LGBTQYMRU - RHIFYN 5 by lgbtqymru

RHIFYN 5 CHWEFROR 2022

I'R GYMUNED GAN Y GYMUNED

LGBTQYMRU

RWYF MOR FALCH O'CH CROESAWU I LGBTQYMRU: RHIFYN PEN-BLWYDD CYNTAF Y CYLCHGRAWN! Ac am ben-blwydd: nid yn unig y mae blwyddyn gyfan ers i ni lansio rhifyn cyntaf LGBTQYMRU: Y Cylchgrawn, ond mae eleni hefyd yn 50 mlynedd ers y Rali Pride gyntaf yn y DU. I ddathlu’r darn pwysig hwn o Hanes LGBTQ+ y DU, rydym wedi cysegru clawr blaen y rhifyn hwn i’r rhai a fynychodd y rali ac wedi sefydlu beth fyddai’n mynd ymlaen i fod yn draddodiad hirhoedlog a fyddai yn y pen draw yn ysbrydoli cymunedau eraill ledled y DU i wneud. yr un. Yn anffodus, nid wyf yn gwbl argyhoeddedig bod llawer o wahaniaeth rhwng y gymdeithas ddoe a heddiw: gydag ymosodiad parhaus a systematig ar hawliau a bywydau ein brodyr a chwiorydd traws yn y cyfryngau, y DU yn cael ei chondemnio ochr yn ochr â phobl fel Rwsia a Gwlad Pwyl gan y Cyngor Ewropeaidd am ymosodiadau ffyrnig ar hawliau LGBTQ+, a’r cynnydd a adroddwyd mewn troseddau casineb LGBTQ+ yn y DU, rydym ni, bobl LGBTQ+ yn cael eu hatgoffa’n ddyddiol bod y cynnydd rydym wedi’i wneud yn fregus ac ar hyn o bryd yn hongian yng nghydbwysedd system ddifater. wedi'i gynllunio i'n hamddiffyn. Yng ngoleuni'r atchweliadau poenus amlwg hyn ar hawliau a rhyddid LGBTQ+ yn y DU a'r byd ehangach, fy mhl i chi i gyd yw cofio pam ein bod yn gorymdeithio. Rhaid inni gofio balchder am yr hyn ydoedd a’i adennill drwy atgoffa cymdeithas nad rhyw gimig masnachol undydd neu fis ydyw wedi’i gynllunio i sefydliadau newid eu logo neu baentio eu ffyrdd i ymdebygu i’n baner: mae wedi, ac y dylai aros bob amser, gweithred sy'n seiliedig ar y gymuned ac a arweinir gan y gymuned o wrthwynebiad yn erbyn y mandad di-eiriau ar heteronormedd a hil-rywiaeth. Mae’n ein hatgoffa ein bod ni yma, rydym yn queer, ac er gwaethaf pob ymdrech sydd wedi mynd – ac yn dal yn sicr o ddod – nid ydym yn mynd i unman. Yn fwy nag erioed, mae angen i ni arddangos ffrynt unedig a bod yn weladwy y tu hwnt i liwiau ein baneri a dangos ein bod yn parhau i orymdeithio ymlaen yn ein brwydr dros ein hawliau nid yn unig i oroesi, ond i ffynnu yn y byd hwn. Hoffwn hefyd achub ar y cyfle hwn i fyfyrio ar y newyddion trasig am Dr Gary Jenkins. Yn cael ei adnabod fel rhywun a ddaeth â llawenydd i gynifer, fe ddioddefodd ymosodiad homoffobig yr haf diwethaf yng Nghaerdydd ac fe’i cymerwyd o’r byd hwn yn rhy fuan. Diolchwn i’r rhai a drefnodd yr wylnos i Dr Jenkins yn gynnar y mis hwn, ac i’r rhai sy’n parhau i anrhydeddu ei gof. Fel bob amser, hoffwn ddiolch i'r Golygyddion Qommunity anhygoel, Gohebwyr Qommunity, Gwesteion Arbennig, a chyfranwyr na allem barhau i wneud hyn hebddynt. LGBTQYMRU

Prif Olygydd Bleddyn Harris Golygyddion Cymunedol Craig Stephenson OBE

Andrew White

Karen Harvey-Cooke

Sue Vincent-Jones

Gohebwyr Cymunedol

Cyfieithiadau

Evie Barker

Ffion Emyr Bourton

Christian Copeland National Adoption Service x Cowshed

Aelodau Cyswllt

Katie Hoggan

Hannah Isted

Matthew Tordoff Greenman Festival Dr Ruth Gaffney-Rhys Sian Davies

Thania Acarón

Cyfryngau Cymdeithasol ac Ymgysylltu Joel Degaetano-Turner

Paul Hunt

Brandio a Dylunio

Anna Suschitzky

Tom Collins

Travel Gibbon Gareth Evans-Jones Jake Basford Layla Randle-Conde Lee Mengo Stephen Barlow Fertility Network UK

The mention or appearance or likeness of any person in articles or advertising in LGBTQYMRU: The Magazine, or on any of our social platforms, is not to be taken as any indication of sexual, social or political orientation of such persons or organisations.

LGBTQYMRU

CYNNWYS 6

Alexa, chwaraewch "We are Family'

Yn Agos a Phersonol

Trans Aid Cymru

Green Man

EROSH

Priodasau cyplau o’r un rhyw saith mlynedd yn ddiweddarach

Cyfeillgarwch a Pherthnasoedd ac Anabledd Dysgu

Rhywioldeb ac Unigedd

Travel Gibbon

Pencampwr Cymunedol

Y Berthynas â’ch Rhieni a’i Diwedd Naturiol

Balchder ar gyfer ein Hysgolion Cynradd

Y pentref bach Cymraeg

Polari: iaith a anwyd o ragfarn

The Gay Sober

Hanes Cudd

Fertility Network UK

LGBTQYMRU

Alexa, chwaraewch 'We are Family' Mae pobl Queer yn rhy gyfarwydd â'r term 'teulu a ddewiswyd'; ac felly yn y Rhifyn hwn, roeddem am dynnu sylw at ymgyrch y Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol, ‘Dewis Teulu’ sy’n taflu goleuni ar y llawenydd a all ddod o fabwysiadu pobl ifanc o wahanol oedran, rhyw, ac weithiau gyda’u brodyr a’u chwiorydd.

LGBTQYMRU 66 LGBTQYMRU

Roedd y broses yn drylwyr a bron yn therapiwtig. Gofynnodd y ddau ohonom gwestiynau, a gwnaethant hwythau, hefyd. Roedd yn help mawr i’r broses ac yn golygu nad oedd angen i ni wneud unrhyw ymchwil ar-lein gan fod ein holl gwestiynau wedi’u hateb.

Ond peidiwch â'i gymryd oddi wrthym ni yn unig! Rydym yn ddigon ffodus i gael dwy stori ysbrydoledig gan deuluoedd LGBTQ+ o fewn Cymru y gallwn eu rhannu â nhw. Mabwysiadodd Damian, 31, trwy Gymdeithas Plant Dewi Sant pan oedd yn 27 oed. I Damian a'i bartner, mabwysiadu oedd eu dewis cyntaf erioed wrth feddwl am ddechrau teulu. Penderfynodd y cwpl beidio â chynnal ymchwil i'r broses fabwysiadu, gan gredu bod llawer o'r pryderon oedd gan bobl am fabwysiadu wedi dyddio. Ar y dechrau, roedd Damian a'i bartner yn bwriadu mabwysiadu un plentyn. Ond ar ôl sylweddoli faint o grwpiau o frodyr a chwiorydd oedd yn aros i ddod o hyd i gartref newydd, fe benderfynon nhw fabwysiadu gefeilliaid tair oed.

DYMA STORI DAMIAN… “Mabwysiadodd fy mhartner a minnau yn 2018. I ni, mabwysiadu oedd yr unig ddewis. Wnaethon ni ddim ystyried unrhyw lwybr arall, roedden ni eisiau darparu cartref cariadus i blant. Profiadau cadarnhaol cyfyngedig oedd gan lawer o’r bobl y siaradom â nhw a oedd wedi mabwysiadu yn ystod cenhedlaeth flaenorol. Fodd bynnag, mae mabwysiadu yn wahanol iawn nawr. Rydych chi'n ymwneud llawer mwy â'r naratif a'r broses. “Roedd y broses yn drylwyr a bron yn therapiwtig. Gofynnodd y ddau ohonom gwestiynau, a gwnaethant hwythau, hefyd. Roedd yn help mawr i’r broses ac yn golygu nad oedd angen i ni wneud unrhyw ymchwil ar-lein gan fod ein holl gwestiynau wedi’u hateb. Mae angen llawer o feddwl am y broses fabwysiadu – ond mae'n rhaid ichi fynd drwyddi. Fe wnaethon ni gofleidio'r cyfan. LGBTQYMRU

“Pan benderfynodd fy mhartner a minnau fabwysiadu, dim ond un plentyn oedden ni eisiau ei fabwysiadu. Ond wrth i ni symud ymlaen drwy'r asesiad, dywedodd ein gweithiwr cymdeithasol wrthym fod llawer o grwpiau o frodyr a chwiorydd yn y system yn aros i gael eu lleoli. Ar y pryd, roedd plant dros dair oed yn cael eu gadael i aros yn hirach o lawer felly ein hoedran oedd yn well gennym ni oedd plant dros dair oed. “Y canfyddiad sydd gan bobl yw os ydych chi'n mabwysiadu plentyn iau, efallai na fyddan nhw wedi gweld unrhyw drawma, neu na fydd ganddyn nhw atgofion melys o'u plentyndod. Ond nid yw hyn yn wir – a chredaf y dylid darparu gwybodaeth bellach i ddarpar fabwysiadwyr ar hyn. “Roedd y tro cyntaf i ni gwrdd â’r plant yn anhygoel. Ar y dechrau, roedd yn teimlo fel ein bod ni'n gwarchod plant rhywun arall ac roedd y cyfan yn teimlo'n swreal. Nid oedd yn suddo mewn

LGBTQYMRU 88 LGBTQYMRU

gwirionedd gan ein bod ar fin dod yn rhieni. Pan gerddodd y plant drwy ein drws am y tro cyntaf, rhedon nhw mewn sgrechian a chwerthin a rhedeg yn syth i fyny'r grisiau. Fe wnaethon ni addurno'r tŷ a phrynu llawer o deganau iddyn nhw hefyd. “Roedd y tro cyntaf iddyn nhw gwrdd â’u neiniau a theidiau yn swreal i mi a fy mhartner. Mae ein rhieni yn dal yn ddigon ifanc i gael yr egni i redeg o gwmpas a chwarae gyda phlant tair oed - ac nid anghofiaf byth y foment honno. Roedd mor arbennig. Pan ddywedon ni wrth ein rhieni ein bod ni'n mabwysiadu, roedd gan rai o'u ffrindiau ychydig o amheuon ond dwi'n meddwl mai dim ond peth cenhedlaeth yw hynny, gyda diffyg ymchwil ac ymwybyddiaeth. “Pan gyfarfu ein plant â'n rhieni o'r diwedd, roedd yn teimlo mor normal. Rhoddwyd y plant mewn sefyllfa nad oeddent byth yn gofyn am gael bod ynddi ac roeddent yn gallu dod allan yr ochr arall iddo mewn ffordd gadarnhaol. Roedd y plant wrth eu bodd yn

Rydym yn uned. Rydyn ni'n symud ymlaen gyda'n gilydd - ac mae gennym ni deulu bach hyfryd

cwrdd â'u teulu newydd, eu teulu am byth. Nid yw hynny'n golygu nad oes problemau, ond rydym yn gweithio gyda nhw, nid yn unig ni, ond ein teulu cyfan. “Mae’r bechgyn yn cael trafferth weithiau i adnabod eu hemosiynau. Yn gynharach eleni, daethom yn ôl i gysylltiad â'r asiantaeth fabwysiadu a gofyn am gymorth gan ein gweithiwr cymdeithasol. Fel teulu, roeddem yn teimlo ei bod yn broblem yr oedd angen ei datrys. Eisteddom i lawr ac esbonio i'r plant nad oeddem yn gallu datrys y broblem hon, felly byddem yn ceisio cymorth rhywun a allai wneud hynny. “Mae’r plant wedi ei gofleidio mewn ffordd na allwn i byth ddychmygu. Maen nhw wedi bod mor agored i ddysgu a chael cymorth. Efallai na fydd llawer o rieni mabwysiadol yn gwybod bod y cymorth hwn ar gael. Os oes angen unrhyw help arnom, rydym yn gofyn ac yn gweithio gyda'r plant i ddod drwyddo. “Mae mabwysiadu wedi ein gwneud ni’n fwy agored ac yn fwy deinamig. Rydyn ni wir wedi dod i werthfawrogi'r anhawster yr aeth y plant drwyddo cyn iddyn nhw ddod atom ni. Rydym yn uned. Rydyn ni'n symud ymlaen gyda'n gilydd - ac mae gennym ni deulu bach hyfryd."

Cyflawnodd Caroline a Siobhan rywbeth yr oeddent bob amser wedi breuddwydio amdano pan fabwysiadwyd grŵp o frodyr a chwiorydd yn 2017. Mabwysiadodd y cwpl drwy Wasanaeth Mabwysiadu De-ddwyrain Cymru a brodyr a chwiorydd tair oed mabwysiedig. Mae mabwysiadu yn air cadarnhaol ar eu haelwyd yn enwedig gan i Caroline gael ei mabwysiadu ei hun yn blentyn. DYMA EU STORI NHW… “Roeddwn i a fy ngwraig wedi bod yn siarad am fabwysiadu ers tua thair blynedd felly roeddem bob amser yn ei ystyried. Penderfynodd fy nghynŵr fabwysiadu a chefais ymweliad gan weithiwr cymdeithasol a oedd am ofyn ychydig o gwestiynau amdano, a wnaeth i mi ystyried mabwysiadu hyd yn oed yn fwy. Pan ddaeth fy ngwraig adref o’i gwaith y noson honno, bu’r ddau ohonom yn ei drafod yn fwy ac yn dweud bod llawer o blant allan yna yn aros am gartref cariadus, ni siaradasom erioed am fabwysiadu babanod unwaith. “Fe wnaethon ni fabwysiadu brodyr a chwiorydd ac er nad oedden nhw’n fabanod, roedden nhw’n blant bach ac mae cymaint i’w ddysgu, yn enwedig yr oedran yna. Roeddwn hefyd yn blentyn

LGBTQYMRU

Unwaith aethon ni i nofio a daeth ein merch allan i’r pwll nofio a gweiddi “mam” ac roeddwn wedi drysu! Edrychais o gwmpas tu ôl i mi a chwilio am fy mam fy hun, dwi wir ddim yn gwybod pam ond roedd yn foment mor ddoniol a hardd

10 LGBTQYMRU LGBTQYMRU 10

mabwysiedig pan oeddwn yn wythnos oed a phan oeddwn yn 14, penderfynais gwrdd â'm rhieni biolegol a oedd yn wych. Rydw i wedi cael profiad gwych gyda mabwysiadu ac nid yw'n rhywbeth rydw i wedi cefnu arno sydd wedi bod o gymorth mawr yn ein profiad ni oherwydd mae mabwysiadu bob amser wedi bod mor gadarnhaol i mi. Roeddwn bob amser yn teimlo'n arbennig iawn fel plentyn oherwydd cefais fy newis i gael fy mabwysiadu. “Roedd y tro cyntaf i ni gwrdd â’n plant mor frawychus, roedd yn teimlo’n swreal oherwydd y broses sefydlu a gymerodd amser hir. Fe wnaethon ni gwrdd â'n plant bach ac roedd y ddau yn nerfus a oedd yn amlwg yn ein sgwrs. Fe wnaethon ni i gyd sgwrsio ac roedd yn foment hyfryd ond brawychus. “Pan oedd y broses sefydlu drosodd a’n plant yn dod adref, roedden nhw mor falch o fod adref gyda ni. I ni, roedd yn teimlo'n wallgof ac fe gymerodd oesoedd i ni ddod i arfer ag ef. I ddechrau, roedden ni'n teimlo ein bod ni'n gwarchod plant rhywun arall, dydyn ni dal ddim yn gwybod pam ond dyna sut deimlad oedd hi i ni! “Unwaith aethon ni i nofio a daeth ein merch allan o’r pwll nofio a gweiddi “mam” ac roeddwn i wedi fy drysu! Edrychais o gwmpas y tu ôl i mi a chwilio am fy mam fy hun, dwi wir ddim yn gwybod pam ond roedd yn foment mor ddoniol a hardd. O'r eiliad honno ymlaen, roedd y plant bob amser yn gyfforddus gyda ni a daeth yn arferol iddyn nhw ein ffonio ni'n fam. “Un o’r eiliadau mwyaf cofiadwy a gawsom oedd ar eu pen-blwydd pan wnaethom lenwi eu hystafell â balŵns. Roedd yn syniad mor syml ond roedden nhw wrth eu bodd, roedden nhw'n rhedeg o gwmpas yr ystafell yn erlid y balwnau. Rydyn ni'n siarad am y foment honno hyd heddiw oherwydd doedd ganddyn nhw ddim ots am y teganau nac unrhyw un o'r anrhegion eraill, dim ond y balŵns oedden nhw'n malio!

“Y peth diddorol am fabwysiadu plentyn hŷn yw eu bod nhw wedi cael eu dylanwadu gan oedolion eraill cyn iddyn nhw ddod atoch chi. Roedd y rhieni biolegol wedi bod yn ymwneud â'r heddlu o'r blaen felly yng ngolwg ein plant roedd yr heddlu yn bobl ddrwg. Cymerodd lawer i ni eu darbwyllo bod yr heddlu yn dda. Aethon ni i ddiwrnod agored ac fel rhan o’r profiad fe wnaethon nhw roi gefynnau ar fy ngwraig. Aeth wyneb fy merch yn welw oherwydd bod cymaint o ofn arni, ond dyna'r profiadau yr oeddem am gael ein plant i gymryd rhan ynddynt. Mae angen i chi sylweddoli y gallai fod gennych werthoedd gwahanol i'r rhieni biolegol a gall hynny fod yn frwydr i rai plant. “Mae mabwysiadu yn air positif yn ein tŷ ni ac rydyn ni’n ei drafod. Os oes gan y plant unrhyw gwestiynau yna maen nhw'n gwybod y gallant ofyn i ni a byddwn bob amser yn dryloyw gyda nhw. Rwy’n meddwl ei bod yn bwysig nad ydym yn cilio rhag siarad am fabwysiadu. Mae'r holl brofiad yn wahanol i bawb, mae'n debyg ar y dechrau nad oeddem yn sylweddoli'n union pa mor anodd fyddai hi. Ond mae’r cyfan yn werth chweil a thrwy fabwysiadu plentyn hŷn gallwch drafod pethau gyda nhw a’u goresgyn. Mae'n rhoi boddhad oherwydd gallwch chi weld eu hemosiynau ond gyda babi ni fyddech chi'n cael hynny. “Mae yna gymaint o bethau rydyn ni’n edrych ymlaen atynt am y tro cyntaf fel mynd ar awyren a gweld eu hwynebau bach yn goleuo. Dyma’r atgofion y byddwch chi’n edrych yn ôl arnyn nhw ac yn eu trysori felly alla i ddim aros am y foment.”

“Roedd y plant wedi arfer symud o le i le pan oedden nhw’n fabanod ac mae hynny’n bendant yn aros gyda nhw i ddechrau. Aethon ni â nhw i playdate a gofynnodd fy merch a oedd hi'n dod yn ôl adref gyda ni. Eglurais y byddai hi'n dod adref gyda ni heno a phob un noson, mae'n debyg nad oeddent wedi arfer â'r ffaith eu bod gyda ni nawr am byth.

LGBTQYMRU

YN AGOS A PHERSONOL DIANA D

LGBTQYMRU

Gall unrhyw un wneud drag. Ond nid yw pawb yn gallu bod yn frenhines ddrag gan Katie Hoggan

Yn ein cyfres o gyfweliadau agos a phersonol, gwnaethom ofyn i'n Gohebydd Cymunedol, Katie Hoggan, ddarganfod mwy am y frenhines ddrag o Abertawe, Diana D, a'i chrëwr, Gavyn Brewster. Dyma beth wnaeth hi ei ddarganfod…. Wrth i mi agosáu at Dorothy's, mae Gavyn allan o’i wisg drag ac yn ysmygu sigarét o dan sgaffaldiau wedi'u gorchuddio â choch (’twnnel cariad’ fel y mae’r breninesau yno'n ei alw). Mae’n fy hebrwng i mewn i Dorothy's ac mae cân gan y Pussy Cat Dolls yn chwarae wrth i mi fachu diod gan y gweinydd hapus wrth y bar. Dywed Diana mai Dorothy's yw’r bar nad oedd Abertawe erioed yn gwybod ei fod ei angen ac rwy'n gwybod yn union beth mae hi’n ei olygu. Mae’n teimlo fel ei fod wedi bod yma drwy’r amser ac rwy'n cael fy nhemtio i ddod yn ôl yn ddiweddarach i weld ei sioe nos Fercher. Mae arddull drag Diana yn gomedi camp cabaret hen ffasiwn wedi'i gymysgu ag ymddangosiad modern. Rwyf wedi clywed bod menywod hŷn Wind Street yn caru ei choesau a hyd yn oed pan nad yw mewn drag, mae Gavyn yn llawn hyder a hunan-sicrwydd er ei fod yn cyfaddef ei fod yn berson mewnblyg allblyg.

LGBTQYMRU

“Allan o ddrag, rwy’n eithaf cymdeithasol ond mae’r bywyd cymdeithasol yn fy mlino. Ond fel Diana, i ddechrau roedd yn ffordd imi allu archwilio fy ochr benywaidd, a theimlo'n wych a rhywiol. Bellach, dim ond estyniad ohonof fi fy hunan, o fy nghymeriad i, fy mhersonoliaeth i yw hi.” Cafodd hyn ei arddangos i gynulleidfa eang y llynedd pan wyliwyd fideos o Gavyn yn dawnsio tra’r oedd yn gweithio yn McDonald's ym Morfa ym mhedwar ban y byd. Pan ddychwelodd Gavyn yn ôl i'r gwaith ar ôl y cyfnod clo, gofynnodd ei fos iddo reoli traffig prysur y llwybrau ceir prynu drwy’r ffenestr. Ac yng ngwir steil Diana D, gofynnodd Gavyn i’r cwsmeriaid a oedd yn ciwio i chwarae eu cerddoriaeth mor uchel â phosibl a pherfformiodd iddynt wrth iddynt ei ffilmio ar eu ffonau. Dechreuodd fideos Gavyn gael eu rhannu o amgylch Abertawe ac ar-lein a daeth mwy a mwy o bobl i weld y cabaret McDonald's, gan chwarae caneuon fel 'Rain on Me' a 'Single Ladies' o'u ceir er mwyn i Gavyn berfformio iddynt. Cafwyd penawdau lleol a chenedlaethol am y fideos a gofynnwyd i Gavyn fynd ar Wave, rhaglen frecwast Abertawe.

“Fe wnes i’r sioe ac yna roedd pobl yn dod o bob cwr. Gyrrodd pobl i lawr o Faesteg a Chasnewydd dim ond i ddod i fy ngweld i yn dawnsio!”. Er ei fod bellach wedi cymryd hoe o weithio yn McDonalds, mae Gavyn wedi bod yn brysur yn gweithio i Dorothy's ac yn helpu eraill i ddarganfod eu cariad eu hunain at ddrag. Mae cymaint o bobl yn mynd ato am gyngor ynghylch dod yn frenhines ddrag fel bod Gavyn wedi gwneud rhestrau dymuniadau ar-lein sy'n rhestru ei hoff gynhyrchion ar gyfer dysgu sut i ddefnyddio colur, wigiau steil a gwnïo gwisgoedd. Roedd y rhain yn bethau y bu'n rhaid iddo weithio allan i gyd ar ei ben ei hun pan ddechreuodd wneud drag bedair blynedd yn ôl a dechrau chwarae gyda cholur ac ail-ddarganfod ei chariad at berfformio.

LGBTQYMRU

Dorothy's - photo courtesy of SwanseaMumbler.com

Yn wreiddiol o Lanelli, mae Gavyn yn ceisio helpu gyda grŵp cymorth LQBTQ+ Llanelli pan fydd yn gallu, drwy godi arian ar gyfer ei grŵp ieuenctid o’r enw Be YOUth. Mae Gavyn wrth ei fodd yn cefnogi pobl ifanc, yn enwedig pobl ifanc queer, oherwydd ei fod yn credu, er bod cymdeithas yn fwy derbyniol nawr, ei bod yr un mor anodd iddynt. “Mae'n ymwneud â phlant traws yn arbennig - maen nhw'n archwilio'u hunain, maen nhw'n archwilio eu hunaniaeth rhywedd ac weithiau maen nhw'n ddigon ffodus i wybod eu bod nhw eisiau newid eu rhywedd. Ond weithiau, mae'n daith iddyn nhw - mae'n anodd iddyn nhw oherwydd nid oes gan bobl o'u cwmpas yr amynedd i'w cefnogi bob amser." Dyma pam roedd Gavyn wrth ei fodd yn gwirfoddoli gyda’r grŵp ieuenctid LGBTQ+ Good Vibes yn yr YMCA yn Abertawe. Mae'r grŵp yn caniatáu i bobl ifanc gael y lle i arbrofi gyda

Rydyn ni ar y ‘strip’ Magaluf yn Abertawe ac mae’n gwneud y newid hwnnw sydd ei angen ar y ddinas LGBTQYMRU

gwahanol enwau, rhagenwau a hunaniaethau heb unrhyw farn na phwysau. Yn ddiweddar, arweiniodd Diana weithdy drag dwy awr yn y clwb ieuenctid ac archwiliodd beth yn ei barn hi y mae'n ei olygu i fod yn frenhines ddrag. Dywed Gavyn wrtha i “Gall unrhyw un wneud drag. Ond nid yw pawb yn gallu bod yn frenhines ddrag” ac mae’n egluro nad yw drag Prydain yn ymwneud â meimio caneuon a dawnsio iddynt yn unig ond hefyd â chabaret, sy'n cynnwys comedi, canu a difyrru. Dyma'r union beth y mae'r dorf yn Dorothy's yn dod i'r sioeau i’w weld. Mae Diana yn cyfaddef ei fod yn 'dorf straight' iawn oherwydd ei fod yn far sioeau yn hytrach na bar hoyw ond mae hi'n dweud wrtha i fod Dorothy’s yn ymfalchïo hefyd mewn bod yn ofod diogel. Ers y 2000au, mae'r sîn LGBTQ+ a oedd unwaith yn llewyrchus yn Abertawe wedi bod yn dirywio gyda lleoliadau fel OMG, Champers a H20 yn

LGBTQYMRU

cau eu drysau, gan adael dim ond tafarn fach o'r enw King's Arms ar ôl. Felly, er bod gwir angen am fwy o leoedd queer yn Abertawe ar gyfer pobl queer, mae'n galonogol iawn gweld presenoldeb Dorothy’s ar yr enwog Wind Street ac mae Diana yn cytuno: “Rydyn ni'n chwalu’r drefn arferol yn Abertawe oherwydd ni yw canolbwynt y bariau. Rydyn ni ar y ‘strip’ Magaluf yn Abertawe ac mae’n gwneud y newid hwnnw sydd ei angen ar y ddinas." Boed hynny ar lwyfan bar sioeau Dorothy’s neu yn McDonald's, mae Gavyn wrth ei fodd yn perfformio a gwneud i bobl chwerthin ac mae ei barodrwydd i rannu hynny â phobl ifanc queer yn Abertawe ac oedolion sy'n cael eu hysbrydoli ganddi yn beth gwych. Fyddwch chi ddim yn ei dal hi’n gwneud ‘death-drop’ yn y dyfodol agos er hynny felly dewch am y jôcs, y caneuon a'r awgrymiadau am sut i steilio wigiau!

Trans Aid Cymru Bu'r pandemig yn anodd i bobl o bob cefndir. Fodd bynnag, does dim amheuaeth ei bod wedi bod yn arbennig o anodd i bobl sy'n perthyn i grwpiau ar y cyrion. gan Matthew Tordoff

Ar yr un pryd, tynnodd sylw at y rhwystrau economaidd-gymdeithasol y mae pobl BIPOC a LGBTQ+ yn eu hwynebu o ddydd i ddydd, a’u dwysáu. Y peth positif, fodd bynnag, yw bod y pandemig wedi sbarduno pobl i weithredu'n uniongyrchol, pobl fel sylfaenwyr Trans Aid Cymru.

yn ei gyfanrwydd i bobl draws; fel grŵp, roeddem wedi blino ac wedi ein dadrithio â newidiadau deddfwriaethol, neu ddiffyg hynny, a gwnaethom

Mae Trans Aid Cymru – a elwid yn wreiddiol yn SWTN Mutual Aid (South Wales Trans and Non-Binary) – yn elusen cymorth ar y cyd sy'n darparu gwasanaethau sy’n gyfeillgar i bobl draws a chymorth materol i bobl draws, rhyngrywiol ac anneuaidd ledled Cymru gyfan. Siaradodd LGBTQymru â Rudy sy'n gwirfoddoli i Trans Aid Cymru ynghylch sut y cychwynnodd y sefydliad, rhai o'r gwasanaethau anhygoel y maent yn eu darparu a'u gobeithion ar gyfer y dyfodol. Sut y dechreuodd Trans Aid Cymru ? Dechreuodd Trans Aid Cymru (TAC) yn ystod cyfnod clo 2020 mewn ymateb i'r wrthwynebiaeth gynyddol o fewn y llywodraeth a’r byd gwleidyddol LGBTQYMRU

benderfynu ailffocysu ar edrych ar ôl y gymuned leol mewn ffyrdd ymarferol. Sut yr effeithiodd y pandemig ar Trans Aid Cymru a'r gymuned draws yn gyffredinol? Nid yw TAC erioed wedi adnabod byd heb y pandemig; rydym wedi gweithredu ar-lein yn unig am y rhan fwyaf o'n bodolaeth a dim ond yn ddiweddar rydym wedi dechrau cynnal digwyddiadau wyneb yn wyneb. Po hiraf y mae’r pandemig wedi parhau, y gwaethaf y bu’r sefyllfa ariannol i lawer o bobl draws - rydym wedi gorfod cynyddu bedair gwaith drosodd nifer y grantiau a roddwn yn fisol. Mae hefyd wedi bod yn anodd i'r gymuned draws yn ehangach oherwydd bod gofal iechyd i bobl draws wedi dod i ben am y rhan fwyaf o'r pandemig, cynyddodd diweithdra a dioddefodd pobl sy'n gweithio mewn economïau gig, ac mae unigedd wedi gadael llawer o bobl yn hynod fregus. A ydych yn meddwl bod y pandemig wedi dod â'r gymuned draws yn agosach at ei gilydd? Rwy'n credu ei fod wedi gwneud i ni werthfawrogi ein gilydd yn fwy; yn ddiweddar, rydym wedi dechrau cynnal cyfarfodydd wyneb yn wyneb, sef un o'r pethau y gofynnodd pobl amdanynt yn fwy na dim yn ystod y flwyddyn ddiwethaf. Mae hi wedi bod mor hyfryd gweld pobl nad ydyn nhw wedi treulio amser gyda'i gilydd ers dechrau 2020 yn ailgysylltu a dal i fyny, ac mae pawb mor awyddus i wneud ffrindiau newydd hefyd. Beth yw rhai o'r prosiectau a'r gwasanaethau rydych yn eu cynnig? Mae TAC yn cynnig grantiau o £25 bob pythefnos, a grantiau brys i'r rheini sy'n wynebu digartrefedd neu argyfyngau ariannol eraill. Rydym yn darparu pecynnau adfer i'r rhai sy'n cael llawdriniaeth i gadarnhau eu rhywedd, sy’n cynnwys nwyddau i'w cynorthwyo drwy’r cyfnod adfer, ac mae cyfarfod yn cael ei gynnal yng Nghaerdydd bob pythefnos. Mae yna brosiect rhannu prydau bwyd hefyd, lle mae pobl yn gwirfoddoli i wneud prydau bwyd y gellir eu rhewi sy'n cael eu hanfon at y rhai sy'n ei chael hi'n anodd coginio neu fforddio bwyd am ba bynnag reswm - mae hyn yn digwydd yng Nghaerdydd yn bennaf. Mae TAC yn darparu cyngor anffurfiol a gwybodaeth ynghylch tai, gofal iechyd, budd-daliadau, neu unrhyw beth arall y 18

LGBTQYMRU

gallai pobl draws fod yn cael trafferth ag ef. Beth yw cynlluniau Trans Aid Cymru ar gyfer y dyfodol? Mae TAC yn gobeithio cynnal cyfarfodydd mewn mannau eraill, gan nad yw'r holl gymuned draws yng Nghymru yn byw yng Nghaerdydd yn amlwg. Rydym yn datblygu grant ar gyfer ceiswyr lloches a ffoaduriaid traws, rhyngrywiol ac anneuaidd i gefnogi'r rhan benodol honno o'r gymuned yn well ac rydym bob amser yn chwilio am adborth gan y gymuned am yr hyn y gallem ei wneud neu ei gynnig o bosibl i ateb eu hanghenion. Os hoffech ddysgu mwy am Trans Aid Cymru a'r gwasanaethau y maent yn eu darparu, gallwch anfon e-bost atynt yn anfonenquiries@transaid. cymru neu ddilyn TAC ar Facebook, Twitter ac Instagram.

Fel grwp, roeddem wedi blino ac wedi ein dadrithio â newidiadau deddfwriaethol, neu ddiffyg hynny, a gwnaethom benderfynu ailffocysu ar edrych ar ôl y gymuned leol mewn ffyrdd ymarferol.

Green Man: Cofleidio Amrywiaeth Ar ôl blwyddyn o seibiant, roedd Dyn Gwyrdd 2021 yn nodi dychweliad gwyliau cerddorol mawr yng Nghymru i gymeradwyaeth enfawr gan feirniaid a chynulleidfaoedd. Bydd y flwyddyn nesaf yn ei 20fed pen-blwydd, ac er bod y tîm yn cael rhywfaint o gynlluniau mawr yn y broses o wneud i nodi'r achlysur, mae rhai pethau - fel cofleidio amrywiaeth ac yn gwneud pawb yn teimlo yn y cartref - yn parhau fel erioed.

Mae cynhwysiant wrth galon y Dyn Gwyrdd. Am bedwar, pum diwrnod - neu wythnos gyfan - gall pobl fod yn nhw eu hunain, heb ymholiad. Gellir mwynhau perfformwyr LGBTQ+ yn gyffredinol, nid yn unig ar y llwyfannau cerddoriaeth neu gomedi, ond ar lwyfannau'r plant ac mewn perfformiadau 'pop up' hefyd. Roedd Self Esteem eleni yn chwarae rhan fawr yr ŵyl Far Out, gan gyffroi’r dorf gyda negeseuon mawr am hunangariad, patriarchaeth, perthnasoedd gwenwynig a blaenoriaethu pleser (sef, trwy gyd-ddigwyddiad, yw enw ei halbwm newydd). Mae llwyfannau comedi a siarad Green Man hefyd wedi gweld llu o bynciau ac artistiaid LGBTQ+ dros y blynyddoedd – boed hynny ar y mudiad rhyddid hoyw neu set gan Mawaan Rizwan. Eleni, ymunodd yr artist drymiwr Ash Kenzai â Self Esteem LGBTQYMRU

LGBTQYMRU

(aka Rebecca Lucy Taylor) i recordio pennod o bodlediad byw, a chyflwynodd y digrifwr Jessica Fostekew set 45 munud ar y noson olaf. Mae polisi cynhwysiant yn ei le yn yr ŵyl ac mae staff diogelwch wedi’u gwasgaru o gwmpas i sicrhau bod pawb yn cadw’n ddiogel, ond mae awyrgylch bendigedig y Dyn Gwyrdd yn golygu y gall pawb rolio heb farnu – dim syllu, a dim aflonyddu. Er mwyn mynd i’r afael â theimladau o bryder wrth i fynychwyr yr ŵyl ddychwelyd i ddigwyddiad eleni, fe wnaeth llusgwch artistiaid gyfarch ymwelwyr wrth gyrraedd a rhoi cyfarwyddiadau iddynt ar y systemau coronafirws y byddai angen iddynt eu dilyn i gael mynediad. Mewn diwydiant sy'n nodweddiadol yn tangynrychioli perfformwyr benywaidd, roedd arlwy gerddoriaeth y Dyn Gwyrdd yn 54% yn ddynion a 46% yn fenywod – o gymharu â rhai eleni yr oedd eu harlwy yn cynnwys dros 80% o berfformwyr gwrywaidd. Mae’r arddull jazz fodern

o gerddoriaeth yn arbennig wedi’i hyrwyddo yn Green Man, gydag artistiaid fel Nubya Garcia a Michael Kiwanuka yn chwarae’r prif lwyfan – gan gynnwys Kiwanuka yn ei slot pennawd cyntaf yn yr ŵyl. Y tu hwnt i gerddoriaeth, mae Green Man wedi gweithio gyda Chanolfan Ffoaduriaid Oasis yng Nghaerdydd i gynnig hyfforddiant i gynffoaduriaid a cheiswyr lloches, gan roi’r cyfle i ddatblygu sgiliau proffesiynol tra’n meithrin hyder a chyfathrebu, a chwrdd â phobl y tu allan i’w cymunedau eu hunain. Mae hyn hefyd yn golygu bod pobl sydd ond yn clywed am ffoaduriaid neu geiswyr lloches yn y newyddion yn cael y cyfle i ddysgu o'u straeon a'n profiadau cyffredin. Mae'r ymdrechion hyn yn rhan o'r prosiectau 'hyfforddiant byw' sydd wedi'u harwain gan y Dyn Gwyrdd ers blynyddoedd, sydd hefyd wedi gweld trigolion Cymru dan anfantais a graddedigion Prifysgol Caerdydd yn cael cyfle i ennill rhai profiadau 'byd go iawn' yng ngofod diogel yr ŵyl.

LGBTQYMRU

Canllawiau tai gwarchod LGBTQ+ yn ennill gwobr genedlaethol Canfu arolwg LGBT cenedlaethol Swyddfa Cydraddoldeb Llywodraeth y DU yn 2018, wrth i bobl dyfu'n hŷn ac iddynt fyw mewn cartrefi gofal, bod rhai’n teimlo na allent fod yn agored ynglŷn â bod yn LGBT a’u bod yn teimlo'n ofnus. gan Craig Stephenson

LGBTQYMRU

Os gallwn ni sicrhau newid cadarnhaol o ran ymddygiad sefydliadau ac unigolion, efallai y byddwn yn newid agweddau hefyd.

Cydnabyddir yn eang bod pobl LGBTQ yn treulio eu holl fywydau’n gorfod 'dod allan' mewn gwahanol leoliadau - swyddi newydd, cymdeithasau, cwrdd â phobl newydd. Felly, pan fyddant yn hŷn, rydym am i bobl ffynnu, gael eu parchu a mwynhau ymddeol fel eu gwir hunain yn hytrach na dychwelyd i'r closet. Ac yn sicr, nid ydym am i bobl fod yn ofnus. Yn LGBTQymru, roeddem am ddarganfod ychydig mwy am y ddarpariaeth ar gyfer cymunedau LGBTQ+ hŷn. Er na allem ddod o hyd i gymunedau ymddeol penodol ar gyfer pobl queer yng Nghymru, fe wnaethom ganfod bod arferion gwych yn bodoli sydd wedi ennill gwobrau. Mae Erosh yn rhwydwaith cenedlaethol ar gyfer gwasanaethau tai a chymorth i bobl hŷn, ac mae'n sefydliad aelodaeth ar gyfer gweithwyr proffesiynol yn y sector tai. Mae'n darparu cyngor ac arweiniad arbenigol ymarferol, newyddion a sylwebaeth i staff rheng flaen a rheolwyr gwasanaethau i'w helpu i ymateb i'r heriau sy’n wynebu’r sector tai a'r cyfleoedd sydd ar gael iddo.

Roeddem yn falch iawn o glywed bod Erosh wedi ennill Gwobr Tai Cymru y Sefydliad Tai Siartredig am Ragoriaeth mewn Hyrwyddo Cydraddoldeb ac Amrywiaeth am ei Ganllaw Arferion Da ynghylch pobl hŷn LGBTQ+ a thai gwarchod ac ymddeol. Roedd aelodau Erosh wedi nodi cynnydd yn y gwahaniaethu a brofwyd gan bobl LGBTQ+ mewn cynlluniau gwarchod i'r graddau bod rhai’n dewis peidio â bod ‘allan’ mwyach. Roeddent yn teimlo bod angen datblygu'r canllaw hwn sy'n canolbwyntio ar wella ymwybyddiaeth, cefnogaeth a dealltwriaeth well o anghenion a phryderon preswylwyr LGBTQ+ hŷn, gan sicrhau bod preswylwyr yn teimlo bod rhywun yn gwrando arnynt ac yn eu helpu i oresgyn unrhyw wahaniaethu gan breswylwyr eraill. Mae'n ymarferol, yn hygyrch ac yn annog darparwyr a'r staff sy'n gweithio yn y lleoliadau hynny i gefnogi preswylwyr LGBTQ+ yn well fel y gallant fyw eu bywydau heb wahaniaethu; er mwyn hyrwyddo cynlluniau a lleoliadau tai yn well fel rhai sy’n cefnogi pobl LGBTQ+; ac i godi ymwybyddiaeth a dealltwriaeth o gymunedau LGBTQ+ ymhlith preswylwyr eraill. LGBTQYMRU

Gwnaethom ofyn i Rebecca Mollart, Prif Swyddog Gweithredol Erosh, am ei barn ynghylch i ba raddau y mae'r canllaw wedi'i dderbyn yn y sector tai. “Yn y sector tai, rydym wedi siarad ers degawdau am bwysigrwydd cydraddoldeb ac amrywiaeth yn gyffredinol ond dim ond yn ddiweddar am anghenion y gymuned LGBTQ+ a’r camau ymarferol y gall darparwyr tai gwarchod ac ymddeol eu rhoi ar waith i sicrhau bod cynlluniau a gwasanaethau yn cefnogi unigolion LGBTQ+. “Mae ein canllaw wedi cael derbyniad da ac mae wedi annog darparwyr i o leiaf feddwl am sut maen nhw'n cefnogi pobl hŷn LGBTQ+ hyd yn oed os nad ydyn nhw eto mor rhagweithiol ag y dylen nhw fod. Os gallwn ni sicrhau newid cadarnhaol o ran ymddygiad sefydliadau ac unigolion, efallai y byddwn yn newid agweddau hefyd.” Chris Thomas, yw'r Cydgysylltydd Diogelu a Safonau Gwasanaeth yn Trivallis, darparwr tai cymdeithasol yn Rhondda Cynon Taf, sydd wedi defnyddio'r canllaw arferion da i wella bywydau eu preswylwyr LGBTQ. Mae Chris hefyd yn cadeirio grŵp staff cydraddoldeb ac amrywiaeth RESPECT yn Trivallis Dywedodd Chris wrthym: “Un o'n gwerthoedd craidd yn Trivallis yw parch ac rydym am i'n staff a'n tenantiaid deimlo eu bod yn cael eu parchu am bwy ydyn nhw. Rydym yn defnyddio canllaw arfer da EROSH i'n cefnogi yn y gwaith hwn. "Fe ddechreuon ni gyda rhywbeth syml, gan godi sticeri baner enfys ar ddrysau blaen pob un o'n cynlluniau gwarchod, sy'n gartrefi i bobl dros 60

oed. Dechreuodd hyn y sgyrsiau gyda thenantiaid am y gymuned LGBTQ+ ac mae hefyd yn dangos i aelodau o'r gymuned honno fod ein cynlluniau'n lle diogel i fod yn bwy ydyn nhw. "Y camau nesaf i ni yw cwrdd â grwpiau o denantiaid i drafod y gymuned LGBTQ+ a beth mae hyn yn ei olygu iddynt ac ateb unrhyw gwestiynau sydd ganddynt; mae hyn mor bwysig er mwyn dileu unrhyw stigma. Mae'r broses wedi'i arafu rhywfaint gan y pandemig, ond mae straeon sy'n dod allan o'r cynlluniau yn dweud wrthyf fod sgyrsiau'n digwydd rhwng tenantiaid, yn ogystal â rhai o aelodau eu teulu, am y baneri. Mae hyn yn gynnydd mawr gan y bydd y sgyrsiau hyn, gobeithio, yn arwain at well dealltwriaeth bod pobl LGBTQ+ yn cael eu parchu gan Trivallis a'r gymuned ehangach." Rydym yn falch iawn o weld y sector tai yn cymryd y mater hwn o ddifrif a gobeithiwn y bydd darparwyr eraill yn defnyddio'r canllaw arferion da i ddarparu gwasanaethau mwy cynhwysol i drigolion LGBTQ+. Gallwch ddarganfod mwy am Erosh a'i waith ar ei wefan https://erosh.co.uk/

LGBTQYMRU

Un o'n gwerthoedd craidd yn Trivallis yw parch ac rydym am i'n staff a'n tenantiaid deimlo eu bod yn cael eu parchu am bwy ydyn nhw.

LGBTQYMRU

Priodas Gyfartal? Priodasau cyplau o’r un rhyw saith mlynedd yn ddiweddarach: a yw cydraddoldeb cyfreithiol llawn wedi’i gyflawni? gan Dr. Ruth Gaffney-Rhys, Athro Cyswllt mewn Cyfraith Teulu, Prifysgol De Cymru

Pan ddathlwyd y priodasau cyntaf rhwng cyplau o’r un rhyw yng Nghymru a Lloegr ym mis Mawrth 2014, disgrifiodd Ruth Hunt, Prif Weithredwr Stonewall ar y pryd, y diwrnod fel un 'tyngedfennol', a oedd yn nodi 'cydraddoldeb cyfreithiol llawn i bobl lesbiaidd, hoyw a deurywiol'. Roedd y diwrnod yn sicr yn un tyngedfennol, ond ni chreodd, mewn gwirionedd, gydraddoldeb cyfreithiol llawn, gan fod rhai gwahaniaethau cyfreithiol rhwng priodas cwpl o'r un rhyw a phriodas cwpl o rywiau cymysg.

LGBTQYMRU

Yn gyntaf, mae cyfyngiadau ar ddathlu priodasau cyplau o un rhyw mewn addoldai, nad ydynt yn berthnasol i gyplau o rywiau cymysg. Dim ond os yw corff llywodraethol y sefydliad wedi optio i mewn ac os yw'r cynrychiolydd unigol yn barod i weinyddu'r undeb y gellir cynnal seremonïau priodasau cyplau o'r un rhyw mewn adeilad crefyddol. Diwygiwyd Deddf Cydraddoldeb 2010 gan Ddeddf Priodas (Cyplau o’r Un Rhyw) 2013 i atal hawliadau gwahaniaethu llwyddiannus rhag cael eu gwneud yn erbyn sefydliadau crefyddol a'u cynrychiolwyr sy'n gwrthod cynnal

Pan ddathlwyd y priodasau cyntaf rhwng cyplau o’r un rhyw yng Nghymru a Lloegr ... roedd y diwrnod yn sicr yn un tyngedfennol, ond ni chreodd, mewn gwirionedd, gydraddoldeb cyfreithiol llawn, gan fod rhai gwahaniaethau cyfreithiol rhwng priodas cwpl o'r un rhyw a phriodas cwpl o rywiau cymysg.

priodasau. Nid yw'r mwyafrif wedi optio i mewn, ond pleidleisiodd yr Eglwys Fethodistaidd o blaid dathlu priodasau cyplau o'r un rhyw ym mis Mehefin y llynedd. Ar ôl i'r briodas gael ei ffurfio, mae priodas cwpl o’r un rhyw a chwpl o rywiau cymysg yn cael eu trin yn yr un modd yn gyffredinol e.e. mewn perthynas â'r hawl i wneud cais am ddarpariaeth ariannol ar gyfer ysgariad, trethiant, etifeddiaeth ac amddiffyniad rhag cam-drin domestig. Mae ganddyn nhw hefyd yr un hawliau o ran mabwysiadu plant, plant sydd wedi’u geni gan bobl eraill ar ran cwpl, cynnal plant a hawliau mewn perthynas â phlant pan fydd cwpl yn gwahanu. Fodd bynnag, mae'r gyfraith sy'n ymwneud ag atgenhedlu â chymorth (a gynhwysir yn Neddf Ffrwythloni Dynol ac Embryoleg 2008) yn gwahaniaethu rhwng cyplau o'r un rhyw a

chyplau o rywiau cymysg i raddau. Os bydd cwpl o rywiau cymysg yn beichiogi gyda chymorth rhoddwr sberm, bydd y gŵr yn cael ei drin fel 'tad' y babi (oni bai nad oedd yn cydsynio i'r driniaeth). Os yw cwpl benywaidd yn derbyn triniaeth, y fenyw a esgorodd ar y babi yw'r 'fam' gyfreithiol, a'i gwraig yw'r 'rhiant cyfreithiol' arall. Mater o derminoleg yn hytrach na sylwedd yw hwn, ond gellir ei ystyried fel amharodrwydd i dderbyn rhieni o'r un rhyw yn gyfartal. Roedd gwahaniaeth yn arfer bod hefyd o ran pensiynau galwedigaethol. Bydd priod o'r un rhyw yn derbyn budd-daliadau a roddir i briod sy'n goroesi o dan y cynllun pensiwn os bydd eu priod yn marw, yn yr un modd ag y mae priod o'r rhyw arall yn ei wneud. Ond, roedd y swm sy'n daladwy i briod o'r un rhyw sydd wedi goroesi wedi’i seilio yn unig ar gyfraniadau a wnaed ar ôl 5ed Rhagfyr

LGBTQYMRU

2005 (y dyddiad y daeth Deddf Partneriaeth Sifil 2004, a oedd yn galluogi cyplau o'r un rhyw i lunio perthynas ffurfiol am y tro cyntaf, i rym). Heriwyd y driniaeth wahaniaethol hon, ac yn dilyn dyfarniad gan Lys Cyfiawnder yr UE, datganodd y Goruchaf Lys ei fod yn anghydnaws â chyfraith yr UE (Walker v Innospec Ltd. 2017). O ganlyniad, ni all cynlluniau pensiwn wahaniaethu rhwng cyplau o'r un rhyw a chyplau o wahanol rywiau wrth gyfrifo budd-daliadau marwolaeth. Mae rhai gwahaniaethau’n bodoli o ran dirymu a diddymu priodasau. Gellir dirymu priodas cwpl o rywiau cymysg oherwydd nad yw wedi’i chyflawni ond ni ellir gwneud hynny o ran priodas cwpl o'r un rhyw. O ystyried bod dirymiadau'n brin iawn, nid oes fawr o arwyddocâd ymarferol i’r gwahaniaeth hwn. Ar adeg ysgrifennu’r erthygl, mae'n bosibl ysgaru ar sail godinebu,

LGBTQYMRU

ond dim ond ymddygiad rhwng cyplau o rywiau cymysg sy'n cynrychioli achos o odinebu, ac nid ymddygiad mewn priodas rhwng cyplau o'r un rhyw. Os yw priod o'r un rhyw yn cael perthynas y tu allan i’r briodas, gellir seilio'r ysgariad ar 'ymddygiad' ond nid 'godinebu'. Fodd bynnag, mae Deddf Ysgariad, Diddymu a Gwahanu 2020, y mae disgwyl iddi ddod i rym ym mis Ebrill 2022, yn dileu godineb ac ymddygiad o gyfraith ysgariad Cymru / Lloegr (gan osod system o hysbysiad a chadarnhâd o fethiant priodas). Mae hyn i'w groesawu, nid yn unig oherwydd y bydd yn lleihau gwrthdaro mewn achosion o ysgariad, ond oherwydd ei fod yn dileu un o'r gwahaniaethau sy'n weddill rhwng priodasau cyplau o rywiau cymysg a phriodasau cyplau o'r un rhyw. Ond fel yr eglurwyd yn yr erthygl hon, nid yw 'cydraddoldeb llawn' wedi'i gyflawni eto.

Cyfeillgarwch a Pherthnasoedd ac Anabledd Dysgu Casglodd prosiect hanes llafar Mencap Cymru, Ein Rhwydweithiau Cymdeithasol, straeon am gyfeillgarwch a pherthnasoedd gan oedolion ag anabledd dysgu. gan Sian Davies, Paul Hunt and Anna Suschitzky

Roedd y straeon hyn yn aml yn amlygu anghydbwysedd grym a oedd yn caniatáu i staff ac aelodau teulu flaenoriaethu gwarchodaeth a diogelu ar draul dewis a rheolaeth pobl. Roedd y cymhelliad i warchod, a oedd yn aml yn seiliedig ar gariad a pharch, yn lleihau’r cyfleoedd i bobl ffurfio cysylltiadau ystyrlon a phrofi perthnasoedd agos.

Mae pobl ag anabledd dysgu yn aml yn cael eu hamddifadu o fynediad i hunaniaeth neu fynegiant rhywiol. Tybir yn aml na all pobl ag anabledd dysgu gydsynio i gael rhyw. Os ydych chi dros yr oedran cydsynio a bod gennych anabledd dysgu, gellir cwestiynu’r gallu hwn o dan y Ddeddf Galluedd Meddyliol, er ei fod yn aml yn cael ei gamgymhwyso a’i gamddehongli, dan gochl amddiffyniad.

LGBTQYMRU

Mae pobl ag anabledd dysgu yn aml yn cael eu hamddifadu o fynediad i hunaniaeth neu fynegiant rhywiol. Awgrymiadau gwych yn seiliedig ar y straeon hyn: Mae angen i staff a theuluoedd gefnogi pobl ag anabledd dysgu mewn ffordd ragweithiol i gael mynediad at berthnasoedd agos. Nid yw’n ddigon cefnogi hyn mewn egwyddor.

ond yn gwadu'r profiad o wneud penderfyniadau i bobl. Yn y pen draw, mae'n llesteirio gallu ac ymreolaeth pobl - rydym yn dysgu pobl i beidio ag ymddiried yn eu hunain.

Mae adrodd straeon yn ffordd ddefnyddiol o helpu pobl i wneud synnwyr o'u bywydau; mae hyn yn arbennig o bwysig i bobl nad ydynt bob amser wedi credu bod eu stori yn ddilys.

Mae angen i ni i gyd gael ein cefnogi i archwilio ein tuedd anymwybodol ein hunain a'r stigma haenog y mae pobl ag anabledd dysgu sy'n nodi eu bod yn LGBT+ yn ei ddioddef.

Gall pobl ag anabledd dysgu sy'n nodi eu bod yn LGBT+ deimlo wedi’u hynysu o fewn y gymuned anabledd dysgu a methu â chael mynediad i'r gymuned LGBT+ ehangach. Mae angen rhwydweithiau cyfoedion cynhwysol / mannau diogel ar bobl lle gallant rannu profiadau a gofyn cwestiynau.

Mae gan bob un ohonom ddyletswydd o ran cynhwysiant ac i fod yn chwilfrydig ynghylch y rhwystrau cudd sy'n atal pobl rhag cael mynediad i leoedd LGBT+.

Mae angen i wasanaethau a chymdeithas gefnogi pobl ag anabledd dysgu i gymryd mwy o risgiau. Yn rhy aml, mae teuluoedd a staff yn ceisio amddiffyn pobl ag anabledd dysgu, sydd

LGBTQYMRU

I ddysgu mwy am yr ymgyrch i gefnogi pobl ag anabledd dysgu i gael mynediad at berthnasoedd agos ac i archwilio eu rhywioldeb, ewch i’r Rhwydwaith Supported Loving https:// www.choicesupport.org.uk/about-us/what-wedo/supported-loving/supported-loving-network

Mae gan bob un ohonom ddyletswydd o ran cynhwysiant ac i fod yn chwilfrydig ynghylch y rhwystrau cudd sy'n atal pobl rhag cael mynediad i leoedd LGBTQ+.

Beth yw Anabledd Dysgu? Mae anabledd dysgu yn gyflwr gydol oes sy'n effeithio ar sut y mae rhywun yn meddwl, yn teimlo ac yn dysgu. Mae hyn yn golygu bod angen cymorth ychwanegol ar bobl i wneud tasgau bob dydd. Nid yw’n golygu un cyflwr neu syndrom penodol, ond gallai fod gan rai pobl â Syndrom Down, Awtistiaeth a Syndrom William, ymhlith llawer o gyflyrau eraill, yr hyn yr ydym yn ei ddiffinio fel anabledd dysgu. Ariannwyd Ein Rhwydweithiau Cymdeithasol gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol

LGBTQYMRU

Hedfan y faner dros amrywiaeth Rhoi gwerth ar gydraddoldeb, cynhwysiant ac amrywiaeth yn ein gweithle Fel practis cyfraith 10 uchaf byd-eang, mae Eversheds Sutherland yn darparu gwasanaethau cyfreithiol i gleientiaid rhyngwladol. Rydym wedi ymrwymo i sicrhau bod pawb yn y cwmni yn cael eu trin yn deg ac yn gyfiawn ac rydym yn ysgogi pawb i fod eu gwir hunain yn y gweithle. Rydym yn anelu at greu amgylchedd sy’n gwerthfawrogi amrywiaeth ein cleientiaid, ein cymuned a’n pobl. Mae’r achos dros amrywiaeth a chynhwysiant yn glir; mae’n ategu ein gwerthoedd ac mae wrth galon ein strategaeth. Rydym yn cydnabod bod cael talent amrywiol ar draws ein busnes yn dod â llawer o fuddion, ac rydym wedi ymrwymo i gyrchu ystod eang o safbwyntiau a meddwl ym mhopeth rydym yn ei wneud. Mae gennym rwydwaith LHDT+, Perspective, a gafodd ei lansio dros ddeng mlynedd yn ôl. Rydym yn safle 35 ym Mynegai Cydraddoldeb yn y Gweithle Stonewall UK ac rydym yn Bencampwr Amrywiaeth Stonewall. Rydym yn darparu ystod lawn o wasanaethau cyfreithiol ond nid cyfreithwyr yn unig sy’n gweithio i ni! Mae gennym swyddi ar draws nifer o feysydd gan gynnwys cyfreithiol, cyllid, marchnata, cyfathrebu, Technoleg Gwybodaeth, Adnoddau Dynol, Rhagoriaeth Gwasanaeth, risg, gwasanaethau a chyfleusterau cymorth. I ddysgu mwy am ein cwmni ewch i’n gwefan eversheds-sutherland.com.

LGBTQYMRU

YDYCH CHI'N AWDUR? Ydych chi'n hoffi ysgrifennu? Hoffech chi ysgrifennu am faterion sy'n berthnasol i'r gymuned LGBTQ+ yng Nghymru? Os felly, byddai LGBTQymru yn dwli clywed gennych! Mae ein Bwrdd Golygul bob amser yn chwilio am ohebwyr gwirfoddol i roi ychydig o amser yn ôl i'n Gymuned. Os mai dyna chi, cliciwch yma i ddweud ychydig wrthym amdanoch chi'ch hun.

BETH YW EICH STORI? Yn LGBTQymru, un o'r pethau sy’n ein sbarduno ni yw sicrhau bod aelodau ein cymuned LGBTQ yn aros mewn cysylltiad â’i gilydd. Ein mantra yw 'i’r Gymuned, gan y Gymuned'. I ni, mae hynny'n golygu Cymru gyfan. Felly, byddai’n hynod o gyffrous clywed gennych chi os oes gennych chi stori queer i'w hadrodd neu syniad i'w gynnwys mewn rhifyn dyfodol y cylchgrawn. Peidiwch â bod yn swil - cysylltwch â ni drwy anfon neges atom yn Magazine@LGBTQymru.Wales gan roi 'Stori Nodwedd' yn y blwch pwnc.

LGBTQYMRU

Rhywioldeb ac Unigedd Yn Hwlffordd ym 1876, ganwyd merch fach i Augusta ac Edwin John. Roedd bywyd Gwen John yn un cythryblus o'r cychwyn cyntaf; oherwydd rheolaeth haearnaidd ei thad a salwch ei mam, bu'n brwydro drwy ei blynyddoedd cynnar ochr yn ochr â'i dau frawd a’i chwaer. gan Evie Barker 34

LGBTQYMRU

Fe hoffwn i fynd i fyw i rywle lle na fyddwn yn cwrdd â neb rwy’n ei adnabod nes fy mod mor gryf fel na allai pobl a phethau effeithio arnaf y tu hwnt i reswm

Pan oedd ond yn wyth oed, bu farw mam Gwen, Augusta, a dechreuodd y teulu fywyd newydd yn Ninbych-y-pysgod. O dan gochl darllen ar y traeth, byddai Gwen yn aml yn braslunio gwylanod a chregyn ar dudalennau llyfrau. Parhaodd ei sgiliau artistig i ddatblygu a daeth yn fyfyriwr yn yr unig ysgol gelf yn y DU a oedd yn caniatáu merched, y Slade. Cafodd brawd iau Gwen, Augustus, le yn y Slade hefyd ond ni chaniatawyd iddynt gymysgu yn ystod eu horiau astudio. Roeddent yn rhannu cartref syml ac yn goro esi ar ddeiet o gnau a ffrwythau. Er nad oedd eu ffordd o fyw bohemaidd yn caniatáu gormodedd, parhaodd Gwen i ddiystyru ei hiechyd ar hyd ei hoes, er mawr siom i'w brawd. Er y gwelai hi a’i brawd fod sgiliau artistig Gwen yn rhagori, oherwydd carisma a swyn Augustus, cynyddodd enwogrwydd ei waith tra bod personoliaeth dawel a myfyriol Gwen wedi ei harwain i ddiflannu i’r cysgodion. Dechreuodd Gwen arddangos ei gwaith ond cafodd drafferth cystadlu â llwyddiant ei brawd. Roedd cymaint o ddiffyg gwerthfawrogiad o’i gwaith fel y bu Gwen yn byw fel sgwatiwr mewn adeilad segur nes iddi symud i Baris ym 1904.

LGBTQYMRU

y darluniau yr oedd Gwen yn eu cynhyrchu leihau yn gyflym. Daeth yr ychydig o ysbrydoliaeth artistig a oedd ganddi ar ôl ar ffurf Vera Oumancoff, ei chymydog a chwaer yr athronydd Jacques Maritain. Cychwynasant ar berthynas angerddol a barhaodd hyd 1930, a bryd hynny cyfaddefodd Vera fod natur obsesiynol Gwen yn ei gwneud yn anghyfforddus.

Er y byddech yn gobeithio y byddai’r newid hwn yn nodi gwelliant cyflym yn ei hamgylchiadau, gorfodwyd Gwen wedyn i gysgu mewn caeau er gwaethaf y ffaith iddi hyfforddi o dan rai o artistiaid mwyaf clodwiw y byd, gan gynnwys Whistler. Cefnogodd ei hastudiaethau trwy fodelu ar gyfer artistiaid eraill, lle daliodd lygad y cerflunydd enwog Auguste Rodin. Daeth y pâr yn gariadon yn fuan, a gwnaethant gychwyn ar garwriaeth ddegawd o hyd. Daeth personoliaeth gythryblus Gwen i’r amlwg pan ddaeth eu perthynas i ben. Trodd Gwen at Gatholigiaeth a chysegrodd gorff o waith i beintio lleianod, a oedd efallai yn cynrychioli ei diffyg gobaith ynghylch canfod cariad parhaol. Yr oedd ei chariad obsesiynol wedi arwain at ddiwedd trychinebus i’w pherthnasoedd yn y gorffennol; datgelodd Rodin ei bod wedi bygwth lladd ei hun pan wrthododd ei chyn gariad, Elinor, ddod â’i dyweddïad i ben. Roedd perthnasoedd cymhleth Gwen yn uniongyrchol gysylltiedig â’i gwaith celf, oherwydd bu’n awen i eraill a syrthiodd mewn cariad â’r rheini a oedd yn awen iddi hi. Mae ei phortreadau, sy'n cynnwys paletau lliw tawel ac sy’n bennaf yn darlunio modelau a oedd yn ferched, yn adlewyrchu ei hymdeimlad o unigedd a’i bywyd carwriaethol cythryblus. Yn dilyn marwolaeth ei noddwr, y casglwr celf John Quinn, fe wnaeth nifer

LGBTQYMRU

Rhoddodd Gwen y gorau i beintio yn gyfan gwbl ym 1933, gan gyfaddef 'Fe hoffwn i fynd i fyw i rywle lle na fyddwn yn cwrdd â neb rwy’n ei adnabod nes fy mod mor gryf fel na allai pobl a phethau effeithio arnaf y tu hwnt i reswm'. O hynny ymlaen, roedd ei dirywiad araf yn amlwg i bawb a oedd yn ei hadnabod ac, erbyn 1939, roedd Gwen John wedi marw. Dyfarnodd y meddygon fod Gwen 'wedi marw o newyn'; nid yw’n glir a ddigwyddodd hyn o ganlyniad i’w brwydr drwy gydol ei hoes â phroblemau iechyd meddwl heb ddiagnosis, neu ei hanallu i dorri’n rhydd o ffordd o fyw bohemaidd, tlawd yr artist ifanc. Fel y gwelwyd gydag artistiaid fel Van Gough, dim ond ers marwolaeth Gwen y mae gwaith yr arlunydd Cymreig wedi cael clod. Efallai mai cred ei brawd Augustus, sef ‘Byddaf yn cael fy adnabod fel brawd Gwen John mewn 50 mlynedd’, yw’r crynodeb mwyaf addas o’i bywyd cythryblus.

Cyrchfannau LGBTQ+ Rydym yn falch ein bod wedi llunio partneriaeth â’r ymgynghorwyr teithio annibynnol, The Travel Gibbon, i ddod â'r newyddion a'r safbwyntiau diweddaraf am wyliau i chi. gan The Travel Gibbon

Yn y rhifyn hwn ac wrth iddi droi’n wanwyn, rydym yn cyflwyno cynigion gwych i chi mewn cyrchfannau LGBTQ poblogaidd. Gan fod mwy ohonom bellach yn dechrau teithio dramor, rydym yn gobeithio y byddwch yn hoffi ein cynigion ond cysylltwch â ni os ydych chi am drafod y gwyliau hyn neu wyliau gwych eraill.

Peidiwch ag anghofio cadw llygad allan am unrhyw gyfyngiadau teithio fel bod gennych y wybodaeth ddiweddaraf ynghylch unrhyw ofynion profi neu gyfyngiadau o ran ble y gallwch deithio.you can travel.

LGBTQYMRU

Sitges Mae Stiges wedi’i leoli rhyw 30 munud o Barcelona yn Sbaen, ac mae’n lle gwych i ymweld ag ef ar y Costa Dorada. Yr amseroedd gorau yw rhwng mis Mehefin a Medi er mwyn dal y tymor gwyliau.

Gwesty Kalma Sitges - ystafell ddwbl am 7 noson o £497 i 2 o bobl (uwchraddiwch i gael golygfa o’r môr neu Wely a Brecwast) - lleoliad gwych ger traeth Sitges, 4*/gradd o 4/5 ar TripAdvisor, pwll to a theras

Mae'r sîn yn Sitges wedi anelu'n bennaf at ddynion ac mae'n gyn-bentref pysgota hardd ac yn dref gosmopolitaidd fywiog sy’n ffynnu. Mae ei hagosrwydd at Barcelona yn golygu y gallwch gyfuno'ch gwyliau ag egwyl yn y ddinas, neu fynd ar y daith trên 30 munud ar hyd yr arfordir fel ymwelydd dydd. Mae yna ddigon o ddewis o ran llety felly dyma ychydig o fanylion i’ch denu.

Fflat llofft trawiadol yng Nghanol Tref Sitges yn cysgu hyd at 6 o bobl - 7 noson o £1211 (£202 y person yn seiliedig ar 6 yn rhannu) - 300m o'r traeth, teras awyr agored, wedi'i raddio 10/10 gan gwsmeriaid

LGBTQYMRU

Lesbos Mae Lesbos wedi’i lleoli yn y Môr Egeaidd, ac mae’n ynys brydferth yng Ngwlad Groeg gyda'r holl swyn y byddech yn ei ddisgwyl. Mae'r ynys yn ffefryn i fenywod am ei hawyrgylch hamddenol, gwyrdd a chroesawgar ac mae Skala Eressos yn un o’r cyrchfannau mwyaf poblogaidd i fenywod. Fodd bynnag, ni ddylech chi golli allan ar ymweliad â Mitilene, y brif dref, y mae ei chanolbwynt yn bentref pysgota hardd. Cadwch lygad allan am Ŵyl Menywod Lesvos ar 11-25 Medi 2022.

Gwesty Pela, Skala Kaloni, Lesbos, 3*, wedi’i raddio 4.5/5 ar TripAdvisor - 7 noson Gwely a Brecwast ar 13 Mehefin, gan gynnwys hediadau o Stansted, bagiau a throsglwyddiadau @ £506 y person yn seiliedig ar 2 yn rhannu. Yr un pecyn ar gyfer 15 Medi i gyd-fynd â Gŵyl y Menywod = £622 y person. Gwesty Galini, Skala Eressou, Lesbos, ystafell falconi ddwbl ym mis Mehefin - £317 llety Gwely a Brecwast yn unig, yn seiliedig ar 2 yn rhannu (hediadau, bagiau a throsglwyddiadau yn ychwanegol), Gwely a Brecwast 2*, wedi’i raddio 4.5/5 ar TripAdvisor, lleoliad gwych, 100m o'r traeth ac yn agos at y canol. Yr un pecyn ar gyfer 19 Medi i gyd-fynd â Gŵyl y Menywod = £344

LGBTQYMRU

Provincetown Os ydych yn ystyried mentro ymhellach i ffwrdd, beth am ymweld â Provincetown, Massachusetts, UDA. Ar ôl hedfan i Boston, gallwch gyrraedd P-town, fel y'i gelwir yn aml, ar fferi neu ar y ffordd. Mae wedi’i leoli ar frig Cape Cod, ac mae gan y gyrchfan hon yn New England y cyfan sydd ei angen arnoch chi i gael seibiant hamddenol gyda thraethau, bwtîcs, orielau a bwytai gwych. Mae’n gyrchfan hamddenol iawn ac mae’n hynod gyfeillgar i bobl LGBT, ac mae ei phoblogaeth yn dyblu rhwng Mehefin a chanol mis Medi ar gyfer tymor yr haf a'r tywydd gorau. Mae'n hawdd cyfuno P-town â seibiant yn ninas Boston ac mae hefyd

yn oddeutu 5 awr ar y ffordd i Ddinas Efrog Newydd. Tŷ Llety Crew’s Quarters - yn darparu ar gyfer dynion - ystafell ddwbl gydag ystafell ymolchi a rennir o £135 yr ystafell y noson (ystafell yn unig) yn ystod misoedd yr haf. Tŷ preswyl hwyliog ar thema forwrol, sydd â gradd o 9.7/10 gan gwsmeriaid Tŷ moethus 3 ystafell wely yn P-Town, yn cysgu hyd at 6 o bobl @ £760 y noson ar gyfer y tŷ cyfan. Teras awyr agored gyda barbeciw, 3 ystafell ymolchi, wedi'i leoli ychydig y tu allan i P-Town

By Craig Stephenson

LGBTQYMRU

Gran Canaria Dyma le sy’n ffefryn drwy'r flwyddyn i deithwyr o’r DU oherwydd tywydd da cyffredinol yr Ynysoedd Dedwydd. Mae'r rhan fwyaf o deithwyr LGBT yn mwynhau temtasiynau Playa Ingles neu Maspalomas sydd gerllaw. Mae'r twyni, canolfan Yumbo a’r llu o fariau a bwytai yn gwneud y gyrchfan hon yn ffefryn i ddynion hoyw ac unigolion deurywiol yn arbennig. Yn The Travel Gibbon, mae gennym fargeinion drwy gydol y flwyddyn ar gyfer yr ynys boblogaidd hon felly cysylltwch â ni - ond dyma un i'ch temtio.

Gwesty Los Calderones, Maspalomas - cyrchfan i oedolion yn unig, 4*, 7 noson Gwely a Brecwast ym mis Ebrill o £629 y pen yn seiliedig ar 2 yn rhannu ar gyfer ystafell gyda balconi/teras, gan gynnwys hediadau o Gatwick a bagiau a throsglwyddiadau.

LGBTQYMRU

Amsterdam Os oes awydd seibiant mewn dinas arnoch chi ond nid ydych eisiau mentro'n rhy bell, mae Amsterdam yn ffefryn cadarn ymysg teithwyr LGBT. Mae’n ddinas i gerdded o’i chwmpas yn bendant, gydag amgueddfeydd, camlesi, bwytai, orielau a digon o fariau, mae rhywbeth at ddant pawb. Mae’n lle hamddenol, cŵl ac mae ganddo awyrgylch gwych a bydd y mwyafrif o deithwyr yn mynd ar y daith fer ar y trên o'r maes awyr i ganol Amsterdam.

Ink Hotel MGallery - gwesty ffordd o fyw 4* sydd wedi ennill gwobrau, o £250 yr ystafell y noson (ystafell yn unig yn seiliedig ar 2 yn rhannu) lleoliad rhagorol dim ond 5 munud o'r Orsaf Ganolog, wedi'i raddio 9.6/10 gan gwsmeriaid, iard cwrt mewnol, gynau nôs ac ategolion Moulton Brown Gwesty Hoxton - ystafell westy anhygoel 4* ar lan y gamlas o £309 yr ystafell y noson (ystafell yn unig yn seiliedig ar 2 yn rhannu), lleoliad gwych, yn cynnwys 5 x tŷ camlas, wedi'i raddio 9.7/10 gan gwsmeriaid a 4.5/5 ar TripAdvisor

By Craig Stephenson

LGBTQYMRU

PENCAMPWR Aled Griffiths CYMUNEDOL gan Gareth Evans-Jones LGBTQYMRU

A fyddech chi’n gallu rhoi ychydig o’ch cefndir diddorol i ni os gwelwch yn dda? Cefais fy magu ym Mhenygroes, Gwynedd ac, ar y cyfan, cefais blentyndod hapus. Er fy mod yn gwybod fy mod yn hoyw yn ifanc, ni chredais y byddwn fyth yn derbyn fy hun nac yn dod allan. Yn anffodus, rhwng yr amser roeddwn yn 19 a 22 oed, mi gefais drafferthion difrifol, a arweiniodd at ymgais gennyf i ddod â fy mywyd i ben. Ar fy mhen-blwydd yn 21 oed, sylweddolais fod rhywbeth yn gorfod newid. Dringais Graig Glais yn Aberystwyth gyda’r bwriad o ddod â'r boen i ben. Fodd bynnag, yn y glaw trwm, penderfynais fod bywyd yn werth ei fyw ac y byddwn yn rhoi cynnig ar fod yn fi fy hunan. Flwyddyn yn ddiweddarach, roeddwn

LGBTQYMRU

i allan ac yn mwynhau bywyd. Dychwelais i'r brifysgol ac ennill gradd a gradd Meistr mewn Athroniaeth a Chrefydd o Brifysgol Bangor. Arweiniodd fy mhrofiad personol at gymhelliant cryf i helpu eraill gyda’u problemau iechyd meddwl, drwy wirfoddoli gyda’r Samariaid am dros 10 mlynedd, cyn cwblhau gradd Meistr mewn Gwaith Cymdeithasol ac, wedi hynny, cofrestru ac ymarfer fel gweithiwr cymdeithasol therapiwtig. Rydych chi'n gweithio fel Ymarferydd i’r Gwasanaeth Iechyd Meddwl Plant a'r Glasoed (CAMHS); a allwch chi egluro'ch rôl yn fyr? Rwyf wedi gweithio i'r Gwasanaeth Iechyd Meddwl Arbenigol i Blant a’r Glasoed am y 6 blynedd diwethaf fel ymarferydd a

Gweithio i CAMHS yw braint fwyaf fy mywyd. Nid oes teimlad gwell na gweld person ifanc yn credu ynddo'i hun a'i ddyfodol eto ac yn goresgyn yr heriau a ddaeth â nhw i'm cyfarfod.

Seicotherapydd yn nhîm Ynys Môn. Mae CAMHS yn wasanaeth sy'n cefnogi pobl ifanc o dan 18 oed sydd ag anawsterau neu afiechydon iechyd meddwl cymedrol i ddifrifol. Gweithio i CAMHS yw braint fwyaf fy mywyd. Nid oes teimlad gwell na gweld person ifanc yn credu ynddo'i hun a'i ddyfodol eto ac yn goresgyn yr heriau a ddaeth â nhw i'm cyfarfod. Pa mor bwysig yw trafodaethau am iechyd meddwl o ran LGBTQ+ a phobl ifanc? Rwyf wedi bod yn eiriolwr cryf dros gynyddu’r drafodaeth ac ymwybyddiaeth ynghylch iechyd meddwl gan gynnwys mwy o gefnogaeth a mynediad at wasanaethau i bobl ifanc LGBTQ+ gan fod yr ystadegau ar gyfer syniadaeth am hunanladdiad a hunan-niweidio wedi bod yn uwch yn gyson mewn modd anghymesur. Mae'r ddwy flynedd ddiwethaf ac effaith COVID wedi amlygu’r argyfwng iechyd

meddwl ymysg ein pobl ifanc yn gynt. Mae'r ansicrwydd, yr ynysu cymdeithasol ac addysgol ynghyd â cholli allan ar gamau a chyfleoedd datblygu pwysig wedi effeithio'n wirioneddol ar iechyd meddwl ein pobl ifanc. Fel rhywun ar y tu mewn, rwy’n gweld diffuantrwydd ac ymroddiad gweithwyr proffesiynol sy'n gwneud eu gorau glas i gynnig y gwasanaeth gorau posibl ond sydd, er hynny’n, cael eu llethu gan y ffigurau atgyfeiriadau cyfredol. Beth oedd eich rôl gyda Grŵp Ieuenctid Sengl Digartref Arfon (GISDA)? Cyn gweithio i CAMHS, gweithiais i GISDA, sef sefydliad trydydd sector sy'n cefnogi pobl ifanc sy’n ddigartref neu sydd mewn perygl o fod yn ddigartref. Yn ystod yr amser hwn, cefnogais bobl ifanc LGBTQ+ a oedd wedi’u hynysu. Sylweddolais mai'r hyn yr oedd ei angen ar y bobl ifanc hyn oedd ymdeimlad o gael eu cynnwys, eu derbyn ac o berthyn. LGBTQYMRU

Gyda chefnogaeth gan GISDA, dechreuais y clwb ieuenctid LGBTQ+ ym mis Ionawr 2017 ac roedd yr ymateb yn anhygoel. O fewn ychydig fisoedd, byddai 30-40 o bobl ifanc yn mynychu pob sesiwn, gan deithio ar hyd a lled Gogledd Cymru. Roedd athroniaeth y clwb yn syml: creu amgylchedd cynhwysol, diogel, a fyddai’n caniatáu i bob person ifanc fod yn nhw eu hunain. Bellach, mae gan y clwb dros 200 o aelodau ac mae'n derbyn cyllid gan y Loteri Genedlaethol sy'n caniatáu i'r clwb gyflogi 2 aelod o staff a chynnig sesiynau wythnosol mewn tri lleoliad o amgylch Gwynedd. Gyda chystadlaethau talent, nosweithiau Comic-con, gweithdai iechyd meddwl ac iechyd rhywiol, dawnsfeydd Nadolig a theithiau i ffwrdd, mae llawer o bobl ifanc yn cydnabod yr effaith ar eu synnwyr o gynhwysiant cymdeithasol, hunanbarch, a hunan-werth yn ogystal â’u hapusrwydd cyffredinol. Pam ydych chi'n teimlo mor angerddol ynghylch gweithio dros hawliau pobl LGBTQ+ ifanc? Gall teithiau unigol ein pobl LGBTQ+ ifanc fod yn anodd dros ben. Mae ymchwil a gynhaliwyd gan Stonewall yn amlinellu ffigurau sy’n cynnwys y ffaith bod 84% o bobl ifanc traws wedi hunanniweidio a bod 45% ohonynt wedi ceisio cymryd eu bywydau eu hunain. Ar gyfer pobl ifanc sy'n 46

LGBTQYMRU

uniaethu fel unigolion lesbiaidd, hoyw neu ddeurywiol, ond heb fod yn drawsryweddol, mae 61% wedi hunan-niweidio gyda 22% yn ceisio cymryd eu bywydau eu hunain. Mae'r ffigurau hyn yn ddychrynllyd ac yn tynnu sylw at argyfwng parhaus o ran iechyd meddwl pobl ifanc LGBTQ+. Mae ymchwil i fwlio sydd wedi'i dargedu at bobl ifanc LGBTQ+ mewn ysgolion yn uwch yng Nghymru na gweddill y DU, gyda 54% o'n pobl ifanc wedi profi bwlio. Nid yw anawsterau iechyd meddwl ymysg pobl LGBTQ+ ifanc yn ganlyniad i'n cyfeiriadedd neu ein hunaniaeth, ond yn hytrach i ymateb cymdeithasol canfyddedig a gwirioneddol. A allwch chi drafod yn fyr yr heriau rydych chi'n teimlo sy’n bodoli o ran iechyd meddwl pobl ifanc LGBTQ+? Yn fy marn i, un o'r rhwystrau mwyaf rydym yn ei wynebu yn ein brwydr yn erbyn yr argyfwng o ran iechyd meddwl pobl ifanc LGBTQ+ yw’r farn gymdeithasol bod popeth wedi newid ac nad yw pobl yn poeni y dyddiau hyn os ydych chi'n lesbiaidd, yn hoyw neu'n ddeurywiol ac nad yw ymwybyddiaeth bellach yn bwysig, a bod angen inni, yn syml, “drin pawb yr un peth”. Rwy'n teimlo bod hyn yn wahanol o ran amrywiaeth rhywedd lle mae ymwybyddiaeth a derbyniad cyffredinol yn ymddangos yn llawer pellach ar ei hôl hi. Dylid anelu at gael cymdeithas esblygol sy'n caniatáu i bobl ifanc fod yn rhydd i fynegi eu hunaniaethau ar draws eu holl amgylcheddau, heb ofni unrhyw ragfarn na negyddoldeb. Tan hynny, mae angen i ni sicrhau ein bod yn creu lleoedd diogel ar eu cyfer, yn yr ysgol a'r gymuned, er mwyn iddynt gwrdd â'i gilydd, creu rhwydweithiau iach gyda chymorth cymheiriaid a theimlo eu bod yn cael eu cynnwys, eu derbyn a'u gwerthfawrogi am bwy ydyn nhw. Mae ymchwil yn nodi bod llai o risg y bydd pobl ifanc

sydd â mynediad at gefnogaeth cymheiriaid neu grwpiau ieuenctid LGBTQ+ yn datblygu anawsterau iechyd meddwl. Mae angen i ni addysgu gweithwyr proffesiynol ymhellach am yr hunangwestiynu cysylltiedig a’r ofn ynghylch cael eich gwrthod gan eich teulu neu gymdeithas, sy'n dal yn real iawn. Mae angen i weithwyr proffesiynol wybod y gallai eu cefnogaeth fod y foment hanfodol sy'n rhoi gobaith i'r person ifanc hwnnw. Rwyf wedi bod mor ffodus fy mod wedi gweithio gyda chymaint o bobl ifanc; maent yn wirioneddol anhygoel ac wedi rhoi cymaint o lawenydd ac ymdeimlad o gyflawniad imi. Maent yn werth ein buddsoddiad, ein hamser a'n cefnogaeth. Gadewch i ni barhau i weithio'n galed, a helpu'r genhedlaeth nesaf i beidio â gorfod cerdded yr un llwybr â ni!

Rwyf wedi bod mor ffodus fy mod wedi gweithio gyda chymaint o bobl ifanc; maent yn wirioneddol anhygoel ac wedi rhoi cymaint o lawenydd ac ymdeimlad o gyflawniad imi.

LGBTQYMRU

Y Berthynas â'ch Rhieni a'i Diwedd Naturiol ... ond beth wedyn? Pan fyddwch chi'n tyfu i fyny o dan yr ymbarél LBGTQIA*, mae eich perthynas â'ch rhieni yn newid yn sylweddol y foment y byddwch chi'n dod allan fel eich hunan dilys. gan Jake Basford

Disgwylir i ni fel unigolion queer farw o flaen ein rhieni oherwydd y cynnydd cyflym mewn troseddau casineb neu broblemau iechyd meddwl a cham-drin sylweddau sy'n wynebu ein cymuned, ond beth os yw’r drefn naturiol yn cael ei dilyn ac rydym yn eu claddu nhw yn lle hynny? Croeso i’r cartref plant amddifad queer.

fy rhieni bob amser yn rhyfedd ond, ar y cyfan, roedd fy mam yn derbyn fy rhywioldeb tra bod fy nhad yn gynnyrch magwraeth ar ystâd cyngor yng Ngogledd Llundain. Yn ei wylnos, dywedodd llu o fy ffrindiau ac aelodau o fy nheulu y cefais fy magu o'u cwmpas fod fy nhad yn homoffobig. Wnes i ddim dweud wrthyn nhw, ar ôl i fy mam farw, ei fod wedi dod yn fwy a mwy treisgar tuag ataf, i'r pwynt lle ceisiodd fy lladd, a dyna a fy ysgogodd i symud yn ôl i Gymru pan ddaeth cyfle am swydd chwe mis ar ôl ei hangladd. Rwyf wedi byw yng Nghaerdydd byth ers hynny.

Y fersiwn (rhy) hir o fy mhrofiad i yw fy mod wedi dod allan yn hoyw (cis/gwryw) i fy rhieni yn 16 oed, bu farw fy mam oherwydd trawiad ar y galon ar ôl brwydr yn erbyn clefyd rhwystrol cronig yr ysgyfaint (COPD) am flynyddoedd yn 2013, a bu farw fy nhad oherwydd methiant organau lluosog yn gynharach eleni ar ôl brwydr oes gyda cham-drin alcohol. Roedd fy mherthynas â

Mae eich perthynas â’ch rhieni pan rydych yn queer, hyd y gallaf ei weld, i raddau helaeth yn rhannu yn ddwy brif gategori gyda llawer o amrywiaeth yn y canol: derbyn neu beidio. Mae'r amrywiaeth yn llawer mwy cynnil a gall amrywio o ffugio derbyniad i guddio problemau â gwrywdod i ffugio diddordeb afiach er mwyn ceisio amddiffyn plentyn rhag ei amgylchedd, ond

Er bod y byd a’r betws yn cydnabod hyn, ac mae digon o gynrychiolaeth yn y cyfryngau hefyd, beth sy'n digwydd ar ôl i amser fynd heibio ac rydych wedi’ch gadael â phâr o yrnau?

LGBTQYMRU

nid yw'r problemau’n parhau pan fyddwch yn byw o dan eu toeau yn unig, fel y gall nifer o bobl hŷn a doethach dystio iddo. Mae gan rai o hoelion wyth y gymuned queer yng Nghaerdydd straeon llawer mwy dychrynllyd i'w hadrodd na fi am eu hymgysylltiad â’u rhieni, ac rwy'n cyfrif fy hun yn ffodus fy mod wedi eu clywed. Fel y dywedodd Philip Larkin, “they fuck you up, your mum and dad”, felly sut ydych chi'n datrys eich perthynas os ydyn nhw'n marw? Yn rhyfeddol, does gen i ddim ateb, ond dyma beth ddigwyddodd mewn mwy o fanylder. Pan fu farw mam, daeth ar ôl blynyddoedd o gael gwybod bod ganddi anabledd a fyddai’n dod â’i bywyd i ben yn y pen draw. Tua deng mlynedd yn ôl, daeth fy mrawd i fy nôl o’r dref ar ôl noson allan a throais ato mewn maes parcio a dweud “Mae mam yn mynd i farw, yn dydi” ac fe gytunodd. Cafodd y gofal meddygol gorau posibl gan fod arbenigwr ysgyfaint o fewn cyrraedd hawdd, ond ar ôl iddi fethu â chael trawsblaniad ysgyfaint dwyochrog, bu farw. Pan gefais wybod gan fy nhad, bues yn crio mewn ystafell ymolchi

Mae eich perthynas â’ch rhieni pan rydych yn queer, hyd y gallaf ei weld, i raddau helaeth yn rhannu yn ddwy brif gategori gyda llawer o amrywiaeth yn y canol: derbyn neu beidio.

LGBTQYMRU

Mae eich rhieni yn ddynol a byddant bob amser felly ac os oes gennych chi berthynas dda â nhw, yna dathlwch hynny oherwydd mae’n un o'r ychydig berthnasau yn eich bywyd sy'n sicr ond hefyd sy’n sicr o ddod i ben. ac arhosais yn y gwely am tua mis wrth i mi geisio datrys beth oedd yn mynd trwy fy mhen. Nid yw ei llwch wedi'i wasgaru eto yn y lleoliad roedd yn ei ddymuno - yr Afon Nîl yn yr Aifft - yn bennaf oherwydd cymysgedd o ryfel cartref a diffyg cyllid yn hytrach na diffyg parodrwydd. Yn ei hangladd, dyfynnais gerdd y meddyliais amdani pan gefais wybod am ei diagnosis - 'Do Not Stand At My Grave and Weep' - a gwnes gydnabod ei pherthynas ofnadwy â'i thad ei hun drwy ddyfynnu un o fy hoff sioeau teledu yr wyf yn meddwl y byddai wedi ei charu pe bai hyd yn oed y mymryn lleiaf o ffuglen wyddonol ynddi. Pan ymwelais â dad yn yr ysbyty i ffarwelio, roedd fy meddwl yn neidio’n wyllt rhwng dweud jôcs tywyll am fod angen arian i dalu i’w gludo i’r byd nesaf a gweiddi am y ffordd yr oedd wedi fy nhrin yn dilyn marwolaeth mam a sut na fyddwn i fyth yn gallu maddau iddo am weddill tragwyddoldeb. Wrth iddo orwedd yno, yn sgerbwd mewn siwt croen, fe wnes i ei gydbwyso trwy ddweud wrtho fod ganddo stori i'w hadrodd wrth reolwr marwolaeth pan fyddai’n cyfarfod â nhw, a'i adael ar hynny. Wnes i ddim 50

LGBTQYMRU

meiddio siarad yn ei angladd, gan adael hynny i fy mrawd a fy ewythrod, a gwnes yn siŵr fy mod mor queer â phosib, a hynny heb ymddiheuriad (diolch i Chwiorydd yr Ymneilltuaeth Barhaol yng Nghaerdydd - The Chiffon Borg - mae gen i'r siôl angladd mwyaf gwych a grëwyd erioed). Nid wyf yn gwybod sut i gydbwyso'r ddau rym hyn o du fy rheini na dod i delerau â'u heffaith ar fy mywyd ac, yn ystod rhai o fy eiliadau mwy melancolaidd, rwy'n dymuno am amser lle nad oeddwn yn gorfod profi pwysau ceisio gweithio popeth allan . Ni helpodd y pandemig - yn amlwg - ond gallaf ddweud hyn: mae bod yn garedig â chi'ch hun am benderfyniadau a wnaethoch yn y gorffennol i gadw'ch hun i fynd er gwaethaf eich trawma yn hanfodol neu byddwch yn boddi mewn tristwch. Mae eich rhieni yn ddynol a byddant bob amser felly ac os oes gennych chi berthynas dda â nhw, yna dathlwch hynny oherwydd mae’n un o'r ychydig berthnasau yn eich bywyd sy'n sicr ond hefyd sy’n sicr o ddod i ben. Ac os nad dyna yw’r achos, yna mae rhedeg ar draws y wlad nes i chi ddarganfod sut i adael i'ch hun ddisgleirio serch hynny yn gynllun amgen gwych.

Balchder ar gyfer ein Hysgolion Cynradd Mae dau lyfr dwyieithog newydd sbon i blant sy’n dangos amrywiaeth cyfoethog ein Teuluoedd Enfys ar fin cyrraedd y silffoedd y mis yma. gan Sue Vincent-Jones

LGBTQYMRU

Mae ‘Yn gynnar yn y bore’, sy'n dangos bore bachgen ifanc gyda'i ddwy fam, a ‘Dim chwarae, Mot!’, lle y mae merch ifanc gyda dau dad yn amharod i fynd i gysgu, yn mynd i gael eu cyhoeddi cyn hir. Mae’r llyfrau sydd wedi’u hysgrifennu gan Lawrence Schimel a’u darlunio gan Elīna Brasliņa, ac sydd wedi'u hanelu at blant Ysgol Gynradd, yn dangos bod Teuluoedd Enfys yn deuluoedd cyffredin, hollol normal. Meddai Lawrence: “Y syniad ar gyfer y llyfrau oedd dathlu teuluoedd queer, a rhoi mwy o lawenydd queer yn y byd, fel nad yw’r unig lyfrau a oedd ar gael i blant yn ymwneud â gwrthdaro”. “Yn y straeon hyn, mae’r ffaith bod y rhieni’n ddwy fam neu’n ddau dad yn atodol i’r stori, fel y mae i

LGBTQYMRU

Mae'r teuluoedd hyn yn cael hwyl

Mae Teuluoedd Enfys yn deuluoedd arferol

fywydau beunyddiol plant mewn teuluoedd enfys. Nid yw’r teuluoedd hyn ond yn profi homoffobia; maen nhw hefyd yn cael hwyl”, ychwanegodd.

erbyn llyfrau fel fy un i … sy’n cynrychioli i blant y byd lluosog ac amrywiol y maen nhw’n byw ynddo.”

Nid yw hyrwyddo amrywiaeth gyfoethog ein Teuluoedd Enfys yn ddieithr i Gymru, gydag ymgyrch ‘Teuluoedd Gwahanol. Yr Un Cariad' Stonewall yn fwyaf amlwg yn arwain y ffordd.

Ychwanegodd ei fod yn “fwy penderfynol o ddal ati i geisio creu llyfrau fel y rhain – llyfrau sy’n parchu deallusrwydd plant ac yn cynnig y byd enfawr, cymhleth iddyn nhw, mewn ffyrdd hwyliog a hygyrch”.

Ond mae’r llyfrau wedi bod yn destun dadlau mewn rhannau eraill o’r byd. Cafodd cadwyn o siopau llyfrau yn Hwngari ddirwy o £600 am werthu'r stori yn darlunio diwrnod ym mywyd plentyn gyda rhieni o’r un rhyw, gyda swyddogion yn condemnio’r llyfr lluniau am gynnwys teuluoedd o'r fath. Roeddent yn honni bod y llyfrwerthwr wedi torri rheolau ar arferion masnachol annheg drwy fethu â nodi’n glir bod y llyfr yn cynnwys “cynnwys sy’n gwyro oddi wrth yr arferol”. Ond mae Lawrence wedi taro’n ôl gan ddweud “[maent yn] ceisio normaleiddio casineb a rhagfarn gyda’r ymosodiadau unedig hyn yn

Dywedodd y siop lyfrau y byddai bellach yn gosod arwydd yn rhybuddio cwsmeriaid ei bod yn gwerthu “llyfrau â chynnwys gwahanol i rai traddodiadol”. “Mae teuluoedd enfys yn deuluoedd hollol normal, cyffredin”, meddai dosbarthwr y llyfr yn Hwngari, Foundation for Rainbow Families, mewn datganiad. “Nid yw’r teuluoedd hyn wedi cael eu llyfr stori eu hunain hyd yn hyn. Dyna pam roeddem ni'n meddwl ei bod hi'n bwysig cyhoeddi llyfr stori tylwyth teg amdanyn nhw - ac yn gyntaf oll iddyn nhw. Cyhoeddir y ddau lyfr yn y DU yr hydref hwn, yn Gymraeg ac yn Saesneg. LGBTQYMRU

Dewch i gwrdd â'r pentref gwledig yng Nghymru sy'n croesawu ei ddiwylliant LBGTQ+ gan Layla Randle-Conde

LGBTQYMRU

Beth yw'r pwynt cael un diwrnod o ddathlu i bobl LGBTQ+, os nad ydyn nhw'n teimlo'n gyffyrddus yn mynd i'r siop am fara drannoeth?

Mae unigolyn traws yn ei arddegau a oedd yn rhy bryderus i ymweld â busnes lleol hyd yn oed yn mynd at fos y sefydliad i ofyn am swydd - ac yn ei chael. Mae preswylydd yn destun camdriniaeth homoffobig gan ddieithriaid swnllyd, sy'n cael eu taflu allan o'r dafarn yn gyflym a'u gwahardd. Pan fydd perchnogion busnesau Llanymddyfri yn dweud eu bod yn gynghreiriaid, nid siarad gwag yn unig mohono. Sut y digwyddodd hyn a beth y mae’n ei olygu i'r dref amaethyddol fach hon sydd rhwng Aberhonddu a Chaerfyrddin?

Nid yw'n hawdd dod i oed mewn tref wledig yng Nghymru. Mae cenedlaethau o unigolion LGBTQ+ wedi wynebu gorfod gwneud dewisiadau anodd rhwng eu hunaniaeth a'u tref enedigol. Mae agwedd bositif Llanymddyfri tuag at unigolion LGBTQ+ yn enghraifft gadarnhaol o’r hyn a all ddigwydd pan ddaw cymuned ynghyd i eirioli dros fod yn gynghreiriaid gweithredol. Mae'r diolch i gyd i hyb blaengar Calon Cymru LGBTQ+, perchnogion busnesau lleol a phobl y dref gyda’i gilydd.

LGBTQYMRU

Mae sylfaenydd a chadeirydd Calon Cymru LGBTQ+, Ella Peel, yn wyneb cyfarwydd i wylwyr S4C fel Hannah Francis yn yr opera sebon Pobol y Cwm. Pan nad yw hi'n ymddangos ar deledu Saesneg a Chymraeg, mae'n gwasanaethu'r gymuned fel diffoddwr tân hyfforddedig, ac yn astudio Llenyddiaeth Saesneg. Sefydlodd hyb Llanymddyfri mewn ymateb i'r diffyg cymuned a chefnogaeth i bobl LGBTQ+ yn yr ardal. “Mae'r ymateb i'r hyb wedi bod mor gadarnhaol. Sefydlodd ei hun mewn cyfnod byr iawn, ac, ym mhen dim, roedd pawb yn gwybod amdano.” Er bod gan Calon Cymru gynlluniau uchelgeisiol ar gyfer y dyfodol, gan gynnwys digwyddiad Pride cyntaf Llanymddyfri yn 2022, weithiau y pethau

LGBTQYMRU

syml sy’n gwneud gwahaniaeth mawr. Mae Llanymddyfri yn gyrchfan liwgar, siriol i dwristiaid, ac un o'r materion a oedd yn drysu preswylwyr oedd y defnydd o ddelweddaeth enfys mewn siopau a busnesau. Nid oedd bob amser yn glir a oedd y rhain yn cefnogi'r GIG, yn dangos undod â phobl LGBTQ+, neu yn addurn yn unig. Dechreuodd Calon Cymru LGBTQ+ estyn allan i fusnesau lleol, gan ofyn iddynt yn uniongyrchol a oedden nhw’n ystyried eu hunain yn lleoedd diogel i bobl LGBTQ+. Ni ddywedodd neb na mewn gwirionedd, ond ni wnaeth nifer fach ateb. Atebodd eraill yn gadarnhaol, ond er mawr syndod a phleser i'r hyb, aeth y mwyafrif allan o'u ffordd i ymateb gyda brwdfrydedd clir a chynigion o gefnogaeth bellach. Effaith hyn yw ei fod wedi gwneud i’r trigolion LGBTQ+ deimlo eu bod yn

Mae agwedd bositif Llanymddyfri tuag at unigolion LGBTQ+ yn enghraifft gadarnhaol o’r hyn a all ddigwydd pan ddaw cymuned ynghyd i eirioli dros fod yn gynghreiriaid gweithredol.

cael eu derbyn llawer mwy a’u bod teimlo’n fwy cartrefol. Fel y dywed Ella: “Beth yw'r pwynt cael un diwrnod o ddathlu i bobl LGBTQ+, os nad ydyn nhw'n teimlo'n gyffyrddus yn mynd i'r siop am fara drannoeth? Mae Pride yn bwysig iawn - ond mae’n hanfodol ein bod ni'n helpu i wneud y dref yn fwy diogel ac yn fwy cefnogol drwy gydol y flwyddyn hefyd." Darparwyd y rhestr hon o fannau diogel a chefnogol i’r aelodau, ac mae wedi gwneud i’r trigolion LGBTQ+ deimlo'n llawer mwy cyfforddus yn y dref. Bellach, gallant deimlo'n fwy hyderus wrth gymdeithasu mewn ystod ehangach o leoliadau. Mae hyn yn beth cadarnhaol i boblogaeth LGBTQ+ y dref wrth gwrs, ond hefyd i fusnesau lleol, ac o bosibl i ddyfodol Llanymddyfri ei hun. Un peth y mae'n ymddangos bod trigolion Llanymddyfri yn ei ddeall yn reddfol yw, os yw pobl iau o bob cyfeiriadedd yn symud i ffwrdd o bentrefi i ardaloedd mwy amrywiol a goddefgar, i ryw raddau, mae'r iaith a'r diwylliant a chalon y

pentref yn mynd gyda nhw. Mae symud gyda'r oes yn helpu i ddiogelu'r rhinweddau sy'n gwneud Llanymddyfri yn lle mor arbennig i fyw ynddo. Er ei bod yn rhy gynnar i ddweud a fydd y newid agwedd yn annog cenhedlaeth gyfan o drigolion iau i aros yn agosach at eu tref enedigol a'u diwylliant - ac efallai hyd yn oed i briodi a magu teuluoedd yno - mae datganiad cryf Llanymddyfri o gefnogaeth i’r trigolion LGBTQ+ yn gam cadarn i'r cyfeiriad cywir. Yn LGBTQymru, rydym yn gyffrous i glywed y bydd Llanymddyfri yn cynnal ei ddigwyddiad Pride cyntaf yn ddiweddarach eleni. Mae'r dref fach hardd hon yn mynd i edrych yn anhygoel wedi’i haddurno gyda’n baneri LGBTQ+. Byddwn yn eich hysbysu ynghylch manylion unrhyw ddigwyddiadau Pride lleol a chymunedol wrth i ni eu derbyn. Instagram: heartofwaleslgbtq

LGBTQYMRU

Polari: iaith a anwyd o ragfarn “So bona to vada, with your lovely eek and your lovely riah” (so good to look at, with your lovely face and your lovely hair) Piccadilly Palare, Morrissey, 1990 gan Christian Copeland

LGBTQYMRU

Ydych chi erioed wedi gwahodd eich ffrindiau i fynd am bevvie? Ydych chi erioed wedi zhoosio unrhyw beth? Ydych chi erioed wedi gwneud sylwadau ar ba mor naff oedd rhywbeth? Wel, os ydych chi, yna rydych chi wedi defnyddio Polari; iaith fratiaith danddaearol o’r 18fed ganrif a welodd ei defnydd mwyaf o fewn isddiwylliant hoyw Prydain yn y 1950au/60au. OND, BETH YW POLARI? Rwy'n siŵr nad oes angen atgoffa unrhyw un nad oedd bod yn hoyw yn ystod mwyafrif o’r 20fedcanrif yn beth hawdd ac y gallai fod wedi arwain yn hawdd at dreulio cyfnodau hir yn y carchar oherwydd eich rhywioldeb (cafodd bod yn hoyw ei ddad-droseddoli yn y DU ym 1967, fodd bynnag, parhaodd y stigma o fod yn hoyw am ddegawdau). Ond, sut y gwnaeth dynion hoyw barhau i adeiladu cymuned, i siarad ac i hel clecs ymysg ei gilydd yn ystod yr amser hwn? Ymddangosodd Polari o gyfuniad o slang troi geiriau o chwith, slang sy'n odli, Ffrangeg, Eidaleg, Ocitaneg, Iddew-Almaeneg, cant (slang a ddefnyddwyd gan droseddwyr) a parlyaree (bratiaith a ddefnyddwyd gan forwyr a theithwyr), ac roedd yn system iaith hoyw gyfrinachol a ddefnyddid yn bennaf ymhlith dynion cyfunrywiol yn y 1950au/60au. Roedd yr iaith (er y dylid ei

disgrifio'n fwy cywir fel geirfa, amrywiaeth ar iaith, neu system fratiaith) yn caniatáu i ddynion hoyw sgwrsio'n agored â dynion hoyw eraill am hyd yn oed fanylion mwyaf personol eu bywydau heb ofni erledigaeth nac erlyniad. Mae'r ieithydd Paul Baker yn esbonio bod Polari wedi'i phlethu i sgyrsiau 'arferol' ac yn amlinellu ei bod, yn anad dim arall, wedi'i defnyddio gyda'r bwriad o hel clecs am bawb arall. Dywed “roedd geiriau am ryw, ond roedd llawer o eiriau gwerthuso ar ei gyfer hefyd. Fe allech chi siarad am goesau rhywun neu eu gwallt, a gwerthuso hynny hefyd. Felly, roedd hi'n fwy o iaith bondio cymdeithasol.” SUT Y DAETH I FODOLAETH? Gan fod Polari yn gymysgedd o gynifer o ieithoedd ac is-ddiwylliannau, mae nifer o ieithyddion yn aml yn dadlau dros ei dechreuad ac yn dal i geisio nodi’r union gyfnod y ganed y system iaith. Mae rhai’n credu iddi ddod i’r amlwg mor gynnar â’r 18fed ganrif mewn tai molly (sefydliadau tanddaearol lle byddai dynion hoyw yn cwrdd yn gyfrinachol), ond ei bod wedi ailymddangos yn y 1920au a bod ei phoblogrwydd wedi cyrraedd ei frig yn y ’40au,’ 50au a’r 60au. LGBTQYMRU

Mae’r anhawster wrth ymchwilio a deall paramedrau Polari yn deillio o’r ffaith ei bod yn iaith slang a siaradwyd yn bennaf ac na chafodd ei hysgrifennu'n swyddogol erioed. Arweiniodd hyn at bob math o gamsillafu, anghysondebau ac amrywiadau mewn terminoleg gan ddibynnu ar ble y cawsoch eich gwybodaeth. Gellid ysgrifennu hyd yn oed y gair Polari ei hun fel palare, palari, parlary, neu palarie. I gymhlethu pethau ymhellach, yn Llundain, rhannwyd Polari yn ddwy is-system. Yno, roedd Polari’r East End, a oedd wedi’i dylanwadu gan y slang odli Cockney ac a ddefnyddid gan ddynion hoyw a oedd yn byw yn agosach at lan yr afon a chan y gweithwyr dociau. Roedd amrywiad y West End hefyd, lle’r oedd dylanwadau a chyfeiriadau a ddefnyddwyd gan fyd y theatr ac a ddefnyddwyd yn fwy aml gan weithwyr swyddfa a’r rheini a oedd yn mynychu’r theatr. RADIO A’R CYNNYDD YN Y DEFNYDD O POLARI Dim ond yn y '60au y daeth Polari yn adnabyddus yn y DU yn sgil rhaglen gomedi radio boblogaidd y BBC, Round The Horne. Roedd yn cael ei darlledu bob dydd Sul ac roedd yn cael ei hystyried yn gyffredinol yn sioe deuluol. Roedd y nifer anhygoel o 9 miliwn o bobl yn gwrando ar Round The Horne bob wythnos. Ym mhob

LGBTQYMRU

pennod, byddai’r cyflwynydd, Kenneth Horne, yn dod ar draws yr un ddau ddyn hoyw camp, Sandy a Julian, a oedd yn archwilio menter fusnes newydd y dydd. Byddai'r ddau gymeriad annwyl yn cynnwys llawer o Polari yn eu deialog ac roeddent yn amlwg yn ddynion hoyw a oedd wedi dod allan o’r closet, a oedd yn anarferol i'w weld yn y cyfryngau prif ffrwd fel hyn o ystyried anghyfreithlondeb bod yn hoyw ar y pryd, sef rhywbeth y byddai'r sioe yn aml yn gwneud hwyl yn ei gylch. Er na fyddai’r geiriau Polari a ddefnyddiwyd wedi bod yn hysbys iawn i’r gynulleidfa, oherwydd jôcs y digrifwyr a oedd wedi’u hamseru a’u lleoli’n dda, roedd ystyr Polari yn cael ei gyfleu a daeth yr iaith yn hygyrch i gynulleidfaoedd mawr. Yn gyffredinol, o ganlyniad i ddylanwad y sioe, nid oedd y cwestiwn “Beth yw Polari?" yn angenrheidiol bellach. MAE POLARI YN PALLU OND MAE EI HETIFEDDIAETH YN PARHAU. Pan ddad-droseddolwyd cyfunrywioldeb ar ddiwedd y '60au a chan nad oedd angen system iaith hoyw gyfrinachol mwyach, cafwyd dirywiad cyflym yn y defnydd bob dydd o Polari yn ystod y ‘70au ac, yn y pen draw, daeth diwedd ar ei defnydd. Fodd bynnag, roedd Round The

O’r rhestr isod, faint o eiriau Polari ydych chi'n eu hadnabod/defnyddio? ajax - wrth ymyl batt - esgid bevvy - diod bijou - bach bimbo - ffwlcyn, ffŵl bitch - dyn hoyw sbeitlyd neu gwyno bona - da bungery - tafarn cackle - siarad, clecs camp - merchetaidd, beiddgar, ac ati carsey - tŷ, toiled, puteindy charper - chwilio charpering omi - plismon cod - ofnadwy cottage - toiled cyhoeddus, a ddefnyddir ar gyfer rhyw cottaging - chwilio am ryw mewn toiled cyhoeddus cove - ffrind dish - pen ôl/anws dolly - dymunol drag - dillad (fel arfer y math nad oedd disgwyl i chi ei wisgo) eek - wyneb, o’r slang o chwith, ecaf feely - plentyn, person ifanc

Horne, ar ôl blynyddoedd lawer o ddarlledu llwyddiannus, wedi llwyddo i gael cymaint o effaith ar fywydau pobl nes i lawer o eiriau Polari ddod yn rhan o derminoleg gyffredin y DU. BYWYD AR ÔL POLARI Felly, ble y mae hynny’n ein gadael ni o ran statws Polari a’r defnydd ohoni heddiw? Er mai ychydig sy'n dal i ddefnyddio Polari, mae'r iaith bellach yn cael ei hystyried yn rhan annatod o hanes LGBTQ+ ac mae nifer o unigolion yn cymryd camau i greu prosiectau sy'n talu teyrnged i'r rôl a chwaraeodd mewn straeon LGBTQ+ gyda'r diben o gadw'r system iaith a’r hanes yn fyw. Er ei fod yn ymddangos yn baradocsaidd ei natur, gall yr ymdriniaeth o Polari gan y gymuned LGBTQ+ fod yn debyg i’r ymdriniaeth o Ladin gan Babyddion

lallies - coesau lattie - tŷ lills - dwylo lucoddy - corff luppers - bysedd meshigener - gwallgof nady (neu nochy) - nos naff (neu naphe) - ofnadwy, dichwaeth, straight nanti - dim, na, dim byd, paid, bydd yn wyliadwrus ogles - llygaid (felly ogleriah - amrant) omi - dyn omi-palone - dyn hoyw palone - menyw Polari - i siarad, neu'r iaith hoyw ei hunan riah - gwallt send up - gwneud hwyl am ben TBH - i'w gael (to be had) tober - ffordd trade - partner rhyw hoyw, yn aml un nad yw'n ystyried ei hunan i fod yn hoyw troll - cerdded, crwydro vada - edrych willets (jubes) - bronnau zhoosh - trwsio, tacluso * mae rhestr lawn ar gael yn: https://h2g2. com/approved_entry/A10357832

yn yr ystyr bod y ddau grŵp yn ceisio cynnal bodolaeth yr ieithoedd er gwaethaf y diffyg defnydd ohonynt yn y gymdeithas heddiw. Mae iaith yn newid ac yn addasu i'r diwylliant a'r gymdeithas y mae'n ei chanfod ei hun ynddynt. Yn gyffredinol, erbyn hyn, mae gan y gymuned LGBTQ+ iaith newydd sy’n cynnwys cyfeiriadau diwylliannol poblogaidd modern a mewnforion ieithyddol yn bennaf o America. Fodd bynnag, mae cynnal Polari ac addysgu amdani fel rhan annatod o dreftadaeth LGBTQ+ yn parhau i fod yn hanfodol wrth ddysgu cenedlaethau mwy diweddar am y caledi yr aeth eu rhagflaenwyr drwyddo ac am y ffyrdd cyfrinachol y gallent wneud eu bywydau ychydig yn haws i’w byw.

LGBTQYMRU

The Gay Sober Ymchwil o bob rhan o'r byd wedi awgrymu bod camddefnyddio sylweddau yn y gymuned LGBTQ+ yn uwch na'n heterrywiol a'n hilrywiol. 62

LGBTQYMRU

Tra bod angen gwneud mwy i ddeall y gydberthynas hon, mae’n bwysig inni barhau i ddysgu bod sobrwydd yn brofiad sydd hefyd wedi’i blethu i mewn i dapestri ein cylchoedd cymdeithasol, a bod ein cymuned nid yn unig yn ymwneud â’r hyn a ganfyddwn ar ‘y golygfa'. Yn y Rhifyn hwn, rydym yn ddigon ffodus i gael Lee yn ein gwahodd i'w byd, ac maent yn rhannu eu stori sobrwydd. DYMA STORI LEE: Helo, fy enw i yw Lee ac rwy'n sobr! Waw hoo! Rydw i wedi bod yn ddi-alcohol ers 3 blynedd a hanner a dyma'r penderfyniad gorau wnes i erioed. Ond pam wnes i stopio yfed? Llinell waelod. Roeddwn yn yfed llawer gormod o alcohol ac roedd yn fy ngwneud yn ddiflas.

Doeddwn i ddim yn feddw cas neu flin. Yn wir, yn destun pryder, wnes i ddim newid cymaint â hynny mewn gwirionedd pan oeddwnyfed Oeddwn i'n cuddio poteli o fodca yn y peiriant golchi llestri fel Phil Mitchell yn y 90au? Na A oedd fy mod ar fin colli fy nhŷ neu gael eu diswyddo o fy swydd? Na. Wnes i daro'r gwaelod craig enwog? Na Ond gallai'r ateb fod ie i'r cwestiynau hyn mewn pum mlynedd neu ddeng amser? O bosib...ie. Roedd fy newis o wenwyn yn lager (yn bendant yn hongian i fyny o pan oeddwn yn iau ac yn ceisio ymddangos butch unitl y 6ed peint pan fyddwn i'n dechrau canu alawon sioe) a byddwn yn aml yn bwyta rhwng 40 a 70 uned yr wythnos. Y terfyn wythnosol cyfartalog a argymhellir yw 15 uned i ddynion. Nid oedd angen Carol Vordeman arnaf i ddweud wrthyf fy mod dros fy unedau. Doeddwn i ddim yn feddw cas neu flin. A dweud y gwir, yn bryderus, wnes i ddim newid cymaint â hynny pan oeddwn i'n yfed - fe wnes i godi ychydig yn uwch. Roedd fy ngoddefgarwch ar gyfer lager mor uchel fel y gallwn yn hawdd gael sesh a dal i ymddwyn yn normal iawn.

LGBTQYMRU

Ond y bore wedyn? Mae'n gwneud i mi grio meddwl am faint o amser rydw i wedi'i wastraffu yn newyn. Nid yn unig roeddwn i'n teimlo'n ofnadwy fel y person hungover ystrydebol - pen yn y toiled ac yn cymryd tabledi - ond byddwn hefyd yn achosi pryder difrifol i mi fy hun. Y prif gwestiynau aeth ar ddolen yn fy mhen oedd.. Faint wnes i yfed? Faint wnes i ysmygu? Faint wnes i wario? Sut cyrhaeddais adref? Beth ddywedais i? Wnes i droseddu unrhyw un?

i'n, cofrestrais i her 100 diwrnod di-alcohol a dyma lle newidiodd fy mywyd yn ddifrifol

Wnes i siarad am rywbeth personol? A ddywedais i rywbeth a addewais i mi fy hun na fyddwn i? Roedd yn rhaid i rywbeth newid. Fe wnes i gofrestru ar gyfer her 100 diwrnod di-alcohol a dyma lle newidiodd fy mywyd yn ddifrifol. Am y tro cyntaf ers 20+ mlynedd, doeddwn i wir ddim eisiau yfed mwy. Amgylchynais fy hun gyda llyfrau 'rhoi'r gorau iddi', gwrandewais ar bodlediadau chwilfrydig sobr/sobr a dechreuais deimlo'n ddiolchgar iawn am bopeth oedd gennyf o'm cwmpas. Ac yna ar y 100fed diwrnod, pan gefais i “ganiatâd” i yfed eto, darganfyddais nad oeddwn i eisiau gwneud hynny. Rwy'n falch o ddweud nad wyf wedi cyffwrdd â gostyngiad ers 23 Gorffennaf 2018 ac nid yw fy mywyd erioed wedi bod yn well. Yn y 2 flynedd a hanner diwethaf, rydw i wedi cyflawni cymaint! Fe wnes i hyd yn oed redeg hanner marathon Caerdydd (yr unig redeg wnes i cyn hynny oedd i'r siop sglodion os oedd yn cau) ac yn bwysicach fyth rwy'n hapusach, yn fwy caredig, yn dawelach, yn rhydd o bryder (gan amlaf), yn fwy hyderus yn pwy ydw i a byw mewn gwirionedd am bob dydd ac nid y penwythnosau yn unig.

LGBTQYMRU

Y GYMUNED LGBTQ+ Yn adroddiad Stonewall Health 2018 canfuwyd bod bron i 20% o bobl LGBTQ+ yn yfed bob dydd (mae gen i deimlad ei fod yn uwch na hynny nawr) ac mae llawer o adroddiadau eraill o bob rhan o'r byd yn awgrymu bod ein cymuned yn fwy tueddol o ddioddef alcohol a chyffuriau. dibyniaeth/caethiwed. Ydw i'n synnu? Gall alcohol fferru trawma, cywilydd a llu o broblemau eraill y gallem fod wedi gorfod delio â nhw wrth dyfu i fyny LGBTQ+. Mae hefyd yn anodd dod o hyd i fannau sobr lle gallwn gymdeithasu a chwrdd â phobl eraill. HELP SOBR Ers rhoi'r gwydr peint lawr dwi wedi dechrau rhedeg blog sobr a chyfrif instagram @ thegaysober. Byddwn wrth fy modd yn dechrau trefnu rhai cyfarfodydd ar gyfer pobl chwilfrydig sobr a sobr. Os yw hyn yn rhywbeth y byddech yn byw i gymryd rhan ynddo neu os hoffech ofyn am gyngor, cysylltwch â ni.

Hanes Cudd: Taith Gerdded Treftadaeth LGBTQ gan Stephen Barlow

Yn dilyn prosiect ailddatblygu mawr, a ariannwyd yn bennaf gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri (Y Gronfa), ail-agorodd Amgueddfa Llandudno ei drysau a chynigiodd groeso cynnes i ymwelwyr ym mis Medi 2021. Yn fuan wedyn, bûm yn ddigon ffodus i weithio yn Llandudno felly manteisiais ar y cyfle i wneud y mwyaf o'r amgueddfa a'i chyfleusterau newydd. Os nad ydych wedi bod, mae'n werth ei ychwanegu at eich rhestr o leoedd i ymweld â nhw. Er gwaethaf y ffaith imi weithio i’r Gronfa a fy mod yn adnabod y prosiect hwn yn dda, yr hyn nad oeddwn yn ei wybod yw bod gwirfoddolwyr, gyda chefnogaeth staff yr amgueddfa, wedi gweithio'n galed i ddarganfod mwy am hanes

LGBTQ Llandudno. I fod yn hollol onest, ar wahân i wybod am yr ambell 'noson hoyw' ym mariau Llandudno, doeddwn i ddim yn gwybod bod llawer mwy. Roedd yr haul yn tywynnu ac roedd Llandudno yn edrych ar ei orau, felly manteisiais ar y cyfle i ymuno â thaith gerdded dan arweiniad Graham, y gwirfoddolwr. Roedd yn hyfryd. Dechreuodd y daith y tu allan i'r amgueddfa lle cawsom wybod am rôl amlwg Griffith Vaughan Williams fel actifydd ac aelod blaenllaw o'r Ymgyrch dros Gydraddoldeb Cyfunrywiol. Roeddwn mor siomedig i ddarganfod na chynhaliwyd cynhadledd flynyddol yr ymgyrch yn Llandudno ym 1977, er gwaethaf ei ymdrechion

LGBTQYMRU

Maen nhw “am symud y naratif o erledigaeth i un o ddyfalbarhad”

gorau! Roeddwn i'n gwybod am Henry Cyril Paget, 5ed Marcwis Ynys Môn, ond nid oeddwn yn gwybod bod y 'Gwerthiant Mawr Ynys Môn’ enwog wedi digwydd yn hen adeilad y banc ar Stryd Mostyn. Mae'n gymaint o drueni bod cymaint o'i eiddo wedi'i werthu yn yr arwerthiant. Tybed beth arall y gallai ei eiddo personol a'i lythyrau fod wedi ei ddweud wrthym am ei fywyd pe na baent wedi cael eu gwaredu neu eu dinistrio. Yn ogystal ag adrodd llawer o hanesion eraill, fel y 'Roy Cowl's Queeries' ac 'anturiaethau William Rowlands', cyfeiriodd Graham, ein tywysydd, at bwysigrwydd Llandudno i fywydau pobl LGBTQ mewn amseroedd mwy diweddar hefyd. Clywsom am grŵp cymorth sy’n cefnogi pobl Draws a ffurfiwyd yng Ngogledd Cymru a stori hynod ddiddorol y Parchedig Jim Cotter. Roedd y Parchedig Cotter yn arweinydd ysbrydol, yn awdur, yn fardd ac yn ddyn a gysegrodd ei fywyd i gymodi'r Eglwys Anglicanaidd â'r gymuned LGBT+. Caiff ei goffáu yng Ngwesty’r Imperial oherwydd dywedodd ei ffrindiau iddo dreulio ei ddyddiau olaf yn bwyta mewn bwytai da gyda ffrindiau gwych. Mae hynny’n swnio'n dda i mi.

LGBTQYMRU

Roedd y daith yn ein hatgoffa mewn ffordd fyw iawn bod ein treftadaeth ym mhobman mewn gwirionedd ac nad oes angen i chi fentro'n bell iawn i ddod o hyd i straeon hynod ddiddorol. Roeddwn wrth fy modd yn darganfod nad dyma lle y mae'r gwaith yn dod i ben. O ganlyniad i’r daith dreftadaeth hon, bu Swyddog Cymunedol ac Addysg Amgueddfa Llandudno, DeAnn Bell, a’r gwirfoddolwyr yn siarad â nifer o grwpiau LGBTQ+ yn yr ardal leol am yr hyn yr oeddent am ei weld o ran hanes Queer. Yr ymateb oedd eu bod am symud y naratif o erledigaeth i un o ddyfalbarhad. Mae gwaith yn digwydd i ymestyn y daith i gynnwys lleoliadau, digwyddiadau a ffigurau newydd. Mae hwn yn amlwg yn un o'r prosiectau hynny a oedd, ac sy'n parhau i fod, yn ymdrech gymunedol. Mae'r amgueddfa'n croesawu gwirfoddolwyr sydd eisiau helpu i lunio llun o ddiwylliant LGBTQ+ yng Ngogledd Cymru, yn enwedig yn y 1970au a'r 1980au. Cymerwch ran a rhannwch eich stori! https:// llandudnomuseum.co.u Mae Cronfa Dreftadaeth y Loteri wedi ymrwymo i ariannu prosiectau sy'n adrodd ein straeon ni i gyd. Mae grantiau'n dechrau o £3,000 a gellir dod o hyd i ragor o wybodaeth ar www. heritagefund.org.uk

Roedd y daith yn ein hatgoffa mewn ffordd fyw iawn bod ein treftadaeth ym mhobman mewn gwirionedd ac nad oes angen i chi fentro'n bell iawn i ddod o hyd i straeon hynod ddiddorol

LGBTQYMRU

Fertility Network UK Fertility Network UK yw prif elusen ffrwythlondeb y DU sy’n canolbwyntio ar gleifion ac rydym yma ar lefel ymarferol ac emosiynol i gynnig gwasanaethau cymorth, gwybodaeth a dealltwriaeth i’r 3.5 miliwn o bobl y mae’r niwed a’r boen y mae materion ffrwythlondeb yn ei achosi yn effeithio arnynt.

Rydym yn elusen fach ac nid ydym yn derbyn unrhyw arian gwarantedig, ac rydym yn dibynnu’n llwyr ar grantiau a haelioni ein cefnogwyr. Rydym yn gweithio gyda’r cyfryngau i godi ymwybyddiaeth y cyhoedd o bob agwedd ar faterion ffrwythlondeb, i amlygu’r angen am fynediad teg i wasanaethau ffrwythlondeb y GIG ac i hyrwyddo’r angen am addysg ffrwythlondeb er mwyn diogelu a chynnal ffrwythlondeb yn y dyfodol.

pynciau a drafodir yn cynnwys: beichiogi gan ddefnyddio rhoddwr, defnyddio mam fenthyg, cyllid y GIG, ffrwythloni mewngroth, mabwysiadu, wyau ac embryonau, cynnal ffrwythlondeb a mwy. Mae gan y grŵp hwn dudalen Facebook gaeedig/preifat yma https://www.facebook.com/ groups/249768860494284 .

Ni yw llais y claf yn yr ymgyrch dros fynediad teg at driniaeth ffrwythlondeb y GIG yn y DU – yn seiliedig ar angen meddygol ac nid eich cod post. Rydym yn cyd-gadeirio’r grŵp ymgyrchu Fertility Fairness, ac yn sicrhau bod gwleidyddion, llunwyr polisi a chomisiynwyr iechyd yn gwrando ar y materion sydd o bwys i gleifion.

Yn dilyn cyfres weminar ddiweddar sydd wedi’i hanelu’n benodol at unigolion/cyplau LGBTQ+, er gwaethaf y ffaith nad oedd gan 84% o’r ymatebwyr unrhyw wybodaeth neu roedd ganddynt wybodaeth gyfyngedig am sut i gael mynediad at driniaeth cyn y weminar, nododd yr adborth a dderbyniwyd wedyn bod 100% o’r ymatebwyr yn gweld y gyfres yn ddefnyddiol a’u bod bellach yn teimlo’n hyderus ynghylch cychwyn ar daith ffrwythlondeb:

Mae gennym amrywiaeth o grwpiau cymorth arbenigol sy'n rhoi cyfle i bobl glywed am brofiadau pobl eraill, siarad â'r rhai sy'n deall yn iawn sut y mae’n teimlo, neu ofyn cwestiynau am opsiynau o ran triniaeth ffrwythlondeb, cyllid y GIG, neu lwybrau eraill i fod yn rhiant.

“Roedd yn ddefnyddiol clywed gan bobl sy’n mynd neu sydd wedi bod drwy driniaeth ffrwythlondeb, gan eu bod hefyd yn amlygu’r heriau a’r hyn y dylem fod yn ei ddweud wrth y meddyg os nad ydynt yn ymwybodol o’r broses ar gyfer cyplau o’r un rhyw”

Un grŵp o’r fath yw ein Grŵp Ffrwythlondeb LGBTQ+ Cymru Gyfan sy’n croesawu unigolion a chyplau. Rydym yn aml yn trefnu i siaradwyr gwadd ymuno â’r cyfarfodydd hyn ac maent yn cynnig cyfle gwych i ddysgu, cael gwybodaeth ddiduedd a gofyn cwestiynau i arbenigwyr yn y maes. Mae'r

Rydym yma i bawb sydd angen cymorth, gwybodaeth a chefnogaeth - ewch i’n gwefan am fwy o fanylion: www.fertilitynetworkuk.org

LGBTQYMRU

Gwasanaethau cymorth Cymraeg i bobl LHDT Llinell Gymorth LGBT Cymru Llinell gymorth a gwasanaeth cwnsela LGBT+ line@lgbtcymru.org.uk

Y Samariaid Cefnogaeth i unrhyw un www.samaritans.org/cymru/samaritans-cymru/ 116 123

Umbrella Cymru Arbenigwyr Cymorth ar Rywedd ac Amrywiaeth Rhywiol info@umbrellacymru.co.uk 0300 3023670

Ceisiwyr Lloches LGBT Cymorth ac arweiniad i geiswyr lloches LGBT+ Wedi'i leoli yn Abertawe 01792 520111

Kaleidoscope Gwasanaethau cymorth alcohol a chyffuriau 0633 811950

Stonewall Cymru Gwybodaeth a chanllawiau LGBT+ 0800 0502020

Fflag Gwasanaethau cymorth i rieni a'u plant LGBTQ+ 0845 652 0311

Cymorth i Ddioddefwyr Cymorth ynghylch troseddau casineb a sut i’w cofnodi 0300 3031 982

New pathways Cymorth ar argyfwng trais a cham-drin rhywiol enquiries@newpathways.org.uk Switsfwrdd LGBT+ Switchboard.lgbt 0300 330 0630 Glitter Cymru Grŵp Cymdeithasol LGBT+ BAME - Wedi'i leoli yng Nghaerdydd glittercymru@gmail.com Mind Cymru Gwybodaeth a gwasanaethau cymorth ar iechyd meddwl info@mind.org.uk 0300 123 3393

LGBTQYMRU

Wipeout Transphobia Gwybodaeth a chymorth i Bobl sydd â Rhywedd Amrywiol 0844 245 2317 Bi Cymru Rhwydwaith ar gyfer pobl ddeurywiol a phobl sy’n cael eu denu at fwy nag un rhywedd bicymru@yahoo.co.uk Galop Llinell a gwasanaeth cymorth cam-drin domestig LGBT+ help@galop.org.uk Galop.org.uk 0800 999 5428

Ymddiriedolaeth Terrence Higgins Cymru Gwybodaeth a chymorth ynghylch HIV ac iechyd rhywiol 0808 802 1221

Prosiect LGBTA+ Sir Gaerfyrddin Prosiect a sefydlwyd i hyrwyddo'r gymuned LGBTQ+ yn Sir Gaerfyrddin. carmslgbtqplus.org.uk

Heads Above the Waves Gwybodaeth ac arweiniad ynghylch iselder a hunan-niwed ymysg bobl ifanc Hatw.co.uk

Rainbow Biz Mae'r fenter gymdeithasol hon yn annog cynhwysiant ac yn dathlu gwahaniaethau yn Sir y Fflint. www.rainbowbiz.org.uk/

UNIQUE Grŵp gwirfoddol sy'n cefnogi pobl Draws* (trawsrywiol) yng Ngogledd Cymru a Gorllewin Sir Gaer. Elen Heart - 01745 337144 Cymorth i Ferched Cymru Os ydych chi neu ffrind yn profi trais/camdrin domestig a hoffech chi gael rhagor o wybodaeth. 02920 541 551 Dyn Project Mae’n darparu cyngor a chymorth i ddynion heterorywiol, hoyw, deurywiol a thrawsrywiol sy'n profi trais/cam-drin domestig. www.dynwales.org/ Trawsrywiol Cymru Prosiect a ariennir gan Lywodraeth Cymru sy'n cefnogi pobl ifanc traws* i ddeall eu hawliau ac i gefnogi gweithrediadau ar gyfer pobl ifanc i fynd i'r afael â gwahaniaethu. youthcymru.org.uk/cy/transform-cymru-2/ Rustic Rainbow Grŵp anffurfiol ar gyfer pobl LGB&T sy'n caru harddwch naturiol Gogledd Cymru. www.facebook.com/groups/443148552374541/ Clwb Ieuenctid LGBT+ Mae'r Clwb Ieuenctid LGBT+ yn gyfle i bobl ifanc 15-21 oed fwynhau eu hunain, cael hwyl, cwrdd â ffrindiau a bod yn nhw eu hunain yng Nghaernarfon. LGBT@gisda.co.uk

Shelter Cymru Cyngor arbenigol, annibynnol, am ddim ar dai sheltercymru.org.uk/cy/lgbt-aware/

Llamau Cymorth a gwybodaeth ar ddigartrefedd ymysg pobl ifanc www.llamau.org.uk/our-vision-and-mission Grŵp Ieuenctid LGBTQ+ Casnewydd Grŵp newydd ar gyfer pobl ifanc LGBTQ+ (11-25 oed) sy'n byw yng Nghasnewydd. www.facebook.com/NewportLGBTQYouth/ The Gathering - Cardiff Elusen gofrestredig gyda bwrdd ymddiriedolwyr, ac mae ganddi 5 pastai gwirfoddol sy'n rhoi cymorth penodol i Gristnogion LGBTQ+. www.thegatheringcardiff.org mail@thegatheringcardiff.org PAPYRUS Atal Hunanladdiad Ifanc. Ydych chi'n berson ifanc sy'n cael trafferth gyda bywyd neu efallai eich bod yn poeni am berson ifanc a allai fod yn meddwl am hunanladdiad? I gael cymorth a chyngor ymarferol, cyfrinachol, cysylltwch â PAPYRUS HOPELINEUK ar 0800 068 4141, 07860 039967 neu e-bostiwch pat@ papyrus-uk.org

LGBTQYMRU