DE WET VAN JOULE
DE NEVENEFFECTEN VAN HET窶ｦ JOULE-EFFECT In bepaalde gevallen veroorzaakt het Joule-effect energieverlies, dat wil zeggen de ongewenste, maar onvermijdelijke, omzetting van een deel van de elektrische energie in warmte-energie.
aaBijvoorbeeld bij energieverlies tijdens het transport van elektrische stroom. Men probeert dit te beperken. Hoe? Door de spanning te verhogen, met als gevolg dat bij gelijkblijvend vermogen (P) de stroomsterkte afneemt. Zo zorgt het Joule-effect er dus voor dat het verlies wordt verkleind.
aaDe isolatie van de geleider wordt beschadigd door het opwarmen van het koper. aaDe spoelen van de motor kunnen verbranden. aaHet warmteverlies in de motor veroorzaakt een lager rendement.
IS HET JOULE-EFFECT OOK NUTTIG? BESCHERMING VAN ELEKTRISCHE KRINGEN EN TOESTELLEN
Laten we eens enkele toepassingen bekijken.
De vroegere smeltzekeringen gebruiken het Joule-effect om in het geval van overbelasting een elektrische kring te isoleren door een geleider van de juiste omvang te laten smelten. Automaten werken volgens hetzelfde principe, maar zonder stuk te gaan. Ze kunnen weer worden ingeschakeld.
VERLICHTING
VERWARMING De meest voorkomende toepassing van het Joule-effect is elektrische verwarming: radiator, oven, kookplaat, fﾃｶhn, broodrooster. Via convectie en straling kunnen deze apparaten elektrische energie in haar geheel omzetten in warmte.
Ook gloeilampen maken gebruik van het Joule-effect: de wolfraam gloeidraad, die in een bol vol edelgas zit, wordt tot een zeer hoge temperatuur (meer dan 2.200 ﾂｰC) verwarmd. Bij die temperatuur gaat de wolfraam gloeidraad gloeien en verspreidt hij licht. Overigens maken deze lampen stilaan plaats voor energiezuinige spaarlampen.
INDUSTRIﾃ記E ELEKTRISCHE OVENS Weerstandsovens, vlamboogovens, inductieovens.
ELEKTRISCH LASSEN Soldeerbout, booglassen, weerstandlassen (puntlassen).
22