19. zenbakia
Bermeon, 2008ko martxoaren
AGURRA
Kaixo lagunok : Hemen gaude berriro ere albiste eta denbora-pasa gehiagorekin. Egunkari hau prestatu dugunok Iker , Iraitz, Garoa, Olatz, Nahia eta Itsasne izan gara. Espero dugu zuen gustukoa izatea.
14 an
Matxitxakon urperatuta aurkitu duten itsasontzia Bou Nabarra izan daiteke. Eusko Jaurlaritzak adierazi duen moduan itsasontzi bat hondoratuta aurkitu dute Matxitxako lur muturrean eta Bou Nabarra izan daiteke. 1937an, orain dela 71 urte, izandako itsas-borrokan, frankismoaren aldeko �Canarias� ontziak hondoratu zuen Nabarra euskal itsasontzia. Itsas borroka horretan 30 g udari hi l ziren. www.busturialdekohitza.info/
A U R K I B I D E A
1.-Agurra. 2.-Elkarrizketa. 3.-Elkarrizketa. 4.-Txiki-txoko. 5.-Txiki-txoko. 6.-Txiki txoko. 7.-Amara Berri Sarea. 8.-Lumaren kilima. 9.-Harri eta Herri. 10.-Entretenigarriak. 11.-Bermeoko Toponimia. 12.-Agenda eta esaera zaharrak.
Erredaktoreak
Izaro Martínez eta Alaitz Argiarro, 2.mailan ikasten duten neskatxoei, elkarrizketa hau egin diegu. Igandean, martxoak 9, Bermeon ospatutako Areto Dantzen II Lehiaketan 3. postuan geratu ziren haien taldean, “Cha-Cha-Cha” eta “Rumba Bolero” dantzetan, eta argazkietan ikusten duzuen moduan sari bat irabazi zuten. Datorren apirilaren 12an eta 13an Etxebarriko Txapelketa Nazionalean ere parte hartuko dute, hiru dantza egingo dituzte lehen aipatutako biak eta ‘’Samba’’.
1-Zein sari irabazi duzue? Areto Dantzen II Lehiaketan 3. saria, jubenil F latino. 2– Beste sariren bat ere irabazi al duzue? Ez, hau da gure lehenengo lehiaketa. 3– Talderen batean dantzatzen duzue? Bai, Euskal Dantza Taldean eta Areto Dantzak. 4– Zenbat urte daramazue dantza ikasten? 3 urte 5-Non ikasten duzue? Igandero Portugaletera joaten gara ikasten eta han, dantza areto batean praktikatzen dugu.
2
6– Etxean praktikatzen duzue? Ez 7– Ze motatako dantza egiten duzue ? Cha-Cha-Cha , Rumba-Bolero eta Samba. 8-Asko gustatzen zaizue dantza egitea? Bai 9– Nagusitan dantzariak izan nahi al duzue? Bai 10– Asko entrenatzen duzue? Astero ordu bete. 11– Lagunen artean egiten duzue dantza? Bai.
3
Baziren behin hiru neska mutil : Alen, Maite eta Iker. Bakoitza bere baporean Bermeoko portutik irten ziren arrainak harrapatzera . Bost ordu egon ziren arrantza egiten eta halako batean arrain handi bat ikusi zuten. Arraina harrapatzea erabaki zuten baina Maite uretara jausi zen. -Iker, kontuz ibili zure azpitik dabil eta – esan zion Maitek Ikerri. Baina azkenean Iker ere jausi egin zen. Alenek bi lagunei lagundu zien uretatik irteten eta gero hirurak batera arrain handia harrapatu zuten sare handi baten laguntzaz.
Alen Maite eta Iker 1go zikloa 4
Gu Erlantz Bilbao, Aner Ponciano, Maider Correcher, Koldo Aurrekoetxea, Magali Gorroño eta Noemí Cortés gara eta “Zirko miresgarria” izeneko antzerki dibertigarria antzeztu dugu.
Zatozte denok zirkora! Oraintxe bertan hasiko da. Etorri agudo bestela sarrerak bukatuko dira. Pailazo eta malabaristak! Afrikako elefanteak! Indiatik dira etorriak : Fakiresa eta sugeak! (Bis) 5
maila o g 1 a i d m en Igor Gar
Xavier O laeta 2g arren m aila
Iker San Nikolas 1go maila
6
4
7
Bazen behin mutiko bat Tom zuena izena. Tomek bi animalia zituen: txakur bat eta katu bat. Txakurrak esan zion katuari : -Kaixo katu, oso indartsua naiz . Eta katuak erantzun zion: -Oso indartsua zara txakur baina ni potoloagoa naiz. Bua! Baina nik ez dut nahi potoloa izan! -Lasai zaitez katu eta ez ezazu negarrik egin. Nik lagunduko dizut. -Bai? Nola? -Entrenatzen. -Oso ideia ona da! Goazen gimnasiora! Gimnasiora joan ziren... -Gimnasioan gaude. Lehenengo korrika egingo duzu- agindu zion txakurrak. -Bai. Bat bi ,bat bi, bat bi‌ Korrika egin dut ! -esan zuen katuak. -Oso ondo, orain igerilekuan igeri egin. -Bai . Bat bi,bat bi,bat bi. Igeri egingo dut! -esan zuen katuak. Horrela entrenatzen zuten egunero eta...handik gutxira katuak esan zuen: -Txakur! Badakizu? -Zer? -Orain ez nahiz potoloa. Indartsua naiz -Oso ondo katu .Goazen etxera. Eta biok poz pozik joan ziren etxera footing egiten. 8
Sergio Mateos 3. maila
G
E
P
A
R
D
O
A
O
A
O
A
I
R
A
Ñ
A
D
B
E
R
A
G
R
I
U
E
I
I
R
K
T
E
A
P
A
N
D
A
B
A
E
L
T
A
I
O
K
Z
I
T
F
I
O
I
R
R
H
E
A
Z
O
L
I
Z
U
R
D
R
A
A
M
A
A
A
K
O
R
I
K
G
A
Z
E
L
A
A
R
A
A
A
I
R
R
O
G
A
T
A
K
Gaia: Animalia ugaztunak. Arauak: Zortzi hitz daude. Eskumatik ezkerrera, goitik behera eta betik gora aurkituko dituzu.
Lander Velasco 3.maila
Yo tengo un conejito que se llama Blanquito, ¡Oh! Blanquito, Blanquito dime cómo saliste del agujerito, nací muy pequeñito. ¡Oh qué pequeñito mi Blanquito, con un pie negrito! Maite Velasco 4.maila
9
Ertzilla Dorretxea Portu Zaharraren gainean dago, Torronteroko Eskillaretan.
ERAIKINA Monumentu Historiko Artistikoa da. Dorre hau 1.500 urtearen inguruan eraiki zen, XV mendearen azkenaldian. Antzina Bermeoko hirigunean honelako hogeita hamar dorretxe zeuden, baina hau da geratzen den bakarra. Ertzilla Dorrea antzina defentzarako erabiltzen zuten. Estilo gotikokoa da. Eraikina eta inguruak Ertzillatarrenak ziren. Alonso Ertzillakoaren aita, Fortun Gartzia Erzillakoa, , Karlos Emperadoreen ahulkularia,hemen jaio zen. XVIII eta XIX. mendeetan beheko solairuak arrantzaleen lonjak ziren. Benito Barrueta ere, margolari ospetsua, hemen jaio zen 1873an.
ARRANTZALEEN MUSEOA 1948an Ertzilla Dorrean Arrantzaleen Museoa ireki zen. 1985ean berriztatze lanak ari ziren eta 1988an zabaldu zen berriro. Urtero Arrantzaleen Museoak 25.000 bisitari izaten ditu. Museo honetan arrantzaleen bizimodua, ohiturak, ontziak, arrantza teknikak, lana eta Euskal Arrantza Portuen deskripzioak ikus ditzakegu. 10
Eduard Paun 3.maila
Aldatzeta kalea alde zaharrean dago. Sanfrantziskoportaletik gora egiten du, Karnazeriakalera jo arte. Erremedio kalearekiko guretzean, Torretxu izeneko etxe nabaria edo ezaguna egon zen XVIII. mendera arte. Horregatik, garai hartan, Aldatzeta kaleari Torretxuko kalea esaten zitzaion.
AHOZKOA “Aldatzéta” Irune Allikak eta Bitor Uriartek idatzitako “BERMEOKO TOPONIMIA” liburutik hartuta.
11
-Ogoño baño handidxaue da. -Goixe jotekue. Expiación -Bretaina Handia. -Drama -Aktoreak: Keira Knightliy, James McAvoy, Romola Garai. -Zuzendaria: Jop Wright.
Mr Magorium -AEB, komedia -Aktoreak: Natalie Portman, Dusting Hoffan, Jason Bateman, -Zuzendaria: Zach Helm.
Pertsona oso handia denean “Ogoño baño handidxaue” eta “goixe jotekue” diogu. “Itsosupeteko berbetie” liburuxkatik hartuta.
Bermeoko Kafe Antzokia apirilaren 18an inaguratuko dute. Antzokiaren inagurazio instituzionala, 12:00ak bueltan izango da. Arratsaldean ere ateak zabalik izango dira herritar guztientzat, 19:00etatik aurrera. Apirilaren 19an, hurrengo egunean, zapatuan, lehen kontzertuak izango dira : Bermeoko Tximino taldeak eta Busturialdeko Ken Zazpi taldeak. Eta hurrengo asteko domekan, lehen antzerki saioa izango da ume eta gurasoei zuzenduta.
Nahi duenak luzaroan bizi , oiloekin oheratu eta txoriekin jaiki. 12