ประมวลนิ พนธ์ของสมเด็จพระวันรัต (ทับ พุทธสิริ) วัดโสมนัสวิหาร
อโห ธมฺโม พระรรมเป็ นที่พ่ ึงของเรา เป็ นธรรมเครื่ องดับร้อนของสัตว์ นา สัตว์ออกจากทุกข์ได้เทียว จึงเป็ นอัศจรรย์น่าเลื่อมใสจริ ง อโห สงฺโฆ พระสงฆ์เป็ นที่พ่ ึงของเรา เป็ นเขตบุญอันเลิศ หาเขตอื่นยิง่ กว่าไม่ มี จึงเป็ นอัศจรรย์น่าเลื่อมใสจริ ง ภาวนานี้กไ็ ด้ทีเดียว ฯ ๏ นีเ้ ป็ นความระลึกถึงคุณพระรัตนตรัย ๚ ๏ อนึ่ง เมื่อเจ็บไข้หรื อเมื่อจะตาย พึงศึกษาทาไว้ในใจดังนี้วา่ อาตุรกายสฺ ส เม สโต เมื่อกายของเราอาดูรกระวนกระวายอยูด่ ว้ ยทุกขเวทนา จิตฺต อนาตุร ภวิสฺสติ จิตต์ของเราจักไม่อาดูรเดือดร้อนไปตามกาย ภิทุราย กาโย กายนี้มนั จักแตก วิราคธมฺม วิญฺญาน วิญญาณจิตต์ผนู้ ้ นั รู้แจ้งนี้มนั จักดับ เป็ นของไม่เที่ยง ไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตวั ไม่ใช่ตน ช่างมันเถิด เปล่าไม่มีใครเจ็บ ไม่มีใครตาย ขันธ์ ๕ มันเจ็บ ขันธ์ ๕ มันแตกไปต่างหาก ไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตวั ไม่ใช่ตน ช่างมันเถิด เปล่า ไม่มีใครเจ็บ ไม่มีใครตาย นามรู ป มันเจ็บ นามดับรู ปแตกไปต่างหาก ไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตวั ไม่ใช่ตน ช่างมันเถิด ฯ ๏ อนึ่ง เมื่อเกิดก็ไม่ได้เอาอะไรมา เมื่อตายก็ไม่ได้เอาอะไรไป เข้าของที่มี วิญญาณ และไม่มีวิญญาณหมดทั้งสิ้น เป็ นของกลางสาหรับแผ่นดิน ไม่ใช่ของใคร ช่างมันเถิด เมื่อตรึ กตรองด้วยปัญญาเห็นจริ งอย่างว่ามานี้แล้ว จิตต์กไ็ ม่อาดูรเดือดร้อน ไปตามกาย ที่กระวนกระวายอยูด่ ว้ ยทุกขเวทนา อนึ่ง ก็ไม่อาลัยพัวพันติดอยูใ่ นเข้า ของที่มีวิญญาณและหาวิญญาณมิได้เหล่านั้นทั้งสิ้น
๘๑