in de familiale

Het Driecirkel model beschouwt een familiebedrijf als een samenspel van drie overlappende elementen: ‘eigendom’, ‘familie’ en ‘bedrijf’. Door deze benadering wordt het onderscheid met niet-familiebedrijven, waarin het element ‘familie’ afwezig is, treffend verduidelijkt.

VERTROUWEN, RESPECT, TRANSPARANTIE, COMMUNICATIE EN WAARDERING VORMEN DE ESSENTIËLE BOUWSTENEN VOOR EEN

PRODUCTIEVE SAMENWERKING BINNEN EEN FAMILIEBEDRIJF

Deze inzichten zijn van toepassing op zowel betrokken familieleden als andere werknemers.

Evaluatie en aandacht voor speciale situaties

Het periodiek evalueren en bespreken van de samenwerking binnen het familiebedrijf vormt een constructief middel om een gezonde en vruchtbare werkomgeving te cultiveren. In situaties die als bijzonder worden beschouwd, zoals bedrijfsopvolging of participatie, dient extra aandacht te worden besteed aan de cohesie en communicatie binnen de familiale context. Het vastleggen van concrete afspraken in formele documenten wordt ten zeerste aanbevolen en er bestaan diverse documentatievormen, variërend van kortetermijnafspraken tot langetermijnovereenkomsten. Een voorbeeld van het laatste is het familiestatuut.

Driecirkelmodel

Een geslaagde bedrijfsopvolging binnen het familiebedrijf staat of valt met een gedegen plan van aanpak.

IN EERSTE-GENERATIE FAMILIEBEDRIJVEN SPEELT DE OPRICHTER

VAAK EEN DOMINANTE ROL. DE OPRICHTER HEEFT HET BEDRIJF

NAAR ZIJN HUIDIGE POSITIE GEBRACHT, MEDE DOOR HARD WERKEN EN EEN DUIDELIJKE VISIE. ECHTER, HET GEVAAR SCHUILT IN DE AFHANKELIJKHEID VAN ÉÉN PERSOON, WAT KAN LEIDEN TOT EEN

AFWACHTENDE BEDRIJFSCULTUUR DIE INNOVATIE REMT

Het driecirkelmodel is een verrijkend model dat de complexe dynamiek van familiebedrijven belicht. Het model beschouwt een familiebedrijf als een samenspel van drie overlappende elementen: ‘eigendom’, ‘familie’ en ‘bedrijf’. Door deze benadering wordt het onderscheid met niet-familiebedrijven, waarin het element ‘familie’ afwezig is, treffend verduidelijkt.

Impact van de familie op het familiebedrijf

De mate van betrokkenheid van de familie achter het familiebedrijf geldt vaak als de sleutel tot het onderscheid met concurrenten. Desalniettemin is het behoud van een hechte familie niet zo vanzelfsprekend als het lijkt, gezien de verwevenheid van familie, eigendom en bedrijfsaspecten. Zakelijke beslissingen kunnen een uitwerking hebben op familiebanden en vice versa. Familiebedrijven, met een sterke familie-invloed, worden geconfronteerd met unieke uitdagingen in vergelijking met niet-familiebedrijven. Het driecirkelmodel biedt de mogelijkheid om de invloed van de familie op het geheel van het familiebedrijf vast te stellen. Dit omvat identificatie van de rol van specifieke familieleden binnen het bedrijf en de omvang van hun impact. Daarnaast verschaft het model inzicht in potentiële rolconflicten, waarin tegenstrijdige belan- gen in verschillende rollen tot uitdrukking kunnen komen. Een typisch voorbeeld hiervan is de relatie tussen kinderen onderling, waar familierelaties en zakelijke functies kunnen botsen.

De centrale elementen voor professioneel leiderschap

Om de continuïteit van het familiebedrijf te verzekeren, is een professioneel bestuur van cruciaal belang. Een doeltreffende samenwerking en een adequaat bestuur dienen gericht te zijn op de specifieke aandachtsgebieden binnen het familiebedrijf. Het driecirkelmodel weerspiegelt de kracht en de kwetsbaarheid van familiebedrijven door de overlappende elementen. Met een professioneel bestuur wordt de kracht versterkt en de kwetsbaarheid gereduceerd.

De dominante rol van de oprichter

In eerste-generatie familiebedrijven speelt de oprichter vaak een dominante rol. De oprichter heeft het bedrijf naar zijn huidige positie gebracht, mede door hard werken en een duidelijke visie. Echter, het gevaar schuilt in de afhankelijkheid van één persoon, wat kan leiden tot een afwachtende bedrijfscultuur die innovatie remt. Bovendien is er een specifieke focus op de continuïteit van het familiebedrijf wanneer de oprichter tijdelijk wordt uitgeschakeld of overlijdt, waarbij de organisatie zonder richting kan achterblijven.

Het werven van familieleden als werknemers vereist een zorgvuldige afweging van diverse factoren. Zoals het voorbeeld illustreert, kan het aanstellen van familieleden tot conflicten leiden en is een professionele benadering wenselijk. Het maken van voorafgaande afspraken, in overleg met de familie en organisatie, kan duidelijkheid scheppen en potentiële complicaties minimaliseren. Externe assessments kunnen hierbij waardevolle inzichten bieden.

De rol als eigenaren

Overeenkomsten met betrekking tot de rol van familieleden als eigenaren zijn van belang, vooral wanneer sommige familieleden aandelen bezitten maar geen actieve rol in het bedrijf vervullen. Het zorgvuldig vormgeven van deze facetten wordt cruciaal, ook voor de niet-familieleden die vaak het economische fundament van het bedrijf vormen. Een inclusieve benadering is vereist, waarbij aandacht wordt besteed aan de behoeften van alle betrokkenen. In het licht van bovenstaande inzichten en analyses blijkt dat samenwerken als familie binnen het familiebedrijf een complex en dynamisch proces is. Een constructieve en productieve samenwerking berust op diepgewortelde waarden, individuele drijfveren en effectieve communicatie.

Professioneel bestuur

Het driecirkelmodel werpt licht op de unieke uitdagingen en kansen van familiebedrijven, met name gericht op bedrijfsopvolging. Een professioneel bestuur, gebaseerd op de centrale elementen van de oprichter, familieleden als werknemers en de rol als eigenaren, vormt de hoeksteen voor de continuïteit van het familiebedrijf. n

Baker Tilly - vooruitgang begint met inzicht