AHMET ERCAN KİMDİR?
MART - NİSAN 2013
ya, Çankırı, Tekirdağ, Muş, Bingöl, Van, Erciş, Hakkari, Siirt, Nevşehir, Aksaray, Kırşehir, Kırıkkale, Bursa, Eskişehir, Burdur, Isparta, Çorlu, Silivri, Babaeski, Edirne, İzmir, Manisa, Akhisar, Balıkesir, Edremit, Aydın, Nazilli, Denizli, Adana, Kahramanmaraş, Hatay, Muğla (Fethiye), İstanbul’un Marmara kıyıları içinde birçok yerleşim ana kırıkların üzerinde kurulmuş durumda. Kırık, bir kuşaktır, haritada çizildiği gibi bir çizgi değil. Bu kuşağın genişliği kimi yerde 100, kimi yerde 10 kilometre olur. Örneğin Gölcük tam ana kırığın üzerinde yer alıyor. Bu ana kırık kuşağının üzerindeki tüm yapılar da depremde yıkılmadı; kötü olanlar yıkıldı. Peki nasıl oldu da Türkiye bu ana kırıkların üzerinde yapılaştı? Özal’ca planlama yetkisi; yerel belediyelere verildi. Yerel belediyelere verildiğinde daha da kötü oldu. Kırık kuşakları, yer kayma alanları yapılaşmaya açıldı. İstanbul için örneklerini verebilirim. Florya’da Valinin evinden başlayın; Menekşe Mahallesi, Küçükçekmece Kanarya Mahallesi, Nakkaşdere’nin sırtları, Esenyurt, Firuzköy, Avcılar, Ambarlı, Haramidere, Gürpınar, Kavaklı, Büyükçekmece’nin sırtları, Devebağırtan heyelan alanları; bunların hep-
ZİRVEDEKİLER
rem gerçeğinin ayırdında mı? 99 depremi bizim için bir eğitim oldu. Eğer bu deprem; Gölcük’te 17 bin 500, İstanbul-Avcılar’da, Bağcılar’da yaklaşık 750 kişiyi öldürmeseydi, henüz Türkiye bir deprem ülkesi olmayacaktı. İstanbul sarsılmayınca Türkiye’de deprem olmuyor. Bir kişinin ölmesinin Türkiye Cumhuriyeti’ne maliyeti 1 milyon 250 bin dolar. Son Gölcük depremi Türkiye’ye 25 milyar dolarlık fatura çıkardı. Dünya ortalamasında ise bir kişinin depremden ölmesinin ülkesine maliyeti 100 bin dolardır. Bizde 10 katı. Bunda kötü yer seçimi, alan kullanımı ile yapılaşmanın etkisi var. Bir de Türkiye ya da Anadolu Yarımadası; ana kırıkların üzerinde yapılaşmıştır. Türkiye’yi oluşturan sulak, verimli, ulaşımı kolay ovalar, kırıkların yarattığı düzlüklerdir. Osmanlı döneminden, özellikle 1950 yılından sonra Türkiye’nin tarım yaptığı bu verimli, sulak ovaları yapılaşmaya açıldı. Bu da deprem bölgelerinin yapılaşmaya açılması anlamına gelir. Neresi bu yapılaşmanın olduğu ana kırıklar? Gölcük, Kocaeli, Adapazarı, Düzce, Bolu, Yalova, Erzincan, Sivas (Suşehri), Tokat(Reşadiye, Niksar), Samsun(Ladik), Amas-
Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan 1948'te Aydın Nazilli'de doğdu. 1970 yılında İstanbul Üniversitesi Jeofizik Bölümü'nde okudu. 1973 yılında Stanford Üniversitesi'nde master yaptı. 1975 yılında Colorado School Of Mines, Doctor Of Philosophy ve 1980'de Massachussets Institute Of Technology'de doktora sonrası uzmanlığını tamamladı. 1989 yılında doçent, 1989 yılında profesör oldu. Profesör Ahmet Ercan’ın yılları üniversitelerde ders vermek, okumak, konferanslarda sunu yapmak ve yazmakla geçmiş. Halen de günde en az 6 saat bilgisayar başında yazı yazıyor. Sık sık STK ve okullara; deprem, kentsel dönüşüm, yeraltı kaynakları üzerine mesleki konferanslar veriyor. Halen; Yapı Jeofiziği, Yapı İnceleme Yöntemleri, Yapılaşma Jeofiziği, Mühendislik Jeofiziği(1,2,3,4) ve Kentsel Dönüşüm üzerine yeni kitap hazırlıkları var. Ayrıca; Türkçe Giderse Ulus Biter, Atatürk üzerine ve Osmanlı ile Türkiye Ötkeni (tarihi) üzerine de konferanslar veriyor. “Türk devrimlerinin amansız savunucusuyum” diyen Ercan şöyle konuşuyor: “Atatürkçü, ayrıca Cumhuriyetçiyim. Türk Devrimlerinin amansız savunucusuyum. 24 tane STK’de eylemli olarak çalışıyorum.1000’in üzerinde Türkiye üzerine tasarım bitirdim. 700’ün üzerinde bildirili yazılarım var. Yazmaya, konuşmaya, anlatmaya doyamıyorum.2003’de aldığım “Yılın Atatürkçü Bilim Adamı” ile 2013’de aldığım “Fen Bilimleri Yılın Yerbilimcisi” ödülleri, diğerleri arasında en çok değer verdiklerim.”
İSMMMO YAŞAM l 11