MALİ
ÇÖZÜM
girmek suretiyle tercihini yansıtmıştır. Excel kapsamında risk matrisindeki katsayılar bağlamında hazırlanan bir makro program kapsamında riskin oluşma olasılığı ve riskin olası etkisi hesaplanmıştır. Daha sonra tercihler ve risk katsayıları dikkate alınarak programla hesaplama yapılmış ve hem çalışanlar hem de denetçiler için her operasyonel riskin bulunduğu satırda ilgili kutucukta risk düşük (yeşil renk), orta (sarı renk), yüksek (kırmızı renk) görünür hale getirilmiştir. İlaveten çalışanların ve iç denetçilerin tercihleri % 50’şer ağırlıkla eşit olarak aritmetik ortalaması alınarak riskin skorlaması hesaplanmıştır. En sonunda riskler hem ilgili hesap grubu içinde önceliklendirilmiş hem de ana hesap grupları ve ilgili ana başlıklar halinde sıralanarak önceliklendirilmiştir. Uygulanan anket formunun son formatına aşağıda yer verilmektedir. Tablo: 11- Uygulanan Örnek Risk Analiz Anket Formu RİSKİN TANIMI
RİSKİN O LUŞMA İHTİMALİ
Birim Görüşü
İç Denetçi Görüşü (13)
Birim Görüşü
RİSKİN BO YUTU
İç Denetçi Görüşü (1- Birim Görüşü 5)
Çok Çok Düşük Orta Yüksek Düşük Yüksek
Düşük Orta Yüksek
x
RİSKİN O LASI ETKİSİ
1
x
4
RİSKİN TÜRÜ
İç Denetçi Görüşü
Düşük/ Orta/Yüksek
Düşük/ Orta/Yüksek
DÜŞÜK RİSK
DÜŞÜK RİSK Operasyonel
Operasyonel
SONUÇ Çalışmamızda, risk odaklı iç denetim süreci kapsamında risklerin belirlenip, ölçülüp, önceliklendirilmesi ve denetimde yüksek riskli alanlara odaklanılması noktasında uygulamalı bir risk matrisi ve risk analiz anket formu önerilmiştir. Uygulama sonucunda, özetle; finansal tablo kalemlerinin muhasebeleştirilmesi, kayıtlanması ve (bu süreçle bağlantılı diğer süreçlerle ilgili) operasyonel riskler belirlenmiş ve tanımlaması yapılmıştır. Belirlenen operasyonel risk listelerine (risk envanterine) EK-1 ve Ek-2’de yer verilmiştir. Yapılan nihai risk skorlaması ve risk önceliklendirmesi neticesinde, sadece EK-3’te yer alan operasyonel risklerin “ORTA RİSK” (5≤RiskSkoru≤9) seviyesinde olduğu, listedeki geri kalan operasyonel risklerin tamamının DÜŞÜK RİSK (1≤RiskSkoru≤4) kategorisinde olduğu ve YÜKSEK RİSK grubunda herhangi bir operasyonel riskin bulunmadığı sonucuna varılmıştır. ORTA RİSK seviyesindeki operasyonel risklerin detayına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. 66
MAYIS - HAZIRAN