12
Aktywność Obywatelska
lipiec 2020
Zrób to sam! Przewodnik świadomego Obywatela
Pomiar i ocena promieniowania elektromagnetycznego Przyjęta w 2019 r. Megaustawa pozbawiła obywateli resztek wpływu na środowisko elektromagnetyczne. Kilka miesięcy później dopuszczalne limity promieniowania stacji bazowych 2/3/4/5G, sieci Wi-Fi, Wi-Gig, radarów i wielu innych urządzeń podniesiono 100-krotnie. Nowa „norma” sankcjonuje ekspozycję obywateli na promieniowanie miliony razy wyższą od biologicznie bezpiecznych limitów ustalonych przez Europejski Instytut Medycyny Środowiskowej EUROPAEM w raporcie z 2016 r.
Elona Muska (12–18 i 26,5–40 GHz), radarów w pojazdach4 (70 GHz), przyszłych stacji 5G FR2 (24,5–27,5 GHz) czy sieci Wi-Gig (60 GHz). Na przystępne cenowo mierniki dla tych zakresów trzeba jeszcze zaczekać.
Zakres wartości mierzonych Wymagana czułość i zakres miernika wynikają wprost z wartości limitów biologicznych. Obrazuje je tabela obok. Nasz miernik winien mieć czułość 1 µW/m² (0,02 V/m) lub mniej, a górny zakres co najmniej do 2000 µW/m² (0.9 V/m), lepiej do 0,1 W/m² (6 V/m). Jeśli komuś przychodzi do głowy mierzyć do 10 W/m² (60 V/m) to potrzebuje drugiego miernika. Urządzeń, które są Nie pozostawia to złudzeń, gdzie rządzący czułe na poziomie 1 µW/m², mierzą do wespół z branżą telekomunikacyjną mają 10 W/m², są przenośne i przystępne cenotroskę o środowisko i zdrowie Polaków – wo, po prostu nie ma. cytując klasyka – dokładnie tam. Jasne jest, że ani rząd, ani operatorzy o nasze zdrowie Identyfikacja sygnałów – analiza audio nie zadbają. Musimy zrobić to sami. Jeśli W mierniku szerokopasmowym „naraz” tak, to warto promieniowanie elektroma- mierzone jest promieniowanie od źródeł gnetyczne nauczyć się mierzyć i oceniać. o różnych częstotliwościach. Nie wiemy niestety ani ile, ani jakie źródła składaTemu służy ten przewodnik. ją się na odczytany wynik. Czy to stacja Na co zwrócić uwagę przy wyborze bazowa, czy może router Wi-Fi sąsiada? Funkcja analizy audio pozwala usłyszeć symiernika? gnały, które mierzymy. Mają one charakZakres częstotliwości terystyczne, łatwo rozpoznawalne dźwięki, Zakres częstotliwości miernika powinien przez co szybko orientujemy się, z jakimi wynosić co najmniej 700 MHz–6 GHz. źródłami mamy do czynienia i które z nich Obejmie wtedy większość powszechnych są dominujące. Upewnijmy się, że nasz technologii: 2/3/4 i 5G1, Wi-Fi, radary miernik analizę audio posiada. i część pasm DVB-T2. Przy zakresie 150 MHz–8 GHz obejmiemy całe DVB-T, Reakcja na krótkie impulsy DAB+3 oraz nowe pasma Wi-Fi6e (6–7 Obecnie technologie bezprzewodowe wyGHz). korzystują zaawansowaną modulację cySzerszy zakres nie zawsze jednak jest frową – sygnał to serie ostrych impulsów lepszy. Mierzymy jednocześnie więcej sy- o krótkim czasie trwania. Jeśli miernik gnałów, ale tracimy możliwość ich odróż- jest zbyt wolny i nie nadąża z rejestracją niania! Stąd, dla dokładnej analizy dzieli tak krótkich impulsów, pominie je i zanisię zakres pomiędzy 2–3 mierniki, stosuje ży wynik pomiaru, szczególnie sygnałów filtry lub analizatory widma. Wi-Fi czy 4/5G. W skrajnych przypadkach Miernikiem o zakresie do 8 GHz nie (np. radaru) pokaże zero, pomimo bardzo zmierzymy radiolinii łączących stacje silnego krótkiego impulsu co kilkanaście bazowe (40–80 GHz); satelitów SpaceX sekund. Należy zwrócić uwagę na to, jak
Limity biologiczne5 Maksymalna wartość szczytowa (Peak Hold) gęstości mocy w µW/m²
Maksymalna wartość szczytowa (Peak Hold) natężenia pola w V/m
POZIOM EKSTREMALNIE WYSOKI powyżej 1000 powyżej 0,6 POZIOM WYSOKI powyżej 100
powyżej 0,2
POZIOM PODWYŻSZONY powyżej 10 powyżej 0,06 POZIOM BIOLOGICZNIE BEZPIECZNY poniżej 10 poniżej 0,06 Próg czułości telefonu komórkowego – dla rozmowy, nie dla transmisji danych! 0,001 0,0006 Poziom tła naturalnego sprzed ery telekomunikacji bezprzewodowej 0,000001 0,00002 długo musi trwać impuls, by miernik go nadajników radiowych FM mają niski prawidłowo rejestrował – czas ten nie po- PAPR – stąd są dużo mniej groźne od sygnałów 4/5G, Wi-Fi czy radaru (bardzo winien przekraczać 5 µs. wysoki PAPR). Funkcja Peak-Hold W pomiarach biologicznych mierzymy No to mierzymy! maksymalną wartość szczytową. Dla krót- Udało nam się wybrać dobry miernik, mokich impulsów uchwycenie tej wartości żemy więc zacząć pomiary. wzrokiem i poprawny odczyt stają się niemożliwe. Aby właściwie zarejestrować Rekonesans – identyfikacja sygnałów tę wartość, lepsze mierniki wyposaża się Zanim zaczniemy właściwy pomiar, zow funkcję Peak-Hold. Zapamiętuje ona rientujmy się, z jakimi sygnałami mamy na wyświetlaczu maksymalną wartość do czynienia. Włączamy miernik i funkszczytową zarejestrowaną od początku po- cję analizy audio, tak by wyraźnie słyszeć miaru. Dla dokładnych pomiarów i anali- sygnały. Przemieszczając się z miernikiem, identyfikujemy po dźwięku sygnały, okrezy ta funkcja jest nieodzowna. ślamy ich źródła oraz kierunki, z jakich dochodzą – zbliżając się do źródła, głoPomiar wartości szczytowej i średniej Niektóre mierniki umożliwiają pomiar śność jego dźwięku będzie narastać. W pozarówno wartości szczytowej (Peak), jak mieszczeniach identyfikujemy najpierw i średniej (Avg/RMS). Ta funkcja jest źródła wewnętrzne – na te zwykle mamy cenna, jako że stosunek wartości szczy- wpływ i możemy je wyłączyć. Dobrze jest towej do średniej – PAPR6 daje pojęcie to zrobić teraz, tak, by dalej mierzyć tylo impulsowym charakterze sygnału, co ko źródła zewnętrzne – te, które są poza decyduje o wpływie biologicznym. Im pomieszczeniem i których wyłączyć nie PAPR jest większy, tym większe zagro- możemy. To one będą kluczowe dla naszej żenie. Przykładowo, analogowe sygnały ciągłej ekspozycji.