Ons 12 2014 by KBO-Brabant

ons MAGAZINE VOOR SENIOREN

nummer 12

december 2014

Thema numm genera er ties

Student en senior

in één huis

Psychiater Dirk De Wachter:

‘Heb vrede met wat je toevalt’

Op bezoek bij

de zusters Birgittinessen

Marjan Berk:

Verrassend recept:

Wortelsoep

‘ Geborgenheid is wat kinderen nodig hebben’

Advertentie

njoyhotels.nl Onderdeel Sauerlandhotels

NIEUW ALLES INCLUSIEF HOTEL AAN DE MOEZEL HOTEL ERICA IN TREIS KARDEN NABIJ COCHEM

NIEUW! NIEUW! NIEUW! OPENING HOTEL ERICA!

ALLES INCLUSIEF AUTOVAKANTIES

Ontvangst met warme lunch of koffie en gebak Dagelijks uitgebreid ontbijtbuffet Dagelijks warme lunch Dagelijks uitstekend drie gangendiner Regelmatig vertier en entertainment Gratis leuke dagexcursie per touringcar (5 daagse) Leuke fiets, auto, en wandelroutes langs de moezel Gratis gebruik infotheek Gratis gebruik fietsen Koffiecorner hele dat gratis koffie en thee

DAGELIJKS ALLE DRANKJES TUSSEN 17:00 UUR EN 24:00 UUR GRATIS! OPENINGS KNALLER! 4 DAGEN / 3 NACHTEN ALLES INCLUSIEF AANKOMST IEDERE VRIJDAG IN FEBRUARI EN MAART

139,95

OPENINGS KNALLER!

5 DAGEN / 4 NACHTEN ALLES INCLUSIEF AANKOMST IEDERE MAANDAG IN FEBRUARI EN MAART

159,95

WEES ER SNEL BIJ! WANT VOL = VOL!

WIJ BEZORGEN U GRAAG EEN FIJNE VAKANTIE

FAM. HENRY & ERICA HAZELAAR & TEAM

Reserveringsnummer 0049-2953 9626 580 (NL gesproken)

JAARGANG 4 NR. 12 - 2014 Ons is een uitgave van KBOBrabant en wordt 11 keer per jaar bezorgd bij de 132.000 leden. Een gesproken versie van Ons is te bestellen bij KBO-Brabant (zie redactieadres). ISSN 2211-5277 Redactie KBO-Brabant Nadzja van der Knaap, Truus Noij, Wilma Schrover Redactieadres Postbus 3240 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66 ons@kbo-brabant.nl Concept en realisatie mooi mag. www.mooimag.com Vormgeving Twin Media B.V., Kristel Guit Advertenties Multor Media B.V., Richard Onnes (026) 376 34 69 richardonnes@multormedia.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. Lithografie Willem Grafische Bewerkingen Druk en afwerking Habo DaCosta Lidmaatschap Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adres gegevens op www.kbo-brabant.nl.

Beeld: Rogier Veldman

Colofon

welkom!

We moeten weer

bruggen gaan bouwen Nederlanders staan bekend als de beste bruggenbouwers ter wereld. Geen water weerhoudt ons ervan om de ene oever met de andere te verbinden. In de intermenselijke sfeer lijken we echter steeds minder in staat om verbindingen te maken. De verdeeldheid in onze samenleving groeit en verhardt: oud versus jong, rijk versus arm, werkend versus niet werkend, allochtoon versus autochtoon, zwaar versus licht gehandicapt, jong versus oud gehandicapt en zelfs voor- versus tegenstanders van Zwarte Piet. Ons kabinet voert officieel geen doelgroepenbeleid, maar toch voelen vele bevolkingsgroepen zich benadeeld ten opzichte van andere. Zo zijn we als ouderen lange tijd en nog steeds onevenredig zwaar getroffen door bezuinigingsmaatregelen van het kabinet. We waren roependen in de woestijn door het beeld dat kabinet en media hebben weten te creëren van ‘de vermogende oudere die geen oog heeft voor jongere generaties’. Pas toen de heren Van Rijn sr. en de inmiddels overleden Oude Nijhof de misstanden in de verpleeghuiszorg publiekelijk aan de kaak stelden, kwam er een massale golf van protest los in Nederland. Daardoor zijn we als ouderen nu even niet de gebeten hond, maar de nationale lieveling. Het integratiebeleid van het kabinet lijkt de kloof tussen allochtonen en autochtonen voorlopig alleen maar te vergroten. En hoe zou je als allochtoon ook moeten integreren in een samenleving die jou helemaal niet lijkt te willen opnemen getuige de afwijzingen, verwensingen en achterdocht die je dagelijks ten deel vallen. Met een banenplan wil het kabinet ernstig gehandicapten aan het werk helpen, maar dat plan wordt met argusogen bekeken door licht- of niet-gehandicapten die ook graag een baan willen. Het persoonsgebonden budget voor mensen met beperkingen blijft behouden en wordt zelfs verankerd in de Zorgverzekeringswet. Maar niet voor mensen met beperkingen als gevolg van verouderingsprocessen. Die kunnen geen aanspraak maken op een persoonsgebonden budget en daarmee op eigen regie in de zorg.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBOBrabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Maar dit betekent niet dat toegestuurde foto’s en teksten automatisch geplaatst worden.

In deze polariserende maatschappij hebben we meer dan ooit gezaghebbende, ervaren en verbindende politieke leiders nodig. Maar ondanks dit kabinet, heb ik toch de hoop dat gewone mensen in wijken en dorpen de zo noodzakelijke bruggen naar elkaar weten te bouwen. Ondanks dit kabinet, hoop ik dat we erin slagen om een maatschappij te creëren waarin iedereen kan deelnemen. Want echt geluk zit in verbondenheid, zoals de Vlaamse psychiater Dirk de Wachter verderop in deze Ons stelt. En daar streven we uiteindelijk allemaal naar. Ik wens u van harte een zalig Kerstfeest.

www.kbo-brabant.nl www.facebook.com/kbobrabant @kbo_brabant

Frans Slangen, voorzitter KBO-Brabant

ons 3

Advertentie

OTOlIfT uw onopvallende traplift

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

■

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

■

Levertijd vanaf één week

■

Marktleider in Nederland

■

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Alle keuze in trapliften, van occasion tot nieuw

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Ook huur mogelijk

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Ik heb een trap met bochten Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS03/2014

Telefoon

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

inhoud

MAGAZINE VOOR SENIOREN

LEZEN 8 ‘De kleine vrolijkheden daar gaat ‘t om’ Schrijfster Marjan Berk over haar grootouders, haar kleinzoon én lekker eten 24 Luilekkerland Luxemburg Stad en spa dichtbij huis 35 Onsje geluk Ton Ederveen begeleidt de hobbygroep glas-en-lood 44 Abdijdag Uden ‘Jezelf wegcijferen. Dat is niet meer zo vanzelfsprekend tegenwoordig’

ONS BELANG 12 ‘Een beetje ongelukkig zijn, is een levenskunst’ Psychiater Dirk De Wachter over het hedendaagse streven naar geluk 16 Onder één dak In woonzorgcentrum Humanitas wonen jong en oud samen 37 Recht Wat te doen bij huiselijk geweld? 39 Notaris Heeft u kleinkinderen? Bespaar op erfbelasting! 41 Gezondheid Vijf vragen over voedingssupplementen

26 50

EN VERDER 6 Schrijf ons! 21 Fotoalbum 26 Kerstverhaal 29 Senioren Expo 30 Ons kloppend hart 32 Ontspanning 34 Ons voordeel 50 Smakelijk eten 52 Puzzel mee en win! 55 Op zoek naar…

Speciaal voordeel voor lede n! Kijk op pagina 34

ons 5

Reageren op artikelen in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Mailen kan natuurlijk ook: ons@kbo-brabant.nl. Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

Schrijf

Pensioenleugens Maakt u zich ook zorgen over ons toekomstige pensioenstelsel en wilt u ons helpen in onze strijd tegen de desastreuze kabinetsplannen? Word dan ook Facebookvriend van Pensioenleugens, een initiatief van de Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden.

Dikke duim voor… de gemeenten Asten, Bernheze, Boekel, Boxmeer, Deurne, Etten-Leur, GemertBakel, Helmond, Laarbeek, Landerd, Maasdonk, Oosterhout, Oss, Roosendaal, Sint Anthonis, Sint Oedenrode, Someren, Tilburg, Uden, Veghel en Veldhoven. Gemeenten gaan in het kader van de nieuwe Wmo die 1 januari 2015 ingaat fors bezuinigen op huishoudelijke hulp of brengen deze onder in een algemene voorziening. Huishoudelijke hulp wordt daarmee voor velen onbereikbaar en de onrust onder ouderen hierover is groot. Om te zorgen dat de overgang naar de nieuwe Wmo goed verloopt, stelt het kabinet in 2015 en 2016 een extra toelage van minimaal 75 miljoen euro per jaar ter beschikking voor huishoudelijke hulp. De extra toelage krijgen gemeenten niet zomaar, daar moeten ze een aanvraag voor indienen. KBO-Brabant kreeg echter vanuit zijn lokale Afdelingen signalen dat

ons 6

Vrienden worden? Lichtfestival Glow, ulevellen, Frans Slangen in dagblad Trouw, de herindelingsverkiezingen…. Dagelijks plaatsen wij op Facebook informatieve, grappige en gezellige berichten. Like KBO-Brabant en u ontvangt al deze nieuwtjes automatisch. We hebben al ruim 700 vrienden, maar dat kunnen er natuurlijk veel meer worden met onze grote vereniging! KBO-Brabant is samen met de andere Brabantse seniorenverenigingen lid van de KNVG en samen komen we op voor de belangen van senioren op het gebied van zorg, inkomen, koopkracht en pensioenen. Er is ook een website www.pensioenleugen.nl en u kunt Pensioenleugens volgen via Twitter.

gemeenten dat geld in Den Haag dreigden te laten liggen, omdat het indienen van een aanvraag te veel moeite in een te kort tijdbestek zou betekenen. Daarom heeft KBO-Brabant op 2 oktober een brief naar alle gemeentebesturen gestuurd en er bij hen op aangedrongen alsnog met spoed een aanvraag in te dienen, zo dat nog niet gebeurd mocht zijn. De hierboven genoemde 21 gemeenten hebben ons bericht dat zij hun aanvraag hebben ingediend. Dat is helaas maar zo’n 30 procent van alle Brabantse gemeenten. Reden temeer om deze witte raven van harte te bedanken, mede namens de lokale KBO-Afdelingen en de senioren in hun gemeenten. Overigens is het zonder meer stopzetten of versoberen van de huishoudelijke hulp in strijd met de wet. Zonder intrekkings- of wijzigingsbeschikking en een persoonlijk gesprek om hulpvraag en -aanbod op elkaar te laten aansluiten, mag een gemeente niet zo maar aan de huishoudelijke hulp morrelen. Op onze website www.kbo-brabant.nl staat hoe u bezwaar kunt maken.

ons!

In elk nummer van Ons vindt u een blog van Zorgelooshuis. Zorgelooshuis is een platform voor kennisuitwisseling en discussie tussen (toekomstige) ouderen, kennisinstellingen, politiek en bedrijfsleven met als doel: samen zorgen voor verbetering van producten en diensten om zelfstandig thuis blijven wonen mogelijk te maken. www.zorgelooshuis.nl

Lezersonderzoek

7,4!

Wat vindt u van Ons? We vroegen het afgelopen zomer aan een deel van de lezers (via steekproef geselecteerd) van het magazine. Online en per post reageerden 1.226 lezers op onze vragen. De opvallendste resultaten op een rij: • Gemiddelde rapportcijfer: 7.4 • Gemiddelde leestijd: 52 minuten • Populairste rubrieken: Ontspanning, Gezondheid, Notaris en Recht • Pluspunt: ruim driekwart van de lezers vindt dat Ons nuttige informatie geeft, begrijpelijk uitlegt en leuk is om te lezen. Het magazine geeft ook een goed beeld van wat KBO-Brabant doet. • Verbeterpunt: het aantal advertenties mag minder!

Elke dag weer je bed uit Wakker worden, opstaan en… actie. Voor veel mensen is dit vanzelfsprekend. Neem bijvoorbeeld topsporters. Zij weten waar ze hun bed voor uitgaan, hebben een doel: ‘Over vier jaar wil ik er staan’. Ze trainen dag in dag uit hun lichaam en geest om die topprestatie daadwerkelijk te leveren en hun droom te laten uitkomen. Focussen noemen ze dat. Maar als je heel oud bent en alleen nog maar wordt geconfronteerd met je eigen lichamelijke en geestelijke beperkingen en de dokter zegt dat er niets aan te doen is, dan wordt het wel erg moeilijk om te weten waar je je bed voor uitkomt. Waar je nog naar uitkijkt, wat je nog wil meemaken, waar je je op verheugt, of je ertoe doet. In de zorg wordt dit aspect van oud worden nauwelijks benoemd. Ik ben de antwoorden op deze vraag in geen enkel zorgen/of leefplan tegengekomen. Het is een complexe opgave om ouderen te ondersteunen die worstelen met deze existentiële vragen. De verpleegkundige discipline is bij uitstek toegerust om dit te doen, maar in onze Nederlandse verpleeg- en verzorgingshuizen is slechts 1 procent van de medewerkers gediplomeerd verpleegkundige.

Ons

Vol verbazing kijken we iedere keer naar wat onze Ons ons heeft te bieden. Wij zijn pluimen voor U gaan wieden voor op ûw hoed pluimen en een veer. Voor informatie over onze pensioenen participatie, zorg , maaltijden en reizen K.B.O. vakanties en over energieprijzen comfortabel leven, aangemeten schoenen .

Ik ben ervan overtuigd dat de kwaliteit van zorg structureel verbetert als we gaan investeren in meer en betere verpleegkundigen in de ouderenzorg in plaats van in managers. Zo wordt sterk op kosten bespaard, en het levert hele tevreden patiënten op.

Relaxfauteuils voor de vermoeide lijven rollators citycar of scootmobiel op maat of zorgtaxi , als U maar naar buiten gaat vervoer om lang zelfstandig te blijven.

Dit is een iets aangepaste blog van Friso Teerink. Hij is sociaal gerontoloog en interim bestuurder in de zorg. Lees zijn volledige blog op www.zorgelooshuis.nl.

Milhezer K.B.Ò. mannen en vrouwen wij zijn met dit magazine heel content maken U graag een groot compliment Brabantse Ons is waar we van houwen A.M. Strijbosch (lid KBO-Brabant)

ons 7

Tekst: Susanne Mullenders | Beeld: Daniel Cohen

Marjan Berk startte haar werkzame leven op haar vijftiende, op kantoor. Toen ze achttien was ging ze de verpleging in, en op haar eenentwintigste werd ze toegelaten op de toneelschool. Ze werd een veelgevraagd actrice (‘Ik was geen vedette, wel een bruikbare kracht’). In 1977 begon ze met schrijven. Haar oeuvre is omvangrijk en veelzijdig. Ze schreef veel boeken, columns, toneelstukken en televisieseries. Marjan is twee keer getrouwd, heeft vijf kinderen en acht kleinkinderen.

interview

Familiemens Marjan Berk:

‘De kleine vrolijkheden,

daar gaat ’t om’

Generaties, dat is het thema van deze Ons. En wie kan daar beter iets over vertellen dan schrijfster Marjan Berk? Als kind ondervond zij aan den lijve hoe belangrijk grootouders zijn. En onlangs nam zij zelf haar zestienjarige kleinzoon in huis om hem te ‘vertroetelen’. De redactie van Ons bracht een bezoek aan dit familiemens.

o’n twee uur duurt de autorit naar schrijfster Marjan Berk. De reis naar het piepkleine dorpje in de kop van Overijssel voert langs weilanden, zandpaden, watertjes, rietkragen... Even bekruipt me het idee in niemandsland uit te komen, maar uiteindelijk beland ik in een gezellige dorpskern, vanwaar het nog een klein eindje lopen is naar haar sfeervolle woonboerderij. Ze ontvangt me hartelijk, vraagt me haar – een dame op de respectabele leeftijd van 82 jaar – te tutoyeren en zet een kopje thee. We nemen plaats in haar grote woonkeuken, de plek waar ze zich het prettigst voelt, simpelweg omdat er gegeten wordt. ‘Eten is belangrijk. Het verbindt. Gisteren nog heb ik wentelteefjes gemaakt voor mijn kleinkinderen. Dat soort momenten… daardoor redden we het in deze ellendige wereld’, zegt ze lachend.

Zo verdrietig Ze leidt een druk bestaan, maar haar familie is haar basis. Marjan heeft vijf kinderen en acht kleinkinderen. Zo’n twee jaar geleden nam ze een van die kleinkinderen in huis, de toen zestienjarige Sebastiaan: een periode waarover ze haar pas verschenen boek Teflonbaby

schreef. ‘Sebastiaans moeder stierf toen hij negen was. Dat was zo verdrietig. Roos was een goede moeder en de band met haar kinderen was hecht. Sebastiaan klapte dicht na haar dood, net als zijn broer. Die jongens hadden het moeilijk. Toen Sebas klaar was met de middelbare school wilde hij naar de Jean School, een opleiding waar ze duurzame spijkerbroeken leren ontwerpen. Dat was echt iets voor hem, hij houdt van mode. Toen ik hoorde dat hij daarnaartoe wilde, opperde ik – vrij impulsief eigenlijk – dat hij dan door de week bij mij moest komen wonen. Mijn tweede woning in Amsterdam lag in de buurt van de school.’

Het zaad was gezaaid Ze stapte over de tegenwerpingen van haar kinderen heen – ‘Je bent toch veel te oud om zo’n puber in huis te nemen’ – en Sebastiaan trok bij haar in. ‘Ik ben blij dat ik heb doorgezet. Ik was tachtig, hij zestien. Dat zijn minimaal vier generaties! We hadden veel af te tasten bij elkaar. Het was inspirerend om hem bij me te hebben, we leerden van elkaar. Over muziek bijvoorbeeld. Hij liet mij kennismaken met de zware basdreunen van hiphop. En ik liet hem filmpjes zien van Fred Astaire

ons 9

Advertentie

Het model draagt: DREW 25666120 €79

Tip: Vergelijk altijd de voorwaarden!

Doe de check voor een ’Gratis Hoortoestel’ Specsavers vindt dat goed horen gewoon betaalbaar hoort te zijn. Daarom vergoeden wij voor het eerste hoortoestel altijd de volledige eigen bijdrage van 25%. Daardoor kan uw hoortoestel helemaal gratis zijn. Sommige andere audiciens bieden echter soms heel andere voorwaarden aan. Wij adviseren u daarom altijd onderstaande checklist te gebruiken, voordat u een hoortoestel aanschaft. SPECSAVERS

CHECKLIST!

Specsavers betaalt uw eigen bijdrage van 25% voor maximaal 1 hoortoestel binnen de gebruikstermijn en de categorie waarin u ingedeeld bent door het ZN protocol.

Betaalt uw audicien ook uw eigen bijdrage van 25%?

Specsavers heeft contracten met alle zorgverzekeraars. Hierdoor ontvangt u altijd de maximale vergoeding van 75% van uw zorgverzekeraar als u uw eigen risico heeft betaald.

Heeft uw audicien geen contract met uw zorgverzekeraar? In dat geval wordt er vaak minder dan 75% vergoed.

Specsavers betaalt de 25% eigen bijdrage op al haar typen hoortoestellen.

Voor welke hoortoestellen geldt het aanbod van uw audicien?

Specsavers betaalt de eigen bijdrage van maximaal 1 hoortoestel. Ook als u er maar 1 koopt.

Is het aanbod geldig als u maar 1 hoortoestel aanschaft?

Voor meer informatie of uw dichtstbijzijnde audicien, zie www.specsavers.nl/horen

interview

‘Vroeger was er geen woord voor “participatiemaatschappij”.

Het was normaal om voor elkaar te zorgen’

en Ginger Rogers: dansscènes die in één take zijn opgenomen. Daar was hij van onder de indruk.’ Marjan waagde ook een poging om Sebastiaan aan het lezen te krijgen. ‘Hij leefde in een digitale wereld. ’s Avonds zag ik tot laat dat blauwe licht op z’n slaapkamer schijnen en ’s morgens kwam hij zijn bed niet uit, zelfs niet voor de geur van gebakken eieren. Op een ochtend ben ik zijn slaapkamer binnen gestapt, gewapend met een bundel van Remco Campert en heb toen het gedicht De eerste keer voorgelezen: De eerste keer / ging ik met je mee naar je kamer / daar zou het gebeuren… Het werkte: Sebastiaan wilde weten wat dat was. Ik las verder tot en met de laatste hilarische zinnen: de hoogste berg te beklimmen / niets hield me meer tegen / het liefst ging ik meteen op weg… maar eerst nog / de tweede keer! Hij vond het te gek, wilde de bundel van me lenen. Het zaad was gezaaid…’ Er vond een kruisbestuiving plaats tussen grootmoeder en kleinzoon. Maar vooral alledaagse routines waren belangrijk in hun samenzijn. ‘Op tijd opstaan, samen ontbijten, afspraken over hoe laat hij thuis zou zijn. En natuurlijk de kleine vrolijkheden, de vanzelfsprekende geborgenheid. Dat is wat kinderen nodig hebben.’

Heerlijk in het grote bed Terwijl ze opnieuw thee inschenkt, legt ze uit dat het niet uit de lucht kwam vallen dat ze haar kleinzoon een thuis wilde bieden. Als kind ervoer ze zelf hoe belangrijk grootouders zijn. ‘Ik had een slechte band met mijn vader. Ik was bang voor hem en heb hem altijd gemeden. De band met mijn opa daarentegen was heel goed. Hij luisterde naar me, las me voor. Toen hij stierf in 1945… dat vond ik zo erg, dat voel ik nu nog. Als kind logeerde ik graag bij mijn grootouders. Onderweg ernaartoe werd ik altijd stante pede ziek. Een wandelend voorbeeld van psychosomatische klachten was ik! Ik vond het namelijk heerlijk om in het grote bed van mijn oma en opa te mogen liggen.’

Toen Marjan twaalf was, werd haar moeder ziek: botkanker. Haar grootmoeder zorgde voor Marjan en bezocht haar zieke dochter elke dag. Marjan heeft fijne herinneringen aan haar oma: ‘Ze was goed gezelschap, ze legde me in de watten. Vroeger was er geen woord voor “mantelzorg” of “participatiemaatschappij”. Het was normaal om voor elkaar te zorgen, het was gewoon het leven zoals het was.’ Marjan heeft hetzelfde willen doen voor haar kleinzoon: ‘Als ik ’s morgens zijn ontbijt stond te maken, was ik mijn oma.’ Inmiddels wonen ze niet meer samen. ‘Ik kon mijn onderkomen in Amsterdam niet langer betalen vanwege de stijgende huren. We moesten vrij abrupt uit elkaar. Maar dat was ook goed: Sebas moest verder, hij moest weg uit zijn comfort zone om zichzelf verder te ontwikkelen.’

Laatbloeier Ook voor Marjan is er een nieuwe fase aangebroken. ‘Ik merk dat het leven krimpt. Ik heb een gevuld en betrokken leven. Ik heb niks gemist en ik hoef niks nóg een keer. Mijn ex-schoonmoeder heeft me wel eens nog een grote liefde toegewenst, maar ik hoef niet meer zo nodig… geef mij maar een elektrische deken.’ Maar sommige dingen veranderen niet. Zo is Marjan nog volop aan het werk. Ze geeft lezingen, en vooral: ze schrijft. ‘Ik ben een laatbloeier, op mijn vijfenveertigste schreef ik voor het eerst. Voor mijn gevoel ben ik dus pas net begonnen. Er zit zo veel in mijn hoofd. Ik zou er niet aan moeten denken om niet te schrijven. Dan zouden al die ideeën geen weg vinden. Ik schrijf vanuit een behoefte, een gedrevenheid.’ Die gedrevenheid is kenmerkend voor Marjan. Ze maakt een energieke indruk en zorgt nog steeds graag voor anderen. Ook ik mag tijdens het interview kennismaken met haar talent voor vertroetelen. Ze is druk in de weer met potten en pannen, en samen nuttigen we een heerlijke lunch. Ik kan me voorstellen dat Sebastiaan een goede tijd bij haar heeft gehad.

•

ons 11

Tekst: Berber Bijma | Beeld: Jimmy Kets (portret)

Vlaamse psychiater Dirk De Wachter:

‘Echt geluk zit in verbondenheid’

ons 12

welzijn

Gezond, actief, welvarend en levend van het ene hoogtepunt na het andere – dat is het heersende beeld van ‘geluk’. De Vlaamse psychiater Dirk De Wachter trekt ten strijde tegen de ‘tirannie van geluk’ die hij in onze samenleving signaleert. ‘Echt geluk heeft niets met leukigheid te maken. Het zit in diepe verbondenheid met en zorg voor elkaar.’

at is geluk? Dirk De Wachter (54), een van de bekendste psychiaters van België, ziet dagelijks wat het níet is: depressie, burn-out, borderline, schizofrenie. Zijn wachtkamer zit vol mensen die het geluk zijn kwijtgeraakt, of misschien nooit hebben gekend. ‘En dat wordt hen dan ook nog eens aangerekend, alsof het hun eigen schuld is dat ze mislukt zijn.’ Voor in zijn boek Borderline Times (2012) zette Dirk De Wachter een uitspraak van de Nederlandse schrijver Arnon Grunberg: ‘Er bestaan alleen patiënten. Sommige patiënten weten zich staande te houden ten koste van andere patiënten en die noemen we daarom geen patiënten. Die noemen we geslaagd.’

Wie is Dirk De Wachter? Dirk De Wachter (54) is psychiaterpsychotherapeut. Hij woont en houdt praktijk in het centrum van Antwerpen. Daarnaast is hij diensthoofd systeemen gezinstherapie aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van de Katholieke Universiteit Leuven. Zijn boek Borderline Times (2012), waarin hij de psychische gesteldheid van de samenleving beschrijft, lokte veel discussie uit. De Wachter is getrouwd en heeft drie kinderen.

Deels heeft geluk te maken met wat je gegeven is: geboren worden in een beschaafd land en in een goed nest, met een goed stel hersens en een sterke gezondheid. ‘Dat is genade die je gegeven is’, zegt De Wachter, die zichzelf in dat opzicht een ‘zondagskind’ noemt. ‘Om met Aristoteles te spreken: voor geluk moet je geluk hebben.’

Levenskunst ‘Maar geluk is ook: vrede hebben met wat je toevalt, óók als dat ziekte of verlies is. Die levenskunst lijken we steeds meer kwijt te raken’, zegt De Wachter. Zijn boek is een pleidooi voor een kentering: laten we (weer) leren een beetje ongelukkig te zijn. Dat klinkt als een oproep aan individuen, maar het is eerder een aanklacht tegen de huidige maatschappij. ‘Het is de heersende cultuur die ons het beeld opdringt dat jong, gezond, welvarend en actief de norm is’, zegt De Wachter. ‘We zetten veel te hoog in. We denken dat geluk betekent dat je het altijd fantastisch moet hebben. Geluk is verworden tot het vind ik leuk van Facebook. De paradox is dat we zó met geluk bezig zijn, dat depressie, burn-out en andere psychische problemen het gevolg zijn.’ Op de vraag of zijn beeld misschien niet wat vertekend is door wat hij in zijn wachtkamer aantreft, zegt De Wachter: ‘Gelukkig is mijn beeld gekleurd. Een kwart van de bevolking heeft in meerdere of mindere mate psychische problemen. Bepaald geen marginaal verschijnsel dus. Maar onze maatschappij wil hier geen oog voor hebben. We zien liever wat geslaagd is. Ik zie het als mijn taak om het raam van mijn spreekkamer open te zetten: kijk eens hoeveel mensen er ongelukkig zijn.’ Hij schrijft dat deels toe aan het economische

ons 13

Advertentie

Bij ANNO12 ben ik altijd welkom. “De meeste zorgverzekeraars richten zich op jonge en gezonde klanten. Mensen die weinig zorg gebruiken, waarschijnlijk. En ik dan? Ik leef gezond en toch heb ik zorg nodig. Voor ANNO12 is dat geen enkel probleem. Ondanks dat ik wat ouder ben en last heb van een aandoening, ben ik bij ANNO12 gewoon welkom. Ik heb een prima verzekering afgesloten, voldoende fysiotherapie en een premie net zo hoog als mijn dochter heeft. Overstappen is bovendien geen enkel probleem. Eén telefoontje en alles wordt geregeld. Gewoon zoals het hoort.”

Stap nu over!

Bel 088 1133 900 ANNO12 • Onafhankelijk, eerlijk en sociaal • Zonder winstoogmerk • Keuze uit goede zorgverzekeringen • Leden bepalen en profiteren mee • Bewust van gezondheid en zorg

ANNO12 | Postbus 2064 | 3800 CB Amersfoort | 088 1133 900 | info@anno12.nl

www.anno12.nl www.facebook.com/annotwaalf @annotwaalf

welzijn

‘Geluk is een prestatie geworden, en ongeluk

een kwestie van eigen schuld’

streven naar steeds meer groei en efficiëntie. Mensen die het tempo van de rat race niet kunnen bijbenen, vallen buiten de boot. ‘Geluk is een prestatie geworden, en ongeluk een kwestie van eigen schuld.’

Nieuwe zin Was het vroeger beter? De Wachter is behoedzaam in zijn antwoord. ‘Ik zou absoluut niet terug willen naar vroeger, begrijp me goed. We hebben het geloof als groot verhaal losgelaten en het is de vraag of dat erg is. Maar wat ervoor in de plaats is gekomen, is een genotscultuur die de zinloosheid wil maskeren. Consumeren is als het ware het nieuwe geloof geworden. De verschijnselen die ik beschrijf, zie ik toenemen. De uitdaging is om opnieuw een zin van het leven voor ogen te krijgen, die meer inhoud heeft. Ik zie op dat punt een tegenbeweging opkomen die me hoopvol stemt: jongeren die op zoek zijn naar een dieper geluk dat weinig met leukigheid en pretparkachtige toestanden te maken heeft.’ Dat diepere geluk – daar pleit De Wachter voor. ‘Echt geluk zit in verbondenheid, in het durven delen van kwetsbaarheid, zorg en ongeluk. In eerlijk tegen elkaar durven zeggen: “Het gaat vandaag niet zo goed”.’ Juist voor ouderen is dat een uitdaging, realiseert hij zich. ‘Ouder worden gaat gepaard met verlies, met: ik kan niet meer wat ik vroeger kon. Ik zie het bij mijn eigen vader, die niet meer kan autorijden, terwijl hij dat altijd zo graag en zo veel deed. Zulk verlies

strookt niet met het jeugdige, dynamische hypergeluk dat onze maatschappij voorschrijft. Ouderen staan dus bij voorbaat op achterstand. De zorgsector, inclusief de psychiatrie, heeft daar overigens ook aan bijgedragen. We hebben lang de illusie gewekt – en doen dat vaak nog – dat er voor elk probleem een pil bestaat. Als onze maatschappij en ook wijzelf meer oog zouden hebben voor verdriet, verlies, tegenslag en kwetsbaarheid, kunnen we misschien leren daar meer vrede mee te hebben. Als we ons ongelukkig-zijn met elkaar kunnen delen, kan het weefsel tussen mensen versterkt worden.’

Verbitteren Toename van levenservaring kan mensen gelukkiger maken naarmate ze ouder worden, ziet De Wachter bij zijn patiënten. ‘Maar het tegengestelde gebeurt helaas ook. Ik zie ook mensen verbitteren op hun oude dag, ontgoocheld door wat er niet meer is of wat er nooit is geweest. Anderen, soms met minstens evenveel zorgen, vinden vrede en rust en aanvaarden hun levenspad. Dat zijn twee uitgesproken verschillende reacties die ik beide zie bij ouderen. Uiteraard pleit ik voor de vredevolle aanvaarding van het levenspad, maar dat kun je mensen niet opleggen en het is ook geen kwestie van individuen. Zolang de samenleving als geheel doordramt over leukigheid en jong-zijn, is het per definitie moeilijk om oud te zijn. Vandaar dat ik mij verheug in de eerste tekenen van een kanteling, die al te zien zijn.’

•

ons 15

Jurriën en en zijn buurvrouw kletsen even bij

Tekst: Fabiënne Lansink | Beeld: Ivo Hutten

Student en senior

onder één dak Het is razend actueel: het mixen van verschillende leeftijdsgroepen. Het doel? Elkaar helpen én inspireren. Bij Humanitas in Deventer wonen studenten en senioren in dezelfde flat. Ons nam er een kijkje en ontdekte de geheimen van deze succesformule.

ons 16

wonen

Elke avond organiseert een student de broodmaaltijd voor bewoners

‘B

uurvrouw!’ klinkt het joviaal op de gang van woonzorgcentrum Humanitas. Jurriën steekt zijn hoofd om de deur van mevrouw Van Beek-Harmens. ‘Sliptong van de markt! Vier halen, drie betalen, dus ik heb ook een visje voor u!’. Hij is student Stedenbouwkundig ontwerp, zij heeft het werkende leven al een poos achter zich gelaten en is nu hulpbehoevend. Hij is 20, zij 91. Maar beiden hebben een kamer in het woonzorgcentrum in Deventer. Twee jaar geleden ontstond bij Gea Sijpkes, directeur van Humanitas, het idee om studenten woonruimte te bieden in haar woonzorgcentrum. ‘Ik wilde het gezelligste en warmste huis van Deventer worden en vaste momenten organiseren waarop bewoners elkaar kunnen ontmoeten. De extra mankracht die ik hiervoor nodig had, heb ik gevonden in studenten. Ik zocht contact met opleidingsinstituten in de stad, maar de

samenwerking liep stroperig. Toen kreeg ik een e-mail van Onno, student SPH. Hij zocht een kamer. We zijn gaan praten, het gevoel was goed en zonder de beperkingen van veel regels zijn we gewoon gestart. Onno kreeg een kamer en zijn ‘huur’ betaalt hij in natura. Qua contract hebben we het zo geregeld als bij anti-kraak: een gebruiksovereenkomst.’

Prachtig om te weten De zes studenten die bij Humanitas wonen, moeten zich ieder 30 uur per maand inzetten voor de 160 bewoners. Elke week een avond de broodmaaltijd verzorgen, staat voor 20 uur per maand. Naast deze verplichte uren mag de student zelf bepalen hoe hij zijn tijd besteedt. Een praatje maken met bewoners, een boodschap voor ze doen of hun computer repareren. Zo geeft Max iPad-les, zorgt Jessica voor een mooie productpresentatie in het winkeltje en kletst Jurriën vaak met de senioren op zijn gang.

ons 17

Studenten in huis Ook veel senioren die nog zelfstandig wonen, zien de voordelen van het samenwonen met een student. Stichting SOlink bemiddelt tussen beide doelgroepen. Senioren die een kamer over hebben en deze graag aanbieden aan een student, kunnen zich aanmelden bij SOlink. Kijk voor meer informatie op www.solink.nl.

Is dit een verzorgingshuis? De moderne inrichting van Jurriëns kamer verraadt niks

Net als op elke doordeweekse dag wordt ook vandaag gezamenlijk een boterham gegeten. Er zit een groepje van acht mannen en vrouwen in het restaurant en Onno is druk met pakjes vleeswaren openen en melk inschenken. Annie Middelburg (83) zit ook aan tafel. De omgang met de studenten vindt ze zichtbaar heel normaal: ‘Ze helpen je met kleine dingen en maken het eten vaak net iets leuker; met speciale lekkernijen als balkenbrij, pannenkoeken of een gebakken ei bijvoorbeeld!’ Jurriën komt ondertussen terug van zijn bezoekje aan mevrouw Van Beek-Harmens. ‘Ze eet nooit mee, maar luistert wel graag naar mijn verhalen. Ik beleef andere dingen dan de ouderen met wie ze meestal praat. Heb ik al een vriendin? Hoe was het dancefeest in Amsterdam? En de vakantie in Venetië? Ze vindt het allemaal prachtig om te weten.’ De kracht van dit concept is duidelijk: de studenten brengen het leven naar binnen. De kleine, ietwat vlakke wereld van de senioren wordt door de studenten verrijkt met ervaringen van buiten.

ons 18

Generatiekloof Gea: ‘De jongens en meiden hier hebben allemaal het hart op de juiste plaats. De cliëntenraad was in het begin nogal huiverig over mijn idee. Bij studenten denken veel ouderen aan seks, drugs en rock ’n’ roll. Ik heb de raad dan ook moeten beloven om uitgebreid met nieuwe studenten te praten voordat ik ze een kamer aanbied. Een goede buur zijn, dat is wat ik verwacht van de studenten. Ik wil vooral geen studenten die een zorgopleiding volgen. Voor zorgtaken heb ik professionals in dienst, de studenten zijn er om het welzijn van de bewoners te vergroten. Het gaat juist om dat normale contact: een geintje, even een klusje doen.’ Als Jurriën terug naar zijn kamer loopt, vertelt hij eerlijk dat het in het begin best even wennen was om op bewoners af te stappen en een praatje aan te knopen. Volgens hem hebben veel jongeren en ouderen een bepaald beeld van elkaar, maar is die kloof tussen de generaties zo weg als je elkaar beter kent. Natuurlijk behandelt hij de bewoners met respect, maar niet extra

wonen

beleefd. ‘Dat zorgt voor afstand. Juist jezelf zijn, een beetje dollen, dat vinden mensen prettig’, legt hij uit. ‘Ouderen zijn ook gewoon mensen met gevoel; met behoefte aan plezier, warmte en humor!’

Geluidsoverlast Maar zitten er dan helemaal geen nadelen aan het concept? Hoe zit het bijvoorbeeld met geluidsoverlast? Als we Jurriën en mevrouw Van Beek-Harmens mogen geloven is het geven en nemen. ‘Lingo is nu niet meer op televisie, maar eerder hoorde ik aan het begin van de avond het gegrabbel naar ballen en het Groennnnnngeroep door de muur heen’, lacht Jurriën. ‘Zelf houd ik van films en muziek dus heb ik een koptelefoon gekocht. Maar laatst had ik tot in de vroege uurtjes vrienden op bezoek en dat kan gewoon. Mijn buren hadden het niet eens gehoord!’ Student Onno ziet ook vooral voordelen, maar als hij dan toch een nadeel moet noemen, is het de drukte die er altijd in het woonzorgcentrum heerst. ‘Even snel weggaan is er niet bij, voor ik buiten ben moet ik eerst over de gang en door de centrale hal. Je wordt bijna altijd even aangesproken.’ En medewerkers, hebben zij niet het gevoel dat hun baan wordt ingepikt? Gea Sijpkes denkt van niet. ‘In het begin was het wel even onwennig voor ze, maar we hebben evaluatiegesprekken gehad en wat praktische zaken veranderd. De studenten hebben nu bijvoorbeeld een duidelijk bordje op hun deur, zodat medewerkers niet met de moedersleutel zomaar naar binnen lopen.’ Verzorgende Ingrid Lueks vindt ook dat de samenwerking fantastisch gaat. Ze helpt een bewoonster nog even met haar medicijnen en vertelt dan enthousiast haar ervaringen. ‘Wij organiseerden afgelopen zomer een barbecue voor de afdeling en de studenten kwamen

‘De ietwat vlakke wereld van de senioren wordt door

de studenten verrijkt met ervaringen van buiten’

Het contact tussen jong en oud is heel ongedwongen

met leuke ideeën. En als er iets ernstigs is met een van de bewoners, dan informeren wij hen altijd even.’

Kennis delen Gezien de positieve ervaringen bij Humanitas en de populariteit van het fenomeen ‘verschillende doelgroepen onder één dak’, is het vreemd dat er maar weinig plekken in Nederland zijn waar studenten en senioren samenwonen. Het verbaast Gea Sijpkes ook. ‘Ik had veel vragen en interesse verwacht van andere woonzorgcentra, maar het blijft erg stil.’ Het lijkt erop dat veel instellingen wel willen, maar moeite hebben met het realiseren van hun plannen. Dat Humanitas een onafhankelijk woonzorgcentrum is, lijkt in elk geval een groot voordeel. Goede ideeën worden niet stuk beredeneerd en nieuwe initiatieven worden uitgeprobeerd zonder dat er toestemming nodig is van jan en alleman. Gea: ‘Het is een kwestie van gewoon doen en je plan bijstellen waar nodig. Ik deel onze kennis en ervaring ook graag want ik gun iedere oudere in Nederland een gezellig huis vol levenslust.’

•

ons 19

Advertentie

Opa en oma veilig op de trap met hun traplift

The Feedback Company

PROF

VAN 6

Waarom een traplift van ThyssenKrupp Encasa?

ARBE

1. Snelle levering (vanaf 2 werkdagen) 2. Overbrug meerdere verdiepingen met één traplift 3. Plaatsing aan binnenkant trap (spilzijde) met behoud van trapleuning

JA, ik wil méér informatie over de overtreﬀende traplift!

ONS201411208

Naam......................................................................dhr / mevr Adres..................................................................................... Postcode / Plaats..................................................................... Telefoon................................................................................. E-mail.................................................................................... Stuur de ingevulde coupon naar: ThyssenKrupp Encasa Antwoordnummer 170, 2920 VB Krimpen aan den IJssel

ITEER

% BT

W OP

IDSLO

Bel nu gratis:

0800 5003 of ga naar

WWW.TKENCASA.NL/ONS ThyssenKrupp Encasa Leven in beweging.

Heeft u een bijzondere (historische) foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl. Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

Tekst: Viola Witjes, mooi mag.

Uit het fotoalbum van… Maria Coolen

‘A

ls vijfjarig meisje mocht ik mee op vakantie naar een oom en tante van mijn moeder. Oom Knilles en tante Jana, zo noemden wij hen. Ze woonden op een boerderij in Gemert en hadden twee zonen en vijf dochters. Die grote familie verwende mij erg; ze namen me overal mee naartoe. Rechts op de foto sta ik in een rood-wit-blauw jurkje. Tante Jana zit achter het spinnenwiel. De wol die ze spon was afkomstig van de schapen op de boerderij. Links op de foto staat haar jongste zoon Antoon. Hij hielp haar met het bewerken van de wol. Antoon studeerde in die tijd bij de Kruisheren in Uden en is later priester geworden. Vandaag de dag is hij pastoor in diverse parochies, waaronder die van de Heilige Familie in Langenboom. Ik koester de mooie herinneringen aan deze vakantie. En de geur van floxen voert me altijd terug naar die geweldige tijd.’

ons 21

Advertentie

Waarom stijgt de zorgpremie?

2015 is een jaar van verandering. Zeker voor de ouderen van Nederland! Naast de hervorming van langdurige zorg en het verdwijnen van de AWBZ per 1 januari 2015 veranderen zorgverzekeraars hun premie. Een goede reden om uzelf te laten informeren. Op verzoek van KBO-Brabant begeleidt IAK Verzekeringen u hierin. Zo maken wij het u makkelijk!

Veranderingen in de zorgverzekering Het verplicht eigen risico gaat omhoog van € 360,- naar € 375,-. Vele zorgverzekeraars introduceren dit jaar een nieuwe basisverzekering die extra goedkoop is. VGZ heeft bijvoorbeeld de nieuwe ‘goede keuze’ basisverzekering. CZ heeft de Zorg Bewust polis. Wanneer u naar een niet gecontracteerde zorgverlener gaat, kan het zijn dat u een deel van de kosten zelf betaalt. Op onze website ziet u wie gecontracteerd is. De premie voor de basisverzekering stijgt. Dit heeft vooral te maken met het opvangen van kosten uit de AWBZ die naar de zorgverzekeringswet overgaan.

Extra’s als u zich bij VGZ verzekert • € 240,- extra vergoeding voor beweegzorg (fysiotherapie) • € 500,- extra vergoeding voor geneesmiddelen • Vergoeding van uw rijbewijskeuring bij de door KBO-Brabant geselecteerde keuringsartsen • Eenmalige KBO-Brabant lidmaatschapsbijdrage van € 20,Dit exclusieve aanbod is alleen verkrijgbaar wanneer u zich verzekert bij IAK. De IAK extra’s gelden alleen in combinatie met een aanvullend zorgpakket.

Advertentie

Premies VGZ

Premies CZ

Basisverzekeringen Goede Keuze € 91,15 Ruime Keuze € 99,31 Eigen Keuze € 104,83

Basisverzekeringen Zorgbewustpolis € 92,15 Zorg-op-maatpolis € 95,47 Zorgkeuzepolis € 100,70

Aanvullende zorgpakketten Goed, 65+ € 8,54 Beter, 65+ € 17,57 Best, 65+ € 31,34 Vitaal € 42,74 (incl tand)

Aanvullende zorgpakketten Basis € 7,25 Plus € 17,75 Top € 30,85 Aanvullend 50+ € 16,15

Korting op zorgverzekeringen VGZ en CZ zijn sterk vertegenwoordigd in Brabant en hebben hier een groot netwerk van gecontracteerde zorgverleners. IAK heeft voor de leden van KBO-Brabant een goede korting bemiddeld. Verzekert u zich bij VGZ, dan hebt u nog vele extra’s!

Vraag vrijblijvend een offerte aan Vul deze antwoordkaart in en IAK stuurt u een scherpe aanbieding.

Premies zijn per maand inclusief collectiviteitskorting. Kijk voor alle premies op www.iak.nl/kbo

Wij nemen spoedig contact met u op. Heeft u vragen kijk op iak.nl/kbo of bel 040 – 26 11 877.

Overstappen is gemakkelijk. www.iak.nl/kbo

Maak net zoals al veel KBO’ers gebruik van dit aanbod. Overstappen kan gemakkelijk via onze website www.iak.nl/kbo. Of bel de klantenservice van IAK Verzekeringen op 040 – 26 11 877. Hier kunt u ook een afspraak laten maken met uw persoonlijk adviseur.

Marianne Bouwhuizen (63): ‘Vanwege mijn reuma ga ik al jaren regelmatig kuren. Altijd kom ik als herboren terug en kan ik er weer een paar maanden tegen. Die kuurreizen duren een paar weken, omdat je door de dagelijkse herhaling van behandelingen het beste resultaat krijgt. Eigenlijk heb ik door het kuren ook het genot van de sauna en een goede massage ontdekt. Want behalve medische therapieën bieden de kuuroorden steeds vaker ook ‘gewone’ welness faciliteiten aan. Ik gun me nu regelmatig de luxe van een dagje spa.’

ons 24

op reis

Stad en spa in Luxemburg De oude Romeinen wisten het al: thermale baden hebben een positief effect op onze gezondheid en ons welbevinden. Er waren badhuizen in alle uithoeken van het Romeinse Rijk. Maar voor een goede kuur hoeft u niet ver te reizen: al eens aan Luxemburg gedacht?

Thermae noemden de Romeinen hun badhuizen. Tweeduizend jaar geleden wisten zij al dat baden gezond en ontspannend is, kennis die ze opgedaan hadden van de oude Grieken. Ook vandaag de dag zijn er veel liefhebbers van stomen en bubbelen in thermaal water. Het aanbod op het gebied van wellness is dan ook groot: van eendaagse arrangementen tot complete spavakanties. Alle gericht op ultieme lichamelijke en geestelijke ontspanning.

Tekst: Annemiek Kraaijvanger

Winterse wellness Juist in de winter kan een wellness reis goed doen. We zien dan immers minder licht, komen minder buiten en bewegen minder. Allemaal factoren die niet bevorderlijk zijn voor de gezondheid en ons algehele welbevinden. Een wellness vakantie kan helpen om weer lekkerder in uw vel te zitten. Kies voor een week relaxen in de zon of wellness break van een paar dagen. Effeweg bijvoorbeeld, biedt arrangementen in de Benelux en Duitsland, en een organisatie als Puur & Kuur is gespecialiseerd in reizen naar verdere oorden zoals Portugal, Tunesië, Egypte en zelfs Dubai.

Mondorf-les-Bains Duitsland is natuurlijk bekend om zijn kuuroorden, maar heeft u wel eens aan Luxemburg gedacht? In Mondorf-les-Bains in de Luxemburgse Moezelvallei

bijvoorbeeld, ligt Mondorf Domaine Thermal. In dit indrukwekkende, 50-hectare grote complex kunt u onder (veel) meer het Terraké-ritueel beleven. Dit ritueel, gebaseerd op de vier elementen land, water, natuur en lucht, wordt alleen in de beste spa’s ter wereld aangeboden. Mondorf Domaine Thermal ligt op twintig minuten rijden van de hoofdstad Luxemburg. Ook zo dichtbij de hoofdstad, in Strassen, ligt Les Thermes. Dit futuristische complex herbergt diverse sauna´s en een groot wellness centrum waar u kunt genieten van massages en behandelingen.

Combineren Een bezoek aan een spa in Luxemburg is makkelijk te combineren met een trip naar de hoofdstad. Die is op zich al een bezoek waard, want de stad heeft veel te bieden. Luxemburg is een oude verdedigingsstad, gebouwd op een steile rots. Er zijn diverse interessante musea en ook op architectonisch gebied is het genieten. Er zijn tal van bezienswaardige historische bouwwerken, waarvan de kathedraal van Notre-Damede Luxembourg ongetwijfeld de bekendste is. De stad is zeer internationaal georiënteerd, wat zich onder meer laat zien in het gevarieerde culinaire aanbod. Bovendien ligt de stad op maar een paar uur rijden van Nederland. Een ideale bestemming dus om na de drukke decembermaand weer op adem te komen.

•

ons 25

Kindje Jezus

Tekst: Leo le Large

Kerst is voor velen een tijd van bezinning en reflectie. Leo Le Large, gehuwd priester en jarenlang docent katechese op de Pabo in Eindhoven, deelt graag zijn gedachten met u. Wie is het Kerstkind eigenlijk voor ons? En wat weten we van hem?

ons 26

et gezelligste feest van het jaar komt er weer aan. Kaarsjes, samen eten met kinderen en familieleden. Even de zorgen van de crisis en de daling van de koopkracht opzij zetten. En ook het ongrijpbare geweld in de wereld dat eerder toeneemt dan ophoudt. Hier komt het kerstfeest er weer aan. We ruiken het dennengroen en de geur van het kerstdiner… Zo wordt er reclame gemaakt, maar voor velen is het vaak overleven. Zij zijn alleen of er is ziekte, ruzie, of narigheid in de familie. We zouden ook bijna vergeten dat het feest over de geboorte van het Kerstkind gaat. Door de drukte vóór de kerstdagen en de pogingen om alles op een rijtje te krijgen, kan dat idee gemakkelijk op de achtergrond raken. Het Kerstkind, een weerloos, glimlachend kindje omringd door zijn ouders, enkele herders en een daarboven zwevende engel. Zo is dat in een klassieke stal thuis, in de kerk en vooral in de St. Janskathedraal in Den Bosch. Maar wie is het Kerstkind eigenlijk voor ons? Wat weten we van Hem?

Verschillende verhalen Historisch is er over Jezus weinig bekend. Hij zou in het jaar 4 voor Christus, dus voor de jaartelling geboren zijn. Een foutje van de monnik die voor paus Gregorius de Grote in de zestiende eeuw de jaren nog eens moest optellen. In 75 na Christus schreef de Joodse schrijver Flavius Josephus over Jezus als de broer van Jacobus. Andere schrijvers in de eerste eeuw vermeldden slechts dat het Christendom genoemd zou zijn naar Christus, een wijze man uit Juda die gekruisigd werd. Gelukkig is er de Bijbel nog. De vier Evangeliën geven een beter beeld van Jezus. Bij Lucas wordt bijvoorbeeld zijn geboorte beschreven en bij Mattheus staat het uitvoerige verhaal van de Driekoningen. Wij kennen ze als Caspar, Melchior en Balthasar, maar in het evangelie van Mattheus worden ze zo niet genoemd. Dat is kenmerkend voor de verhalen rond Jezus, want die zijn deels afkomstig van de evangeliën en deels van verhalen daarbuiten. We weten nu ook dat de vier evangelisten pas zo’n vijftig jaar na de dood van Jezus hun wervende teksten schreven. Geen historische verhalen dus. Bovendien werden alleen deze vier door de eerste christengemeenten erkend en alle andere verhalen

werden verboden. In onze tijd komen verschillende boeken uit allerlei schuilplaatsen weer naar boven. Zo kennen we nu onder andere het evangelie van Thomas, van Judas en van Maria Magdalena. Daar komt Jezus weer anders in naar voren.

Uitverkoren persoon De Kerk heeft in de vierde eeuw bij het concilie van Nicea met het Credo de betekenis van Jezus vastgelegd. Een politiek geladen concilie bijeengeroepen door keizer Constantijn, die in het Romeinse Rijk geen godsdiensttwisten wilde en daarom de Jezus-beweging naar zijn hand zette. De uitspraak Jezus Christus, de Griekse benaming, ontstond uit het Hebreeuwse Messias dat ‘gezalfde’ betekent. Deze Joodse uitdrukking werd gebruikt om aan te geven dat Hij een uitverkoren persoon was die het volk zou redden. Bij dit concilie werd Jezus van een Joodse rabbi de zoon van God, zittend aan de rechterhand van de Vader. In de loop van de geschiedenis is de betekenis van Jezus door de Kerk steeds verder uitgebreid en in de Middeleeuwen is men daar erg ver in gegaan.

Vrede Nu staan we vandaag opnieuw bij Zijn kribbe en vragen naar Zijn betekenis voor ons. Veel uitspraken – aangebracht in lang vervlogen eeuwen – passen niet goed meer bij de waardering die we voor de persoon van Jezus kunnen opbrengen. Vaak noemen we Hem tegenwoordig dan ook Jezus van Nazareth. De man die God nabij was en met Zijn leer ons vooral wees op de liefde voor de naaste. Rond Bethlehem, de plaats waar Jezus geboren is, zijn er nog altijd spanningen en worden mensen onderdrukt. En niet alleen daar. De wereld staat momenteel op veel plaatsen in brand. Wanneer we al dan niet ons kerstdiner onder het groen van de kerstboom vieren, dan is het zinnig om te weten dat dit kerstkind als volwassen Joodse man in deze wrede wereld vrede wilde brengen en geloofde in een betere toekomst. Wanneer we ook dit jaar daar weer aan herinnerd worden, zouden we daar allemaal op onze eigen plek aan moeten werken. Die boodschap kan Kerstmis ons brengen.

•

ons 27

Advertentie

bekend van

Nelleke

Gerard

scootmobiel rijden zonder angst? 5 wielen zijn veiliger dan 3 en comfortabeler dan 4

5 wiel scootmobiel vraag dan onze brochure aan binnen 2 werkdagen al in huis inclusief gratis veiligheidsvest waarom quingo?

bel 0800 2020 of vul in voor een gratis veiligheidsvest en brochure: ure h c Bro Gijs van

gratis quingo veiligheidsvest + brochure Naam: ................................................................................................................. Adres: ................................................................................................................. Plaats: ................................................................................................................ Telefoonnummer: .................................................................................... ONS Quingo Scootmobielen Antwoordnummer 1030 - 5688 ZW Oirschot

st sve d i he ilig nita e V A van

WEER EEN GROOTS EVENEMENT!

Senioren Expo 2015 Duizenden leden weten elk jaar weer de weg te vinden naar de Senioren Expo in Veldhoven. Sommige Afdelingen maken er zelfs een gezellig dagje uit van, en laten zich per bus voor de deur afzetten. Eenmaal binnen is er van alles te beleven. Zes dagen lang zijn de grote hallen gevuld met ruim honderd stands. Ook zijn er optredens, demonstraties en modeshows. KBO-Brabant is aanwezig met een groot informatieplein: leden en niet-leden zijn van harte welkom om vragen te stellen, informatie te halen of om van gedachten te wisselen met bestuursleden en medewerkers. Ellen van den Oetelaar, die namens KBO-Brabant verantwoordelijk is voor de organisatie van de podiumoptredens, heeft voor 2015 weer een veelzijdig programma samengesteld. Maar liefst 18 gezelschappen uit de gelederen van lokale KBO-Afdelingen treden op in de grote zaal. Onder het genot van een hapje en drankje, gezeten aan een tafeltje, kunnen toeschouwers volop genieten van deze koren en orkesten. De zaal zit altijd vol!

Kom ook en laat u informeren, adviseren en amuseren! Wanneer? Dinsdag 13 tot en met zondag 18 januari 2015 Waar? NH Koningshof, Locht 117, Veldhoven Entree? € 10,- en voor leden van KBO-Brabant € 6,- (op vertoon van lidmaatschapspas) Meer informatie? www.seniorenexpo.nl, daarop is ook het programma te zien.

Optredens zijn er van de volgende gezelschappen:

Dinsdag 13 januari • Mondharmonicaclub De Luchthappers • Gezelligheidskoor Uden • Seniorenorkest De Meierij

Woensdag 14 januari • Grensmuzikanten en accordeonclub • KBO Meezingkoor Nispen Vocaal • Seniorenorkest MCC ’s-Hertogenbosch

Donderdag 15 januari • Gitaarclub Gitarando • C-Manskoor Nuland • Maaslands Senioren Orkest

Vrijdag 16 januari • Un Bietje Brabants • De Disselzangers • Kempisch Senioren Orkest

Zaterdag 17 januari • Damessmartlappenkoor uit Volle Borsten • Smartlappenkoor Efkes Schruwwe • Kapel Stesti

Zondag 18 januari • De Kersenhoedjes • The Salty Dogs • De Kempische Egerland Freunde

ons 29

Vrijwilligers van KBO Lieshout maken elke kerst zo’n zeventig bloemstukjes om uit te delen aan iedereen die een steuntje in de rug kan gebruiken.

Een kerststukje als

Tekst: Marike Ooms | Beeld: Remco Bohle

hart onder de riem

Drie heren verzamelen het groen. Het mos komt uit een eigen stukje bos van een van hen, en voor de takken gaan ze bij mensen in de buurt langs.

De kerststukjes worden uitgedeeld aan zieken en mensen die een moeilijk jaar achter de rug hebben. Een deel is bestemd voor de jaarlijkse kerstloterij van KBO Lieshout.

ons 30

ons kloppend hart Jo van de Biggelaar-Voets (75): ‘Ik stel mijn huis al jaren beschikbaar voor deze bloemschikdag. We maken er een rommeltje van in de serre, maar het is ontzettend gezellig!’

Teuny van Leuken (65): ‘Ik vind het geweldig om een ander te helpen door te bloemschikken. Er heerst een enorme saamhorigheid bij onze Afdeling, dat is heel bijzonder.’

Kaarsen en andere accessoires komen van mensen uit de buurt. Het hele jaar door brengen zij spulletjes langs, zodat er bijna niets gekocht hoeft te worden.

ons 31

Met tangen wordt ijzerdraad bevestigd aan kerstballen, plastic appeltjes en padden stoelen. Zo steek je die gemakkelijk in de oase.

Omdat gezelligheid en een volle buik héél belangrijk zijn tijdens het harde werken, wordt er altijd gezorgd voor koffie, zoetigheid en saucijzenbroodjes!

De dagen zijn kort en donker... tijd voor wat licht in de duisternis! Warm op bij het vuur, geniet van mooie verhalen en trakteer uzelf op een glaasje glühwein.

Ontspa Gloedvolle gesprekken Het Wereldpodium organiseert op kerstavond Wintervuur. Karin Bruers en Ralf Bodelier ontvangen een bonte stoet boeiende gasten uit binnen- en buitenland. Allemaal beantwoorden zij vragen rondom het thema ‘de zeven deugden’. Waar is wijsheid in de wereld? Wie toont moed anno 2014? En voelt u zich goed bij matiging? Na afloop kunt u in de binnentuin bij het knappend vuur smullen van hapjes uit alle windstreken en genieten van livemuziek. Aanvang: 20.15 uur. Prijs: vanaf € 10,-. Locatie: Theater De NWE Vorst in Tilburg. Kaarten zijn alleen in de voorverkoop te verkrijgen bij het theater. Meer informatie via (013) 53 28 520 en op www.denwevorst.nl.

Luisterconcert Zaterdag 3 januari luidt de Koninklijke Muziekvereniging Musis Sacrum het nieuwe jaar in met een nieuwjaarsconcert. Alle afdelingen, waaronder het harmonieorkest, het jeugdorkest, het aspirantenorkest en het volwassenen leerlingenorkest, geven acte de présence. Een prachtige muzikale start van het nieuwe jaar!

Tekst: Viola Witjes, mooi mag.

Locatie: De Cammeleur in Dongen. Aanvang: 20.00 uur. Gratis toegang. Meer informatie via www.musissacrum.com.

Winterse wandeling Welke dieren houden een winterslaap? En wat doen dieren die wakker blijven? Tijdens de tocht ‘Winterpret’ in natuurgebied De Peel leert u hoe planten en dieren de winter doorkomen. De wandeling is 2,5 kilometer lang, duurt zo’n 1,5 uur en wordt begeleid door een gids van Staatsbosbeheer. Data: maandag 22 en 29 december, dinsdag 23 en 30 december, vrijdag 2 januari en zondag 18 januari. Starttijd: 11.00 en 14.00 uur. Kosten: volwassenen € 5,-, kinderen € 3,50. Aanmelden via depelen@staatsbosbeheer.nl of (0495) 641 497. Locatie: Buitencentrum De Pelen, Moostdijk 15, Ospel. De route is ook geschikt voor rolstoelen.

Voor kroegtijgers met inhoud In politiek café Zout bent u waarnemer van debatten, gastcolumns en een quiz. Serieuze gesprekken over de lokale en landelijke actualiteit worden afgewisseld met cabaret en livemuziek. Data: zondag 14 december en 11 januari. Locatie: Cultuurpodium de Groene Engel in Oss. Entree: € 4,- p.p. Meer informatie: www.politiekcafezout.nl.

ons 32

nning Kerststallenroute

Winterslot

Kempenmuseum De Acht Zaligheden organiseert ook dit jaar weer een kerststallenroute. Tussen 26 december en 5 januari is er in Nederland en België een aantal prachtige stallen te zien. Groepen vanaf dertig personen mét eigen bus kunnen zich aanmelden voor een geheel verzorgd dagprogramma. Individuen en kleine groepen kunnen op zaterdag 27 december mee met de bus van het museum. Tijden, prijzen en details over het programma vindt u op www.achtzaligheden.nl.

Bij Norbertinessenpriorij Sint-Catharinadal is op zaterdag 20 en zondag 21 december van alles te doen. Bekijk de toneelvoorstelling Het meisje met de zwavelstokjes of beluister het concert van Koninklijk Toonkunstkoor Aurora. Ook is er een kerstmarkt waar snuisterijen te koop zijn. Ga voor even terug in de tijd! Adres: Kloosterdreef 3 te Oosterhout. De kerstmarkt is vrij toegankelijk. Prijs voor een voorstelling: € 10,-. Kaarten zijn verkrijgbaar via VVV Oosterhout, info@vvvoosterhout.nl of (085) 74 41 102. Meer informatie via www.winterslot.nl.

Lang geleden begon het Nieuwe jaar bij het begin van de lente. Als de natuur

Bosch Winterparadijs Van zaterdag 13 december tot en met zondag 4 januari is de Parade in ’s-Hertogenbosch omgetoverd tot het Bosch Winterparadijs. Op het plein staat Joris’ Kerstboom, waar u een foto van uw geliefde in kunt hangen. Op de verwarmde banken geniet u met een glühwein van diverse optredens. Dagelijks vanaf 12.00 uur geopend.

tot leven kwam.

Musicalavontuur Liefde, vriendschap en moed zijn dé sleutelwoorden in de familiemusical Arthur en de strijd om Camelot. Op school is Arthur het mikpunt van pesterijen en thuis kan hij niet overweg met zijn stiefmoeder. Arthur droomt vaak weg bij verhalen over zijn held Koning Arthur. Tijdens een storm wordt Arthur door de bliksem geraakt en ontwaakt hij in de wereld van zijn held… Zondag 28 december om 14.30 uur. Locatie: Theater De Blauwe Kei in Veghel. Kosten: € 14,- p.p. Reserveren kan via (0413) 34 25 55 of www.blauwekei.nl.

ons 33

ons voordeel

Speciaal voor leden van KBO-Brabant biedt Ons korting en leuke extra’s.

Gratis koffie

Alles over bijen Wist u dat de bijen 40.000 kilometer moeten vliegen voor een pot honing? Dit en nog veel meer wetenswaardigheden komt u te weten bij Bijenteeltmuseum - Imkerij Ecopoll in Geffen. Ook kunt u een workshop kaarsen maken of een cursus bijenhouden volgen. En natuurlijk is er honing, bijenwas en koninginnengelei te koop! Toegang tot het museum: € 4,- p.p.. Prijzen lezingen/rondleiding/ workshop op aanvraag. Op vertoon van uw ledenpas van KBO-Brabant ontvangt het tweede kopje koffie gratis. Het museum is toegankelijk voor rolstoelers en is op vrijdag en zaterdag van 11.00 tot 16.00 uur geopend (of op afspraak). Meer informatie via 06 204 316 10 of kijk op www.ecopoll.nl.

Brautigam speelt Mozart

Korting!

Philharmonie zuidnederland presenteert in januari 2015 een reeks prachtige concerten. Dit is een uitgelezen mogelijkheid om pianist Ronald Brautigam, die dit seizoen zijn zestigste verjaardag viert, weer eens Mozart te horen spelen.

Speciaal voor leden van KBO-Brabant zijn er de volgende aanbiedingen (alle prijzen zijn inclusief theatertoeslag):

• Woensdag 28 januari, 20.30 uur, Concertzaal Tilburg, 1e rang € 30,75 / 2e rang € 24,75 / 3e rang € 17,75. Kaarten zijn te bestellen via de website: www.theaterstilburg.nl o.v.v. kbobrabant of telefonisch: (013) 543 22 20.

Dvd Winter in Holland De winter van 2009/2010 was een oerHollandse vol met sneeuw, vorst en koek en zopie langs de schaatsroutes. In Winter in Holland neemt filmmaker Menno Mennes u mee op reis langs diverse provincies en laat u zijn mooiste winterlocaties zien. De beelden zijn gemonteerd op prachtige muziek. Bij het kijken naar deze film glijdt alle stress van u af! De dvd is te bestellen via www.source1webshop/ONS of door een briefkaart te sturen naar: Source 1 Webshop, Postbus 79, 8800 AB Franeker. Normale prijs: € 19,99. Leden van KBO-Brabant betalen slechts € 14,99 (exclusief verzendkosten à € 2,95).

€ 5,korting

Boekenserie Wij van jaargang… Het ‘allereerste popconcert’ of de ‘eerste wasmachine’ zijn voor de meeste mensen indrukwekkender dan de grote nieuwsfeiten. In de boekenserie Wij van jaargang… kunt u uw hart ophalen aan herinneringen van vroeger. Elke generatie heeft haar eigen verhalen die verteld worden door gewone Nederlanders die de eerste 18 jaar van hun leven beschrijven.

• Donderdag 22 januari, 20.00 uur, ’s-Hertogenbosch, Theater aan de Parade 1e rang € 25,50 / 2e rang € 19,50. Kaarten zijn telefonisch te bestellen via 0900 337 27 23 o.v.v. kbobrabant of aan de kassa. • Zaterdag 24 januari, 20.30 uur, Breda, Chassé Theater, G-rang € 33,80 / 1e rang € 29,80 / 2e rang € 26,80 / 3e rang € 22,80. Kaarten zijn te bestellen via internet: www.chasse.nl o.v.v. kbobrabant of telefonisch: (076) 530 31 32. • Zondag 25 januari, 14.15 uur, Eindhoven, Muziekgebouw Frits Philips, 1e rang € 31,25 / 2e rang € 23,25 / 3e rang € 14,25. Kaarten zijn te bestellen via de website: www.muziekgebouweindhoven. nl o.v.v. kbobrabant of telefonisch: (040) 244 20 20.

Winnen!

ons 34

Wij geven tien van deze prachtige boeken weg. Kans maken op een exemplaar? Stuur een e-mail naar ons@kbo-brabant.nl o.v.v. ‘Boek Wij van Jaargang…’. De serie bestaat uit elf verschillende boeken: 1935, 1940, 1945, 1950, 1955, 1960, 1965, 1970, 1975, 1980 en 1985. Geef in uw e-mail aan welke jaargang u wilt hebben.

Tekst: Viola Witjes | Beeld: Remco Bohle

Sinds 2009 begeleidt Ton Ederveen (64) wekelijks de hobbygroep glas-in-lood van het Senioren Hobby Centrum in Mill.

‘H

et belangrijkste is dat je goed met je handen overweg kunt. De rest is aan te leren. We maken de mooiste dingen. Dat is leuk om te zien! Mijn collega’s en ik bieden de hobbyisten “de derde hand” en zo is het voor hen net iets makkelijker een werkstuk te maken. Ik zorg altijd dat er genoeg

onsje geluk

materiaal is; mensen van tachtig jaar kun je niet zelf het glas laten halen. In 2011 heeft de hobbygroep zestien vlinders gemaakt voor basisscholen in St. Hubert en Mill. De vlinders hangen in stiltehoeken waar leerlingen een overleden dierbare kunnen herdenken. Ja, dat was een bijzonder project.’

‘Voor basisscholen

maken we deze vlinders’

ons 35

Advertorial

ie Energod aanb 4 201 chts e nog sel weken enkeleldig! g

Nieuw

Wij rekenen gratis uit wat u kunt besparen! Bel Ons: 085 - 486 33 63 of stuur de bon in.

Energierekeningen vergelijken is lastig De meeste mensen vergelijken daarom alleen het voorschotbedrag. U heeft zo echter geen goed vergelijk. Het voorschotbedrag zegt namelijk niet zo veel over de tarieven die u betaalt aan uw energieleverancier. Tevens bevat uw jaarafrekening nog de belastingtarieven van het voorgaande jaar. Vandaar onze extra gratis service om uw besparing persoonlijk voor u uit te rekenen. Afhankelijk van uw jaarverbruik kunt u tientallen tot honderden euro´s per jaar besparen. Wilt u vervolgens overstappen, dan regelen wij dat voor u, geen gedoe! Al duizenden leden van KBO-Brabant besparen inmiddels flink op hun energiekosten.

Meer bespaarmogelijkheden Inmiddels besparen ook veel KBO-ers op hun energieverbruik met de retro design gloeilamp met de

Ja, ik heb (vrijblijvend) interesse in Ons Energiecollectief! Dhr. Mevr. Voorletters Achternaam Straat Huisnummer Postcode Woonplaats Telefoon E-mailadres

Tussenvoegsel

allernieuwste LED technologie. Deze lamp geeft warm licht én is ook als dimbare versie verkrijgbaar. Deze LED lamp is 85% zuiniger dan de traditionele gloeilamp. Met behulp van Ons zonnepanelen aanbieding kunt u zelfs uw elektriciteitskosten terugbrengen tot 0 euro. U heeft uw investering er overigens al na 5 a 7 jaar uit!

Wilt u ook besparen? U kunt ons bellen op 085 – 486 33 63 of vul onderstaand kaartje in voor een vrijblijvende energie offerte. Ook via www.onsledenvoordeel.nl kunt u een persoonlijke energie- of zonnepanelenofferte aanvragen of de allernieuwste LED lamp bestellen.

Ik heb een enkeltarief voor elektriciteit, mijn verbruik is kWh per jaar Ik heb een dubbeltarief voor elektriciteit, mijn piek verbruik is kWh per jaar mijn dal verbruik is kWh per jaar Ik heb een eigen gasaansluiting*, mijn verbruik is m³ per jaar

Toevoeging

*) U heeft een eigen gasaansluiting als u een eigen CV/verwarmingsketel heeft.

Ik heb een stads-/blokverwarming*

*) U heeft een stads- of blokverwarming als u wel warm water en warmte in huis heeft, maar geen eigen CV/verwarmingsketel.

Bent u al eens overgestapt van energieleverancier? Ja Nee Mijn huidige leverancier voor elektriciteit is

U krijgt uw offerte z.s.m. toegestuurd. Ga naar www.onsledenvoordeel.nl of bel 085 – 486 33 63

Mijn huidige leverancier voor gas is

Stuur deze bon in een gesloten en gefrankeerde envelop naar: Ons energiecollectief, Postbus 1469, 4700 BL Roosendaal

Deze rubriek is verzorgd door Jan Pieter Verkennis. Hij is communicatieadviseur bij het Juridisch Loket.

Recht Een miskoop via internet? Een probleem op uw werk? Met een gratis advies van het Juridisch Loket staat u sterk! Speciaal voor Ons neemt Jan Pieter Verkennis van het Juridisch Loket elke editie prangende cases onder de loep. Deze keer: onduidelijke

websites en ouderenmishandeling.

Kijken, niet kopen…?

Blauwe plekken

Mevrouw Zanten ontving vorige week een e-mail over de betaling van een kuur afslankpillen. Zij herinnerde zich echter niets van een aankoop. Wel had ze een maand geleden een website voor afslankpillen bezocht. Ze had echter alleen afbeeldingen bekeken en haar gegevens ingevuld. Zanten vraagt zich nu af of ze iets verkeerds gedaan heeft.

De heer Meurders heeft een buurman die hulp behoevend is. De man wordt iedere dag verzorgd door zijn kinderen. Laatst zag hij zijn buurman met een blauwe plek op zijn arm en gisteren hoorde hij geschreeuw uit het huis. Meurders denkt dat de buurman mishandeld wordt. Wat kan hij doen om zijn buurman te helpen?

‘Waarschijnlijk heeft mevrouw Zanten niets verkeerd gedaan. Soms is een website erg onduidelijk en plaatst u zonder dat u het weet een bestelling. Een website moet tegenwoordig duidelijk het “koopmoment” vermelden, en alle andere essentiële informatie. Dit is het gevolg van nieuwe regels waardoor consumenten beter worden beschermd. In het geval van mevrouw Zanten waarschuwde de website blijkbaar niet duidelijk genoeg, en daarom kan zij haar bestelling terugdraaien. Heeft u net als mevrouw Zanten per ongeluk iets op internet bestelt, vraag dan hulp aan de juristen van het Juridisch Loket. Zij helpen met informatie, duidelijk advies en voorbeeldbrieven.’

‘Soms wordt het mantelzorgers te veel en kunnen zij de zorg voor hun naasten niet meer aan. Dit kan leiden tot mishandeling, een vorm van huiselijk geweld. Vaak vertellen slachtoffers niet dat ze mishandeld worden, omdat ze zich schamen of omdat ze afhankelijk zijn van de pleger. Ook weten slachtoffers en hun naasten vaak niet waar ze terecht kunnen voor hulp. De heer Meurders doet er verstandig aan om te bellen met (0900) 12 62 626. Hij komt dan in contact met een Steunpunt Huiselijk Geweld in zijn buurt. Daar kan men advies geven, doorverwijzen naar een hulpverlener of zorgen voor opvang. Een dader van huiselijk geweld kan ook een huisverbod krijgen. Meer juridische informatie over een huisverbod geven de juristen van het Juridisch Loket u graag.’

Deze rubriek is tot stand gekomen in samenwerking met het Juridisch Loket. Het Juridisch Loket geeft u gratis advies en informatie op alle rechtsterreinen. Bel 0900 - 8020 (€ 0,20 p/m), vind uw antwoord op www.juridischloket.nl of loop binnen bij een van de vestigingen in Breda, Tilburg, Eindhoven of ’s-Hertogenbosch.

ons 37

Advertentie

DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, UW HUIS VERKOPEN? Meer informatie: www.fvzvastgoed.nl of bel 076 - 561 59 55

m o s p o o K netto ld uitbetaa

Betrouwbaar Directe aanbetaling mogelijk Geen makelaars- en notariskosten Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen â&#x20AC;&#x201C; direct zekerheid Verkoop uw woning voor 31 december en profiteer nog van het volledige schenkingsrecht van 100.000 euro!

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

Deze rubriek is verzorgd door notaris Anne-Marie van Eeten. Zij is eigenaar van notariskantoor Van Eeten in â&#x20AC;&#x2DC;s-Hertogenbosch.

Notaris Erfrecht, wanbetaling, nalatenschap of pensioenopbouw. In dit nummer van Ons buigt mr. Anne-Marie van Eeten zich voor de laatste keer over een financieel-juridische kwestie: vermogen

overhevelen naar de volgende generatie.

e heer en mevrouw Van den Bosch hebben drie kinderen en zeven kleinkinderen en komen bij mij voor een adviesgesprek over de fiscale gevolgen in geval van hun beider overlijden. Zij hebben op dit moment een langstlevende testament, op grond waarvan hun volledige vermogen in eerste instantie toekomt aan de langstlevende. Echter zowel bij het eerste als bij het tweede overlijden moet over de erfdelen van de kinderen erfbelasting worden betaald. Het vrijgestelde bedrag voor de erfbelasting voor kinderen bedraagt 19.868 euro (2014). Hun vraag is of op een eenvoudige manier ook erfbelasting kan worden bespaard.

Legaat kleinkinderen Indien kleinkinderen van opa of oma erven, hebben zij ook een vrijstelling van 19.868 euro. In een testament kan een bepaling worden opgenomen waarin de grootouder aan ieder van de kleinkinderen een bedrag vermaakt (legateert) ter grootte van het maximaal vrijgestelde bedrag voor de erfbelasting. Per kleinkind kan zo 1.986 euro aan erfbelasting worden bespaard! Natuurlijk

kan er ook een lager bedrag worden gelegateerd. Ook kunt u desgewenst bepalen dat het legaat alleen kan worden opgenomen bij overlijden van de langstlevende grootouder.

Bewindbepaling Als de kleinkinderen nog jong zijn, kan in het testament een bewindbepaling worden opgenomen. De kleinkinderen kunnen dan pas vanaf een bepaalde leeftijd vrij beschikken over het geld. De betreffende vader/moeder wordt dan bewindvoerder en kan dit geld gewoon gebruiken voor bijvoorbeeld studiedoeleinden. Wilt u ook geld nalaten aan uw kleinkinderen en zo tevens het totaalbedrag aan erfbelasting verminderen? Neem dan in het nieuwe jaar contact op met uw notaris. Ik wens u heel gezellige feestdagen en alle goeds voor 2015. Volgend jaar neemt een andere notaris het stokje van mij over.

Vanaf januari wordt de rubriek Notaris verzorgd door Huijbregts Notarissen & Adviseurs in â&#x20AC;&#x2122;s-Hertogenbosch. Heeft u een financieel-juridische kwestie die u aan de notaris zou willen voorleggen? E-mail uw vraag o.v.v. Notaris naar ons@kbo-brabant.nl.

ons 39

Advertentie

Het beste mantelzorgidee van Brabant

Wat heeft ú nodig? Zorgt u voor iemand in uw omgeving? Voor uw ouder, partner, kind, familielid, vriend(in) of kennis die ziek is en/of hulp nodig heeft? Dan bent u mantelzorger. Het is fijn om voor iemand te zorgen, u doet het uit liefde. Maar het kan ook pittig zijn. Dan is het goed om te weten dat er ondersteuning mogelijk is. U heeft immers ook uw grenzen! Maar welke ondersteuning is wenselijk en waardevol? ZuidZorg roept alle mantelzorgers op om hun ideeën in te sturen!

Hoe houdt u het vol? Goede samenwerking tussen mantelzorgers en professionele zorgverleners is voor ZuidZorg heel belangrijk. We luisteren naar wat nodig is en proberen de taken zo goed mogelijk te verdelen. Maar, we willen meer doen. Voor cliënten, maar ook voor mantelzorgers. Juist omdat u zo hard nodig bent nu, en in de toekomst. Welke ondersteuning is wenselijk? Heeft u behoefte aan een luisterend oor? Meer inhoudelijke informatie en advies? Een handige zorg-app? Een vrijwilliger die de taken op afgesproken momenten even van u overneemt?

ondersteuning nodig is! Stuur uw mantelzorgidee dus vóór 10 januari 2015 naar: hetbestemantelzorgidee@zuidzorg.nl

We horen graag uw mening en ideeën

Een vakjury zal de beste drie ideeën selecteren en het winnende idee kiezen. De beste 3 ideeën worden door ZuidZorg en als u dat wilt in samenwerking met u uitgewerkt. U kunt dus echt een verandering in de zorg teweegbrengen! Bovendien wint het beste idee de ZuidZorg manteltrofee.

Omdat we iets willen doen waar écht behoefte aan is, horen we graag van mantelzorgers zelf welke

www.zuidzorg.nl

Twee persoons hoog-laag bed Hierbij wordt de functionaliteit van een professionele hoog-laag toepassing gecombineerd met een hoogwaardig partner-ledikant. Wij verwelkomen u graag in onze winkel om u uitgebreid te kunnen informeren over de vele in mogelijkheden van dit bed.

Relaxfauteuil op maat: het allerbeste voor uw rust, ontspanning en gezondheid Ergonomisch verantwoord zitcomfort 100% voor u op maat gemaakt  Met unieke kantelverstelling voor optimale ontspanning  

GEEF OM DE TOEKOMST Het Grootseminarie Rolduc blijft trouw werken aan de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk. Om deze boodschap uit te kunnen dragen zijn goed opgeleide priesters nodig. Met uw steun maakt de Paredis Stichting nu en in de toekomst de opleiding van priesters en diakens in Rolduc mogelijk.

Geef om de boodschap steun de Paredis Stichting Vorming van priesters, kandidaten voor het priesterschap en permanent diaconaat Correspondentieadres Hoogstraat 7, 5954 AA Beesel Telefoon: 077 - 4742012 E-mail: info@paredis.nl Website: www.paredis.nl Bankrelatie ING: NL77INGB 0002818327 ABNAMRO: NL95ABNA0481960228 t.n.v.: Paredis Stichting De Paredis Stichting is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

Deze tekst kwam tot stand met medewerking van Annette Broekman, diëtist bij Diëtistenpraktijk De Arcade in Sint-Oedenrode, www.dietistenpraktijksintoedenrode.nl.

Gezondheid Vitamines en mineralen zitten in onze voeding en zijn onmisbaar voor een gezond lichaam. Is extra ondersteuning in de

vorm van voedingssupplementen ook nodig?

Wat is een voedings supplement?

Een supplement, zoals een pil of bruistablet, bevat extra vitamines en mineralen. De multivitamine is het populairst: hierin zitten alle dertien vitamines (vitamine A, B, C et cetera), aangevuld met diverse mineralen. Denk aan ijzer of magnesium.

Welke supplementen hebben ouderen nodig?

Tekst: Suzanne Geurts

Goede voeding is dé bron van vitamines en mineralen. Maar naarmate u ouder wordt, veranderen uw voedingsbehoefte en levensstijl. Misschien eet u minder? Een voedingssupplement geeft uw lichaam net wat extra’s. Het advies is om vitamine D (voor sterke botten) en eventueel een multivitamine te gebruiken. Naar het nut van extra vitamine B12 (voor weerstand en celvernieuwing) voor ouderen wordt onderzoek gedaan. Let op, voedingssupplementen zijn géén vervanging van goede voeding.

Is er verschil tussen A-merken en huismerken?

De werkzame stof is hetzelfde, zoals vitamine C of ijzer. Wel kunnen de hulpstoffen, die nodig zijn om het supplement te maken, verschillen. Maar hier merkt u meestal niets van. Een A-merk is vaak duurder. Dit komt onder andere omdat de fabrikant meer investeert in productontwikkeling, controle en reclame.

Moet ik vooral in de winter extra vitamines slikken?

Nee, niet alleen als de ‘r’ in de maand is zoals we vroeger zeiden. Voorkomen is beter dan genezen.

Wanneer is overleg met een deskundige nodig?

Voelt u zich slap en lusteloos? Dan kan uw huisarts vaststellen of u een vitamineof mineralentekort heeft. Bij een lichamelijke aandoening, zoals botontkalking of bloedarmoede, krijgt u speciale voedingssupplementen op recept. Voor een persoonlijk voedingsadvies kunt u terecht bij een diëtist – ook zonder verwijzing. Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat supplementen vaak (veel) teveel vitamine B6 bevatten en dit is niet zonder gevaar. Het is verstandig om het slikken van supplementen altijd in overleg met een deskundige, zoals apotheker, huisarts of diëtist, te doen.

In Ons 10 ging deze rubriek over Vitamine D. Het advies voor vrouwen boven de 50 jaar en mannen boven de 70 jaar luidde: slik dagelijks Vitamine D. Piet Hoevenaars (gepen sioneerd apotheker en KBO-lid uit Eindhoven) maakte de redactie erop attent dat bij dit advies geen dosis genoemd werd. De dosis moet 20 microgram per dag zijn.

ons 41

Advertentie

SPECIALE KBO-LEZERSREIS

Aanbevolen door:

Uw voordeel:

8 daagse busreis

€ 1299,-

€

€ 1099,-

200,-

Op jacht naar het Noorderlicht! Noorwegen per trein en boot – HURTIGRUTEN Deze reis zal een onuitwisbare indruk op u achterlaten. U ziet het winterlandschap van Noorwegen vanaf het spoor en het water. We doorkruisen het land twee keer per trein, waarbij u onophoudelijk getrakteerd zult worden op schitterende vergezichten, en leggen een deel van onze reis af met de ‘oude Postboot’ Hurtigruten – één van de mooiste cruises ter wereld. Dit alles gecombineerd met bezoeken aan de steden Oslo, Bergen en Trondheim. En wie weet, ziet u bij helder weer het Noorderlicht! Dag 1: Vanaf ons verzamelpunt vertrekken we ‘s ochtends via Noord-Duitsland naar ons overnachtingshotel nabij Kopenhagen.

prachtige vergezichten op de Noorse fjordenkust. In Ålesund heeft u enkele uren de gelegenheid het stadje te ontdekken.

Dag 2: We vervolgen onze reis via Zweden naar Oslo.

Dag 6: ‘s Ochtends arriveren we in de voormalige Noorse hoofdstad Trondheim. Vanuit Trondheim nemen we de trein naar Oslo, waar we aan het eind van de middag zullen arriveren.

Dag 3: In de ochtend brengen we een bezoek aan de Noorse hoofdstad Oslo. In de middag nemen we de trein naar Bergen, via een adembenemend winterlandschap. Dag 4: Vandaag bezoeken we de prachtige stad Bergen. Aan het begin van de avond gaan we aan boord van de wereldberoemde Hurtigruten. Dag 5: Verblijf aan boord van de Hurtigruten, waarbij u onderweg getrakteerd wordt op

Inclusief: • 5 overnachtingen in 3*hotels in een 2-persoonskamer o.b.v. halfpension • 2 overnachtingen aan boord Hurtigruten in 2-persoons binnenhutten o.b.v. logies/ontbijt • Treintickets Oslo – Bergen en Trondheim – Oslo • Gidsen voor stadstours Oslo, Bergen en Trondheim • Alle noodzakelijke overtochten • Begeleiding door uw chauﬀeur, tevens reisleider • Vervoer per Comfort Class touringcar, voorzien van airco en toilet Optioneel • 2x diner aan boord Hurtigruten

€ 120,-

Data en prijzen • 14 februari

€ 1099,-

Dag 7: Vanuit Oslo rijden we via Zweden naar ons overnachtingshotel nabij Kopenhagen. Dag 8: Via een korte overtocht rijden we terug richting Nederland. Op ons verzamelpunt kunt u deelnemen aan het afscheidsdiner. Vervolgens wordt u met de servicelijn naar uw opstapplaats terug gebracht.

www.effeweg.nl/kbo-brabant of bel 0529 - 46 96 67

Advertentie

SUPERVOORDELIGE BUSREIZEN 20 maart

8 dagen - € 299,- €

€ 269,-

Korting geldig t/m 31 december!

Uw voordeel:

30,-

Ook mogelijk: 10 daagse busreis

Italiaanse Bloemenrivièra en Côte d’Azur 8 daagse busreis - Vertrek: 20, 27 mrt, 10, 17 apr Inclusief: Verblijf in een 3* hotel o.b.v. halfpension • Welkomstdrankje • Ligurische avond met live muziek • Vervoer per Comfort Class touringcar

Vanaf

€ 199,-

€ 349,-

Wismar, Rostock en Rügen

Singlereis Thüringen en Saksen

5 daagse busreis - Vertrek: 20 apr, 8 jun, 6, 27 jul, 10 aug, 14 sept, 19 okt

8 daagse busreis - Vertrek: 24 apr, 15 mei, 19 jun, 17 jul, 28 aug, 18 sept, 10 okt

Inclusief: Verblijf in een 3* hotel o.b.v. halfpension • Gratis gebruik sauna • Gratis WIFI • Stadsrondrit en –wandeling Rostock • Vervoer per Tourist Class touringcar

Inclusief: Verblijf in een 4* hotel o.b.v. halfpension • Welkomstdrankje • Gratis gebruik sauna • Vervoer per Comfort Class touringcar

EFFEWEG.NL BESTE

BUSDEALS!

Alle fouten voorbehouden. Prijzen zijn vanaf en p.p. o.b.v. boeking van 2 personen. Exclusief excursie- en entreegelden, calamiteitenfonds en €18,- reserveringskosten per boeking. Korting alleen geldig op nieuwe boekingen gemaakt van 8-12-2014 t/m 31-12-2014.

Geen 1-persoonskamer toeslag!

GRATIS BROCHURE 2015 Ja, ik ontvang graag de nieuwe brochure Naam

✃

30150

dhr/mevr

Adres Postcode

Plaats

Tel. Nr.

E-mail

Zonder postzegel opsturen naar: effeweg.nl, antwoordnummer 778, 7700 VG Nieuwleusen

In principe verlaten de Zusters Birgittinessen hun slotklooster in Uden nooit. En spreken doen ze alleen als het echt noodzakelijk is. Voor het overige zijn er gebed en stilte. Tijdens de jaarlijkse abdijdag van KBO-Brabant ontdekken zo’n zeventig KBO’ers wat we anno 2014 kunnen leren van deze levensstijl. Evenals van de heilige Franciscus van Assisi, aan wie het museum bij de abdij een speciale tentoonstelling heeft gewijd.

Jaarlijkse abdijdag in Uden:

‘Wij kunnen hier

Tekst: Laura Thuis | Beeld: Anne Hamers

veel van leren’

idden en werken. Dag in, dag uit. Leven vol regelmaat. Met vaste tijden voor opstaan, slapen gaan, eten en recreëren. Daarvoor kies je niet, daartoe word je geroepen. In het museum naast het slotklooster kijkt een zaal vol KBO’ers naar een film over de zeven Zusters Birgittinessen, die hier teruggetrokken en zeer sober leven. Als iedereen even later aan de lunchtafel zit, geeft de film volop stof tot praten. Net als de inleiding over Franciscus van Assisi (1180-1226) door conservator Wouter Prins even daarvoor. En de eucharistieviering door pastor Wim Kalb, geestelijk adviseur van KBO-Brabant. Jan van

ons 44

Thiel: ‘Wij kunnen hier veel van leren. Mijn gevoel is dat we tegenwoordig veel te materialistisch zijn. Als je dan kijkt naar de sobere instelling van de zusters. En naar het gedachtegoed van Franciscus van Assisi die rijk was zonder bezit... Een van mijn dochters krijgt elk jaar twee kinderen uit de armste gezinnen van Bosnië te logeren. Zij kunnen de rijkdom hier bijna niet verdragen!’

Echt belangrijk Wim Kalb, die ook is aangeschoven: ‘Wat is nu echt belangrijk in het leven? Met deze fundamentele vraag

op pad

zijn wij allemaal onderweg. Ook Franciscus heeft zichzelf deze vraag uitdrukkelijk gesteld, waaruit hij diepgrijpende consequenties voor zijn leven heeft getrokken. Hij koos heel consequent voor de levensweg van Jezus. Zijn denken en doen zijn erdoor geïnspireerd. Hij heeft er handen en voeten aan gegeven, in zijn liefde voor mens en dier, in zijn eenvoud en soberheid. In zijn spiritualiteit, gericht op God en mens, die hij als broer en zus wilde zien.’

Liefde voor de natuur Dat Franciscus van Assisi nog altijd inspireert, blijkt ook uit de tentoonstelling Franciscus en de natuur die de KBO’ers na de lunch mogen bezoeken. Zo verbeeldt een naakt beeld van Franciscus – gemaakt door kunstenaar Niels Steenbergen – het moment dat hij de kleren van zijn aardse vader aflegde met de woorden: ‘Voortaan draag ik de kleren van mijn Goddelijke Vader’. En laat een ander bijzonder beeld, Franciscus tussen de vogels van Jacques Frenken, de vergaande liefde van Franciscus voor de natuur zien, waarbij hij zelfs tot vogels en bloemen preekte. Iets

waar wij tot op de dag van vandaag aan worden herinnerd op Werelddierendag, de feestdag van Franciscus.

Geborduurd hartje Als de expositie is bekeken, richt conservator Wouter Prins zich op de vaste collectie van het Museum voor Religieuze Kunst: voorwerpen die iets vertellen over de Zusters Birgittenessen en hun stichteres de Heilige Birgitta. Al kijkend en luisterend zien de KBO’ers verschillende in zichzelf gekeerde - tot gebed geroepen - beelden langskomen. Iets wat alles zegt over de vorm van de kloosterorde van de Birgittenessen: een contemplatieve orde waarin de zusters hun leven van arbeid en gebed wijden aan God volgens de strikte regels van stichteres Birgitta van Zweden (1303-1373). Om hun spiritualiteit het beste tot haar recht te laten komen, trekken de zusters zich daarbij letterlijk terug uit het wereldse. Zo min mogelijk contact met de buitenwereld dus, die zij evenwel niet buitensluiten. Zo kunnen mensen om voorspraak en ondersteuning bij hun gebed terecht bij

ons 45

Advertentie

Ons man_Layout 1 27/10/2014 11:04 Page 1

Moeiteloos naar boven en beneden

Actief genieten in de Brabantse Kempen! Stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort, lift, voortreﬀelijke keuken, zwembad, terrassen, park en natuurrijke omgeving.

ATIS BEL GR 66 0800-5e0stel 2910 aar to

vraag n

Hoogste kwaliteit maatwerk

Er even lekker tussenuit in 2015?

Esthetisch verantwoord Ergonomisch ontwerp

Informeer naar onze vernieuwde arrangementen inclusief diverse excursies, avonden en andere verrassingen!

24-uurs service Levertijd vanaf 1 week

www.stannah.nl

Voor vrijblijvende informatie vul de coupon in en stuur deze in een envelop naar

Stannah Trapliften B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB Sassenheim

(Dhr/Mevr) Adres:

PC:

Plaats: E-mail:

Wij bieden speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s met artiesten e.d. Gezelschappen kunnen worden gehaald en gebracht. Kijk op onze website en vraag naar onze brochure.

Telefoon:

Boscheind 73 • 5575 AA Luyksgestel T (0497) 541 426 • info@postelhoef.nl www.postelhoef.nl

2910

OtOlift uw onopvallende traplift

■

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

Alle keuze in trapliften, van occasion tot nieuw Direct vanaf de Nederlandse fabriek

■

Levertijd vanaf één week

■

Marktleider in Nederland

■

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Ook huur mogelijk

STUUR MIJ DE GRAtiS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap 2

Ik heb een trap met bochten

voor een gratis thuisadvies of bekijk uitgebreide films op www.otolift.nl

Naam Adres Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS03/2014

Telefoon

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

op pad

Museum voor Religieuze Kunst Het Museum voor Religieuze Kunst is gevestigd in het complex van een van de oudste kloosterstichtingen van ons land, de Birgittijnse Abdij Maria Refugie, die in 1713 gedwongen vanuit Rosmalen naar Uden verhuisde. Vergeet bij een bezoek niet de prachtige abdijtuin in te wandelen! Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag van 10.00 - 17.00 uur, zaterdag, zondag en feestdagen van 13.00 - 17.00 uur. Entree: € 5,- voor volwassenen, groepskorting mogelijk. Kijk voor meer informatie op www.museumvoorreligieuzekunst.nl of bel met (0413) 263 431. Adres: Vorstenburg 1, 5401 AZ Uden.

de zusters, die hen hiervoor vanachter het getraliede venster van de binnenpoort ontvangen. En komen nog altijd jonge moeders naar de zusters toe voor een klein geborduurd hartje, om de pijn van doorkomende tandjes bij hun baby’s te verzachten.

Een echte ‘bouwnon’ Op deze abdijdag houden de zusters zich echter bewust afzijdig. En dus blijft het bij foto’s, houtsnedes, schilderijen en andere religieuze voorwerpen, waar de conservator mooi over kan vertellen. Maar waar ook de KBO’ers zelf hun verhalen bij hebben. Zoals Jo Relou-Kuijpers: ‘Ik had een tante die missiezuster was. Ze zat bij de Missiezusters Franciscanessen van de Heilige Antonius van Padua in Asten. Ze heeft heel lang op Borneo gewerkt waar ze scholen en ziekenhuizen bouwde. Het was een echte bouwnon. En dan hoorde je natuurlijk al die verhalen. En we schreven elkaar.’ Mevrouw Relou-Kuijpers is daardoor aardig ingevoerd

in de kloostergebruiken, en ziet goed wat we van de zusters kunnen leren: ‘Jezelf wegcijferen, dienstbaarheid. Dat is niet meer zo vanzelfsprekend vandaag de dag.’ Het werd een dag vol inspiratie, waar de KBO’ers meer dan goed op terugkijken. ‘De overwegingen van voorganger Wim Kalb zijn altijd zó mooi’, ‘Ik ben al vaker in dit museum geweest, maar met een gids krijg je altijd weer nieuwe informatie’ en ‘Fijn om zo bij elkaar te zijn’. De werkgroep Identiteit & Zingeving van KBO-Brabant is er opnieuw in geslaagd een mooie abijdag te organiseren.

•

ons 47

Advertentie

Reis met Oad naar

het prachtige hart van Noorwegen Zomer en Fjorden

Centraal in Noorwegen, middenin de folkloristische streek Valdres, ligt Fagernes. Prachtig gelegen aan het Strondafjord en omgeven door de mooiste berghellingen. Al vele jaren is Fagarnes met succes dé standplaats van Oad in Scandinavië. Onze eigen Noorwegendeskundige Peter Rasenberg neemt u mee naar zowel de ongerepte natuur als het stadje met al haar bezienswaardigheden. Gaat u mee en geniet van de imposante bergtoppen, de ongerepte beekjes en meertjes en de authentieke Noorse staafkerken. Ook een bezoek aan de stad Oslo staat op het programma.

Vanuit het hotel een prachtig uitzicht over het fjord Als enige Nederlandse reisaanbieder brengt Oad u naar het sfeervolle dorpje Fagernes. U verblijft in het schitterend gelegen Quality Hotel & Resort in het centrum van Fagernes direct aan het Strondafjord. Een aangenaam hotel, dat zeker tot het beste van Noorwegen behoort! Vanaf het terras heeft u een prachtig uitzicht over het fjord. Vliegen, rijden, varen, treinen naar Fagernes en omgeving U vliegt rechtstreeks naar Oslo. Onze chauffeur Peter ontvangt u en brengt u naar het hotel. De reis gaat verder langs een gevarieerd landschap met schitterende panorama’s met uitzicht over ‘het Gebergte van de Reuzen’: Jotunheimen. Via de toeristische route ‘Valdres Flya’ klimmen we langzaam naar het Ottadal en het UNESCO Werelderfgoed Geiranger Fjord waar u imposante watervallen en gletsjers kunt bewonderen. In de directe omgeving van Fagernes gaat u over onverharde wegen naar het Valdresdal en het Strondafjord. Daar geniet u van het schitterende uitzicht over Vestre-Slidre. In Ulnes en Lomen ziet u de bekende Noorse staafkerken. In het bergplaatje Geilo stapt u aan boord van de wereldberoemde ‘Flåmbanen’. Vanuit de trein heeft u een geweldige uitzicht over het grootste gletsjergebied van Noorwegen. De reis gaat verder met een prachtige fjordcruise door het

VOOR mEER INFORmAtIE EN bOEkEN

0547 28 44 88 MA-VR 9:00-19:00, ZA 9:00-17.30

smalste fjord ter wereld: het Nærøyfjord. Via een prachtige route komt u vervolgens in het Lærdal, waar u het gelijknamige pittoreske dorpje en het Noorse Wilde Zalmcentrum bezoekt. U sluit uw Oad-reis af met een stadstour in Oslo, de hoofdstad van Noorwegen.

Oad.nl/ons

Advertentie

Reis met de grootste Noorwegenkenner van Nederland Al jaren begeleidt Peter Rasenberg onze reis naar Fagernes. En we ontvangen alleen maar lovende woorden over hem. Peter is daar zo

beroemd dat hij zelfs tot ambassadeur van de regio Valdres is uitgeroepen! Dat geeft aan hoe groot zijn kennis van het mooie Noorwegen is. Samen met Peter beleeft u een onvergetelijke vakantie in Noorwegen.

VANAF

849 BENO11

8-dAAgsE vliEgREis

2-persoonskamer o.b.v. Halfpension

Inbegrepen • rechtstreekse vlucht Amsterdam-Oslo v.v. • luchthavenbelasting en brandstoftoeslag • vervoer per luxe touringcar tijdens uw gehele verblijf in Noorwegen • 7 overnachtingen in het viersterren Quality Hotel & Resort Fagernes o.b.v. een 2-persoonskamer • verblijf op basis van halfpension (ontbijtbuffet en dinerbuffet of 3-gangendiner)

Alle genoemde prijzen zijn per persoon, exclusief reserveringskosten en calamiteitenfonds en onder voorbehoud van druk- en zetfouten.

Niet inbegrepen • alle lunches • entreegelden ca. € 30,- p.p., te voldoen in lokale valuta • optionele excursies: treinexcursie Flåmbanen, ca. € 69,- p.p. (bij boeking opgeven) en Fjordcruise Nærøyfjord ca. € 48,- p.p. ter plaatse te voldoen. • reserveringskosten € 15,- per boeking • calamiteitenfonds € 2,50 per boeking Vertrek op zondag: 17 mei t/m 6 september

‘Ook de leerlingen hebben

Tekst: Suzanne Geurts | Beeld: Remco Bohle

er zo’n lol in’

ons 50

smakelijk eten Trudy en Joke nemen een kijkje in de keuken van De Berkenschutse De Berkenschutse in Heeze is een school voor (voortgezet) speciaal onderwijs. Elke week wordt de vergaderzaal omgetoverd tot een restaurant, waar leerlingen kok of ober zijn. KBO’ers Trudy Pors en Joke Rovers lunchten een keertje mee. Trudy (60): ‘Ik mocht letterlijk een kijkje in de keuken nemen bij De Berkenschutse. Ontzettend leuk, vooral omdat ik zelf 25 jaar in de catering heb gewerkt. Petje af voor de leiding, hoor. Knap hoe kokshulpen met bijvoorbeeld ADHD zo netjes werken. En een lol dat die leerlingen hebben! Niet alleen in de keuken, maar ook in de bediening. Onze ober vertelde keurig wat er op ons bord lag, en vroeg regelmatig of het smaakte. Nou, dat deed het zeker. Bij het voorgerecht, wortelsoep, had ik eerst mijn twijfels: hè, soep van wortelen? Maar door alle kruiden was het heerlijk. Dit lunchadres is echt een aanrader! Het mes snijdt er aan twee kanten: jongeren doen werkervaring op en ouderen kunnen wekelijks gezellig aanschuiven voor een maaltijd en praatje.’

Crispy croutons

zelf maken. Croutons kunt u eenvoudig 0 graden en snijd 13 op Verwarm uw oven voor Bak de broodblokjes een oud brood in blokjes. roogd zijn) op de 10 minuten (of tot ze uitged aak besprenkelt u ovenbakplaat. Voor extra sm de croutons met olijfolie.

Oranje boven!

De winterpeen is een oer-Hollandse groente : de eerste wortels werden al in de vijftiende eeuw in Nederland geteeld. Twee eeuwen én diverse kruisingen later, ging onze oranje held ‘op reis’ door Europa. In Nederland wordt de winterpeen op zeer vruchtbare grond geteeld, wat voor een krachtige smaak zorgt. Handig : op een koele plaats (12 tot 15 graden) kunt u winterwortels een paar weken bewaren.

Boodschappenlijstje Kruidige wortelsoep voor 4 personen 2 uien 2 tenen knoflook 700 gram winterpeen 50 gram boter 250 gram aardappelblokjes (kant-en-klaar of van verse aardappelen)

2 groentebouillontabletten 2 theelepels suiker 1 liter water verse peper 6 takjes verse koriander eventueel: croutons

Bereiding Snijd de uien en knoflookteentjes. Schil de winterpenen en snijd ze in blokjes. Verhit de boter in een soeppan en fruit de uien vijf minuten. Bak de knoflook twee minuten, en daarna de wortels drie minuten mee. Voeg de aardappelblokjes, bouillontabletten, suiker en het water toe. Breng alles aan de kook en laat de soep dertig minuten zachtjes pruttelen. Roer af en toe. Haal dan de pan van het vuur en pureer de soep met de staafmixer. Breng ‘m op smaak met veel verse peper en de fijngesneden koriander. Serveertip: met croutons smaakt deze winterse groentesoep nog lekkerder!

Tips gezocht Kent u een bijzondere eetgelegenheid? Een (kleinschalig) restaurant met een origineel concept? Een speciale kok? Stuur een mailtje naar ons@kbo-brabant.nl en wie weet plaatsen we uw tip in Ons.

ons 51

Puzzel mee en win! In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Vul de woordzoeker in, stuur uw oplossing naar de redactie en misschien wint u wel het boek Teflonbaby van Marjan Berk!

N N B I A T L O N D E C E M B E R E E

V E T NB NO BL I E A V T LK OS NG DN E I C EL MR BU EC R V E O E

O E D N E O T I N VW O NE ED ET N SE AO TD T N I IN B W N E K E P O T S A G E O L D N I EN K UE SP VD G WE UO KN N KU TS SS D EW SU G N K T K T R N S E S I I K TT OR LB I I T VO RR B N I IV U I R GN CI C I G C L E Z V L E Z P N N O P N N

E H I EE H W WI E K W O W UK FO RU OF R N O TN UT HU SH S IJ IJ NN

R C N RI CL NH I P L K H PA KP AI PK I S K SN NJ JJ JL L S S Z Z

P L A S D N D F E PN L N A EN S I DGN OA DE F I E EL N N E O U D R I G O E W L O E I E S UJ D A R GT WA L L O KA JA A E G DR AR L H K AT A E D P S C L R H A R SD C A L GO DA A K G EB AG K S E LL GA S L L OE A L O M R E G R E G E IJ E N IJ E N N

N A L OK EH SD I T E AR RE TN PB RE S O C BH LE ER MM I E N NG

K H D I E R E N B E S C H E R M I N G

De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Ze kunnen elkaar ook overlappen. Zoek ze op en streep ze af. De overblijvende letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing. BIATLON BUIEN CURLING DECEMBER DIERENBESCHERMING DOOI GLAD GLÜHWEIN GUUR HANDSCHOENEN IGLO KACHEL KERST

KNUS KOUD KOUFRONT NIEUWJAARSDAG PECH PEGEL PEKEL RODELEN SFEER SJAAL SKIBRIL SKIPAK SLALOM

SLEE SNEEUWKETTINGEN SNERT STARTPROBLEMEN VETBOL VOEDERPLANK VORST WANTEN WIND IJSHUT IJSREGEN IJZEL

De oplossing van de puzzel in Ons 10 was: wie niet zaait in de lente, zal niet oogsten in de herfst. De gelukkige prijswinnaars zijn: E. Brooijmans uit Dorst, E. Bollerman uit Helmond, I. Fouchier Horsten uit Tilburg, M. Krol uit Waalre en A. Schouw-Van Oorschot uit Oudenbosch.

Puzzel: www.puzzelpro.nl

Grootmoeder vertelt

Stuur de oplossing van de puzzel, uw e-mailadres en telefoonnummer vóór 5 januari 2015 naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Of e-mail naar ons@kbo-brabant.nl o.v.v. ‘puzzel’.

ons 52

Onder de inzenders met de goede oplossing verloten wij vijf exemplaren van het boek Teflonbaby. Deze roman van Marjan Berk beschrijft de tijd waarin zij haar kleinzoon in huis neemt. Hij is zestien, zij tachtig. Een mooi verhaal over de samensmelting van twee generaties (zie ook pagina 8-11).

Advertentie

Meer plezier van uw trap Een antislipstrip voorkomt uitglijden, vergroot het wooncomfort en maakt uw trap slijtvast. Laat antislipstrips monteren door één van onze professionals en ervaar hoe uw trap veiliger beloopbaar wordt. Na montage wordt uw trappenhuis schoon opgeleverd.

Uitstraling Slijtvast Veilig

Open huis

657773_adv spatoilet 90-112_HR.indd 1

29-09-14 09:07

Huurappartementen voor senioren in Eindhoven

Zaterdag 13 december van 14.00 tot 16.00 uur · Vitalis Theresia, Bredalaan 77 · Vitalis Berckelhof, Gen. Cronjéstraat 3 · Vitalis De Horst/Kronehoef, Kloosterdreef 23 · Nieuwbouw Vitalis Maximiliaan, Maria van Bourgondiëlaan 8 · Vitalis De Hagen, Maria van Bourgondiëlaan 8 · Vitalis Wilgenhof, Ingang Schalmstraat 2

| Veiligheid | | Woongenot Huurtoeslag iteiten ingen | Activ Zorgvoorzien

www.antislipstrip.nl

Info Vitalis Klantencentrum 0800-2 456 456 www.vitalisgroep.nl

Informatie aanvragen? 0346-215679

Advertentie

Laat het leven en de liefde niet aan je voorbij gaan!

shop.nl

Alles voor een comfortabel leven! U bent van harte welkom in onze winkel of neem eens een kijkje op onze webshop

Je wilde samen oud worden maar het leven heeft anders beslist. Via Stichting Date kunt u een nieuwe partner vinden. Bel gratis 0800-022 0225 en wij nodigen u uit voor een gratis en vrijblijvend informatief gesprek met een van onze ervaren consulenten. Veilig en betrouwbaar en e, áltijd bij u in de buurt at D Stichting Persoonlijke begeleiding en e m duurza laties voorstellen re uw ro -v an m Onbeperkte kennismakingen sinds 1969. en hoge slagingskansen

Bel gratis 0800 022 0225

Campagneweg 1 • 4761 RM Zevenbergen Telefoon 0168 331 300 • www.stelcomfort.nl

Senioren Winkel

stichtingdate.nl

Erkend door BVSK / Singleskeurmerk / Geschillencommissie

T: 073-547 52 78

Uw levensverhaal vastleggen?

Sta op stoel vanaf

€850,-

Iedereen heeft een uniek verhaal. Veel levensverhalen blijven echter onverteld en gaan verloren. Voor u en uw (klein)kinderen is uw persoonlijke verhaal bijzonder waardevol om bewaard te blijven voor de toekomst.

Handverstelbaar in leer al vanaf

€ 999,-

Dallas handverstelbaar in leer al vanaf

Dallas

Ik kan u helpen uw verhaal te schrijven. Als ervaren tekstschrijfster weet ik gedachten te beschrijven alsof het uw eigen woorden zijn. Desgewenst kan het geheel verwerkt worden tot een compleet boek. Een prachtig cadeau voor een bijzondere verjaardag of jubileum.

€ 1550,-

* prijs en modelwijzigingen onder voorbehoud

Den Bosch

Geschreven woorden zijn een blijvende herinnering

Centrum

Hoofdstraat 127 5481 AG Schijndel

Boxtel

Marianne Peters www.taalhof.nl e-mail: info@taalhof.nl Tel. 06 - 177 53 137

Sint-Oedenrode

www.seniorenwinkel.nl versie2.indd 1

16-11-14 15:21

Op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? Of wilt u oud-klasgenoten terugvinden voor een reünie? Plaats uw oproep op Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl!

Op zoek naar... Even voorstellen: ik ben een man van 81 jaar, alleen, woon in Gemert, houd van gezelligheid en zoek een vriendin om leuke dingen mee te ondernemen. Liefst in de omgeving van Gemert. Uw reactie wacht ik graag af. BR.O.NR. 12.001/14 Weduwe zoekt vriendin of vriendinnen (75-80 jaar) om gezellig te winkelen, terrasje te pakken, treinof busreisjes te maken of thuis koffie te drinken. Omgeving 040. BR.O.NR. 12.002/14 Weduwman (82 jaar),1.68 m lang, 70 kg, wil graag in contact komen met een lieve dame, leeftijd 70 tot 75 jaar. Ik sta nog vol in het leven. Ik rijd auto, rook en drink niet. Liefst omgeving De Kempen 0497. BR.O.NR. 12.003/14 Weduwe (78 jaar) wil graag kennismaken met een aardige man om leuke dingen mee te doen en voor een goed gesprek onder het genot van een kopje koffie. In de omgeving van Ravenstein. BR.O.NR. 12.004/14 Weduwe (76) zoekt een gezellige man/ vrouw om doordeweeks leuke dingen

Weduwe (73 jaar) woonachtig omgeving Uden zoekt een reismaatje. Ik houd van gezelligheid thuis, maar wil nog graag reizen. Verder ben ik een natuurliefhebber en fiets ik graag. Ben op zoek naar een niet-rokende man of vrouw, leeftijd max. 75 jaar. Gezelligheid staat hoog in het vaandel. BR.O.NR. 12.008/14

te doen, zoals af en toe winkelen, wandelen of gewoon bij elkaar een kopje koffie drinken. Omgeving Rijsbergen – Zundert – Wernhout. BR.O.NR. 12.005/14 Nette, zeer goed uitziende weduwe (79), zou het fijn vinden om iemand te ontmoeten van dezelfde leeftijd. Een lieve man die nog vitaal is. Om samen leuke dingen te doen nu het nog kan, zoals fietsen, autoritjes, terrasje, vakantie. Omgeving Eindhoven. Graag met foto (wordt retour gestuurd). Vergeet je telefoonnummer niet. BR.O.NR. 12.006/14

Ik ben een RK-weduwe van 73 jaar en wil graag in contact komen met een lieve, eerlijke man om leuke dingen te doen, zoals fietsen, wandelen, vakantie, terrasje pakken of gezellig thuis evt. kaartje leggen. Ik zoek iemand in omgeving 0485. BR.O.NR. 12.009/14

Vitale weduwnaar van 80 wil graag kennismaken met een lieve, sportieve vrouw om samen nog een plezierige tijd te mogen doorbrengen. Ik rook en drink niet, alleen een glaasje in gezelschap. Ik ben een buitenmens, houd van fietsen en als het zo uitkomt een terrasje pikken en hoop samen een keer op vakantie te kunnen gaan als het klikt. Ik hoop iemand te ontmoeten met een lieve uitstraling, zodat we van elkaars gezelschap kunnen genieten. Spreek ik je aan, dan graag reactie. Ik wacht op je. BR.O.NR. 12.007/14

Ik ben een weduwe van 73 jaar (zie er jonger uit) en zoek een nette, serieuze, niet-rokende man van ongeveer mijn leeftijd. Voor een fijne vriendschap en om samen nog gezellige dingen te ondernemen. Ben sportief en zorgzaam, houd van fietsen, wandelen, kaarten en gezellig thuis een kop koffie drinken. Alleen is maar alleen. Omgeving Roosendaal 0165. BR.O.NR. 12.010/14

Oproep plaatsen? Stuur deze o.v.v. Contactoproep Ons en uw adres, telefoonnummer en e-mailadres naar KBO-Brabant (zie adres hieronder). Reageren? Stuur uw reactie in een gesloten enveloppe naar KBO-Brabant (zie adres hieronder) en zet linksboven op de enveloppe: reactie contactoproep Ons en het nummer van de oproep waarop u reageert. Wij sturen uw enveloppe dan ongeopend door. Denk er wel aan in uw reactie aan te geven op welke wijze de betreffende persoon contact met u kan opnemen. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15,-. Als er meer oproepen ingestuurd worden dan er ruimte is, wordt een wachtlijst aangelegd. Adres: KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch of contactadvertentie@kbo-brabant.nl

•

• •

ons 55

•

Advertentie

Kunstgebit aan huis Het is niet voor iedereen even gemakkelijk om de deur uit te gaan. Sommige mensen zien daarom op tegen een afspraak met de tandprotheticus voor een kunstgebit. Hoe kom ik daar en wie helpt me daarbij? Bij Tandprothetische Praktijk Reijshoeve is een kunstgebit aanmeten aan huis mogelijk!

KUNSTGEBIT AAN HUIS! Vindt u het lastig om de tandprotheticus te bezoeken?

WIJ KOMEN NAAR U TOE! Als u problemen hebt met uw mobiliteit:

‘Wij komen altijd al veel bij oudere mensen thuis, maar dan in de verzorgingshuizen. We willen die service ook aan iedereen geven die nog gewoon thuis woont. Als je slecht ter been bent en niet zelfstandig naar afspraken kunt gaan, voelen mensen zich al gauw bezwaard. Wéér een beroep doen op de dochter, de buurvrouw, vul maar in, die het zelf al zo druk hebben! Of als u met de deeltaxi moet komen: u bent dan algauw 3 uur onderweg, heen en terug. Het is fijn voor klanten als wij dan aan huis komen. Wij doen dit nu ruim een jaar en de mensen zijn er zijn er gewoon blij mee!’

• Ter plaatse een kunstgebit of reparatie • Geen voorrijkosten • Vergoeding zorgverzekeraar

Als wij langskomen, gaat het sneller en in minder stappen. Wij hebben een klein mobiel tandtechnisch laboratorium – een aangepaste camper, die aan alle eisen voldoet. In twee of drie behandelingen hebben mensen een nieuw kunstgebit. Mensen hoeven niet zélf een paar keer op en neer om te passen: we werken het ter plekke uit.

VOOR EEN AFSPRAAK BELT U

Wij werken ongeveer zes jaar voor zorginstelling De Wever, voor individuele klanten en met de tandartsbus. We hebben daardoor al veel ervaring met thuisbehandelingen, en het bevalt ons goed. We nemen er de tijd voor, stellen mensen op hun gemak en luisteren tussendoor naar hun verhalen.’

013 - 5700 841 Reijshoeve Kunstgebitten I Gendringenlaan 171 5043 LX Tilburg I www.praktijkreijshoeve.nl

Steunfonds Humanisme

Als nalaten u een zorg is Ik wil meer informatie over een executeur van het Steunfonds Humanisme. Vul onderstaande bon in of bel 020 521 90 36 of vraag de informatie aan via het formulier op www.steunfondshumanisme.nl naam

✂ m

v | ons 2014

U kunt de Stichting Steunfonds Humanisme benoemen tot executeur. Het Steunfonds heeft deskundige mensen in dienst die uw laatste wens kunnen uitvoeren. Meer dan 50 jaar ervaring met deze vorm van dienstverlening staat borg voor zorgvuldigheid en integriteit.

JA,

adres pc/woonplaats telefoon Stuur de bon in een envelop zonder postzegel naar: Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam

De medewerkers van het Steunfonds Het Steunfonds Humanisme is een werkstichting van het Humanistisch Verbond. Het Humanistisch Verbond zet zich in voor een humane samenleving. Meer informatie over het Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl

aanvraag info executeur

Na een overlijden moet er in korte tijd veel geregeld worden. Dat gaat gemakkelijker als u zelf al een en ander heeft bepaald. Veel mensen vinden het moeilijk om daar over na te denken. Toch is het belangrijk dat op tijd te doen, want het geeft veel rust als deze zaken van tevoren goed geregeld zijn.

Advertentie

orting k % 4 3 t e m u boek n

d n a l s t i u D n de n a l r e d e N Erop uit in 3 dagen Volop Drenthe

34% korting 105,00 per persoon per arrangement

69,00

4 dagen Halfpension Eifel

**** Tulip Inn Brinkhotel Zuidlaren Zuidlaren | Drenthe

*** Hotel Seemöwe Eifel Simmerath-Einruhr | Duitsland

• 2x overnachten • 2x ontbijtbuffet • 1x 3-gangendiner (2e dag) • wandel of ﬁetsroute • gratis WiFi en parkeren • kofﬁe- en theefaciliteiten op de kamer

• 3x overnachten • 3x ontbijt • 3x 3-gangendiner • wandelen ﬁetsroutes

aankomst op alle dagen € 69

23% korting 129,00 per persoon per arrangement

Voordeeluitjes.nl/ons12-zuidlaren of bel met 085 760 5 760

100% skigarantie

3 dagen Winter in Sauerland

in januari en februari

per persoon per arrangement

99,

aankomst op alle dagen € 99

Voordeeluitjes.nl/ons12-eifel of bel met 085 760 5 760

33% korting 149,00

99,00

26% korting 135,00 per persoon per arrangement

99,00

Genieten van comfort in een prachtig heuvellandschap? Kom dan naar **** Hotel AM Fang in Zuid-Sauerland. Dit hotel staat in het karakteristieke Bad Laasphe en heeft o.a. een binnenzwembad en een restaurant met adembenemend uitzicht over het vakwerkstadje.

Niet helemaal naar de Alpen voor sneeuwplezier? Dan is Willingen ‘the place to be’! *** Venue Hotel Am Park heeft een ideale ligging, aan de rand van het centrum van Willingen en dicht bij de skiliften.

4-daags arrangement: ‘Super Sauerland’

3-daags arrangement: ‘Halfpension’

• 3x overnachten • 3x ontbijtbuffet • 3x 3-gangendiner • gebruik van zwembad, ﬁtness, sauna en Kneipp-ruimte • gratis uitstap-boekje t.w.v. € 2,50 • gratis WiFi en parkeren

• kaffee und kuchen • 2x overnachten • 2x ontbijtbuffet • 2x 3-gangenbuffet • ﬂesje wijn en water op de kamer • gratis gebruik van sauna, stoombad en badjas • gratis WiFi en parkeren • Sauerlandkaart / wandelroutes

aankomst op alle dagen € 99 | aankomst in januari, februari en maart alle dagen € 109 | m.u.v. van de periode 14 februari tot en met 1 maart

aankomst op: ma, di, wo, do € 99 | vr, za € 109

Voordeeluitjes.nl/ons12-amfang of bel met 085 760 5 760

Voordeeluitjes.nl/ons12

Voordeeluitjes.nl/ons12-ampark of bel met 085 760 5 760

085 760 5 760 Laagste prijsgarantie!

Aanbiedingen zijn geldig t/m maart 2015. De vermelde prijzen zijn exclusief administratiekosten en door de hotels te heffen stads- en toeristenbelasting. Aanbiedingen zijn o.b.v. beschikbaarheid en o.b.v. 2 personen per kamer. Prijs-, druk- en zetfouten voorbehouden. Kijk online voor alle voorwaarden. Lokaal tarief

Advertentie

Indrukwekkende 6 jaar oude Gran Reserva

€ 9,98

€ 4,99 Gratis Thuisbezorgd!

Na maanden gewacht te hebben is nu eindelijk de nieuwe jaargang van de populairste wijn onder de lezers van Ons, de Casa Safra Gran Reserva, beschikbaar in Nederland! Deze 6 jaar oude Gran Reserva heeft 24 maanden gerijpt op eikenhouten vaten en overtreft naar onze mening alle voorgaande oogstjaren. U mag deze exclusieve wijn bestellen voor de onwaarschijnlijk lage prijs van € 4,99. Als klap op de vuurpijl krijgt u de wijn ook nog eens gratis thuisbezorgd!

Over Casa Safra De wijngaarden van Casa Safra bevinden zich in Terra Alta, een klein wijngebied in het Spaanse Catalunya. Al 70 jaar maken de wijnmakers van Casa Safra voortreffelijke wijnen waaronder het vlaggenschip van dit wijnhuis de Gran Reserva. Voor deze topwijn worden alleen de beste druiven geoogst van de wijngaarden in Terra Alta. Om een optimale kwaliteit te garanderen worden de druiven ’s nachts met de hand geoogst.

Proefnotitie Casa Safra Gran Reserva 2008 Uitbundige en intense geur met indrukken van rijp zwart fruit. Uitzonderlijk geconcentreerde en volle smaak met een verleidelijke kruidigheid, uitbundig fruit en indrukken van vanille. Lange intense fruitige afdronk.

Bestel via www.wijnvoordeel.nl/ons of bel 031-7702796 (ma. t/m vrij. 8.30 - 17.00 uur)

Geen 18, geen alcohol.

Bestelbon ons

Liever bestellen via de bestelbon? Stuur deze dan in een ongefrankeerde envelop naar:Wijnvoordeel, Antwoordnummer 616, 8400 VB Gorredijk

Ja, ik bestel ___ X dozen (à 6 ﬂessen) Casa Safra Gran Reserva 2008 (624248) à €4,99 per ﬂes* Naam:

Straat: Plaats:

Nr:

Klanten beoordelen ons gemiddeld met een 8,0

Postcode:

Snelle levering binnen twee werkdagen

Email: Telefoon:

Al 15 jaar de voordeligste online wijnwinkel

Geboortedatum:

*Introductieaanbieding: Geen bezorgkosten (t.w.v. € 5,95). Betaling per factuur na levering. Gemakkelijk en zonder risico.

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Wijnvoordeel, Antwoordnummer 616, 8400 VB Gorredijk

Vragen? Telefoon 031- 7702796 (ma t/m vr van 8:30 tot 17:00) of mail naar contact@wijnvoordeel.nl

Betaal pas na ontvangst van de wijnen