6 Door: Jos Putman Hogere Veiligheidskundige
Onjuist gebruik van pbm geeft onvoldoende bescherming Het op een onjuiste manier gebruiken van persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm’s) kan in de praktijk onvoldoende bescherming geven met kans op letsel en/of gezondheidsschade. Het geven van voorlichting en instructie is bij de verstrekking van persoonlijke beschermingsmidden dan geen over bodige luxe, maar strikt noodzakelijk.
Verkeerd gebruik pbm’s In de praktijk gebeurt het nog wel eens dat pbm’s verkeerd gebruikt worden en vaak ook zonder dat de gebruiker zelf of collega’s dit zien of opmerken. Een bekend voorbeeld hierbij is het gebruik van oorpluggen die onvoldoende in de gehoorgang ingebracht zijn of zelfs verkeerd zijn ingebracht. Het op een onjuiste manier gebruiken van oorpluggen kan hierbij gehoorschade veroorzaken. Een alternatief is het gebruik van gehoorbescherming waarbij minder fouten kunnen worden gemaakt, zoals de otoplastiek.
Ook bij gebruik van handschoenen worden in de praktijk veel fouten gemaakt. Zo worden met chemicaliën vervuilde handschoenen niet gereinigd en de volgende dag weer gebruikt, terwijl het beschermingsniveau door aantasting van het materiaal onvoldoende bescherming geeft. Ook de keuze van handschoenen is vaak verkeerd ten aanzien van de risico’s waar bescherming aan moet worden gegeven. Nog veel leren handschoenen, die alleen bescherming geven tegen mechanische risico’s, worden gebruikt als lashandschoen, waarbij tevens bescherming noodzakelijk is tegen hitte en lasspatten. Ook worden fouten gemaakt bij de keuze van chemicaliën beschermende handschoenen ten opzichte van de chemische stoffen waarmee gewerkt wordt.
Voorlichting en instructie
Ook de keuze van handschoenen is vaak verkeerd ten aanzien van de risico’s waar bescherming aan moet worden gegeven. Veel fouten worden gemaakt bij gebruik van adembescherming. Zo kom je in de praktijk nog wel eens tegen dat disposable stofmaskers verkeerd worden gedragen waardoor er een te grote inwaardse lekkage ontstaat. Of dat filterbussen te lang gebruikt worden waardoor deze doorslaan en schadelijke stoffen ingeademd kunnen worden. Of het gebruik van verkeerde filterbussen in combinatie met volgelaatsmasker of motor aangedreven systemen. Bij gebruik van valbeveiliging kunnen fouten fatale gevolgen hebben, zoals het verkeerd aantrekken van de harnasgordel of gebruik van valbeveiliging bij onvoldoende valhoogte, waardoor het slachtoffer alsnog op de grond terecht komt.
Voorlichting en instructie is noodzakelijk bij de verstrekking van persoonlijke beschermingsmiddelen. Met name is dat van toepassing bij beschermingsmiddelen die tegen grote risico’s bescherming moeten geven en complex zijn in het gebruik, zoals Cat. III producten. Vanuit de Arboregelgeving dient de werkgever ervoor te zorgen dat werknemers doeltreffend worden voorgelicht over veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk (Arbowet, art. 8). De werkgever heeft daarbij tevens de verplichting erop toe te zien dat werknemers de instructies ook daadwerkelijk naleven (Arbowet, art. 8, vierde lid). De werknemer is op zijn beurt verplicht deel te nemen aan voorlichtings- en opleidingsactiviteiten (Arbowet, art. 11, onder d). De werknemer dient door instructie en voorlichting meer inzicht te krijgen in de risico’s en alle overwegingen die hebben geleid tot de inzet van een persoonlijk beschermingsmiddel. Hierdoor zal de acceptatie van het gebruik van pbm’s in de praktijk toenemen. Bij de gebruikersinstructie kan de gebruiksaanwijzing worden verstrekt. De werkgever dient hierbij de technische informatie uit de gebruiksaanwijzing te vertalen naar de praktische toepassing ervan op de specifieke