Gaitasunak aztergai Helburuak • Unitatean landutako edukiak zenbateraino ulertu eta ikasi dituzten aztertzea.
GAI NAIZ ULERTZEKO
GAI N
1. Entzun Pilota partida testua arretaz eta erantzun.
5. Irak
● ●
●
Iradokizun didaktikoak Bi orrialde hauetan, ikastunitatean landuriko trebetasunak eta edukiak berrikusi, eta ikasleek zenbateraino barneratu dituzten aztertu nahi da. Lau atal nagusitan egiten da hori. Lehenik eta behin, entzundakoaren ulerkuntza lantzen da, Gai naiz ulertzeko atalean. Ondoren, irakurritakoaren ulerkuntza eta idazmena lantzen dira; hots, ikastunitatean aztertutako prozedura nagusiak berrikusten dira Gai naiz egiteko atalean. Gero, gramatika-, ortografia- eta literatura-programetan landutako edukiak berrikusten dira Gai naiz gogoratzeko atalean. Amaitzeko, jarrerei dagokien alderdia jorratzen da Gai naiz parte hartzeko atalean. Ahal denean, utzi ikasleei ariketak bakarka egiten eta mugatu denbora lana bukatzeko. Neska-mutilek zalantzarik izanez gero eta laguntza behar izanez gero, lagundu eta eman beharrezkoak dituzten argibideak. Bukatutakoan, zuzendu ariketak guztion artean eta ozenki. Azkenik, mintzatu ikasleekin ikastunitate honetan landutako edukiei eta ikasi dituzten gauzei buruz. Ikasketaren segimendua Aztertu ikasle bakoitzaren lana eta ziurtatu hauek egiteko gai dela: – Testu edo elkarrizketa laburrak entzuteko eta ulertzeko. – Orotariko testuak irakurtzeko eta ulertzeko. – Liburuen aipamenak idazteko. – Lokailuak zer diren jakiteko eta lokailu motak bereizteko.
● ●
Nola du izena Eibarko pilotalekuak? Zenbat partida jokatu dituzte jadanik bi pilotariek? Nola amitu ziren? Nolako giroa dago pilotalekuan? Zein soinu entzuten dira esatariaren jardunarekin batera? Nork irabazi du tantoa?
Egun iruditze zuena. pegian tatuan. Atsegin eta irag bailiran haiek o
GAI NAIZ EGITEKO 2. Irakurri testua. Jolastuko gara Ulamara?
6. Eran
Ulama izenekoa oso joko zaharra da, munduko zaharrenetarikoa. Lehenik mayek eta geroago aztekek praktikatu zuten pilota-joko hau. Baina, zergatik deritzogu jokoa eta ez jolasa? Oraintxe ulertuko duzue.
● ●
7. Bilat
Dibertsio hutsa baino areago, hil ala biziko norgehiagoka izaten zen, jokalarientzat, behinik-behin. Bosna jokalariko bi talde lehiatzen ziren elkarren aurka eta partidak oso luzeak izaten ziren. Zenbaitetan egun osoa baino askoz gehiago, are, aste osoa, iraun zezaketen. Agi denez, partida amaitzean, galtzaileak sakrifikatu egiten zituzten.
● ●
264
B O h
8. Irak ●
Jokoa eta kirola izateaz gain, erlijioari oso lotuta zegoen Ulama, jokatzeko zelaia mundutzat hartzen baitzuten eta pilota eguzki edota ilargitzat. Zelaiak L letraren forma zuen eta erdian, alboko hormetara itsatsirik, uztai bana. Uztaiok lurretik zortzi metrora zeuden jarririk. Eta uztaietan goma trinkoz egindako pilota sartu behar zen. Jokalariek ezin zituzten, ez eskuak, ez oinak erabili eta horregatik aldakaz jotzen zuten pilota.
●
Id A
GAI N
3. Esan hurrengo esaldiak egia ala gezurra diren. ● ● ● ● ●
Ulama da munduko jokorik zaharrena. Ulama erlijioa eta kirola zen. Zelaia munduan zehar zabaltzen zen. Erdiko hormetan uztaiak zeuden, zortzi guztira. Pilota ezin zuten ukitu.
4. Bilatu informazioa eta asmatu falta dituzun datuak Antton Kazabonen Pottolo pilotaria liburuaren aipamena egiteko.
204 133106 _ 0192-0205.indd
204
30/4/09
133106 10:55:46 _ 0192-0205.ind
Erantzunak 1. • Astelena. /• Bi partida jokatu dituzte. Bana irabazi dute. /• Giro aparta. /• Pilotaren-hotsa, jendearen ahotsak, pilota-lekuko giroa osatzen duten soinuak. / • Asierrek. 2. Irakurketa-ariketa. 3. • (G) Oso zaharra da, baina ez dio zaharrena denik. / • (E) / • (G) Zelaiak mundua irudikatzen zuen. / (G) Bi uztai zeuden, lurretik zortzi metrora. / • (G) Ezin zuten ez oinekin ez eskuekin ukitu. 4. Erantzun librea. 5. Irakurketa-ariketa. 6. • Lokailuak dira. /• Perpausak gehitzeko erabiltzen dira (Emendiozko lokailuak dira).
204 133117 _ 0250-0265.indd
Z Z
5/6/09
13:00:19