Wdfizjologia zwierząt 04 03 2014

9 Set point- przykład techniczny, termoregulacja Klimatyzacja w mieszkaniach W lecie, gdy temperatura roścnie, termostat rozpoczyna chłodzenie, które obniża temperaturę, czyli zmienną kontrolowaną, do wybranej przez użytkownika miszkania wartości. Ta wartość temp., jest zwana wartością zadaną lub punktem nastawczym; coraz częściej używa się kalki z języka angielskiego, czyli set pointu.

Zmienna kontrolowana utrzymywana jest w pewnych granicach wokół sent pointu. Włącza się chłodzenie i po pewnym czasie wyłącza się, lub w pewnej modyfikacji, włącza się ogrzewanie.

Regulacja tego typu nazywa się regulacją on-off, czyli włączeniowo- wyłączeniową; albo coś jest włączone albo wyłączone, albo chłodzenie, albo brak chłodzenia, albo brak ogrzewania. Taki uklad kontroli jest układem kontroli o zamkniętej pętli, gdyż nie ma elementów zakłocająch.

10 Termoregulacja- przykład fizjologiczny /1/ Gdy temperatura ciała spada, to rośnie wytwarzanie ciapła, głównie przez mimowolne skurcze mięśni (dreszcze). Gdy temp. ciała rośnie, włącza się chłodzenie, poprzez pocenie lub dyszenie.

Zatem ogrzewanie i chłodzenie ciała zwierzęcia stałocieplnego zależy od układów kontrolowanych działających na zasadzie ujemnego sprżeżenia zwrotnego.

Szukając ośrodka regulacji temp., możemy ogrzewać krew w szyi psa, co wyzwoli dyszenie; zatem regulacja odbywa się w głowie: zwierzę dyszy, traci ciepło i temp. wnętrza ciała spada. Odwrotniechłodząc krew w tętnicy szyjnej psa wywołujemy u niego dreszcze i temp. wnętrza ciała rośnie.

11 Termoregulacja – przykład fizjologiczny /2/ Ośrodek termoregulacji znajduje się w podkorowej strukturze mózgu, w podwzgórzu. Aby dokladnie zlokalizować ośrodek regulacji cieplnej możemy ogrzewać lub chłodzić określone części podwzgórza.

Ośrodek regulacji cieplnej można uważać za termostat, a „normalną” temperaturę ciała za jego punkt nastawczy. Na tym analogie z techniką się kończą, ponieważ mamy do czynienia z biologią, a