2 Methodisch handelen Bijgeluiden Bijgeluiden zijn abnormale longgeluiden. Ze kunnen ingedeeld worden in pleurale en bronchopulmonale bijgeluiden. Bij de beschrijving van de bijgeluiden moet u aangeven in welk deel van de ademcyclus deze hoorbaar zijn. Bijvoorbeeld vroeg- of laat-inspiratoir dan wel expiratoir.
De oorzaken van abnormale longgeluiden NORMAAL Vesiculair ademgeruis hoorbaar
CONSOLIDATIE Bronchiale geluiden hoorbaar, veroorzaakt door toegenomen geleiding van geluid van de grote bronchi
Pleurale bijgeluiden Pleurale bijgeluiden zijn wrijvende of krakende geluiden. Dit wordt pleurawrijven genoemd. Het geluid heeft het karakter van het geluid dat ontstaat bij lopen in verse sneeuw. Het is het meest duidelijk hoorbaar aan het eind van het inspirium en wordt luider bij het aandrukken van de stethoscoop.
PLEURALE EFFUSIE of PNEUMOTHORAX Geen ademgeruis hoorbaar als een laag vocht of lucht geleiding van geluid naar de oppervlakte tegenhoud. COLLAPS
Bronchopulmonale bijgeluiden Bronchopulmonale bijgeluiden worden ingedeeld in piepende en brommende rhonchi (continue bijgeluiden) en crepitaties (knetterende of discontinue bijgeluiden).
(samenvallen van de long) Geen ademgeruis hoorbaar als een obstructie van de bronchus geleiding van geluid tegenhoud oorzaken van pathalogisch ademgeruis
Piepende en brommende rhonchi (continue bijgeluiden) Bij rhonchi wordt onderscheid gemaakt in hoogfrequente (piepende of fluitende) en laagfrequente (brommende of zagende) rhonchi. Men spreekt van ‘continue geluiden’ om aan te geven dat deze geluiden een zekere tijdsduur hebben (ongeveer 1/4 seconde of meer).
vastkleeft aan de wand. Bij dergelijke rhonchi laat men daarom de patiënt hoesten om na te gaan of de rhonchi verdwijnen. Crepitaties (knetterende of discontinue bijgeluiden) Crepitaties duren kort (20 milliseconden) en hebben een enigszins explosief karakter. Het geluid van de crepitaties wordt enerzijds toegeschreven aan het borrelen van lucht in slijm of secreet in grotere luchtwegen (grove crepitaties), anderzijds aan het openspringen van gecollabeerde luchtwegen. Deze collaps kan optreden wanneer de long minder elastisch is (bijvoorbeeld bij longemfyseem en longoedeem). Crepitaties worden onderverdeeld in hoogfrequente of fijne crepitaties en laagfrequente of grove crepitaties.
De toonhoogte van de rhonchi stijgt bij een stijve bronchuswand en daalt bij een grotere massa van de bronchuswand. Dit betekent dat bij COPD en astma bronchiale de hoogfrequente rhonchi vooral op bronchospasmen wijzen en men een goede reactie op bronchodilatie mag verwachten. De laagfrequente rhonchi wordt vooral gehoord bij verdikte bronchuswanden. Verdikte bronchuswanden kunnen optreden door slijmvlieshypertrofie bij chronische bronchitis of door taai slijm dat 89