KRANT: Lerarenopleiding PXL-Education opnieuw 'out of office'

Page 1

1

woensdag 20 en donderdag 21 april 2016 2

speciAle uitGAve met AuGmented reAlity

10

+5˚ +17˚11

3

12

4

13

5

14

lerarenopleiding pxl opnieuw “out of office” Hasselt - Na het geslaagde sociale experiment vorig jaar om twee dagen de schoolgebouwen te sluiten maar toch lessen te blijven voorzien, organiseert hogeschool PXL dit jaar opnieuw twee PXL Breekt Uit-dagen. Bovendien ontvangen de meer dan 1200 studenten en lectoren van de lerarenopleiding deze speciale PXL Breekt Uit-krant , met toepassing van augmented reality. Met een smartphone of tablet, krijgt de lezer gerichte bijkomende informatie over de foto’s. Een primeur voor krant en onderwijs! De krant biedt een overzicht van alle PXL Breekt Uit-activiteiten van de lerarenopleiding en 40 didactische stagelessen met augmented reality. Volgens Marc Hermans, departementshoofd van de lerarenopleiding, was het geen enkel probleem om ook dit jaar buiten het schoolgebouw uitdagende activiteiten te organiseren. “ Onze lerarenopleiding zit met al haar stages en projecten al dagelijks in het werkveld. Nieuw is wel dat vele projecten

6

15

7

16

8

17

9

18

opleidingsoverstijgend worden uitgevoerd. Zo gaan studenten van secundair onderwijs les geven in een lagere of kleuterschool en ook omgekeerd. Meer zelfs, sommige studenten doen een project met studenten buiten de lerarenopleiding. Zo worden er lessen “seksuele opvoeding bij kleuters” in duo gegeven door studenten vroedkunde en onze studenten lerarenopleiding. Op die manier bundelen we de inhoudelijke expertise uit de opleiding vroedkunde met de didactische expertise van lerarenopleiding, mooier kan niet. Het tweede echt nieuwe element is uiteraard onze krant met augmentede reality. Vorig jaar slaagden we er al in om een eigen krant uit te geven van onze activiteiten maar dit nu nog eens overdoen met augmented reality is uniek. De mogelijkheden zijn groot en zeker voor het onderwijs opent dit interessante didactische mogelijkheden. De lezer zal het ongetwijfeld zelf ondervinden wanneer hij de krant leest met behulp van smartphone Marc Hermans, departementshoofd van de lerarenopleiding en Joëlle Kalmes, hoofdredactrice van de PXL-krant, voor of tablet”. Vervolg zie pagina 2 de gesloten deur van PXL. foto PXL

10 vragen aan algemeen directeur Ben lambrechts 1.Waarom deze tweede editie? We moeten blijven anticiperen op de veranderingen in de samenleving. Met PXL Breekt Uit worden alle PXL’ers verplicht om een nieuwe blik te werpen op hun dagelijkse gewoonten. In het onderwijs moet je blijven kijken naar de toekomst en testen of je toekomstbeeld realistisch is. 2. Evolutie/verschil met vorige editie Vorig jaar was het een nieuw project en gaven we onszelf twee weken om activiteiten op poten te zetten. Dat schokeffect is nu weg. Dit jaar kreeg iedereen wat meer tijd, maar ook enkele nieuwe spelregels. Er vinden drie soorten

activiteiten plaats: onderwijsactiviteiten via digitale weg, onderwijsactiviteiten in co-creatie met het werkveld en onderwijsactiviteiten in een multidisciplinaire context.

het werkveld krijgen we unaniem positieve reacties op PXL Breekt Uit. Ze hebben nood aan professionals die over de juiste competenties beschikken in een samenleving die in ijltempo verandert. Met 3.Transfer naar bedrijfswereld? PXL Breekt Uit zetten we in op Kan de bedrijfswereld ook authentiek leren, multidisciplinarizo’n initiatief nemen en laten teit en nieuwe ICT-mogelijkheden. renderen? Met deze nieuwe onderwijsvormen Het bedrijfsleven is al veel met in- willen we maximaal inspelen op novatie bezig. Ze kunnen natuur- de veranderende samenleving, in lijk niet allemaal twee dagen de samenwerking met het werkveld. deuren sluiten. Maar veel bedrijven en overheden 5. Wordt/Is onderwijs tijd en nemen initiatieven om ruimte onafhankelijk? het nieuwe werken te Gedeeltelijk. Binnen Hogeschool introduceren. Ook bij PXL trekken we de kaart van blenKMO’s en startups zie ded learning, waarbij verschillende je een evolutie. Werken is leer- en werkvormen gecombineerd voor veel ondernemers niet worden. ICT kan zinvol worden meer tijd- en plaatsgebon- ingezet, wat anytime anywhere den. Ze zoeken de nabijheid learning mogelijk maakt. Maar op van andere onder- we streven ook naar een sterke nemers, wat nieuwe verwevenheid met het werkveld, mogelijkheden bijvoorbeeld door werkplekleren. creëert. 6. Augmented Reality? Een hype 4. Is de output of kan onderwijs vervangen écht (onderwijs) worden door instructiefilms en vernieuwend? zelfinstructie? Dat is de be- We moeten open staan voor doeling. Uit nieuwe technologieën en er de gerealiseerd door pxl

mogelijkheden van onderzoeken en uitproberen. Maar er is in het onderwijs alleen plaats voor als we ze op een zinvolle manier kunnen aanwenden. Blended learning wil zeggen dat je verschillende onderwijsvormen gaat mengen. Ex- cathedraonderwijs is nog lang niet afgeschreven. Er blijft een rol voor de gepassioneerde docent die hoorcolleges geeft en waar studenten mee in interactie kunnen treden. 7. PXL scoort in Vlaams Onderwijslandschap?! De vorige editie van PXL Breekt Uit heeft ons geen windeieren gelegd. We hebben toen vooral geleerd dat het werkveld staat te trappelen om mee te denken en te werken aan ons onderwijs. Maar we hebben een traditie van innovatief onderwijs uitgebouwd. De laptop is heel sterk ingeburgerd, en onze onderzoekscel ICTO (ICTgebruik in het onderwijs) doet aan onderzoek en dienstverlening in het hele scala van ICT-toepassingen in het onderwijs: denk maar aan smartboards, tablets en MOOC’s. Maar het is ook belangrijk om iedereen mee te krijgen en te houden in deze digitale revolutie.

8. Ben Lambrechts aftoetsen aan de X-factor? Er zijn collega’s die beter beantwoorden aan het X-factor-model dan ikzelf. Een visie is iets waar je naartoe werkt. Ik ben wel heel gepassioneerd met de hogeschool bezig en denk ook dat ik over voldoende empathie beschik. Collega’s uit het werkveld noemen me ondernemend en innovatief. Als algemeen directeur moet je sowieso goed kunnen netwerken en samenwerken, en moet je thuis zijn in verschillende disciplines. Het belangrijkste is dat ik nog elke dag bijleer. 9. Waar is Ben Lambrechts op 20 en 21 april? Ook buitengesloten :-). Als fiere directeur ben ik nauw betrokken bij de hogeschool, en zal ik digitaal en/of fysisch in verbinding staan met de hogeschool. 10. Komt er een volgende editie van PXL Breekt uit!? Ja. We zullen ook deze editie evalueren, maar het is de bedoeling hier een blijvend project van te maken.


2

pxl-education

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Een krant met Augmented Reality Nieuwe uitdagiNg voor de redactie (vervolg van pagina 1) Vorig jaar was het PXL Breekt Uit-project een groot succes. Dit jaar doen we er nog een schepje bovenop door augmented reality toe te voegen aan onze krant. Departementshoofd Marc Hermans: “De hoofdredacteur van vorig jaar, informaticalector mevrouw Joëlle Kalmes, durfde de uitdaging aan om opnieuw een krant uit te geven. Geheel volgens de stijl van het departement vond ze dat een herhaling van vorig jaar onvoldoende vernieuwend zou zijn en dat we moesten zoeken naar nieuwe invalshoeken met extra meerwaarde”

Augmented reality

Media integreren die jongeren dagelijks gebruiken, zoals smartphone en tablet, was dé oplossing voor haar uitdaging. “Met een smartphone of tablet over een foto of object bewegen om meer en specifieke digitale info te genereren zoals videofragmenten, geluid, foto’s en tekst. In de ICT-wereld is dit al ingeburgerd. Augmented reality toevoegen aan onze artikels was een uitdaging maar uiteindelijk ook een meerwaarde voor de aangeboden lessen in de krant.” Verder biedt de uitgave van deze krant nog vele andere voordelen.

EDITO Door Marc Hermans,

departementshoofd PXL-Education

De wereld verandert razendsnel en om de nieuwe uitdagingen aan te kunnen moet ook ons onderwijs mee evolueren. En de ambitie om het onderwijs degelijk te veranderen is blijkbaar groot bij de minister van onderwijs. Heel wat dossiers liggen momenteel op tafel zoals het masterplan secundair onderwijs, het loopbaanpact en de conceptnota’s over de lerarenopleidingen en het hoger beroepsonderwijs van niveau 5. En sommige politici willen nog verder gaan en het basisonderwijs ook nog eens herbekijken. Is ons onderwijs dan zo slecht bezig of helemaal niet voorbereid op de nieuwe uitdagingen in de maatschappij? Enige nuancering hieromtrent is wenselijk. In het laatste OESO rapport over het Vlaams onderwijs staan heel wat aanbevelingen maar in de Europese ranglijst staan we nog altijd op nummer 7 en internationaal op nummer 16.

Zo krijgt de lezer een mooi gebundeld overzicht van alle Breekt Uit-projecten en lessen in de lerarenopleiding. Ook het feit dat studenten en lectoren van zowel kleuter, lager als secundair, een inkijk hebben in de inhoud en het verloop van lessen van andere junior-collega’s is zonder meer heel leerrijk en kan zelfs studiekeuzes versterken”. Het inhoudelijke idee was duidelijk maar hoe was dit praktisch realiseerbaar? Marc Hermans “Op de eerste plaats moest bekeken worden of de integratie van augmented reality technisch realiseerbaar was. Eens deze mogelijkheden onderzocht waren, moesten we zekerheid hebben dat de krant kon gedrukt worden. Hiervoor hebben we gelukkig weer een beroep kunnen doen op HBvL. Zonder hun extra inspanningen voor het onderwijs was het project niet mogelijk”.

Heldere indeling

Het project kon daarna van start gaan. Joëlle Kalmes “De uitwerking van het algemeen format voor de krant was essentieel. We kozen voor een heldere indeling met 16 bladzijden artikels over het Breek Uitproject en 24 bladzijden lessen door studenten met ondersteuning van lectoren. In de krant staan er per pagina 2 lessen, goed voor een totaal

Het redactieteam: Anne-Catherine Quetin, Annemie Skopinski, Koen Vandenhoudt, Nathalie Brabants, Joëlle Kalmès, Marc Hermans, Ans Hubert, Hilde Imberechts. (Niet op de foto: Corry Hermans, Michel Janssens, Alida Pierards, Elke Rosseels, Maxi Hanquier) foto PXL van 46 lessen: 26 lessen secundair onderwijs, 10 lessen lager onderwijs en 10 lessen kleuteronderwijs. De eigenlijke lessen omvatten telkens een samenvattend schema en een foto die aansluit bij het lesonderwerp. Door gebruik van augmented reality kan de lezer via een app heel wat extra informatie raadplegen.

werking. Joëlle Kalmès, hoofdredacteur: “Ook dit jaar moest alles op enkele dagen rond zijn want we kregen intussen bericht van HBvL dat de krant drukklaar moest ingeleverd worden op 15 april. In de redactie werden verantwoordelijken aangeduid voor specifieke taken. Het departementshoofd en ikzelf waren verantwoordelijk De uitwerking voor de hoofdredactie, de studenTijdens en na de paasvakantie ten – met ondersteuning van hun startten we met de inhoudelijk uit- lectoren – voor een lesbijdrage,

de opleidingshoofden om het geheel van de artikels en lessen van hun opleiding te stroomlijnen, de taalgroep voor de taalcontrole, de ict-groep voor de omzetting naar augmented reality en een fotoreporter voor het fotomateriaal. Het algemeen redactieteam zorgde voor een drukklare omzetting met het programma Indesign en hield ook toezicht op het uiteindelijk ontwerp per pagina en de verdeling van de kranten.

Een onderwijs zonder grenzen? of het de juiste keuzes zijn. Een wezenlijk kenmerk van onze snel wijzigende maatschappij is dat vele grenzen en obstakels in handelen en functioneren verdwijnen. Het is positief vast te stellen dat in de huidige hervormingsvoorstellen in het onderwijs ook vele grenzen en barrières worden afgeschaft. De onderwijsniveaus aso, tso , bso en kso verdwijnen in vele secundaire scholen. De overgang tussen lager, secundair en hoger onderwijs wordt gefaciliteerd. Er wordt ingezet op meer aandacht voor diversiteit en verschillen tussen leerlingen. Differentiatie, maatwerk en flexibilisering worden structureel ingebouwd.

van les geven maar eerder op de resultaten die ze bij leerlingen behalen, dan zijn we op de goede weg voor meer gemotiveerde leraren. En toch zijn er fundamentele grenzen die nog steeds niet verdwijnen. Zo is er de budgettaire grens die blijft. In alle voorstellen wordt er niet of nauwelijks over de financiële consequenties gesproken. Hoogstens gaat het dan over de technische term “budgettaire nuloperatie”. Meer zelfs, afgelopen week was er de pensioenhervorming – langer werken en minder pensioen – die het hele loopbaanpact op de helling zet. Met de ene arm geven en de andere nog meer terugnemen zal het tekort aan leraren zeker niet oplossen. Als Budgettaire grenzen Finland als het voorbeeld wordt Voor de individuele leraren wordt gezien van een land met een goed werk gemaakt van een loopbaan- onderwijssysteem, moeten daarpact waarin o.a. meer aandacht voor ook budgettair de nodige voor de core-business van de le- maatregelen getroffen worden. raar, les geven, en minder diverse taken en planlast. Veelbelovende Verweven met bedrijven voorstellen en waarbij de leraar Naast de budgettaire grens zijn er Hervormingen terug meer vrijheid krijgt om het nog steeds inhoudelijke grenzen Dat hervormingen nodig zijn – en didactisch handelen aan te passen waarbij hervormingsplannen veel ook gevraagd door onderwijskrin- aan het eigen profiel. Als dit ook te weinig aandacht besteden opgen – wordt niet betwist, maar de tot gevolg heeft dat leraren minder dat scholen samen opleiden met vraag is hoeveel we veranderen en worden beoordeeld op het proces diverse bedrijven en organisaties.

Creativiteit en probleemoplossend handelen komen ook sterk tot uiting in het PXL Breekt Uit-project van de lerarenopleiding van Hogeschool PXL.

De school mag geen eiland zijn in de maatschappij waar bepaald wordt wat en hoe opgeleid wordt. De grenzen tussen scholen en bedrijven vervagen wel, er zijn inspraakorganen, stages en soms werkplekleren, maar echt samen opleiden betekent dat het dagdagelijks onderwijs continu verweven moet zijn met bedrijven en organisaties. Een brede structurele en financiële inbedding van authentiek leren samen met bedrijven en organisaties is een gemiste kans in de hervormingsvoorstellen. Hogescholen die authentiek leren wel als

eigen beleidskeuze implementeren zoals Hogeschool PXL – en dit ondanks de financiële gevolgen - bieden hun studenten een groot voordeel op de latere arbeidsmarkt. Deze afgestudeerden kunnen immers beter oplossingsgericht handelen in nieuwe contexten. En is dat niet het uiteindelijk doel van ons onderwijs, afgezien van de opvoedende taak? Het PXL Breekt Uit-project van Hogeschool PXL plaatst deze doelstelling nog eens extra in de verf.

Stages

Creativiteit en probleemoplossend handelen komen ook sterk tot uiting in het PXL Breekt Uit-project van de lerarenopleiding van Hogeschool PXL. Netoverschrijdende, authentieke stages en projecten, gekoppeld aan de uitgave van een eigen krant met de keuze om een nieuw didactisch hulpmiddel toe te passen, augmented reality. Dat is onderwijs zonder barrières of grenzen!


pxl-education

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

3

Hoe deze krant lezen met Augmented Reality? Eenmalig de De vele mogelijkheden met Augmented Reality app Aurasma Augmented Reality is een “vergrote” realiteit met virtuele informatie. Bij het gebruik Augmented Reality worden de fysieke en de virtuele wereld als het ware versmolten. installeren van Het toevoegen van virtuele informatie omvat meestal video’s, foto’s, geluid of specifieke 1. Download de app Aurasma via de App Store (Apple, iOS) of op Google Play (Google, Android). Afbeelding 2. Open de app, maak een nieuwe account aan en log in. 3. Typ op de startpagina bovenaan in het zoekvak Discover Auras de term ‘PXL-Education breekt uit!’ en klik op Zoek. 4. Klik in de zoekresultaten op het kanaal PXL-Education breekt uit!. 5. Kies dit kanaal via de knop Follow.

De app gebruiken

tekstinformatie.

1. Klik op de app Aurasma. Stel je voor: je staat voor het hoofdgebouw van campus Vildersstraat en je richt de cam- 2. Er verschijnen dynaera van je smartphone op het gebouw. Je ziet dan op het scherm niet enkel het gebouw mische cirkels die je op maar ook enkele gegevens over de campus zoals de naam van het gebouw, de departede afbeelding dient te menten die er gevestigd zijn, …. richten. Indien je deze niet ziet, Wat is er gebeurd? Aan de realiteit van de foto, het gebouw, werd een extra laag toegeklik op de startpagina voegd met virtuele informatie, allerlei data! op de paarse scanknop: Afbeelding 3. Hou het beeld één tot enkele seconden vast Onderscheid met virtual reality …. en ontdek AugVirtual Reality is het laatste jaar erg populair geworden. Met Rirtual Reality wordt alles virtueel mented Reality! beleefd en is er geen fysieke werkelijkheid als basis. Virtual Reality wordt dan ook meestal in 3D getoond via speciale apparatuur zoals een VR-bril. Facebook en Samsung geloven er volop in. Een film virtueel beleven alsof je er echt middenin zit opent een totaal nieuwe belevenis. Simuleren alsof je ergens echt bent komt erg dichtbij.

En wat is het verschil met QR-codes?

In feite zijn QR-codes ook een vorm van Augmented Reality want ook dan scan je bijkomende Meer info informatie in. Maar de zuivere Augmented Reality kun je toepassen op een foto en de info wordt als een extra laag over de foto getoond. Een QR-code is een aparte verwijzing, zowel https://aurasma.zendesk.com om in te scannen als om te bekijken. De mogelijkheden en het gebruiksgemak van AR zijn veel groter dan die van QR-codes.

Dit is een foto van campus Vildersstraat en wat je extra

Gebruik de app Aurasma met je smartphone of tablet

op de smartphone kan zien met Augmented Reality.

en je ziet hetzelfde als op de foto hiernaast!

Het is duidelijk dat daarmee totaal nieuwe mogelijkheden ontstaan. Nu reeds wordt Augmented Reality vaak gebruikt. Zoals in het bovenstaande voorbeeld beschreven zijn toevoegingen van informatie aan gebouwen een populaire toepassing van AR. Dit is zeker voor toeristische doeleinden heel interessant, het is zelfs mogelijk de extra informatie te laten verschijnen op basis van de gps-coördinaten. In de vastgoedsector wordt AR ook al gebruikt bij de verkoop van huizen. De gebruiker krijgt bijkomende info, meer zelfs: hij kan de inrichting van het huis kiezen op basis van een foto met leegstaande kamers. Een andere veelgebruikte toepassing gebeurt op tv bij bepaalde uitzendingen zoals voetbalwedstrijden. Bij het bekijken van een voetbalmatch zien we via Augmented Reality vaak reclameborden naast het veld. De fysieke werkelijkheid zijn het stadion en de spelers maar bij een uitzending wordt er een laag AR over gelegd zodat reclameborden kunnen worden toegevoegd. Ook de tussenstanden worden zo vermeld. Meest recente toepassingen zonder onder meer het passen van brillen, horloges en kledij bij webshops. Verder zal de apparatuur om AR te bekijken uitbreiden naar ‘stand-alone’ brillen waariin een camera en display verwerkt zijn. Google experimenteert hier volop mee. En het onderwijs?

De uitgave van de lessen in deze krant geeft een impressie van wat denkbaar is. Je kan verwijzen naar allerlei bronnen zoals filmpjes, websites, tweets en facebookpagina’s. Augmented Reality helpt om kennis (spelenderwijs) aan te bieden. Het systeem geeft bovendien de kans om informatie toe te voegen op maat van de gebruiker.

Demogelijkheden voor klasdifferentiatie zijn groot. Het is dan ook logisch dat uitgeverijen volop gestart zijn met het toevoegen van AR aan schoolboeken. Maar er is nog veel meer mogelijk. AR kan ook een oplossing zijn voor het leren en oefenen van vaardigheden in vele praktijksituaties.

Omdat oefenkansen soms beperkt zijn om organisatorische en financiële redenen zou een bijkomend virtueel oefenen met gebruik van Augmented Reality een oplossing zijn.


4

pxl-education

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

De hervormde lerarenopleidingen Enkel hogescholen en universiteiten mogen nog leraren opleiden Op 25 maart keurde de Vlaamse Regering op voorstel van minister Crevits de conceptnota goed over de hervorming van de lerarenopleidingen. Een van de opvallendste wijzigingen is het feit dat de centra voor volwassen onderwijs (CVO’s) die nu een lerarenopleiding aanbieden zullen verdwijnen in september 2019. Anders gezegd, een lerarenopleiding zal dan nog enkel worden ingericht door een hogeschool of universiteit. De hogescholen leiden de leraren op bachelorniveau op, de universiteiten verzorgen de opleidingen op masterniveau. Geen SLO’s of specifieke lerarenopleidingen meer (de

vroegere GPB’s) maar enkel hogescholen en universiteiten die zowel een gewoon traject aanbieden voor (generatie) studenten alsook een zijtraject voor personen die al een bachelor of masterniveau bezitten. De bedoeling is wel dat de expertise van de CVO(s niet verloren gaat en kan benut worden in het organisatiemodel hogescholen en universiteiten. Wie aan de universiteit een master volgt kan voortaan kiezen om tijdens zijn masterjaar het keuzetraject “educatieve master” te kiezen. Een bijkomend jaar voor leraar is dan niet meer nodig.

Een overzicht van alle doelstellingen die in de conceptnota opgesomd zijn ➜ Versterken van de instroom via

een verplichte niet-bindende toelatingsproef.

➜ Alle toekomstige lerarenoplei-

dingen worden bachelor- en masteropleidingen onder eindverantwoordelijkheid van respectievelijk de hogescholen, de universiteiten en de School of Arts. Dit impliceert onder meer dat jongeren als

basisopleiding meteen kunnen kiezen om leraar te worden en dit zowel op bachelor- als masterniveau. ➜ Het toekomstige aanbod wordt

transparanter en blijft op maat van (generatie)studenten en zij-instromers. Flexibiliteit en toegankelijkheid zijn daarbij kritische succesfactoren. Binnen iedere lerarenopleiding

worden zowel een traject voor (generatie)studenten als voor zij-instromers voorzien zodat maximaal kan worden ingespeeld op de voorkennis en noden van beide doelgroepen. ➜ Bij het uittekenen van de

nieuwe lerarenopleidingen wordt ingezet op de kennis van de te onderwijzen vakinhoud net zoals op de noodzake-

lijke didactische vaardigheden alsook klasmanagement. ➜ Er wordt nog onderzocht of een

profiel in onderwijs op niveau 5 van de Vlaamse kwalificatiestructuur noodzakelijk is.

toekomstige lerarenopleidingen vorm. ➜ Er wordt een Vlaanderenbreed

stageregistratiesysteem ontwikkeld met als doel samenwerking en minder planlast.

➜ De expertise van de huidige

aanbieders wordt gebundeld binnen de hogescholen/universiteiten. Van daaruit krijgen de

EINDTERMEN: wat moeten leerlingen kennen en kunnen? Wat moeten we in 2030 op school leren? Met deze vraag startte Vlaams minister van onderwijs Hilde Crevits een paar maanden geleden het debat over de eindtermen die bepalen welke kennis, vaardigheden en attitudes leerlingen meekrijgen. Niet enkel scholieren, studenten, leerkrachten of onderwijsspecialisten mogen hun mening geven, iedereen kan via sociale media of gesprekken zijn zegje doen. Op de website www.onsonderwijs.be worden alle ideeën verzameld. In dit kader organiseerde PXL Education vorige maand een debat en een enquête over de eindtermen waaraan vierhonderd studenten deelnamen. De studenten mochten uit een lange lijst een top 5 kiezen van eindtermen die zeker aan bod moeten komen in het onderwijs van de toekomst. “En de antwoorden hebben ons enigszins verrast”, zegt Marc Hermans departementshoofd PXL Education. “We hadden verwacht dat onze studenten bijvoorbeeld wiskunde, talen of wetenschappen bovenaan zouden plaatsen, maar ze kozen net niet voor specifieke vakken. Het enige klas-

sieke vak dat in die top 5 zit is Nederlands, meer bepaald Nederlandse taalvaardigheid. Sociale- en communicatieve vaardigheden, persoonlijkheidsontwikkeling en maatschappelijk opvoeding scoren het hoogst. Ook probleemoplossend denken scoort goed en dat is een hoopgevende vaststelling omdat dit zeker een essentiële troef is om te kunnen overleven in onze snel wijzigende maatschappij”. Op de vraag wat zeker niet aan bod moet komen, is er een hoge score voor handvaardigheden (huishoudelijke klusjes zoals boren - strijken - lamp vervangen .. ). Hermans reageert laconiek: “Logisch antwoord van ons publiek dat leraar wil worden in algemene vakken. Studenten zeggen dat leerlingen instructies voor zulke handelingen zelf heel eenvoudig op het internet kunnen vinden via You Tube en dergelijke en vinden dit geen taak van het onderwijs”. Het debat over eindtermen in Vlaanderen is nog niet afgerond. Het kabinet van de onderwijsminister organiseert nu 5 provinciale nachten van het onderwijs waar de resultaten van alle debatten per provincie besproken worden.

Hogeschool PXL is op maandag 25 april gastheer voor het Limburgs debat.

TOP 5 eindtermen 1.Sociale en communicatieve vaardigheden (respect en verdraagzaamheid - leren samenwerken - mening leren verwoorden ...) – 54% 2.Persoonlijkheidsontwikkeling (kritisch denken - zelfreflectie - zelfkennis - leren omgaan met emoties ...) 53% 3.Maatschappelijke opvoeding (o.a. burgerzin - politieke basiskennis - wereldburgerschap - actualiteit opvolgen – omgaan met diversiteit ...) 50% 4.Nederlandse taalvaardigheid 41% 5.Probleemoplossend denken ( logisch denken) 38%


pxl-education

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

5

De school van de toekomst Radiozender MNM gaf gehoor aan de oproep van minister Crevits en lanceerde in januari 2016 de wedstrijd ‘School van de toekomst’. Jongeren vanaf veertien jaar mochten individueel of in groep hun innovatieve ideeën over onderwijs doorgeven. De tien meest innovatieve inzendingen werden weerhouden. PXL-Education moedigde studenten aan hieraan mee te doen en met succes: maar liefst vier teams bestaande uit studenten van de lerarenopleiding werden geselecteerd voor de finale. Eerstejaarsstudenten kleuteronderwijs Joyce Claes, MarieLauren Moureau, Eva Neven en Lucy Debaer behoren tot de winnaars. Joyce: “Wij gingen voor een totaalconcept en hebben verschillende aspecten aan een kritische blik onderworpen. Dit maakt dat onze school van de toekomst er als volgt uitziet: een modern gebouw waar leerlingen secundair onderwijs op eigen tempo aan co-teaching kunnen doen. De leerkracht treedt vooral op als coach. Verder krijgen leerlingen meer verantwoordelijkheid: in de eerste graad zijn er geen traditionele studierichtingen meer, maar gaan ze op zoek naar wat hen echt interesseert. Verschillende gebieden leren ze via de praktijk kennen. Uiteindelijk maken ze in het derde jaar een definitieve keuze.

Aangezien leerlingen in de eerste graad nog geen studiekeuze hoeven te maken, zijn er ook geen echte examens. Ze krijgen wel een tussentijds rapport met feedback, dat als basis kan dienen voor de definitieve beslissing.” Marie-Lauren: “Daarnaast hebben we oog voor verschillende fysieke aspecten. Zo zal de school e-readers gebruiken om ogen en rug minder te belasten en worden werkruimtes ingericht met comfortabele stoelen die een correcte houding stimuleren. In het basisonderwijs ligt onze focus op het veranderen, innoveren of optimaliseren van de huidige onderwijspraktijken. In onze school van de toekomst komen we tegemoet aan de noden van elk kind. Daarom versoepelen we de overgang tussen verschillende onderwijsniveaus en worden kinderen niet meer belast met tijdsdruk tijdens het maken van toetsen. Bovendien worden de klassieke testafnames – zoals van niveaulezen – vervangen door evaluatievormen waarbij de schoolse vaardigheden meer aansluiten bij de interesses van het kind.”

Vier teams van PXL-EDUCATION in finale

ecologie, sportaccommodatie, gezondheid, digitaal leren, organisatie van het onderwijs en evaluatie. Leerlingen worden niet gegroepeerd per niveau of leeftijd, maar op basis van interesse. Per klas wisselen twee Ook de ideeën van Anne-Sophie leerkrachten elkaar af. Eentje Maes, eerstejaarsstudent secun- geeft les, de ander biedt onderdair onderwijs en Wouter Wa- steuning. thion, student IT, werden opgepikt door MNM. Anne-Sophie: Eerstejaarsstudenten Lichame“We formuleerden voorstellen lijke Opvoeding-Bewegingsrein verband met infrastructuur, creatie Sven Mertens, Thibaut

Paredis en Toon Schraepen zitten ook bij de tien finalisten. Sven: “ Onze slogan ‘Volg school in 4D en maak alles in het echt mee’ vat onze voorstellen samen. Je leert niet enkel uit boeken maar door te beleven. Lessen kunnen op school maar ook thuis gevolgd worden, via een 360 Fly Sports Cam. Zo gebruiken we het visuele en het gevoel van elke mogelijke situatie.”

Jordy Gerits, Sarah Pattyn, Ilyas Jaspers, Dante Derks en David Rama behoren tot de laatste PXL-finalisten. Jordy: “ Het centrale punt in onze droomschool is een moderne bibliotheek, waar bronnen zowel schriftelijk als digitaal te raadplegen zijn. Daar vinden leerlingen alle info over hun interesses. Verder kiezen we voor permanente evaluatie en optionele examens.”

Het gedicht Vier studenten kleuteronderwijs (Jinte Maes, Cynthia Bollen, Kathleen Theunis-Kaerts en Elise Sijbers) goten hun voorstellen in een gedicht: De school van de toekomst Even een idee Onze school in spé Hoekenwerk overal Leren we met een knal Meer uitstappen met de school Naar de bakker, naar de slager Het dagelijkse leven wordt minder vager We geraken minder op de dool

Andere ideeën

Sandra Linters, laatstejaarsstudent lager onderwijs, ziet de school van de toekomst als een brede omgeving, waar samenwerking met hogescholen, de gemeente, de bedrijfswereld en het cultuurcentrum mogelijk is. Sandra: “Verder heeft de school ook aandacht voor ICT en staat toekomst- en ervaringsgericht onderwijs centraal. Een andere belangrijke pijler is taal. Vreemde talen worden al in de kleuterklas aangeleerd en via lezingen, voordrachten en theatervoorstellingen maken leerlingen kennis met taal, cultuur en literatuur. In onze droomschool staan er twee leerkrachten voor een klas: één vakexpert en één vaste leerkracht. Punten worden vervangen door feedback. Ten slotte zou er ook voldoende aandacht moeten zijn voor infrastructuur en ecologie.” Piet Proesmans en Niels Voets, studenten Lichamelijke Opvoeding, pleiten voor een persoonlijk leertraject op basis van interesses. Piet: “Zo stimuleer je betrokkenheid en bereid je de leerlingen beter voor op hun latere studie-en beroepskeuze. Verder promoot de school van de toekomst een gezonde levensstijl. We zijn voorstander van extra uren sport en begeleiding van kinderen met een ongezonde levensstijl.” Jorien Neuteleers, Sam Steurs, Anneleen Boonen en Aline Wintmolders, laatstejaarsstudenten lager onderwijs stelden hun ideeën voor in een YouTubefilmpje. Jorien: “Niveauleren is ons motto: elk kind volgt les op maat. Onze droomschool werkt projectmatig. Bij ons groeien kinderen uit tot mondige jongeren die hun mannetje kunnen staan in de maatschappij. Ze maken zich niet alleen kennis maar ook de volgende vier grote principes eigen: ondernemingszin, onderzoeksvaardigheid, integratie en technische vaardigheden.”

Ervaringsgericht werken hier Leren we met plezier Hulp uit hogere klassen Zo leren we op elkaar passen Wel lokalen, maar meer buiten 45 minuten meewerken in de les 10 minuten uitwaaien op de speelweides Kortere middag om de dag sneller af te sluiten Meer praktijk Geeft ons een betere kijk Examens, helft mondeling helpt sociaal Helft schriftelijk voor de taal Dit is onze visie nu Leerrijk, kort en krachtig Het wordt echt prachtig Zo geven we hem aan u


6

kleuteronderwijs

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Studenten kleuteronderwijs breken uit Seks@school Multidisciplinair project kleuteronderwijs - vroedkunde HASSELT – 35 gemengde groepjes van studenten uit de opleiding kleuteronderwijs van PXL-Education en vroedkunde van PXL-Healthcare gaan de uitdaging aan seksualiteit bespreekbaar te maken bij jonge kinderen. Zij werken in multidisciplinaire teams activiteiten uit rond deelthema’s die thuishoren in de leefwereld van jonge kinderen zoals relaties, mijn lichaam, borstvoeding, voortplanting, gevoelens, grote broer of grote zus worden, … Els Hendrix, opleidingshoofd van de opleiding vroedkunde, legt uit waarom het belangrijk is dat seksualiteit al aan bod komt vanaf het kleuteronderwijs: “Onderwijs is één van de basisrechten van het kind en daartoe behoort ook het recht om geïnformeerd te worden en hun eigen mening te uiten betreffende seksualiteit (UNICEF). Uiteraard heeft seksualiteit voor kleuters een andere betekenis dan voor volwassenen maar daarom moeten we het niet uit de weg gaan. Door met kleuters te spreken over lichamelijkheid, jongen- of meisjezijn, geboorte en seksualiteit, maken we er een normale zaak van. Uit onderzoek blijkt dat er in landen waar openlijk wordt gesproken over seksualiteit minder problemen rond seksualiteit voorkomen. Vandaar dat ook de WHO aanraadt om met seksuele en relationele vorming te beginnen vanaf vier jaar. Wij willen met het PXL Breekt uitproject enerzijds onze studenten

vroedkunde duidelijk maken dat dit ook een taak kan zijn van de vroedvrouw in samenwerking met de kleuterjuf. Anderzijds hopen we door ons project ook onze maatschappij een stukje te sensibiliseren om (meer) aandacht te schenken aan relationele en seksuele vorming bij kleuters.” Leen Smets, praktijklector wetenschappen en techniek in de opleiding kleuteronderwijs, geeft wat meer toelichting bij de aanpak van het project. Op 20 april krijgen de studenten van het eerste jaar vroedkunde en het tweede jaar kleuteronderwijs een introductieles rond seksuele en relationele vorming in het educatief centrum Willewete op de abdijsite van Herkenrode. Ze leren de thema’s vooral bespreekbaar te maken aan de hand van het vlaggensysteem dat ontwikkeld is door sensoa. Het vlaggensysteem is een methodiek om te leren omgaan met het seksuele gedrag van jonge kinderen. De studenten worden verdeeld in duo’s of trio’s, bestaande uit telkens één of twee studenten van PXLEducation samen met één student van PXL-Healthcare. Elke groep werkt een lesactiviteit uit rond een bepaald deelthema. Eerder zochten ze reeds wetenschappelijk gerelateerd onderzoek en achtergrondinfo op. Op 21 april gaan ze de ontwikkelde activiteiten uittesten in verschillende derde kleuterklassen en eerste leerjaren in Hasselt en omstreken.

Educatief centrum Willewete – abdijsite Herkenrode Op woensdag breken we uit naar het educatief centrum Willewete in Herkenrode. Willewete is een educatief centrum opgericht door Clavis Uitgeverij en PXL-Education. Professionele verhalenvertellers en deskundige didactici werken samen om kinderen onder te dompelen in taal en wetenschap, met spannende verhalen en bewezen methodieken. Willewete betovert kinderen met boeken en nieuwe media en stimuleert leraren en ouders om hetzelfde te doen. Het centrum biedt de mogelijkheid van klasbezoeken en heeft ook een uitgebreid navormingsaanbod voor leerkrachten met onder meer aandacht voor ICT, nieuwe media, techniek, taal en nog veel meer. Het educatieve centrum is dé plek voor iedereen die houdt van lezen, onderzoeken, vragen stellen en nieuwsgierig zijn. Dit biedt een unieke gelegenheid voor de studenten kleuteronderwijs om ook buiten de schoolmuren ervaringen op te doen met de doelgroep. Op 20 april benutten we de zolderruimte om de activiteiten rond seksuele opvoeding in het basisonderwijs vorm te geven. In de namiddag houden we er onze werkveldcommissie van de opleidingen kleuteronderwijs en lager onderwijs. De ideale gelegenheid om in een schitterende, historische setting werkveld en opleidingen verder op elkaar af te stemmen. “DE SAMENWERKING TUSSEN PXL-EDUCATION EN PXL-HEALTHCARE WAS EEN VERRIJKENDE ERVARING VOOR ALLE STUDENTEN” LEEN SMETS

Cultuureducatief project Tweedejaarsstudenten op creastage Ieder jaar trekken de tweedejaarsstudenten van de opleiding kleuteronderwijs een week naar het Provinciaal Domein te Neerpelt voor een muzischculturele ervaring. Dit jaar werden 51 tweedejaarsstudenten ondergedompeld in een creatief bad en geprikkeld door de diverse muzische contrasten. Er werd gespeeld met verschillende volumes, patronen, vormen binnen de domeinen beeld, drama, beweging en media. Het accent tijdens de workshops lag op actief experimenteren met kunstvormen en –disciplines, onder leiding van Frederik De Schepper en Sebastiaan Winkeler, kunstdocenten van de organisatie Zzmogh

(Gent) en Tine Geens, lector Muzische Vorming aan de Hogeschool PXL. De inspirerende week wordt traditiegetrouw afgesloten met een mooie muzische voorstelling en workshops op maat van kleuters, bezocht door kinderen van de scholen in de buurt. Na afloop van de creastage keren de studenten naar Hasselt terug met een rugzak vol creatieve inspiratie en zijn ze klaar om hun rol van cultuuroverdrager uit te spelen en hun culturele bagage te delen met het Limburgse onderwijsveld. (TG)


kleuteronderwijs

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

7

Uitbreken, leven, beleven, leren,… SINT-TRUIDEN – De studenten van het eerste jaar kleuteronderwijs breken op 20 en 21 april uit naar Sint-Truiden. Daar krijgen zij les, begeleiden ze kleuters van basisschool Schuttershof en maken ze kennis met leefschool De Villa. In een opleiding kleuteronderwijs is samenwerking met het werkveld onontbeerlijk. De basisschool is een belangrijke partner in het meeopleiden van studenten. De samenwerking in het kader van de PXL Breekt uitdagen is voor leefschool De Villa in Sint-Truiden en de opleiding kleuteronderwijs een win-win.

enten van iedere betrokkene. Hoewel we steeds trouw blijven aan de methodiek van de leefschool, kijken we natuurlijk naar onze onderwijsburen. Ideeën, methodieken en vernieuwingen die er te zien zijn aan de onderwijshorizon nemen we zeker onder de loep. We zijn als het ware een beleefschool, waar we het beste van verschillende werelden combineren. Studenten kleuteronderwijs zijn onze toekomstige collega’s en wij willen graag reeds NU met hen kennismaken. We hebben dan ook niet geaarzeld om onze deuren open te zetten tijdens de PXL Breekt uit- dagen.

Kris Selis, directeur van De Villa legt uit waarom zij het zo belangrijk vindt om haar school open te stellen voor meer dan 70 eerstejaarsstudenten tijdens PXL Breekt uit: “Leefschool de Villa is een ervaringsgerichte leefschool in het centrum van de stad Sint-Truiden in een groene omgeving. Kinderen, ouders en onderwijspartners creëren er samen een plek waar aan vernieuwend onderwijs wordt gedaan, rekening houdend met de tal-

Tijdens deze dagen zullen de studenten van het eerste jaar enkele lessen op verplaatsing krijgen. Daarnaast zullen ze kennismaken met de visie en de werking van de school. De studenten kunnen onder andere proeven van openluchtonderwijs: Get dirty, be healthy! Bedoeling is dat ze de buitenomgeving van de school optimaal leren benutten en zelf ook ideeën aanreiken van leeractiviteiten die buiten kunnen plaatsvinden. Ze zullen zaaien en

planten in de moestuin onder begeleiding van lector Rachele Lamonaca, lector wetenschappen en techniek in de opleiding kleuteronderwijs, maar ook nadenken over hoe andere leergebieden buiten de schoolmuren tot hun recht kunnen komen. Uiteraard zullen ze zelf ook een aantal buitenactiviteiten met kleuters begeleiden. Als tweede opdracht zul-

len studenten opdrachten uitwerken voor de toekanwerking van de school. Via toekanwerking worden de kinderen via uitdagende opdrachten gestimuleerd om hun talent verder te ontplooien met aandacht voor de verschillende leerstijlen. Ten slotte zullen de studenten ook kunnen proeven van kinderyoga voor kleuters. Op die manier gaan ze

net als kinderen op ontdekkingstocht in en met hun lichaam door middel van beweging, spel en dromen.

Stage maatschappelijke kwetsbaarheid Naast de stages in de basisschool doen studenten kleuteronderwijs heel wat ervaringen op in het brede werkveld en de samenleving. Voor de stage maatschappelijke kwetsbaarheid ondersteunen ze heel wat zinvolle projecten in Limburg. Eén groep derdejaarsstudenten neemt deel aan het project “samen bruggen bouwen tussen school en thuis”. Zij ondersteunen enkele gezinnen in Maasmechelen door taalstimulerende activiteiten aan huis uit te voeren. Een andere groep is actief in het project Instapje + van de vzw Kind en taal. Kind en taal is een organisatie die tot doel heeft de onderwijskansen te verbeteren van kinderen als hefboom in de strijd tegen kansarmoede. Deze organisatie is actief in de dertien meest kwetsbare Limburgse gemeenten. Instapje + is een programma voor ouders met kinderen van 2,5 tot 6 jaar. Tijdens ouderbijeenkomsten op school worden activiteiten voorgesteld die de ouders thuis ook met hun kinderen kunnen doen om hen te ondersteunen en stimuleren. Heel wat derdejaarsstudenten maakten kennis met dit programma en begeleidden als stage de ouder-

bijeenkomsten in verschillende Limburgse scholen. Een laatste groep studenten ondersteunde de werking van taalcrêche “Het Letterbos” in Heusden-Zolder. Het Letterbos is een kinderdagveblijf voor kinderen van 0 tot 3 jaar. Samenwerking met ouders en taalstimulering zijn belangrijke pijlers in de visie van het kinderdagverblijf. Met het oog op een vlotte instap in het kleuteronderwijs, ligt de nadruk op ontwikkelings- en taalstimulering, met daarbij extra aandacht voor kinderen met een andere moedertaal en/of uit kansarme gezinnen. Dit gebeurt via spel en dialoog. De begeleid(st)ers zorgen voor een rijk taalaanbod. In de opvang is er ook aandacht en respect voor de moedertaal van de kinderen. Er is plaats voor meertaligheid, maar het Nederlands is de voertaal in het kinderdagverblijf. Studenten verzorgen allerlei activiteiten in het kinderdagverblijf, ze ontwikkelen nieuwe materialen en doen taalstimulerende activiteiten in de thuiscontext van de peuter, bij gezinnen die dit wensen.

PXL Breekt uit! in de Provinciale Bibliotheek Limburg voor een workshop digitaal voorlezen Hasselt - Op woensdag 20 april volgen de studenten van het eerste jaar kleuteronderwijs een workshop digitaal voorlezen verzorgd door LINC vzw in samenwerking met de Provinciale Bibliotheek Limburg en het Provinciaal Steunpunt Limburgse Bibliotheken. In deze hands-on vorming rond digitaal voorlezen verkennen de studenten het digitale leeslandschap. Hoe kunnen digitale media het voorleesmoment versterken? Welke mogelijkheden zijn er? Welke randvoorwaarden zijn er? Studenten worden op weg geholpen bij hun zoektocht naar geschikte voorleesboeken, educatieve (voor)leesapps en e-boeken. Samen ontdekken we welke ingrediënten onmisbaar zijn om zelf een goede keuze te maken. Tot slot komen ook de do’s-and-don’ts van digitaal voorlezen bij kinderen aan bod. Studenten leren ook wat de juiste bouwstenen zijn om zelf publieksacties of voorleesmomenten te organiseren rond digitaal voorlezen. Welke technische kennis en materialen heb je daarvoor nodig? Welke setting creëer je en welk deel van je publiek kan je hiervoor warm maken?


8

kleuteronderwijs

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Studenten derde jaar op stage De studenten van het derde jaar kleuteronderwijs zijn op 19 en 20 mei op stage. Zij breken sowieso uit die week en ontwikkelen hun competenties in een authentieke leeromgeving. Dat staat garant voor heel wat interessante activiteiten voor de kleuters in hun stageklassen. We wensen de studenten veel succes met hun stage! Brood bakken Wetenschappen en techniek

Verven met keukengerei MV-beeld

Verhaal met realisatie Nederlands

Schrijven vroeger en nu Mens en maatschappij

Watergewenning Lichamelijke opvoeding

Sien Bellis

Anisa Coels

Esra Yigit

Kathleen Liwerski

Selina De Vliegher

BSGO De Groeiboog Gingelom-Borlo

VBS Picardschool Koersel

BSGO ’t Ateljeeke Beringen

VBS Het Talentenhuis Beverst

BS Euroschool Mozaïek Houthalen-Helchteren

Fotograferen MV-media

Werken met bouten, moeren en touwen Wetenschappen en techniek

Amanda De Vos

Sanne Lenaerts

GBS Niel-bij-As As

BSGO Maasland Dilsen-Stokkem

Waarneming fruit Wetenschappen en techniek

Bloemen toveren met waterverf en wasco’s MV-beeld

Kiki Bleize

Riet Paulissen

GBS De Tol Herderen

BSGO De Reinpad-Gelieren Genk

Kinderyoga MV-beweging

Een gezonde lunch Mens en maatschappij

Lien Van Beylen

Thomas Vromman

GBS De Puzzel Balen-Schoor

BSGO Atheneeke Tongeren

Gekleurde bloemen sorteren Wiskunde Caroline Paque BSGO Gobilijn Bilzen

De kok heeft in zijn vinger gesneden Wetenschappen en techniek Mélanie Meunier GBS Goudhaantje Nieuwerkerken

Muzikaal verhaal MV-muziek

Groeiplaat de dierentuin Nederlands

Robbie Robot Wetenschappen en techniek

Gwen Martens

Chloé Nowicki

Thomas Wyers

De Engelse Hof Rekem

’t Belhameltje Guigoven

Icarus Kessenich

PXL kleuteronderwijs goes international Op 20 en 21 april bevinden alle derdejaarsstudenten zich buiten de muren van de hogeschool. Zij zijn dan immers bezig met hun uitgroeistage en staan vier weken in de kleuterklas, waar ze alle taken van de leerkracht overnemen. Enkele studenten blijven hiervoor niet in de buurt, maar zoeken de uitdaging wat verder weg. Drie studenten zijn net terug uit Suriname, twee bevinden zich nog in het buitenland. Stéphanie Pierre getuigt hieronder van haar verblijf in Seattle. Kinou Vaes zet zich in voor een ontwikkelingsproject in Ethiopië. Lector opvoedkunde, Anniek Orye, bezocht haar tijdens haar stage.

Getuigenis Stéphanie Pierre Mijn naam is Stéphanie Pierre. Ik ben 23 jaar oud en studeer kleuteronderwijs aan Hogeschool PXL in Hasselt. Om mijn laatste jaar extra speciaal te maken heb ik ervoor gekozen om op buitenlandse stage te gaan. Ik ga naar… Seattle in de Verenigde Staten. Vandaag 2 februari was het zover: mijn eerste stagedag in het buitenland. Vanmorgen heb ik om 7.30u de bus genomen. De rit duurde ongeveer 20 minuten tot aan het “transit center” waar ik een aansluiting had. Zo geraakte ik met twee bussen (en veel wandelen) in de North Seattle French School.Ik werd er met open armen ontvangen en kreeg meteen bij aankomst een rondleiding. Interessant is dat de North Seattle French School het gebouw deelt met een Joodse school. De kinderen

komen met elkaar in contact tijdens de speeltijd. In mijn stageklas zitten 13 kinderen tussen de 5 en 6 jaar (Kindergarten). Er worden veel verschillende talen gesproken. Zo heb je bijvoorbeeld kinderen die geen Frans kunnen en voor die reden naar de NSFS komen, of net kinderen die goed Frans kunnen maar dit willen onderhouden. Ik was zo verbaasd over de verschillende talen die de kinderen al ‘kunnen’ spreken! Veel kinderen leren al drie talen, in de klas is er zelfs iemand die al vier talen kan spreken; Frans, Spaans, Engels en Russisch. Indrukwekkend. Eén van de dagen die me steeds zullen bijblijven is ‘music day’. Vandaag was het de laatste dag voor de vakantie (mid-winter break). We hebben er een dag vol muziek van gemaakt. Zo hebben we op verschillende instrumenten gespeeld, naar

muziek geluisterd, spelletjes gespeeld en ook liedjes gezongen! We zingen in het Frans en ook in het Engels. Ik heb zelfs een Nederlandstalig liedje gezongen: “Hoedje van papier “ De kleuters konden al meteen de cijfers correct meezingen. Ook de opdracht rond muziek vanuit de opleiding werd uitgetest en goedgekeurd. Ik raad alvast de studenten van het eerste en tweede jaar aan om voor een internationaal avontuur te kiezen!

Getuigenis Anniek Orye Aangekomen in Jimma halen Jan (collega) en Kinou (student) mij af. We zijn meteen naar een aantal scholen gegaan en daar maakte ik kennis met het werk van de studenten en het project van Jan. Meteen viel op hoe arm de mensen zijn... Zeer confronterend maar vooral heel mooi om te zien wat een sterk project de collega’s hebben uitgebouwd op zo’n korte tijd. Als je binnen gaat in een school komen kinderen meteen naar je toe en pakken ze je hand. Binnen de eerste minuten loopt er een zwerm lachende kids rond je. De studentengroep is een team van toffe en jonge gemotiveerde mensen. Prachtig zijn de verschillende disciplines van waaruit ze komen en hoe ze elkaar inspireren. Voor de andere projecten waar de studenten aan meewerken kan je altijd de blog van Kinou lezen!


augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Onderwijs 3.0 Lesmateriaal met Augmented Reality

PXL-EDUCATION breekt uit!

Zoom in op de projecten van 20 en 21 april

Kleuteronderwijs

Lager onderwijs

Secundair onderwijs

XBlz. X 7

XBlz. X 12

XBlz. X 17

9


10 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Kinou ➜ Vaes - Keuzemodule: Internationalisering

Les in een publieke school Jimma – Hibrit

Grondplan

INTERNATIONALE STAGE

Kinou Vaes is samen met 13 andere PXL-studenten uit verschillende opleidingen op stage in Ethiopië. De studenten PXL focussen zich momenteel op algemene communicatie in de kleuterklas. Nadien zullen ze werken rond interactie tussen de kleuters. Deze les is een voorbeeld van hoe ze werken rond communicatie.

➜opwarming: met de bal gooien naar elkaar, degene die de bal vast heeft mag zichzelf voorstellen ‘my name is … and I like …. and I’m … years old’ ➜kinderen hebben een vrije tekening gemaakt over een onderwerp naar keuze ➜kring maken buiten met de kinderen ➜elk kind stelt zijn/haar tekening voor aan de groep ➜interactie wordt uitgelokt door vragen vanuit de kinderen over de tekening ➜leseinde: kinderen nemen tekening mee naar huis & nabespreking met ouders

➜Lien ➜ Van Beylen - Opvoedkunde

Op zoek naar een stressvrij klasklimaat

ZELFSTANDIG PROJECT Gedurende de eerste twee dagen heb ik me vooral bezig gehouden met het observeren van de kinderen, met hen mee te spelen en hen te leren kennen. Vanuit deze observaties heb ik heel veel informatie verkregen over de kinderen en hun beginsituatie. Deze informatie heeft er mede met de reflecties in mijn agenda en de inbreng van de kinderen voor gezorgd dat ik de volgende stage dag waardig kon invullen. Door het feit dat je agenda nog niet voor een hele week is ingevuld en je dus nog veel open ruimte hebt die je kan invullen, krijg je als leerkracht de kans om rekening te houden met de interesses en inbreng van de kinderen, in te spelen op hun spel, zorg op maat te bieden en te differentiëren, mee te spelen, te genieten, en ook gewoon eens even lekker gezellig een babbeltje te doen met de kinderen.

Regelmatig krijg ik de bedenking of je bij het werken zonder thema wel doelgericht kan werken. Hier heb ik een klaar antwoord op. Zéker! Naar mijn eigen ervaring vind ik zelfs dat dit bij het werken zonder thema sterker naar voor komt dan tijdens het uitwerken van een themaweek. Vanuit mijn eerste opgedane ervaring in het werken zonder thema kan ik stellen dat het zeker een meerwaarde is in het brengen van rust in de klas. Ook verhoogt het sterk de betrokkenheid van de kinderen. Naar mijn uitgroeistage toe gaan we ons verder toespitsen op het creëren van rust en de term geluk. We gaan o.a. op reis naar de wondere wereld van de yoga, we bouwen samen aan een rusthoek en leren onze eigen gevoelens te herkennen en plaatsen. Ik ben alvast zeer benieuwd!


HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

augmented reality 11

➜Caro ➜ Hasevoets - Mens en Maatschappij

Seks@School is cool ;-)

MULTIDISCIPLINAIR PROJECT

Kinderen/jongeren zijn seksuele wezens en doorlopen een seksuele ontwikkeling. Seksuele en reproductieve rechten zijn fundamentele en universele rechten van de mens. Opvoeders (ouders, leerkrachten, begeleiders, …) hebben de taak de juiste informatie te verstrekken, de kinderen/jongeren te ondersteunen in hun zoektocht naar een eigen identiteit en hen daarbij een zo nodige (maatschappij)kritische blik te leren ontwikkelen. Dit alles met respect voor grenzen van zichzelf en van anderen.

➜Heel wat kinderboeken zijn uitstekend geschikt om thema’s in verband met bijvoorbeeld lichamelijkheid of geboorte bespreekbaar te maken. In het kader van het PXL Breekt Uit-project las ik enkele prentenboeken voor in de kleuterklas. Kinderen genoten van het verhaal “Mijn papa” van Guido van Genechten. Ze reageerden op tekstfragmenten zoals “mijn papa is een held”. Ze vertelden over hun avonturen met hun papa: op de rug paardje rijden, op de schouders zitten, … Het verhaal “Finn krijgt een zusje” kon ook op veel belangstelling rekenen. Was het nu een meisje of een jongen? Het lokte verhalen uit over babyborrels en kleine broers en zussen.

➜Bieke ➜ Jannis - Nederlands

Kamishi... watte?

LESSTAGE

Lesverloop

Kinderen genieten van het luisteren naar verhalen. Bovendien is voorlezen en vertellen aan kleuters ontzettend belangrijk voor de totaalontwikkeling van een kind. Er zijn heel wat verteltechnieken om het voorlezen van verhalen afwisselend te brengen. Ik lees graag voor aan de hand van een kamishibai. Het verteltheatertje is extra aantrekkelijk voor de kleuters. Ze kijken gespannen naar het kastje en genieten extra van de mooie prenten en de humor en de spanning in het verhaal.

Sfeerschepping: nieuwsgierigheid opwekken Inleiding: introductie van de kamishibai Kern: verhaal vertellen aan de hand van de kamishibai Verwerking: verwerking met prenten, navertellen, leergebiedoverstijgend werken


12 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Sanne ➜ Lenaerts - Opvoedkunde

Ideeën van kleuters in kaart brengen

ZELFSTANDIG PROJECT Met al de vernieuwde technologieën die opgekomen zijn de afgelopen jaren is het niet meer zo makkelijk om kleuters buiten gemotiveerd te krijgen. Samen met de kleuters wil ik een afgebakende buitenruimte functioneel inrichten. Met functioneel inrichten wil ik zeggen: samen met de kleuters brainstormen over hoe zij hun buitenruimte zien.

➜Met deze tekeningen ben ik aan de slag gegaan. Tijdens mijn vier weken uitgroeistage ga ik samen met de kleuters een konijnenhok maken. De kleuters leren zo om een dier te verzorgen. Ook ontwerpen de kleuters en ik een tuintje in onze afgebakende ruimte. De kleuters vonden het ook belangrijk dat er plaats was waar ze even konden zitten of waar de juf af en toe eens een lesje kan geven. Het lijkt hun erg fijn om eens buiten les te krijgen in plaats van altijd maar tussen de vier klasmuren te zitten.

Ik heb met hen een klasgesprek gevoerd en gevraagd wat zij belangrijk vinden in de afgebakende buitenruimte, voor hun ‘het buitenklasje’. De kleuters kwamen met verschillende ideeën en hadden erg veel fantasie. Ook heb ik hun de buitenklas laten tekenen.

Fragment:

➜Nathalie ➜ Bullaft - Wetenschappen en techniek

Bonen achter glas

LESSTAGE De bonen worden een dag van tevoren in water gezet. Voordat de kinderen gaan zaaien, kan je zelf of samen met een kind even voordoen, hoe diep en hoe ver de bonen uit elkaar gezaaid moeten worden. Een boon wordt net zo diep gezaaid, als hij lang is. De onderlinge afstand is juist als 3 à 4 bonen regelmatig over één margarinekuipje verdeeld worden. Wat zou er gebeuren als we de bonen heel dicht op elkaar zaaien? (Ze drukken tegen elkaar aan, waardoor ze niet goed kunnen groeien.) Wat zou er gebeuren als ze te diep worden gezaaid? (Dan hebben de bonen het moeilijk om weer helemaal boven te komen.) Ieder kind krijgt een krant en een margarinekuipje. Per 4 à 5 kinderen een afwasbak geven gevuld met potgrond. De kinderen vullen de kuipjes voor 2/3de met grond. Ieder kind krijgt 3 à 4 bonen. Met een vinger maken ze een klein gaatje en in elk gaatje leggen ze een boon.

Daarna maken ze het weer dicht. Water laten geven met de plantenspuit. Ieder kuipje wordt voorzien van een etiket, zodat de kinderen hun eigen kuipje kunnen herkennen. De kuipjes op een lichte en tochtvrije plaats laten neerzetten. Bonen achter glas De kinderen kunnen de wortelvorming in de grond niet zien. Stop daarom eens een paar bonen in een confituurpot met vloeipapier tegen de kanten. De wortelvorming zal sneller verlopen als je de bonen een dag van te voren geweekt hebt. Het vloeipapier moet vochtig blijven. Algauw beginnen de bonen te kiemen. Hoe de boon ook ligt, de wortel gaat altijd recht naar beneden. Laat de kinderen de volgende onderdelen aanwijzen: wat groeit er allemaal uit een boon: worteltje, stengel, blaadjes.


HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

augmented reality 13

➜Damla ➜ Ciftçi - Lichamelijke Opvoeding

Leren in beweging

LESSTAGE Kinderen moeten voldoende kansen krijgen om zich op cognitief vlak te kunnen ontwikkelen. Dat is een vaststaand feit. Maar ben je je ervan bewust hoe je aan deze cognitieve ontwikkeling ook op een bewegende manier kan werken? Door bewegingsintegratie toe te passen, dat wil zeggen leerinhouden (bijvoorbeeld taal, wiskunde, …) op een bewegende manier aan te reiken, wordt niet alleen aan de cognitieve ontwikkeling van kinderen gewerkt, maar krijgen ze ook meer bewegingskansen (fysieke activiteitsgraad verhogen) en leren ze beter bewegen.

➜Op de grond ligt een vierkante bewegingsmat met de afbeeldingen van lichaamsdelen. Dezelfde afbeeldingen staan op een dobbelsteen. De kinderen gooien met de dobbelsteen waar lichaamsdelen op staan en plaatsen nadien het juiste lichaamsdeel op de juiste positie op de vierkante bewegingsmat. ➜Nadien vraagt de leerkracht aan de kinderen om te benoemen welk lichaamsdeel op de dobbelsteen staat. Het kind dat het langst kan blijven staan, wint het spel. De kinderen blijven gooien met de dobbelstenen tot iemand het evenwicht verliest.

➜➜ Astrid Martens - Beeld

Van naaldje tot draadje...

UITGROEISTAGE Alexander had een draad waarmee hij kon buigen, krullen, vouwen, knippen en knijpen. Wat Alexander is zijn hoofd had kon hij maken met zijn draad. Op een dag was Alexander uitgedraaid, de draad kwijt. Hij wou iets maken dat uit zichzelf bewoog, dat muziek maakte zonder geluid, dat veranderde bij elk zuchtje wind en eindeloos bleef bewegen. Halen jullie de draad uit de knoop?

Kijkwijzer

➜ Voorsorteren Spontane reactie: wat komt er in je op als je naar het beeld kijkt? ➜Interpreteren Wat is het? Wat stelt het voor? Wat laat het zien? Hoe is het gemaakt? ➜Analyseren Wat zie je precies, hoe ziet het er eigenlijk uit? ➜Reflecteren Wat is de bedoeling van het beeld, de afbeelding? ➜Evalueren? Wat vind je ervan, spreekt het je aan, waarom?


14 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Lorena ➜ Antonelli - Taalinitiatie

Liedbeleving Goedemorgen

KEUZEMODULE

BASISDOELEN VAN TAALINITIATIE

Een project dat me zeker nog lang zal bijblijven is de muziekworkshop in immersieschool Hors-Château in Luik. Samen met de Franstalige studenten van de lerarenopleiding kleuteronderwijs van la Haute Ecole de la Ville de Liège werkten we een workshop uit. In het begin was het een beetje spannend omdat we elkaars gewoonten en aanpak nog moesten leren kennen. En ja, we spraken letterlijk niet dezelfde taal. Maar ons enthousiasme en onze flinke bagage taal- en communicatiestrategieën hebben ervoor gezorgd dat we samen met onze Franstalige partners konden schitteren in een Waalse kleuterklas. Samen met de vijfjarige kleuters zongen we onze eigen versie van het “goedemorgenlied” uit volle borst! Wat mij betreft mag PXL elke week uitbreken!

Taalplezier Basisvertrouwen Taalattitude

➜Kimberly ➜ Janssen - Beeld

Druppeltechniek

De regenboog Als een poort in de hemel spant zich heel hoog Een almachtige prachtige regenboog Rood en oranje Geel, groen en blauw Net was er niets Hoe kan dat zo gauw?

Het lijkt op een sprookje Fantasie, Toverij De helft van de hemel één groot schilderij ’t is het werk van de zon van de zonneschijn die glanst en die danst in een regen gordijn Van de zon die de regen elk druppeltje raakt en van tien miljoen druppels één regenboog maakt

Elke Duerinck (basisonderwijs)

LESSTAGE Jackson Pollock (1912 - 1965) was een invloedrijke Amerikaanse kunstschilder die action painting bekend heeft gemaakt. De schilder voorzag grote op de grond liggende doeken van sterk ritmische schilderij vullende verfpatronen. Daarbij raakte de verfkwast niet het schilderdoek maar de verf druppelde in grillige slierten op het doek wat leidde tot de naam van dit soort werk: ‘drippings.’ Deze druptechniek werd zijn handelsmerk. Hierdoor kreeg hij ook zijn bijnaam: ‘Jack the dripper’. Hoewel sommigen Pollocks techniek meer als gieten dan als druppen beschouwden, hield hij zelf vast aan de term ‘dripping’. Door een stokje in een verfblik te plaatsen kon hij de stroom van de verf richten. Hij experimenteerde met allerlei soorten verf, maar gewone huis, tuin en keukenverf had zijn voorkeur omdat deze goedkoop en vloeibaar was.

Kinderen krabbelen, tekenen en schilderen vanuit een grote scheppings- en experimenteerdrang. Zij kunnen spontaan en ongedwongen, de wereld zoals zij die zien, tekenen zonder een voorbeeld te gebruiken. Of het nu kunst is of niet, zou het niet heerlijk zijn als alle kinderen zo vrij en ongedwongen mogen experimenteren met verf en materialen? Creatief doen én denken wil zeggen dat we kinderen voor concrete situaties stellen waarvoor ze een persoonlijke oplossing moeten vinden. Wanneer we kleuters op een verantwoorde manier met kunst in contact brengen, merken we snel dat ze een grote onbevangenheid en een immense verbeelding hebben. En dan kan genieten pas echt beginnen….


HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

augmented reality 15

➜Ben ➜ Mertens - Wiskunde

Team Amiibo: Mario & Co

STAGELES - 3de graad Zelf ook eens proberen? Scan dan de afbeelding hierboven. Onderstaande content vind je erachter:` - basisinformatie - ondersteunend materiaal - spiekbriefje - overzicht van de teams - vragen - antwoorden

➜Eindtermen 4. Strategieën en probleemoplossende vaardigheden: 4.1 – 4.2 – 4.3 5. Attitudes : 5.2 – 5.3 – 5.4 ➜Leerplandoelen VVKBaO 5. Wiskundige problemen leren oplossen: DO1-DO2-DO3-DO4 GO! 4.4. Problemen oplossen : 1.4.01-0.3 – 2.4.01-03 – 3.4.01-03 ➜Doelgroep leerlingen einde 5e leerjaar & 6e leerjaar ➜Werkvorm groepswerk – 4 à 5 leerlingen per groep ➜Voorkennis De leerlingen kunnen reeds: * natuurlijke getallen, rationale getallen, percentages vergelijken * breuken noteren als een percentage * breuken omzetten in een percentage met behulp van een zakrekenmachine.

➜Voornaam ➜ Naam Student - Xxxxxxxxxxxxx ➜Lore Belmans - Mens en maatschappij

Digitaal op zoek naar antwoorden uit WO I

STAGELES - 2de graad, 4de leerjaar Tijdens deze les gaan we op zoek naar de aanleiding, het verloop en het einde Op de foto zijn de leerlingen aan de slag met iPads. Tijdens het spelen van ganvan de Eerste Wereldoorlog. Door gebruik te maken van QR-codes komen we uit zenbord, komen ze op bepaalde vakjes waar opdrachten en teksten bij horen. Er op interactieve prenten (zie bordschema), filmpjes en ander digitaal materiaal. zijn ook geluidsfragmenten te horen uit het dagboek van een soldaat uit WO I. Zo wordt het opzoekwerk afgewisseld met filmpjes, interactieve prenten en een spel. Benieuwd naar meer verhalen va n onze avonturen? Via augmented reality kan je onze blog raadplegen.


16 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Caren ➜ Boes - Wiskunde

Sneller dan je schaduw?!

MEETKUNDE - Toepassingen Op bovenstaand schema probeer ik aan te geven hoe het begrip schaduw wordt geïntroduceerd in de lagere school en hoe hiermee verder gewerkt wordt in de volgende graden. Telkens verschijnt er een videofilmpje door over de afbeeldingen bij de voorbeelden te gaan. Daarnaast krijg je ook een duidelijk overzicht van de verschillen tussen schaduwen die veroorzaakt worden door een puntbron en schaduwen die veroorzaakt worden door de zon.

Schaduwen hebben iets geheimzinnigs, iets intrigerends. We kunnen schaduwen zelf maken, soms spelen we er mee. Zowel in de kunst (denk maar aan schilderijen) als daarbuiten spelen licht en schaduw een belangrijke rol. Bij het inrichten van een speelplaats moet er bijvoorbeeld een plaats voorzien worden waar de leerlingen in de zomer in de schaduw kunnen spelen.

➜Yannick ➜ Moons - Lichamelijke Opvoeding

Olympische spelen

STAGELES Tijdens mijn themastage heb ik gewerkt rond helden van vroeger uit de Griekse en Romeinse tijd. Zo heb ik ook een dag gewerkt rond de helden van de Olympische Spelen, van vroeger en van nu. De leerlingen kregen gedurende de hele dag opdrachten die leergebied overschrijdend waren. Ze moesten eerst de uren berekenen wanneer ze moesten sporten en daarna gingen ze buiten en in de sportzaal verspringen, kogelstoten,… Het was een zeer geslaagde en leerrijke stage.

Benieuwd naar meer over Olympische Spelen van vroeger? Scan dan de afbeelding hierboven in met je smartphone of tablet!


augmented reality 17

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Lisa ➜ Vanheusden - Mens en maatschappij

Beperkingen - Anders maar niet minder! Visuele beperkingen

Auditieve beperkingen

Lichamelijke beperkingen

STAGELES - 1ste graad, 2de leerjaar

➜De foto wordt gebruikt op het voorblad van de werkbundel. Deze wordt samen met de leerlingen besproken. De leerlingen moeten verwoorden wat hen opvalt aan de vlinder. Dit is een les voor de eerste graad. Het bordschema stelt drie verschillende soorNet zoals deze vlinder zijn mensen met een beperking ook anders maar daarom zeker ten beperkingen voor. Onder elke categorie staan verschillende hulpmiddelen die bij niet minder. deze beperkingen gebruikt kunnen worden om het leven gemakkelijker te maken. ➜Als je wil zien hoe een blindengeleidehond de weg kan vinden voor iemand met een visuele beperking, scan dan even de foto van de vlinder.

➜Voornaam ➜ Naam Student - Xxxxxxxxxxxxx ➜Sophie Schroeders - Geschiedenis

Verhalen bouwen

STAGELES - 1ste graad, 2de leerjaar Deze les werd gegeven in het kader van een themastage rond helden in een vierde leerjaar. Als rode draad bespraken we elke dag een andere historische held: Aletta Jacobs, Columbus, Ambiorix en Napoleon. Tijdens deze les gaf ik de leerlingen de opdracht om zelf een scenario te bedenken over het einde van Napoleons leven m.b.v. StoryStarter van Lego Education. Op dat moment kwamen zowel taal, techniek als mens en maatschappij aan bod. Woordenschatverbreding was zeker een hoofddoel: de begrippen die ze doorheen de dag bijleerden, gebruikten ze frequent in hun “stories”.

De leerlingen gingen superenthousiast aan de slag: zoveel inventiviteit en creativiteit, het was heerlijk om mee te maken... Hoe het verhaal groeide, kan je ontdekken achter de foto. Verderop in de krant staat meer informatie over StoryStarter.


18 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Dimitri ➜ Zaczagkis - Nederlands

Stel het wel!

GOED STELONDERWIJS:

KNELPUNTEN STELONDERWIJS:

- Duidelijke instructie + schrijfstrategieën

- Nagenoeg geen leerlijn - Vaak éénzijdig - Eerder onrealistisch - Weinig functioneel verankerd en bijgestuurd in andere vakken - Meestal ongedifferentieerd - Vage procesbegeleiding en talige ondersteuning - Geringe hulp/analyse i.f.v. gerichte verbetering - Beperkte aandacht voor spreken, begrijpend luisteren, lezen en taalbeschouwing i.f.v. stellen - Evaluatie?

- Systematische leerlijn - Alle onderdelen stelproces aan bod - Realistische schrijfopdracht (publiek + doel) - Betekenisvolle schrijfsituaties (samenhang) - Differentiatie (belangstelling + instructie)

➜Dirk ➜ Staut - Wereldoriëntatie

Gestript

LESSTAGE - 2e graad, 3e leerjaar Bordschema: In deze les gaan we samen met Kuifje op zoek naar de ‘Helden van de ruimtevaart’. Met behulp van informatieve teksten op kindniveau vullen de leerlingen het paspoort van de ruimtevaarders in. Zo werken ze aan begrijpend lezen, informatievaardigheden en W.O.

os FOTO ???

➜ Foto themahoek:

Onze themahoek groeide elke dag… Benieuwd naar onze zelfgemaakte stripverhalen? Scan dan deze foto.


HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

augmented reality 19

➜Robin ➜ Hannes - Thematisch werken

Onze helden

LES

LESDOELSTELLINGEN VOOR DE KINDEREN

Tijdens mijn themastage hebben we via vakoverschrijdend werken geleerd over ‘helden’. ➜Je leert belangrijke informatie in een tekst vinden en die met je groepsleden vergelijken. Dit thema stond dan ook gedurende de hele week centraal en werd in iedere les aangehaald. Omdat ons beeld van ‘helden’ doorheen ons leven toch wat verandert, hebben we ➜Je leert wat de benaming is van de verschillende fases in ons leven en wanneer die de levenslijn gebruikt als rode draad zodat we een duidelijk weg konden afleggen. De staongeveer plaatsvinden. ge bleek een zeer leerrijke en leuke ervaring te zijn dat veel mooie momenten opleverde. ➜Je leert verslag uitbrengen aan de hand van sleutelwoorden. ➜Je leert goed naar informatie te luisteren en de informatie juist te ordenen. ➜Je leert linken te leggen binnen de familierelaties. ➜Je leert de temperatuur af te lezen.

➜Jordy ➜ Gerits - Informatica

Opgeruimd staat netjes!

LESSTAGE - 1ste graad - TABELLEN in WORD

Wat moet je kunnen?

DE LES KAN REEDS IN DE EERSTE GRAAD WORDEN GEGEVEN. HET BIJGEVOEGDE SCHEMA STELT DE VERSCHILLENDE METHODEN VOOR DIE GEBRUIKT KUNNEN WORDEN OM GEGEVENS IN TEKSTVERWERKING OVERZICHTELIJK VOOR TE STELLEN.

➜ Cellen samenvoegen

Deze les zal enkel over het gebruik van tabellen gaan.

➜ Celopmaak toepassen

Elke arm van dit schema zal minstens één lesuur in beslag nemen.

➜ Rekenen in tekstverwerking (niet in de eerste graad)

➜ Randen opmaken

➜ Afbeelding passend maken in een cel. ➜ Uitlijnen


20 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Kenneth ➜ Vanholst - Wiskunde

Middelloodlijn speelt mee in Champions League

LESSTAGE - 1ste graad - De middelloodlijn IN DEZE LES KOMT DE VOLGENDE STELLING AAN BOD: ‘ELK PUNT VAN EEN LIJNSTUK LIGT EVEN VER VAN DE GRENSPUNTEN VAN DAT LIJNSTUK’. Deze stelling wordt vervolgens ook bewezen.

➜Eén van de situaties waar de middelloodlijn vaak terugkomt is op een voetbalveld. Vaak moet de doelman kiezen welke verdediger hij aanspeelt. Om even ver van de linksback (punt A) als de rechtsback (punt B) te staan moet hij op de middelloodlijn van het lijnstuk [AB] staan. Op die manier zijn beide spelers voor hem een even goede keuze.

Maar alvorens we aan de slag gaan met dit bewijs zal er een link gelegd worden met de leefwereld van de leerlingen want ze nemen sneller leerstof op als ze ook weten in welke situaties ze die dingen kunnen gebruiken.

➜➜ Kim Borrenbergs - Informatica

Imagine & Program – SCRATCH!

LESSTAGE - 2de graad - Programmeren Wie wil dit nu niet? Zelf interactieve verhalen, animaties en spellen maken! De leerlingen van het vierde jaar hebben veel geluk. Ze krijgen de mogelijkheid om dit te realiseren via het programma Scratch! Scratch is de ideale programmeertaal om kinderen vanaf 8 tot 88 de basisprincipes van het programmeren te laten ontdekken. De naam Scratch komt uit de muziekwereld van de dj-techniek ‘scratchen’. Deze verwijst naar de mogelijkheid om bewegingen, afbeeldingen en muziek samen te mixen in een animatie. De ‘Scratchkat’ is het favoriete huisdier van elke programmamaker. Ze doet alles wat je vraagt en voert alle instructies correct uit. In het computerprogramma geef je instructies door gekleurde blokjes aan elkaar te puzzelen. Geen saaie nulletjes en eentjes typen dus, maar vooral zelf leuke dingen verzinnen (imagine) en maken (program)!

Nu gaan we dringend aan het werk!! ➜De leerlingen gaan nu zelf verschillende interactieve verhalen programmeren. Bijvoorbeeld: pannenkoeken bakken, lijnen tekenen en een som berekenen. ➜Elke opdracht start met een verhaaltje: ‘Je wilt pannenkoeken bakken, maar je weet niet welke ingrediënten je nodig hebt. De kat berekent de juiste hoeveelheden. Per persoon reken je op 50 g bloem, 1 ei, 125 cl melk en 10 g suiker.’. ➜Nu kunnen de leerlingen het verhaal programmeren in Scratch. Ze passen de kennis toe die ze eerder “geleerd” hebben.


augmented reality 21

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Eline Alders - Niet Confessionele Zedenleer

Hoe mediawijs ben jij??? Reclame

Verborgen boodschappen

Wat is media eigenlijk?

De invloed van media

Medi@ @@ Sociale media

Kan media een verslaving zijn/worden? (enquête)

van el ang Het b edia m vrije Censuur

Wat is privacy?

Persvrijheid

LESSTAGE - 1ste graad - MEDIAWIJSHEID

➜Op het einde van de les spelen we een stellingenspel over media.

Media spelen een grote rol in het leven van vele jongeren en volwassenen.

➜We bespreken dan enkele stellingen en de leerlingen mogen hun mening hierover geven. Hierbij is het belangrijk dat leerlingen leren hun mening te verwoorden en te beargumenteren.

Maar wat zijn media eigenlijk? Waartoe dienen ze? Hoe zit het met onze privacy? Wat moeten we weten en kunnen om er bewust en kritisch mee om te gaan? Dat zijn enkele vragen die in mijn les behandeld worden. In het schema zie je uit welke onderdelen mijn les bestaat.

➜Elize ➜ Verlent - Project Algemene Vakken

OOST WEST, THUIS BEST

PAV – derde graad – BOUWEN EN VERBOUWEN Iedereen is opgegroeid in een huis en iedereen heeft zijn eigen mening over “de ideale woning”. We bepalen graag de inrichting van onze eigen leefruimtes, afhankelijk van onze voorkeur voor kleur, sfeer, stijl, … Jongeren van een zesde of zevende jaar beroepsonderwijs zullen in hun nabije toekomst hun eigen keuzes moeten maken op dit vlak, want het zal niet meer lang duren voordat ze hun vleugels uitslaan. In het beroepsonderwijs worden de leerlingen voorbereid op de arbeidsmarkt, maar ook de voorbereiding op het zelfstandig leven moet voldoende aan bod komen. In deze les PAV is het de bedoeling dat de leerlingen ervaren wat belangrijk is als ze zelfstandig gaan wonen. Op de afbeelding van het moodboard staan de verschillende lesonderdelen vermeld.. De leerlingen denken na over hun persoonlijke verwachtingen en eisen op vlak van huisvesting en ze gaan dat in een volgende fase koppelen aan de keuze voor een bepaald appartement en de inkleding daarvan.

Hieraan kunnen meerdere belangrijke vaardigheden gekoppeld worden zoals budgetbeheer, oppervlakteberekening, interieurinrichting, prijsbewust en duurzaam kopen, … maar in deze lesuitwerking wordt vooral gefocust op het inrichten van een appartement. Suggesties voor mogelijke uitbreiding bij deze les: focus op rechten en plichten van de huurder: huurcontract, opzegtermijn, betwistingen, borgsom, … Suggesties voor een mogelijke uitbreiding ➜focus op rechten en plichten van de huurder: huurcontract, opzegtermijn, betwistingen, borgsom, … ➜prijsvergelijking van appartementen in verschillende regio’s ➜uitbreiding naar het aankopen van een woning, met uitleg over leningen en budgetbeheer ➜uitleg over kopen op afbetaling (aandacht voor attitudevorming!) ➜loonberekening en budgetplanning


22 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Winde Fierens - Geschiedenis

Paradepaardjes van de Middeleeuwse stad

LESSTAGE- 2de graad - MIddeleeuwen In de vorige les hebben we al gezien dat het geloof belangrijk was voor de mensen in de middeleeuwen. Deze les zal gaan over ‘de paradepaardjes’ van de middeleeuwse stad en hun bouwstijlen: de kathedralen.

➜Een mooi voorbeeld hiervan is de Onze-Lieve-Vrouwkathedraal van Doornik. Hier zijn de twee bouwstijlen heel duidelijk op te zien. Zowel het romaanse als het gotische deel kan men terugvinden. Voor we de kenmerken kunnen herkennen, moeten we ons werkboek invullen. Daarna kan je de foto inscannen en kunnen we meer leren over hoe zo’n gotische kathedraal is opgebouwd. ➜De titel doet al vermoeden dat de kathedraal van een stad een belangrijk element was. In het werkboek, bij deel 5: “Kathedralen in een stad.”, kunnen we de drie redenen terugvinden waarom deze zo belangrijk was. Daarnaast gaan we uitzoeken wie er mee hielp bij het bouwen, waarom het bouwen zo lang duurde en bespreken we enkele symbolische elementen in een kathedraal.

➜➜ Rinka Alenus & Joyce Jorissen - Project Kunstvakken

Mooi niet

PROJECT - 3de graad lager onderwijs - FILOSOFEREN ROND KUNST Kunstencentrum Z33 creëerde een kunstboek en uitleenkoffer voor kinderen van 10 tot 14 jaar. Het gaat om een kant-en-klaarpakket dat je in de klas kan halen voor een project rond hedendaagse kunst. ‘Mooi niet’ gaat dus over hedendaagse kunst. De bedoeling is om hedendaagse kunst op een begrijpbare manier bij kinderen te brengen en om de drempel voor een tentoonstellingsbezoek te verlagen. ➜Wie bepaalt wat kunst is en wat niet? Zijn dit de kunstenaars zelf? Degene die het werk gemaakt heeft? Of de persoon die het koopt? Of is het de leerkracht die les geeft? Want als een leerkracht jullie vertelt dat dit een kunstwerk is, nemen jullie aan dat dit waar is. Mag ik bepalen wat kunst is? Mag jij bepalen wat kunst is? Volgens ons, mag iedereen dat bepalen.

➜En wie bepaalt dan hoeveel een kunstwerk waard is? De kunstenaar? Degene die het koopt? Of de toeschouwer? Kan deze waarde enkel bepaald worden in geld? Kan het misschien ook een bepaalde waarde hebben voor onze samenleving, of voor onze geschiedenis? Wanneer een kunstwerk misschien revolutionair is doordat het mensen choqueert of uitdaagt? Volgens ons is alles kunst. Enkele kenmerken van kunst op een rijtje: - Kunst is door mensen gemaakt. - Kunst roept een gevoel, emotie of herinnering op. - Kunst is enigszins origineel. - Kunst bevat iets van de kunstenaar zelf. - Kunst heeft voor de aanschouwer iets van zichzelf in zich. Ieder geeft er een eigen interpretatie aan door opvoeding, omgeving, verleden, enzovoort. Een kunstwerk roept sporen op. Onbewust worden we herinnerd aan dingen die we linken aan het werk. Deze invloeden bepalen of we een voorkeur of een afkeur voor een bepaald werk creëren. Er kan dus geen verkeerde reden zijn om een kunstwerk graag te zien, want we hebben allemaal verschillende ervaringen.


augmented reality 23

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Beau ➜ Vankemenade - Plastische Opvoeding

Limited Edition Coke Bottles

LESSTAGE - 2de graad - Kunstenaar én voorwerp Tijdens deze les werken we met 2 kernonderwerpen: een kunstenaar (= Niki de Saint Phalle) en een voorwerp (= Coca-Cola flesje). Na een korte introductie over de Saint Phalle en Coca-Cola heb ik de leerlingen gevraagd hoe we deze 2 nu konden combineren. Al snel kwamen de leerlingen op het idee om papier-maché te gebruiken aangezien we hier makkelijk op kunnen werken. Dit had ik natuurlijk ook zo voorbereid, ik had ze vervolgens mijn voorbeeld getoond, ze hadden meteen zin in de les.

Uitvoering: ➜Ze hebben witte acrylverf gebruikt om het flesje een grondlaag te geven. Daarna konden ze beginnen met hun ontwerp. ➜Ik had nog wat extra kunstenaars gezocht waarop ze zich verder ook konden baseren. Namelijk Piet Mondriaan, Bridget Riley en Keith Garrow. ➜Tijdens de volgende les zetten de leerlingen hun werk voort en brengen ze hun ontwerp met alcoholstift over op hun flesje. Daarna kunnen ze beginnen met schilderen. ➜De leerlingen vinden het een zeer interessante opdracht, het is altijd leuk als je een dagdagelijks voorwerp kan omtoveren naar iets unieks. Dit maakt het voor de leerlingen ook zeer tastbaar. Ze zeiden vandaag nog: “Meneer gaan we deze flesje achteraf naar Coca-cola opsturen? Misschien maken ze er wel echte flesjes van!” Altijd leuk als de leerlingen verder gaan nadenken over waarmee ze bezig zijn.

➜Gwendolien ➜ Mommens - Project Algemene Vakken

De kloof dichten met leesplezier

BACHELORPROEF In het beroeps secundair onderwijs krijgen de leerlingen praktijkvakken. Daarnaast worden zij binnen het theoretische ‘Project Algemene Vakken’ voorbereid om hun rol in de maatschappij op te nemen. In werkelijkheid bestaat er een grote kloof tussen de praktijkvakken enerzijds en PAV anderzijds. Toch zouden beide elkaar via authentieke opdrachten kunnen versterken en aanvullen. Op het einde van het beroeps secundair onderwijs wordt er namelijk verwacht dat de leerlingen individueel een probleem uit het dagelijkse leven kunnen oplossen. Daartoe dienen de leraren met authentieke contexten te werken. Dit wil zeggen dat leerkrachten best problemen selecteren waarmee de leerlingen in het dagelijkse leven in aanraking kunnen komen.

➜Als PAV-leerkracht probeer ik samen met leerlingen uit de richting houtbewerking een multimediale boekenkast te maken. De kast zal vervolgens in de lessen PAV gebruikt worden om leerlingen tot lezen aan te zetten. Vanuit het vak PAV leren leerlingen wat meer bij over de veiligheidsvoorschriften, maken zij een stappenplan over hun werkproces of voeren zij wiskundige berekeningen uit. Deze berekeningen kunnen leerlingen vervolgens in het vak houtbewerking gebruiken om het hout op maat te zagen. ➜Zelf volg ik het werkproces vanuit het vak PAV, maar naast de lessen ga ik zelf ook de werkhal in. Het geeft me de kans om meer voeling te krijgen met het reilen en zeilen in een praktijkvak. Hiernaast leer ik de leerlingen op een andere manier kennen en maak ik kennis met de talenten van de leerlingen. Daar halen zowel ik als de leerlingen veel voldoening uit! ➜Begin mei dient de kast klaar te zijn, zodat ik nog enkele lessen PAV kan geven waarin de kast gebruikt zal worden. De kast wordt gevuld met verschillende soorten boeken. Hiernaast zijn er haakjes om kranten aan te hangen, inschuifmogelijkheden voor de tablet.aanwezig. Mogelijkheden genoeg om het leesplezier van de leerlingen te prikkelen!


24 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Eleni Giannaroudis (i.s.m. Hanne Rosius) - Project Algemene Vakken

Grasduinen in boeken

LESSTAGE- 3de graad - Van leesprikkels tot een stimulerend boekenaanbod BSO – leerlingen en lezen? Niet altijd een evidente combinatie! Nochtans heeft lezen tal van voordelen in petto voor het curriculum PAV: de technische leesvaardigheid van leerlingen verbetert, leerlingen verrijken hun taal, maken kennis met andere werelden of herkennen zichzelf in bepaalde verhalen, literatuur maakt moeilijke onderwerpen bespreekbaar en noem maar op. Vertrekkend van kleine leesprikkels, over (interactief) voorlezen tot het zelf lezen van een boek: dat is de ‘leeslijn’ die we volgen om BSO – leerlingen warm te maken voor boeken. Aan de leerkracht PAV om de uitdaging aan te gaan. Basisvoorwaarde om deze uitdaging te doen slagen? Het geknipte boek vinden voor elke leerling! Om dat te kunnen waarmaken moet je als PAV – leerkracht zelf een goed zicht hebben op wat er in een bibliotheek te vinden is: fotoboeken, graphic novels, reisgidsen, kookboeken, romans, jeugdliteratuur, tijdschriften, … . Om studenten of leerlingen PAV aan te zetten om te grasduinen in het aanbod van een bibliotheek ontwierpen Hanne Rosius (lector PAV) en Eleni Giannaroudis (student PAV) samen het boekje ‘Ik lees, jij leest,

➜Het is een soort notitieboekje dat studenten en leerlingen PAV prikkelt om verschillende soorten boeken in te kijken en er zich een beeld van te vormen. ➜Niet alle boeken moeten gelezen worden. Soms volstaat het om een boek te doorbladeren, er een citaat of beeld uit op te pikken of om het snel aan de kant te leggen. Andere boeken worden dan weer helemaal uitgelezen. ➜Hoofddoelstelling voor de student is een breder zicht krijgen op welke boeken je allemaal kan voorschotelen aan BSO – leerlingen. Een BSO – leerling kan het boekje, mits hij enkele kleine aanpassingen aanbrengt, gebruiken om meer zicht te krijgen op de eigen leesvoorkeur tijdens een bezoek aan de bibliotheek. ➜Tijdens ‘PXL breekt uit’ (en ook op andere dagen) kunnen studenten PAV hun boekje vullen in de Provinciale Bibliotheek Limburg.

➜Liesbeth ➜ De Raeve (i.s.m. Els Knaepen) - Biologie

Kleur je stem!


HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

augmented reality 25

➜Joep ➜ Raemakers - Lichamelijke Opvoeding

Mission Impossible?

LESSTAGE - 2de graad - Spelend Aardrijkskunde leren Is het mogelijk om enkele delen van het vak aardrijkskunde te behandelen tijdens de gymles? Op deze vraag wilde ik zelf graag het antwoord ontdekken. Voor mijn bachelorproef ga ik tijdens mijn stage extra aandacht besteden aan vakoverschrijdend werken. Ik wil onderzoeken of het behandelen van de algemene vakken als aardrijkskunde, geschiedenis en biologie tijdens de gymles haalbaar is. Toen ik tien jaar geleden nog in het secundair onderwijs zat en moest leren voor deze vakken, vond ik dat niet gemakkelijk. Theorielessen zijn niet mijn ding. Ik kan me niet lang concentreren en ben dus al snel afgeleid. Ik ben een topper als het gaat om uitstellen van taken. Sporten is iets wat ik wel graag doe, ik had altijd veel zin in de gymlessen. Of er nu trefbal of bewegen op muziek op het programma stond, ik deed altijd graag mee. Het leek me interessant om mijn mindere en sterkere punten te combineren, kennis opdoen tijdens het sporten. Hierdoor kwam ik al snel op een onderwerp voor mijn bachelorproef.

Toepassing tijdens een les LO ➜Tijdens de les speelden we het spel ‘trefbal’. Hierin kwam topografie aan bod. Beide teams kregen namelijk een missie: Team 1: Noteer 5 hoofdsteden in Europa die beginnen met de letter B Team 2: Noteer 5 landen die grenzen aan Frankrijk. ➜Het team dat als eerste zijn vraag juist had genoteerd won het eindspel. Je mocht pas een antwoord noteren als je iemand kon aangooien. Ook kon je de kegels omgooien waarin tips of hints zaten die je weer hielpen om de juiste antwoorden te vinden. ➜Uiteindelijk kwam ook bij dit spel een winnaar naar voren. De les werd kort nabesproken om ook de mening van de leerlingen te horen. ➜Het was een hele uitdaging om deze les te realiseren, er zat behoorlijk veel voorbereiding aan.

➜➜ Karen De Langhe - Project Kunstvakken

Let the battles begin!!! Eburonen vs Romeinen

BACHELORPROEF - 1ste graad - Bezoek aan Gallo-Romeins Museum

➜Maak samen met de leerlingen een mindmap rond het begrip ‘museum’: wat doet een museum, welke taken voert een museum uit?. Conclusie: een museum verzamelt, onderzoekt, bewaart, presenteert en informeert (volgens de ICOM-definitie van een ‘museum’).

In het kader van mijn bacherlorproef werk ik een lesvoorbereiding uit voor leerlingen van de eerste graad S.O.: de les bereidt de leerlingen voor op een bezoek aan het GalloRomeins Museum én prikkelt hun nieuwsgierigheid. Met deze voorbereiding haal je samen ➜Het Gallo-Romeins Museum voert je leerlingen naar de fascinerende wereld van het verre met je leerlingen het maximum uit het museumbezoek! verleden. Een belangrijk scharnierpunt in het museumverhaal is de verovering van onze streken door de Romeinen. De Eburonen komen echter in opstand tegen de veroveraars: vertel het spannende verhaal ‘Ambiorix lokt de Romeinen in de val’ en illustreer het met deze afbeelding. Hoe het verder afloopt, kom je te weten in het museum: tot binnenkort!


26 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Jochem Broodhuys - Engels

Brian builds houses but now he’s washing his car.

LESSTAGE - 2de graad - Present Simple vs. Present Continuous Je gebruikt de simple present om: ➜aan te geven dat iets een gewoonte is. Signaalwoorden zijn o.a: “always, never, every day, often” enz. ➜aan te geven dat iets een feit is.

➜Oplossing Brian builds houses but

NOW he’s washing his car

Je gebruikt de present continuous om: ➜aan te geven dat iets NU aan de gang is. Signaalwoorden zijn o.a: “now, at the moment,...” enz.

➜Ismahan ➜ Arikan - Economie

Pralines om de welvaart te meten?!

LESSTAGE - 2de graad - Het bbp

Motivatiefase bij de start van deze les: Ik heb hier enkele krantenkoppen meegebracht. Wat is er gemeenschappelijk? ➜ Griekse bbp in laatste kwartaal met 0,6 procent gedaald ➜ Plattelandskinderen profiteren niet mee van China’s economische groei • Vergrijzingskosten dalen tot 13 procent van het bbp in 2060 ➜ Economische groei in Frankrijk stagneert ➜ Meer economische groei nodig om werkloosheid te laten dalen ➜ Decennia van lage economische groei dreigen voor België.

Het bruto binnenlands product (bbp) drukt de waarde van de productie van een land uit. Door het bbp van een jaar telkens met dat van het voorgaande jaar te vergelijken, kan men de economische groei bepalen. Om de welvaart van verschillende landen met elkaar te vergelijken, maakt men eveneens gebruik van het bbp. De bevolkingsgrootte kan echter sterk verschillen van land tot land. Daarom drukt men in internationale vergelijkingen het bbp uit per hoofd van de bevolking. Het is echter maar zeer de vraag of het bbp een geschikte maatstaf is om de welvaart te meten. Enerzijds zijn zwartwerk, huishoudelijk werk en vrijwilligerswerk niet opgenomen in het bbp, wat tot een onderschatting van de Wat hebben deze krantenkoppen allemaal gemeenschappelijk? welvaart leidt. Anderzijds bevat het dan weer wel de bestrijdingskosten van negatieve ➜ Ze gaan allemaal over de economische groei. externe effecten, wat in een overschatting van de welvaart resulteert. Ten slotte kan het bbp extreme inkomensverschillen verbergen. Om de levenskwaliteit in Heel goed, deze krantenkoppen gaan allemaal over de economische groei. verschillende landen met elkaar te vergelijken is de Menselijke Ontwikkelingsindicator van de UNO dan ook beter geschikt dan het bbp per hoofd van de bevolking.


augmented reality 27

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Jessica Baeten - Plastische Opvoeding

Alice in kauwgumballenland

LESSTAGE - 2de graad - Kritische houding en mediawijsheid Tijdens PXL Breekt Uit, ga ik met mijn derdejaars Voeding-Verzorging in de les Plastische Opvoeding aan de slag rond ‘stopmotion’. Stopmotion is een simpele filmtechniek, waarmee je bijzonder leuke en toffe filmpjes kan maken. Voor de digitale animaties werden uitgevonden, werden stopmotions veel gebruikt voor special effects in films. Een mooi voorbeeld hiervan is stopmotion gemaakt uit klei. Dit noemen we dan een ‘claymation’. Dit wordt tegenwoordig nog veel toegepast in televisieprogramma’s voor kinderen. Denk maar aan ‘Shaun het schaap’ of ‘Pingu’.

Het thema waar de leerlingen rond gaan werken, is ‘sprookjes’. De leerlingen krijgen de kans om in een groepje per vier leerlingen een eigen stopmotion in elkaar te steken rond een sprookje dat ze zelf kiezen, bijvoorbeeld ‘Alice in Wonderland’. Uiteraard gaan ze niet zo maar het volledige sprookje volledig kopiëren of naspelen in hun stopmotion. Ze laten zich inspireren door het gekozen sprookje. Dit houdt in dat ze bepaalde elementen, zoals personages, bepaalde handelingen, gebeurtenissen, locaties, enzovoort uit het sprookje nemen die ze willen behouden. Zo kies ik er bijvoorbeeld voor om uit ‘Alice in Wonderland’, Alice, het konijn en het konijnenhol te behouden. Daarnaast verzinnen de leerlingen nog nieuwe locaties, personages, handelingen, enzovoort. Bijvoorbeeld, in de plaats van Alice terecht te laten komen in Wonderland, kom ze op een plaats genaamd Kauwgomballenland, waar alles van snoep is. Op basis van deze twee zaken schrijven ze met hun groepje een nieuw sprookje. Dit wordt dan de verhaallijn voor hun stopmotion.

➜➜ Roel Reynders, Marieke De Batselier & Femke Nijs

(i.s.m. Els Knaepen) Workshop Natuurwetenschappen in Jenevermuseum Mentimeter

WORKSHOP - 2de graad - Een borrel vol wetenscap

KAHOOT

De workshop ‘Een borrel vol wetenschap’ van het Jenermuseum in Hasselt werd ICT gepimpt. De leerlingen gebruiken tijdens de workshop de tablet en verkennen inhouden via diverse apps.

➜Kahoot! is een student-response-system. ➜Als de leerkracht zijn vragen publiceert, wordt er een pincode gegenereerd. ➜Op het moment dat de leerkracht een vraag vrijgeeft verschijnt die vraag met bijbehorende antwoordmogelijkheden, elk voorzien van een eigen kleur. ➜De leerlingen kunnen de vraag beantwoorden door te klikken op de kleur van het antwoord waarvan zij denken dat het goed is. ➜Nadat de vraag door de leerlingen is beantwoord, krijgt de leerkracht een overzicht van de gegeven antwoorden. ➜In een Excel-spreadsheet kan de leerkracht inzage krijgen in de resultaten van zijn leerlingen.

➜Met een woordwolk kun je een open vraag stellen aan de leerlingen en hun voorkennis activeren. Je kan instellen hoeveel woorden elke leerling maximaal mag noemen. ➜Didactische tip : bij grote groepen 3 mogelijkheden, bij kleine groepen meer. ➜De woorden die het vaakst worden genoemd, verschijnen in de woordwolk het grootst in beeld. Visueel aantrekkelijk!


28 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Brecht Lathouwers (Aardrijkskunde)

Belang van aardolie

LESSTAGE - 1ste graad - van grondstof tot afgewerkt product De leerlingen krijgen per twee een krantenartikel van de leerkracht. In de krantenartikelen staan enkele milieuproblemen. Zij moeten de problemen uit het krantenartikel halen en mogelijke oplossingen bedenken. Er worden 4 verschillende krantenartikelen uitgedeeld en die worden achteraf klassikaal besproken.

Wat moet je kunnen? ➜ opeenvolgende stappen in het productieproces ➜ typische landschapselementen van ontginning, basisindustrie en verwer-

kende industrie herkennen ➜ milieuproblemen herkennen en mogelijke oplossingen formuleren ➜ de vijf grote industriegebieden in België en de drie grote zeehavens van

België benoemen en ze aanduiden op de kaart ‘Industrie in België’

-

➜➜ Bart van Heugten - Geschiedenis

Mandaat van de hemel... enkel voor keizers

LESSTAGE - 2de graad - CONFUCIANISME Deze les begint met een inleidend filmpje: Epic Rap Battles Of History: Eastern Philosophers vs Western Philosophers. In dit fragment nemen twee groepen filosofen het tegen elkaar op. Aan de kant van de Oosterse filosofen vinden we Confucius. Zijn gedachtegoed, het confucianisme, was het heersende wereldbeeld in het Chinese keizerrijk. Het confucianisme bestaat uit twee kernelementen: Mensenliefde/respect (blauw in het schema): Deze mensenliefde wil zeggen dat het volk onvoorwaardelijk trouw is aan de keizer en dat de keizer goed voor zijn volk moet zorgen. Als de keizer dat niet doet, wil dat zeggen dat de keizer een deel van zijn machtsbasis verliest. Dit stukje respect komt ook terug in de rap battle. De mens is verbonden met natuur en kosmos (groen in het schema).

➜ Onvoorziene natuurrampen waren een teken dat de keizer niet goed

voor zijn volk zorgde. Om deze rampen te kunnen voorzien had de keizer ambtenaren/wetenschappers nodig die deze konden voorspellen: de zogenaamde mandarijnen. ➜ Dit wereldbeeld zorgt ervoor dat de keizer alle mogelijke wetenschap-

pelijke steun kan gebruiken. Dit wil ook zeggen dat buitenlandse (lees Europese wetenschappers-ontdekkingsreizigers) welkom waren in China.


augmented reality 29

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜Busra ➜ Tarhan - Economie

Signed, sealed, delivered, I’m yours!

LESSTAGE - 2de graad - HANDELSDOCUMENTEN Handelsdocumenten Handelsdocumenten zijn de bewijsstukken die het mogelijk maken de handel van goederen (en diensten) geregeld te laten verlopen. Ze kunnen het goed betreffen (bijv. een factuur), het bedrijfsleven (bijv. een bankmachtiging) of nationale en internationale instanties (bijv. een certificaat van oorsprong). (Bron: http://www.cultureelwoordenboek.nl/index.php?lem=8924)

Deze les is geleidelijk opgebouwd. De motievatiefase start met een kort videofragment. Vanuit dit fragment komen de leerlingen tot het lesonderwerp. De lesuitwerking is gebaseerd op een fictief verhaal, waarin alle stappen van de documentenstroom terugkomen. Tijdens het lesgeven speelt de leefwereld van de leerlingen een grote rol. Daarom vroeg ik aan de leerlingen welke factoren hun koopgedrag zal beïnvloeden. Pr ijs, kwaliteit, afstand, voorwaarden,… zijn enkele antwoorden van de leerlingen. Vervolgens zijn we overeengekomen dat je niet meteen een dure aankoop gaat doen, vooraleer je andere winkels binnenstapt of de websites raadpleegt. Maar welke informatie is nuttig om te weten en kan je die altijd online terugvinden? Zo zijn we tot het begrip ’prijsaanvraag’ gekomen. Dit is de eerste stap van de documentenstroom. De volgende fasen van de documentenstroom zijn gelijkaardig geïntroduceerd.

➜➜ Michelle Sneyers- Handel-Burotica

Yes!!! Shoppen...

LESSTAGE – tweede graad - Administratie & Retail

De belangrijkste lesdoelstellingen zijn:

Welke documenten heb je nodig bij het controleren van een levering?

Deze les wordt gegeven in de richting ‘Office en retail assistant’. Bedoeling is dat leerlingen de competenties van een retailmedewerker onder de knie krijgen. Er wordt gewerkt aan de competentie ‘Als retailmedewerker onder begeleiding de goederen in ontvangst nemen, verwerken en presenteren in de winkel.’ Tijdens de les brengen we de documenten met betrekking tot een levering samen en bekijken deze in de casus van het spilbedrijf waarrond gewerkt wordt.

De leerlingen kunnen in eigen woorden omschrijven welk document ze voor zich hebben.

De leerlingen kunnen aan de hand van de documenten een levering controleren.

De leerlingen kunnen de documenten inhoudelijk vergelijken.

➜ De leerlingen kunnen de 4 documenten opsommen die je nodig hebt als

je iets aankoopt.


30 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Ashwin Zeeuws - Aardrijkskunde

Industrie: de grote grondstofverbruiker

LESSTAGE - 2de graad - Duurzaamheid

➜Voor wie: tweede graad BSO (voeding en verzorging)

Industrie kan een saai onderwerp zijn, daarom heb ik voor de leerlingen een website gemaakt. Ze moeten hier bijvoorbeeld de vestigingsfactoren ontdekken. De leerlingen kunnen dit doen a.d.h.v. vier methodes, elke methode heeft een andere moeilijkheid. Zo wordt er ingespeeld op de verschillen tussen leerlingen.

➜Site: http://eenwereldvolvernieuwing.weebly.com/

Deze les situeert zich in het thema duurzaamheid. Een van de belangrijkste ideeën achter educatie voor duurzame ontwikkeling is dat ze relevant is voor de lokale context en dat ze een brug met de schoolomgeving slaat. Op die manier zijn scholen geen geïsoleerde instellingen buiten de echte wereld, die enkel met abstracte algemene kennis bezig zijn. Ze worden instellingen die actief betrokken zijn in het maatschappelijk gebeuren en worden erkend als relevante betrokkenen bij de ontwikkeling van de lokale gemeenschap. (Bron: http://www.ond.vlaanderen.be/energie/pdf/duurzame_ontwikkeling_laag.pdf)

➜Extra info (wat vooraf ging): Leerlingen hebben eerst geleerd over de verschillende aspecten rond duurzaamheid. Vervolgens hebben we de vraag gesteld ‘wat kan er allemaal beter?!’. Eerst hebben we gekeken wat we zelf kunnen; diervriendelijker consumeren ( leerlingen hebben met diervriendelijke verzorgingsproducten gewerkt), fairtrade, enz… Wat kon er nu beter op globaal vlak a.d.h.v. een onderzoek naar milieurampen kwamen we tot conclusie dat ‘industrie’ de grote boosdoener is.

➜➜ Axelle Herin - ICT-coördinatie

USB-stick = Ancient History!

LESSTAGE Wil je vanop elk device (laptop, smartphone, tablet, … ) je bestanden kunnen raadplegen? Deel je graag bestanden via sociale media zoals Facebook, Twitter, Pinterest, etc.? Wil je ook een online back up van al je werk- en privébestanden? Wil je soms samenwerken aan een bestand? Dan kan je haast niet meer zonder een cloudopslagdienst zoals Dropbox, Google Drive of OneDrive. In deze les wordt de werking hiervan uitgelegd en opdrachten voorzien om aan de slag te gaan in de cloud!

Doelstellingen: ➜ met een cloudopslagdienst bestanden synchroniseren tussen verschil-

lende toestellen ➜ bestanden eenmalig en permanent delen ➜ gewijzigde en verwijderde bestanden herstellen ➜ samenwerken aan een bestand of in een gedeelde map


augmented reality 31

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Davinia Janssen - Biologie

Pissebedden... een onderzoek waardig!

TABLETLES – 2de graad – Gedrag van dieren In het kader van mijn bachelorproef onderzoek ik of tablets een meerwaarde bieden binnen de lessen biologie. Dit onderzoek naar de leerwinst van tabletlessen test ik uit in de Sportschool in Hasselt, waar ik dezelfde lesonderwerpen geef mét en zonder tablet. Tijdens de tabletlessen worden diverse apps functioneel ingezet : Nearpod, Socrative, Kahoot, Edpuzzle.

➜ Deze les behandelt het gedrag van dieren. ➜ De leerlingen onderzoeken o.a. de keuze van de draaizin bij pissebedden. ➜ Ze plaatsen minstens tien pissebedden in een doolhof met obstakels. ➜ De leerlingen filmen het gedrag van deze diertjes met de tablet. ➜ Vrijwel alle pissebedden draaien afwisselend naar rechts en naar links

wanneer ze obstakels tegenkomen. ➜ Dit gedrag bevordert hun overleving en is aangeboren.

➜Alessandro ➜ Voets - Project Algemene Vakken

iTaal, niet mijn sterkste kant

BACHELORPROEF

➜Ik werk aan een oplossing voor een klas waarin een anderstalige leerling instroomde na één jaar OKAN. Samen met mijn promotor en stagementor denken we na over hoe we de taal van de leerling kunnen ondersteunen tijdens de PAV – les.

IN HET KADER VAN MIJN BACHELORPROEF WERK IK MEE AAN HET ONDERZOEKSPROJECT TABLIO. IN DAT ONDERZOEK PROBEREN WE DE TABLET IN TE SCHAKELEN OM IN TE SPELEN OP VERSCHILLEN TUSSEN LEERLINGEN. ➜We ontwikkelden een idee om via een eBook (via de app Book Creator) woorden en uitdrukkingen te registreren en omschrijven. Zo wordt er gedurende het hele schooljaar In de multiculturele samenleving van vandaag is het taalniveau van iedermet de hele klas aan taalverrijking gedaan. een verschillend. Sommigen worden hierdoor beperkt in hun leren / doen. ➜Sommige leerlingen gebruiken dit woordenboek ter ondersteuning bij spreekopdrach“Aan de hand van een tablet – een uitvinding van de 21ste eeuw – kunnen heel wat ten (bijvoorbeeld een discussie). beperkingen weggewerkt worden. “ Wees niet bang voor technologie. ➜Andere leerlingen helpen vooral bij het invullen van het boek, het vastleggen van de uitspraak van woorden, het aanvullen van contexten waarin het woord gebruikt wordt en noem maar op.


32 augmented reality

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

➜➜ Lore Mathuvis - PAV (i.s.m. Hanne Rosius)

Hoe mediawijs ben jij??? ‘Fotografie is overal. We maken foto’s met een smartphone, experimenteren met onze profielfoto en schieten verbluffende vakantiekiekjes. Jongeren zijn ‘digital natives’. Ze zijn geboren in het digitale tijdperk en groeien op met een overvloed aan beelden. Heeft fotografie voor hen dan geen geheimen meer?’ (Uit: Educatieve gids Fotomuseum Antwerpen) LESSTAGE - 1ste graad - MEDIAWIJSHEID Media spelen een grote rol in het leven van vele jongeren en volwassenen. Maar wat zijn media eigenlijk? Waarvoor dienen ze? Hoe zit het met onze privacy? Wat moeten we weten en kunnen om er bewust en kritisch mee om te gaan? Dat zijn enkele vragen die in mijn les behandeld worden.

➜De laatste vraag van het citaat is een erg interessante vraag. Misschien is het geheim wel dat leerlingen moeten leren kijken naar fotografie, dat ze zich moeten leren vragen stellen en actief op zoek kunnen gaan naar het verhaal achter een interessant beeld. Het verleden bewijst ons dat heel wat sprekende beelden de wereld rondgingen om een verhaal te vertellen. Conflict, rassenproblematiek, activisme, militaire interventie en religie: stuk voor stuk grote wereldthema’s, die door menig fotograaf benaderd werden en worden. De beelden hebben, naast hun technische kwaliteit, één ding gemeenschappelijk: ze roepen op tot gesprek, geven stof tot nadenken en stellen ons in staat om onze eigen wereld beter te leren kennen. Je wil meer weten vanaf het moment dat je het beeld ziet. Dit kenmerk nemen we als uitgangspunt voor actualiteitslessen in PAV. Vertrekkend van een sterk beeld reconstrueren we een interessant verhaal uit de actualiteit. Soms is het de leerkracht die de foto selecteert en het verhaal vertelt door een werkbundel rond de foto op te stellen. Soms stimuleert de PAV – leerkracht de BSO – leerling om een sprekende foto te selecteren en het verhaal erachter te reconstrueren op een fotoposter.

➜➜Bregt, Brecht, Maren, Ismahan, Tim, Tom, Kim, Erwin, Melissa, Arne, Beau, Kenneth - IT

I want to wake up in a city that doesn’t sleep...

Internship- Public school in Manhattan TOPICs: - Impact of technology - Presenting Belgium and the schoolsystem - Spreadsheets & Graphs - Powerpoint & Keynote

The Jacqueline Kennedy Onassis High School for International Careers, located at 120 West 46th Street in the Times Square neighborhood of Manhattan, New York City, was established in the 1970s in lower Manhattan as an all-girls annex to Murry Bergtraum High School. Its original goal was to offer young women a business education, then not readily available to female students. The school was renamed in honor of former First Lady Jacqueline Kennedy Onassis in 1995, a year after her death


LAGER ONDERWIJS 33

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Studenten lager onderwijs breken uit BOB in de BIB Na een aangename samenwerking vorig jaar, opent de Provinciale Bibliotheek Limburg (PBL) dit jaar spontaan weer haar deuren voor PXL-studenten. Deze keer spelen de eerstejaarsstudenten lager onderwijs er het BIBOBdetectivespel. Op een ludieke manier leren ze snel de werking, de catalogus en de collectie van de PBL kennen. Zo werken ze aan hun informatievaardigheden en leesbevordering. Aan het begin van elk academiejaar krijgen PXL-studenten een infosessie en een rondleiding zodat ze kennismaken met het uitgebreide aanbod van de hogeschool zelf. Er is het openleercentrum op de Campus Vildersstraat, de bibliotheek in de Elfde Liniestraat en

het uitgebreide digitale aanbod. Ook ontving elke student op de eerste lesdag een gratis lidkaart van de PBL. “Hoewel die bib vlakbij ligt, en het aanbod ruim is, stellen we vast dat er nog te weinig studenten hun weg kennen. Met dit spel willen we daar verandering in brengen”, zegt opleidingshoofd Ans Hubert. Het spel, ontwikkeld door de PBL, bestaat al langer voor het secundair onderwijs maar werd door de opleiding speciaal herwerkt voor de studenten leraar lager onderwijs met hulp van PBL-medewerkers Isabelle Thoelen en Erwin Marcisz. Na evaluatie zal het vanaf volgend jaar systematisch ingezet worden in de opleiding.

LEGO Education StoryStarter Kinderen een verhaal laten vertellen met LEGO en een tablet. Dat is wat de tweedejaarsstudenten leraar lager onderwijs donderdag leren in Het Stadsmus. StoryStarter, een educatief pakket van LEGO, is een erg aantrekkelijke manier om taal- en ICT-vaardigheden bij kinderen te stimuleren. Het decor en de sfeer in Het Stadsmus zullen de studenten extra

“FIJN DAT DE DEUREN VAN DE BIB TELKENS WEER OPENSTAAN VOOR ONZE STUDENTEN.”

prikkelen om creatieve elementen in hun verhalen te verwerken. Jochen Didden en Catherine Roden, lectoren van PXL-Education en gecertificeerde LEGO Edu-

ANS HUBERT

cation trainers, dompelen de studenten onder in de wereld van (digital) storytelling met LEGO

¡YO HABLO ESPANOL!

Education StoryStarter. StoryStarter is een educatief bouw- en softwarepakket dat leerlingen uit het lager onderwijs in staat stelt om samen te werken en zelfgeschreven verhalen te bedenken, bouwen

KURINGEN – Marta María Saura Hernandez en Rosana Yepes Soto, Spaanse studenten die dit semester aan Hogeschool PXL studeren, geven op donderdagavond taalinitiatie Spaans. Ze kunnen daarvoor terecht in de Stedelijke Bibliotheek in Kuringen. Kinderen tussen de 6 en 8 jaar zijn er welkom om er hun eerste woorden Spaans te leren. Ook de studenten van het avondtraject van de opleiding lager onderwijs wonen de sessie bij.

en documenteren. Met behulp van bouwplaten, stenen en speciale elementen kunnen leerlingen hun

Lector Karen Reekmans legt uit waarom ze voor deze Breekt-uit-les koos: “Een van de vakken die onze studenten volgen, is taalinitiatie Frans. Marta en Rosana volgen deze lessen ook, en leerden dus net als onze studenten de basisprincipes van taalinitiatie. Door een sessie Spaans bij te wonen, die gegeven wordt aan kinderen, bereiken we twee doelen: de studenten zien de principes toegepast worden en zien meteen hoe de kinderen erop reageren. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk dat je kinderen op een speelse en ongedwongen manier laat kennismaken met de nieuwe klanken en dat je hen stimuleert samen met het Spaanse vriendje te spelen en te bewegen. Aangezien de meeste studenten niet vertrouwd zijn met het Spaans, ervaren ze ook echt hoe snel je een nieuwe taal kan leren, als je het goed aanpakt.”

is voor de studenten. Vanaf mei kunnen leerkrachten basisonderwijs terecht in educatief centrum

GETUIGENIS: PRINSEN IN EEN WERELDKLAS OP UITNODIGING VAN DE EUROSCHOOL DE MOZAÏEK IN HOUTHALEN GING IK HALF MAART EEN VERHAAL VOORLEZEN AAN DE LEERLINGEN VAN HUN WERELDKLAS. IN DIE KLAS ZITTEN EEN VIJFTIENTAL KINDEREN UIT HET ASIELCENTRUM

VAN HOUTHALEN, DIE NAUWELIJKS EEN WOORD NEDERLANDS BEGRIJPEN OF SPREKEN. IK KOOS HET BOEK ‘OLIVIA EN DE PRINS’ VAN ERIKA COTTELEER. GEZELLIG IN DE ZITHOEK MET DE KINDEREN BRACHT IK HET VERHAAL ZO STERK MOGELIJK IN BEELD. IK GEBRUIKTE DE PRENTEN UIT HET BOEK EN MAAKTE ALLERLEI

verhaal scène voor scène opbouwen en hun ideeën tot leven brengen. Als toekomstig leraar lager onderwijs is het belangrijk te leren om taal voldoende te stimuleren bij (anderstalige) leerlingen en daarbij ook ICT-vaardigheden te integreren. Vandaar dat deze workshop een ideale oefenbasis WilleWete om te leren hoe ze het materiaal in hun lessen kunnen inzetten.

GEBAREN ZODAT DE KINDEREN HET VERHAAL GOED KONDEN VOLGEN. IK LIET HEN OOK ZELF HET VERTELDE UITBEELDEN. DOOR DE VELE HERHALINGEN KREGEN ZE DE KANS DE BETEKENIS VAN DE WOORDEN TE ONTDEKKEN EN EEN HEEL AANTAL NIEUWE BEGRIPPEN OP TE PIKKEN. AANDACHT VOOR WOORDENSCHAT IS BELANGRIJK WANT TAAL IS CRUCIAAL VOOR DE ZELFREDZAAMHEID

VAN DEZE KINDEREN. HET CONTACT MET DE KWETSBARE KINDEREN UIT DE WERELDKLAS HEEFT ME STERKER GEMAAKT ALS LEERKRACHT. IK BESTEEDDE BIJ HEN EXTRA VEEL AANDACHT AAN HUN WELBEVINDEN EN EEN ONTSPANNEN KLASKLIMAAT. HET VIEL ME OP HOE GEMOTIVEERD EN LEERGIERIG ZE WAREN. DEZE STAGE

IS VAST EN ZEKER EEN VERRIJKING VOOR MIJN TOEKOMST! CAREN BOES


34 lager onderwijs

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Studenten lager onderwijs voor de klas tijdens PXL breekt uit! IL A DES CHEVEUX NOIRS!

ZWEMMEN

PRINSES PIMPELMEES

DE RECHTHOEK

ACTUALITEIT

Sander Vanbroekhoven

Ines Jaspers

Lise Lenaerts

Ben Mertens

Marijke Geuns

Vrije basisschool Balen centrum

Basisschool In de Engelse Hof Lanaken

Basisschool De Trip Trap Kortenaken

Basisschool Het Kleine Atheneum Hasselt

Gemeentelijke gemengde lagere school De Griffel - Houthalen

Frans

Lichamelijke opvoeding

Nederlands: technisch lezen

Wiskunde: meetkunde

Mens en maatschappij

KLASSENRAAD

ZEEP

Tom Meuwis

Hanne Aerts

Freinetschool De Step Beringen

Basisschool Sint-Michiel Genk

DE ENGE CLUB

MAANDEN EN SEIZOENEN

Sarah Spiltijns

Bianca Bottelbergs

KLOK-school Kortessem

Basisschool De Zandloper Wommersom

Sociale vaardigheden

Wetenschappen en techniek

Muzische vorming: beeld

Mens en maatschappij

BESCHRIJVING VAN VRIEND

BEWERKINGEN

Karen Claes

Valerie Windels

Basisschool De Sprong Maaseik

Basisschool De Puzzel Hasselt

Nederlands

Wiskunde: getallenkennis

Getuigenis: naar zee!

Praktijkweken In elk opleidingsjaar schorsen we tweemaal per jaar de lessen om, zeg maar, uit te breken. Tijdens deze praktijkweken worden de studenten via diverse proeflessen, creatieve ateliers, uitstappen en bezoeken voorbereid op het beroep van leraar. Een overzicht van het programma van de eerstejaarsstudenten. Het prille begin: proeflessen Nog geen twee maanden student, en al meteen voor de klas staan. Dat is wat onze studenten deden in ‘proeflessen’. Onder begeleiding van een vaklector bereidden ze lessen voor die enkele studenten gaven in onze partnerscholen. De anderen observeerden. Na elke proefles volgde een nabespreking. Op het programma stonden een les Nederlands (voorlezen), techniek, lichamelijke opvoeding en muzische vorming. Ook in het tweede semester gaven de studenten enkele proeflessen. Dit keer voor de leergebieden wiskunde, Nederlands (lezen) en taalinitiatie Frans. Schrijven op bord Een correct en leesbaar bordschrift is een must, ook in tijden van tablets en smartboards. In een infosessie krijgen studenten de theorie en vinden ze de weg naar oefenmateriaal. Dat kunnen ze zelfstandig doornemen.

Sociale vaardigheden In het Educatief Centrum van de Provincie Limburg werden onze studenten warm ontvangen. Ze gingen er aan de slag met de talrijke materialen waarmee ze kunnen werken aan de sociale vaardigheden en het welbevinden van kinderen. Daarnaast maakten zij op interactieve wijze kennis met de werking en het ruime aanbod van het Educatief Centrum. Creatieve teambuilding tijdens de creastage Met als doel de leerkrachtcapaciteiten en expressie van onze eerstejaarsstudenten (beeldend, muzikaal, mediawijs en dramatisch) te vergroten, organiseerden onze muzische lectoren diverse workshops tijdens een creastage. Zo konden de studenten kiezen voor een improvisatie- en bewegingstheater, een animatiefilm, een audio-opname van een zelfgemaakte hit of een theaterstukje met zelf geknutselde materialen. Het Gallo-Romeins museum Wie Mens & maatschappij volgt, bracht een bezoek aan de permanente collectie en de creatieve ateliers van het Gallo-Romeins museum in Tongeren. Hoe maakt men in dat museum lagereschoolkinderen warm voor het verre verleden? Hoe zorgt men er daar voor dat kinderen zoveel mogelijk begrijpen en (willen) leren?

Het Literair museum Onze studenten kregen een begeleide rondleiding doorheen de vaste tentoonstellingen van het Literair museum waarbij ze ook de opdrachten voor kinderen oplosten. Daarnaast bezochten ze de tijdelijke tentoonstelling Walvis & Co die de originele illustraties uit de prentenboeken van Annemarie van Haeringen toont.

Elk jaar gaan de tweedejaarsstudenten op GWP – Geïntegreerde WerkPeriode. Ze trekken dan twee weken naar Nieuwpoort. Tijdens de eerste week leren de studenten hoe ze zo’n periode kunnen aanpakken, tijdens de tweede voeren ze de stage uit als leerkracht van kinderen uit Limburgse basisscholen. Studente Laura Nelissen getuigt: “Na 2 weken boordevol hard werken, plezier, 21 leergierige leerlingen, gepassioneerde medestudenten en enthousiaste mentoren, waren de zeeklassen met het vierde leerjaar van methodeschool de Loep een topper van formaat! Het was de eerste keer dat ik in aanraking kwam met het concept van een geïntegreerde werkperiode en het was meteen een schot in de roos. Ik heb enorm veel bijgeleerd gedurende deze twee weken en ik ben onnoemelijk dankbaar voor de kans die ik heb gekregen om deze ervaring te beleven met zulke medestudenten. Leerkracht zijn is een droomberoep, maar het is niet altijd gemakkelijk. Tijdens de zeeklassen heb ik vele positieve aspecten beleefd, maar ben ik ook geconfronteerd met aandachts- en werkpunten. Het was een enorme eer om een week als ‘juffrouw Laura’ te fungeren buiten de schoolmuren met dankbare, leergierige en positief ingestelde leerlingen. Ik heb er enorm van genoten.”


LAGER ONDERWIJS 35

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Lego Education Innovation Studio: bouwen én uitbreken! HASSELT - Hogeschool PXL heeft sinds kort een Lego Education Innovation Studio (LEIS). De LEGO-studio werd officieel geopend op vrijdag 4 december 2015 en is bedoeld voor training van leraren en studenten uit de lerarenopleiding. Twee PXL-lectoren van de lerarenopleiding, Catherine Roden en Jochen Didden, volgden een masteropleiding in Billund, Denemarken en geven erkende opleidingen. Met het LEGO Educationmateriaal en de leermethodiek werken kinderen met handen en hoofd zodat ze creatief en probleemoplossend leren denken door samen te werken.

terecht in het Educatief Centrum Willewete voor een workshop Digital Storystelling met LEGO StoryStarter. Onze gecertificeerde lesgevers organiseren in de abdijsite van Herkenrode belevingsdagen voor leerlingen van het basisonderwijs en train-thetrainerworkshops voor leerkrachten en studenten van de lerarenopleiding. De interesse is groot, ook internationaal. Zo kwam al een delegatie van de Parijse musea langs, en werd het team gevraagd voor een drukbezochte masterclass op de Media & Learning Conference in Brussel.

Het LEGO-team is actief betrokken bij diverse projecten en initiatieven, zowel nationaal als internationaal. Zo zet de provincie Limburg volop in op Ontdek Techniektalent en volgden 26 Limburgse secundaire scholen een opleiding in onze LEIS. Deze scholen dragen voortaan het LEIS-label. Vanaf mei kunnen scholen

Je kan de LEGO Education Innovation Studio vinden op Campus Vildersstraat. En via www.pxl.be/lego, dé plek voor alle info over LEGO Education en ons vormingsaanbod.

“ONS LEGO-TEAM BOUWT EN BREEKT UIT MET DE PROMOTIE VAN TECHNIEK, ACTIEF LEREN EN TAALONTWIKKELING IN HET ONDERWIJS” ELS KNAEPEN, COÖRDINATOR LEIS PXL-HASSELT

Iedereen naar school Begin december daagde Radio 1 ons uit: welke lerarenopleiding lager onderwijs wil meedoen aan de actie ‘Iedereen naar school’? Deze actie in het kader van Music for Life steunde een scholenproject in Za’atari, het grootste vluchtelingenkamp in Jordanië. Daar zitten veel kinderen die in moeilijke omstandigheden leven en les krijgen. Onze eerstejaarsstudenten gingen de uitdaging aan en gaven op dinsdag 8 december in Hasselt, Genk, Sint-Truiden, Beringen en Lommel 1 minuutlessen aan passanten. Die konden kiezen: wilden ze meer weten over uitspraakoefeningen, galappels, de zeef

van Eratosthenes, kinderpoëzie, stappentellers,… . Elke les duurde, weinig verrassend, 1 minuut. Na afloop schonk elke ‘leerling’ een vrije bijdrage ten voordele van het project. Zo steunde de opleiding uiteraard een goed doel, werkten de studenten aan hun sociale vaardigheden en leerden ze dat een goede voorbereiding ook hier essentieel is. Hun enthousiasme en doorzettingsvermogen was alleszins hartverwarmend. Ze haalden net geen duizend euro op, het dubbel van wat gehoopt werd.

PXL EDUCATION ONDERZOEKT DE DIDACTISCHE TOEPASSINGEN VAN DRONES IN DE KLAS HASSELT – Drones in de les, dat is wat de leerlingen van het vierde leerjaar van Het Kleine Atheneum mogen verwachten in de stageles van meester Ben Mertens. Met behulp van een drone krijgen ze les metend rekenen. Eerst zal een drone over hun speelplaats vliegen. Daarna zullen de leerlingen de gemiddelde snelheid van de drone berekenen, net zoals de totaal afgelegde afstand, de hoogteverschillen en nog meer. In de lessen techniek en wetenschap kan er dieper ingegaan worden op de technologie achter een drone. Hoe blijft een drone in de lucht, hoe vliegt ze vooruit en

achteruit, wat is het gewicht, hoe wordt een drone bestuurd, … ? Drones worden steeds meer ingezet in onze maatschappij. We zien ze opduiken op festivalweides, bij verkeersongelukken, in tv-reportages, bij het bestrijden van terrorisme en zelfs in en buiten huis voor privégebruik. PXL Education wil onderzoeken wat een school kan bieden om jongeren te leren over drones. Welke onderwijsvakken of vakgebieden lenen zich om aan de slag te gaan met drones en leerlingen hierover te laten leren? This file is licensed under the Creative Commons Attribution 2.0 Generic license.


36 secundair onderwijs

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Wij breken voortdurend uit! Lerarenopleiding secundair onderwijs, een veelheid aan praktijkervaringen Studenten in een lerarenopleiding breken voortdurend uit; zeker als ze op Hogeschool PXL zitten! In de jaarplanning is er van bij de instap in de opleiding een afwisseling tussen ‘gewone’ lesweken en allerhande soorten ‘praktijkweken’. De praktijkervaring die studenten opdoen blijft zeker niet beperkt tot het geven van een stageles in een klas. Studenten nemen deel aan vakoverschrijdende projecten, doen studiebegeleiding, organiseren educatieve spelen bij externe partners, gaan op excursie, volgen vormingsactiviteiten, voeren vrijwilligerswerk uit, … Een aantal van deze projecten worden hier verder in de kijker geplaatst, maar een volledig overzicht is niet mogelijk gezien de veelheid aan activiteiten. In elk geval mag duidelijk blijken dat een PXLstudent in de lerarenopleiding voor secundair onderwijs een zeer brede voorbereiding krijgt op de beroepspraktijk. Aan authentiek onderwijs is geen gebrek!

Studenten ontwikkelen spellen voor trainingscentrum Nike De derdejaarsstudenten lerarenopleiding handel-burotica ontwikkelden twee nieuwe spellen voor het LITC, het logistiek trainingscentrum voor Nike, in Laakdal. Voor meer uitleg over deze spellen kan je met je smartphone of tablet de foto inscannen. Beide spellen zijn ondertussen getest en kunnen door secundaire scholen geboekt worden op de website van het LITC. De studenten van de lerarenopleiding zullen de groepen begeleiden tijdens de speluitvoering.

“Uitbreken zit in het DNA van onze studenten”

Top Team - stimuleren van ondernemingszin bij jongeren Op 25 en 26 februari namen meer dan 120 leerlingen en leraren uit het secundair onderwijs deel aan het bedrijfsspel Top Team in Hogeschool PXL. De derdejaarsstudenten economie en handel-burotica van PXL-Education, secundair onderwijs, waren ook aanwezig zodat ze later het spel kunnen integreren in hun lessen. Opzet van het spel Alle deelnemers worden in groepen verdeeld en iedere groep leidt een onderneming. Elke deelnemer is verantwoordelijk voor een eigen vakgebied en voor de communicatie met de andere directieleden. De ondernemingen moeten verschillende beslissingen nemen die telkens geld kosten. Het uiteindelijke doel van het spel is om als marktleider te eindigen na drie rondes. Aan de hand van dit simulatiespel leren scholieren al spelend ondernemen. De leraren kunnen het spel achteraf verder bespreken in de klas en dieper ingaan op de genomen beslissingen.

Corry Hermans

Spring Dance Event Sport is meer dan voetbal!

Op zaterdag 21 februari vond in het sportcomplex van Hogeschool PXL het Spring Dance Event plaats. Inge Joosen, lector dans aan de lerarenopleiding PXL-Education, organiseerde dit event waaraan onder andere choreografen en topdansers van ‘So You Think You Can Dance’ deelnamen. Deelnemers konden verschillende workshops volgen en kennis maken met dansstijlen zoals Bollywood, Ragga, Dancehall, Urban Dance, werelddans met materialen, power yoga,… De dag werd afgesloten met het Triangle concept (het enige op dit niveau in België) samen met Nishant, Marijn en Malik. Deze drie choreografen op internationaal niveau bezorgden de dansers een leerrijke en vooral uitdagende dansdag. De derde editie van Spring Dance Event in 2017 zal zich richten op alle dansers in de Benelux.

Fietsen voor het goede doel! Op 23 november organiseerden laatstejaarsstudenten lichamelijke opvoeding van PXL-Education een sponsortocht ten voordele van Rode Neuzen Dag. Ze fietsten van Hasselt naar Bütgenbach, zo’n 120 kilometer. Deze fietstocht vormde de start van een intensieve sportstage met een introductie in allerlei minder bekende sporten zoals hockey, oriëntatieloop, stijldansen, … De actie bracht 1033 euro op.

Bedankt aan alle sponsors!


HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

secundair onderwijs 37

Weetjesschapsdag: leerlingen lager onderwijs warm maken voor wetenschap en techniek Op 26 januari organiseerde de Middenschool in Genk een wetenschap- en techniekdag voor 250 leerlingen van het zesde leerjaar uit diverse basisscholen van Genk en omgeving. Deze dag is bedoeld om kinderen die volgend schooljaar naar het secundair onderwijs gaan, warm te maken voor wetenschap en techniek.Tijdens deze dag organiseerden een aantal derdejaars fysica en biologie onder begeleiding van hun lector Els Knaepen drie keer een interactieve workshop met als thema ’Licht uit, kleur aan‘. Met iPads om elektronisch te stemmen en 13 demo- en doe-experimenten rond licht en kleur beleefden de kinderen een leuke én leerrijke weetjesschapsdag!

Virtueel ondernemen: geen echt geld, maar toch bittere ernst

Actualiteitsquiz: een geslaagd huwelijk tussen PXL-Education en Het Belang van Limburg Toen enkele jaren geleden een studie aantoonde dat leerkrachten in opleiding geen of weinig kennis hadden van de actualiteit, hebben Het Belang van Limburg en PXLEducation de koppen samen gestoken om te kijken of daar iets aan te doen was. Allerhande ideeën kwamen op tafel, maar één idee werd volledig uitgewerkt en behoort nu tot het vaste takenpakket van de studenten lerarenopleiding: de actualiteitsquiz.

Work-it-Easy is de virtuele onderneming van de studenten Handel-Burotica van PXL Education. Alle transacties zijn virtueel en juridisch niet bindend. De onderneming is gespecialiseerd in ergonomische stoelen en design kantoormeubilair. Ieder jaar opnieuw proberen ze een aantal innovatieve producten op de markt te brengen. De studenten nemen ook deel aan de Belfairbeurs in Gent en ze organiseren zelf de VIRO-beurs in Hasselt. Het hoofddoel van deze beurzen is om verschillende oefenfirma's samen te brengen om zo de deelnemers een kans te geven zich voor te doen als een echte ondernemer. Om de twee jaar trekken de studenten zelfs naar New York om daar deel te nemen aan de bekende ‘New York City trade show’.

eenzetting van mensen van de krant hoe goede quizvragen op te stellen, wat goede quizvragen zijn, hoe een quizvraag een discussie in de klas moet kunnen starten…. Zij hebben deze kennis doorgegeven aan de studenten en geven feedback aan de studenten over hun ingezonden vragen. Zo worden de studenten lerarenopleiding verplicht de actualiteit te volgen en deze actualiteit in een quizvorm te herwerken. En zo hopen we dat de actualiteitkennis van de studenten lerarenopleiding op De studenten lerarenopleiding hebben de ver- een hoge niveau hebben gebracht. bintenis aangegaan om om de veertien dagen zes verschillende quizzen aan Het Belang van Dit project werd vorig jaar door Het Belang Limburg te bezorgen, die op haar beurt deze van Limburg ingediend bij de WAN-IFRA, quizzen bezorgt aan een honderdtal scholen een wereldwijde krantenorganisatie waar men in en rond de provincie. Vijf quizzen worden vooral werkt aan de verbetering van de kwaliop een online-platform ingegeven en biedt aan teit van kranten wereldwijd en meer specifiek de leerlingen van die scholen de kans om thuis met de problematiek hoe men jongeren meer of in de klas hun kennis van de actualiteit te kan betrekken met actualiteit, en kaapte daar toetsen. Daarnaast wordt er ook een quiz op de eerste prijs weg uit inzendingen van 64 papier gemaild naar de deelnemende scholen landen. (de zogenaamde PDF-quiz, waarvan u verder op de pagina een voorbeeld ziet). De leraars van de deelnemende scholen beslissen geheel autonoom of ze deze al dan niet gebruiken, maar uit de feedback die ons bereikt, weten we dat men hier dankbaar gebruik van maakt. De begeleiders van de studenten kregen aan het begin van dit schooljaar een uit

Zelf aan de slag? www.hbvl.be/scholenquiz


38 secundair onderwijs “Zijn je grootste idolen niet allemaal begonnen op het pleintje in de buurt?”

HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

Buurtsport laat Hasseltse jongeren nu hele jaar door kennismaken met sport Al vier jaar lang organiseert de Sportdienst van de stad Hasselt in samenwerking met Hogeschool PXL en de sociale partner vzw Arktos ‘Buurtsport’. Dit project laat jonge Hasselaren in hun eigen wijk kennismaken met verschillende sporttakken. De voorbije jaren vonden er vier buurtsportdagen plaats. Nu loopt het project voor het eerst het hele jaar door. Het concept van de Buurtsportdagen blijft ongewijzigd. Hasseltse jongeren tussen 6 en 12 jaar zijn welkom! De initiaties zijn gratis en inschrijven is niet nodig, want iedereen kan op eender welk moment deelnemen. Bovendien krijgen de jongeren ook steeds inspraak. Zo mogen ze mee de inhoud van de volgende sessie bepalen. “De voorgaande jaren organiseerden we samen met de studenten uit de lerarenopleiding lichamelijke opvoeding van Hogeschool PXL en vzw Arktos vier buurtsportdagen in de wijken Ter Hilst, Banneux en Runkst, waarbij in Banneux ook een aanbod voor kinderen ouder dan 12 bestaat”, vertelt schepen van Sport Habib El Ouakili. “Die waren telkens erg succesvol en vele deelnemers waren bijgevolg zeer ontgoocheld toen het project er na vier keer op zat. Daarom blijven we vanaf dit jaar buurtsportdagen organiseren tot en met de herfstvakantie. De studenten van Hogeschool PXL begeleiden opnieuw de eerste vier langere sessies. De Sportdienst treedt daarbij op als partner bij het uitwerken van het lessenpakket en zorgt ook voor de terugkoppeling.” Studenten PXL-Education Arjen Verjans en Robin Mathieu gaan voor hun bachelorproef de doelgroep in kaart brengen en de deelnemers bevragen inzake welbevinden, inhoudelijke tevredenheid en participatiegraad. “Zo kunnen we de werking naar toekomstige edities toe nog verfijnen”, voegt Anniek Orye van Hogeschool PXL toe. “Vanuit PXL-Education willen we sportleerkrachten/sportbegeleiders afleveren zonder oogkleppen en begrip voor kinderarmoede en maatschappelijk kwetsbare jongeren door een attitudewijziging genereren.” “Na de vier namiddagen van PXL neemt onze Sportdienst samen met de vzw Arktos de begeleiding over”, vervolgt EL Ouakili. “We proberen daarbij zo veel mogelijk verschillende sportclubs te betrekken, zodat de kinderen dit jaar van zo veel mogelijk sporttakken kunnen proeven. Op die manier proberen we ook de netwerken tussen de verschillende sportorganisaties uit te breiden en te versterken. Voor de promotie zetten we onze buurtsportmobiel in. Deze rijdt vlak voor de start rond in de betrokken wijken.”

PXL Education goes abroad


HET BELANG VAN LIMBURG woensdag 20 en donderdag 21 april 2016

secundair onderwijs 39

Alles juist? Hier vind je de oplossing

Test je kennis over de actualiteit!


KEN JIJ ONZE APPS AL? Ontdek ze nu Op jOuw smartphOne Of tablet!

NIEUWSApp

GRATIS

Lees snel en makkelijk het meest recente nieuws van Limburg en ver daarbuiten. Deze appliciatie groepeert het nieuws van onze website en is voor iedereen vrij toegankelijk. Surf naar www.hbvl.be/mobiel

KRANTENApp

VOOR ABONNEES

Als abonnee kan je je krant ook gratis digitaal lezen op je smartphone of tablet. Dit is inbegrepen in elk zesdaags abonnement. Surf naar www.hbvl.be/digitaallezen


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.