1. Gİ Rİ Ş
Güln ur ÖZDEMİR
Son yıllar da en büy ük hazır giyim pazarı olan gelişmiş ülk eler de gelir düzeyi yük sek insan sayısının artması, sürekli değişen m oda, k işisel zevk v e stilin öneminin arttığı tüketici davranışlarının ön plan a çıkm ası tekstil üretim yapısın da da bir değişikliği gerektirmektedir. Sektörde yaşanan yeniden yapılanma sürecinin en önemli bileşen leri, yeni teknolojilerin k ullan ımı ve yeni f ason firm a/ana firm a ilişki ağı kon uların da yoğunlaşmaktadır. Hazır giyim sanay inde yeniden yap ılanma konusun da önemli atılım yeni yönetim , örgütlenme ve pazarlama teknikleri ile ger çekleştirilm ektedir. Dünyada k üresel rekabet ür ün fiyatından, zaman, esnek lik ve stil kıstasların a do ğru kaymaktadır. Türk iye'de yeni ür ün h azır lam a süresinin, öncü firm alar da dahi uluslararası rakip lerinin üç katını bulduğu belirtilmektedir ; an cak, tem el pazarın AB o lması, pazara co ğrafi y akınlık, pazarlama birim ler inin bu ülk eler de kur ulm ası ve taşımacılık sektörün ün gelişm esi gibi unsurlar Türk firm alarına belli üstün lükler sağlayabilm ektedir. Hazır giyim sanayinin yeni üretim teknikleri ve yeni ör gütlenm e v e yönetim tekniklerin i uy gulaması r ekabet gücünü kaybetmem esi için bir gereklilik olar ak karşımızda durm aktadır (TÜSİAD,2006). Yeni bir teknolojinin ür etim kapsamına girm esiyle üretim m iktarındaki artışlar olacağı gibi, k ullanılan h am madde miktarı ve işgücün ün azalmasıyla ür ün maliyetlerin de de düşmeler gör ülebilir. Bununla birlikte aynı maliyetle üretilen ürünlerin kalite düzey leri de artış gösterir. Dikimhane işçisin in durm ası ve zam an kay betm esi, m akinenin durmasın dan dah a pah alıy a m al olacaktır. Başka bir anlatımla m aliyetler, ancak işçiliği kolaylaştırıcı, bir im üretim süresini ve malzeme giderler ini düşür ücü önlemlerle azaltılabilir. Bu nedenler den do layı hazır giyim san ayin de alanın da bazı teknik olanaklar geliştirilmiştir ( Sağdık ve Vural,1996). 1968 yılın da ilk konfek siyon ihr acatını y apan ülkemiz içinde, bilh assa Avr up a Topluluğu üy esi gelişm iş ülkeler önemli bir pazar olm uştur. Ancak son yıllarda; — Ayn ı pazar a gir en çok sayıda r ekabetçi ülken in olm ası — Gelişm iş ülkelerin in otom asyona giderek maliy etler dek i işçilik pay ın ı azaltm a yo lu ile iç ür etim i f iyatsal o lar ak cazip h ale getirme uğraşıları — Tüketiciler in genel harcam aları içinde, giyim payın ın azalm ası ve
2