Klasyfikacja reakcji alergicznych wg. Gella -Coombsa 4 typy Typ I – anafilaktyczny, w którym biorą udział przeciwciała typu Ig E, u jej podłoża leżą reakcje antygenu z przeciwciałami związanymi z receptorami powierzchniowymi komórek tucznych i bazofilów. Po połączeniu antygenu z przeciwciałem dochodzi do degranulacji mastocyta. Mediatory: histamina, leukotrieny, kininy. Przykładem tej reakcji jest: katar sienny, astma oskrzelowa, obrzęk naczynioruchowy, wstrząs anafilaktyczny (reakcje alergiczne na leki, np. na penicylinę). Może wystąpić egzema (wyprysk u dzieci po spożyciu białka). Wstrząs anafilaktyczny – ostro przebiegające zaburzenia ogólnoustrojowe wywołane reakcją alergiczną typu natychmiastowego. To najsilniejsza manifestacja organizmu po lekach, wstrzyknięciu białka, co najmniej dwukrotne zetkniecie z alergenem. Nagły początek zagrażający życiu – spadek ciśnienia krwi, wzrost jej lepkości, we wstrząsie występuje skurcz spastyczny narządów zbudowanych z mięśni gładkich (żołądka, oskrzeli, jelit i macicy). Astma oskrzelowa asthma brionchiale tj. dychawica oskrzelowa – polega na napadowych skurczach oskrzeli (skurcz mięśni gładkich + obrzęk + gesty, lepki śluz, który zatyka światło, powstaje duszność wydechowa i rozedma płuc. Powietrze gromadzi się w płucach rozciągając pęcherzyki – zanikanie przegród międzypęcherzykowych co prowadzi do niewydolności prawej komory serca. U podstaw choroby: • nadmierna reaktywność oskrzeli na różne bodźce, • zaburzenia czynności układu beta-adrenergicznego na korzyść składowej parasympatycznej, której pobudzenie wywołuje skurcz oskrzeli. Obrzęk Quinckego – naczynioruchowy występuje w tkance podskórnej twarzy, szyi, jamy ustnej, gardła i krtani. Pojawia się gwałtownie, skóra napięta, połyskująca, ten stan może doprowadzić do uduszenia. Patomechanizm; porażenie naczyń włosowatych i zwiększenie ich przepuszczalności w następstwie uwolnienia histaminy. Katar sienny (gorączka sienna lub nieżyt pyłkowy) – sezonowo występujący nieżyt błon śluzowych nosa, gardła spojówek oka, połączony z silnym łzawieniem, kichaniem, katarem. Pokrzywka – pojawienie się w strefie skóry właściwej bąbli, którym towarzyszy uczucie silnego swędzenia. Rozszerzenie naczyń włosowatych i zwiększenie ich przepuszczalności Wyprysk – egzema, pojawienie się drobnych pęcherzyków wypełnionych przejrzystym płynem surowiczym. Wysięk gromadzi się pod naskórkiem. Występuje u małych dzieci jako uczulenie pokarmowe. Występuje świąd. Typ II cytotoksyczny – reakcja przeciwciał IgM, IgG, z antygenami na powierzchni komórki. Niszczenie komórki przy udziale dopełniacza, ewentualnie w procesie fagocytozy. Antygen na błonie komórkowej (antygen grupowy krwi, cząsteczki leku na powierzchni komórki), reakcja krążącego przeciwciała (uszkodzenie błony komórkowej), aktywacja kaskady dopełniacza i liza komórki.
- 19 -