s.
4
Małgorzata Oleksiewicz
s.
8
Strzeleckie Perły
18
s.
Forum
Zbieramy i wspieramy
OPOLSKA IZBA GOSPODARCZA
Miesięcznik Samorządu Gospodarczego ISSN 1732-4505 nr 3 (117) marzec 2016
OPOLSKIEGO BIZNESU
Strzeleckie Perły 1
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
Z DRUGIEJ STRONY
Wywiad
Opolska Izba Gospodarcza Henryk Galwas Prezes
4. Rozmowa z Małgorzatą Oleksiewicz Prosto z OIG 6. Opolskiej Nagrody Jakości 8. Strzeleckie perły 10. Jak skutecznie sięgnąć po europejskie dotacje Eko 12. Prąd w darze od Słońca, czyli fotowoltaika
taika
14. Systemy finasowania ochrony środowiska w Polsce i woj.opolskim
Rada Izby Przewodniczący: Marian Duczmal, Wiceprzewodniczący: Ryszard Błaszków, Wilhelm Beker, Andrzej Rybarczyk Sekretarz: Bartosz Ryszka Członkowie: Zdzisław Bąk, Andrzej Drosik, Jarosław Najczuk, Marian Siwon, Renata Gumała, Piotr Żur
Forum Opolskiego Biznesu Wydawca: Opolska Izba Gospodarcza 45-075 Opole, ul. Krakowska 39 tel./fax. 77 44 17 668, 77 44 17 669 www.oig.opole.pl
16. Wsparcie doradztwa energetycznego (cz.1) 18. Zbieram i wspieram 2
Skład, łamanie, reklama:
Wsparcie z OIG 19. XXXVIII Centralna Olimpiada Wiedzy Geodezyjnej i Kartograficznej 45-272 Opole, ul. Sosnkowskiego 29 tel. 77 456 95 29 e-mail: biuro@komunikatorpr.pl www.komunikatorpr.pl
Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów, nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń.
www.forumopolskiegobiznesu.pl
nr 2 (117) marzec 2016
NA DOBRY POCZĄTEK Szanowni Państwo, Niedawno Kapituła Opolskiej Izby Gospodarczej przyznała Laury Umiejętności i Kompetencji wśród których znalazły się wybitne osobowości, jak również ponadprzeciętne instytucje i firmy. Teraz z niecierpliwością czekamy na finał trzynastej edycji Opolskiej Nagrody Jakości. Już dziś wiadomo, iż kandydaci, których Kapituła ONJ wyłoni na początku kwietnia br. będą reprezentować organizacje produkcyjne, usługowe, użyteczności publicznej i edukacyjnej, które dzięki wdrażaniu zarządzania jakością doskonalą swoją działalność i spełniają oczekiwania klientów.
Henryk Galwas Prezes Opolskiej Izby Gospodarczej
W nadchodzące Święta Wielkanocne życzę, wszystkim naszym pracownikom i członkom Opolskiej Izby Gospodarczej spokojnego ich spędzenia, wypoczynku, a przede wszystkim pogody ducha. Niech ten czas świąteczny będzie okresem wewnętrznego naładowania energią na nowe, wszak niełatwe działania, które nas czekają w kolejnych kwartałach bieżącego roku. Wracając do codzienności OIG chciałbym podziękować tym wszystkim Członkom Opolskiej Izby Gospodarczej, którzy skorzystali ze spotkania w naszej siedzibie z Izabelą Bocheńską – kierownikiem Centrum Aktywizacji Zawodowej Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu, jak również ze szkolenia, które przeprowadziliśmy wspólnie z Biurem Consultingowym „Gwarancja”, a dotyczącym możliwości wsparcia w ramach RPO 2014-2020 Województwa Opolskiego. Chciałbym również zachęcić naszych Członków OIG do skorzystania z nowej inicjatywy jaką będzie możliwość promowania swojej firmy w wydaniu specjalnym Nowej Trybuny Opolskiej w nakładzie specjalnym pn.Informator OIG”, który przez kilka miesięcy będzie ukazywał się w przedostatni czwartek każdego miesiąca. Zachęcam także do przeczytania bieżącego marcowego wydania niniejszego Forum Opolskiego Biznesu, a zwłaszcza rozmowy z koordynatorem Zespołu Funduszu Pożyczkowego MŚP w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu. Henryk Galwas
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
3
WYWIAD Korzystne pożyczki dla MŚP
Rozmowa z Małgorzatą Oleksiewicz Koordynatorem Zespołu Funduszu Pożyczkowego MŚP w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu.
4
Spotkanie w WFOŚiGW w Opolu dot. pożyczek dla przedsiębiorców MŚP. Fot. Archiwum WFOŚiGW.
Co to oznacza, że WFOŚiGW opiera się na dwóch filarach udzielając pożyczek? Gdzie w tym mieści się finansowanie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw? Zanim odpowiem to na wstępie wyjaśnię, jaki rodzaj przedsiębiorstw zaliczamy do sektora określanych skrótem MŚP. Są to firmy zatrudniające do 250 pracowników i spełniające jedno z dwóch kryteriów tj. osiągające obrót roczny nie przekraczający 50 mln euro lub mające sumę bilansową na poziomie nie większym niż 43 mln euro. Z tego wynika, że jest to przeważająca większość przedsiębiorstw z naszego województwa. Dodam, iż są to pożyczki przeznaczone dla przedsiębiorstw dopiero rozpoczynających działalność, ale już zarejestrowanych lub też dla przedsiębiorców, którzy od jakiegoś czasu funkcjonują na rynku. Jest też możliwość karencji w spłacie kapitału, nawet do 6 miesięcy po zrealizowaniu inwestycji. Odpowiem na pytanie: Wojewódzki Fundusz opiera się na dwóch filarach, a mianowicie posiada środki własne, które udziela w formie pożyczek i dotacji głównie samo-
nr 2 (117) marzec 2016
rządom lokalnym oraz dużym przedsiębiorstwom, drugim filarem są środki pozyskiwane ze źródeł zewnętrznych m.in. z Opolskiego Centrum Rozwoju Gospodarki na finansowanie przedsiębiorców z grupy MŚP. Są to pożyczki wspierające inwestycje w regionie oraz pożyczki obrotowe przy okazji inwestycji przedsiębiorców. Jaki jest główny cel tych pożyczek? Pożyczki przeznaczone są dla firm z terenu woj. opolskiego lub dla przedsiębiorców spoza Opolszczyzny, ale realizujących inwestycje w naszym regionie. Pojęcie „inwestycja” można bardzo dowolnie interpretować... Możemy je posegregować na grupy: budowlane, wspierające budowę, rozbudowę, zakup nieruchomości, remont, a w jego ramach termomodernizację, wymianę instalacji grzewczych, wodno-kanalizacyjnych, gazowych, elektrycznych itp. Drugim rodzajem wsparcia inwestycyjnego są pożyczki, które nazwałabym prostszymi-zakupowymi na przykład na zakup maszyn, urządzeń, pojazdów itp. Jednym zdaniem: zakup, faktura i koniec.
WYWIAD
Na przykład jeśli dany przedsiębiorca remontuje lokal, jakąś nieruchomość, to przy okazji za naszą pożyczkę może go wyposażyć w potrzebne sprzęty, jak meble, komputery, drukarki oraz inne urządzenia. Bardzo często pożyczkami wspieramy branżę medyczną udzielając pożyczek na zakup urządzeń gabinetów lekarskich czy stomatologicznych.
nych pożyczek przedsiębiorcom wiążę się z ich zdolnością kredytową–bieżącą i prognozowaną. W okresie sześcioletniego funkcjonowania Programu, Wojewódzki Funduszu udzielił pożyczek w wysokości przekraczającej 26 mln.złotych dla blisko 140 przedsiębiorców MŚP. Przeciętna pożyczka wahała się w granicach 200 tys. złotych.
Czy udzielacie tylko pożyczek inwestycyjnych?
Jak jest minimalna kwota, którą Fundusz może udzielić, a jaka maksymalna?
Inny rodzaj pożyczek to pożyczki obrotowe, które są powiązane z tymi o których wcześniej wspomniałam. Czy za udzieloną pożyczkę można doraźnie sfinansować konkretną usługę na przykład opłacić ZUS, ratę innej pożyczki itp.niestety nie można. A co można ? Możemy sfinansować inne wydatki nieinwestycyjne na zakup surowców i materiałów związanych z nowo uruchomioną produkcją lub powiększeniem jej skali w wyniku realizowanej inwestycji. Jak długie są okresy kredytowania poszczególnych rodzajów pożyczek oraz wysokość odsetek z nich płynących? Pożyczki inwestycyjne na zakup nieruchomości, na budowę lub rozbudowę czy remont mają dłuższy okres zwrotu liczący do 10 lat. Okres spłaty tak zwanych pożyczek zakupowych, na przykład pojazdów, urządzeń, maszyn, jest skorelowany z okresem ich amortyzacji, jednak nie dłuższym niż 5 lat. Pożyczki obrotowe, na surowce i materiały udzielamy na 3 lata. Jak wysokie są koszty udzielanych pożyczek? W związku z tym, iż dysponujemy środkami publicznymi nie pobieramy żadnych prowizji ani tak zwanych opłat manipulacyjnych stosowanych głównie przez podmioty komercyjne.
Udzielamy pożyczek już od kilkunastu tysięcy do miliona złotych. W związku z tym, że te środki pochodzą z Unii Europejskiej (RPO WO 2007-2013) nie możemy finansować podatku VAT. Jeżeli przedsiębiorca przestawia na dany zakup fakturę, to on ponosi koszty 5% zakupu netto oraz koszty VAT, my z kolei udzielamy pożyczki na 95% dokonanego zakupu wartości netto. Kto w naszym województwie najwięcej korzystał z pożyczek WFOŚiGW? Branże z których przedsiębiorcy najczęściej korzystali z pożyczek to: budownictwo, handel i usługi – średnio przedsiębiorcy z każdej z wymienionych branż w okresie funkcjonowania Programu tj. 6 lat wykorzystali wolumen pożyczek na poziomie po 6 000 000 zł. A jakie Firmy pod względem wielkości uzyskały finansowanie z Programu? Najwięcej mikroprzedsiębiorstw skorzystało ze wsparcia w postacie niskooprocentowanych pożyczek, bo aż ponad dziewięćdziesięciu, ponad trzydziestu przedsiębiorstw małych i pozostałe pożyczki udzielone przez Fundusz w ramach realizacji Programu, to pożyczki udzielone firmom średnim. Rozmawiał: Jerzy Przyłucki
Jakie zatem jest oprocentowanie pożyczek udzielanych przez Fundusz? Oprocentowanie pożyczek udzielanych w ramach pomocy de minimis wynosi 2,5% w skali roku i otrzymuje je praktycznie zdecydowana większość przedsiębiorstw, jeżeli przedsiębiorstwo nie spełnia kryteriów związanych z pomocą de minimis, bądź nie chce niżej oprocentowanej pożyczki-to wówczas może ubiegać się o pożyczkę oprocentowaną powyżej 3,5%. Uzyskanie pożyczki uzależnione jest od zdolności i zabezpieczenia spłaty pożyczki. Należy dodać, iż udzielanie niskooprocentowa-
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
5
PROSTO Z OIG
Fot. Aleksandra Mańczyk
6
Siedem nagród, tyle samo wyróżnień i cztery tytuły Znakomitego Przywódcy - tak można podsumować ostatnią ubiegłoroczną edycję konkursu organizowanego przez Opolską Izbę Gospodarczą. Z niecierpliwością czekamy na tegorocznych nagrodzonych.
W KWIETNIU
PRESTIŻOWE OPOLSKIE NAGRODY JAKOŚCI W kwietniu br. po raz trzynasty zostanie rozstrzygnięty konkurs dla przedsiębiorstw, którym Opolska Izba Gospodarcza nagrodzi Opolską Nagrodą Jakości. W konkursie ONJ co roku udział biorą organizacje produkcyjne, usługowe, użyteczności publicznej i edukacyjne, które dzięki wdrażaniu zarządzania jakością doskonalą swoją działalność i spełniają oczekiwania klientów. Laureaci Opolskiej Nagrody Jakości są wizytówką naszego regionu. Przez dwa lata mają prawo posługiwać się logo ONJ.
Ponadto mają prawo ubiegać się o tytuł Polskiej Nagrody Jakości, który jest jeszcze bardziej prestiżowym, ogólnopolskim tytułem. Następnie mogą starać się o tytuł Europejskiej Nagrody Jakości. W ten sposób polskie przedsiębiorstwa mogłyby porównywać swoje sukcesy w skali regionalnej, polskiej i europejskiej. Pozwoli to podnosić poziom zarządzania polskimi przedsiębiorstwami i produkować wyroby i usługi na światowym poziomie jakości.
Uroczysta Gala Opolskiej Nagrody Jakości odbędzie się 14 kwietnia 2016r. o godz. 17.00 w Filharmonii im. Józefa Elsnera w Opolu.
nr 2 (117) marzec 2016
SZANOWNI PAŃSTWO! Informujemy Państwa, że przy OIG działa Sąd Polubowny (Arbitrażowy) z siedzibą w Opolu ul. Krakow-
ska 39, tel. 77 44 17 666, lub kom. 519 517 215. Podstawa
prawna
powołania
tego
Sądu
wynika
z części
V
Kodeksu
Postępowania
Cywilnego art. 1154 do 1217) w brzmieniu nadaniu tym przepisom ustawą z 28.07.2005 r. (Dz. Ust 178 poz. 1478 z późn. zm.).
Poddanie sporów gospodarczych orzecznictwu sądów arbitrażowych wymaga umieszczenia przez strony w umowie gospodarczej wyraźnego jasnego zapisu na sąd arbitrażowy.
Przykładowy zapis w takiej umowie winien brzmieć:
„Wszelkie spory wynikające z niniejszej umowy będą rozstrzygane przez Sąd Arbitrażowy przy Opolskiej Izbie Gospodarczej w Opolu zgodnie z regulaminem tego Sądu”.
Dokonanie takiego wspólnego zapisu może wprawdzie nastąpić później jednak praktyka wykazała, że udaje
się to stronom najbardziej na początku współpracy przy zawieraniu umowy.
W świetle przepisów wyroki sądu polubownego (arbitrażowego) mają moc prawną równą wyrokom sądu powszechnego (art. 1212 kpc).
Czas uzyskania wyroku w sądzie polubownym (arbitrażowym) jest wielokrotnie krótszy.
Opłata za postępowanie jest znacznie niższa, niż w sądach powszechnych. Największe oszczędności
występują w sporach o zapłatę dużych kwot powyżej 500.000 zł, przy których opłata wynosi od 2,5% do
1% za każdą instancję, a w sądach powszechnych opłata stała wynosi 5% w każdej instancji.
Korzystanie z sądownictwa arbitrażowego zapobiega poza tym zrywaniu istniejących między podmiotami gospodarczymi więzi gospodarczych.
Dla zapewnienia wysokiej jakości wyrokom Opolskiego Sądu Polubownego (Arbitrażowego) prezydium tego
sądu zaproponowało pięć List Arbitrów Rekomendowanych i Mediatorów, na których znajdują się między
innymi nazwiska sędziów Sądu Najwyższego i Sądu Okręgowego w Opolu w stanie spoczynku oraz nazwi-
ska byłych długoletnich sędziów, którzy następnie przeszli do pracy w kancelariach adwokackich i radców prawnych oraz praktyków gospodarczych.
POSTĘPOWANIE PRZED SĄDEM ARBITRAŻOWYM MOŻE BYĆ DWUINSTANCYJNE.
Zapraszamy do rozstrzygania sporów poprzez umieszczanie w/w klauzul w umowach i rozstrzyganie ich w Sądzie Arbitrażowym działającym przy OIG w Opolu.
Szczegóły działania Sądu Arbitrażowego znajdziecie Państwo na stronie internetowej: www.oig.opole. pl
Zarząd OIG w Opolu
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
7
PROSTO Z OIG
Fot.Romuald Kubik
8
STRZELECKIE PERŁY
Perły Roku to plebiscyt Strzelca Opolskiego, w którym Czytelnicy wybierają wyróżniające się kobiety powiatu, działające społecznie na rzecz lokalnego środowiska, uzdolnione, pomagające innym. Honorowane są panie: Przebojowe, Elokwentne, Rezolutne, Łebskie i Aktywne (PERŁA).
Na gali odbywającej się 12 marca w Strzeleckim Ośrodku Kultury kandydatki do tytułu Perły otrzymały srebrne zawieszki z perłą, a pani Anna Piątkowska - złotą broszę biżuterię firmy Aparat - ufundowaną przez Karola Cebulę.
W tym roku do tytułu Złotej Perły czytelnicy Strzelca Opolskiego zgłosili osiem kandydatek: Annę Czub z Toszka, Marię Jelito z Jemielnicy, Irenę Koczyk z Błotnicy Strzeleckiej, Urszulę Koik z Suchodańca, Brygidę Kopę z Dolnej, Urszulę Niewczas ze Strzelec Opolskich, Annę Piątkowską ze Staniszcz Małych i Krystynę Wodniok z Ujazdu.
Teresa Cwielong, Danuta Kędzierska, Brygida Pytel, Hildegarda Kokot, Barbara Musioł, Romana Rogulska, Regina Koloch
Niespodzianką dla tegorocznej Perły była nagroda ufundowana przez Super Perłę - europosłankę Danutę Jazłowiecką (w ciągu ośmiu lat trwania plebiscytu kapituła konkursu przyznała dwie Super Perły: Danucie Jazłowieckiej i Dorocie Simonides). Jest to wyjazd do Brukseli do Europarlamentu. Plebiscyt Perły Roku został wyróżniony w tym roku w konkursie Stowarzyszenia Gazet Lokalnych Local Press, w kategorii najlepsza akcja dziennikarska.
nr 2 (117) marzec 2016
Do tej pory tytuł Perły zdobyły:
Karola Cebuli, wydawcy, prezes zarządu, aktywne działacza naszej Opolskiej Izby Gospodarczej w Opolu: - Poprzez konkurs chodziło nam, żeby ukazać te kobiety z realnej i prawdziwej Polski, którzy robią konkretne, widoczne rzeczy dla społeczności lokalnych z Jemielnicy, Toszka, czy Staniszczy Małych oraz innych miejscowości. Siła naszych laureatek tkwi nie w pięknych politycznych kalamburach słownych trąbionych w telewizorach, ale w cichych i konkretnych dokonaniach, które widać tutaj. Ich wartość? Wartość pereł...
PROSTO Z OIG
Nowa inicjatywa promocyjna
„Informator Opolskiej Izby Gospodarczej” na łamach NTO Dzięki porozumieniu Zarządu Opolskiej Izby Gospodarczej z Nową Trybuną Opolska w okresie 10 miesięcy jest możliwość promowania wszystkich chętnych członków OIG. Chcielibyśmy- powiedział prezes Henryk Galwas – żeby nasi członkowie wykorzystali przeznaczone im łamy „NTO” w nakładzie specjalnym zatytułowanym
„Informator OIG”, który będzie się ukazywał w przedostatni czwartek każdego miesiąca. Będzie to nietypowa, ale bardzo ciekawa forma promocji przedstawiająca działalność z zakresu produkcji, usług, jak również prezentację nowych osiągnięć. Redakcja Nowej Trybuny Opolskiej zadeklarowała wszystkim chętnym członkom OIG pomoc w opracowaniu i redagowaniu treści tematów oraz zamieszczaniu fotografii. W związku z powyższym prosimy wszystkich chętnych członków OIG o przesłanie informacji dotyczącej uczestnictwa w tej formie promocji podjętej przez Izbę w Nowej Trybunie Opolskiej.
(pej)
Źródła finansowania przez urzędy pracy
9
W dniu 25 lutego br. w siedzibie Opolskiej Izby Gospodarczej odbyło się spotkanie informacyjno konsultacyjne z udziałem Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu. Dotyczyło ono nowych i sprawdzonych finansowych form wsparcia dla pracodawców i przedsiębiorców realizowanych przez urzędy pracy. Omawiano w nim również możliwości finansowania kosztów kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawcy ze środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego. Spotkanie prowadziła Izabela Bocheńska – kierownik Centrum Aktywizacji Zawodowej Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
PROSTO Z OIG
Spotkanie w siedzibie OIG
10
Fot. JP
JAK SKUTECZNIE SIĘGNĄĆ PO EUROPEJSKIE DOTACJE W dniu 10 marca Opolska Izba Gospodarcza i Biuro Consultingowo-Handlowe „Gwarancja” (członek OIG) zorganizowały spotkanie w Opolu dotyczące możliwości pozyskania finansowania działalności gospodarczej z funduszy europejskich dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z województwa Opolskiego – członków Opolskiej Izby Gospodarczej. Licznie przybyłych uczestników spotkania przywitał prezes Henryk Galwas, który podkreślił rolę Opolskiej Izby Gospodarczej w organizacji tego typu pomocy dla podmiotów pragnących wsparcia, uzasadnił też wybór poznańskiej firmy do przeprowadzenia prezentacji. Jest to firma – zdaniem prezesa – jedna z najlepszych w kraju, działająca na rynku od 1993 roku. Uczestników spotkania przede wszystkim interesowały możliwości wsparcia w ramach RPO 2014 - 2020 Województwa Opolskiego. Regionalne Programy Operacyjne zostały podzielone: na działania inwestycyjne dla przedsiębiorców i sfery samorządowej oraz na działania szkoleniowe finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego. nr 2 (117) marzec 2016
Jeżeli chodzi o Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego, to planuje się ogłoszenia konkursów Innowacje w przedsiębiorstwach (Działanie 1.1) w tym roku.
PROSTO Z OIG W drugim (z alokacją 56 mln zł) i trzecim kwartale (z alokacją 57 mln zł). Co możemy zrobić w ramach tych konkursów? Budowa i rozbudowa zakup wyposażenia zaplecza badawczorozwojowego w celu rozwoju działalności innowacyjnej przedsiębiorstw. W czwartym kwartale w ramach RPO WO zostanie przeprowadzony konkurs pn.”Efektywność energetyczna w MŚP” z alokacją 16 mln. zł. Dotyczy to kompleksowej termomodernizacji. W tym przypadku będzie jednak wymagany obowiązkowy audyt energetyczny, za który (w zależności od efektywności inwestycji) przyznawana będzie określona w regulaminie konkursu ilość punktów.
Poza RPO WO istnieje możliwość pozyskiwania dotacji z programu centralnego PO Inteligentny Rozwój 20142020. W tym roku nabory ogłasza Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Ministerstwo Gospodarki oraz inne instytucje, co dla przedsiębiorców może stanowić pewien problem w monitorowaniu ogłaszanych konkursów. Należy podkreślić, że udział w tych konkursach wymaga zebrania dość skomplikowanej dokumentacji i sporządzenia odpowiedniego wniosku. Prowadzący spotkanie informacyjne Biura „Gwarancja” doradził, żeby w tych przypadkach skorzystać z wyspecjalizowanego doradztwa w tym zakresie - Można też skorzystać z naszej pomocy- zaproponował na zakończenie spotkania właściciel Biura „Gwarancja” - Jan Guss. (pej)
11
Fot. JP
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
Prąd w darze od Słońca, czyli fotowoltaika
Podstawowym elementem instalacji
fotowoltaicznej jest panel fotowoltaiczny oraz falownik.
12
Artykuł dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu
Panel fotowoltaiczny przekształca energię promieniowania słonecznego na energię elektryczną prądu stałego. Falownik przekształca energię elektryczną prądu stałego wytworzoną przez panele fotowoltaiczne na energię prądu zmiennego 230 V 50 Hz. Panele fotowoltaiczne umieszcza się na dachu budynku, na połaci dachowej skierowanej na południe i łączy się je w szereg tak by uzyskać większe napięcie. Falownik najlepiej zlokalizować w pobliżu domowej rozdzielni głównej, można również w innym pomieszczeniu bądź na zewnętrznej ścianie budynku. Ilość energii elektrycznej wytworzonej przez instalację fotowoltaiczną zależy od intensywności promieniowania słonecznego padającego na panele fotowoltaiczne, czasu ekspozycji oraz poprawności projektu i wykonawstwa instalacji. Co musimy sprawdzić przed decyzją o montażu instalacji fotowoltaicznej na naszym domu? Czy połać dachowa nie leży w strefie cienia rzucanego przez inne budowle, kominy, drzewa. Należy bezwzględnie unikać zacieniania paneli fotowoltaicznych. Do najnr 2 (117) marzec 2016
ważniejszych czynników wpływających na wydajność systemu fotowoltaicznego jest odpowiednia orientacja dachu, jego nachylenie i zacienienie oraz samo wykonawstwo instalacji. Zalecane instalacje fotowoltaiczne z przeznaczeniem do zasilania domów jednorodzinnych nie przekraczają mocy 5 kW, zatem są to instalacje jednofazowe. Dla mocy powyżej 10 kW stosuje się generatory PV w układzie trójfazowym. W przypadku zaniku napięcia w sieci zasilającej budynek, generator fotowoltaiczny automatycznie wyłącza się. Ponowne włączenie odbywa się w sposób automatyczny. Przepływ prądu przez panele fotowoltaiczne podczas pracy generatora PV powoduje nagrzewanie powierzchni paneli, wskutek czego następuje topnienie zalegającego na panelach śniegu i przywrócenie normalnych warunków pracy instalacji.
Prąd w darze od Słońca, czyli fotowoltaika
Fot. Patrycja Geisler
W odróżnieniu od innych źródeł, w instalacji PV nie ma elementów ruchomych, jest to czynnikiem decydującym o trwałości instalacji. Producenci paneli fotowoltaicznych gwarantują spadek wydajności po 25 latach eksploatacji, nie większy jednak niż 15%. Decydującym elementem przy zakupie instalacji jest dochowanie należytej staranności przy wyborze firmy oferującej sprzedaż i montaż instalacji. Nie należy uprzedzać się do paneli produkcji chińskiej, bo około 70% produkcji pochodzi z Chin, a produkcja odbywa się według zachodnich technologii. Firmy które deklarują produkcję paneli w Europie, w większości montują je na bazie importowanych z Chin ogniw krzemowych. Istotnym elementem instalacji jest falownik, wiodącym technologicznie są rozwiązania zachodnie, głównie niemieckie. Ważnym jest również projekt oraz staranny i poprawny dobór pozostałych elementów składowych instalacji, gdyż zakłada się technologiczną żywotność instalacji nie mniejszą niż 25 lat.
Wyprodukowana w instalacji PV energia elektryczna winna być w pierwszej kolejności konsumowana przez odbiorniki domowe. Po wejściu w życie ostatniej nowelizacji prawa energetycznego, tzw. małego trójpaku, prywatni inwestorzy uzyskali możliwość przyłączania do sieci mikroinstalacji OZE, przy czym jedynym wymogiem w tym celu jest zgłoszenie do lokalnego zakładu energetycznego. Zatem po wykonaniu i oddaniu do użytku instalacji generatora PV należy złożyć do lokalnego dystrybutora sieci energetycznej wypełniony formularz oświadczenia o wykonaniu mikroinstalacji. Druk dostępny jestdo pobrania ze strony dostawcy energii elektrycznej. Montaż wszelkich instalacji fotowoltaicznych o mocy do 40 kW (zarówno na dachu jak i na gruncie) nie wymaga pozwolenie na budowę (art. 29 ust. 2 pkt 16 Prawa Budowlanego).Budowa urządzeń o wysokości poniżej 3 metrów na obiektach budowlanych nie wymaga również zgłoszenia prac budowlanych (art.30 Ust. 1a pkt. 3b Ustawy Prawo Budowlane).
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
13
System finansowania ochrony środowiska
w Polsce i woj. opolskim
Polska jest prawie 40 milionowym, nowoczesnym krajem środkowej Europy, od 2004 r. członkiem Unii Europejskiej. Z powodzeniem realizuje polityką ekorozwo14
ju, w której zasoby naturalne stanowią podstawę do zrównoważonego rozwoju
Artykuł dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu
gospodarczego i społecznego państwa.
Bez względu na orientacje polityczne poszczególnych ekip rządowych racjonalne wykorzystanie zasobów oraz ich ochrona musi być troską o przyszłe pokolenia wyrażonej w polityce ekologicznej państwa. W wyniku ewolucji systemu jego podstawą są fundusze ekologiczne finansowane z zasobów krajowych jak i zagranicznych. I tak Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej od 1989 roku realizuje zadania strategiczne, ogólnokrajowe oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚ i GW), które uzyskały osobowość prawną w 1993 r. - wspierające zadania regionalne, w każdym z 16 województw. Najistotniejsze pod względem rozmiaru finansowego i członkostwa Polski w Unii Europejskiej jest pełnienie przez Narodowy Fundusz oraz wojewódzkie fundusze roli Instytucji Wdrażającej dla priorytetów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ) w latach 2007-2013. Program Infrastruktura i Środowisko stanowi obecnie jedno z najważniejszych źródeł finansowania ochrony środowiska
nr 2 (117) marzec 2016
w Polsce. Z budżetu PO IiŚ (2007- 2013) przekraczającego 28 mld euro, na inwestycje w zakresie ochrony środowiska przeznaczono ponad 5 mld euro. Regionalne Programy Operacyjne) stanowią silne oparcie instytucjonalne i finansowe dla jednostek samorządowych, przedsiębiorstw, organizacji ekologicznych i wielu innych beneficjentów. Liczba i wartość projektów, a także osiągane efekty, udowodniły w minionych ponad dwóch dekadach, instytucjonalną zdolność Funduszy do wdrażania i finansowania zróżnicowanej palety zadań i programów, a tym samym potwierdziły sprawność całego systemu. Fundusze są w pełni przygotowane do nowych wyzwań, które – dzięki absorpcji środków unijnych w kolejnej perspektywie budżetowej Unii Europejskiej 2014-2020 – dadzą polskiej gospodarce i samorządom impuls rozwojowy na nadchodzące lata. Wspólna strategia 2013-2016 Unijnym priorytetem do roku 2020 – ze względu na zagrożenia wynikające ze zmian klimatu – będzie przejście na niskoemisyjną gospodarkę i efektywne korzystanie z zasobów.
System finansowania ochrony środowiska
w Polsce i woj. opolskim
W nowej perspektywie finansowej 2014–2020 najwięcej środków Komisja Europejska przeznaczy na wsparcie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii, na badania i działania innowacyjne, na wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw, a także na rozwój obszarów wiejskich. Realizując tak nakreślone wyzwania ekorozwoju dla Unii Europejskiej, we „Wspólnej Strategii działania Narodowego Funduszu i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej na lata 2013–2016 z perspektywą do 2020 roku” sformułowano cele dla czterech podstawowych kierunków finansowania ochrony środowiska w Polsce: zrównoważona ochrona i gospodarowanie zasobami wodnymi, gospodarka odpadami i ochrona ziemi, ochrona atmosfery, w tym przeciwdziałanie zmianom klimatycznym, a także ochrona przyrody i różnorodności biologicznej. W Strategii 2013-2016 zapisano też, że Narodowy Fundusz będzie wspierał fundusze wojewódzkie środkami przeznaczonymi na rozwiązywanie problemów regionalnych. Strategia zakłada wsparcie realizacji merytorycznej działalności Funduszy w ramach priorytetów realizujących cele środowiskowe wynikające z krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych, w szczególności Polityki Ekologicznej Państwa w latach 2009–2012 z perspektywą do roku 2016 (PEP), a także Strategii Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko. W perspektywie strategicznej do 2020 roku system wzajemnie współpracujących Funduszy skutecznie i elastycznie będzie wspierać swoich beneficjentów w realizacji wysokiej jakości przedsięwzięć służących poprawie stanu środowiska i zrównoważonemu gospodarowaniu jego zasobami, stale podnosząc efektywność swoich działań.
63,5 mld zł (kwoty z 2007 roku). Ocenia się, że ponad 80% zapotrzebowania na środki finansowe przeznaczone na realizację celów polityki ekologicznej wynika z konieczności wdrażania Traktatu Akcesyjnego i nowych dyrektyw. Znaczny strumień środków unijnych, w tym zwrotnych, na zadania ochrony środowiska w latach 2014–2020, nowe instrumenty finansowe, zwiększająca się świadomość ekologiczna społeczeństwa, nowe obszary rozwoju gospodarczego, innowacje i nowe technologie, są dla Funduszy szansą na rozwój kompetencji instytucjonalnych. Promowanie zachowań ekologicznych, działań i przedsięwzięć służących zachowaniu różnorodności biologicznej oraz - co staje się istotnym, trudnym i kosztownym wyzwaniem - realizacja zadań dotyczących adaptacji do zmian klimatycznych Każdego roku Narodowy Fundusz i wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej zawierają tysiące umów na dofinansowanie przedsięwzięć zarówno tych wielkich, jak i małych lokalnych zadań.
Podstawy funkcjonowania NFOŚiGW i WFOŚiGW zgodnie z dokumentem „Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009–2012 z perspektywą roku 2016” oszacowano, że niezbędne nakłady na wykonanie zadań w latach 2009– 2012 wyniosły 66,2 mld zł, na lata 2013–2016 wyniosą zaś
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
15
Wsparcie doradztwa energetycznego (cz.1)
Projekt „Ogólnopolski system wsparcia
doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej
oraz OZE”realizowany jest w ramach 16
Programu Operacyjnego Infrastruktura Środowisko na lata 2014–2020.
Projekt „Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE”realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura Środowisko na lata 2014–2020. Beneficjentem (Partnerem wiodącym) projektu jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we współpracy z 15-stoma Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) i Urzędem Marszałkowskim Województwa Lubelskiego, jako Partnerami. Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (Instytucja Zarządzająca) wraz z Ministerstwem Gospodarki (Instytucja Pośrednicząca) oraz NFOŚiGW (Partner Wiodący) wypracowało w 2014 r. Koncepcję Projektu Doradztwa Energetycznego. Projekt wpisany został przez MIiR do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020. Komisja Europejska doceniła współpracę oceniając Projekt Doradztwa jako uzasadniony i dobrej jakości, co umożliwia dalszą realizację założeń Projektu.
nr 2 (117) marzec 2016
Artykuł dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu CEL PROJEKTU Wsparcie projektów przyczyniających się do realizacji pakietu klimatyczno-energetycznego UE 20/20/20. Zgodnie z celem ogólnym Projektu wybór celów szczegółowych odpowiada obszarom, które mają podstawowe znaczenie dla wsparcia realizacji unijnego celu 20/20/20 (w przypadku Polski 20/20/15) i są adekwatne do zidentyfikowanych barier rozwoju niskoemisyjnej gospodarki oraz uwarunkowań dla konieczności wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkalnictwa, przemysłu oraz osób fizycznych, wynikającego z prawa UE i dokumentów programowych.
Wsparcie doradztwa energetycznego (cz.1)
SZCZEGÓŁOWE CELE PROJEKTU 1. Zwiększenie świadomości w zakresie rozwoju gospodarki niskoemisyjnej. 2. Wsparcie gmin w przygotowaniu i wdrażaniu PGN/ SEAP. 3. Wsparcie w przygotowaniu i wdrażaniu inwestycji w za kresie efektywności energetycznej (EE) i OZE. ZADANIA PROJEKTU: - projekt doradczy ma za zadanie wyeliminowanie zidtyfikowanych barier rozwoju niskoemisyjnej gospodarki oraz wsparcie w dążeniu do pełnej realizacji zobowiązań Polski wynikających z dyrektyw UE, - wykorzystanie szablonów stosowanych w ramach inicjatywy KE do monitorowania przygotowania, wdrażania SEAP oraz monitorowania najlepszych praktyk, jak również identyfikowania projektów w zakresie efektywności energetycznej i OZE przewidzianych w strategiach adaptacji do zmian klimatu.
europejskie, dotyczących przykładów przygotowania, finansowania, wdrażania projektów w zakresie efektywności OZE, - utworzenie bazy danych o dobrych praktykach. Przygotowanie i przeprowadzenie szkoleń oraz działań informacyjnych: - szkolenia i działania informacyjne skierowane do samorządów, przedsiębiorców, w tym MŚP i społeczności lokalnej w tym osób fizycznych, z zakresu efektywności energetycznej i OZE, - informacja i wymiana doświadczeń z wykorzystaniem systemów informatycznych, - przygotowanie i przeprowadzenie szkoleń energetyków gminnych.
Wdrożenie i rozwój systemu doradztwa: - prowadzenie badań i analiz, w tym, w szczególności analiz doświadczeń wynikających z wdrażania aktualnych programów wspierania efektywności energetycznej i OZE (NFOŚiGW, PO IiŚ 2014–2020, LIFE, RPO, HORYZONT 2020), - organizowanie konferencji zwiększających świadomość społeczności lokalnej na temat niskoemisyjnej gospodarki oraz inicjatywy Porozumienia Burmistrzów, - udział w warsztatach, seminariach organizowanych przez Biuro Porozumienia Burmistrzów i inne instytucje FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
17
Zbieram i wspieram
Fot. Patrycja Geisler
PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, które jest właścicielem Elektrowni Opole,
dołączyło do eko-akcji „zbieram i wspieram”, zainaugurowanej przez Sekretariat Misji Zagranicznych Księży Sercanów w ramach pro18
jektu zbieramto.pl.
Akcja „zbieram i wspieram” polega na gromadzeniu m.in. małych elektrośmieci. Dochód z ich utylizacji pomoże w budowie przedszkola dla kilkuletnich Filipińczyków dzieci ofiar tajfunu Sendong. - Realizując idee CSR, PGE pamięta o otaczającym środowisku, jak również o najbardziej dotkniętych przez los. Stąd zaangażowanie w akcję „zbieram i wspieram”, realizowaną przez Sekretariat Misji Zagranicznych Księży Sercanów przy partnerskim udziale firmy recyklingowej ARGO-FILM - podkreśla firma w komunikacie. Dzisiejszy „bilans” pomocy to: 20 domów i przedszkole dla ofiar tajfunu na Filipinach, 4 862 posiłków dla dzieci ze świetlic przyparafialnych z dzielnicy nędzy w urugwajskim Montevideo, trwające budowy przychodni Jana Pawła II w Kongo i kościoła na Filipinach, bilety na Światowe Dni Młodzieży w Krakowie, ponad pół miliona złotych uzyskanych m.in. ze zbiórek srebrnego i złotego złomu, elektrośmieci, bilonu zagranicznych walut, kasztanów… Bez Was: Darczyńców, wolontariuszy, partnerów i sympatyków by się nie udało … ponad 5 ton zużytych baterii „zbieram i wspieram”, kolejna recyklingowa inicjatywa zbieramto.pl, polega na gromadzeniu elektrośmieci. Dotychczas udało się uzbierać prawie 5 ton baterii, ponad nr 2 (117) marzec 2016
Artykuł dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu
tonę płyt CD/DVD, 60 kg telefonów komórkowych, 23 tony dużych elektrosprzętów i 8 ton metalowego złomu. Ponadto, w grudniu 2015, podczas współorganizowanej z Urzędem m.st. Warszawy i Fundacją Profeto, Warszawiacy dostarczyli 21 ton dużych elektroodpadów i 450 kg baterii o łącznej wartości 4 000 zł. Dochód będzie przeznaczany na wykończenie przedszkola dla małych Filipińczyków. Akcja „zbieram i wspieram” zyskuje coraz większy zasięg oraz rangę. Misyjne eko-pojemniki pojawiają się w siedzibach dużych przedsiębiorstw i organizacji w całej Polsce. W 2016 r. nawiązano stałą współpracę z PGE oraz Lubelskim Węglem „BOGDANKA”. Niebawem zostanie także uruchomiony ogólnopolski projekt „szkołazmisją.pl”, łączący ochronę środowiska z kształtowaniem postaw dobroczynnych i świadomości misyjnej wśród uczniów. „Biorąc udział w tej akcji w prosty sposób pomagamy potrzebującym, inspirujemy najbliższe środowisko działaniami charytatywnymi, budujemy świadomość ekologiczną oraz motywujemy do ochrony środowiska naturalnego” – mówi Sławomir Zawada, prezes PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA. Oprac. Edh
Fot.Michał Bober
XXXVIII CENTRALNA OLIMPIADA WIEDZY GEODEZYJNEJ I KARTOGRAFICZNEJ Zarząd Opolskiej Izby Gospodarczej w Opolu zwrócił się do firm, którzy są członkami Izby w imieniu Dyrektora Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Kazimierza Gzowskiego w Opolu o wsparcie finansowe XXXVIII Centralnej Olimpiady Wiedzy Geodezyjnej i Kartograficznej, której ta szkoła będzie organizatorem w dniach od 31 marca do 2 kwietnia 2016r. Olimpiada przeznaczona jest dla uczniów klas geodezyjnych z 26 szkół ponad gimnazjalnych. W olimpiadzie weźmie udział ponad 130 uczniów wraz z opiekunami i członkami jury.
Szkoła będzie gościć około 100 uczestników wraz z opiekunami, Komitet Główny i Jury - w sumie około 130 osób. Organizator zobligowany jest do zapewnienia uczestnikom noclegów, wyżywienia i dojazdów. Dyrektor Zespołu Szkół Zawodowych zakupi nagrody, upominki, materiały reklamowe i promocyjne. Jest to ważna i prestiżowa impreza, której idea zaowocuje w przyszłości, wszak dotyczy młodego pokolenia polskiej młodzieży.
POMOC CHIŃSKIEGO SPECJALISTY W Opolskiej Izbie Gospodarczej, na prośbę naszego członka firmy Galvet, zorganizowano spotkanie z Yingnan Sun, specjalistą ds. międzynarodowych w Instytucie Kunfuncjusza Politechniki Opolskiej. Firma Galvet nawiązala współpracę w Chińską Republiką Ludową, gdzie wkrótce podpisze odpowiedni kontrakt.
Do spotkania Pani Prezes Galvetu z Panem Yingnan Sun, doszło również dzięki uprzejmości Pana Wojciecha Najdy – dyrektora Biura Rektora Politechniki Opolskiej.
19
PROSTO Z OIG
Korzyści z RPO WO 2014-2020 O Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Opolskiego na lata 2014-2020 rozmawiano 29 lutego w urzędzie marszałkowskim, tym razem z parlamentarzystami, radnymi województwa oraz środowiskami naukowymi.
20
Prowadzący spotkanie, wicemarszałek Antoni Konopka, wymieniał korzyści, jakie region mieć będzie z realizacji RPO WO 2014-2020. To m.in. 100 km sieci kanalizacji sanitarnej, 100 km zmodernizowanych lub przebudowanych dróg, 500 ha przygotowanych terenów inwestycyjnych. Wsparcie otrzyma ok. 1200 przedsiębiorców i 25 tys. osób bezrobotnych, 36 tys. uczniów weźmie udział w różnego rodzaju projektach edukacyjnych podnoszących poziom nauczania i wreszcie: 350 tys. mieszkańców (czyli co trzeci) skorzysta z ulepszonych usług zdrowotnych. Już w tym roku z tytułu realizowanych projektów ich beneficjenci otrzymają wypłaty w wysokości ok. 550 mln złotych. Ponieważ w spotkaniu udział brali przedstawiciele środowisk naukowych Opolszczyzny, zaprezentowano działania adresowane właśnie do nich. Są to kompetencje w szkolnictwie wyższym (przewidziano na ten cel: 826,6 mln euro), studia doktoranckie (112,2 mln euro), zarządzanie w instytucjach kształcenia wyższego (229,2 mln euro), umiędzynarodowienie polskiego szkolnictwa wyższego (85 mln euro). Obecny na spotkaniu rektor Politechniki Opolskiej, Marek Tukiendorf (laureat Platynowego Lauru za 2015 – od red.) zwracał uwagę na zasadność kontynuowania programu stypendiów doktoranckich oraz potrzebę systemowego uregulowania kwestii wkładów własnych dla uczelni. - Chcielibyśmy móc skorzystać z funduszy, bo dla naszej uczelni to wielka szansa na nowe inwestycje, na poprawienie infrastruktury, ale obawiam się, że nie zdołamy zebrać odpowiednich kwot potrzebnych na wkłady własne – mówił wicemarszałek.
MS
nr 2 (117) marzec 2016
Prowadzący spotkanie wicemarszałek Antoni Konopka
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu Korzyści wynikające z oferty to : niskie oprocentowanie, brak dodatkowych opłat i prowizji oraz profesjonalna obsługa i doświadczenie Wojewódzkiego Funduszu w finansowaniu inwestycji realizowanych przez przedsiębiorców działających w sektorze MŚP.
od 2,5% bez opłat i prowizji
21
POŻYCZKI DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Punkt Informacyjny Pożyczek
Opole ul. Krakowska 53, pokój nr 1,
tel. 77 45 45 891 wew. 129, 149, 103 e-mail: sekretariat@wfosigw.opole.pl www.wfosigw.opole.pl
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2007-2013
FORUM OPOLSKIEGO BIZNESU
Forum
22
OPOLSKIEGO BIZNESU
nr 2 (117) marzec 2016