po głęboki pesymizm. W ankietowych wypowiedziach o tym, co będzie dalej, powtarzały się uparcie niektóre sformułowania, oczekiwania i plany spisane przez wielu badanych w podobnych słowach, świadczące o trzech sposobach postrzegania przyszłości przez aktorów. Część z nich zaklinała rzeczywistość mantrami nadziei: „powrót do teatru”, „będzie po staremu”, „będę grał”, „liczę na nowe projekty”, „chcę normalności”. Na przeciwległym biegunie znalazły się osoby wyrażające swoje dekadenckie nastroje w mantrach czarnowidztwa: „brak przyszłości”, „trzeba szukać nowej pracy”, „mam obawy, wątpliwości”, „będzie źle”, „to koniec”. Jeszcze inni, zawieszeni w niepewności, powtarzali raz po raz mantry wielkiego nie wiem: „nie wiem, jak będzie”, „nikt tego nie wie”, „to zagadka”, „wielka tajemnica” … Jak nic „będą kolejne odcinki tej historii pandemicznej” (I_FGI_1).
MIKROLUDZIE I ICH MAKROSPRAWY. O ZESPOLE TWÓRCÓW „Myją ręce, kluski trzymają w szafce, mrożonki w lodówce”10. Nic więcej nie mają do roboty. Ich praca związana jest bezpośrednio z teatralną sceną, bez której nie mogą jej wykonywać. Reżyserowie i reżyserki, ich asystenci i asystentki oraz pozostali twórcy i twórczynie: choreografii, scenografii, kostiumów, muzyki, światła, dramaturgii – ich wszystkich pandemia pozbawiła przestrzeni do pracy. „Zamiast produkować reprodukują, zamiast robić nowe oglądają stare, oglądają swoje”. To słowa wideoperformansu Antyteatr Mateusza Atmana i Agnieszki Jakimiak, trzeciego odcinka Projektu kwarantanna warszawskiego Teatru Studio i Komuny//Warszawa – przedsięwzięcia nawiązującego do realizowanego kilka lat wcześniej cyklu Mikro Teatr, w którym zapraszano reżyserów i reżyserki do twórczego 10
28
Cytat z wideoperformansu Antyteatr, reż. Agnieszka Jakimiak. Premiera online: 1.04.2020. https://youtu.be/IiLa8n2cFu4 [dostęp: 14.09.2020].