sık sık görülen sürgünler içinde yola çıkarılıp öldürülü¬yor. Ölümü (Sen Piyer)inkinden bir gün aralıklı... Hristi yanlarca birinin yortusu 29, öbürünün 30 Haziranda... (Sen Pol) ü çarmıha geriyorlar. Kendisim çarmıha gerildiğini sandığı Hazret-i Đsa'ya nisbetle zelil göster¬mek için başaşağı germelerini istiyor. Bir hamlede başını kesiyorlar. Hıristiyan kaynakla¬rına göre kesilip düşen başta üç kere hareket görülmüştür; ve kan biriken üç ayrı noktadan üç ayrı pınar fışkırmıştır. Ölümü ve hayatı, tam inananlara göre; fakat aslı ve hakikati neye göre; şüpheli... (SEN PĐYER) Sen Piyer'in lâkabı, Hristiyanlarca «Havarilerin Prensi»... O, (Sen Pol)ün aksine, doğruca Roma'ya gidip oradaki Đsevîlik hamurunu ilk yoğuran... (Sen Pol) Ro¬ma'ya gelince bu hamuru hazır buldu ve büsbütün geliş¬tirdi. O zamanki dünyanın en büyük fikir merkezi olan Roma'da Đsevîlik temeli doğrudan doğruya (Sen Piyer)e dayalı... Bugünkü garp medeniyetinin irca edildiği üç un¬surdan — Yunan aklı, Roma nizamı, Hristiyanlık hassasi¬yeti— başhcasını çerçeveleyen dünya (Metropolis)i Ro¬ma^ (Sen Piyer)in gözünde, vücudun kalbden veya di¬mağdan fethedilmesi gibi bir değer belirtiyordu. Çepçev-re bütün Akdenizi kuşatan ve meşhur kaldırımlarıyla me¬safeleri ezerek silindiri bütün iklimlere sokmuş olan Ro¬ma imparatorluğu ve onun ışıldattığı üstün nizam... Yani e§ya ve dünyaya hâkim, büyük manivela... Bu manivela, gerçek iman ve fikrin eline geçti mi, bütün madde âlemi mana imparatorluğunun emrinde demektir.
60 61 Đşte (Sen Piyer), bu gerçeği sezen mâna fethine, mekan ölçüsüyle, merkezden başlamış olandır. (Sen Pol) aynı ölçüsüyle muhitten merkeze doğru yol açarken öbü¬rü, merkezden hareket etmeyi tercih etti. Hristiyanlara göre (Sen Piyer) «Salîbin bayrağını dünya kalbinin çarp¬tığı yere diken kahraman»dır. Roma o devirde, eski ihtişamı nisbetinde muhte¬şem bir (Dekadans — Çöküş) içinde... Bâbil Kulesi... Büyük Đmparatorluğun her sahasından gelen, karasından sarısına kadar türlü renkte yabancılar, onun (Forum)unda-ki berrak suyu, içinde ne ararsan bulunur, yosunlu ve ka¬ranlık bir havuz suyuna çevirmiştir. Eski (forum)un canlı heykelini şekillendiren ve Senatoda elini harlı ateşe so¬kup: — Bir Roma asili yalan söylemez! Diyen eski seciyenin yerinde, şimdi, bütün hayat iştihasını belinden aşağıdaki bölgede arayan zalim, desi-seci, şüpheci bir tip peydahlanmıştır. Bu çürüyüş ve çürü¬tüşün gizli kurmayı da Yahudi; her zümre ve ferdi zayıf noktasından enselemeye bakan Yahudi... Tahmine göre o zamanki 1 milyonluk Roma'da 40-50 bin kadar.. O za¬man, Đskenderiye'den sonra en büyük Yahudi yatağı, Ro¬ma... Milâdi 4 tarihinde ilk defa Đmparator (Ogüst)e gönderilen Yahudi heyeti 8000 kişilik... (Sezar) devrinde resmen dost ilân edildiler ve onun ölümüne, Romalılar¬dan fazla ağlayıp dövündüler. Đşlerinin, ticaret ve küçük esnaflık olduğunu belirtmeye değmez. Roma içinde bir¬çok mahallelere bölünmüşler ve orada 12 sinagog ve bir sürü mezarlık kurmuşlardır. Đşte (Sen Piyer)in bayrak açtığı ilk zemin. Milâdi 42'de Roma'ya geldi ve orada, (Sen Pol) den 1 gun sonra 67'de öldürüldü. Roma'ya girdiği zaman 52 öldürüldüğü vakit de 77 yaşında... Demek ki, Milâdî tarihin esasına göre Hazret-i Đsa'dan 10 sene yaşlı... (Sen pol)den de 15-20 yıl...