PROF. DR. GUY MASSA
te klein/te groot Anderzijds mogen we die behandeling niet onderschatten, het kind
hand van de lichaamslengte van de ouders (de zogeheten mid-ou-
moet immers elke dag een inspuiting krijgen. Ik wacht dan ook liever
derlengte). Hier zit wel een foutmarge (± 8,5 cm) op, maar het biedt
tot de leeftijd van ongeveer 6 jaar zodat het kind een beetje begrijpt
wel een goede indicatie van de finale lengte. Een andere methode is
waarom dat allemaal moet gebeuren. Dat maakt het toch wat ge-
de bepaling van de botleeftijd aan de hand van een röntgenopname
makkelijker voor iedereen.”
van de hand. Op basis van de botleeftijd en de actuele lengte van het kind kan op basis van statistische formules een schatting van de uiteindelijke volwassen lengte gemaakt worden.
De rol van de puberteit “Ook het uitblijven van de puberteit kan aan de oorsprong liggen
“Klein zijn is echter niet altijd een probleem. De moeilijkste geval-
van een groeiachterstand. De groei en puberteit zijn nu eenmaal
len zijn de personen met een pseudo kleine gestalte, mensen die
onlosmakelijk met elkaar verbonden”, legt prof. dr. G. Massa uit. “De
denken dat zij of hun kind te klein zijn. Onze taak is vaak om deze
meeste mensen denken dat meisjes met beginnende borstontwik-
mensen gerust te stellen en de normaliteit van hun lengte aan te
keling gaan stoppen met groeien. Dat is een misvatting. Dan vatten
tonen. We moeten immers uiterst voorzichtig zijn met de medica-
zij hun pubertaire groeispurt aan en beginnen ze net te groeien. De
lisering van de maatschappij! Ook de instelling van de patiënt is
groei stopt evenwel korte tijd na de eerste menstruatie. Meer dan
hierbij cruciaal. Daarenboven suggereren enkele recente studies dat
bij meisjes zien we bij jongens een latere puberteit. Die jongens
het gebruik van hoge doses groeihormoon op lange termijn ernstige
zijn dan te klein omdat hun puberteit nog niet ingetreden is. De
bijwerkingen kan hebben zoals bottumoren en hersenbloedingen.
huisarts kan dit nagaan door het teelbalvolume te meten. Indien we
Een reden temeer om niet iedereen zomaar ondoordacht te gaan
te maken hebben met een 15 – 16 jarige jongen bij wie de puberteit
behandelen met groeihormoon”, concludeert prof. dr. G. Massa.
nog niet is ingetreden kunnen we de puberteit induceren door een behandeling met testosteron. Hierdoor beginnen deze jongens te Te groot?
groeien met soms spectaculaire resultaten tot gevolg.”
“Het tegenovergestelde bestaat uiteraard ook. Drie procent van de “Bij meisjes kan een verlate puberteit ook voorkomen en dan kunnen
kinderen heeft een te ‘grote’ lengte, meestal in het kader van een
we de puberteit induceren door het toedienen van vrouwelijke hor-
familiaal grote lengte. De behandeling van deze te grote kinderen
monen. Maar we zien bij meisjes eerder een te vroege puberteit dan
bestaat er in om de puberteit met hoge doses geslachtshormonen
bij jongens, met dus ook een snellere groeistop. Hier is het dus cru-
te versnellen zodat deze kinderen sneller stoppen met groeien. De
ciaal dat de huisarts deze kinderen tijdig doorverwijst voor verdere
laatste jaren duiken er in de literatuur evenwel gegevens op over
diagnostiek en zo nodig behandeling. Soms worden meisjes doorver-
de mogelijke ongunstige gevolgen op de vruchtbaarheid op lange
wezen 3 jaar na hun eerste menstruatie. Die meisjes zijn uitgegroeid,
termijn na behandeling met hoge doses geslachtshormonen ter
daar kunnen we dan jammer genoeg niets meer voor doen.”
remming van de groei. Een alternatieve behandelingsmogelijkheid is een orthopedische ingreep aan de knie om deze kinderen vroeger te laten stoppen met groeien.”
Hoe groot kan ik worden? “We krijgen ook regelmatig de vraag om de uiteindelijke volwassen
MEER INFORMATIE
lengte in te schatten. We kunnen dat op 2 manieren nagaan. Een eenvoudige manier is de inschatting van de finale lengte aan de
PROF. DR. GUY MASSA, tel. 011 30 96 34
41 KINDER- EN JEUGDGENEESKUNDE