Entelektüel sermaye çal›flmalar›n›n yap›ld›¤› iflletmelerde müflteriye olan yaklafl›m geleneksel iflletmelerden daha farkl› bir görünüm kazanm›flt›r. Örne¤in, Skandia'da müflteri geçici olarak iliflki kurulan kifli ya da kurulufllar de¤il karfl›l›kl› iliflkilerle de¤er yarat›labilecek bir yat›r›m olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle, müflteri iliflkileri iflletmenin potansiyel kazançlar›, baflar›s› ve de¤erlendirilmesinde de¤er yarat›c› bir bölüm olarak görülmektedir .57 Müflteri sermayesinin unsurlar›n› afla¤›daki gibi s›ralamak mümkündür: 58 - Markalar - ‹flle ilgili iflbirli¤i - Müflteriler - Lisans anlaflmalar› - Müflteri sadakati - ‹stenen nitelikteki sözleflmeler - ‹flletme ad› - Franchising anlaflmalar - Da¤›t›m kanallar› 3. ENTELEKTÜEL SERMAYE YÖNET‹M‹ ‹flletmeler aç›s›ndan entelektüel sermayenin ölçülmesi ve k›yaslanmas› kadar, bu de¤erin etkin bir flekilde tespiti, sahiplenilmesi ve gelifltirilerek iflletme için rekabet avantaj› yaratabilecek flekilde kullan›lmas› da önem tafl›maktad›r. Entelektüel sermayenin yönetilmesi, buna uygun bir yap›n›n kurulmas› son derece zor ve ayn› zamanda farkl› iflletmeler için farkl› özellikler içermektedir. Keith Breadley'e göre, mevcut yönetim teorileri henüz entelektüel varl›klar›n oluflturduklar› yeni yap›y› tam olarak aç›klamaktan ve bilgilendirmekten uzakt›r. 59 Edvinsson’a göre entelektüel sermaye yönetimi, bilgi yönetiminden daha kapsaml›d›r. Bilgi yönetiminin temel amac›, bilginin daha etkin ve verimli kullan›lmas›n› sa¤layarak flirketin de¤er yaratabilme kapasitesini yükseltmektir. Entelektüel sermaye yönetiminin ana amac› ise, entelektüel sermaye kalemlerini tan›mlayarak, onlar› elde ederek ve dönüflümlerini sa¤layarak artt›rmakt›r. Neticede her iki tan›mda da ortak olan fley, de¤er yaratma ve de¤er artt›rma u¤rafllar›n›n varl›¤›d›r. Örgüt üyesi bir bireyin bilgi ve becerisi kurum bilgisine dönüfltürülememifl ise, örgüt için ele geçirilememifl kay›p bir de¤er olarak kalacakt›r. Bireyin sahip oldu¤u bilgi, bir örgütsel de¤er amac›yla paylafl›ld›¤›nda ancak entelektüel sermayenin bir parças› haline gelecektir. Dolay›s›yla bilgi yönetimi ve entelektüel sermaye yönetimi kavramlar› birbirlerini tamamlayan kavramlar olarak dikkate al›nabilir. Bilginin yönetilmesi gerçekte flirketin elindeki veri ve enformasyon insan sermayesi ve müflteri sermayesi haline dönüfltürülmesi eylemlerini kapsarken, entelektüel sermaye yönetimi, bu süreç sonunda ortaya 57 Hubert Saint-Onge ,a.g.e., s.16. 58 Guthrie, a.g.m.,s.35. 59 Keith Bradley, “Intellectual Capital, and The New Wealth of Nations”, Royal Society of Arts, 21. October, 1996, Stockholm, s.5.
‹SMMMO Yay›n Organ›
190
Mali ÇÖZÜM - 69