Tijgerhaaien eten (ook) zwaluwen

Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat haaien geregeld zangvogels eten.

Wetenschappers legen de maag van een babytijgerhaai als onderdeel van hun studie.

De tijgerhaai (Galeocerdo cuvier) staat bekend om zijn vraatzucht. Hij jaagt op kreeftachtigen, vissen, zeeslangen, zeeschildpadden, (zee) vogels en zeezoogdieren. Verder bestaat zijn menu uit krengen van bijvoorbeeld walvissen. De maag van gevangen tijgerhaaien bevat niet alleen deze 'normale' voedingsresten, maar ook een aantal ingrediënten waar de mens voor verantwoordelijk is. Zo hebben wetenschappers er stukken plastic, metalen objecten en zelfs autobanden in gevonden. Deze niet verteerbare voorwerpen blijven een tijdje in het spijsverteringsstelsel van de haai, waarna ze uitgebraakt worden. Dit maakt de haai tot een interessant studieobject om de verontreiniging van de zeeën te meten.

Telkens een haai gevangen wordt of op een strand aanspoelt en een wetenschappelijk onderzoek mogelijk is, wordt een inventaris van de inhoud van het maag-darmstelsel opgemaakt.

Verrassend genoeg vindt men er ook geregeld resten in terug van zangvogels. De eerste waarnemingen van dit fenomeen dateren uit de jaren '60, maar een echt diepgaand onderzoek vond pas plaats tussen 2010 en 2018. De maaginhoud van niet minder dan 105 tijgerhaaien werd onderzocht en 41 (of 39%) magen bevatten sporen van landvogels. Het ging om veren, poten en snavels van 11 vogelsoorten, waaronder zwaluwen, zanglijsters, geelgorzen en zelfs een meerkoet.

De wetenschappers stonden voor een raadsel, want tijgerhaaien worden niet geacht op het land te jagen. Hoe vangen ze dan zangvogels? Uit onderzoek blijkt dat de zangvogels tijdens hun trekperiode in de lente en de herfst even op zee neerstrijken om te rusten. Soms worden ze er ook op neergeslagen tijdens stormen en onweders. De tijgerhaai beschikt over een uitstekend zicht en kan de vogels gemakkelijk lokaliseren.

Het zijn vooral de jongere haaien die van dit voedselaanbod gebruikmaken. Om dat te verklaren moet verder onderzoek nog uitmaken of zangvogels meer voedingswaarde hebben dan andere prooien. 

Foto: Marcus Drymon.

PATRICK SWINNEN

Ze vonden niet enkel 'normale' voedingsresten, maar ook plastic en restanten van zangvogels.

Foto: Marcus Drymon.