Ius Novum 2/2021
Taj em n ic a pr z edsi ębiorc y a taj em n ic a pr z edsi ębior st wa w spr awac h z z a k resu dost ęp u do in for m ac j i p u blic zn ej P rzemysław S zustakiewicz * DOI: 10.26399/iusnovum.v15.1.2021.13/p.szustakiewicz Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej1 statuuje w art. 61 ust. 1 prawo obywatela polskiego do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo to ma charakter polityczny, ponieważ „miejsce art. 61 w systematyce rozdziału II Konstytucji podkreśla jego polityczny wymiar odróżniający je od wolności i praw pokrewnych […]. Zaś powszechny szeroki dostęp do informacji publicznej stanowi niezbędną przesłankę zaistnienia społeczeństwa obywatelskiego, a co za tym idzie urzeczywistnienia demokratycznych zasad funkcjonowania władzy publicznej w polskim państwie prawnym”2. Trybunał Konstytucyjny konsekwentnie w swoim orzecznictwie nawet po roku 2016 wskazuje, że „konstytucyjne prawo dostępu do informacji publicznej przybrało charakter publicznego prawa podmiotowego. Znaczy to, że obywatel ma zapewnioną możliwość skutecznego żądania od organów władzy publicznej określonego zachowania, egzekwowalnego, w razie potrzeby, w drodze odpowiednich instytucji procesowych”3. Prawo dostępu do informacji publicznej stanowi zatem ważny element funkcjonowania demokracji jako ustroju politycznego w Polsce. * dr hab., profesor Uczelni Łazarskiego, Wydział Prawa i Administracji Uczelni Łazarskiego, e-mail: przemyslaw.szustakiewicz@lazarski.edu.pl, ORCID: 0000-0001-9102-9308 1 Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm. 2 W. Sokolewicz, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Tom IV, red. L. Garlicki, Warszawa 2005, s. 7. 3 Wyrok TK z dnia 18 grudnia 2018 r., sygn. akt SK 27/14 (OTK-A, rok 2019, poz. 5) – w wydaniu wyroku nie brali udziału tzw. „dublerzy”, a zatem jego prawidłowość nie budzi wątpliwości, podobnie wyrok TK z dnia 16 września 2002 r., sygn. akt K 38/01 (OTK-A, rok