Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe To wieloukładowa choroba, dotyczy mięśni szkieletowych, czyli poprzecznie prążkowanych, proksymalnych kończyn z osłabieniem mięśniowym. Zmiany skórne: liliowe przebarwienie powiek, łuszczące się plamy na łokciach, kolanach i twarzy. Przy biopsji mięśni są nacieki z limfocytów, makrofagów i komórek plazmatycznych. Zapalenie skórno-mięśniowe obejmuje też obrzęk powiek i zaburzenie połykania, oddychania bo zajęte są mięśnie gładkie. Niemożność chodzenia, ubierania się, występuje zwyrodnienie ziarniste w mięśniach. Twardzina układowa – to przewlekle zapalenie tkanki łącznej z masywnym odkładaniem się kolagenu i zwłóknieniem skóry, tzw. zarostowa angiopatia – o charakterze łupin cebuli z bujaniem błony wewnętrznej. Uogólnienie stwardnienia skóry (mocno napięta, wygładzona, nie da się ująć w fałd). Pogrubienie włókien kolagenowych skóry z okołonaczyniowym naciekiem z monocytów. Kolagenoza mieszana – to zespół nakładających się objawów tzw. zespół Sharpa (wszystkie kolagenozy występujące razem). Wysokie miano przeciwciał przeciwjądrowych, przyspieszone OB, skuteczne kortykosterydy, występują stany podgorączkowe, proliferacja śródbłonka i przerost błony środkowej w wielu naczyniach tętniczych. Obrzękłe "parowkowate" palce. Nadmierne wytwarzanie przez fibroblasty prawidłowego kolagenu. Zmiany skórne przebiegają w trzech fazach: obrzęk, stwardnienie, zanik. Owrzodzenia i martwica na koniuszkach palców. Twarz pozbawiona mimiki tzw. kopciuchowate usta. Stwardnienie wędzidełka języka, zwłóknienie płuc z zaburzeniami wentylacji o charakterze restrykcyjnym Zespół Sjögrena – to choroba o podłożu immunologicznym, uszkodzenie gruczołów egzokrynnych oczu, gardła, nosa, tchawicy czyli łzowych i ślinowych. Triada objawów: Zapalenie spojówek, rogówki – wysychanie oczu, Wysychanie błony śluzowej jamy ustnej, nosa i gardła, Nacieki limfocytowe ślinianek. Wynik badania okulistycznego: stwierdzenie zmniejszonego wydzielania łez. W badaniach laboratoryjnych: przyspieszenie OB., leukopenia, czynnik reumatoidalny.
- 24 -