nieuws in je mailbox. Hierin lees je over nieuwe
6 // bestrijding van HIV/aids, malaria en andere dodelijke ziektes;
acties, aankondigingen voor inspiratiedagen en allerlei andere
7 // meer mensen in een duurzaam leefmilieu;
zaken die relevant voor je zijn. Meld je aan via:
8 // mondiaal samenwerkingsverband voor ontwikkeling.
www.livingstonereizen.nl/nieuwsbrief.
Op www.livingstonereizen.nl kun je bij ieder project zien aan welke
Tussendoor meer horen van en over de partners, kleurrijke reis-
doelen het project met name werkt. Eén doel hebben ze allemaal
foto’s zien en mooie spreuken lezen? Volg Livingstone op:
gemeen: het negende ‘Livingstone-doel’:
Facebook: www.facebook.com/stg.livingstone
9 // soms is aandacht nog belangrijker dan al het andere.
Twitter: www.twitter.com/stglivingstone
Steun Livingstone en partners Je kunt Livingstone en het werk van de partners ondersteunen door donateur te worden. Op deze manier werden al diverse watertanks,
LIVINGSTONE // 35 Tekst: Monirah Schep
en
r re
pi
s in
‘Als ik president van Ghana zou zijn…’
Voor Owusu is naar school gaan heel belangrijk. Hij is acht jaar en komt uit Ghana. De leraar op school is zijn grote held, want later wil hij zelf ook voor de klas. Nu helpt Owusu zijn vader op de boerderij, dit doet hij iedere dag. Als hij even vrij is, speelt hij het liefst met zijn vrienden. Owusu woont in Pokukrom, één van de nieuwste projecten van Livingstone. Met de Nederlanders die helpen met het bouwen van de school heeft hij het goed naar zijn zin: “Ze vinden het altijd leuk om met ons te spelen,” vertelt hij. “En als ze proberen te dansen op onze muziek, moet ik vooral heel hard om ze lachen.” De Ghanese jongen heeft één prangende vraag aan Nederland: of ze alsjeblieft door willen gaan met het helpen van de arme kinderen in Ghana. Zijn grootste wens is namelijk dat er nog meer scholen gebouwd worden. Als het aan hem lag en hij president van Ghana zou zijn, was het onderwijs allang gratis geweest.
36 // LIVINGSTONE Tekst: Minke van Amerongen
on
td
ek
ke
n
Recensies
FILM: Machine Gun Preacher Verrassend genoeg is deze aangrijpende
FILM: Invictus
film – genomineerd voor een Golden
Morgan Freeman speelt in deze film de
Globe – nooit in de bioscoop verschenen
sterren van de hemel als Nelson Man-
en dat is zonde. Machine Gun Preacher
dela. In zijn eerste termijn als president
gaat over de alcohol- en drugsverslaafde
MUZIEK: Aftershow // LZ7
van Zuid-Afrika is er eindelijk afgerekend
Sam Childers. Hij is een berucht bendelid
LZ7 maakt elektronische muziek in een
met de apartheid, maar de tegenstel-
van de Hell’s Angels en is drugsdealer in
lekker tempo. Op haar laatste album
lingen in het land zijn nog voelbaar. Sport
Pennsylvania. Nadat hij een gevangenis-
Aftershow maakt de band veel gebruik
verbroedert, dat weet Mandela maar al
straf heeft uitgezeten, gaat hij terug
van hippe dubstep-sounds. Het nummer
te goed. Hij probeert de aanvoerder van
naar zijn vrouw: voormalig stripper, nu
Strobots heeft met zijn hoge tempo zelfs
het Zuid-Afrikaanse rugbyteam, Francois
christen. Sam voelt zich aangetrokken tot
wat weg van drum ’n’ bass. Er wordt
Pienaar (Matt Damon) te inspireren en te
het geloof van zijn vrouw en besluit een
nog steeds gerapt en gezongen op het
helpen waar hij maar kan. Samen krijgen
nieuwe weg in te slaan. Hij reist af naar
nieuwe album, zoals het LZ7 betaamt,
ze het voor elkaar om het verdeelde
Oeganda en Soedan om zich in te zetten
maar minder dan op voorgaande
Zuid-Afrika achter één team scharen. De
voor kindsoldaten die bloederige burger-
albums. De clip van Give Out The Love is
rugbywedstrijden zijn spannend en de
oorlogen hebben meegemaakt. Sam
opgenomen in Haïti en zeker de moeite
supporters vanuit het hele land laten de
komt tot de ontdekking dat zijn geweld-
van het bekijken waard. Het is LZ7 gelukt
veelkleurigheid zien van het mooie Zuid-
dadige aanpak alleen niet voldoende is
om met dit album een fijn feestje neer
Afrika. In het verhaal wordt de menselijke
om deze kinderen tegen het kwaad te
te zetten. Een lekkere plaat met een ‘feel
kant van Mandela goed neergezet en ga
beschermen.
good vibe’.
je zelfs een beetje van hem houden.
BOEK: Handen schudden in The Gambia // Han Bouwmeester De schrijver van dit boek maakt de mooiste dingen mee tijdens zijn vakantie in Gambia. Hij sluit meerdere vriendschappen met Gambianen die hem thuis uitnodigen. Dit brengt al snel een flinke cultuurshock met zich mee. Bouwmeester beschrijft de kenmerkende gastvrijheid op een humoristische manier. Vaak wordt hij benaderd door Gambianen die hem willen helpen, maar al snel blijkt ‘no problem’ vooral te betekenen dat er een vergoeding verwacht wordt. Het boek staat vol foto’s die samen met het verhaal een goed beeld geven van het land, de natuur en de bijzondere mensen in Gambia. Met de algemene informatie achterin het boek is een aanrader voor iedereen die naar Gambia gaat. Ook leuk als dat niet jouw bestemming is.
LIVINGSTONE // 37 Tekst: Stefan Stitselaar en Melinda Pater
Verschillende
reizen
Je kunt je alleen of samen opgeven voor een reis van Livingstone. Maar soms heb je je eigen samenstelling al klaar. Geen probleem, er zijn verschillende soorten reizen mogelijk. Groepsreizen
GezinNENreizen
Wil jij op reis met Livingstone en doe je dat het liefst met je eigen
Steeds vaker krijgt Livingstone de vraag of je ook als gezin een reis
vrienden, de jeugd van jouw kerk of je studentenvereniging?
kunt maken. Dat kan! Voor gezinnen met kinderen vanaf 10 jaar kan
Groepen vanaf tien personen kunnen een reis – exclusief voor het
Livingstone prachtige reizen samenstellen. Laat je gezinsleden kennis-
eigen team – reserveren. Is je groep kleiner dan tien personen?
maken met een andere cultuur, prachtige natuur en vrijwilligerswerk.
Dan voegt Livingstone individuele inschrijvers toe of bedenkt de
Een ervaring om nooit te vergeten.
organisatie samen met jullie een oplossing op maat. Reisleiders gezocht Themareizen
Livingstone zoekt ieder jaar zo’n twintig enthousiastelingen met
Hoewel alle reizen een bijzonder karakter hebben, zijn er ook een
reis- en leiderschapservaring. Wil jij een groep jongeren motiveren
aantal reizen met een bepaald thema samengesteld; zo zijn er een
hun talenten in te zetten voor een ontwikkelingsproject en hen
vrouwenrechtenreis, een muziekreis en een heuse mannenreis. Daar-
tegelijkertijd de ervaring van hun leven geven? Kijk op
naast organiseert Livingstone in samenwerking met EO Metterdaad,
www.livingstonereizen.nl/reisleiders voor meer informatie.
EO Eva en Dorcas ook nog een aantal specifieke reizen.
CONTACT
www.facebook.com/stg.livingstone
REDACTIE
Vormgeving: Jannita Noorlandt.
Stichting Livingstone
www.twitter.com/stglivingstone
Hoofdredacteur: Steffen Barentsen.
Druk: Koninklijke BDU.
Kon. Wilhelminalaan 5
Giro: NL72 INGB 0000 0044 47
Eindredacteur: Francien van der Valk.
3818 HN Amersfoort Tel. 033 2778 578 E-mail: info@livingstonereizen.nl Website: www.livingstonereizen.nl
38 // LIVINGSTONE
Wil je meer weten over onze reizen? Bel of mail gerust. Of laat je meenemen in een boeiend verhaal van één van onze sprekers tijdens een inspiratieavond.
Redactie: Monirah Schep, Minke van Amerongen, Mineke de Vries, Sophie Hol, Stefan Stitselaar, Hielke Zantema, Melinda Pater, Marieke Wiersma, River Roest.
Livingstone Magazine 2014 is een eenmalige uitgave van Stichting Livingstone.
Liv
in
gs to n
e
Onschuldig De nieuwe juf van een Afrikaanse school stapt op me af. “Hi, I’m
Dan wordt ze bij de hoofdmeester geroepen. “Innocent, please
innocent.” Het kleine donkere meisje dat zich achter haar lange
come to my office in five minutes.” Ah, denk ik. Die weet waar-
rok verschuilt, kijkt me al net zo onschuldig aan. Meteen denk ik:
schijnlijk ook dat ze niet schuldig is. Of doet hij maar alsof en wil
maar ik heb je helemaal nergens van beschuldigd! Gevolgd door
hij haar daar graag even over aan de tand voelen? Ik blijf het een
een stroom van gedachten van zaken waar ze allemaal schuldig
rare en verdachte situatie vinden. Ik heb nog nooit meegemaakt
aan zou kunnen zijn. Heeft ze de kinderen geslagen? Is er maïs
dat iemand zich zo snel verweerde. Ik ken haar niet eens en weet
uit de opslag gestolen? Is mijn shirt van de waslijn gejat? Of is er
niets van haar beschuldigingen af. Na enig aarzelen vraag ik haar
misschien iets met het meisje dat zich zo aan haar rok vastklampt?
in mijn beste Engels: “Waar word je van verdacht?” Ze kijkt me
Ik probeer een normaal gesprek met haar aan te knopen, zonder al
uiterst verbaasd aan. “Ja, je bent toch onschuldig? Althans, dat be-
mijn gedachten en de mogelijke beschuldigingen te laten merken.
weerde je net.” Even is ze stil en kijkt ze neer op het meisje naast
Ik vind het eerlijk gezegd nogal ongemakkelijk.
haar. “Yeah, that’s right,” zegt ze met een zucht. “I am Innocent.”
‘Ik blijf het een verdachte situatie vinden. Ik heb nog nooit meegemaakt dat iemand zich zo snel verweerde’ Halverwege de conversatie brengt ze het gesprek op een opmer-
Hoofdschuddend loopt de iele vrouw naar het kantoortje van de
kelijk onderwerp. Of ik aan pillen kan komen. Ze heeft gehoord
hoofdmeester.
dat er in Europa pillen te koop zijn waar je dikker van wordt. Als ik haar nog eens goed bekijk kom ik tot de conclusie dat ze eruit ziet
Dan pas valt het kwartje. Ze wil pillen om
alsof ze HIV-positief is. Ze heeft niet alleen een heftig verlangen
dikker te worden en zo welvarender
om onschuldig bevonden te worden, maar ook om van uiterlijk te
te lijken, zoals wel meer Afrikanen
veranderen. Mijn gedachten nemen een loopje. Misschien wil ze
willen. Innocent is haar naam. Ik
niet vergeleken worden met de werkelijke schuldige die waar-
voel me schuldig.
schijnlijk als twee druppels water op haar lijkt. Waarom zou ze anders dikker willen worden?
Monirah Schep relatiemanager Livingstone
LIVINGSTONE // 39
meer res: vacatu af.nl www.m