onewierszstandy • Małgorzata Lebda · 139
zależności. Istoty dzikie w naturze żyją niezależnie, rozłącznie w stosunku do człowieka – i funkcjonują dzięki temu na innej płaszczyźnie. Te hodowane są z kolei uzależnione od milczącej (lub nie) obecności gatunku homo sapiens. Tu kryje się główny paradoks tego tekstu, pęknięcie, które ujawnia znaczenie: nie da się bowiem wspomnianej relacji przełożyć w skali jeden do jednego na stosunki międzyludzkie. Teoretycznie dzieci matki są od niej zależne, tak jak hodowana Araukaria czy owczarek Nero; a jednak stanowią odrębne byty, całkowicie oddzielne. Dlatego zagadnienie śmierci nabiera podwójnie tragicznego wymiaru: człowiek umiera nie tylko jako istota pozostająca w relacji, ale też jako dzika istota, tym samym pozostawiając po sobie dwie (i więcej) pustki zamiast jednej. Obecne w utworze dziewczynki usiłują scalić te dwa braki właśnie poprzez postawienie znaku równości. Na pogrzebie zarażonych pasożytami roślin żegnają się z chorą matką. Jednak próby oswajania śmierci kończą się zawsze podobnie: fiaskiem, ponieważ żadne zabiegi symboliczne nie są w stanie zniwelować jej absolutnej realności. W Rośliny słabną, chowamy je obok kochanych zwierząt otrzymujemy oswojoną i znaną czytelnikom książek Lebdy przestrzeń: dom rodzinny, którego okna wychodzą na pobliską ubojnię oraz na zarówno groźną i mroczną, jak i życiodajną przyrodę, która organizuje cykle domowych obrzędów. Nieobce są także rekwizyty oraz bohaterowie opowieści; kolejny raz pojawia się wątek siostrzanej, czy szerzej – kobiecej – wspólnoty, uczestniczenia w zacieśniającym więzy rytuale i zacieraniu granic pomiędzy tym, co z ciała, a co z ziemi. Ale zapowiadane i nieuchronne odchodzenie nie wartościuje żyć – wieczne odpoczywanie odmawia się przecież zarówno nad ciałami psów, jak i araukarii. A każda z tych strat uczy pokory i prowadzi do pożegnania z postacią centralną, matką. Śmierć okazuje się zatem ostatecznym scaleniem materii,