Λιμενική Ηχώ Τεύχος 15 by lesxils.gr

Λιμενική Ηχώ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

17 Ιουλίου 1912 Οι κάτοικοι της Ικαρίας επαναστατούν κατά των τουρκικών αρχών. Ανακηρύσσεται η «Ελευθέρα Πολιτεία Ικαρίας» και σχηματίζεται προσωρινή διοίκηση έως τις 4 Νοεμβρίου του ιδίου έτους, οπότε άγημα του Ελληνικού Στόλου θα αποβιβαστεί στη νήσο και θα την απελευθερώσει οριστικά. Έτος 6ο • Τεύχος 15 • ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023

Λιμενική Ηχώ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. Έτος 6ο - ΤΕΥΧΟΣ 15 • ΜΑΪΟΣ. ΙΟΥΝ. ΙΟΥΛ. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023 ISSN 2653-9187 Copyright: © ΛΕΣΧΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. ΕΚΔΟΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντιναύαρχος Λ.Σ. ε.α. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΛΟΠΙΔΑΣ Επίτιμος Α΄ Υπαρχηγός Λ.Σ. Πρόεδρος της ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΓΚΛΕΖΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. Αντιπρόεδρος της ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Δ. Υποναύαρχος Λ.Σ ε.α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Α. Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. ΚΑΡΛΑΦΤΗΣ Ε. Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤ. Αντιπλοίαρχος Λ.Σ. ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗ Ε. Αντιπλοίαρχος Λ.Σ. ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΣΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ. Σ. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρόεδρος Αντιναύαρχος Λ.Σ. ε.α. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ Πελοπίδας Αντιπρόεδρος Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. ΓΚΛΕΖΑΚΟΣ Νικόλαος Γεν. Γραμματέας Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Αθανάσιος Ταμίας Υποναύαρχος Λ.Σ. ε.α. ΝΕΟΦΥΤΟΣ Δημήτριος Γενικός Έφορος Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. ΚΑΡΛΑΦΤΗΣ Ευάγγελος Έφορος Δημ. Σχέσεων & Αθλητισμού Αντιπλοίαρχος Λ.Σ. Γεωργίου Στέφανος Έφορος Εντευκτηρίου Πλωτάρχης Λ.Σ. ΔΡΟΣΙΝΟΣ Νικόλαος Μέλη Υποναύαρχος Λ.Σ. ε.α. ΜΩΡΑΚΗΣ Κωνσταντίνος Πλωτάρχης Λ.Σ. ΓΚΟΡΙΤΣΑΣ Γεώργιος Εμβάσματα για συνδρομές και ενίσχυση της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. και του περιοδικού «Λιμενική Ηχώ» ALPHA BANK - ΑΡΙΘ. ΛΟΓ/ΣΜΟΥ: 127-0021-01102908

ΙΒΑΝ: GR460140127012700210-1102908 ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ: ΛΕΣΧΗ ΛΣ

● TO ΛΕΎΚΩΜΆ ΜΑΣ ................................................. σελ. 3 ● ΕΞΟΠΛΙΣΤΙΚΌ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ Λ. Σ. ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΉΣ (Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ)............ σελ. 4 ● ΕΛΕΥΘΈΡΑ ΠΟΛΙΤΕΊΑ ΙΚΑΡΊΑΣ................................ σελ. 9 Iστορικά ψήγματα ● Η «ΜΑΝΑ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑΡΧΗ» ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ........ σελ. 10 ● ΕΤΗΣΙΑ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΡΕΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΝΕΟΥ Δ.Σ. ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ......................... σελ. 13 ● Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΣΚΑΛΩΝ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΜΟΡΓΙΝΩΝ. σελ. 15 ● ΜΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΉ ΣΤΗ ΣΕΟΎΛ ΑΝΑΖΩΠΥΡΏΝΕΙ ΜΝΉΜΕΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΞΕΧΑΣΜΈΝΟ ΠΌΛΕΜΟ........ σελ. 17 ● ΕΚΔΉΛΩΣΗ ΜΝΉΜΗΣ ΠΛΩΤΆΡΧΗ Λ.Σ. ΗΛΊΑ ΚΑΖΆΚΟΥ............................................... σελ. 19 Νέα από το Λ.Σ............................................................. σελ. 20 ● ΕΟΡΤΑΣΜΌΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΉΣ ΕΠΕΤΕΊΟΥ ΤΗΣ “25ΗΣ ΜΑΡΤΊΟΥ 1821” ΣΤΟ ΥΠΟΥΡ. ΝΑΥΤΙΛΊΑΣ ΚΑΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΉΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ .................................. σελ. 23 ● ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. ..........σελ. 30 ● Αφιέρωμα - Φόρος τιμής για τον αείμνηστο Στρατηγό επίτιμο Αρχηγό Γ.Ε.ΕΘ.Α ΚΩΣΤΑΡΑΚΟ Μιχαήλ ......σελ. 31 ● Έφυγαν- Δεν είναι πια μαζί μας.............................. σελ. 32 ● Η τολμηρότερη θαλάσσια επιχείρηση διάσωσης .....σελ. 32 ● ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ..............................................σελ. 34 ● ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΑΓΕΡΩΧΗ ΜΑΝΗ ..........................σελ. 34 ● Φωτογραφικό Ρεπορτάζ......................................... σελ. 38 Τα ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τους. ΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ Κ. Πλέτσας - Ζ. Κάρδαρη Ο.Ε. Χαρ. Τρικούπη 107, 114 73 Αθήνα τηλ: 210 36 07 132, 210 38 20 148 e-mail: info@typografio.gr εξώφυλλο φωτό ειλημμένη στις 25_07_2023 από το: https://www.orthodoxianewsagency.gr/ istoria-ethnika-themata/17-iouliou-1912-oi-katoikoi-tis-ikarias-anakiryssoun-tin-aneksartisia-tounisiou/

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

Το Λεύκωμά μας Άρθρο του Προέδρου ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. Αντιναυάρχου Λ.Σ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Πελοπίδα Επιτίμου Α΄ Υπαρχηγού Λ.Σ.

Λέσχη Αξιωματικών Λ.Σ. ευρίσκεται στην ευχάριστη θέση να ενημερώσει όλα τα μέλη εν ενεργεία και εν αποστρατεία της ΛΕΣΧΗΣ μας ότι εκδόθηκε προ ολίγων μηνών, τέλος του 2022, το ΛΕΥΚΩΜΑ ΤΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. το οποίο περιλαμβάνει με κάθε λεπτομέρεια όλες τις πάσης φύσεως εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία δεκαπενταετία. Είναι μια εργασία περίπου δύο ετών του συγγραφέα Πλοιάρχου Λ.Σ. ε.α. Γκλεζάκου Νικολάου, Αντιπροέδρου, μέσα στη περίοδο της πανδημίας κατά την οποία όλοι λίγο πολύ βρισκόμαστε στα σπίτια μας και του δόθηκε η αφορμή κατόπιν συνεννόησης με το Δ.Σ. της ΛΕΣΧΗΣ, να εκπονήσει το εν λόγω πόνημα. Το βιβλίο αυτό δεν είναι ένα άψυχο αντικείμενο. Είναι τόσο ζωντανό, όσο ο συγγραφέας και ο αναγνώστης, είναι ο ενδιάμεσος κρίκος που τους συνδέει. Περιέχει και φωτογραφίες από κάθε εκδήλωση στις οποίες πολλοί συνάδελφοι συμμετέχουν και αποτελεί μία ιστορία του Λ.Σ. και της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ.. Η διάδοσή του είναι η ομολογία της αποδοχής του, είναι η βεβαιότητα ότι κάποιος εκφράζει τη γνώμη και τις πεποιθήσεις των συναδέλφων του, και αγωνίζεται να τις κάνει γνωστές σε όλα τα στελέχη μας. Η διάδοση του λευκώματος είναι μία αποδοχή των προσπαθειών της ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. ως και συνέχιση του έργου αυτής.

Τελειώνοντας εκφράζω τις καλύτερες ευχές μου στους συντελεστές του σπουδαίου αυτού έργου «Λευκώματος» και εύχομαι υγεία, ακούραστη δραστηριότητα και πνευματικό βάθος για το καλό της «ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ.». Επιπροσθέτως ας γίνει σε όλους μας κατανοητό ότι ο πολυτιμότερος στολισμός του ανθρώπου, του νου και της καρδιάς του είναι το ωφέλιμο και γραμμένο με υπευθυνότητα. Επίσης το «Λεύκωμα» διατίθεται στα μέλη της ΛΕΣΧΗΣ, δωρεάν στα γραφεία μας στον Πειραιά. Σας ευχαριστώ

Νέος Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης

Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969. Είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω. Είναι απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών και πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα, είναι κάτοχος του μεταπτυχιακού τίτλου του Πανεπιστημίου Harvard της Βοστόνης με ειδίκευση στον τομέα των Διεθνών Σχέσεων. Μιλάει Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Με την πολιτική ασχολήθηκε, αρχικά, μέσα από τις τάξεις της Ο.Ν.ΝΕ.Δ. Έχει εκλεγεί Βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στην Περιφέρεια της Β’ Αθηνών στις εκλογές του 2000, του 2004, του 2007 και του 2009, του Μαΐου και Ιουνίου του 2012, του Ιανουαρίου του 2015 και του Σεπτεμβρίου του 2015. Στις Εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 εξελέγη πρώτος σε σταυρούς προτίμησης Βουλευτής στην περιφέρεια του Δυτικού Τομέα της Β’ Αθήνας. Διετέλεσε Υφυπουργός Εξωτερικών από τον Ιανουάριο του 2009 έως τον Οκτώβριο του ιδίου έτους, όταν και άλ-

λαξε η Κυβέρνηση, με αρμοδιότητα την οικονομική διπλωματία και την αναπτυξιακή βοήθεια. Διετέλεσε Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου από τον Ιούνιο του 2013 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015. Από τον Σεπτέμβριο του 2007 έως τον Ιανουάριο του 2009 και από τον Ιούλιο του 2012 έως τον Ιούνιο του 2013 διετέλεσε Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, ενώ έχει μετάσχει και σε πολλές άλλες Κοινοβουλευτικές Επιτροπές.

Λιμενική Ηχώ

Είναι τακτικό μέλος των Κοινοβουλευτικών Συνελεύσεων του Συμβουλίου της Ευρώπης από το 2004 μέχρι και σήμερα. Στις 9 Οκτωβρίου του 2018 εξελέγη Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Μάιος - Αύγουστος 2023

Στις 9 Ιουλίου 2019 ορίστηκε Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, με αρμοδιότητα τα Ευρωπαϊκά θέματα της χώρας. Στις 26 Ιουνίου 2023 ορίστηκε ξανά Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. █

Νέος Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ο Ιωάννης Παππάς

Ιωάννης Παππάς γεννήθηκε στη Ρόδο το 1968. Είναι Οικονομολόγος και Σύμβουλος Εταιρικής Ανάπτυξης. Είναι Πτυχιούχος της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων με ειδίκευση στον Αγροτικό Τομέα, του Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπως επίσης Πτυχιούχος Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του τμήματος της Νομικής σχολής, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Εξελέγη βουλευτής Δωδεκανήσου το 2012 και 2019. Δραστηριοποιήθηκε ως Μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, Μέλος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς και Μέλος των Κοινοβουλευτικών Ομάδων Φιλίας της Βουλής: Αυστραλία, Ιταλία, Πολωνία. Εργάστηκε ως επιτελικό και διευθυντικό στέλεχος επί σειρά ετών σε εταιρίες του κλάδου των τηλεπικοινωνιών. Διετέλεσε για 11 συναπτά έτη ανώτατο στέλεχος της «Πήγασος Εκδοτική Α.Ε.». Από το 2012 είναι Σύμβουλος Εταιρικής Ανάπτυξης στον όμιλο «Παραπολιτικά». Παράλληλα, δραστηριοποιείται στο χώρο της μαζικής εστίασης.

Στα φοιτητικά του χρόνια αρχικά ήταν μέλος της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και στη συνέχεια του Εκτελεστικού Γραφείου της ΟΝΝΕΔ. Είναι επίσης Iδρυτικό στέλεχος των LEO Ρόδου, Μέλος του Συλλόγου Ροδίων Αττικής, Εθελοντής και Μέλος του Συλλόγου Στήριξης Καρκινοπαθών Ρόδου και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΑΕ Κολοσσός. Μιλάει Αγγλικά και είναι παντρεμένος με δύο παιδιά. Στις 26 Ιουνίου 2023 ορίστηκε Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. █

Εξοπλιστικό Πρόγραμμα Λιμενικού Σώματος Ελληνικής Ακτοφυλακής (Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ) 1. Από τα τέλη 2019, το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ έχει σχεδιάσει ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό εξοπλιστικό πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 800 εκατ. €, το οποίο ξεκίνησε να υλοποιεί σταδιακά αξιοποιώντας κάθε χρηματοδοτική δυνατότητα που παρέχεται από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία της υπό ολοκλήρωση προγραμματικής περιόδου 2014-2020 [Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ), Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ)] καθώς και του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027 [Ταμεία Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων (ΤΑΜΕΥ), Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ), ΕΣΠΑ]. 2. Αυτό το ιδιαίτερα φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα

καταρτίστηκε με γνώμονα την κατά προτεραιότητα θεραπεία των συστάσεων των τελευταίων αξιολογήσεων για την ορθή εφαρμογή του κεκτημένου Σένγκεν (Schengen Evaluation) και της αξιολόγησης τρωτότητας (Vulnerability Assessment) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (FRONTEX), εναρμονίζεται πλήρως με τις προτεραιότητες του Σχεδίου Δράσης του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, όπως αποτυπώνονται στο Ενοποιημένο Σχέδιο Κυβερνητικής Πολιτικής (ΕΣΚυΠ) που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, και εξυπηρετεί τους εξής στρατηγικούς στόχους: α) Βελτίωση της επίγνωσης της επικρατούσας κατάστασης στο θαλάσσιο πεδίο ευθύνης του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ (Maritime Domain Awareness) για τον πλέον έγκαιρο εντοπισμό πε-

Μάιος - Αύγουστος 2023

ριστατικών μέσω της προμήθειας συστημάτων επιτήρησης νέας τεχνολογίας τόσο στην ξηρά όσο και επί των επιχειρησιακών μέσων. β) Ενίσχυση της ικανότητας ανταπόκρισης του Λ.Σ.-ΕΛ. ΑΚΤ. (response capacity) τόσο σε ταχύτητα όσο και εμβέλεια μέσω της αναβάθμισης των υφιστάμενων και της προμήθειας νέων επιχειρησιακών μέσων, διασφαλίζοντας παράλληλα την πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα του στόλου μέσω της αδιάλειπτης συντήρησης και της διάθεσης κατάλληλων υποδομών. γ) Αναβάθμιση της ποιότητας της ανταπόκρισης από το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ μέσω της παροχής στο προσωπικό κατάλληλης εκπαίδευσης και σύγχρονου ατομικού εξοπλισμού. 3. Σε αυτό το πλαίσιο και όσον αφορά τον πρώτο στρατηγικό στόχο: α) Είναι σε εξέλιξη από τις 30/06/2020 ο κλειστός διαγωνισμός προϋπολογισμού 62 εκατ. € για την ανάπτυξη του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ), το οποίο, όταν ολοκληρωθεί, θα διασφαλίζει την επιτήρηση σε πραγματικό χρόνο και επί 24ώρου βάσεως μεγάλου μέρους της θαλάσσιας περιοχής ευθύνης του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ, συμβάλλοντας καθοριστικά στην προστασία των εξωτερικών θαλασσίων συνόρων της Ε.Ε., στην πάταξη κάθε μορφής εγκληματικότητας καθώς και στην προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα. Το έργο θα συγχρηματοδοτηθεί από τα ΤΑΜΕΥ 2021-2027 (Μέσο Χρηματοδοτικής Στήριξης για τη Διαχείριση των Συνόρων και την Πολιτική Θεωρήσεων - ΜΔΣΘ). β) Ολοκληρώνεται η αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών για την Επέκταση, την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του Εθνικού Συστήματος VTMIS (Vessel Traffic Monitoring and Information System), προϋπολογισμού 49 εκατ. €. Το έργο θα συγχρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ 2021-2027 (Πρόγραμμα Μεταφορές) και αποσκοπεί στην παρακολούθηση, τον έλεγχο και τη ρύθμιση της θαλάσσιας κυκλοφορίας στην ευρύτερη περιοχή 10 Λιμένων της Χώρας, βελτιώνοντας παράλληλα την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών Έρευνας και Διάσωσης καθώς και την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος. γ) Υπεγράφη στις 11/05/2023 σύμβαση αξίας 3,15 εκατ. € για το Σύστημα επιτήρησης και παρακολούθησης θαλάσσιας κυκλοφορίας Βορείου Αιγαίου με συγχρηματοδότηση από το ΕΤΘΑΥ 2021-2027 (Π.Αλ.Υ.Θ). Το έργο προβλέπει την εγκατάσταση τριών (03) σταθμών αισθητήρων στην ευρύτερη περιοχή της Αλεξανδρούπολης για τον έλεγχο των προσβάσεων στο Λιμένα και την επιτήρηση της περιοχής συμπεριλαμβανομένης της νήσου Σαμοθράκης. δ) Τέθηκε σε πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία στις 14/12/2021 η αναβάθμιση του Ελληνικού Συστήματος Δορυφορικού Εντοπισμού για αποστολές Έρευνας και Διάσωσης μέσω του οποίου η Χώρα μας συμμετέχει στο σύστημα MEOSAR του διεθνούς Προγράμματος COSPASSARSAT. Το σύστημα, αξίας 5,4 εκατ. €, παρέχει ακριβέστερο και ταχύτερο εντοπισμό της θέσης των σημάτων κινδύνου των ραδιοφάρων (EPIRB, ELT, PLB) για την αμε-

Λιμενική Ηχώ

σότερη ενεργοποίηση των επιχειρησιακών μέσων προς παροχή υπηρεσιών Έρευνας και Διάσωσης για το σύνολο των μετακινούμενων δια ξηράς, θάλασσας και αέρα. ε) Ολοκληρώθηκε η διαγωνιστική διαδικασία και υπεγράφησαν οι συμβάσεις με τις αναδόχους εταιρείες για την προμήθεια συνολικά πενήντα μία (51) σταθερών και τριάντα (30) φορητών θερμικών καμερών για τα πλωτά επιχειρησιακά μέσα, συνολικού προϋπολογισμού 20,2 εκατ. € (16,4 εκατ. € από ΤΕΑ και 3,8 εκατ. € από Ε.Π.Αλ.Θ). Παράλληλα, σχεδιάζεται η προμήθεια νέων ηλεκτρο-οπτικών συστημάτων για το στόλο των έξι (06) ελικοπτέρων, προϋπολογισμού 12 εκατ. €, με συγχρηματοδότηση από το ΜΔΣΘ. στ) Υπεγράφη στις 07/04/2023 η Σύμβαση αξίας 2,27 εκατ. € για την προμήθεια τριών (03) βαν επιτήρησης εξοπλισμένα με ραντάρ και θερμική κάμερα, τα οποία συγχρηματοδοτούνται σε ποσοστό 90% από την Ειδική Δράση “Εξοπλισμός FRONTEX” του ΤΕΑ. 4. Αναφορικά με τον δεύτερο στρατηγικό στόχο, αξίζει να σημειωθεί η συστηματική πρόβλεψη δικαιωμάτων προαίρεσης στους διαγωνισμούς για την προμήθεια μέσων επιφανείας με σκοπό την ταχύτερη υλοποίηση και τη μείωση των χρονοβόρων διοικητικών διαδικασιών επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο αφενός ομοιομορφία του στόλου και αφετέρου εμπροσθοβαρή απορρόφηση των διατιθέμενων πόρων: α) Από τις αρχές του 2021 έως το πρώτο τρίμηνο 2022, παρελήφθησαν τέσσερα (04) παράκτια περιπολικά πλοία άνω των 38 μ. συνολικής αξίας 53,79 εκατ. €, τα οποία συγχρηματοδοτήθηκαν σε ποσοστό 90% από την Ειδική Δράση “Εξοπλισμός FRONTEX” του ΤΕΑ. Τα εν λόγω πλοία είναι κατάλληλα εξοπλισμένα για αποστολές επιτήρησης των εξωτερικών θαλασσίων συνόρων και ειδικά διαμορφωμένα για τη διάσωση κινδυνευόντων ατόμων στη θάλασσα. Το πρώτο πλοίο έχει έδρα τον Πειραιά, το δεύτερο την Μυτιλήνη, το τρίτο τα Χανιά και το τέταρτο την Πάτρα. Κατόπιν της κατακύρωσης των αποτελεσμάτων νέου διαγωνισμού, αναμένεται η υπογραφή σύμβασης συνολικής αξίας 60 εκατ. € με τον ίδιο ανάδοχο για την προμήθεια τεσσάρων 2+2 αντίστοιχων πλοίων τα οποία συγχρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ 2014-2020 (Ε.Π. Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α.) και το ΜΔΣΘ. β) Για πρώτη φορά το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ προσέφυγε στη διαγωνιστική διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου για

Λιμενική Ηχώ

την προμήθεια 5+5 και 7+7 ταχύπλοων περιπολικών σκαφών άνω των 17,5 μ., συνολικού προϋπολογισμού 81,6 εκατ. €, τα οποία συγχρηματοδοτούνται αντιστοίχως από την Ειδική Δράση “Εξοπλισμός FRONTEX” του ΤΕΑ, το ΜΔΣΘ, και το Π.Αλ.Υ.Θ. γ) Ολοκληρώνεται η διαγωνιστική διαδικασία για την προμήθεια 20+21 ταχύπλοων περιπολικών σκαφών έως 13 μ., συνολικού προϋπολογισμού 20,5 εκατ. € με συγχρηματοδότηση από το ΤΕΑ και το ΜΔΣΘ καθώς και επιπλέον δέκα (10), προϋπολογισμού 3,4 εκατ. €, με συγχρηματοδότηση από το Ε.Π.Αλ.Θ. Επίσης, αναμένεται η προκήρυξη διαγωνισμού για την προμήθεια τεσσάρων (04) ταχυπλόων σκαφών ειδικών επιχειρήσεων-νηοψιών της Μονάδος Υποβρυχίων Αποστολών (ΜΥΑ), προϋπολογισμού 3,8 εκατ. €, με συγχρηματοδότηση από το ΜΔΘΣ. δ) Έχουν παραληφθεί οκτώ (08) ταχύπλοα περιπολικά σκάφη κατάλληλα διαμορφωμένα με υγειονομικό εξοπλισμό για τη διακομιδή ασθενών από νησιωτικές περιοχές και τη διάσωση τραυματιών στο θαλάσσιο πεδίο, συνολικού προϋπολογισμού 4 εκατ. € με συγχρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας (INTERREG) Ελλάδας-Κύπρου και Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (Π.Ε.Π.). Παράλληλα, προκηρύχθηκε την 28/03/2023 διαγωνισμός για την προμήθεια έντεκα (11) αντίστοιχων σκαφών, συνολικού προϋπολογισμού 6,6 εκατ. €, με συγχρηματοδότηση από το ΜΔΣΘ. ε) Έχει δρομολογηθεί η προμήθεια τουλάχιστον δύο (02) Περιπολικών Πλοίων Ανοικτής Θαλάσσης (Offshore Patrol Vessel - OPV) άνω των 80 μ., εκτιμώμενου προϋπολογισμού 90 εκατ. € έκαστο, με συγχρηματοδότηση από το ΜΔΣΘ. Τα πλοία θα διαθέτουν ελικοδρόμιο ικανό να υποδεχτεί ελικόπτερο 11 τόνων ώστε να διασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή διαλειτουργικότητα με τις Ένοπλες Δυνάμεις. Επίσης, θα φέρουν υπερσύγχρονο εξοπλισμό επιτήρησης καθώς και δύο (02) Μη Επανδρωμένα Ελικόπτερα. Για την καλύτερη προετοιμασία της Υπηρεσίας, διεξήχθησαν ενημερωτικές συναντήσεις με την αγορά (Request For Information - RFI) από τα τέλη Νοεμβρίου 2022 έως τα μέσα Μαρτίου 2023, με τη συμμετοχή άνω των τριάντα (30) οικονομικών φορέων. στ) Σχεδιάζεται η προμήθεια δέκα (10) ταχύπλοων περιπολικών σκαφών άνω των 18 μ., τύπου “Interceptor” με ταχύτητα άνω των 60 κόμβων, συνολικού προϋπολογισμού 45 εκατ. € με συγχρηματοδότηση από το ΜΔΣΘ καθώς και η προμήθεια πέντε (05) ναυαγοσωστικών σκαφών, συνολι-

Μάιος - Αύγουστος 2023

κού προϋπολογισμού 30 εκατ. € με συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2021-2027 (Πρόγραμμα Μεταφορές). ζ) Ολοκληρώθηκαν μέσω του ΤΕΑ οι εργασίες τακτικής συντήρησης επιπέδου W6 των κυρίων μηχανών των ΠΑΘ060, 070, 080, συνολικής αξίας 3,21 εκατ. €. Παράλληλα, έχουν εξασφαλιστεί 15,6 εκατ. € μέσω του ΜΔΣΘ για τη συντήρηση και την τεχνική υποστήριξη των πλωτών και χερσαίων επιχειρησιακών μέσων και είναι σε εξέλιξη οι διαδικασίες για την άμεση αξιοποίηση 5,2 εκατ. € εξ αυτών. η) Υπεγράφη, την 18/01/2023, σύμβαση αξίας 5,39 εκατ. € με συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020 (Ε.Π. Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α.) για τη μετάβαση σε ψηφιακές τηλεπικοινωνίες και την αναβάθμιση ραδιοδικτύου και ηλεκτροναυτιλιακών οργάνων Πλωτών-Χερσαίων Μέσων του Λ.Σ.-ΕΛ. ΑΚΤ. θ) Ολοκληρώθηκε μέσω της NATO Support & Procurement Agency (NSPA) η διαδικασία ανάθεσης σε αναδόχους της εν συνεχεία υποστήριξης του στόλου των εναερίων μέσων (αεροπλάνα και ελικόπτερα) με χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό. Παράλληλα, με συγχρηματοδότηση από το ΜΔΣΘ, έχει σχεδιαστεί η πλήρης αποκατάσταση και αναβάθμιση (mid-life upgrade) του στόλου των έξι (06) ελικοπτέρων Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ, συνολικού προϋπολογισμού 26,27 εκατ. €, έχει προβλεφθεί η κατασκευή υποστέγου αεροσκαφών προϋπολογισμού 6 εκατ. €, ενώ στις 13/04/2023 ανακοινώθηκε η έναρξη ενημερωτικών συναντήσεων με την αγορά για την προμήθεια δύο (02) αεροπλάνων θαλάσσιας επιτήρησης. 5. Τέλος, όσον αφορά τον τρίτο στρατηγικό στόχο: α) Με τη συγχρηματοδότηση του ΤΕΑ, έχουν υπογραφεί συμβάσεις συνολικής αξίας 7 εκατ. € και αναμένεται η υπογραφή επιπλέον συμβάσεων αξίας 1,2 εκατ. € για την προμήθεια επιχειρησιακού ιματισμού για το σύνολο των στελεχών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ καθώς και εξειδικευμένου εξοπλισμού για τα στελέχη της Μονάδας Υποβρυχίων Αποστολών, των Κλιμακίων Ειδικών Αποστολών και της Υπηρεσίας Συνδέσμων - Διασωστών. β) Έχουν προκηρυχθεί και βρίσκονται σε εξέλιξη διάφοροι διαγωνισμοί συνολικού προϋπολογισμού 8,5 εκατ. € με συγχρηματοδότηση από το ΤΕΑ, για την προμήθεια πληροφοριακών συστημάτων καθώς και μηχανογραφικού και τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού με σκοπό τη ψηφιοποίηση των ελέγχων και των διαδικασιών. γ) Συγχρηματοδοτείται η πρακτική άσκησης των δοκίμων των Σχολών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ σε Λιμενικές Αρχές της παραμεθορίου μέσω του ΤΕΑ και του ΜΔΣΘ (4 εκατ. €). δ) Είναι σε εξέλιξη η δημιουργία ψηφιακής ακαδημίας για τη συνεχή εκπαίδευση των στελεχών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ μέσω προγραμματικής συμφωνίας με Α.Ε.Ι. με συγχρηματοδότηση από το ΤΕΑ (300.000 €) καθώς και εξειδικευμένες εκπαιδεύσεις στελεχών της Υπηρεσίας Εναερίων Μέσων με συγχρηματοδότηση του ΜΔΣΘ (700.000 €). Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. Αντιπλοίαρχος ΛΣ (Ο) ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΗΣ Διονύσιος

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

ΛΕΣΧΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Πειραιάς 20 Ιουνίου 2023

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Διοικητικό Συμβούλιο της Λέσχης Αξιωματικών ΛΣ, με αφορμή το πολύνεκρο ναυάγιο σε διεθνή ύδατα: - Εκφράζει τα συλλυπητήρια του, για τα θύματα της πολύνεκρης τραγωδίας. - Δηλώνει την συμπαράσταση της Λέσχης στο Στρατιωτικό προσωπικό του Λιμενικού Σώματος, που συμμετείχε στην συγκεκριμένη επιχείρηση διάσωσης, εφαρμόζοντας κατά γράμμα τις προβλεπόμενες διαδικασίες και πρωτόκολλα ναυτικής τέχνης και παράδοσης. - Εκφράζει την αγανάκτησή του, για την σκοπούμενη διαδικασία συγκέντρωσης ανθρώπων και προώθησή τους σε βέβαιο θάνατο, με εκμετάλλευση χάριν του κέρδους, του ανθρώπινου πόνου και της ελπίδας, για ένα καλύτερο αύριο. - Καταγγέλλει τους δουλεμπόρους του θανάτου, κάποιες γνωστές Μ.Κ.Ο. και συγκεκριμένες ακτιβίστριες, που οδηγούν με την δράση τους σε βέβαιο θάνατο ανθρώπινες υπάρξεις και για τον λόγο αυτό καλεί την Ελληνική Πολιτεία να επανεξετάσει, αξιολογήσει και να ελέγξει την δράση τους στην Χώρα. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ.

ΛΕΣΧΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

Επιμνημόσυνη δέηση για τα εκλιπόντα στελέχη του Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ - ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Η Λέσχη Αξιωματικών Λιμενικού Σώματος θα πραγματοποιήσει επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των ψυχών των εκλιπόντων στελεχών (Αξιωματικών - Ανθυπασπιστών - Υπαξιωματικών - Λ/Φ) του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής, ανδρών και γυναικών, την Κυριακή 03 Δεκεμβρίου 2023 και ώρα 10.00 στον Ιστορικό Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Πειραιά. Πέρας προσέλευσης η 09.30 ώρα. Μετά το πέρας της τελετής θα προσφερθεί καφές στην αίθουσα εντευκτηρίου του Κεντρικού Λιμεναρχείου Πειραιά. Για την εκδήλωση τα Μέλη μας θα ενημερωθούν ηλεκτρονικά με SMS και με αποστολή προσκλήσεων. Από το Διοικητικό Συμβούλιο

ΛΕΣΧΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ Η ετήσια πανηγυρική εκδήλωση της Λέσχης Αξιωματικών Λιμενικού Σώματος, με κοπή βασιλόπιτας και απονομή τιμητικών διακρίσεων, προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί, εκτός απροόπτου, την Τετάρτη 24 Ιανουαρίου 2024.

Για την εκδήλωση τα Μέλη μας θα ενημερωθούν ηλεκτρονικά με SMS, καθώς και με αποστολή προσκλήσεων για τη συμμετοχή τους. Από το Διοικητικό Συμβούλιο

ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΤΡΑΔΗΣ High Performance Ropes

Δένουμε γερά σε όλο τον κόσμο! Με τα υψηλής αντοχής σχοινιά πρόσδεσης, αγκυροβολίας και ρυμουλκήσεως.

ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΤΡΑΔΗΣ Κάβοι και Σχοινιά Προσδέσεως, Αγκυροβολίας και Ρυμουλκήσεως (Υπερ-υψηλού Μοριακού Βάρους Πολυαιθυλενίου, Αραμιδικά, Πολυμερών Υγρών Κρυστάλλων και Μικτά Πολυεστέρα-Πολυπροπυλενίου), Συρματόσχοινα, Ανόδια Καθοδικής Προστασίας, Αλυσίδες, Άγκυρες, Εξοπλισμός Λιμένων και Καταστρώματος Πλοίων

Ψαρών 11, 18648, Πειραιάς, T: +30 2104060300 - F: +30 2104626268 - E: info@katradis.com - www.katradis.com

Μάιος - Αύγουστος 2023

Λιμενική Ηχώ

Ελευθέρα Πολιτεία Ικαρίας Tου Πλοιάρχου Λ.Σ. ε.α. Νικολάου Γκλεζάκου, Αντιπροέδρου Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. 111 χρόνια μετά την Ικαριακή Επανάσταση της 17ης Ιουλίου 1912, η Ικαρία γιόρτασε στις 17 Ιουλίου 2023 την επέτειο της απελευθέρωσης του νησιού από τον τουρκικό ζυγό. Η Ικαρία έχει κατοικηθεί από το 7.000 π.Χ., όταν εγκαταστάθηκαν Νεολιθικοί κάτοικοι που οι Έλληνες αποκαλούσαν Πελασγούς. Το 14ο αιώνα μ.Χ. η Ικαρία ανήκε στη Γένοβα και οι Ικαριώτες για να αντιμετωπίσουν τις συχνές επιθέσεις των πειρατών, κατέστρεψαν τα λιμάνια τους. Οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννη, που είχαν την βάση τους στη Ρόδο, ασκούσαν εξουσία στην Ικαρία μέχρι το 1521 που η Οθωμανική Αυτοκρατορία ενσωμάτωσε την Ικαρία στις κτήσεις της, μέχρι τις 17 Ιουλίου 1912 όταν οι εξεγερμένοι κάτοικοι συνέλαβαν την τουρκική φρουρά και κήρυξαν την Ελεύθερη Πολιτεία της Ικαρίας. Την διοίκηση του νέου μικρού κράτους της Ικαρίας και Φούρνων ανέλαβε προσωρινή κυβέρνηση με πρόεδρο τον Ιωάννη Μαλαχία ο οποίος ήταν και ο ηγέτης των εξεγερμένων κατοίκων Το κράτος της Ικαρίας κατελήφθη από τον Ελληνικό στρατό στις 4/17 Νοεμβρίου 1912 και ενώθηκε με την Ελλάδα στις 24 Ιουνίου/7 Ιουλίου 1913.

Η βραχύβια Ελεύθερη Πολιτεία Ικαρίας είχε δικό της Σύνταγμα, σημαία, διαβατήρια, στρατό, ύμνο και γραμματόσημο!

Το νησί με πρωτεύουσα τον Άγιο Κήρυκο είναι ορεινό στο μεγαλύτερο μέρος του (φτάνει τα 1050 μ. ύψος στην οροσειρά του Αιθέρα), αλλά γεμάτο πράσινο, τρεχούμενα νερά και καταγάλανες ακρογιαλιές.

Τον 18ο μ. Χ. αιώνα δίνεται «…από το Σουλτάνο η Ικαρία ρεγάλο» στον πειρατή από τη Μάνη Σταμάτη Καστανιά (καθηγητής Ι.Π. Λεκκάκος στο βιβλίο του ΜΑΝΗ ΕΡΑΝΙΣΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ). Ο Καστανιάς έφερε μαζί του στο νησί και άλλες οικογένειες από τη Μάνη, που εγκαταστάθηκαν στη Λαγκάδα, την Περαμερίαν, το Περδίκι και το Γιαλισκάρι. Τοπωνύμια Μανιάτικης προελεύσεως είναι το Περδίκι, η όμορφη παραλία του το Νύφι, το Καραβόσταμο, το Γιαλισκάρι η περιοχή Λακώνια κ.α., Στη Μάνη υπάρχει και το ορεινό χωριό Κουτήφαρη (Θαλάμες), πατρίδα του πρώτου μπέη της Μάνης, του Τζανέτου (Τζανήμπεη) Κουτήφαρη (1776-1779).

ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΙΚΑΡΙΑΣ Απ' το δώμα του Πλάστου σταλμένη η θεά η γλυκειά, κατεβαίνει με ρομφαία στο ένα της χέρι και στο άλλο αναμμένο δαδί, τη χαρά και το φως για να φέρει στο μικρό αλλ' ανδρείο νησί. Και τα σίδερα σκίζει, σκορπάει καίει τα ράκη, μακριά τα πετάει που από χρόνια το είχαν ζωσμένο το νησάκι το ωραίο σφικτά, γιατί ήταν το μαύρο δεμένο στην πικρή του βαρβάρου σκλαβιά. Και κινώντας το κάτασπρο χέρι με το πύρινο πούχε μαχαίρι με ολόχρυσα γράφει ψηφία στου μαρμάρου την πλάκα βαθειά: «Είσαι αθάνατη, ναι, ΙΚΑΡΙΑ και στεφάνια σου πρέπουν πολλά». Ο μεγάλος Μίκης Θεοδωράκης, αναφερόμενος στην βραχώδη Ικαρία, έγραψε το στίχο «...Βράχο, βράχο τον καημό μου...» Οι κάτοικοι του νησιού περήφανοι και καλοσυνάτοι χαρακτηρίζονται από «το καριώτικο ραχάτι» (ραχατιλίκι), το οποίο συναντάμε από τα καφενεία του Αγίου Κηρύκου μέχρι τα ορεινά χωριά των Ραχών, εκεί πού τα εμπορικά μαγαζιά ανοίγουν μετά τη δύση του ηλίου και λειτουργούν μέχρι τις πρωινές ώρες █

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

Ιστορικά ψήγματα του Λ.Σ. Η «ΜΑΝΑ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑΡΧΗ» ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ Του Παν. Κοσμάτου Υποναυάρχου Λ.Σ. (ε.α.)

υτή τη φορά θα γράψω για να αφιερώσω αυτό το κείμενο στην μνήμη μιας αγίας γυναίκας που την χαρακτήρισα ως τη «Μάνα του Λιμενάρχη» στην Ιθάκη. Τον Οκτώβριο του 1956, ως νεαρός Ανθυποπλοίαρχος, τοποθετήθηκα Λιμενάρχης Ιθάκης. Παρέλαβα την Υπηρεσία από τον φίλον και συμμαθητή μου αείμνηστον Δημήτριον (Μίμη) Ορφανό. Μετά την υπογραφήν όμως των Πρωτοκόλλων παραδόσεως και παραλαβής, μου λέγει ότι: «Έχω τώρα να σου παραδώσω και την κυρία Μπέτα, για την οποίαν όμως δεν χρειάζεται πρωτόκολλον, αλλά Θα πρέπει να πάμε αύριο στο Κιόνι...». Με το σοβαρό ύφος που μου το είπε εφαντάστηκα ότι θα υπήρχε εκεί κάποιος τελωνειακός υπάλληλος, από αυτούς που αναλάμβαναν και λιμενικά καθήκοντα, που θα έπρεπε να τον γνωρίσω. Το Κιόνι είναι ένα ωραιότατο γραφικό λιμανάκι στα βορειοανατολικά της Ιθάκης, και επειδή ο δρόμος είναι μακρύς και δύσβατος η συγκοινωνία γίνεται με καΐκια. Ταξιδεύοντας λοιπόν προς το Κιόνι, ο Μίμης μου εξιστορούσε το ιστορικόν της κυρίας Μπέτας, που κι αυτός την παρέλαβε από τον προκάτοχο του. Όταν φθάσαμε, μας περίμενε στον μικρό προβλήτα με την συνοδεία δύο γυναικών για να μεταφέρουν τυχόν αποσκευές μας, επειδή υπολόγιζε ότι θα διανυκτερεύαμε στο Κιόνι. Ο Μίμης έκανε τις αναγκαίες συστάσεις και αμέσως με αγκάλιασε για να με καλωσορίσει και να δείξει την χαρά της για την γνωριμίαν μας. Στην συνέχεια περπατήσαμε προς την κατοικίαν της και όταν φθάσαμε μου ψιθυρίζει ο Μίμης στο αυτί: «Το βλέπεις αυτό το κοτέτσι; Όλες αυτές οι κότες και τα κοκόρια θα περάσουν από το στομάχι σου!...», πράγμα που με έκανε να νιώσω σαν επίδοξος Σταθμάρχης της Χωροφυλακής!... Εγώ επειδή παρέμεινα στην Ιθάκη επί μια ολόκληρη 3ετία, εγνώρισα καλύτερα την κυρία Μπέτα και γι’αυτό θα περιοριστώ στην δική μου περιγραφή. Κατ’αρχήν δεν ήτο απλώς η κυρία Μπέτα, πάντα εσυστήνετο και όλοι την εγνώριζαν ως «Μπέτα, χήρα Συνταγματάρχου Καλλίνικου». Το Κιόνι ευρίσκεται στο άκρο του βορείου όγκου του ορεινού συγκροτήματος της Ιθάκης, με σχεδόν μηδενικό καλλιεργήσιμο έδαφος. Αυτός είναι ο λόγος που σχεδόν όλοι οι κάτοικοι είναι ναυτικοί και ολίγοι εναπομείναντες ψαράδες. Φαίνεται ότι η έλξη του βουνού θα ήτο ισχυρότερη για ένα χωριατόπουλο, τον νεαρό Καλλίνικο, και η φιλοπατρία που του ενεφύσησε ο Δάσκαλος του στο Δημοτικό και ο

έμφυτος μεγαλοϊδεαλισμός που βίωναν τότε όλοι οι νέοι της γενιάς του, τον οδήγησαν να καταταγεί εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους. Θα προσπαθήσω να ιχνηλατήσω την πορεία του, έστω ακόμη και με την βοήθεια της φαντασίας μου. Ο εθελοντής μας λοιπόν, πέρασε το Σαραντάπορο πολεμώντας παλικαρίσια στην πρώτη γραμμή και το χωριατόπουλο από το Κιόνι άρχισε να παίρνει τους πρώτους βαθμούς, έτσι πολύ γρήγορα έγινε Υπαξιωματικός. Ο Στρατός μας προχωρούσε πολεμώντας, έφθασε στην Μακεδονία και ο ηρωικός Υπαξιωματικός μας, πολεμώντας πάντα στην πρώτη γραμμή, έφτασε και στα Στενά της Κρέσνας. Έπαιρνε τραύματα και κέρδιζε τους βαθμούς του, πάντα για ανδραγαθία, για να φθάσει κάποτε και στα πρώτα αστέρια του Αξιωματικού. Το παράστημα και τα γαλόνια του έδιναν πλέον ένα άλλο κύρος, δεν ήτο πλέον το χωριατόπουλο από το Κιόνι, αλλά ένας Αξιωματικός, γεμάτος παράσημα, με το φωτοστέφανο του ήρωος. Μπορούσε τώρα να κοιτάξει πιο ψηλά και εκεί διασταυρώθηκαν τα βλέμματά τους με μια αρχοντοπούλα, από την Πεσάδα της Κεφαλληνίας, το γένος Ιγγλέση, που γρήγορα έγινε γυναίκα του. Εγκαταστάθηκαν στο πατρικό του σπίτι στο Κιόνι, αφού εφρόντισε να το εξωραΐσει. Εξωτερικά δεν διέφερε από τα άλλα σπίτια του χωριού, αλλά ήτο ευρύχωρο εσωτερικό και η αρχοντοπούλα από την Πεσάδα προσέθεσε και την δική της πινελιά, μαζί με τα λιγοστά προικιά της, που το έκανε να διαφέρει από όλα τα άλλα σπίτια του χωριού. Ο πόλεμος συνεχίστηκε και ο ήρωάς μας δεν εσταμάτησε να πολεμάει. Τελικά βρέθηκε στη Μικρά Ασία και πολεμώντας πάντα στην πρώτη γραμμή έδωσε τις τελευταίες του μάχες στις κακοτράχαλες βουνοκορφές του Κάλε Γκρότο με τον βαθμό πλέον του Αντισυνταγματάρχη. Με την αποχώρηση του Στρατού επέστρεψε στην Ελλάδα για να αποστρατευθεί με τον βαθμό του Συνταγματάρχη. Επέστρεψε στο Κιόνι που τον περίμενε η «Πηνελόπη» του, αλλά τα τραύματα και οι κακουχίες μιας συνεχούς πολεμικής 10ετίας δεν του άφησαν παρά ολίγα μόνον χρόνια ζωής, και έτσι η κυρία Μπέτα παρέμεινε μόνη, σε έναν τόπο ξένο γι’ αυτήν, ως η Κυρία Μπέτα, χήρα Συνταγματάρχου Καλλίνικου. Τότε το Κιόνι, όπως και τα περισσότερα χωριά της Ιθάκης, έβγαζαν μόνο ναύτες και κατώτερα πληρώματα. Οι κάτοικοι όμως της πόλεως, που είχαν καλύτερες συνθήκες για να μορφωθούν, έβγαζε άριστους Πλοιάρχους και Μη-

Μάιος - Αύγουστος 2023

χανικούς, που είναι αυτοί που κάποτε διηύθυναν όλο τον στόλο του Ωνάση. Όσοι από τους κατοίκους δεν γίνονταν ναυτικοί, συνήθως μετανάστευαν στις παραδουνάβιες περιοχές και ευδοκίμησαν στο εμπόριο του σιταριού και στην απόκτηση σλεπίων για να κυριαρχήσουν στο διαμετακομιστικό εμπόριο του Δουνάβεως. Αργότερα άρχισαν να μεταναστεύουν και στη Νότια Αφρική. Από τα στάρια και τα σλέπια αρκετοί μεταπήδησαν στην ατμοκίνητο ναυτιλία με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν στην Ιθάκη αξιόλογες εφοπλιστικές οικογένειες που ορισμένες συνεχίζουν τη δράση τους και μέχρι σήμερα. Το Λιμεναρχείον Ιθάκης ήτο από τα λίγα νησιά που τηρούσαν νηολόγια στα οποία οι Ιθακήσιοι εφοπλιστές νηολογούσαν τα πλοία τους. Τα κατώτερα πληρώματα και όχι βέβαια όλοι, με χίλιες δυσκολίες αποκτούσαν κάποιο απολυτήριο Δημοτικού σε αντίθεση με τα κορίτσια που μετά βίας τους εδίδετο η ευκαιρία να περάσουν τις 2-3 πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Η κυρία Μπέτα ίσως να γνώριζε λίγα περισσότερα γράμματα από τις γυναίκες του χωριού, πράγμα που την έκανε να ξεχωρίζει. Στο Κιόνι, όπως και στα άλλα χωριά, δύσκολα κυκλοφορούσε ο Τύπος, εκτός αν υπήρχε κάποιος δάσκαλος ή κάποιος συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος. Ελάχιστα ραδιόφωνα υπήρχαν στην πόλη, η δε τηλεόραση τότε ήτο ανύπαρκτος. Το χωριό, ελλείψει ηλεκτρικού, φωτιζόταν ακόμη με λάμπες πετρελαίου και λυχνάρια. Όλοι πήγαιναν να κοιμηθούν μόλις βράδιαζε, «περί λύχνων αφάς» κατά την ορολογία της εποχής, για να σηκωθούν με την ανατολή του ηλίου και να αρχίσουν τις δουλειές τους. Η κυρία Μπέτα, όταν τύχαινε να πάει στην πόλη, πάντα εφρόντιζε να αγοράσει και την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», αν και είναι αμφίβολο εάν μπορούσε να διαβάσει τίποτε περισσότερο από τις επικεφαλίδες, και αυτό ίσως για να επισημάνει τη διαφορά της. Η κυρία Μπέτα είχε μια φυσική ευγένεια, απέραντη καλοσύνη, ήτο ευπροσήγορη και καταδεκτική, και έχαιρε γενικής εκτιμήσεως και σεβασμού, αν και λόγω της πολιτισμικής της διαφοράς δεν απέκτησε φιλίες. Την διαφορά αυτή την διατηρούσε, όχι από αλαζονεία, αλλά πολύ περισσότερο σαν συνέπεια οφειλομένου σεβασμού προς τη μνήμη του ανδρός της. Ο βαθμός του Συνταγματάρχη ήτο πολύ βαρύς, ιδιαίτερα σε ένα νησί που σπάνια τότε έβγαζε Αξιωματικούς του Στρατού, και γι’αυτό έχαιρε του γενικού θαυμασμού. Η κυρία Μπέτα τον Αξιωματικό αυτόν αγάπη-

Λιμενική Ηχώ

σε, με την ωραία του στολή, το σπαθί του και τα πολλά παράσημα, σαν ενιαίο σύνολο και όχι ξεχωριστά. Και την παράδοση αυτή συνέχιζε σαν κατάθεση ψυχής. Ένα επιπλέον δείγμα της αφοσιώσεώς της στη μνήμη του ανδρός της είναι και το γεγονός ότι παρέμεινε πιστή και στις παραδόσεις του. Ο Συνταγματάρχης Καλλίνικος ανήκε προφανώς στην φιλοβασιλική μερίδα. Έτσι η κυρία Μπέτα, κάθε χρόνο, έστελνε ένα συγχαρητήριο τηλεγράφημα στην εορτή του Βασιλέως. Το ευχαριστήριο τηλεγράφημα που ερχόταν ονομαστικά από τον Στρατιωτικό Οίκο του Βασιλέως, «προς την Κυρίαν Μπέτα, χήρα Συνταγματάρχου Καλλίνικου», εντυπωσίαζε όλο το χωριό σαν το γράμμα που ήρθε από τον Βασιλιά!!! Η υπερηφάνεια για τον άνδρα της την είχε καταδικάσει στη μοναξιά της και δεν της άφηνε περιθώρια να διοχετεύσει κάπου το περίσσευμα της καλοσύνης της και της μεγάλης καρδιάς της. Είναι κρίμα που δεν ευτύχησε να αποκτήσει παιδιά που θα μπορούσε να συγκεντρώσει σε αυτά όλη της την στοργή, την αγάπη και το ενδιαφέρον, που θα έδιναν ένα νόημα στην ζωή της. Δεν γνωρίζω τι συνέβη όταν κάποτε που επήγε στην πόλη συνάντησε κάποιον προκάτοχο του Ορφανού, Λιμενάρχη με την λαμπερή στολή του και την νεανική κορμοστασιά, και σκίρτησε μέσα της το μητρικό φίλτρο. Πόσο θα καμάρωνε αλήθεια εάν είχε κι αυτή ένα δικό της παιδί, και μάλιστα με στολή Αξιωματικού. Έγινε τότε αυτόματα η θετή μάνα του, και επιτέλους εύρισκε κάπου να διοχετεύσει τα μεγάλα αποθέματα αγάπης και στοργής, που παρέμεναν παγιδευμένα μέσα στην καρδιά της. Και δεν περιορίστηκε μόνον σ’αυτόν αλλά με την ίδια στοργή και την ίδια αγάπη περιέβαλε στη συνέχεια και αυτούς που ήρθαν μετά, μεταξύ των οποίων είχα την τύχη να συμπεριληφθώ και εγώ. Εγώ θα περιγράψω στη συνέχεια μια από τις επισκέψεις μου στο Κιόνι, που ασφαλώς δεν θα διαφέρουν και από τις επισκέψεις των προκατόχων μου. Είναι αυτονόητο ότι οι επισκέψεις γίνονταν πάντα με τη στολή μας. Έτσι μας ήθελε. Η κυρία Μπέτα, πριν ακόμη φθάσει το καΐκι, με περίμενε στον μικρό προβλήτα με μια βοηθό της για να μου μεταφέρει τον χαρτοφύλακά μου, που περιείχε τις πυτζάμες μου και τα ξυριστικά μου σύνεργα. Τον εναγκαλισμό της ανταπέδιδα με ένα χειροφίλημα. Τότε πιάνοντάς με από τον βραχίονα ξεκινούσαμε σιγά-σιγά περπατώντας κατά μήκος της παραλίας. Ανεβαίναμε στη συνέχεια το ανηφορικό δρομάκι που οδηγούσε στην κατοικία της. Η διαδρομή αυτή έκανε γνωστή την παρουσία μας σε όλο το χωριό. Το τζάκι μας περίμενε αναμμένο και καθισμένοι στην τραπεζαρία σε δύο αναπαυτικές πολυθρόνες εσερβίρετο ο απογευματινός καφές. Τότε εκάπνιζα, και στο διπλανό τραπεζάκι, δίπλα στο τασάκι, είχε πάντοτε ένα πακέτο τσιγάρα από αυτά που εκάπνιζα και ένα καινούργιο κουτί με σπίρτα. Είχε δύο γυναίκες που την βοηθούσαν, η μία ήταν στην κουζίνα και η άλλη μας σερβίριζε. Το βραδινό ήτο πάντα κοτόπουλο στο φούρνο με πατάτες και ως επιδόρπιο κρέμες με βανίλια.

Λιμενική Ηχώ

Το δωμάτιο ύπνου έλαμπε από καθαριότητα και στο κομοδίνο υπήρχε ένα κηροπήγιο με ένα κουτί σπίρτα, ένα τασάκι και ένα μπουκάλι με κολόνια λεβάντα. Αφού έπεφτα να κοιμηθώ, ερχόταν να με καληνυχτίσει και άφηνε την πόρτα της τραπεζαρίας ανοικτή για να έχω τη θέρμανση από το τζάκι που το άφηνε να καίει όλη την νύχτα, με τη μέριμνα της γυναίκας που την είχε μόνιμη βοηθό. Στο πρωινό προσεφέρετο γάλα, τσάι, σπιτικές μαρμελάδες και φέτες ψωμί ψημένες στο τζάκι με βούτυρο. Στην συνέχεια άρχιζε η προετοιμασία της αναχωρήσεως που γινόταν με το ίδιο τελετουργικό όπως και με την άφιξη. Λόγω φόρτου εργασίας, που εδίδασκα στο τότε ιδρυθέν Ναυτικόν Γυμνάσιον όλα τα ναυτικά μαθήματα και του Ναυτικού Οικοτροφείου που είχα ορισθεί Διοικητής, δεν είχα πολλές ευκαιρίες για να επισκέπτομαι την κυρίαν Μπέτα. Παρά το γεγονός αυτό η κυρία Μπέτα δεν παρέλειπε πολύ συχνά να μου στέλνει με το καΐκι ένα καλάθι που περιείχε το καλοψημένο κοτόπουλο, διάφορες κρέμες και 5-6 βρασμένα αυγά, που εγώ βέβαια αδυνατούσα να καταναλώσω και τα διοχέτευα στο συσσίτιο του πληρώματος. Όταν αναχώρησα κι εγώ από την Ιθάκη παρέδωσα την κυρΐαν Μπέτα στον αντικαταστάτη μου, αν και λόγω γήρατος οι δυνάμεις της είχαν εξασθενίσει, όχι όμως και η προθυμία της. Πριν φύγω από την Ιθάκη είχα ανέβει στο Μοναστήρι της Παναγίας των Καθαρών για να την προσκυνήσω, και να την ευχαριστήσω που όλο το διάστημα της εκεί παραμονής μου με είχε υπό την σκέπη της, και έκανα ένα τάμα να της προσφέρω ένα ασημένιο καντήλι, που με κάποια ευκαιρία είχα αποστείλει. Πέρασαν τα χρόνια και στο Λονδίνον που βρέθηκα ως Διευθυντής του Committee συνεδέθην οικογενειακά με τον

Μάιος - Αύγουστος 2023

Ιθακήσιο εφοπλιστή Νίκο Βλασσόπουλο, έναν αξιόλογο ιστορικό συγγραφέα. Ο Νίκος Βλασσόπουλος έγινε ευρύτερα γνωστός για το δίτομο έργο του για τη ναυτιλία των Ιονίων Νήσων μέχρι το 1864, που ενώθηκε η Επτάνησος με την Ελλάδα, και για το οποίο έλαβε το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Ένα καλοκαίρι το ζεύγος Βλασσόπουλου μας προσκάλεσαν να μας φιλοξενήσουν οικογενειακώς στην αρχοντική κατοικία τους στην Ιθάκη. Αποδεχθήκαμε ευχαρίστως την πρόσκληση και ο αγαπητός Νίκος μας μετέφερε στο Κιόνι που εξεδήλωσα την επιθυμία μου να κάνω ένα τρισάγιο στον τάφο της κυρίας Μπέτας. Επειδή στο Κιόνι δεν είχε ιερέα, εφρόντισε και ήρθε ένας από το γειτονικό χωριό. Είχαν περάσει 25 χρόνια από τότε που έφυγα και ψάχναμε όλο το κοιμητήριο να βρούμε τον τάφο της. Όταν τον βρήκαμε εκαθάρισα λίγο τα χόρτα που τον σκέπαζαν και ψάλαμε το τρισάγιο στη μνήμη της. Μένει εκεί απομονωμένη σε μιαν άκρη, δίπλα στην παραλία και η επιγραφή είναι αυτή που μας θυμίζει: «Ενθάδε κείται Μπέτα, χήρα Συνταγματάρχου Καλλίνικου». Φεύγοντας από το Κιόνι ανεβήκαμε στη Μονή των Καθαρών και ο Νίκος με την βοήθεια του Ηγουμένου εντόπισαν το καντήλι μου με την επιγραφήν. Προσευχήθηκα πάλι στην Παναγία και την αποχαιρέτησα μη γνωρίζοντας εάν μου ξαναδοθεί πάλι η ευκαιρία να την προσκυνήσω για άλλη μία φορά. Φεύγοντας με το πλοίον από την Ιθάκη και περνώντας ανοικτά από το Κιόνι εσηκώθηκα όρθιος, έκανα τον σταυρό μου και ευχήθηκα: «Ας είναι αιωνία η μνήμη σου σεβαστή μου Κυρία Μπέτα, Μάνα του Λιμενάρχη». █

Η εταιρεία ΚΑΤΡΑΔΗΣ κοντά στο Λιμενικό Σώμα και τον άνθρωπο

εταιρεία ΚΑΤΡΑΔΗΣ πάντα κοντά στους θεσμούς παροχής βοηθείας και ασφάλειας της χώρας μας, δώρισε έναν απινιδωτή στο Λιμενικό Σώμα προκειμένου να ενισχύσει τις δυνατότητες παροχής βοηθείας προς άτομα που την έχουν ανάγκη. Η εταιρεία στα πλαίσια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης προχώρησε στην συγκεκριμένη δωρεά, ενισχύοντας τις δυνατότητες του Λιμενικού Σώματος ως ένα ευχαριστώ στους άνδρες και τις γυναίκες του Σώματος για τους αγώνες που δίνουν καθημερινά, προσφέροντας τις μέγιστες υπηρεσίες τους για την Ελλάδα και τον άνθρωπο. Με αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώνεται η πολιτική της εταιρείας που είναι να είναι πρωτίστως κοντά στον άνθρωπο, αλλά και να είναι ένα ενεργό μέλος της κοινωνίας και δρόμωνας των προσπαθειών της χώρας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Κατά την διάρκεια της παραλαβής του απινιδωτή από το Λιμενικό Σώμα, ο Πρόεδρος της εταιρείας, κύριος Νικόλαος Κατράδης, βρήκε την ευκαιρία να συγχαρεί ιδιαιτέρως τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος για τους καθημερινούς αγώνες τους, τόσο στην παροχή των σημαντικών υπηρεσιών τους προς τον συνάνθρωπό μας, όσο και την προάσπιση των εθνικών συμφερόντων της χώρας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Μάιος - Αύγουστος 2023

Λιμενική Ηχώ

ΕΤΗΣΙΑ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΡΕΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΝΕΟΥ Δ.Σ. ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ. Tου Πλοιάρχου Λ.Σ. ε.α. Νικολάου Γκλεζάκου, Αντιπροέδρου Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ.

ην Τετάρτη 17 Μαΐου 2023 πραγματοποιήθηκε η ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση των Μελών της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ., η οποία είχε αναβληθεί από την Τετάρτη 10 Μαΐου 2023, λόγω έλλειψης απαρτίας, στο μέγαρο του Πειραϊκού Συνδέσμου, Καραΐσκου 104 Πειραιάς, στην μεγάλη αίθουσα Βαρώνου Κίμωνος Ράλλη. Τα τακτικά μέλη της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. ανταποκρινόμενα στην πρόσκληση του Διοικητικού Συμβουλίου προσήλθαν για να παρακολουθήσουν τις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης και να εκλέξουν το νέο Διοικητικό Συμβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 13 του Καταστατικού. Πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης, μετά από πρόταση του Προέδρου της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. Αντιναυάρχου Λ.Σ. ε.α. Αγγελοπούλου Πελοπίδα, εξελέγη ο Υποναύαρχος Λ.Σ. ε.α. Νικολιάς Νικόλαος, ο οποίος διεύθυνε με επιτυχία τις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης. Πρόεδρος της Εφορευτικής Επιτροπής για την διεξαγωγή των αρχαιρεσιών εκλογής νέου Διοικητικού Συμβουλίου και Ελεγκτικής Επιτροπής τριετίας 2023 – 2025, εξελέγη επίσης μετά από πρόταση του Προέδρου της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. Αντιναυάρχου Λ.Σ. ε.α. Αγγελοπούλου Πελοπίδα, ο Υποναύαρχος Λ.Σ. ε.α. Νικητάκης Σπυρίδων και Μέλη ο Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. Δεδεμάδης Ηλίας και ο Αντιπλοίαρχος Λ.Σ. Ζώης Φίλιππος. Αμέσως μετά τον λόγο έλαβε ο Πρόεδρος της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. Αντιναύαρχος Λ.Σ. ε.α. Αγγελόπουλος Πελοπίδας, ο οποίος αναφέρθηκε στα πεπραγμένα του απερχομένου Δ.Σ. και ακολούθησε η παρουσίαση του Ισολογισμού παρελθόντος έτους, καθώς και ο προϋπολογισμός για το νέο έτος από τον Ταμία Υποναύαρχο Λ.Σ. ε.α. Νεόφυτο Δημήτριο, ο οποίος ανέλυσε και την οικονομική κατάσταση της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. Ακολούθησε η έγκριση των πεπραγμένων, καθώς και των οικονομικών της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ., από το σύνολο των παρόντων μελών της Γενικής Συνέλευσης, δι’ ανατάσεως της χειρός και με ζωηρά χειροκροτήματα, ενώ απεφάνθησαν υπέρ της απαλλαγής του Δ.Σ. και της Ελεγκτικής Επιτροπής, πάσης ευθύνης ως προς την διαχείριση των οικονομικών της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης Υποναύαρχος Λ.Σ. ε.α. Νικολιάς Νικόλαος, έδωσε τον

λόγο στα παρόντα μέλη της Λέσχης, τα οποία ανέπτυξαν διάφορες απόψεις και προτάσεις για την βελτίωση και σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των Μελών, καθώς και σε θέματα που αφορούν το Λιμενικό Σώμα - Ελληνική Ακτοφυλακή γενικότερα. Τέλος ο Πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης, ευχαρίστησε όλα τα μέλη της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. για τη συμμετοχή και τη συνεργασία τους, ανάγγειλε την λήξη των εργασιών της ετήσιας τακτικής Γενικής Συνέλευσης και κήρυξε την έναρξη των αρχαιρεσιών για την ανάδειξη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου και της νέας Εξελεγκτικής Επιτροπής για την τριετία 2023-2025. Αμέσως μετά τον λόγο έλαβε ο Πρόεδρος της Εφορευτικής Επιτροπής Υποναύαρχος Λ.Σ. ε.α. Νικητάκης Σπυρίδων, ο οποίος μερίμνησε για την άψογη διενέργεια των αρχαιρεσιών και μετά το πέρας προέβει στην καταμέτρηση των ψήφων με τα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής Πλοίαρχο Λ.Σ. ε.α. Δεδεμάδη Ηλία και Αντιπλοίαρχο Λ.Σ. Ζώη Φίλιππο.

Από τις αρχαιρεσίες, εξελέγησαν: Α. Για το Διοικητικό Συμβούλιο με αλφαβητική σειρά: 1.- Αντιναύαρχος Λ.Σ. (εα) ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ Πελοπίδας 2.- Αντιπλοίαρχος Λ.Σ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Στέφανος 3.- Πλοίαρχος Λ.Σ. (εα) ΓΚΛΕΖΑΚΟΣ Νικόλαος 4.- Πλωτάρχης Λ.Σ. ΓΚΟΡΙΤΣΑΣ Γεώργιος 5.- Πλωτάρχης Λ.Σ. ΔΡΟΣΙΝΟΣ Νικόλαος 6.- Πλοίαρχος Λ.Σ. (εα) ΚΑΡΛΑΦΤΗΣ Ευάγγελος 7.- Υποναύαρχος Λ.Σ. (εα) ΜΩΡΑΚΗΣ Κωνσταντίνος 8.- Υποναύαρχος Λ.Σ. (εα) ΝΕΟΦΥΤΟΣ Δημήτριος 9.- Πλοίαρχος Λ.Σ. (εα) ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Αθανάσιος Αναπληρωματικά Μέλη 1.- Αντιπλοίαρχος Λ.Σ. ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗ Ειρήνη 2.- Πλωτάρχης Λ.Σ. ΣΗΦΟΣΤΡΑΤΟΥΔΑΚΗΣ Ιωσήφ Β.- Για την Εξελεγκτική Επιτροπή 1.- Ναύαρχος – Επίτιμος Αρχηγός Λ.Σ. Ουσαντζόπουλος Περικλής 2.- Αντιναύαρχος - Επίτιμος Υπαρχηγός Λ.Σ. Ζουμπούλης Ιωάννης 3.- Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. Νικολαΐδης Αλέξανδρος

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

ΛΕΣΧΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Συγκρότηση σε Σώμα του νέου Διοικητικού Συμβουλίου Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. Σύμφωνα με το άρθρο 14 του Καταστατικού της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. τα εκλεγμένα μέλη, με πρόσκληση του Αντιναύαρχου – Επιτίμου Α΄. Υπαρχηγού Λ.Σ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Πελοπίδα, ως μέλους που έλαβε τις περισσότερες ψήφους, συνήλθαν σε συνεδρίαση και συγκρότησαν, το νέο Διοικητικό Συμβούλιο για την τριετία 2023-2025 παμψηφεί, ως ακολούθως: Πρόεδρος: Αντιναύαρχος Λ.Σ. (εα) ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ Πελοπίδας Αντιπρόεδρος: Πλοίαρχος Λ.Σ. (εα) ΓΚΛΕΖΑΚΟΣ Νικόλαος Γεν. Γραμματέας: Πλοίαρχος Λ.Σ. (εα) ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Αθανάσιος Ταμίας: Υποναύαρχος Λ.Σ. (εα) ΝΕΟΦΥΤΟΣ Δημήτριος Γενικός Έφορος: Πλοίαρχος Λ.Σ. (εα) ΚΑΡΛΑΦΤΗΣ Ευάγγελος Έφορος Δημ. Σχέσεων & Αθλητισμού: Αντιπλοίαρχος Λ.Σ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Στέφανος Έφορος Εντευκτηρίου: Πλωτάρχης Λ.Σ. ΔΡΟΣΙΝΟΣ Νικόλαος Μέλος: Υποναύαρχος Λ.Σ. (εα) ΜΩΡΑΚΗΣ Κωνσταντίνος Μέλος: Πλωτάρχης Λ.Σ. ΓΚΟΡΙΤΣΑΣ Γεώργιος Αναπληρωματικά Μέλη 1.- Αντιπλοίαρχος Λ.Σ. ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗ Ειρήνη 2.- Πλωτάρχης Λ.Σ. ΣΗΦΟΣΤΡΑΤΟΥΔΑΚΗΣ Ιωσήφ Εξελεγκτική Επιτροπή 1.- Ναύαρχος – Επίτιμος Αρχηγός Λ.Σ. Ουσαντζόπουλος Περικλής 2.- Αντιναύαρχος - Επίτιμος Υπαρχηγός Λ.Σ. Ζουμπούλης Ιωάννης 3.- Πλοίαρχος Λ.Σ. ε.α. Νικολαΐδης Αλέξανδρος

ΛΕΣΧΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

ΕΚΦΡΑΣΗ ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΩΝ Το Διοικητικό Συμβούλιο της Λέσχης Αξιωματικών Λιμενικού Σώματος εκφράζει τα θερμά του συγχαρητήρια στον ιατρό (χειρουργό) Ιωάννη Αλεβιζάκη που κατετάγη στο Λιμενικό Σώμα ως ιατρός με τον βαθμό του Ανθυποπλοιάρχου Λ.Σ. (Ι). Ο Ανθυποπλοίαρχος Λ.Σ. (Ι) Ιωάννης Αλεβιζάκης είναι γιός του συναδέλφου Πλωτάρχη Λ.Σ. ε.α. Θεοδώρου Αλεβιζάκη με πολυετή ευδόκιμη υγειονομική εμπειρία, δεδομένου ότι προσέφερε τις υπηρεσίες του επί σειρά ετών στο Γ.Κ. Νοσοκομείο «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ως ιατρός-χειρουργός. Με την κατάταξή του στο Λιμενικό Σώμα επιθυμεί να προσφέρει τις καλλίτερες υπηρεσίες του στον τομέα της χειρουργικής σε όλα τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής και του Πολεμικού Ναυτικού, καθώς υπηρετεί στο Ν.Ν.Α. Του ευχόμαστε καλή επιτυχία στη σταδιοδρομία του. Από το Διοικητικό Συμβούλιο.

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΣΚΑΛΩΝ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΜΟΡΓΙΝΩΝ Τῆς Εἰρήνης Ἀρτέμη, Post-Doc, PhD, MA Καθηγήτριας στό Ἑβραϊκό Πανεπιστήμιο τῆς Ἱερουσαλήμ ΣΕΠ στό Ἑλληνικό Ἀνοικτό Πανεπιστήμιο ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ἡ παροῦσα μικρή ἐπιστημονική μελέτη γιά τό Μοναστῆρι τῆς Χοζοβιώτισσας ἤ τῆς Παναγίας τῶν Σκαλῶν ἀποτελεῖ ἕνα φόρο τιμῆς στήν πάνσεπτη προστάτιδα τῆς Ἀμοργοῦ. Μέχρι τά τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ 1980, τό Μοναστ[ηρι ἦταν γνωστό στούς κατοίκους κυρίως τῶν Κυκλάδων, τῆς Ρόδου καί τῆς Ἀστυπάλαιας. Ἡ Ἀμοργός, ὡς νησί τῆς ἄγονης γραμμῆς, ἦταν ἀποκομμένη τόσο ἀπό τήν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα, ὅσο καί ἀπό χῶρες τοῦ ἐξωτερικοῦ. Τά ἐλάχιστα δρομολόγια πλοίων πού ὑπῆρχαν πρός καί ἀπό τήν Ἀμοργό, τά παλιά καί πολύ ἀργά πλοῖα πού συνέδεαν τήν Ἀμορργό μέ τό λιμάνι τοῦ Πειραιᾶ καί μέ τά γύρω ἀπό αὐτήν νησιά ἔκαναν τό ταξίδι πολύωρο καί κουραστικό. Οἱ ἐπισκέπτες τῆς Ἀμοργοῦ βιώναν μία μικρή ὀδύσσεια μέχρι νά φτάσουν στό νησί. Ἔτσι ἀπέφευγαν αὐτήν τήν ταλαιπωρία. Πολλοί ἀπό τούς Ἕλληνες καί τούς ξένους δέν γνώριζαν κἄν οὔτε τήν ὕπαρξη τοῦ ἱστορικοῦ Μοναστηριοῦ πού ἀποτελεῖ κόσμημα γιά τό νησί. Τά πράγμα ἀλλάζουν ἄρδην ἀπό τό 1988. Τότε γυρίστηκε ἡ ταινία τοῦ Luc Besson «Ἀπέραντο Γαλάζιο». Ἀρκετές ἀπό τίς σκηνές τῆς ταινίας ἔχουν γυριστεῖ στήν περίφημη παραλία τῆς Ἁγίας Ἄννας, κάτω ἀπό τό Μοναστῆρι τῆς Παναγίας τῆς Χοζοβιώτισσας. Ἡ Αμοργός καί τό Μοναστῆρι τῆς Χοζοβιώτισσας γίνονται γνωστά σέ ξένους καί Ἕλληνες. Ἔτσι τά τελευταῖα χρόνια χιλιάδες ἐπισκέπτες συρρέουν στό Μοναστῆρι γιά νά προσκυνήσουν τή θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας καί κυρίως νά θαυμάσουν τήν παράδοξη ἀρχιτεκτονική του μορφή.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Σύντομη ἱστορική ἀναδρομή τῆς ἐξάπλωσης τοῦ χριστιανισμοῦ στό Αἰγαῖο ἕως καί τό ξέσπασμα τῆς εἰκονομαχίας.

Τά Αἰγαιοπελαγίτικα νησιά ἀποτέλεσαν γέφυρα τῶν λαῶν τῆς Μεσογείου ἀπό τά ἀρχαῖα χρόνια ἕως καί τίς ἡμέρες μας. Ὡς σταυροδρόμι ὑλικῶν ἀγαθῶν, ἀνθρώπων καί ἱδεῶν, τό Αἰγαῖο πέλαγος ἦρθε ἀπό νωρίς σέ ἐπαφή μέ τή διδασκαλία τῆς νέας θρησκείας τοῦ χριστιανισμοῦ. Πολλοί νησιῶτες ἁσπάσθηκαν τό χριστιανισμό καί βαπτίσθηκαν στό ὄνομα τοῦ Ἑνός καί Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἀπό τόν 1 αἰώνα μ.Χ. ἤδη εἶχαν σχηματιστεῖ οἱ πρῶτες χριστιανικές κοινότητες σέ νησιωτικά λιμάνια μέ μεγάλη κίνηση, ὅπως ἡ Ρόδος. Μαρτυρίες ὑπάρχουν τόν 3ο αἰώνα γιά ὀνόματα ἐπισκόπων ὅπως ὁ Φωτεινός, ἐπίσκοπος Ρόδου, πράγμα πού ἀποδεικνύει ὅτι οἱ χριστιανοί εἶχαν ὀργανωθεῖ σέ κοινότητες. Στούς μεγάλους διωγμούς τοῦ Δεκίου καί τοῦ Διοκλητιανοῦ ἄρχισαν νά δημιουργοῦνται οἱ κατακόμβες τῆς Μήλου ὡς μέρη ἐνταφιασμοῦ τῶν μαρτύρων ἀλλά καί

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Χοβιώτισσας φωτό ειλημμένη στις 29_07_23 από: https://monastiriakaeidh.gr / Παναγία-Χοζοβιώτισσα

λατρείας τῆς χριστιανικῆς θρησκείας. Μόνο στό νησί τῆς Μήλου τό ἔδαφος ἐπέτρεπε τό σχηματισμό κατακομβῶν. Στά πρακτικά τῆς Α΄ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τό 325 ἔλαβαν μέρος οἱ ἐπίσκοποι τῆς Κῶ καί τῆς Ρόδου. Στίς ἑπόμενες Οἰκουμενικές Συνόδους μαρτυρεῖται ἡ συμμετοχή ἐπισκόπων ἀπό τήν Ἄνδρο, τήν Ἀμοργό, τή Θήρα, τή Νάξο, τήν Πάρο, τή Σίφνο καί τή Λέρο. Ἀρχικά στή μητρόπολη Ρόδου ὑπάγονταν δώδεκα ἐπισκοπές μέ ἁρμοδιότητες γιά τά νησιά τῶν Κυκλάδων, τῶν Δωδεκανήσων καί γενικότερα τῶν νήσων τοῦ ἀνατολικοῦ Αἰγαίου. Ἀργότερα, ἡ ἐκκλησιαστική διαίρεση τῶν νησιῶν ἔγινε περισσότερο σύνθετη. Μερικές ἐπισκοπές ἔγιναν μητροπόλεις, ἐνῶ ἔχουμε την ἵδρυση νέων ἐπισκοπῶν. Ἄν καί ὁ χριστιανισμός εἶχε διαδοθεῖ στά νησιωτικά συμπλέγματα τοῦ Αἰγαίου δέν ὑπάρχουν σαφεῖς μαρτυρίες γιά ἐμφάνιση καί ἐξάπλωση τοῦ μοναχισμοῦ στά μέρη αὐτά πρίν ἀπό τό τέλος τῆς εἰκονομαχίας. Σίγουρα ὅμως θά ὑπῆρχε καί ἐκεῖ νωρίτερα κάποια ἔστω καί μικρή ἀνάπτυξη τοῦ μοναχισμοῦ καί ἵδρυση κάποιων μικρῶν μοναστηριῶν στά μεγάλα νησιά τοῦ Αἰγαίου τουλάχιστον. Ἄλλωστε ἡ ἐπίδραση τοῦ μοναχικοῦ βίου πού ἀνθοῦσε τόσο στήν Αἴγυπτο ὅσο καί στίς πόλεις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας σίγουρα θά εἶχε φέρει καρπούς καί στό Αἰγαῖο. Κατά τίς περιόδους τῶν

Λιμενική Ηχώ

εἰκονομαχικῶν ἐρίδων (727-787 καί 813-843) πολλοί μοναχοί ἀπό τά διάφορα σημεῖα τῆς αὐτοκρατορίας βρῆκαν καταφύγιο στά νησιά τοῦ Αἰγαίου. Ὅταν τό 726 ὁ αὐτοκράτωρ Λέων ὁ Γ΄ ὁ Ἴσαυρος διέταξε νά ἀφαιρεθεῖ ἀπό τῆς μεγάλης Χάλκης πύλης τῶν ἀνακτόρων ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί νά ἀντικατασταθεῖ ἀπό τόν τρισόλβιο τύπο τοῦ σταυροῦ1, ὁ ἀντίκτυπος τῆς διαταγῆς αὐτῆς ἦταν μεγάλος ὄχι μόνο στήν Κωνσταντινούπολη ἀλλά καί στίς Κυκλάδες. Ὁ τουματάρχης τῶν Ἑλλαδικῶν, Ἀγαλλιανός ἐκίνησε τόν στόλο τοῦ Ἑλλαδικοῦ θέματος καί τῶν Κυκλάδων νήσων σέ ἐκστρατεία κατά τῆς πρωτεύουσας. Ἡ ἐκστρατεία κατέληξε σέ μεγάλη ἦττα τῶν ἐξεγερθέντων, ὅμως φανέρωνε τή δυσφορία τοῦ λαοῦ ἔναντι τῶν ἀποφάσεων καί ἐνεργειῶν τοῦ εἰκονομάχου αὐτοκράτορος2. Κατά τήν πολυτάραχη περίοδο τῆς εἰκονομαχίας πολλές εἰκόνες ἀπό τήν Αἴγυπτο ἤ τή Μικρά Ἀσία μεταφέρθηκαν στά νησιά τοῦ Αἰγαίου καί σώθηκαν ἀπό χέρια τῶν εἰκονομάχων μέ θαυματουργικό τρόπο. Ἄλλες πάλι μεταφέρθηκαν ἀπό τούς χριστιανούς τῆς Παλαιστίνης καί τῶν περιοχῶν νοτίου τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Αὐτοί μετανάστευσαν ἀπό τίς ἐκεῖ περιοχές πρός τήν Κύπρο καί τήν Κωνσταντινούπολη γιά νά γλιτώσουν ἀπό τίς σφαγές τῶν Ἀράβων πού ἐξαπέλυαν συχνά αἰφνιδιαστικές ἐπιθέσεις κατά τῶν μικρασιατικῶν πόλεων, συνεπαγόμενες ἄλλοτε ἄλωση αὐτῶν, ὅπως συνέβη τό 726 μέ τήν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας, ἄλλοτε μακρά πολιορκία, ὅπως τῆς Νικαίας τό 726 ἤ κατάληψη βυζαντινῶν φρουρίων (Κάστρον Ἀετοῦς, Χαρσιανόν, Σιδηροῦν κάστρον)3. Μία ἀπό τίς εἰκόνες πού γλίτωσαν ἀπό τό μένος τῶν εἰκονομάχων εἶναι καί ἡ ἱερή εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σκαλῶν ἤ ἀλλιῶς τῆς Παναγίας τῆς Χοζοβιώτισσας στήν Ἀμοργό. Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας ἔφτασε στήν Ἀμοργό μεταξύ 726-842 ἀπό τά Χόζοβα τῆς Παλαιστίνης. Σέ ἕνα ἀπό τά «Βραβεῖα» πού φυλάσσεται στό σκευοφυλάκιο τῆς Μονῆς ἡ εἰκόνα φέρει τήν προσωνυμία Χοζοβιώτισσα ἤ Χοζιβιώτισσα. Στά ἀνατολικά τῆς Ἰεριχοῦς ὑπάρχει ἡ μονή Χοζιβά πού ἦταν κτισμένη σέ ἀπόκρημνο βράχο καί μέ ἀραβικό ὄνομα WADI QILT. Ἀπό τήν περιοχή αὐτή «ἔφυγε» ἡ ζωγραφισμένη ξύλινη εἰκόνα τῆς Παναγίας. Λέγεται ὅτι μία γυναίκα, ἡ χήρα Εἰρήνη Μελαλά πού εἶχε στήν κατοχή της τήν εἰκόνα, γιά νά τήν προστατέψει ἀπό τόν ἴδιο της τό γιό, τό Χριστόφορο, πού ἦταν ἐκατόνταρχος στόν αὐτοκρατορικό στρατό, ἀναγκάστηκε νά τή βάλει σέ μία βάρκα μέ ἕνα καντῆλι ἀναμμένο καί νά τήν «ἀνοίξει» στό πέλαγος. Λέγεται ὅτι ἔπραξε τοῦτο, ὕστερα ἀπό ἕνα ὄνειρο πού εἶδε τό προηγούμενο βράδυ στόν ὕπνο της. Ὀνειρεύτηκε τήν Παναγία νά τήν προειδοποιεῖ ὅτι ὁ γιός της ἦταν ἀποφασισμένος νά τῆς ζητήσει νά κάψει τήν εἰκόνα Της. 1

2 3

A. Frolow, «Le Christ de la Chalcé», Byzantion, 33 (1963), 107-120. Θεοφάνους Ὁμολογητοῦ, Χρονογραφία ἐτῶν φκη´ ἀρχομένη ἀπό πρώτου ἔτους Διοκλητιανοῦ ἕως δευτέρου ἔτους Μιχαήλ καί Θεοφυλάκτου υἱοῦ αὐτοῦ· τοῦτ΄ ἐστίν ἀπό τοῦ εψοζ΄ ἔτους τοῦ Κόσμου ἕως ἔτους στε΄ κατά τούς Ἀλεξανδρεῖς, κατά δέ τούς Ρωμαίους στκαʹ, PG 108, 437Β. Πρβλ. Αἰκ. Χριστοφιλοπούλου, Βυζαντινή Ἱστορία, Β΄, ἐκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 19982, σ. 108. Αὐτόθι. Αὐτόθι, σσ. 101-102.

Μάιος - Αύγουστος 2023

Ἀρχικά, λοιπόν, ἡ εἰκόνα ἔφτασε στήν Κύπρο ἐκεῖ βεβηλώθηκε, σπάζοντάς την σέ δύο κομμάτια. Ὡς ἐκ θαύματος ἡ εἰκόνα ἐξαφανίστηκε ἀπό τήν Κύπρο καί ἔφτασε μέσα σέ βάρκα μέ ἀναμμένο καντῆλι μέχρι τή βάση τοῦ βράχου τῆς Ἀμοργοῦ. Τά κομμάτια της ἑνώθηκαν τότε θαυματουργικά ἀπό μόνα τους. Μία παραλλαγή τῆς παραπάνω παραδόσεως ἀναφέρει ὅτι μία χριστιανή ἀρχόντισσα ἀπό τή Χότζοβα τῆς Παλαιστίνης, τόν καιρό τῆς Εἰκονομαχίας, ἔριξε τρεῖς εἰκόνες στή θάλασσα γιά νά τίς σώσει ἀπό τούς διῶκτες τους. Ἡ μία ἔφτασε στό Ἅγιο Ὄρος. Ἡ ἄλλη διασχίζοντας τό Αἰγαῖο καταλήγει στήν Ἀμοργό. Καί ἡ τρίτη καταλήγει στήν Πάτμο. Ἄλλη παράδοση ἀναφέρει ὅτι ἡ εἰκόνα ἔφτασε στήν Ἀμοργό ὕστερα ἀπό τήν ὑπόδειξη τῆς Παναγίας σέ κάποιους μοναχούς ἀπό τήν Ἱεριχώ. Ἐκεῖνοι, ὅταν ἀντίκρυσαν τό τοπίο τῆς Ἀμοργοῦ στό λεγόμενο Δαιμονότοπο, ἐνθουσιάστηκαν πολύ, γιατί τό τοπίο τούς θύμιζε πολύ τήν τόν κρημνώδη τόπο στήν ἔρημο τοῦ Χοζιβᾶ. Σύμφωνα μέ τό ἔργο τοῦ Ἰωάννου Φωκᾶ, Ἔκφραση τῶν Ἁγίων Τόπων, ἡ μονή τοῦ Κοζιβᾶ ἦταν κτισμένη σέ κρημνώδη βράχο καί μέσα στίς ὀπές του βρίσκονται τά κελιά τῶν μοναχῶν. Ἡ περιγραφή αὐτή ταιριάζει ἀπόλυτα καί στή μονή τῆς Χοζοβιώτισσας στήν Ἀμοργό. Ὅπως καί ἡ ἀναφορά στή συχνή πτώση τῶν βράχων πού γινόταν στή Μονή τοῦ Κοζιβᾶ, «πετρῶν ἀποσπουμένων τοῦ κρημνοῦ καί ἐπιφερομένων κατά τοῦ Μοναστηρίου καί ἀπό πάντων ἀβλαβεία καί φυλακή γίνεται ἐκ τῆς ἐνδόξου κεχαριτωμένης Θεοτόκου», εἶναι σάν νά γράφτηκε γιά τό μοναστῆρι τῆς Παναγίας στήν Ἀμοργό. Κατά τό Θεοφάνη στό ἔργο του «Χρονογραφία», τό δεύτερο ἔτος τῆς βασιλείας τοῦ αὐτοκράτορα Μιχαήλ Α’ τοῦ Ραγκαβέ τῆς δυναστείας τῶν Ἰσαύρων, δηλαδή τό 813, πλήθη Χριστιανῶν, μοναχῶν ἀλλά καί λαϊκῶν, ἀναγκάστηκαν λόγω τῶν διώξεων τῶν Ἀράβων νά φύγουν ἀπό τή Συρία καί τήν Παλαιστίνη, καί αὐτό τό μεγάλο προσφυγικό κύμα πέρασε στήν Κύπρο. Ἀπό ἐκεῖ πολλοί κατέφυγαν στά νησιά τοῦ Αἰγαίου ἐνῶ ἄλλοι ἔφτασαν στήν Κωνσταντινούπολη. Ἴσως, λοιπόν, ἡ ἀναφορά στή μεταφορά τῆς εἰκόνας ἀπό τούς μοναχούς, ὅπως καί ἡ βεβήλωσή της ἀπό ἀπίστους νά βασίζεται στά γραφόμενα τοῦ μοναχοῦ χρονογράφου Θεοφάνη4. Συνεχίζεται στό ἑπόμενο τεῦχος

Θεοφάνους Ὁμολογητοῦ, Χρονογραφία, PG 108, 1001ΒC: «τῷ δ' αὐτῷ ἔτει πολλοὶ τῶν κατὰ Παλαιστίνην Χριστιανῶν μοναχοὶ καὶ λαϊκοὶ καὶ ἐκ πάσης Συρίας τὴν Κύπρον κατέλαβον φεύγοντες τὴν ἄμετρον κάκωσιν τῶν Ἀράβων. ἀναρχίας γὰρ καθολικῆς κατασχούσης Συρίαν καὶ Αἴγυπτον καὶ Ἀφρικὴν καὶ πᾶσαν τὴν ὑπ' αὐτοὺς ἀρχήν, φόνοι τε καὶ ἁρπαγαὶ καὶ μοιχεῖαι, ἀσέλγειαί τε καὶ πᾶσαι πράξεις θεοστυγεῖς ἐν κώμαις καὶ πόλεσι ὑπὸ τοῦ θεολέστου ἔθνους αὐτῶν ἐπράττοντο, οἵ τε κατὰ τὴν ἁγίαν Χριστοῦ τοῦ θεοῦ ἡμῶν πόλιν σεβάσμιοι τόποι τῆς ἁγίας ἀναστάσεως, τοῦ κρανίου καὶ τῶν λοιπῶν ἐβεβηλώθησαν. ὁμοίως δὲ καὶ αἱ κατὰ τὴν ἔρημον διαβόητοι λαῦραι τοῦ ἁγίου Χαρίτωνος καὶ τοῦ ἁγίου Σάβα, καὶ τὰ λοιπὰ μοναστήριακαὶ αἱ ἐκκλησίαι ἠρημώθησαν. καὶ οἱ μὲν ἀνῃρέθησαν μαρτυρικῶς, οἱ δὲ τὴν Κύπρον κατέλαβον καὶ ἐκ ταύτης τὸ Βυζάντιον,».

Μάιος - Αύγουστος 2023

Λιμενική Ηχώ

ΜΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΉ ΣΤΗ ΣΕΟΎΛ ΑΝΑΖΩΠΥΡΏΝΕΙ ΜΝΉΜΕΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΞΕΧΑΣΜΈΝΟ ΠΌΛΕΜΟ Επιμέλεια: Πλοιάρχου Λ.Σ. ε.α. Νικολάου Γκλεζάκου, Αντιπροέδρου Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ.

εούλ: Oμάδα συντηρητών αρχαιοτήτων και έργων τέχνης ανέλαβαν την αποκατάσταση κειμηλίων από τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Ξεχασμένο Πόλεμο. Η ενέργεια αυτή δίνει καινούργιες προοπτικές και αφηγείται ιστορίες. Στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στη Σεούλ, Έλληνες και εθελοντές Κορεάτες αφαιρούν τη σκουριά και τη λήθη από κειμήλια που είχαν μαζί τους οι άνδρες του ελληνικού στρατού που συμμετείχαν στον πόλεμο της Κορέας. Μετά από πρόσκληση του μητροπολίτη Κορέας Αμβρόσιου, ομάδα συντηρητών αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, με επικεφαλής τον Ηλία Παπαγεωργίου, ταξίδεψαν στη Σεούλ για να πραγματοποιήσουν ένα όνειρο δεκαετιών, των ανθρώπων που ζουν εκεί. Στο εγχείρημα αυτό της συντήρησης των πολυτίμων κειμήλιων προσέφεραν κάθε δυνατή βοήθεια με πολύ κέφι πολλοί εθελοντές Κορεάτες, που έχουν ασπαστεί την Ορθόδοξη πίστη και κάποιοι ορθόδοξοι μετανάστες στην Κορέα από Ουκρανία και Ρωσία. Ο πόλεμος της Κορέας ξεκίνησε όταν τα στρατεύματα της Βόρειας Κορέας εισέβαλαν στη Νότια Κορέα στις 25 Ιουνίου 1950 και διήρκεσε μέχρι το 1953. Η Κορέα από το 1910 έως το 1945 ήταν ιαπωνική αποικία. Στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου καταλήφθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σοβιετική Ένωση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν τη διαίρεση της χώρας κατά μήκος του 38ου παραλλήλου. Από το 1945 μέχρι να δημιουργηθεί μια ανεξάρτητη κυβέρνηση, οι δύο χώρες συμφώνησαν σε διπλή διοίκηση με τους Σοβιετικούς πάνω από τον 38ο παράλληλο και τους Αμερικανούς κάτω από αυτόν. Η αυθαίρετη

διάσπαση δημιούργησε προβλήματα από την αρχή, τα οποία επιδεινώθηκαν μόνο από τις ιδεολογικές διαφορές των χωρών που ελέγχουν. Επίσης, ο λαός της Κορέας το περιφρόνησε, καταφεύγοντας περιστασιακά στη βία για να διαμαρτυρηθεί για αποφάσεις στις οποίες δεν έπαιζε κανέναν ρόλο. Ο Τσαρλς Κ. Άρμστρονγκ, καθηγητής Κορεατικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, έχει πει: «Ήταν ένας τρόπος ώστε η Αμερική να διατηρήσει την επιρροή της στη χερσόνησο, η οποία συνόρευε με τη Ρωσία. Μια διχασμένη Κορέα ήταν κάτι πρωτόγνωρο». Κι όμως ένα χάσμα που διήρκησε μέσα στον χρόνο εξαιτίας των ανταγωνιστικών οραμάτων. Ήταν ένας εμφύλιος πόλεμος που κατέστρεψε την Κορέα. Οι ιστορικοί αναφέρουν ότι τρία έως και τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώθηκαν. Το 70% των νεκρών μπορεί να ήταν άμαχοι. Τεχνικά, ο πόλεμος της Κορέας δεν τελείωσε. Οι μάχες σταμάτησαν όταν η Βόρεια Κορέα, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέληξαν σε ανακωχή το 1953. Αλλά η Νότια Κορέα δεν συμφώνησε με την ανακωχή και δεν υπογράφηκε ποτέ επίσημη συνθήκη ειρήνης. Σε αυτό τον πόλεμο, όταν η ίδια έχει μόλις βγει από τον δικό της εμφύλιο, συμμετέχει και η Ελλάδα. Το 1950, στις 16 Νοεμβρίου του 1950, ένα τάγμα χιλίων ανδρών του ελληνικού στρατού, αναχώρησε από τον Πειραιά, με το αμερικανικό οπλιταγωγό «Τζένεραλ Χαν» για την άγνωστη Κορεατική χερσόνησο. Για τρία χρόνια συνολικά ταξίδεψαν πάνω από τρεις

Λιμενική Ηχώ

χιλιάδες άνθρωποι. Εκατό ογδόντα έξι στρατιώτες δεν επέστρεψαν ποτέ πίσω, εξακόσιοι πενήντα στρατιώτες τραυματίστηκαν. Έξω από τη Σεούλ, στην κοιλάδα των ηρώων, υπάρχει ένα μνημείο προς τιμή των Ελλήνων που έπεσαν στη μάχη. Οι Έλληνες στρατιώτες που συμμετείχαν στον πόλεμο της Κορέας εκτός από τροφή, ένδυση, ξεκούραση είχαν ανάγκη να πιαστούν από κάπου, να πάρουν δύναμη για να αντέξουν. Είχαν ανάγκη και από την πίστη τους. Το αποδεικνύουν τα κειμήλια, τα πολύτιμα λειτουργικά σκεύη, που αποτελούσαν απαραίτητο και ταυτόχρονα αναπόσπαστο κομμάτι του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος Ελλάδας (Εκ.Σ.Ε.), κατά τη διάρκεια του κορεατικού πολέμου (19501953), αλλά και μετά την ανακωχή, που παρέμεινε το Εκ.Σ.Ε. ως ειρηνευτική δύναμη (1953-1955). Η συλλογή περιλαμβάνει: Άγια Ποτήρια, Δισκάρια, Αστερίσκους, Λόγχες και Λαβίδες, Ιερά Ευαγγέλια και λειτουργικά βιβλία, έναν ασημένιο σταυρό ευλογίας, για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας και των άλλων ιεροπραξιών στο στρατόπεδο υπό των Ελλήνων στρατιωτικών ιερέων. Κάποια από τα ιερά σκεύη είναι ασημένια με χαραγμένα τα αρχικά γράμματα των λέξεων Ε(λληνικός) Σ(τρατός). Επίσης διασώθηκαν το λάβαρο της Αναστάσεως για την τέλεση της γιορτής του Πάσχα στο στρατόπεδο, και αρκετές φορητές εικόνες αγίων. Στη Σεούλ ανάμεσα σε μοντέρνα κτίρια, σε ουρανοξύστες, ένας τρούλος προβάλλει. Ανήκει στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Ανάμεσα σε πενηνταόροφους ουρανοξύστες σε εικοσαόροφες πολυκατοικίες, υπάρχει μια φωλιά της Ορθοδοξίας. Οι Κορεάτες είναι κυρίως προτεστάντες, καθολικοί, βουδιστές, ορθόδοξοι, δεν υπάρχουν μουσουλμάνοι. Είναι άνθρωποι που είναι βγαλμένοι από άλλες εποχές. Μια πόρτα ανοιχτή, μια αγκαλιά για όποιον τη ζητήσει. Οι λειτουργίες της ορθόδοξης κοινότητας γίνονται στα Κορεάτικα, οι προσευχές μεταφρασμένες στα Κορεάτικα. Η Ελένη, η Σοφία ψέλνουν στα Κορεάτικα. Η Τατιάνα, Κορεάτισα και αυτή, καταξιωμένη καλλιτέχνης στην πατρίδα της, διδάσκει εδώ στις εγκαταστάσεις της Μητρόπολης, αγιογραφία και την τέχνη του ψηφιδωτού, γνώσεις που απέκτησε στην Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, όπου σπούδασε πριν χρόνια. Άνθρωποι που ταξιδεύουν στην μακρινή Ελλάδα, σπουδάζουν κι ύστερα επιστρέφουν στην Κορέα ζώντας με ό,τι Ελληνικό θέλησαν να κάνουν δικό τους. Ο Ηλίας Παπαγεωργίου μου είπε ότι η πολυχρωμία, η διαφορετικότητα, η αλληλεγγύη που ένιωσε ήταν πρωτόγνωρη. Κατά τη διάρκεια της συντήρησης, ότι το κύριο συναίσθημα είναι ο σεβασμός, πάμπολλες ιστορίες και εικόνες περνούν από το μυαλό σου. «Εάν βρεις ένα χάραγμα, ένα όνομα, όλο αυτό παίρνει μια άλλη διάσταση. Βρήκαμε τους δωρητές, και στις εικόνες χρονολογίες, εικόνες του 1895 φτιαγμένες στη Ρωσία, από τεχνίτες της εποχής». Κι όλα αυτά ζωντανεύουν ξανά, παίρνοντας έναν καινούργιο ρόλο στη ζωή των πιστών της Σεούλ. Αντικείμενα ενώνουν διαφορετικούς λαούς, με κοινή πίστη. Αντικείμενα λατρείας και πίστης, μια εικόνα εμποτί-

Μάιος - Αύγουστος 2023

ζεται με τόσους πολλούς διαφορετικούς συμβολισμούς. «Σε όποια ανάγκη προκύπτει υπάρχει παραπάνω από ένας που θα σταθεί αρωγός χωρίς πολλές κουβέντες. Απλά επειδή νιώθουν ότι έχεις ανάγκη σε βοηθούν. Ελληνικό τυπικό στα Κορεάτικα. Συμπαντότητα του Χριστιανισμού. Άνθρωποι βγαλμένοι από κάποιο μυθιστόρημα. Δεν μπορείς να πιστέψεις ότι είναι αληθινό. Σε αυτή τη φωλιά δεν υπάρχει φυλή, όποια γλώσσα κι αν μιλάς είσαι καλοδεχούμενος και γίνεσαι κομμάτι τους. Η συντήρηση ήταν ένα πανηγύρι, όλοι εθελοντές. Δούλευαν σε ομάδες, και έψαχναν να βρουν όλα τα υλικά που μας έλειπαν. Όταν ήταν υπουργός πολιτισμού η Μελίνα Μερκούρη τους έστειλε δυο κοντέινερ με αγάλματα, αρχαία ελληνικά αντίγραφα από το αρχαιολογικό μουσείο, σε φυσικό μέγεθος που τα εκθέτουν εκεί. Είναι ένα κομμάτι του ελληνισμού που δεν πρέπει να μένει στην αφάνεια». Τα κειμήλια αποκτούν ένα άλλο συμβολισμό. Χάνεται η λήθη, αναγεννιούνται, οι συντηρητές μαζί με τους εθελοντές πήραν από τα σκεύη αυτά τη σκουριά της λήθης. Απέκτησαν μια καινούργια ζωή σε περίοδο ειρήνης, οι συμβολισμοί αλλάζουν. Οι στρατιώτες τα πήραν μαζί τους για να τους θυμίζουν την Ελλάδα και την Ορθοδοξία. Τα αντικείμενα σήμερα προσφέρουν χαρά σε άλλους πιστούς. Ο Ηλιόδωρος, Κορεάτης και αυτός, τραβάει τις φωτογραφίες, κατά τη διάρκεια της συντήρησης κι αποτυπώνει τις στιγμές, να φύγει η σκουριά χωρίς να φύγει η μνήμη, των ανθρώπων που έδωσαν τη ζωή τους. Αυτός είναι ο στόχος.

Στιγμές Ιστορίας

«Στὶς 25 Ἰουνίου 1950, ὡς γνωστόν, ἄρχισε ὁ κορεατικὸς πόλεμος (25/6/1950-27/7/1953). Οἱ ὀρθόδοξοι Κορεάτες, ὅπως καὶ οἱ περισσότεροι συμπατριῶτες τους ὑπέφεραν τὰ πάνδεινα. Οἱ περισσότεροι προκειμένου νὰ σωθοῦν κατέφυγαν στὸ Μπουσὰν καὶ στὰ νότια διαμερίσματα τῆς χώρας. Ἔτσι τὸ ὀρθόδοξο ποίμνιο διασκορπίστηκε. Σημαντικὴ πνευματικὴ καὶ ὑλικὴ βοήθεια πρόσφερε σ᾽ αὐτὴ τὴν

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

τραγικὴ ἐποχὴ τὸ Ἐκστρατευτικὸ Σῶμα Ἑλλάδας (Εκ. Σ.Ε.)45 στὴν Κορέα (1950-1955), ποὺ συμμετεῖχε στὴν εἰρηνευτικὴ δύναμη τοῦ Ὀργανισμοῦ Ἡνωμένων Ἐθνῶν, καὶ ἰδιαιτέρως οἱ στρατιωτικοὶ ἱερεῖς, ποὺ συνόδευαν τὸ Εκ.Σ.Ε. γιὰ τὶς λειτουργικές του ἀνάγκες, οἱ ὁποῖοι εἶναι, κατ᾽ οὐσίαν, οἱ πρῶτοι Ἕλληνες Ὀρθόδοξοι Ἱεραπόστολοι στὴν Κορέα. Τὰ μέλη τοῦ Εκ.Σ.Ε. κατὰ τὴν περίοδο τοῦ πολέμου, ἀλλὰ πολὺ περισσότερο ἀπὸ τὴν ἀνακωχὴ (27/7/1953) μέχρι τὸν σταδιακὸ ἐπαναπατρισμό τους (31/12/1955) μερίμνησαν, μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Σεοὺλ ἀπὸ τοὺς Βορείους, γιὰ τὴν ἐπανασύνδεση τῶν Ὀρθοδόξων Κορεατῶν μὲ τὴν Ἐκκλησία. Πολλὲς φορὲς ἐπισκέπτονταν τοὺς Ὀρθόδοξους Κορεάτες στὴν Σεοὺλ γιὰ νὰ τοὺς προσφέρουν τρόφιμα καὶ ἄλλα εἴδη πρώτης ἀνάγκης, προστάτευσαν τὰ ὀρφανὰ τοῦ πολέμου, στήριξαν στὴν πίστη τὸ ὀρθόδοξο ποίμνιο, ποὺ μετὰ τὴν ἐξαφάνιση ἀπὸ τοὺς Βορειοκορεάτες, ὅπως σημειώσαμε ἀνωτέρω, τοῦ

ἱερέα τους π. Ἀλεξέι Κίμ (9/7/1951) εἶχε μείνει χωρὶς ποιμένα, βάπτισαν παιδιὰ καὶ ἐνήλικες, τέλεσαν ἐκκλησιαστικοὺς γάμους, θ. Λειτουργίες κ.λπ”. «Στὶς 25 Δεκεμβρίου τοῦ 1955, μετὰ ἀπὸ τὴν Θ. Λειτουργία τῶν Χριστουγέννων, ἡ Γενικὴ Συνέλευση τῆς Ὀρθόδοξης Κοινότητας τοῦ Ἁγίου Νικολάου Σεοὺλ ἀποφάσισε ὁμόφωνα νὰ ζητήσει τὴν ὑπαγωγή της στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως, μέσῳ τῆς Ἑλληνικῆς Ὀρθοδόξου Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς. Τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο, ἐπὶ πατριαρχίας τοῦ μεγάλου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρα, ἔκανε δεκτὸ τὸ αἴτημα καὶ ἀπὸ τότε μέχρι σήμερα ἡ ἐν Κορέᾳ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι Ἐπαρχία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου». πηγή : Ilias Papageorgiou https://www.athensvoice.gr/life/poleis/805028/ mia-apostoli-sti-seoul-anazopuronei-mnimes-apo-ton-xehasmeno-polemodinei-kainourgies-prooptikes-afigeitai-istories/

Εκδήλωση μνήμης Πλωτάρχη Λ.Σ. Ηλία Καζάκου Της Πλωτάρχη ΛΣ (Ο) Θεοδώρας ΠΕΡΡΟΥ

ην Τετάρτη 07 Ιουνίου, σε κλίμα συγκίνησης και με αφορμή τη συμπλήρωση 81 ετών από την εκτέλεση του Πλωτάρχη Λ.Σ. Ηλία Καζάκου από τα στρατεύματα κατοχής, τελέστηκε από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Μυτιλήνης επιμνημόσυνη δέηση χοροστατούντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Μυτιλήνης, Ερεσσού και Πλωμαρίου Ιάκωβου. Ανταποκρινόμενοι θετικά στην πρόσκληση του Κεντρικού Λιμενάρχη Μυτιλήνης, Αντιπλοιάρχου Λ.Σ. Χονδρόπουλου Σωτήριου, στην εκδήλωση μνήμης παρευρέθησαν ο Υπουργός Ναυτιλίας Θοδωρής Κλιάρης και ο Αρχηγός του Λιμενικού Σώματος, Αντιναύαρχος Λ.Σ. Γεώργιος Αλεξανδράκης, συνοδευόμενοι από τον Διευθυντή του Κλάδου Ασφάλειας και Αστυνόμευσης του Αρχηγείου του Λιμενικού Σώματος Υποναύαρχο Λ.Σ. Τρύφωνα Κοντιζά. Στην εκδή-

λωση παρέστηκαν ο Διοικητής της 9ης Περιφερειακής Διοίκησης Λιμενικού Σώματος, Πλοίαρχος Λ.Σ. Ευστάθιος Σκαλίμης, εκπρόσωποι πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας του τόπου και πλήθος κόσμου που θέλησαν να αποτισουν φόρο τιμής στον ήρωα λιμενικό Ηλία Καζάκο. Ο Ηλίας Καζάκος (1905- 05 Ιουνίου 1942) γεννήθηκε και μεγάλωσε στις Άνω Μπουτίνες Μεσολογγίου. Κατατάχτηκε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και το 1939 στο βαθμό του Υποπλοιάρχου τοποθετήθηκε Λιμενάρχης Μυτιλήνης Με την έλευση των Γερμανών συγκρότησε δική του οργάνωση με κύριο σκοπό τη φυγάδευση Ελλήνων και ξένων στη Μέση Ανατολή. Υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια της δράσης του περί τα 1000 άτομα φυγαδευτήκαν στο εξωτερικό. Η αντιστασιακή του δράση προδόθηκε στην γκεστάπο.

Λιμενική Ηχώ

Μαζί με τον συνάδελφο και συνεργάτη του Γεώργιο Κωτούλα σχεδιάζουν να διαφύγουν στο εξωτερικό μέσω Πειραιά. Εκει συλλαμβάνονται και φυλακίζονται στις φύλακες Αβέρωφ. Παρά τα βασανιστήρια δεν αποκαλύπτουν τους συνεργάτες τους. Εν συνεχεία, οδηγούνται στις φύλακες Βουλιαγμένης, όπου τους ανακοινώνουν ότι κρατούνται ως όμηροι και ότι σε περίπτωση οποιασδήποτε δολιοφθοράς θα εκτελεστούν. Στις 5 Ιουνίου, αφού είχε πραγματοποιηθεί σαμποτάζ στα Λιόσια, οδηγούνται στο σκοπευτήριο Καισαριανής μαζί με άλλα άτομα. Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης ο Ηλίας Καζάκος αρνείται να του καλύψουν τα μάτια. Πριν την εκτέλεσή του, ο Ηλίας Καζάκος έγραψε επιστολή η οποία απευθυνόταν προς τους Αξιωματικούς συναδέλφους του: «Εν όψει των ολίγων ωρών της υπολοίπου ζωής μου απευθύνω τον ύστατον και θερμότατον χαιρετισμόν, ευχόμενος εις όλους μαζί και εις ένα έκαστον ευτυχίαν, ευδαιμονίαν και εκπλήρωσιν ονείρων και πόθων. Χειροπιαστά με τον συνάδελφον Κωτούλαν, χέρι με χέρι γράφομεν και ευχόμεθα υπερήφανοι και ψύχραιμοι εις όλα και δι όλα». Σήμερα, 81 χρόνια μετά, για τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος, ο Ηλίας Καζάκος αποτελεί θρύλο και παραμένει σύμβολο υπερηφάνειας, θάρρους και θυσίας. Η περίπτωση του Ηλία Καζάκου δεν ήταν η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας, αφού κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Λιμενικό Σώμα έδωσε με μοναδικό και καθοριστικό τρόπο το δικό του παρόν. Η προσφορά του Λιμενικού Σώματος σε όλες τις μορφές και τους τομείς της αντίστασης ήταν καθολική, αξιοσημείωτη και ηρωική: • με την οργάνωση δικτύων που φυγάδευαν στην Μέση Ανατολή πολλά σημαίνοντα πρόσωπα – Έλληνες αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και στρατιώτες – Άγγλους στρατιωτικούς και εν γενει συμμάχους – Έλληνες εθελοντές, για να συνεχίσουν από εκεί τον αγώνα τους μαζί με τις άλλες συμμαχικές δυνάμεις. • με την συγκρότηση κλιμακίων μυστικών οργανώσεων και τη συλλογή και διοχέτευση πολύτιμων πληροφοριών

Μάιος - Αύγουστος 2023

στους συμμάχους • με την ένταξη ανδρών του, σε αντιστασιακές ομάδες που δρούσαν μέσα στην κατακτημένη Ελλάδα, εκτελώντας αντιστασιακές ενέργειες • με την κοινωνική προσφορά του όπως την οργάνωση των Συσσιτίων Εργατών Θαλάσσης, που στην κυριολεξία έσωσαν από την ασιτία και το βέβαιο θάνατο, πλήθος ανέργων ναυτικών και οικογένειες αγωνιστών • με τον καθοδηγητικό και συντονιστικό ρόλο που έπαιξε στη δράση του εμπορικού μας στόλου. που πρωτοστάτησε στις θαλάσσιες πολεμικές μεταφορές καθ΄ όλη την διάρκεια του αγώνα • μετά τη λήξη του πολέμου με τον πρωταρχικό ρόλο που διαδραμάτισε στην αναστήλωση, αναβάθμιση και αναδιοργάνωση της μεγαλύτερης πλέον στο κόσμο ναυτιλιακής δύναμης η οποία είχε δεχτεί βαρύ πλήγμα και ανυπολόγιστες απώλειες τόσο σε ναυτικούς όσο και σε πλοία. Πολλοί λιμενικοί έπεσαν υπέρ πατρίδος, συνεισφέροντας τα μέγιστα στο τιτάνιο εκείνο αγώνα του έθνους μας, για την αποτίναξη του ζυγού από τις δυνάμεις κατοχής. Στο πρόσωπο του Ηλία Καζάκου, όλοι αυτοί τιμήθηκαν από τα στελέχη του Κεντρικού Λιμεναρχείου Μυτιλήνης, παρουσία πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας αλλά και πλήθους κόσμου που παραβρέθηκε στην επιμνημόσυνη δέηση μπροστά στην Προτομή του Ηλία Καζάκου επί της προκυμαίας Μυτιλήνης. Ο Ηλίας Καζάκος στάθηκε Έλληνας και Αξιωματικός μέχρι το τέλος. Δεν είναι τυχαίος ο επίλογος της πρώτης εκδήλωσης μνήμης για τον Ηλία Καζάκο, που πραγματοποιήθηκε στις 5 Ιουνίου 1946: «το μικρό εις στελέχη αλλά μεγάλο εις προσφοράν αίματος Λιμενικόν Σώμα, του οποίου υπήρξες άριστο τέκνο, σε έκλαψε, σε τίμησε και ηντλησεν από σένα, το θάρρος και την δύναμιν δια να συνεχιστεί το άξιον έργον σου. Δεν αποθνήσκουν όσοι υπέρ πατρίδος πιπτουν, αλλα παραμένουν αθάνατοι, εγγραφόμενοι εις τας χρυσας σελίδας της εθνικής Ιστορίας και εις το πάνθεον των ένδοξων █ νεκρών».

Νέα από το Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. Επιμέλεια: Πλοιάρχου Λ.Σ. ε.α. Νικολάου Γκλεζάκου Αντιπροέδρου Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ.

τους ακριτικούς Αρκιούς κατάπλευσε το Πλοίο Ανοικτής Θαλάσσης του Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ.080 «Άγιος Ευστράτιος», τιμώντας τις εορταστικές εκδηλώσεις για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου αλλά και τον μοναδικό μαθητή του νησιού τον Άγγελο. Με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση ο Προϊστάμενος, ο Κυβερνήτης και το Πλήρωμα του ΠΑΘ/Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ.080 «Άγιος Ευστράτιος» κατόπιν επιθυμίας του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννη Πλακιωτάκη και

του Αρχηγού του Λιμενικού σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής, Αντιναυάρχου Λ.Σ. κ. Γεωργίου Αλεξανδράκη, υποδέχθηκαν στο σκάφος που κατέπλευσε στους ακριτικούς Αρκιούς τους υπερήφανους κατοίκους, φύλακες των συνόρων της πατρίδας μας αλλά και τον μοναδικό μαθητή του νησιού, τον Άγγελο. Τον Άγγελο, ο οποίος σήμερα δεν ήταν μόνος του, είχε παρέα πολλούς μικρούς μαθητές από το 1ο Δημοτικό σχολείο Βούλας, με τους οποίους παρέλασε μαζί. Σχετική φωτογραφία στη σελίδα 33. █

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

Απευθείας κατάταξη Αξιωματικών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ ειδικότητας Υγειονομικού προερχομένων από ιδιώτες γιατρούς

αρουσία του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννη Πλακιωτάκη, του Υφυπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Κώστα Κατσαφάδου και του Αρχηγού του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής Αντιναυάρχου Λ.Σ. κ. Αλεξανδράκη Γεώργιου, πραγματοποιήθηκε η τελετή αποφοίτησης πέντε (05) Αξιωματικών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. απευθείας κατάταξης ειδικότητας Υγειονομικού, προερχομένων από ιδιώτες γιατρούς. Στην τελετή, που πραγματοποιήθηκε στον αίθριο χώρο του κτιρίου Υ.ΝΑ.Ν.Π., χοροστάτησε ο Ιερέας Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. Πλωτάρχης Λ.Σ. (Ι) Βαρσαμίδης Δημήτριος. Σε σύντομο χαιρετισμό του ο κ. Πλακιωτάκης μεταξύ άλλων ανέφερε και τα εξής : «Θέλω να σας καλωσορίσω στη μεγάλη οικογένεια του Λιμενικού Σώματος, ένα Σώμα με μεγάλη και διαχρονική προσφορά στην Πατρίδα, στην κοινωνία μας, ένα Σώμα που ιδιαίτερα το τελευταίο χρονικό διάστημα μας έχει κάνει και αισθανόμαστε όλοι περήφανοι για την πολύ μεγάλη προσφορά του στην προστασία των θαλασσίων συνόρων της πατρίδας μας αλλά και προσφάτως με τη διαχείριση της πανδημίας. Η προσφορά του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπι-

κού του Λιμενικού Σώματος, ιδιαίτερα την περίοδο της πανδημίας υπήρξε καταλυτική. Είναι η πρώτη κατάταξη ιατρικού προσωπικού μετά από χρόνια, ενώ έχουν προβλεφθεί επιπλέον πέντε ακόμα θέσεις εντός του έτους που θα ενισχύσουν ακόμα περισσότερο το Ιατρικό προσωπικό του Λιμενικού Σώματος. Με αυτές τις σκέψεις θέλω να σας ευχηθώ μια γόνιμη και εποικοδομητική θητεία». █

Τελετή Ορκωμοσίας Νέων Σημαιοφόρων Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. επιλαχόντων διαγωνισμού κατάταξης έτους 2019

αρουσία της A.E. Προέδρου της Δημοκρατίας κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, καθώς και του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννη Πλακιωτάκη, πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων (Σ.Ν.Δ.) στον Πειραιά, η τελετή ορκωμοσίας είκοσι έξι (26) Νέων Σημαιοφόρων Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής δεκαπεντάμηνης φοίτησης, επιλαχόντων του διαγωνισμού κατάταξης έτους 2019 με το σύστημα μοριοδότησης. █

Βράβευση Στελεχών του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής «Η Ελλάδα πράττει το αυτονόητο. Προστατεύει τα θαλάσσια σύνορά της» Υπουργός ΥΝΑΝΠ κ. Ιωάννης Πλακιωτάκης Με ιδιαίτερη λαμπρότητα πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής εκδήλωση στην

οποία τιμήθηκαν οι γυναίκες και οι άνδρες του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής για την προσφορά τους στην διάσωση ανθρώπων, στην φύλαξη των θαλασσίων συνόρων της Ελλάδας και της Ευρώπης, καθώς και στην πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος στην θάλασσα. Όπως τόνισε ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής

Λιμενική Ηχώ

Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης: «Σήμερα τιμούμε το θάρρος και την αποφασιστικότητα των γυναικών και των ανδρών του Λιμενικού Σώματος που επιχειρούν καθημερινά σε όλες τις Ελληνικές θάλασσες διασώζοντας χιλιάδες ανθρώπους, καταπολεμώντας το οργανωμένο έγκλημα». Εξάλλου στην ίδια εκδήλωση ο κ. Πλακιωτάκης βράβευσε και πέντε σπουδαστές της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού Μακεδονίας για το θάρρος τους, καθώς διέσωσαν δεκάδες συνανθρώπους τους στο τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Ειδικότερα στην διάρκεια της εκδήλωσης τιμήθηκαν γυναίκες και άνδρες του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής: • Κεντρικοί Λιμενάρχες και Λιμενάρχες του Ανατολικού Αιγαίου, • Στελέχη του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής που επιχειρούν κυρίως στην ίδια περιοχή, με πλωτά μέσα και περιπολικά ανοικτής θαλάσσης. • Ο Επίτιμος Αρχηγός Λιμενικού Σώματος Ελληνικής -

Μάιος - Αύγουστος 2023

Ακτοφυλακής, Ναύαρχος Λ.Σ. ε.α. Θεόδωρος Κλιάρης, • Ο Διευθυντής του Κλάδου Ασφάλειας και Αστυνόμευσης, Υποναύαρχος Λ.Σ. Τρύφωνας Κοντιζάς, καθώς και Ο Επικεφαλής της Υπηρεσίας Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης, Πλοίαρχος Λ.Σ. Γεώργιος Χριστιανός για το ιδιαίτερα σημαντικό επιχειρησιακό έργο του. Όπως είναι ήδη γνωστό περισσότεροι από 40.000 συνάνθρωποί μας διασώθηκαν από τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής την τελευταία τετραετία σε περισσότερα από 1.200 περιστατικά. Επίσης, από το 2019 έως και σήμερα, σε περισσότερες από 1.800 υποθέσεις, έχουν κατασχεθεί περίπου 7,5 τόνοι κατεργασμένης κάνναβης, περίπου 2,7 τόνοι ακατέργαστης κάνναβης και 619 κιλά κοκαΐνης. Ως προς την δίωξη του λαθρεμπορίου, από το 2019 έως και σήμερα, σε 330 υποθέσεις, έχουν συλληφθεί 405 άτομα, ενώ έχουν κατασχεθεί 46 εκατ. τσιγάρα και 12,385 τόνοι καπνού, που αντιστοιχούν σε σχεδόν 13 εκατ. ευρώ διαφυγόντες δασμούς. █

Υμνολογία της Μεγάλης Εβδομάδας από τη Βυζαντινή Χορωδία Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

ν όψει των εορτών του Πάσχα, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στον αίθριο χώρο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με τίτλο «Πορεία προς την Ανάσταση». Στην εκδήλωση, με συντονιστή τον Ιερέα Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. Πλωτάρχη Λ.Σ. (Ι) Βαρσαμίδη Δημήτριο συμμετείχε η Βυζαντινή Χορωδία Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. με χοράρχη τον Πλωτάρχη Λ.Σ. (Τ) Ατσαλάκη Αθανάσιο, η οποία έψαλε αποσπάσματα από την Υμνολογία της Μεγάλης Εβδομάδας, ενώ ο κ. Αποστολός Φώτιος, Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας και Θεολογίας της Θείας Λατρείας του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, προέβη στον θεολογικό σχολιασμό των ύμνων. █

Τελετή ορκωμοσίας νέων Σημαιοφόρων Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. και Π.Ν. τάξεως 2023

ην Τετάρτη 28 Ιουνίου 2023, πραγματοποιήθηκε η τελετή ορκωμοσίας είκοσι εννέα (29) Σημαιοφόρων Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής και σαράντα οκτώ (48) Σημαιοφόρων του Πολεμικού Ναυτικού, τάξεως 2023 Παρουσία της A.E. Προέδρου της Δημοκρατίας κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, του Υφυπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Ιωάννη Κεφαλογιάννη, καθώς και του Γενικού Γραμματέα Ναυτιλίας και Λιμένων κ. Ευάγγελου Κυριαζόπουλου, ως εκπροσώπου του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη. Στην τελετή που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις

της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων στον Πειραιά, συγχοροστάτησαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιά, κ.κ. Σεραφείμ με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σύρου κ.κ. Δωρόθεο Β΄, ενώ παρέστησαν ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Θεμιστοκλής Μπουρολιάς, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Άγγελος Χουδελούδης, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Ιωάννης Δρυμούσης ΠΝ, ο Αρχηγός Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. Αντιναύαρχος Λ.Σ. Αλεξανδράκης Γεώργιος, ο Υπαρχηγός ΕΛ.ΑΣ Αντιστράτηγος Γεώργιος Δούβαλης ως εκπρόσωπος του Αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ, ο Υποστράτηγος Π.Σ. Δημοσθένης Ραγκαβάς ως εκπρόσωπος του Αρχηγού του Π.Σ., ο Α΄

Μάιος - Αύγουστος 2023

Λιμενική Ηχώ

Υπαρχηγός Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. Αντιναύαρχος Λ.Σ. Τσελίκης Αλέξανδρος και ο Β΄ Υπαρχηγός Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. Αντιναύαρχος Λ.Σ. Πανταζόγλου Αριστείδης, ο Διοικητής της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων Υποναύαρχος Σασιάκος Χρήστος Π.Ν., ο Γενικός Επιθεωρητής Λιμενικού Σώματος Υποναύαρχος Λ.Σ. Μάζης Αντώνιος, επίτιμοι Αρχηγοί Λ.Σ. και ΓΕΝ, Πρόεδροι των Ενώσεων Αποστράτων Αξιωματικών Λ.Σ. και Π.Ν., ο Πρόεδρος της Λέσχης Λ.Σ. καθώς και ανώτατοι και ανώτεροι Αξιωματικοί Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. και Π.Ν. █

Εορτασμός της Εθνικής Επετείου της “25ης Μαρτίου 1821” στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

τον αίθριο χώρο του κτιρίου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής πραγματοποιήθηκε εκδήλωση για τον εορτασμό της Εθνικής Επετείου της 25ης Μαρτίου, χοροστατούντος του Πανοσιολογιότατου Αρχιμανδρίτη Πατέρα Νύφωνα Καπογιάννη, εκπροσώπου του Μητροπολίτη Πειραιώς κ.κ. Σεραφείμ, παρουσία του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννη Πλακιωτάκη, του Υφυπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Κώστα Κατσαφάδου, του Αρχηγού του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής Αντιναυάρχου Λ.Σ. Αλεξανδράκη Γεώργιου, του Α’ Υπαρχηγού του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής Αντιναυάρχου Λ.Σ. Τσελίκη Αλέξανδρου και του Β’ Υπαρχηγού του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής Αντιναυάρχου Λ.Σ. Πανταζόγλου Αριστείδη. Στην τελετή παρέστησαν εκπρόσωποι του Ελληνικού Κοινοβουλίου, εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Αττικής, επίτιμοι Αρχηγοί Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., εκπρόσωποι ενώσεων Λ.Σ., η λοιπή στρατιωτική ηγεσία και πολιτικοί υπάλληλοι του Υπουργείου, καθώς και εκπρόσωποι των στρατιωτικών, αστυνομικών και δικαστικών αρχών του Πειραιά και της Ναυτιλιακής Κοινότητας. Τη Λέσχη Αξιωματικών Λ.Σ. εκπροσώπησε ο Πρόεδρος Αντιναύαρχος – Επίτιμος Α’ Υπαρχηγός Λ.Σ. Πελοπίδας Αγγελόπουλος

Τον επετειακό λόγο της ημέρας, εκφώνησε η Πλοίαρχος Λ.Σ. (Τ) ΑΡΓΥΡΗ Ειρήνη

Διπλή γιορτή ξημερώνει για τους Έλληνες σε όλα τη μήκη και πλάτη της γης. 25 Μαρτίου 1821: η εμβληματική ημερομηνία της αρχής της Ελληνικής Επανάστασης. Ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας από τη Μολδοβλαχία έως την Πελοπόννησο και την Κρήτη γίνεται με βάση την ορθόδοξη θρησκεία. Χαρακτηριστικά ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, αναφέρει ότι η 25η Μαρτίου, ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ορίστηκε ως ημέρα έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης «ως ευαγγελιζομένη την πολιτικήν λύτρωσιν

του ελληνικού έθνους» Η ιδέα της εξέγερσης των υποδουλωμένων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία Ελλήνων υπέβοσκε πάντα. Εξάλλου όπως ανέφερε ο Αδαμάντιος Κοραής σε επιστολές του, «οι συμπατριώτες μου είναι αιχμάλωτοι πολέμου και ποτέ δεν εκβαρβαρώθηκαν» Ο σύγχρονος του Κοραή, Ρήγας Βελεστινλής, είναι η μεγάλη προσωπικότητα που συνέλαβε το σχέδιο που θα οδηγούσε στην παλιγγενεσία. Στους σαράντα πρώτους στίχους του Θούριου του Ρήγα, του πιο διαδεδομένου προεπαναστατικού πατριωτικού ύμνου, εξαίρεται η ιδέα της ελεύθερης ζωής και αντηχεί το προσκλητήριο της επανάστασης σε όλους τους βαλκανικούς λαούς και ιδιαίτερα στους Έλληνες, οι οποίοι δεσμεύονται με ιερό όρκο ότι θα αγωνιστούν, για να ελευθερώσουν το σκλαβωμένο γένος τους. Ως πότε, παλληκάρια, να ζούμεν στα στενά, μονάχοι, σαν λιοντάρια, στες ράχες, στα βουνά; ... Καλλιό ‘ναι μίας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά και φυλακή! Τι σ’ ωφελεί αν ζήσης και είσαι στη σκλαβιά; ... Ελάτε μ’ έναν ζήλον σε τούτον τον καιρόν, να κάμωμεν τον όρκον επάνω στον Σταυρόν·

Λιμενική Ηχώ

Και τότε, με τα χέρια ψηλά στον ουρανόν, ας πούμ’ απ’ την καρδιά μας ετούτα στον Θεόν. «Ω Βασιλεύ του Κόσμου, ορκίζομαι σε Σε, στην γνώμην των Τυράννων να μην ελθώ ποτέ! …….. Κι αν παραβώ τον όρκον, ν’ αστράψ’ ο Oυρανός και να με κατακάψη, να γένω σαν καπνός!» Το τραγικό τέλος του Ρήγα και η απήχηση της εθνεγερτήριας φωνής του τον ανέβασαν στο ύψος του πρώτου μάρτυρα και προδρόμου του απελευθερωτικού αγώνα του Ελληνισμού. Οι δύο πόλοι της μακρόπνοης στρατηγικής του, αφενός το «Ως πότε παλικάρια» και το «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή» και αφετέρου το «Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά», έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην διεξαγωγή του αγώνα το 1821. Τα τελευταία του λόγια εξάλλου, λίγο πριν ξεψυχήσει ήταν: «Έτσι πεθαίνουν οι γενναίοι. Εγώ έσπειρα, άλλοι έρχονται να θερίσουν». Το δύσκολο έργο της εξέγερσης του Έθνους ανέλαβε στη συνέχεια η Φιλική Εταιρεία. Η σύσταση της έγινε σε μια ιδιαίτερα δυσμενή για την ελληνική υπόθεση στιγμή. Το 1815 νικήθηκε οριστικά ο Ναπολέοντας και έτσι οι φιλελεύθερες ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης, που τροφοδοτούσαν και αναζωπύρωναν το εθνικό φρόνημα των απανταχού Ελλήνων, σκιαγραφώντας το όνειρο του ανεξάρτητου Έθνους, παραμερίστηκαν. Η οργάνωση ιδρύθηκε μυστικά στην Οδησσό της Ρωσίας, το 1814, από τρεις άσημους εμπόρους, τον Εμμανουήλ Ξάνθο, το Νικόλαο Σκουφά και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ. Οι ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας προχώρησαν στην εγγραφή μελών στις ελληνικές παροικίες του εξωτερικού και στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Η μύηση τους στην οργάνωση είχε τη μορφή ιεροτελεστίας, που τη σφράγιζε ο όρκος μπροστά σε ιερέα. Μάλιστα η ορκωμοσία των πρώτων φιλικών στην Οδησσό έγινε στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας που λειτουργεί ακόμη και σήμερα. «….. Ορκίζομαι οικειοθελώς ενώπιον του αληθινού Θεού ότι θα είμαι για όλη μου τη ζωή απόλυτα πιστός στην Εταιρεία. …… Ορκίζομαι ότι θα τρέφω στην καρδιά μου αδιάλλακτο μίσος κατά των τυράννων της Πατρίδας μου, κατά των οπαδών και κατά των ομοφρόνων τους…. Τέλος πάντων ορκίζομαι εις Σε, ω ιερά πλην τρισάθλια Πατρίς! Ορκίζομαι εις τας πολυχρονίους βασάνους Σου. Ορκίζομαι εις τα πικρά δάκρυα τα οποία τόσους αιώνας έχυσαν και χύνουν τα ταλαίπωρα τέκνα Σου, εις τα ίδια μου δάκρυα, χυνόμενα κατά ταύτην την στιγμήν, και εις την μέλλουσαν ελευθερίαν των ομογενών μου ότι αφιερώνομαι όλως εις Σε. Εις το εξής συ θέλεις είσαι η αιτία και ο σκοπός των διαλογισμών μου. Το όνομά σου ο οδηγός των πράξεών μου, και η ευτυχία Σου η ανταμοιβή των κόπων μου……». Στη Φιλική Εταιρεία μυήθηκαν πολλοί από τους πρωταγωνιστές του Αγώνα. Στ’ απομνημονεύματά του ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αναφέρει:

Μάιος - Αύγουστος 2023

«Κατάλαβα τότε, πως ό,τι κάνουμε θα το κάνουμε μόνοι μας και ότι δεν έχουμε καμία ελπίδα από τους ξένους. Για την Εταιρία μου είπε ο Πάγκαλος**. Έπειτα πέρασε ο Αριστείδης ο Παπάς και ο Αναγνωσταράς μου έφερε γράμμα από την Εταιρία, και τότε άρχισα να κατηχώ κι εγώ διάφορους στην Ζάκυνθο και την Κεφαλονιά και διάφορους καπεταναίους σπετσιώτικων και υδραίικων καραβιών» Την οργάνωση βοήθησε αποφασιστικά και ο μεγαλέμπορος Παναγιώτης Σέκερης, που πρόσφερε μεγάλο μέρος της περιουσίας του. Το 1820 την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας ανέλαβε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης οπότε και εντάθηκαν οι προετοιμασίες για τη μεγάλη επανάσταση. Και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης συνεχίζει στ’ απομνημονεύματά του: «Στα 1820 έλαβα γράμματα από τον Υψηλάντη για να είμαι έτοιμος, όπως και όλοι οι δικοί μας. Εικοστή πέμπτη Μαρτίου ήταν η μέρα της γενικής επανάστασης». Σύμφωνα με τα σχέδια των Φιλικών, η Επανάσταση επρόκειτο να ξεκινήσει ταυτόχρονα στη Μολδοβλαχία και στην Πελοπόννησο. Η Μολδοβλαχία θεωρήθηκε ως ιδανικός τόπος για την ανάφλεξη μιας επαναστατικής εστίας με μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας μιας και οι ηγεμονίες της περιοχής, με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου του 1812, είχαν πετύχει ένα καθεστώς αυτονομίας, που δεν επέτρεπε την επέμβαση του σουλτάνου, χωρίς τη συγκατάθεση του τσάρου ενώ παράλληλα είχαν Χριστιανό ηγεμόνα, τον Μιχαήλ Σούτσο, ο οποίος μάλιστα είχε μυηθεί στην Εταιρεία από το 1819. Επιπλέον κατοικούνταν από σημαντικά τμήματα χριστιανικών πληθυσμών. Παράλληλα όμως οι επαναστατικές κινήσεις στη Μολδοβλαχία θα είχαν το χαρακτήρα του αντιπερισπασμού ώστε η επανάσταση στην Πελοπόννησο να βρει σθεναρή αντίσταση λόγω του αποπροσανατολισμού των Τουρκικών στρατευμάτων. «Μάχου Υπέρ Πίστεως και Πατρίδος» Η περίφημη προκήρυξη του Αλέξανδρου Υψηλάντη από το Ιάσιο στην έναρξη της Επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες στις 24 Φεβρουαρίου το 1821 είναι η αναζωπύρωση της φλόγας που θα οδηγήσει στην δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους. Το θερμό κείμενο αυτής καλούσε όλους τους Έλληνες να ξεσηκωθούν και μιλούσε για τους αγώνες που έκαναν ήδη οι ευρωπαϊκοί λαοί για να διώξουν τους κυρίαρχούς τους. Ήρθε η ώρα, άντρες Έλληνες! Εδώ και καιρό οι λαοί στην Ευρώπη πολεμούν για τα δικαιώματα και την ελευθερία τους. Οι αδελφοί και φίλοι μας είναι παντού έτοιμοι, οι Σέρβοι, οι Σουλιώτες και όλη η Ήπειρος με το όπλο στο χέρι μάς περιμένει. Ας ενωθούμε λοιπόν μ’ ενθουσιασμό! Η πατρίδα μάς προσκαλεί! [...]. Οι φωτισμένοι λαοί της Ευρώπης [...], γεμάτοι από ευγνωμοσύνη για όσα καλά τους προσφέρανε οι πρόγονοί μας, επιθυμούν την ελευθερία της Ελλάδας [...]. Στα όπλα λοιπόν, φίλοι, η πατρίδα μάς φωνάζει! Η Επανάσταση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες απέτυχε στο πεδίο της μάχης όμως αποδείχτηκε απολύτως επιτυχής στο στρατηγικό της στόχο: να απασχολήσει τις ισχυρές τουρκικές δυνάμεις μακριά από την κυρίως Ελλάδα και

Μάιος - Αύγουστος 2023

να καθησυχάσει τις ανησυχίες τις Οθωμανικής Διοίκησης. Στην Πελοπόννησο ήδη από τις 21 Μαρτίου οι επαναστάτες κατέλαβαν τα Καλάβρυτα, στις 22 Μαρτίου ο Ανδρέας Λόντος ύψωσε τη σημαία της επανάστασης στη Βοστίτσα, ενώ, στις 23 Μαρτίου η φλόγα της επανάστασης ανάβει στην Πάτρα. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός στήνει στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου την επαναστατική κόκκινη σημαία με το μαύρο σταυρό και ορκίζει σε αυτή τους αγωνιστές. Την ίδια μέρα ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης απελευθερώνουν την Καλαμάτα και κηρύσσουν την επανάσταση στο ναό των Αγίων Αποστόλων. Σύμφωνα με την ιστορικό – βυζαντινολόγο Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ, ένα από τα βασικά διδάγματα της επανάστασης του 1821 είναι ότι η ποιότητα νικά πάντοτε την ποσότητα. Αυτό οι ένδοξοι πρόγονοί μας το είχαν δείξει στη Σαλαμίνα και σε όλους τους Περσικούς πολέμους, όμως το 1821, οι άξιοι απόγονοι εκείνων των Ελλήνων και πρόγονοι δικοί μας το έδειξαν απ’ άκρη σ’ άκρη της Ελλάδας. Σα μια μεγάλη πυρκαγιά με αναρίθμητες εστίες, η επανάσταση ξεσπά και παρασύρει στο πέρασμά της κάθε αντίσταση. Νικά και νικιέται αλλά δεν καταστέλλεται. Η θυσία του Διάκου στην Αλαμάνα ακολουθείται από τη νίκη του Ανδρούτσου και των 1500 παλικαριών του στο χάνι της Γραβιάς και από την κατάληψη της Τριπολιτσάς από τον Κολοκοτρώνη το Σεπτέμβριο του 1821. Οι πρώτες αντιδράσεις των Τούρκων ήταν έντονες και είχαν το χαρακτήρα αντιποίνων και τον εκφοβισμό των επαναστατών. Συνέλαβαν στην Κωνσταντινούπολη πολλούς σημαντικούς εκπροσώπους του γένους του οποίους εκτέλεσαν ενώ κρέμασαν τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε’ στην Κεντρική πύλη του Πατριαρχείου, την 10 Απριλίου 1821, ανήμερα του Πάσχα. Από τότε η Κεντρική πύλη του Πατριαρχείου δεν έχει ανοίξει ποτέ ξανά. Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης στ’ απομνημονεύματά του αποτυπώνει γλαφυρά, στο ακόλουθο διάγγελμα ενός αλβανού πασά της Ηπείρου, τον τρόμο που είχε αρχίσει να εδραιώνεται μεταξύ των Οθωμανών που έβλεπαν τους ολιγάριθμους Έλληνες να πολεμούν με θάρρος αλλά και θράσος αψηφώντας κάθε κίνδυνο και με σημαία τους το Ελευθερία ή Θάνατος: «Πασάδες και μπέηδες, θα χαθούμε. Θα χαθούμε! [...]. Αυτός ο πόλεμος δεν είναι μήτε με το Μόσκοβο μήτε με τον Εγγλέζο μήτε με το Φραντσέζο. Αδικήσαμε το ραγιά και του πήραμε και τα πλούτη και την τιμή του. Έτσι μαύρισαν τα μάτια του και σήκωσε τα όπλα. Και ο σουλτάνος, ο ανίκανος, δεν ξέρει τι του γίνεται, τον ξεγελάνε εκείνοι που τον τριγυρίζουν. Και αυτή είναι η αρχή, θα χαθεί το βασίλειό μας. Δίνουμε πολλά για να βρούμε προδότη, αλλά κανένας τους δε θέλει να μας μαρτυρήσει το μυστικό, για να μάθουμε αν ο ραγιάς μάς πολεμάει μόνος του ή μαζί με τις Δυνάμεις» Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα η επανάσταση εξαπλώθηκε σχεδόν παντού. Στη Μακεδονία και τη Σάμο τον Μάιο του 1821, στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία τον Ιούνιο του ιδίου έτους.

Λιμενική Ηχώ

Λίγο μετά την έναρξη της Επανάστασης στη νότια ηπειρωτική Ελλάδα, το ένα μετά το άλλο τα νησιά του αρχιπελάγους άρχισαν να υψώνουν τη σημαία της εξέγερσης. Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισαν η Ύδρα, οι Σπέτσες και τα Ψαρά. Ακολούθησαν οι Κυκλάδες, η Κάσος, η Κάλυμνος και η Πάτμος. Η Κρήτη εννοείται ότι δεν έμεινε αμέτοχη σ αυτόν το αγώνα. Στην Ανατολή του 1822, την 1η Ιανουαρίου, ψηφίστηκε από την Πρώτη Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου το πρώτο από τα συνταγματικά κείμενα που συντάχθηκαν στη διάρκεια του αγώνα. Το έθνος άρχισε πια ν’ ατενίζει το γλυκοχάραμα της άλλης ημέρας και διακήρυξε στο προοίμιο του προσωρινού πολιτεύματος της Επιδαύρου, με 58 μόλις λέξεις, την πολιτική του ύπαρξη και ανεξαρτησία. «Εν ονόματι της Αγίας και αδιαιρέτου Τριάδος, Το ελληνικό έθνος, κάτω από τη φρικτή οθωμανική δυναστεία, δεν μπορούσε πια να υποφέρει την απαράδεκτη τυραννία. Έτσι, και αφού την έδιωξε με μεγάλες θυσίες, κηρύττει σήμερα με τους νόμιμους αντιπρόσωπούς του, σε Εθνική Συνέλευση, «την Πολιτική του Ύπαρξη και την Ανεξαρτησία του».

Στην Επίδαυρο, την 1η Ιανουαρίου, το έτος 1822 και 1ο έτος της Ανεξαρτησίας»

Με αυτό τον λιτό τρόπο, έγινε προσπάθεια, υπό το φόβο της Ιεράς Συμμαχίας των Μεγάλων Δυνάμεων της Ευρώπης, που είχε ως σκοπό να καταπνίξει κάθε επαναστατική ιδέα, να δικαιολογηθεί στα μάτια των Ευρωπαίων ηγεμόνων η επανάσταση. Παράλληλα όμως με το προσωρινό πολίτευμα της Επιδαύρου έγινε προσπάθεια να προκαταληφθούν οι επόμενες γενιές για το δρόμο που έπρεπε να ακολουθήσει το ελεύθερο πλέον κράτος. Το δρόμο της ελευθερίας που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη δημοκρατία. Κατά το δεύτερο χρόνο του Αγώνα η θυσία του Σουλίου και η σφαγή της Χίου προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις για την αγριότητά τους στον Ευρωπαϊκό χώρο ενισχύοντας όμως έτσι το κίνημα των Φιλελλήνων πολλοί εκ των οποίων επέλεξαν να συνδράμουν, έμπρακτα πλέον, τους επαναστατημένους Έλληνες πολεμώντας μαζί τους. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η μορφή του λόρδου Βύρωνα. Η αγριότητα των Τούρκων στη σφαγή της Χίου και το άδικο αυτής κατέγραψε ακόμη κι ο ίδιος ο Βαχίτ πασάς στ’ απομνημονεύματα όπου αναφέρει: «Και εγώ, που είδα με τα μάτια μου όσα έγιναν, ομολογώ ότι οι γκιαούρηδες κάτοικοι του νησιού είχαν πολύ μικρή σχέση με αυτό τον απερίσκεπτο ξεσηκωμό, που τον ξεκίνησαν και ήταν αρχηγοί οι Σάμιοι, οι Ψαριανοί και οι Σπετσιώτες, που ήρθαν με τα καράβια τους και επιτέθηκαν ενάντια στους αθώους Οθωμανούς. Και η τιμωρία που τους βρήκε, το αίμα και τα δάκρυα που χύθηκαν, τα σπίτια που καταστράφηκαν, οι γειτονιές που κάηκαν ολόκληρες, ήταν τιμωρίες πολύ μεγαλύτερες από το έγκλημα της απιστίας τους [...]. Όσο κράτησαν οι συγκρούσεις πέθαναν 600 μουσουλμάνοι και άλλοι τόσοι πληγώθηκαν ή τραυματίστηκαν σοβαρά. Αυτό το νούμερο θέλω να πω με περηφάνια ότι το πλήρωσαν με τους 1.109 [...] ανώτερους κληρικούς,

Λιμενική Ηχώ

άρχοντες και άλλους αντάρτες, [τους] 25.000 σκοτωμένους με μαχαίρι και τα 5.000 παιδιά και κοπέλες που έγιναν σκλάβοι» Η καταστροφή της στρατιάς του Δράμαλη στα στενά των Δερβενακίων και η πυρπόληση της Τουρκικής ναυαρχίδας που ναυλοχούσε έξω από το λιμάνι της Χίου, από τον Ψαριανό Κωνσταντίνο Κανάρη και τον Υδραίο Ανδρέα Πιπίνο ενίσχυσαν το φρόνημα του λαού και την πίστη των αγωνιστών στην επιτυχία του αγώνα τους. Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και το γεγονός ότι στα τέλη του 1822 την τύχη της στρατιάς του Δράμαλη είχε και εκείνη του Κιουταχή και του Ομέρ Βρυώνη με αποτέλεσμα να αποτραπεί η κατάληψη του Μεσολλογίου. Αξιοσημείωτο, από ναυτικής πλευράς, είναι ότι τον Φεβρουάριο του 1822 έγινε στην Πάτρα η πρώτη εκ παρατάξεως σύγκρουση μεταξύ του Τουρκικού και του Ελληνικού στόλου με τη χρήση αποκλειστικά πυροβόλων. Επικεφαλής του Ελληνικού στόλου ήταν ο Ανδρέας Μιαούλης που έδειξε ξεκάθαρα τη διάθεση των Ελληνικών πληρωμάτων να αντιπαραταχτούν στις υπέρτερες δυνάμεις των Τούρκων. Η Δύση του 1822, του 1ου έτους της Ανεξαρτησίας όπως είχε οριστεί από την 1η Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, προσθέτει στον αγώνα των Ελλήνων ένα ακόμη πολύ σημαντικό πολιτικό γεγονός. Στην Αγγλία την θέση του Υπουργού Εξωτερικών αναλαμβάνει ο φιλέλληνας Τζορτζ Κάνινγκ και έτσι η ισχυρότερη δύναμη στην Ευρώπη εκείνης της εποχής αναγνωρίζει, με τη χαραυγή του 1823 την εμπόλεμη κατάσταση των Ελλήνων. Δυστυχώς το τέλος του 1823 βρίσκει την Ελλάδα με δύο Κυβερνήσεις με φυσικό επακόλουθο τον πρώτο εμφύλιο πόλεμο τον οποίο θα διαδεχτεί εντός του 1824 ο δεύτερος εμφύλιος. Αποτέλεσμα των εμφύλιων συρράξεων ήταν ο θάνατος το πρωτότοκου γιού του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Πάνου Κολοκοτρώνη, διοικητή της φρουράς του Ναυπλίου, η καταρράκωση από τη θλίψη και τον πόνο του Γέρου του Μοριά και εν συνεχεία η φυλάκιση του στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία της Ύδρας τον Φεβρουάριο του 1825 και η δολοφονία του Οδυσσέα Ανδρούτσου το Ιούνιου του ίδιου έτους. Ο Υδραίος πλοιοκτήτης Γεώργιος Κουντουριώτης που είχε οριστεί ως πρόεδρος του εκτελεστικού, ήτοι πρωθυπουργός κατά μια έννοια, περιγράφει το απόλυτο αδιέξοδο στο οποίο είχε βρεθεί η Ελληνική επανάσταση τρία μόλις χρόνια μετά την εκδήλωσή της με τα ακόλουθα λόγια: «Δεν δύναμαι να σε περιγράψω εις πόσην ελεεινήν κατάστασην ευρίσκονται τα πράγματα της Πατρίδος. Μ’ έναν λόγον η Πατρίς βρίσκεται εις τον έσχατον κίνδυνον. Τι δρόμον θέλει πιάσει το πράγμα τούτο, ευρίσκομαι εις άκρα αμηχανία» Οι Τούρκοι την ίδια ώρα αναδιοργανώθηκαν και η σύμπραξη Σουλτάνου και Μοχάμετ Άλι της Αιγύπτου απειλούσε με καταστροφή την επανάσταση. Αυτό έγινε ιδιαίτερα εμφανές με την καταστολή, μετά από πολλές προσπάθειες, κάθε επαναστατικής δύναμης στην Κρήτη από τον Αιγύπτιο διοικητή της τον Μάιο του 1824. Ακολούθησε την ίδια περίοδο η καταστροφή της Κάσσου από τον Αιγυπτι-

Μάιος - Αύγουστος 2023

ακό στόλο και τον Ιούνιο του ιδίου έτους σειρά είχε η καταστροφή των Ψαρών. Επόμενος στόχος ήταν η Σάμος. Το καταβεβλημένο φρόνημα των Ελλήνων ανορθώθηκε μετά τη ναυμαχία στον κόλπο του Γέροντα, τον Αύγουστο του 1824, όπου ο Ελληνικός στόλος υπό τον Ανδρέα Μιαούλη κατατρόπωσε τον Τουρκικό. Αποτέλεσμα ήταν για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο Αιγυπτιακός στόλος να απομονωθεί στην Κρήτη και ο Τουρκικός στα Δαρδανέλλια. Η ναυμαχία στον κόλπο του Γέροντα ήταν η μεγαλύτερη σύρραξη στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της επανάστασης μεταξύ Ελλήνων και Τουρκοαιγυπτίων. Το 1825 ο τουρκοαιγύπτιος Ιμπραήμ αναδυκνείεται ως νέα απειλή για την επανάσταση των Ελλήνων. Μπροστά στην απειλή των στρατιών του Ιμπραήμ δίνεται χάρη στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη παρόλαυτα όμως η Τριπολιτσά πέφτει στα χέρια του ενώ το Ναύπλιο σώζεται χάρη στην ηρωική προσπάθεια του Μακρυγιάννη σε μια κρίσιμη για τον αγώνα στιγμή. Παρόλαυτα ο Ιμπραήμ παραμένει ισχυρή απειλή για την επανάσταση και αυτό επισφραγίστηκε με την ηρωική έξοδο του Μεσολογγίου τον Απρίλιο του 1826. Ο ηρωικός θάνατος των κατοίκων του Μεσολλογγίου όπως και ο ηρωισμός του Καψάλη αναζωπύρωσαν καθοριστικά το πνεύμα του φιλελληνισμού στην Ευρώπη. Μπροστά σε αυτό το μοναδικό στοιχείο των γενναίων της εξόδου οι Γενναίοι και Μεγάλοι των Καιρών αποφάσισαν να επέμβουν διαμεσολαβητικά στο Ελληνικό ζήτημα το οποίο, παρά τα προβλήματα των τελευταίων ετών, κατέχει πλέον κυρίαρχη θέση στις διεθνείς διπλωματικές διεργασίες. Έτσι ανάμεσα στη Ρωσία, την Αγγλία και τη Γαλλία υπογράφθηκαν τα δύο πρώτα πρωτόκολλα της Ελληνικής ελευθερίας. Στις 4 Απριλίου 1826 και στις 6 Ιουλίου 1827. Το δεύτερο πρωτόκολλο προέβλεπε εκτός από την ίδρυση αυτόνομου Ελληνικού Κράτους, την άμεση διακοπή των στρατιωτικών επιχειρήσεων καθώς και μέτρα καταναγκασμού της Υψηλής Πύλης για να το αποδεχτεί. Η ναυμαχία του Ναβαρίνου, τον Οκτώβριο του 1827, μεταξύ του Στόλου των Μεγάλων Δυνάμεων και του Τουρκοαιγυπτιακού στόλου, οδήγησε στην ολοκληρωτική καταστροφή του τελευταίου. Η Ναυμαχία του Ναβαρίνου αποτελεί τον καταλύτη που επιτάχυνε τις εξελίξεις για την δημιουργία του Ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους. Ο Ιωάννης Καποδίστριας, έχοντας οριστεί ως πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος καταφτάνει στην Ελλάδα στις αρχές του 1828 και καταφέρνει με αριστοτεχνικό τρόπο να εκμεταλλευτεί τις διεθνείς σχέσεις και να οδηγήσει στο πρωτόκολλο του Λονδίνου στις 03 Φεβρουαρίου του 1830 το οποίο αποτελεί και τη γενέθλια πράξη του Ελληνικού Κράτους. Η νικηφόρα έκβαση της Επανάστασης οφείλεται μεταξύ άλλων στην υψηλή διακινδύνευση που επωμίστηκαν πολλά μέλη ποικίλων ηγετικών ομάδων των ελληνικών πληθυσμών. Επρόκειτο για διακεκριμένα άτομα, τα οποία ξεκινώντας την Επανάσταση είχαν πολλά να χάσουν. Μεταξύ αυτών ξεχωριστή θέση κατέχουν οι Έλληνες πλοιοκτήτες και Καπεταναίοι. Παραδοσιακά ναυτικός λαός οι Έλληνες, διέθεταν στις παραμονές της Επανάστασης

Μάιος - Αύγουστος 2023

αξιοσημείωτη εμπορική ναυτιλία. Στα νησιά είχε αναδειχθεί μία δυναμική κοινωνική τάξη πλοιοκτητών και καπεταναίων, ευνοημένη κυρίως από τη συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή (1774) που επέτρεπε σε ελληνικά πλοία με ρωσική σημαία να εξοπλίζονται και να διακινούνται ελεύθερα. Οι 1.800 ναυτικές οικογένειες από σαράντα νησιά και λιμάνια του Ιονίου και του Αιγαίου τις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης είχαν ένα στόλο από 1.000 μεγάλα ποντοπόρα εμπορικά ιστιοφόρα, τον μεγαλύτερο στόλο της Μεσογείου, που εμπορευόταν και στον Ατλαντικό. Οι ήρωες της θάλασσας ήταν πρωτίστως πετυχημένοι πλοιοκτήτες και έμποροι, που άκμασαν μεταφέροντας με τα εμπορικά τους πλοία αγαθά από και προς όλα τα λιμάνια της Μεσογείου, της Μαύρης Θάλασσας και της Ευρώπης. Ήταν μορφωμένοι, είχαν παραστάσεις αλλά και εκτεταμένο δίκτυο επαφών με εμπόρους, τραπεζίτες, νομικούς και πολιτικούς παράγοντες. Συνέβαλλαν επομένως στη διάδοση του μηνύματος του ξεσηκωμού των Ελλήνων, στην Ευρώπη και τροφοδότησαν το φιλελληνικό κίνημα που ενίσχυσε το αίσθημα δικαίου ως προς τον απελευθερωτικό αγώνα. Κατά την Ελληνική Επανάσταση η θάλασσα αποτέλεσε κρίσιμο πεδίο πολεμικής αναμέτρησης όπου διακρίθηκαν ναυμάχοι του επιπέδου ενός Κωνσταντίνου Κανάρη κι ενός Ανδρέα Μιαούλη. Η προσεκτική μελέτη της Ιστορίας του αγώνα αποδεικνύει ότι χωρίς το ναυτικό η επανάσταση δεν θα είχε επεκταθεί πέρα από την Πελοπόννησο. Οι ελληνικές ναυτικές δυνάμεις ήταν έτοιμες με την κήρυξη της επανάστασης να διεξάγουν τον θαλάσσιο αγώνα. Η πλειοψηφία των πλοιοκτητών των νησιών του Αιγαίου είχαν σαφή γνώση των σχεδίων της Φιλικής Εταιρείας. Ειδικά στις Σπέτσες και στα Ψαρά η Φιλική Εταιρεία είχε ικανοποιητική δικτύωση μεταξύ μελών των πλοιοκτητικών οικογενειών. Όλα τα τουρκοκρατούμενα ελληνικά νησιά συμμετείχαν στον Αγώνα συνεισφέροντας άνδρες στα πληρώματα του στόλου, οι οποίοι είχαν εξασκηθεί με την τέχνη του πολέμου στη θάλασσα, και γνώριζαν την τακτική και τις αδυναμίες του αντιπάλου τους. Οι αναμετρήσεις στη θάλασσα με πειρατές και κουρσάρους που λυμαίνονταν τη Μεσόγειο είχαν εξασκήσει τα πληρώματα των ελληνικών πλοίων στην τακτική του πολέμου και κυρίως του αιφνιδιασμού. Με πλοία αρματωμένα για να προστατευτούν από τους πειρατές της εποχής, είχαν αποκτήσει εμπειρίες σε συγκρούσεις και η κυριαρχία τους στην θάλασσα, ειδικά τα πρώτα χρόνια του Αγώνα, έδωσε σημαντικές ανάσες στις πολεμικές επιχειρήσεις της στεριάς. Έτσι, τα εμπορικά «σιταροκάραβα» της Υδρας, των Σπετσών, των Ψαρών, της Κάσου αποτέλεσαν τον πυρήνα του πολεμικού στόλου της Επανάστασης, ενώ οι πλοιοκτητικές οικογένειες αποτέλεσαν από τους βασικότερους χρηματοδότες της. Οι στόλοι των νησιών μετέφεραν το επαναστατικό κλίμα στους υπόδουλους νησιώτες, ανεφοδίασαν ελληνικά φρούρια και προπαντός δεν επέτρεψαν στους Τούρκους να μεταφέρουν στρατό και εφόδια στις

Λιμενική Ηχώ

επαναστατημένες ελληνικές περιοχές. Τα εμπορικά πλοία μετατράπηκαν σε πολεμικό ναυτικό. Με επιθετική στρατηγική, κατόρθωσαν να ελέγξουν τους θαλάσσιους δρόμους, να αποκλείσουν στα Στενά των Δαρδανελλίων τον ογκώδη οθωμανικό στόλο, να επιβάλουν και να διασπάσουν πολιορκίες και να προκαλέσουν αντιπερισπασμό σε καίριας σημασίας χερσαίες εκστρατείες. Οι σπουδαίοι αγωνιστές της θάλασσας έχοντας ήδη ζηλευτή αυτονομία, πλούτη και επιρροή θα μπορούσαν να παραμείνουν αμέτοχοι στον Αγώνα όμως επέλεξαν να εμπλακούν και να διαθέσουν τα πλοία, τα πλούτη και τη ζωή τους υπέρ της απελευθέρωσης της Ελλάδας. Δυστυχώς οι περισσότεροι τα έχασαν όλα: στόλο, πλούτη και στις περιπτώσεις των αγωνιστών της Κάσσου, της Χίου και των Ψαρών, ακόμα και την πατρίδα τους. Το βασικότερο όπλο των Ελλήνων θαλασσομάχων ήταν το πυρπολικό, με το οποίο οι αγωνιστές προκαλούσαν σοβαρές ζημιές και κυριολεκτικά τρομοκρατούσαν τους αντιπάλους τους, ενώ οι ναυτικές μας δυνάμεις με επικεφαλής τον Υδραίο ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη αντιμετώπιζαν με επιτυχία τον τουρκικό στόλο, τρέποντάς τον σε φυγή σε πολλές ναυμαχίες. Δυστυχώς η ελληνική κυριαρχία στη θάλασσα υποχώρησε λόγω της οικονομικής δυσπραγίας, της εμφύλιας σύρραξης (1824-1825) και της επέμβασης του οργανωμένου και εμπειροπόλεμου αιγυπτιακού στόλου. ‘Ήταν η στιγμή που απειλήθηκε πραγματικά η επανάσταση του 1821. Όπως όμως κάθε μεγάλη αξία έτσι κι αυτή έπρεπε να δοκιμαστεί για να δείξει πόσο βαθιά ριζωμένη ήταν στην ψυχή των επαναστατημένων Ελλήνων, για να δείξει στα πέρατα του γνωστού κόσμου ότι σαν ιδέα άξιζε να ζήσει και να εδραιωθεί μετουσιούμενη στο Ανεξάρτητο Ελληνικό Κράτος. Με τη ναυμαχία του Ναυαρίνου τον Οκτώβριο του 1827 το όνειρο επιτέλους άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά. Ο ξεσηκωμός των υπόδουλων Ελλήνων κατά του Οθωμανού δυνάστη για ελευθερία και αυτοδιάθεση το 1821, υπήρξε το πιο σημαντικό γεγονός στην ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας. Η Ελληνική Επανάσταση ήταν η αφετηρία της εθνικής παλιγγενεσίας, καθώς πέτυχε την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους και συνεπώς την παρουσία της Ελλάδας, ύστερα από έλλειψη αιώνων, στον πολιτικό χάρτη του κόσμου. Με την επανάσταση του 1821, οι Έλληνες γίνονται οι άξιοι απόγονοι των Ελλήνων της αρχαίας Ελλάδας, των ηρώων της Σαλαμίνας και εκείνων που κατατρόπωσαν όλες τις Περσικές δυνάμεις αποδεικνύοντας για πρώτη φορά ότι η ποιότητα κερδίζει πάντα την ποσότητα. Παράλλλα όμως η Ελλάδα γίνεται ένα μέρος της Ευρώπης. Από το 1821 το δίλλημα αν η Ελλάδα ανήκει στην Ανατολή ή στη Δύση έχει πια απαντηθεί. Η Ελλάδα ανήκει στη Δύση. Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη. Και το 1821 αυτό το έκανε πραγματικότητα.

Τι κράτησε όμως ζωντανή την επανάσταση του 1821;

Ο διακεκριμένος Βρετανός Ιστορικός Μαρκ Μαζάουερ,

Λιμενική Ηχώ

συγγραφέας και επιμελητής πολλών βιβλίων με αντικείμενο την ελληνική ιστορία, απαντάει: «Η ανθεκτικότητα της Ελληνικής κοινωνίας» και διευκρινίζει: «Το 1823 με τις εσωτερικές εμφύλιες διαμάχες και αργότερα με την εκστρατεία του Ιμπραήμ πασά, η Ελληνική επανάσταση βρέθηκε πολύ κοντά στο να εκπνεύσει. Πως κρατήθηκε όμως η φλόγα ζωντανή μέχρι τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου του 1827; Ποιος έδωσε χρόνο στην Ευρώπη να αντιδράσει στην πολιορκία του Μεσολογγίου; Ο απλός λαός καταλήγει ο Μαζάουερ. Σύμφωνα με τον ιστορικό, ο παράγοντας της αντοχής που επέδειξαν οι Έλληνες του ’21 μπροστά στις κακουχίες και τον πόνο του αγώνα, αποτελεί το κλειδί για την κατανόηση της ιστορικής σημασίας της Ελληνικής Επανάστασης. «Δεν είναι ότι απλά πυροδοτήθηκε μία επανάσταση, είναι ότι αυτή συνεχίστηκε περισσότερο απ’ ό, τι περίμενε ο οποιοσδήποτε, περισσότερο απ’ ό, τι περίμενε ο σουλτάνος, περισσότερο απ’ ό, τι περίμεναν οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες, περισσότερο ακόμη κι απ’ ό, τι περίμεναν πολλοί από τους ήρωες της επανάστασης», αναφέρει χαρακτηριστικά. Από αυτόν τον αγώνα προέκυψε μία τελείως διαφορετική κοινωνία από εκείνη που υπήρχε προεπαναστατικά, ένα ευρωπαϊκό κράτος με θεσμούς και νόμους, το οποίο κατάφερε να δημιουργηθεί σε τόσο λίγα χρόνια λόγω της επαναστατικής διαδικασίας που συντελέστηκε. Για το λόγο αυτό όταν μιλάμε για το 1821 μιλάμε για επανάσταση και όχι για πόλεμο. Παρότι η πληθώρα στόχων, επιδιώξεων και ιδεών είναι φυσική σε κάθε επανάσταση, ο Μαζάουερ τονίζει ότι σταδιακά κατέστη κυρίαρχη η αντίληψη περί απόλυτης ταύτισης ελληνικότητας και χριστιανοσύνης, με την Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδας να την διαχέει στους σκλαβωμένους πληθυσμούς μέσω των συνταγματικών της κειμένων και των πολιτικών της διακηρύξεων. Τη δεκαετία του αγώνα συνετελέσθη μία ταχεία αλλαγή στην ψυχοσύνθεση των υπόδουλων Ελλήνων, οι οποίοι εκ των υστέρων θα αντιλαμβάνονταν ως απολύτως ενιαία την ελληνική και χριστιανική τους ταυτότητα. Είναι γνωστό πως η ελληνική πλευρά αυτής της ταυτότητας ήταν αυτή που κινητοποίησε πολλούς Ευρωπαίους να συνδράμουν την επανάσταση. Εντούτοις, όπως τονίζει ο Βρετανός πανεπιστημιακός, παρότι ισχυρό σε ορισμένους ευρωπαϊκούς κύκλους από την αρχή του ξεσηκωμού, το ρεύμα του Φιλελληνισμού δεν ακούμπησε τις μεγάλες δυνάμεις σε επίπεδο ηγεσιών παρά μόνο όταν έγινε σαφές ότι «οι Έλληνες αντέχουν και δεν θα υποχωρήσουν», συνειδητοποίηση που επέβαλε σε διεθνές επίπεδο το αίτημα τους για εθνική ανεξαρτησία. Το γεγονός αυτό, ο Μαζάουερ το χαρακτηρίζει ως «τον πρώτο θρίαμβο του εθνικισμού και του αιτήματος για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου έθνους κράτους στον κόσμο», τονίζοντας την ιστορική του σημασία.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

«ΜΑΧΟΥ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ» ήταν η περίφημη επαναστατική προκήρυξη του Αλέξανδρου Υψηλάντη τον Φεβρουάριο του 1821 με την οποία εκκίνησε η Ελλη-

Μάιος - Αύγουστος 2023

νική επανάσταση. Και απευθείας σκιαγραφούνται τα χαρακτηριστικά της Ελληνικής ταυτότητας, υπογραμμίζονται και διαγγέλλονται οι αξίες του Ελληνικού Έθνους και η κινητήριος δύναμη της επανάστασης. Διόλου τυχαίο εξάλλου ότι τα κείμενα της εποχής μιλάνε για το Χριστιανικό Έθνος. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ του 1821 είναι η πεμπτουσία της νεώτερης ιστορίας μας, που πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζουμε, γιατί τότε και μόνον τότε θα καταλάβουμε σε όλο το πλάτος και το βάθος το μεγαλείο του λαού μας και την αξία της πατρίδας μας. Μόνο μέσα από την γνώση της ιστορίας μας θα είμαστε διαρκώς έτοιμοι να επαναξιολογούμε και να επανακτούμε όταν απαιτείται την τόσο αναγκαία εθνική μας αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή μας ως λαός. «Φως της αλήθειας, μάρτυρας των καιρών, δάσκαλος της ζωής, είναι η ιστορία», επέμενε ο Κικέρωνας. «Τα μέλλοντα είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος όμοια με όσα έχουν γίνει», ισχυριζόταν ο Αριστοτέλης «Ένας λαός που δεν ξέρει την ιστορία του είναι υποχρεωμένος να την ξαναζήσει με όλη την οδύνη, την δυστυχία και τα πισωγυρίσματα που μπορεί να σημαίνει αυτό», έλεγε ο ισπανός φιλόσοφος Σανταγιάνα. Η ιστορία αναδεικνύει ότι οι έλληνες δεν παραιτήθηκαν ποτέ από την επιθυμία να δουν όλο το Έθνος ενωμένο κάτω από ένα ενιαίο, δημοκρατικό και κυρίαρχο Κράτος! Γι’ αυτό και θα μπορούσαμε να πούμε ότι το 1821 ήταν η αρχή της περιπέτειας για την κατάκτηση της ελευθερίας και της δημοκρατίας, μιας περιπέτειας που θωρώντας την σε όλο της το βάθος, αναρωτιέσαι αν τελείωσε ποτέ αυτή η επανάσταση και πότε. Εξάλλου πότε μπορεί ή πρέπει να σταματήσει ο αγώνας και η αγωνία ενός λαού προκειμένου να κατακτήσει την ελευθερία, τη δημοκρατία, την ισότητα, την ανεξαρτησία, την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη; Το κράτος συστήθηκε, απέκτησε οντότητα, σύνταγμα, φωνή. Το Έθνος όμως πρέπει να μείνει ψηλά, καταρχήν στη συνείδηση του καθ’ ενός μας και κατ’ επέκταση στην παγκόσμια συνείδηση και αυτό απαιτεί συνεχή προσωπική και συλλογική δουλειά. Τα διδάγματα των προγόνων μας πρέπει να είναι οι ύμνοι που θα γαλουχούν τις νέες γενιές. Εξάλλου η εθνικοαπελευθερωτική ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ενός λαού, είναι μια υπόθεση συγκλονιστική, που δεν μπορεί να έχει ούτε αρχή ούτε τέλος. Τα γεγονότα που οδηγούν σε μια επανάσταση σε πάνε βαθιά στην ιστορία του λαού και από την άλλη διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις και το εφαλτήριο για το μέλλον του. Χρέος δικό μας είναι να μην σβήσει ποτέ μέσα μας το Ελληνικό πνεύμα που οδήγησε στην επανάσταση του 1821. Χαρακτηριστικά τα λόγια στο τετράστιχο του Κωστή Παλαμά για τους στρατιώτες του 1940: «Αυτό το λόγο θα σας πω Δεν έχω άλλο κανένα Μεθύστε με τ’ αθάνατο Κρασί του '21» Όλη η δόξα όλη η χάρη! Άγια μέρα ξημερώνει! και τη μνήμη σου το Έθνος, χαιρετά γονατιστό. Ζήτω το Έθνος Ζήτω η 25η Μαρτίου

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΛΕΣΧΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ Λ.Σ.

από τον Ταμία της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. Υποναύαρχο Λ.Σ. ε.α. Δημήτριο Νεόφυτο ΧΟΡΗΓΙΕΣ – ΔΩΡΕΕΣ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΜΑΪΟΥ – ΙΟΥΝΙΟΥ – ΙΟΥΛΙΟΥ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2023 Για ενίσχυση της Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ. και του περιοδικού «Λιμενική Ηχώ» λάβαμε από: κ. ΛΑΣΚΑΡΙΔΗΣ Παναγιώτης Laskaridis Shipping Company Ltd. ........... 1.000 ευρώ κ. ΚΟΣΜΑΤΟΣ Νικόλαος, Sealink Navigation Ltd....................................... 500 ευρώ ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΤΡΑΔΗΣ ............................................................. 500 ευρώ κ. ΓΚΑΝΑΣ Δημήτριος ................................................................................. 500 ευρώ κ. ΚΑΡΑΚΑΛΑΣ Απόλλων............................................................................ 300 ευρώ Υποναύαρχος Λ.Σ. εα ΑΛΑΦΑΚΗΣ Γεώργιος στη μνήμη του αδελφού του Αρχιπλοιάρχου ΑΛΑΦΑΚΗ Νικολάου ................................ 60 ευρώ κ. ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ Όλγα ............................................................................. 30 ευρώ κ. ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ Ιδομενέας ............................................................................. 50 ευρώ κ. ΜΑΡΚΟΥ Σοφία ........................................................................................ 25 ευρώ κ. ΚΟΝΤΙΖΑ Μαρία ....................................................................................... 24 ευρώ Ευχαριστούμε θερμά όλους του παραπάνω για την ευγενική χορηγία τους. Από το Διοικητικό Συμβούλιο Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ.

Αφιέρωμα - Φόρος τιμής για τον αείμνηστο Στρατηγό επίτιμο Αρχηγό Γ.Ε.ΕΘ.Α ΚΩΣΤΑΡΑΚΟ Μιχαήλ από τον Ναύαρχο - Επίτιμο Αρχηγό Λ.Σ. Δημήτριο Μπαντιά

πρόωρη απώλεια του Επίτιμου Αρχηγού Γ.Ε.ΕΘ.Α Στρατηγού ΚΩΣΤΑΡΑΚΟΥ Μιχαήλ με γέμισε βαθιά θλίψη. Ο σπουδαίος αυτός στρατιωτικός ηγέτης σε προσωπικό επίπεδο με τίμησε με τη φιλία του, και σε υπηρεσιακό επίπεδο στήριξε το ευαίσθητο και σημαντικό έργο του Λιμενικού Σώματος με την άψογη συνεργασία μας σε μια περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη για τον τόπο και τους Έλληνες. Στο πλαίσιο ενίσχυσης της διακλαδικότητας συμπεριέλαβε στην πράξη το Λιμενικό Σώμα στον στρατηγικό σχεδιασμό και εκτέλεση ασκήσεων και επιχειρήσεων εκτιμώντας ιδιαίτερα το υψηλό επίπεδο των στελεχών του Σώματος. Με την προικισμένη ηγεσία του και την υπέρμετρη αγάπη προς την Πατρίδα φέραμε εις πέρας αποστολές με σημαντική αξία και βαρύτητα για τη χώρα . Αείμνηστε Στρατηγέ και Επίτιμε Αρχηγέ του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, θα θυμόμαστε με ευγνωμοσύνη την πολυετή και ανεκτίμητη προσφορά σου για το καλό της πατρίδας. Οι στέρεες θέσεις και οι αδιαπραγμάτευτες αρχές σου αποτελούν παρακαταθήκη για τους Έλληνες του σήμερα και του μέλλοντος.

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

Θα θυμάμαι για πάντα τα λόγια που απηύθυνες ως προτροπή διαρκούς ετοιμότητας, επαγρύπνησης και εμπλοκής του Λιμενικού Σώματος στη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων, ιδιαίτερα στο ανατολικό Αιγαίο : ‘’Αρχηγέ,το Λιμενικό Σώμα έχει τον πρώτο ρόλο στη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων και στην αποτροπή ενεργειών που υπονομεύουν την ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή. Οσο επιχειρείτε εσείς, με την αστυνομική σας αρμοδιότητα,η κατάσταση είναι ελεγχόμενη και δίνετε σε όλους εμάς τον απαραίτητο χρόνο προετοιμασίας και διαπραγματεύσεων. Όταν εμπλακούμε εμείς,θα είναι για πόλεμο’’

Αυτό το δόγμα ΚΩΣΤΑΡΑΚΟΥ,Αείμνηστε Στρατηγέ και Επίτιμε Αρχηγέ του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας,παραμένει ισχυρό και ενισχύεται καθημερινά για να αποφευχθούν σφάλματα του παρελθόντος που μας πληγώνουν ακόμα. Στην οικογένεια, θέλω να εκφράσω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια και την αμέριστη συμμετοχή μου στο πένθος σας. Καλό ταξίδι Στρατηγέ, Ας είναι ελαφρύ το χώμα της Θεσσαλονίκης γης που σε σκεπάζει.

ΛΕΣΧΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΘΕΜΑ: Έφυγε από τη ζωή η Μαριάνα Β. Βαρδινογιάννη ΕΚΦΡΑΣΗ ΣΥΛΛΗΠΗΤΗΡΙΩΝ Το Διοικητικό Συμβούλιο της Λέσχης Αξιωματικών Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια του κ. Βαρδή Βαρδινογιάννη, για τον αδόκητον θάνατον – εκδημία της σεβαστής και αγαπητής σας συζύγου, μητέρας και γιαγιάς, ως και συμπαραστάτης στον συνάνθρωπο και μεγάλης ευεργέτιδας στην Ελληνική κοινωνία της μακαριστής «ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ». Η μεταστάσα τιμήθηκε από τη Λέσχη Αξιωματικών Λ.Σ. για το φιλανθρωπικό της έργο σε επίσημη εκδήλωση στην Λ.Α.Ε.Δ. και έχει ανακηρυχθεί ως Επίτιμο Μέλος μας. Ο Θεός να την αναπαύσει

ε ηλικία 80 ετών απεβίωσε η σπουδαία Ελληνίδα που αφιέρωσε τη ζωή της στα παιδιά. Σύζυγος του Βαρδή Βαρδινογιάννη, μητέρα πέντε παιδιών, πρέσβυς καλής θελήσεως της Unesco. Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, μια σπουδαία Ελληνίδα με πλούσιο κοινωνικό και ανθρωπιστικό έργο που αφιέρωσε τη ζωή της στην προστασία των παιδιών. Τιμημένη για το ανθρωπιστικό της έργο από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών με τον τίτλο της πρέσβειρας καλής θέλησης, η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια συνέδεσε το όνομά της με δομές υγείας, όπως η πρώτη και μοναδική Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών για παιδιά στην Ελλάδα, η πρώτη Ογκολογική Μονάδα για παιδιά, ο Ξενώνας της «Ελπίδας», η Τράπεζα Εθελοντών Δοτών του Συλλόγου «Οραμα Ελπίδας» με περισσότερους 100.000 εθελοντές και ένα κολοσσιαίο έργο που δύσκολα μπορεί να αποτιμηθεί, έχει όμως συμβάλλει να κερδηθούν χιλιάδες ζωές παιδιών που προχώρησαν στη ζωή τους, σπούδασαν και πρόκοψαν. «Έδωσα μια υπόσχεση ζωής πι-

στεύοντας πως η ζωή ενός και μόνο παιδιού αξίζει για να αγωνίζεσαι. Και έδωσα αυτή την υπόσχεση τη στιγμή που αντίκρυσα τα δακρυσμένα μάτια μιας μητέρας στο διάδρομο του νοσοκομείου. Στις αρχές ήταν πολύ σκληρό. Πέρναγαν βράδια ολόκληρα που δεν μπορούσα να κοιμηθώ γιατί στα μάτια μου έρχονταν εικόνες από τα παιδιά που υπέφεραν. Σκέφτηκα τότε πως αν δεν κάνω κάτι όλα αυτά τα παιδιά δεν θα έχουν καμία ελπίδα. Δεν δίστασα μάλιστα στις πρώτες μεταμοσχεύσεις να μπω μαζί με τους γιατρούς στο χειρουργείο, φορώντας την πράσινη ιατρική μπλούζα, για να τους δώσω δύναμη και κουράγιο» είχε πει η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη σε συνέντευξή της στο ΘΕΜΑ. Η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη ήταν σύζυγος του επιχειρηματία Βαρδή Ι. Βαρδινογιάννη με τον οποίο απέκτησαν πέντε παιδιά: τον Γιάννη, τη Χριστιάνα, τον Γιώργο, τον Νίκο και και τη Βαρδιάννα. Την εκδημία της Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη ανακοίνωσε η οικογένειά της:

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ... ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023 Α/Α ΒΑΘΜΟΣ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΗΛΙΚΙΑ

ΤΣΑΚΩΝΑΣ Σταύρος

Πλωτάρχης Λ.Σ. (ε.α.)

Ανθυποπλοίαρχος Λ.Σ.(ε.α.)

4 5 6 7

Πλωτάρχης Λ.Σ. (ε.α.)

Ανθυπασπιστής Λ.Σ. (ε.α.) Πλωτάρχης ΛΣ (εα) Πλωτάρχης ΛΣ (εα) Πλωτάρχης ΛΣ (εα)

ΠΟΠΟΡΗΣ Ιωάννης

ΘΕΟΔΟΣΗΣ Μιχαήλ ΤΣΙΛΙΚΑΣ Γεώργιος

ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Ιωάννης ΞΕΝΟΣ Μάριος-Νικόλαος ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Γεώργιος

ΕΦΥΓΕ

05/04/2023

16/05/2023

51 74 59 56

11/04/2023 23/05/2023 24/05/2023 20/06/2023

19/07/2023

Η τολμηρότερη θαλάσσια επιχείρηση διάσωσης Tου Υποναυάρχου Λ.Σ. ε.α. Δημητρίου Β. Ζαμπίκου, Τακτικού Μέλους Αεροπορικής Ακαδημίας Ελλάδος

ο Αμερικανικό δεξαμενόπλοιο «SS Pendleton» 10.448 κόρων ολικής χωρητικότητας (κ.ο.χ.) είχε ναυπηγηθεί το 1944 στο portland των ΗΠΑ και ήταν ιδιοκτησίας αρχικά της war shipping Administration (1944-48) και μετέπειτα της National Bulk Carriers(1948-52). Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είχε ενταχθεί σε νηοπομπή που αναχώρησε από το Liverpool του Ηνωμένου Βασιλείου την 18-8-1944 και έφθασε στη Ν.Υόρκη τον Σεπτέμβριο. Τον Ιούλιο του 1951 το πλοίο προσάραξε (προσέκρουσε στα αβαθή) του ποταμού Hudson της Ν. Υόρκης και επανέπλευσε την επόμενη ημέρα. Το κατεστραμμένο από την προσάραξη τμήμα του σκάφους έπαιξε αργότερα σημαντικό ρόλο στη βύθισή του. Την 18η Φεβρουαρίου του 1952 το προαναφερόμενο πλοίο ενώ έπλεε από την Νέα Ορλεάνη με προορισμό τη Βοστώνη λόγω των θυελλωδών ανέμων και της τρικυμιώδους θάλασσας κόπηκε στα δύο στην περιοχή νοτίως του Ακρωτηρίου Cod της Μασσαχουσέττης. Το ναυάγιο εντόπισε αεροσκάφος της Αμερικανικής Ακτοφυλακής που αποσπάσθηκε από την έρευνα ενός άλλου δεξαμενοπλοίου του “Fort Mercer” και ειδικότερα εντόπισε σε απόσταση τα δύο τμήματά του. Το πρωραίο τμήμα του πλοίου, στο οποίο επέβαιναν ο πλοίαρχος του και οκτώ (8) από τα μέλη του πληρώματος παρασύρθηκε από τον θυελλώδη άνεμο και τα κύματα και βυθίσθηκε παρασύροντας τους ναυτικούς στο θάνατο. Αντίθετα στο πρυμναίο τμήμα τα υπόλοιπα μέλη του πληρώματος (31 ναυτικοί) με διάφορες κινήσεις του πηδαλίου από το μηχανοστάσιο κατάφεραν να το επικαθήσουν προσωρινά στο βυθό και σε απόγνωση προσδοκούσαν κάποια

O κυβερνήτης Bernard Webber βοήθεια για τη σωτηρία τους. Ο πλησιέστερος Σταθμός Ακτοφυλακής στην περιοχή του ατυχήματος ήταν του Chatham της Μασσαχουσέττης με διοικητή τον Daniel Cluff. Όταν ενημερώθηκε για το ατύχημα ο Cluff έδωσε εντολή στο διασωστικό σκάφος CG 36500 μήκους 36 ποδών (12 μέτρων) με κυβερνήτη τον Bernard Webber και πλήρωμα τους Ervin Maske ,Andrew Fitzegerald και Richard Liversey, που προσφέρθηκαν εθελοντικά, να σπεύσει στην περιοχή για παροχή βοήθειας στους κινδυνεύοντες ναυτικούς. Η αποστολή αυτή ήταν

Μάιος - Αύγουστος 2023

Το διασωστικό σκάφος CG 36500 (από το διαδίκτυο)

εξαιρετικά δύσκολη και επικίνδυνη λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν στην περιοχή. Το διασωστικό σκάφος κατά την πορεία του κτυπιόταν από τα πολύ ψηλά και δυνατά κύματα και πάλευε συνεχώς με τον άνεμο με συνέπεια να βυθίζεται κατά διαστήματα ολόκληρο μέσα στο νερό και να απειλείται η σταθερότητά του και παρά την απώλεια της πυξίδας, του κατάφερε μετά από υπεράνθρωπες και αγωνιώδεις προσπάθειες να εντοπίσει το πρυμναίο τμήμα του Pedleton. Όταν πλησίασε το κομμένο πλοίο σε συνεννόηση με τους ναυτικούς που είχαν συγκεντρωθεί στην πρύμνη του άρχισε μία τολμηρή επιχείρηση διάσωσής τους. Ο κυβερνήτης κάνοντας χειρισμούς μπρος-πίσω κάτω από το κλυδωνιζόμενο πλοίο αποφεύγοντας τα ψηλά κύματα και την πλευρά του (πλοίου) έδινε τη δυνατότητα στους ναυτικούς

Λιμενική Ηχώ

να κατεβαίνουν με την ανεμόσκαλα και την κατάλληλη στιγμή, με εντολή του, να πηδούν στο κατάστρωμα του διασωστικού σκάφους όπου τους παραλάμβαναν αγκαλιάζοντάς τους οι άλλοι άνδρες της Ακτοφυλακής. Μετά από πολλές προσπάθειες οι 31 ναυτικοί του πρυμναίου τμήματος του “SS Pendleton”, πλην ενός ,του μάγειρα, ο οποίος κατά την πτώση του από την ανεμόσκαλα κτυπήθηκε από κύμα πάνω στο πλοίο και σκοτώθηκε ακαριαία, έπεσαν ασφαλείς στο κατάστρωμα του διασωστικού. Επισημαίνεται ότι το διασωστικό μπορούσε να μεταφέρει μόλις 12 άτομα (16 μαζί με τα μέλη του πληρώματός του). Ο Webber με τους επιζώντες ναυαγούς αποφάσισε αντί να τους μεταφέρει στο πλοίο της Ακτοφυλακής “USCG Mculloch”, όπως του ζητήθηκε, παρά την μηδενική ορατότητα και την έλλειψη πυξίδας να κατευθυνθεί στην ακτή του Chatham, όπου και τους αποβίβασε ασφαλώς. Η διάσωση των επιζώντων ναυαγών του πρυμναίου τμήματος του πλοίου «Pendleton» θεωρείται η τολμηρότερη και μεγαλύτερη επιχείρηση διάσωσης με μικρό σκάφος στην ιστορία της Αμερικανικής Ακτοφυλακής . Ο κυβερνήτης και το πλήρωμα του διασωστικού σκάφους CG 36500 τιμήθηκαν με το Χρυσό Μετάλλιο Διάσωσης στη θάλασσα (Gold lifesaving Medal). Το διασωστικό σκάφος CG36500 τοποθετήθηκε σε ειδικό χώρο και αποτελεί πλοίο-Μουσείο. Προς τιμήν του ηρωικού κυβερνήτη Webber ένα σκάφος της Ακτοφυλακής πήρε το όνομά του. Η συγκλονιστική αυτή ιστορία έγινε και κινηματογραφική ταινία με τον τίτλο ”Finest hour”. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ -SS Pendleton, wikipedia -Mηχανή του χρόνου” ο λιμενικός που έσωσε 31 ναυαγούς”

Το πλήρωμα του ΠΑΘ 080 «ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ» στους ακριτικούς ΑΡΚΙΟΥΣ με τον μοναδικό μαθητή τον μικρό Άγγελο και τους μαθητές του 1ου Δημοτικού Σχολείου Βούλας.

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

Βιβλιοπαρουσίαση ΕΝΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΥΜΒΟΛΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΜΑΣ Φέρεται σε γνώση όλων των εν ενεργεία και εν αποστρατεία συναδέλφων ότι εκυκλοφόρησε το νέον βιβλίον του Υποναυάρχου Λ.Σ. ε.α. κ. Παναγιώτη Κοσμάτου με τίτλον «Ένας Ναύαρχος Λ.Σ. θυμάται και γράφει» Το βιβλίον αυτό με πολύ πλούσια ύλη αναφέρεται σε χαρακτηριστικά περιστατικά που αντιμετώπισε ως Προϊστάμενος Λιμενικής Αρχής αλλά και δραστηριότητες που ανάπτυξε στη πολυκύμαντη σταδιοδρομία του τόσον στον Δημόσιον όσο και τον Ιδιωτικόν τομέα που απέσπασαν την γενική αναγνώριση. Για όλα όσα σημαντικά αναφέρονται για το Λιμενικό Σώμα αλλά και ο τρόπος που παρουσιάζονται σε 10 μικράς ιστορίας τα περιστατικά αυτά καθώς και η δραστηριότητα στον τομέα της προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος στον οποίο υπήρξε πρωταγωνιστής, καθιστούν το βιβλίο αυτό ενα χρήσιμο και ωφέλιμο ανάγνωσμα ιδιαίτερα για τους εν ενεργεία συναδέλφους αλλά και ένα πολύ ενδιαφέρον ανάγνωσμα για τους εν αποστρατεία, που θα πρέπει όλοι να αποκτήσουν. Το βιβλίον (400 σελίδων – Ευρώ 20,00) εκδοθέν από τον Εκδοτικόν Οίκον «CARPE LIBRUM», είναι διαθέσιμον, κατόπιν παραγγελίας, σε όλα τα ηλεκτρονικά και φυσικά βιβλιοπωλεία απ’ ευθείας μέσω internet αλλά και τηλεφωνικώς στον χονδρέμπορο τηλ. 2103824607.

Αποδράσεις - Περιηγήσεις ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΑΓΕΡΩΧΗ ΜΑΝΗ (μια αξέχαστη εμπειρία)

Tου Κωνσταντίνου Βολτή, Επίτιμου Αντιπροέδρου του Ν.Σ. Κράτους

Λέσχη Αξιωματικών Λιμενικού Σώματος οργάνωσε φέτος την αποκριάτικη εκδρομή της σε Καλαμάτα, Καρδαμύλη, Λιμένι, Διρό, Γερολιμένα, Αρεόπολη, Μεσσήνη, με το νέο πούλμαν κρουαζιέρας. Δοκιμασμένος κυβερνήτης ο Νίκος Γκλεζάκος, έμπειρος τιμονιέρης ο καπεταν Θανάσης, νέος υπεύθυνος πρύμνης ο καπετάν Νικηφόρος και καιρός καλός με εγγύηση Γκλεζάκος – ΕΜΥ. Απόπλους το πρωί του Σαββάτου 25 Φεβρουαρίου και

κατάπλους στην Καλαμάτα, τις αρχαίες Φαρές και «Από Θεού Άρξασθε»΄. Προσκύνημα στην εκκλησία της Υπαπαντής και επίσκεψη στην Ιερά Μονή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, γνωστή ως Μοναστήρι των Καλογραιών. Κοντά στο ιστορικό κέντρο πόλης το Μοναστήρι είναι ονομαστό για τους αργαλειούς και τα υφαντά του. Όμως και ο υφαντικός ιστός με την πλούσια παραγωγή προϊόν των ανταγωνιστικών στο εμπόριο της πόλης και ο

Μάιος - Αύγουστος 2023

αστικός ιστός του, εξύφαναν προβλήματα και από Ησυχαστήριο περιδινήθηκε σε συνεχείς ανησυχίες επιβίωσης. Ο χρόνος επιτρέπει μία επίσκεψη στην Καρδαμύλη, με τις αρχαίες ρίζες, το φυσικό κάλλος της και το ενδιαφέρον αρχιτεκτονικό της αποτύπωμα Εκκλησίες, κάστρα, πυργόσπιτα, όλα κηρυγμένα ιστορικά διατηρητέα μνημεία. Με το πανέμορφο νησάκι της Μερόπης στο μυχό του κόλπου, πολύ κοντά στις βραχώδεις ακτές. Μετά τον καφέ και τα τοπικά γλυκά κουταλιού, επιστροφή στην Καλαμάτα για φαγητό, με καλές εντυπώσεις από το παραλιακό εστιατόριο του Ταμπάκη (κρατήστε το όνομα). Διαμονή στην Μικρή Μαντίνεια στο Hotel Akti Taygetos Conference Resort, παραθαλάσσιο, πανέμορφο, άνετο, φιλόξενο και ένα απολαυστικό δείπνο. Το πρωί της Κυριακής 26 Φεβρουαρίου μετά το πλούσιο πρωινό η ρότα για … μισή, αλλά χορταστική Μάνη!. Στο στοιχείο του ο κ. Γκλεζάκος, ενορχηστρωτής και μαέστρος, ‘έλαμψε με την μπαγκέτα του (μικρόφωνο) διευθύνοντας την Συμφωνία της Λεβεντιάς (Μανιάτικης) Πρελούντιο στα σύνορα της μεσσηνιακής Μάνης. Αλλέγκρο στην είσοδο της ΟΔΟΥ ΜΑΝΗΣ, βιβάτσε στον απόηχο της Μάχης της Βέργας (Σέλιτσας). Αλλαγή με την Έκτη συμφωνία (Ποιμενική). «Χαρούμενα συναισθήματα στην εξοχή» με την είσοδο στον κάμπο της Αβίας και με το συναπάντημα των πρώτων … φραγκο-

Λιμενική Ηχώ

συκιών, τις οποίες ποιητικά ο μαέστρος ονομάτισε «περιβολάκια». Ο απόλυτος ευφημισμός. Οι άγριες συστάδες από φραγκοσυκιές πήραν μορφή ήρεμης βλάστησης. Και μετά ποιμενική με ολίγα πρόβατα και το συνεχές λάϊτ μοτίβ με κοντοπόδαρες μεστόστηθες ελιές, να ακροπατούν στο βασίλειο της πέτρας με τις ποικίλες αποχρώσεις της, διακόπτει ένα λάργκο, με το μαέστρο επίσημα και περήφανα να εξυμνεί τα ωραία πυργόσπιτα και να περιγράφει το δικό του στον Κότρωνα. Στο πέρασμα από Στούπα και Νομιτσί κάπως συμμερίζομαι το «μανιάτικο» του Νίκου, καθώς ξυπνάνε μνήμες από διηγήσεις του πατέρα μου για τις προγονικές μας ρίζες στα χωριά αυτά. Ολίγος Μπαχ στο χωριό Άγιος Νίκων (παλιά Πολλάνα) στον μακρινό απόηχο με τα κηρύγματα του Οσίου Νίκωνα «Μετανοείτε», για να προσηλυτίσει στον Χριστιανισμό τους Μηλιγγούς του Ταϋγέτου (980 – 988). Στο δρόμο μας και ο παραδοσιακός οικισμός Θαλάμες (Κουτήφαρη) με τη δική του αρχαία και νεότερη ιστορία. Στο ταξίδι στις ακτές του Μεσσηνιακού κόλπου και στις βουνοπλαγιές της Δυτικής ή Αποσκιερής Μάνης ή Έξω Μάνης, το ιστορικό ενδιαφέρον και η φυσική ομορφιά, παραμερίζουν κάθε κούραση. Κατηφορίζοντας τις τελευταίες στροφές τα μάτια ξανοίγουν και ξελαμπικάρεις θωρώντας το Οίτυλο, κρεμασμένο αμφιθεατρικά στη δυτική

Λιμενική Ηχώ

όχθη του φαραγγιού, που χωρίζει την Έξω Μάνη από τη Μέσα Μάνη, το κάστρο της Κελεφάς απέναντί του και στους γραφικούς όρμους με τα ήρεμα γαλάζια νερά το Καραβοστάσι και το Λιμένι. Να και ο Διρός με τα περίφημα Σπήλαια στον γραφικό όρμο του. Για επίσκεψη από όσους το επιθυμούσαν (εκτός προγράμματος) ούτε λόγος. Ο χρόνος είχε διαρρεύσει στο ταξίδι και μαζί προκάλεσε διαρροές στο υδραυλικό μας σύστημα. Όλοι πια επιθυμούσαν την επίλυση του προβλήματος και τούτο λύθηκε .. ατάκτως. Άλλοι στο μέρος και άλλοι ... απόμερα. Ον Διρόκς Ο Γερολιμένας μας υποδέχτηκε με μια μανιασμένη σοροκάδα. Τα αλμυρά σταγονίδια από τα τεράστια κύματα, που έσπαγαν κατά μήκος της ακτής, ζωογόνησαν τα λιμενικά γονίδια και οι συνηθισμένοι στο ίσωμα της θάλασσας ταξιδιώτες ανέκτησαν όσες δυνάμεις τους εξασθένησαν στις βουνοπλαγιές με τις στροφές τους. Πρόσθετη αναζωογόνηση για όσους γεύτηκαν και ουζάκι και με ανοικτά τα πανιά της όρεξης πλεύσαμε πλησίστιοι για το εστιατόριο του μπάρμπα Πέτρου στην Αρεόπολη. Για το βραδινό αποκριάτικο ξεφάντωμα διατέθηκε στο ξενοδοχείο ειδική αίθουσα, το δείπνο περιλάμβανε και πατροπαράδοτη καλοψημένη «μπουζοπούλα», ο d.j. ανταποκρίθηκε απόλυτα στις τραγουδιστικές και χορευτικές επιθυμίες, η Ρούλα Γκλεζάκου διακρίθηκε στον Ικαριώτικο χορό και το ζεύγος Νικολιά εντυπωσίασε με την Αιγυπτιακή αμφίεση Κλεοπάτρας και Φαραώ –θα ταίριαζε ίσως περισ-

Μάιος - Αύγουστος 2023

σότερο ο Αντώνιος-, ενώ στο χορό τους συμμετείχε ως οδαλίσκη – εκ Χαβάης όμως- η διαπρέψασα, όπως πάντα, Ματίνα. Η Καθαρή Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου αφιερώθηκε στην πόλη της Μεσσήνης (Νησί) και τις αποκριάτικες εκδηλώσεις εκεί. Το καρναβάλι της Μεσσήνης διεκδικεί τη θέση του στις μεγάλες αποκριάτικες εκδηλώσεις και πραγματικά είδαμε παραταγμένα πολλά όμορφα άρματα Καρνάβαλου στο δρόμο κοντά στην κεντρική πλατεία της πόλης. Εκεί για την Καθαρή Δευτέρα έχει καθιερωθεί ως δρώμενο «το κρέμασμα της γριάς Συκούς». Σε κεντρικό σημείο με κανόνες σκηνογραφικούς δόθηκε θεατρική παράσταση με ερασιτέχνες ηθοποιούς. Παρακολουθήσαμε με ενδιαφέρον και τους εισαγωγικούς διαλόγους (Δήμαρχος, Πολιτιστικός Σύλλογος, κ.α.) και την παράσταση, που έχει ιστορικές αναφορές στην παρουσία του Ιμπραήμ στην Μεσσήνη και στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις στην περιοχή. Η παράδοση φέρει τον Ιμπραήμ να κατατρύχεται από εφιάλτες για την τύχη του και να προσφεύγει στην εξηγήτρα ονείρων Γριά Συκού. Υπερήφανα, με περίσσιο θάρρος η γερόντισσα προείπε τις ήττες του και τις νίκες των Ελλήνων και οργισμένος ο Ιμπραήμ διέταξε να την κρεμάσουν αμέσως. Η αναπαράσταση αυτής της ιστορίας ήταν πραγματικά εντυπωσιακή (σκηνικά, ηθοποιοί, μουσική, χορευτικά) και το «κρέμασμα» της Γριάς Συκούς παραστατικότατο. Μετά το θέαμα .. ο άρτος ή μάλλον η λαγάνα. Όμως

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

Αποκριάτικη εκδήλωση στο ξεναδοχείο «Ακτή Ταύγετος» Καλαμάτα στην Καλαμάτα ο Ταμπάκης μας … νήστεψε κανονικά, ακυρώνοντας την κράτηση του γεύματος. Τέτοιες συμπεριφορές φορτώνονται ο Καλαματιανοί και έχουν βγάλει … καλό όνομα ! Ευτυχώς η Επιμελητεία (καπετάν Θανάσης) εξασφάλισε τραπέζια για τα «κούλουμα» στην .. Τρίπολη στο εστιατόριο «Κληματαριά», όπου γευτήκαμε λαγάνα και τα καθόλου ευκαταφρόνητα θαλασσινά Μαινάλου ! Το κέφι συνεχίστηκε μέχρι την διανομή κατ΄οίκον και μία ακόμη εκδρομή της Λέσχης προσέφερε γιορταστική ατμόσφαιρα, αναψυχή και φυσικές ομορφιές και ζωντάνεψε ιστορικές μνήμες. Και αυτά με μισή Μάνη ! Ο κ. Γκλεζάκος σίγουρα μας χρωστάει και την άλλη μισή με τον Κότρωνα και το Νύφι του. Όμως η μισή Μάνη, που επισκεφθήκαμε, είναι μία ολόκληρη ιστορία που σηματοδοτεί την δημιουργία του Ελληνικού Κράτους. Η Αρεόπολη συμβολίζει την έναρξη του απελευθερωτικού Αγώνα (17 Μαρτίου 1821), η Καλαμάτα την πρώτη απελευθέρωση (23 Μαρτίου 1821) και η εξέλιξη του αγώνα γενικευμένα είναι γεμάτη επιτυχίες των Ελλήνων. Να θυμηθούμε, όμως, ότι αργότερα φάνηκε ο κίνδυνος να χαθεί ο αγώνας, όταν οι μεν Έλληνες παρασύρθηκαν σε εσωτερικές διαμάχες, ο δε Σουλτάνος ζήτησε την βοήθεια του Μωχάμετ Άλυ, αντιβασιλέα της Αιγύπτου, που έστειλε τον γιό του Ιμπραήμ Πασά, ικανότατο στρατιωτικό, με οργανωμένο στρατό και στόλο κατά της Ελλάδος. Ο Ιμπραήμ με τον στρατό του αποβιβάστηκε στη Νότια Πελοπόννησο και είχε νικηφόρες εκστρατείες (Μανιάκι και Παπαφλέσσας, άλωση Τριπολιτσάς, Μεσολόγγι). Τότε ορθώθηκε μπροστά του το τείχος των Μανιατών. Στον Διρό οι Μανιάτισσες πήραν τα δρεπάνια, ξύλα και πέτρες, αμύνθηκαν και τους καταδίωξαν (σύμβολο το μνημείο της

Μανιάτισσας). Στην Βέργα με μαζική κινητοποίηση των Μανιατών ανδρών, γυναικών και παιδιών, οι στρατιώτες του Ιμπραήμ κατατροπώθηκαν. Ο θαυμασμός για το αδάμαστο θάρρος των Μανιατών, οι καταστροφές και λεηλασίες του Ιμπραήμ στη Νότια Πελοπόννησο και η συγκρότηση του νέου στόλου του, οδήγησαν στην Ναυμαχία του Ναυαρίνου (1827) και τελικά στην αποχώρηση των Αιγυπτιακών στρατευμάτων (1828). Η ιστορία της Μάνης συμπλέκεται με το θαύμα της φύσης της. Τα γυμνά βουνά, οι απόκρημνες ακτές, οι σπηλιές και τα κρησφύγετα, οι άγριες πέτρες σκορπισμένες παντού ή λαξευμένες σε θαυμαστούς καστρόπυργους, μετουσιώθηκαν στο απόρθητο και ακατανίκητο φρόνημα των Μανιατών στο πέρασμα της ιστορίας και στα συνεχή απελευθερωτικά κινήματα και εκφράζονται στα ιδιαίτερα ήθη και έθιμα της Μάνης. Θέλεις πολύ χρόνο για να τα δεις και πολύ περισσότερο για να τα ζήσεις.

Λιμενική Ηχώ

Μάιος - Αύγουστος 2023

Στιγμιότυπα από την 7ήμερη εκδρομή μας στην Νότια Ιταλία (Καμπανία)

Από την επίσκεψη στο ιστορικό οινοποιείο Achaia Clauss

Εν πλω στην Αδριατική, παρακολουθώντας στην τηλεόραση "Γη της ελιάς"

Bari Italia. επίσκεψη στον περικαλλή ναό του Αγίου Νικολάου

Από την περιήγηση στους χώρους του ιστορικού οινοποιείου Achaia Claus

Εν πλω στην Αδριατική παρακολουθώντας στην τηλεόραση "Σασμός"

Από την ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο της Πομπηίας

Μάιος - Αύγουστος 2023

Λιμενική Ηχώ

ΜΠΑΡΙ – ΜΑΤΕΡΑ – ΚΑΣΤΕΛΑΜΑΡΕ - ΝΑΠΟΛΗ - ΠΟΜΠΗΙΑ - ΚΑΠΡΙ ΣΟΡΕΝΤΟ – ΑΜΑΛΦΙ – ΠΟΖΙΤΑΝΟ

Αναχώρηση από Amalfi με τουριστικό πλοιάριο

Σεργιάνι στο Κοσμοπολίτικο Capri

Από την ξενάγηση στο Sorrento

Amalfi από την επίσκεψη στον Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέα

Από την περιήγηση στη Matera της «Καππαδοκίας της Ιταλίας» με τα τρωγλοδυτικά σπίτια

Απόβαση και περιήγηση στο Positano

6 32

;

35 35

Κτίριο ΥΝΑΝΠ – ΑΡΧΗΓΕΙΟΥ Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. Γρηγορίου Λαμπράκη 150 Πειραιάς 185 35 Τηλέφωνο/Φαξ: 2104220007

ΛΕΣΧΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

6 32

Με τον ορισμό του Ναύαρχου – Επιτίμου Αρχηγού Λ.Σ. κ. Θεοδώρου Κλιάρη, ως Υπηρεσιακού Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής από 25 Μαΐου μέχρι 26 Ιουνίου 2023, τιμάται το ΕΝΔΟΞΟ ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΣΩΜΑ