In social MEDIA RES by InsocialmediaRES

Νίκος Αρβανίτης – Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας

INsocialMEDIARES 100 απόπειρες αποκωδικοποίησης της ψηφιακής πραγματικότητας

Αφιερωμένο στον μικρό Ταξιάρχη Ν. Αρβανίτη που κάνει πάντα αισθητή την παρουσία του κατά τη διάρκεια των πολύωρων συνδιαλέξεων μας.

Περιεχόμενα Πρόλογος ............................................................................................................................... 7 Δημοσιογραφία Δεδομένων και Κοινωνικά Δίκτυα .............................................................. 9 Αναλύσεις ............................................................................................................................ 21 Η Ελλάδα «Καζαμπλάνκα της Ευρώπης» ή μοντέλο ενσωμάτωσης μεταναστών; ............. 23 Το μεταναστευτικό ζωντανεύει τα «φαντάσματα» της Βαλκανικής Οδού......................... 27 Προσφυγική κρίση: Κέντρα εγκλωβισμένων ή φιλοξενούμενων ;...................................... 32 Νατοϊκό μπλόκο σε ρώσους και πρόσφυγες....................................................................... 37 Φόβος και άγνοια για τους «απρόσκλητους» γείτονες ...................................................... 40 Η απεργία «crash test» πολιτικών εξελίξεων...................................................................... 44 Η μικρή αντιπολίτευση σε αναζήτηση ταυτότητας και (συν)εταίρου................................. 47 Οικουμενική κυβέρνηση: «δόλωμα» ή αναγκαιότητα ;...................................................... 52 Η «καθυστερημένη εξέγερση» των αγροτών πυροδοτεί αντιδράσεις ............................... 55 Πως ερμηνεύουν τον «πόλεμο» Eldorado – Σκουρλέτη τα social media ............................ 58 Άλμα στο χρόνο η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη......................................................... 62 Ο «Θάνατος του εμποράκου» το νέο ασφαλιστικό ............................................................ 66 Τα σημεία που κρίνουν τη «διαδικτυακή μάχη» Μεϊμαράκη ‐ Μητσοτάκη....................... 69 Τιτανομαχία «γαλάζιας γενιάς» και μεταρρυθμιστών στη Νέα Δημοκρατία ..................... 73 Χωρίς φαβορί οι εκλογές της ΝΔ – Τι βλέπουν τα social media.......................................... 76 Διφορούμενος ο ρόλος της Frontex στον έλεγχο των συνόρων ......................................... 79 Τα «παιχνίδια πολέμου» Ρωσίας – Τουρκίας φοβίζουν τα social media............................ 81 Παγιδευμένη στην εκλογή νέου προέδρου η ΝΔ................................................................ 84 Χωρίς ουσία η επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία .................................................................. 87 «Οικογενειακή υπόθεση» οι εκλογές της Νέας Δημοκρατίας ............................................ 90 Ο ιός του Ευρωτρόμου μολύνει τα social media................................................................. 93 Κενό στην ασφάλεια της χώρας βλέπει το διαδίκτυο ......................................................... 96 Το φάκελο πολιτική βία ανοίγει ο ξυλοδαρμός Κουμουτσάκου......................................... 99 Στην «πυρά» των social media o Νίκος Φίλης................................................................... 102 «Πύρρειος νίκη» Ερντογάν για το διαδίκτυο .................................................................... 105 Το μεταναστευτικό στο «τραπέζι των ανταλλαγμάτων»; ................................................. 108 Στην παγίδα του «αντί‐ Τσίπρα» η Νέα Δημοκρατία ........................................................ 111 Δεν πείθει το «Ανατολίτικο Παζάρι» Μέρκελ – Τουρκίας................................................. 114 Πως η επίθεση της Άγκυρας επηρεάζει τις ελληνo‐τουρκικές σχέσεις............................. 118 Τα Social media ανάχωμα στη «Φοροκαταιγίδα»............................................................. 121 Ρωσία – ΗΠΑ «συγκρούονται» για τον Άσαντ................................................................... 125 Πλατείες για πρόσφυγες ή για πολίτες ; ........................................................................... 128 Η Ευρώπη αναζητά λύση για το Μεταναστευτικό ............................................................ 131 Δεν είδαν «νικητή» στις εκλογές τα social media ............................................................. 134 Κερδισμένοι και Χαμένοι του αντιμνημονιακού μπλοκ.................................................... 137 Τσίπρας και Μεϊμαράκης φέραν το ντιμπέιτ «στο ύψος» τους........................................ 141 Ντιμπέιτ χωρίς νόημα........................................................................................................ 144 Το Μεταναστευτικό «καίει» Social media και προεκλογική ατζέντα................................ 148

Δεν πείθει το «επικοινωνιακό παιχνίδι» των ξένων ΜΜΕ................................................ 151 Σημάδια ανάκαμψης της Νέας Δημοκρατίας στο ελληνικό διαδίκτυο............................. 156 Η επόμενη μέρα για τον Αλέξη Τσίπρα και το «νέο» ΣΥΡΙΖΑ ............................................ 159 Ποιος είναι ο μεγάλος εχθρός της Τουρκίας ..................................................................... 163 Έλλειμα ηγεσίας η «παραμονή» Ευάγγελου Μεϊμαράκη; ................................................ 166 Ανασχηματισμός μικρής διάρκειας με «υπογραφή» Ευρωζώνης..................................... 169 H Αριστερή Πλατφόρμα μεταβάλλει το πολιτικό σκηνικό ................................................ 171 Ελπίδα για το μέλλον ο «Τρίτος Δρόμος» της Ευρώπης ................................................... 175 «Ισοπαλία» Αλέξη Τσίπρα – Ευρωβουλευτών στο διαδίκτυο........................................... 177 Σε ρόλο «Μεσσία» ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ................................................................... 180 Ο «τρίτος δρόμος» για την Ευρώπη .................................................................................. 183 Φοβίζει τα social media στάση πληρωμών ....................................................................... 186 Οι Τζιχαντιστές βυθίζουν στο σκότος τη «Βενετία της Άμμου» ........................................ 193 Ο αλβανικός εθνικισμός απειλεί, η σκοπιανή αδιαλλαξία προβληματίζει....................... 197 Ο θριαμβευτής Ντέιβιντ Κάμερον φοβίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση................................... 203 Ευκλείδης Τσακαλώτος: Alter ego του Βαρουφάκη ή αντικαταστάτης; ........................... 206 Η νίκη του Μουσταφά Ακιντζί ανοίγει «νέα σελίδα» στο Κυπριακό; ............................... 210 Ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνά, ο Τσίπρας αποφασίζει........................................................................ 213 Πατριωτικό καθήκον στη διαπραγμάτευση: Ταμειακά Αποθέματα Δήμων ..................... 219 Δεν νομιμοποιείται η αποφυλάκιση Σάββα Ξηρού από τα social media.......................... 222 Ελληνό ‐ ρωσικός αγωγός: το Παιχνίδι της «Μπαμπούσκας» .......................................... 226 Τις αντιδράσεις κατά του μεταλλείου στις Σκουριές απηχεί το ελληνικό διαδίκτυο ....... 231 Ισλαμική τρομοκρατία και Ευρωπαίοι Τζιχαντιστές χτυπούν «καμπανάκι κινδύνου»..... 234 Η Τασία Χριστοδουλοπούλου «προκαλεί» και το μεταναστευτικό προβληματίζει ......... 238 Θετικό στην επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα, αλλά επιφυλακτικό στο αποτέλεσμα το ελληνικό διαδίκτυο............................................................................................................ 242 «Παιχνίδια Πολέμου» στο ελληνικό διαδίκτυο ‐ Πως αντέδρασε στην τουρκική ΝΟΤΑΜ που δέσμευε το μισό Αιγαίο ............................................................................................. 245 Περιμένοντας τη «Ρωσική Αρκούδα» να ξυπνήσει – Πώς είδε το διαδίκτυο την αναθέρμανση των ελληνό‐ρωσικών σχέσεων .................................................................. 248

Πρόλογος Τα ψηφιακά μέσα μαζικής επικοινωνίας και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αναδεικνύονται σε ρυθμιστικούς παράγοντες των τάσεων που καταγράφονται στο διαδίκτυο, διαμορφώνουν την επικαιρότητα και ασκούν επιρροή. Έχοντας υπηρετήσει τη δημοσιογραφία στα διάφορα στάδια της, ραδιόφωνο, εφημερίδα, περιοδικό, ηλεκτρονικά μέσα και συμμετέχοντας σε όλες τις μορφές επεξεργασίας πληροφοριών η αλματώδης εξέλιξη του διαδικτύου δεν μας βρήκε ανέτοιμους. Παράλληλα οι σπουδές μας στο γνωστικό αντικείμενο των Διεθνών Σχέσεων αποτέλεσαν ένα επιπλέον χρήσιμο εφόδιο για να προσεγγίζουμε και επιστημονικά την ανάλυση των δεδομένων και να κατανοούμε την πολύπλοκη διασυνδεσιμότητα που παρουσιάζουν κάποια θέματα. Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της Τεχνολογίας της Πληροφορικής, μπορεί να άλλαξε η ταχύτητα των ειδήσεων, η ταχύτητα της μετάδοσης αλλά δεν άλλαξε η ουσία, δηλαδή η σωστή και αντικειμενική επεξεργασία της πληροφόρησης με στόχο την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Εμείς έχουμε μάθει να κρατάμε τις ίδιες αποστάσεις και από τα γεγονότα και από τους χαρακτήρες και να αναζητούμε την αλήθεια. Βρεθήκαμε σε μια δύσκολη θέση με τη ψηφιακή δημοσιογραφία διότι διαπιστώσαμε ότι το παραδοσιακό μοντέλο της αποδελτίωσης ήταν μια παρωχημένη τακτική, δεν απέδιδε και δεν μας ικανοποιούσε. Η δημοσιογραφία των πολιτών, η δημοσιογραφία των ψηφιακών μέσων και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης άλλαξαν τα δεδομένα και για αυτό έπρεπε με κάθε τρόπο να ελέγξουμε τις τάσεις του διαδικτύου. Προσαρμοστήκαμε στη νέα απαιτητική πραγματικότητα και ως εξελισσόμενοι επαγγελματίες, συνεργαστήκαμε με την Palo services και προσπαθήσαμε να διαμορφώσουμε ένα μοντέλο ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης καταγράφοντας τάσεις στο διαδίκτυο σε μια σειρά θεμάτων που αφορούν την επικαιρότητα. Το αν το κάναμε καλά ή όχι το αφήνουμε σε σας, δηλαδή στην κρίση του αναγνώστη. Η ενδελεχής μελέτη και ανάλυση των ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων του ελληνικού διαδικτύου μας έδειξε ότι δεν έπαιζε ρόλο η κάθε αυτού είδηση αλλά η επικρατούσα τάση αναφορικά με το συγκεκριμένο θέμα που έχει μεγάλη απήχηση αλλά και προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις τόσο στην πολιτική όσο και στην οικονομία αλλά και γενικότερα σε όλες τις κοινωνικές εκφάνσεις. Το «ταξίδι» στο χώρο της ανάλυσης των δεδομένων του διαδικτύου είναι συναρπαστικό αλλά και συνάμα δύσκολο, απαιτητικό και επίπονο, καθώς καλούμαστε μέσα από μια «χιονοστιβάδα» ποσοτικών και κυρίως ποιοτικών δεδομένων να καταγράψουμε και να αναδείξουμε τις τάσεις για το υπό εξέταση θέμα. 7

Η κατανόηση της λειτουργίας του διαδικτύου και η σωστή καταγραφή των κυριάρχων τάσεων του, μπορεί να το αναδείξει και σε ένα πολύτιμο εργαλείο συμβουλευτικού χαρακτήρα, τόσο στον τομέα της πολιτικής επικοινωνίας όσο και στον τομέα του εταιρικού μάρκετινγκ. Οι «έξυπνοι» και «ψαγμένοι» χρήστες των κοινωνικών δικτύων, που επιλέγουν τι θα διαβάσουν, τι θα προτείνουν και τι θα σχολιάσουν, καθιστούν ευάλωτα τα παραδοσιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης και αναδεικνύουν το διαδίκτυο σε κυρίαρχο μέσο πληροφόρησης και διαλόγου λόγω της αμεσότητας και διαδραστικότητάς του. To συγκεκριμένο μοντέλο για την ανάδειξη και την ανάλυση των τάσεων του διαδικτύου το ξεκινήσαμε πειραματικά τον Ιανουάριο του 2015 και το εφαρμόσαμε πάνω στην ελληνική πραγματικότητα. Έχουμε συντάξει πάνω από εκατό αναλύσεις και σας κάνουμε μια επιλεκτική παρουσίαση κάποιων από αυτές. Μέσα από την ανάγνωση θα διαπιστώσετε και εσείς τις αλλαγές που σταδιακά κάναμε από τότε, μέχρι και την τελευταία πρόσφατη ανάλυση με την οποία και αρχίζουμε το βιβλίο. Το μοντέλο αυτό θα το ακολουθήσουμε και στις χώρες που έχει επεκταθεί η Palo services για να ανιχνεύσουμε και τις εκεί τάσεις, εκτός της ελληνικής πραγματικότητας. Το συγκεκριμένο μοντέλο της ψηφιακής αποκωδικοποίησης έχει ήδη γίνει δεκτό με ενθουσιασμό από πολιτικούς, επιχειρηματίες, δημοσιογράφους, αναλυτές και ερευνητικά ινστιτούτα και αρκετές αναλύσεις μας έχουν μεταφραστεί στις διεθνείς ιστοσελίδες της Palo services. Εμείς συνεχίζουμε το συναρπαστικό «ταξίδι» μας στο διαδίκτυο και θα συνεχίζουμε να πειραματιζόμαστε. Ευχαριστούμε το palo.gr για τη φιλοξενία που μας παρείχε στη στήλη «Με την άποψη του paloPro» και τον καλό μας φίλο Γιάννη Καμίνη (διευθυντή της yacreatingmarketingcommunication) για το σχεδιασμό του εξώφυλλου του βιβλίου μας. Νίκος Αρβανίτης – Γιώργος Πρωτόπαπας Βελιγράδι- Αθήνα , Μάρτιος 2016

Δημοσιογραφία Δεδομένων και Κοινωνικά Δίκτυα Η δημοσιογραφία δεδομένων αποτελεί μια σύγχρονη μορφή δημοσιογραφίας προσαρμοσμένης στις ανάγκες της ψηφιακής τεχνολογίας και του διαδικτύου Μελετάει και επεξεργάζεται μικρές μονάδες πληροφοριών, στατιστικά στοιχεία, αναφορές Ψηφιακών Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας (digital media) και κοινωνικά δίκτυα (social media) για να αναδείξει την είδηση με διαφορετική οπτική. Η δημοσιογραφία δεδομένων επεξεργάζεται την πληροφορία σε δυο επίπεδα: (α) την αναλύει με στόχο να σχηματοποιήσει και να εξηγήσει την ροή των δεδομένων που αφορούν το θέμα και (β) την παρουσιάζει με τέτοιο τρόπο ώστε να καταλάβει ο αναγνώστης τι είναι πιο σημαντικό. Η δημοσιογραφία δεδομένων συνδέεται άμεσα με το διαδίκτυο (με τα ψηφιακά ΜΜΕ, τα social media, τα blogs) όπου η είδηση γράφεται, μεταδίδεται και αναπαράγεται με ταχύτατους ρυθμούς. Τις περισσότερες φορές η είδηση χάνεται μέσα στον τεράστιο όγκο ροής του διαδικτύου χωρίς να την προσέξει ο αναγνώστης. Εδώ τη διαφορά την κάνει η ανάλυση δεδομένων, το φιλτράρισμα και η οπτικοποίηση με infographics, στοιχεία που απαιτούνται για να μπορέσει η είδηση να αναδειχθεί και να προσελκύσει τον αναγνώστη. Tα δεδομένα αποτυπώνουν την είδηση στο αναγνωστικό κοινό καλύτερα από λέξεις ή φωτογραφίες. Η δημιουργία χαρτών, γραφημάτων, διαγραμμάτων ή ακόμα και εντυπωσιακών εφαρμογών δεδομένων είναι πλέον προσβάσιμη και με τη σωστή χρήση παράγει ένα ελκυστικό αποτέλεσμα που είναι απόλυτα κατανοητό με την κατάλληλη ανάλυση. Η δημοσιογραφία δεδομένων αλλάζει την μορφή της παραδοσιακής δημοσιογραφίας και γίνεται ολοένα πιο απαραίτητη καθώς προάγει δυο βασικούς στόχους: την ανακάλυψη νέων ειδήσεων – θεμάτων και την ερευνητική δημοσιογραφία. Παράλληλα είναι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η ασσυμετρία της πληροφορίας που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα των αναγνωστών καθώς τους δυσκολεύει να αξιολογήσουν τον τεράστιο όγκο των πληροφοριών που δέχονται καθημερινά. Η ψηφιακή επανάσταση κάνει τη σχέση μεταξύ δημοσιογραφίας και δεδομένων ακόμα πιο αναγκαία και απαιτεί εξειδικευμένους δημοσιογράφους –αναλυτές οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να αναλύσουν τα δεδομένα, να εντοπίσουν τι κρύβεται πίσω από αυτά και να εξάγουν τα σωστά συμπεράσματα. Η ανάλυση δεδομένων θεωρείται ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο τόσο για την πολιτική όσο και για μια επιχείρηση από τη στιγμή που μπορεί να ανιχνεύσει και τις τάσεις των κοινωνικών δικτύων. Η ανάλυση δεδομένων μπορεί να καθοδηγήσει μια πολιτική εκστρατεία που διεξάγεται και μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα με στόχο της επιτυχής της έκβαση. Τα κοινωνικά δίκτυα εξασκούν σημαντική πολιτική επιρροή καθώς έχουν την δυνατότητα 9

να κινητοποιούν άμεσα μεγάλες μάζες και να επηρεάσουν πολιτικόκοινωνικές ισορροπίες. Επίσης σημαντική είναι η συμβολή της ανάλυσης δεδομένων και στο εταιρικό μάρκετινγκ ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικό για να προσελκύσει νέους πελατών αλλά και να διατηρήσει τους ήδη υπάρχοντες. Τα κοινωνικά δίκτυα έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό, ότι είναι προσβάσιμα σε όλες τις κοινωνικό - οικονομικές τάξεις καθώς ο καθένας μπορεί να δημιουργήσει λογαριασμό Facebook, Twitter, να αναρτήσει ένα βίντεο στο YouTube και να κάνει blog χωρίς κανένα κόστος. Κοινωνικά δίκτυα και πολιτική επιρροή Οι πολιτικοί γρήγορα αποδέχτηκαν το ρόλο των κοινωνικά δίκτυα και τα ενσωμάτωσαν στην στρατηγική τους για να ενημερώσουν και να προσελκύσουν τους ψηφοφόρους. Τα κοινωνικά δίκτυα δίνουν την ευκαιρία στους πολιτικούς να διασυνδεθούν με τους χρήστες τους με στόχο να ενισχύσουν το προφίλ, να αυξήσουν τη δημοτικότητά τους και να τους παρουσιάσουν την πολιτική τους εκστρατεία, μέσω των πλεονεκτημάτων που τους προσφέρει η ιδιαιτερότητα της κάθε πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης. Συγκεκριμένα: Το Facebook: τους επιτρέπει να βάζουν φωτογραφίες, να προσθέτουν βίντεο, να στέλνουν μαζικά μηνύματα, να επικοινωνούν δημόσια πάνω στους «τοίχους» και πολλά άλλα. Το Twitter: είναι για μικρά μηνύματα, ενημερώσεις εκδηλώσεων έκτακτες ειδήσεις, προώθηση blogposts. Τους επιτρέπει να στείλουν άμεσα ένα συνοπτικό μήνυμα σε μια ομάδα 1000 ατόμων, και τους δίνει τη δυνατότητα να αλληλοεπιδρούν με άλλους ανθρώπους με έναν one-on-one τρόπο. Το YouTube: αποτελεί ένα εργαλείο προβολής ενός μικρού βίντεο, αλλά δεν μπορεί να υποτιμηθεί διότι είναι μια μηχανή αναζήτησης που έρχεται δεύτερη σε χρήση μετά το Google. Το Flickr: χρησιμοποιείται για τη δημοσίευση φωτογραφιών των δραστηριοτήτων του πολιτικού. Με περισσότερα από 4 δισεκατομμύρια εικόνες και πάνω από 30 εκατομμύρια μηνιαίους επισκέπτες, αποτελεί σημαντικό δίκτυο προώθησης και ενημέρωσης. H ολοένα και αυξανόμενη δομική αναξιοπιστία των παραδοσιακών Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας στην ενημέρωση παροτρύνει τους χρήστες του διαδικτύου να στρέφονται στα κοινωνικά δίκτυα καθώς έχουν τη δυνατότητα να κινηθούν πέρα από το όριο του μονόλογου των παραδοσιακών ΜΜΕ και να τον μετατρέψουν σε ένα ευρύτερο πολιτικό διάλογο προσφέροντας παράλληλα και διαδραστικότητα. Τα κοινωνικά δίκτυα είναι κοινά αποδεχτό από πολιτικούς επικοινωνιολόγους ότι αποτελούν μια σημαντικότατη παράμετρος γιατί περιλαμβάνουν:  Επέκταση: βοηθούν τους πολιτικούς να προσεγγίσουν μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων μέσα σε ένα μεσοπρόθεσμο διάστημα. 10

 Συμμετοχή: διασυνδέουν ενεργά του πολιτικούς με τους υποψήφιους ψηφοφόρους, σε αντίθεση με την τηλεόραση, το ράδιο, τα μηνύματα και την αποστολή ηλεκτρονικών ταχυδρομείων,  Ιδέες και Στόχοι: δίνουν τη δυνατότητα στους πολιτικούς να μοιραστούν άμεσα τις πεποιθήσεις, τους στόχους και τα επιτεύγματά τους με τους ψηφοφόρους κάνοντας τους να έχουν την εντύπωση ότι εμπλέκονται και εκείνοι ενεργά στη διεξαγωγή της εκστρατείας.  Παρασκήνιο: επιτρέπουν στους πολιτικούς να δώσουν στους υποστηρικτές τους, μια προβολή από παρασκήνια της προεκλογικής τους καμπάνιας.  Ψηφιακοί ακόλουθοι γίνονται ψηφοφόροι: Διαφορετικό πράγμα είναι να δημιουργήσουμε μια μεγάλη δεξαμενή ψηφιακών ακολούθων και διαφορετικό να μετατρέψουμε αυτή σε ψήφους.  Επεξεργασία Δεδομένων: παρέχουν στους σχεδιαστές των πολιτικών εκστρατειών τη δυνατότητα να παρακολουθούν το πώς εξελίσσεται η εκστρατεία μέσω δεδομένων που περιέχουν όλες τις αναφορές καθώς και συναισθήματα των αναφορών. Το πιο επιτυχημένο παράδειγμα πολιτικής εκστρατείας κοινωνικών δικτύων αποτελεί ο αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα ο οποίος και κέρδισε στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου 2008 τον αντίπαλο του Τζον Μακέιν. Οι πολιτικοί αναλυτές παραδέχονται ότι ο Ομπάμα κατάλαβε και αξιοποίησε στο έπακρο τις δυνατότητες των πλατφόρμων κοινωνικής δικτύωσης. Χρησιμοποιώντας τη δική του ιστοσελίδα mybarackobama.com, αλλά και δημοφιλείς (Facebook–MySpace) και εξειδικευμένες (redandblueamerica) ιστοσελίδες κατάφερε να συγκεντρώσει χρήματα, να προσελκύσει ψηφοφόρους, και να δημοσιοποιήσει εκδηλώσεις της προεκλογικής του εκστρατείας. Ο Ομπάμα απέκτησε ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι του αντίπαλου του Τζον Μακέιν από τη στιγμή που συγκέντρωσε χρήματα και οργάνωσε με τον καλύτερο τρόπο τους εθελοντές που συμμετείχαν στην προεκλογική εκστρατεία του. Ο αμερικανός πρόεδρος κατάφερε να αποκτήσει στο Facebook 2.4 εκατομμύρια υποστηρικτές σε σύγκριση με τους 640.000 του Μακέιν. Οι πολιτικοί ενσωματώνουν τα κοινωνικά δίκτυα στις πολιτικές εκστρατείες τους για να προσεγγίσουν τους νεαρούς ενήλικες οι οποίοι έχουν στρέψει πλέον την προσοχή τους στα κοινωνικά δίκτυα. Ο ρόλος των κοινωνικών δικτύων στις εκλογικές αναμετρήσεις έχει μελετηθεί εκτενώς για την επιρροή τους στη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων και το πόσο σημαντικός είναι το αποκαλύπτουν τα στοιχεία. Η επιρροή των κοινωνικών δικτύων στην πολιτική διαφαίνεται και από μια έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2012 με τίτλο «A 61-Million-Person Experiment in Social Influence and Political Mobilization» που βασίστηκε στη μελέτη μηνυμάτων για πολιτική κινητοποίηση που παραδόθηκαν σε 61 εκατομμύρια χρήστες του Facebook κατά τη διάρκεια των αμερικάνικων εκλογών του 2010 για την ανάδειξη των νέων αντιπροσώπων στο Κογκρέσο. Τα ευρήματα έδει11

ξαν ότι τα μηνύματα αυξήσαν την προσέλευση των ψηφοφόρων κατά 340.000 άτομα. Μια άλλη έρευνα που έγινε από την εταιρεία Ipsos Mori το 2015 με τίτλο «A third of young people think social media will influence their vote» έδειξε ότι τα κοινωνικά δίκτυα έχουν πιο μεγάλη επίδραση στις ηλικίες 18 έως 24 ετών. Το περισσότερο από το ένα τρίτο (34%) αυτής της ηλικιακής ομάδας ανέφερε ότι η ψήφος τους μπορεί επηρεαστεί όταν διαβάζουν για πολιτική από τις κοινωνικά δίκτυα και σε δεύτερο βαθμό από τις τηλεοπτικές συζητήσεις. Η διαπίστωση αυτή ωθεί τους υποψήφιους να αυξάνουν των προϋπολογισμούς των δαπανών για διαφήμισή σε κοινωνικά δίκτυα. Μια ακόμα έρευνα με τίτλο «New Media and Youth Political Action» του 2011 διαπίστωσε ότι το 41% των νέων ηλικίας μεταξύ 15 και 25 ετών είχαν συμμετάσχει σε κάποιο είδος πολιτικής συζήτησης ή δραστηριότητας στο διαδίκτυο. Κοινωνικά δίκτυα και κινητοποιήσεις Τα κοινωνικά δίκτυα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και στην κινητοποίηση μαζών και έχουν αποδείξει (Αραβική «Άνοιξη) ότι έχουν τη δύναμη να μεταβάλλουν τις πολιτικό-κοινωνικές ισορροπίες. Ο αριθμός των ατόμων τα οποία είναι χρήστες των κοινωνικών δικτύων αυξάνονται συνεχώς εξαιτίας της προσβασιμότητας στο διαδίκτυο, με αποτέλεσμα η επικοινωνία για κοινά ζητήματα να γίνεται πιο έντονη καθώς συνδέονται άτομα με κοινές ιδεολογίες και ανησυχίες. Το βασικό σημείο για τις κινητοποιήσεις και για κάθε διαδήλωση είναι το κίνητρο, που θα ωθήσει τα άτομα να εγκαταλείψουν τις ανέσεις του καναπέ τους και να βγούνε στο χάος του δρόμου, να διαδηλώσουν και να αμφισβητήσουν ευθέως τις κυβερνήσεις και τα κατασταλτικά τους μέτρα. Τα κοινωνικά δίκτυα παρέχουν τη δυνατότητα στους επιτελείς των κινημάτων να διασυνδεθούνε με ομοϊδεάτες τους με πολύ χαμηλό κόστος. Παράλληλα και ανέντακτα άτομα μπορούν να συνδεθούν με μια ομάδα του Facebook ή να ακολουθήσουν ένα Twitter και να το πράξουν ακόμα και με ανωνυμία για να μην εκτεθούν, από το να παρακολουθήσουν μια εκδήλωση και να συμμετέχουν σε πορεία. Τα κοινωνικά δίκτυα διαδίδουν ταχύτητα το επαναστατικό πνεύμα, όχι μόνο με ιδεολογικά μηνύματα αλλά στέλνοντας και οδηγίες για επιχειρησιακά πλάνα και για εκπαίδευση μέσω αποστολής μηνυμάτων και ανάρτησης βίντεο στο YouTube. Παράλληλα οι διοργανωτές μέσω των κοινωνιών δικτύων μπορούν να μετακινήσουν ανά πάσα στιγμή την ημερομηνία μιας κινητοποίησης αν κρίνουν ότι εξυπηρετεί καλύτερα τους σκοπούς τους καθώς με μια ανάρτηση στο Facebook και ένα Tweet, έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν άμεσα με τους εκατοντάδες ή χιλιάδες εκατοντάδες συναγωνιστές τους κάνοντάς τους μαζική έκκληση κινητοποίησης μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Η μαζική κινητοποίηση έχει και ένα χαμηλό οργανωτικό και επικοινωνιακό κόστος γεγονός που δείχνει ότι ένα κίνημα αποτελεί καθαρά 12

εσωτερική υπόθεση της χώρας. Ότι δεν εξαρτάται από εξωτερική χρηματοδότηση που στις περισσότερες περιπτώσεις δημιουργεί αρνητικές εντυπώσεις και αποδυναμώνει την επιχειρηματολογία του. Επιπλέον οι εφαρμογές των κοινωνικών δικτύων και στα κινητά τηλέφωνα δίνουν μια επιπλέον ώθηση στην κινητοποιήσεις καθώς οι χρήστες διασυνδέονται χωρίς να βρίσκονται πάνω από ένα κομπιούτερ. Τα smartphones αντικαθιστούν τα της προηγούμενης γενιάς κινητά τηλέφωνα κάνοντας ακόμα πιο εύκολη την επικοινωνία και την μετακίνηση των υποστηρικτών ενός κινήματος. Παράλληλα οι πληροφορίες που κοινοποιούνται στα κοινωνικά δίκτυα διαδίδονται άμεσα και σε διεθνές επίπεδο που σημαίνει ότι είναι προσβάσιμες σε μεγαλύτερες και γεωγραφικά εκτενέστερες ποικιλόμορφες ομάδες. Αν και η κινητοποίηση/ επανάσταση απευθύνεται στο ντόπιο πληθυσμό, το περιφερειακό και διεθνές ακροατήριο των κοινωνικών δικτύων διαδραματίζει το δικό ρόλο στο να διασφαλιστεί ότι το μήνυμα ενός ατόμου ή μια ομάδας ατόμων, δεν θα χαθεί και ότι θα ακουστεί και διαδοθεί. Η εξαφάνιση ενός ακτιβιστή για παράδειγμα είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει την προσοχή της διεθνής κοινότητας και των οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς με την κοινοποίηση των κοινωνικών δικτύων θα προκαλέσει τον κατάλληλο θόρυβο που θα δημιουργήσει και τις απαραίτητες αλυσιδωτές αντιδράσεις. Το γεγονός ότι το μήνυμά θα γίνει ευρέως γνωστό ενισχύει και την πεποίθηση των διαδηλωτών ότι δεν είναι μόνοι τους στον αγώνα που κάνουν εναντίον ενός καθεστώτος. Τα κοινωνικά δίκτυα επίσης δημοσιοποιούν στοιχεία και για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που δεν προβάλλονται από τη συνηθισμένη κάλυψη των παραδοσιακών ΜΜΕ και από τις Μη - Κυβερνητικές οργανώσεις. Κάποιες φορές τα κοινωνικά δίκτυα καταφέρνουν να διαπεράσουν ακόμα και τους μηχανισμούς που επινοούν τα καταπιεστικά καθεστώτα για να τα ελέγξουν. Η χρήση των κοινωνικών δικτύων διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην επιτυχία της αιγυπτιακής επανάστασης του 2011 που οδήγησε στην πτώση του καθεστώτος Μουμπάρακ. Τα κοινωνικά δίκτυα εισήγαγαν την ταχύτητα και τη διαδραστικότητα κάτι που δεν εφικτό με τις παραδοσιακές τεχνικές κινητοποίησης που βασίζονται σε χρήση φυλλαδίων, αφισών και άλλων τέτοιων μέσων. Τα κοινωνικά δίκτυα έδωσαν τη δυνατότητα στους αιγύπτιους ακτιβιστές (εντός και εκτός χώρας) να παρακολουθήσουν τις διαδηλώσεις στην Αίγυπτο καθώς συνδέθηκαν και συμμετείχαν στις συζητήσεις. Το γεγονός ότι ένας αριθμών ακτιβιστών είχε επαρκείς γνώσεις στη χρήση κοινωνικών δικτύων έδωσε πνοή στην επανάσταση καθώς δημιούργησε ομαδικούς λογαριασμούς σε Facebook, προσωπικά μπλοκ και Τwitter, γεγονός που οδήγησε στο να αποκτήσουν περισσότερους υποστηρικτές και να κάνουν διάλογο για την κατάσταση που επικρατούσε στην Αίγυπτο. Το καλοκαίρι του 2010 δημιουργήθηκε ένας ομαδικός λογαριασμός στο Facebook ο «Είμαστε όλοι Χαλίντ Σαίντ» ως επακόλουθο του θανάτου ενός νεα13

ρού ακτιβιστή. Αν και ο λογαριασμός αρχικά δημιουργήθηκε για να δώσει πληροφορίες για το θάνατο του Σαίντ σταδιακά εξελίχθηκε σε ένα φόρουμ συζητήσεων και προσέλκυσης νεαρών πολιτικών ακτιβισμών. Επιπλέον μέλη της ομάδας των ακτιβιστών χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο για διαδώσουν πληροφορίες για τα αδικήματα που διέπραττε το καθεστώς Χόσνι Μουμπάρακ. Σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της επανάστασης διαδραμάτισε και το γεγονός ότι ένας αριθμός νέων ακτιβιστών κοινωνικών δικτύων αντάλλασσε για σχεδόν δυο χρόνια πληροφορίες που βοήθησαν στο να ξεκινήσει η μαζική κινητοποίηση καθώς είχε διαμορφωθεί από πριν στα κοινωνικά δίκτυα μια εικόνα για τις δραστηριότητες του καθεστώτος Μουμπάρακ. Η αιγυπτιακή επανάσταση απέδειξε τις τεράστιες δυνατότητες των κοινωνικών δικτύων στην οργάνωση και στις κινητοποιήσεις μεγάλης κλίμακας. Η χρήση των κοινωνικών δικτύων βοήθησε στο να προσελκύσει η επανάσταση την τοπική και διεθνή προσοχή για τους αγώνες των ακτιβιστών, την εικόνα των οποίων είχε απαγορεύσει το καθεστώς με στόχο να απομονώσει τους συμμετέχοντες στις κινητοποιήσεις. Όμως όπως και κάθε άλλο μέσο, τα κοινωνικά δίκτυα έχουν και αυτά τα μειονεκτήματά τους καθώς το χαμηλό κόστος της επικοινωνίας μειώνει και το επίπεδο της ασφάλεια τους. Οι κοινοποιήσεις στο Facebook και τα ιδιωτικά μηνύματα μπορούν να εντοπιστούν από τις αρμόδιες κυβερνητικές αρχές. Ταυτόχρονα τα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να μετατραπούν και σε ένα πολύτιμο εργαλείο συλλογής πληροφοριών. Η εξάρτηση ενός ατόμου από τα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να αξιοποιηθεί από ένα καθεστώς που θέλει να εξουδετερώσει ή να ελέγξει το διαδίκτυο καθώς και τα εγχώρια δίκτυα ανταλλαγής μηνυμάτων. Κοινωνικά δίκτυα και εταιρικό μάρκετινγκ Τα κοινωνικά δίκτυα είναι άμεσα συνδεδεμένα με τις εταιρίες καθώς τους παρέχουν ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα, τη δυνατότητα να απευθυνθούν σε μια αγορά τεράστιου μεγέθους, σε μια αγορά χωρίς σύνορα, δηλαδή χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς. Τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν ένα πανίσχυρο εργαλείο για τις επιχειρήσεις καθώς τους προσφέρουν σημαντικά οφέλη όπως:  Έσοδα: η πιο προφανής ευκαιρία για τη δημιουργία εσόδων μέσα από την οικοδόμηση μιας κοινότητας κοινωνικών δικτύων ή από την διαφήμιση προϊόντων ή από την παροχή υπηρεσιών.  Ανάπτυξη Εμπορικού Σήματος: οι πελάτες μπορούν να συνδεθούν με την εταιρεία και να επικοινωνήσουν σε ένα πιο προσωπικό επίπεδο, με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί περαιτέρω το εμπορικό σήμα.  Προσέλκυση νέων πελατών: Οι εταιρικές καμπάνιες στα κοινωνικά δίκτυα δίνουν την ευκαιρία στις επιχειρήσεις να προσελκύσουν νέους πελάτες με προσφορές ή δώρα.

 Έρευνα: μια απλή σύνδεση με τα κοινωνικά δίκτυα αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να δει μια επιχείρηση πως αντιδρούν οι ανταγωνιστές της ή να ανακαλύψει τι λένε οι πελάτες της.  Δικτύωση: ένας πολύτιμο τρόπος για ανταλλαγή ιδεών με ομοϊδεάτες ώστε να βελτιωθεί η εικόνα της επιχείρησης.  Στρατολόγηση: κάποιες εταιρίες χρησιμοποιούν για να διαφημίσουν θέσεις εργασίες. Το LinkedIn μπορεί να βοηθήσει την εταιρεία να προσελκύσουν εξειδικευμένα ακόμα για τις θέσεις που χρειάζεται.  Βελτιστοποίηση Ιστοσελίδων για τις Μηχανές Αναζήτησης (SEO):H κατάταξη μιας ιστοσελίδας σε καλή σειρά στα αποτελέσματα αναζήτησης των διαφόρων μηχανών αναζήτησης επηρεάζεται κάποιες φορές από το μέγεθος και την επιρροή των κοινωνικών δικτύων που χρησιμοποιεί μια επιχείρηση. Εξίσου μεγάλης σπουδαιότητας είναι και η καταγραφή και ανάλυση των δεδομένων των κοινωνικών δικτύων σε πραγματικό χρόνο που δίνει στους επιτελείς των εταιρειών την εικόνα της στρατηγικής που ακολουθούν, δηλαδή αν είναι πετυχημένη και τις βελτιώσεις που απαιτούνται. Οι εταιρείες μπορούν να έχουν απάντηση από τα κοινωνικά δίκτυα για ερωτήματα όπως: (α) ποιος μιλάει για αυτές, (β) πόσο συχνά, (γ) για ποιο πράγμα συζητούν, (δ) ποια είναι η γνώμη των χρηστών για τις τρέχουσες προσφορές, (ε) πόσα «χτυπήματα» έχουν οι αναφορές για το προϊόν. Η ανάλυση δεδομένων των κοινωνικών δικτύων μπορεί να γίνει είτε μέσω της Παρακολούθησης των Κοινωνικών Δικτύων (social media monitoring) είτε μέσω της Κοινωνικής Πληροφόρησης (social intelligence). Το τμήμα μάρκετινγκ πολλών εταιρειών βασίζεται στην ανάλυση δεδομένων των κοινωνικών δικτύων για να δουν πώς οι καταναλωτές σκέφτονται και συμπεριφέρονται για το προϊόν τους. Η διοχέτευση αυτών των πληροφοριών είναι εκείνη που θέλουν και χρειάζονται οι εταιρείες για να αναπτύξουν μια Κοινωνική Πληροφόρηση που να είναι προνοητική, παγκόσμιας εμβέλειας και ικανή να λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο. Τα πολυάριθμα εργαλεία επιτρέπουν στους αναλυτές τη δημιουργία δυναμικών χαρτών που θα εντοπίσουν το σημείο της πληροφορίας και θα παρακολουθήσουν τα νέα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο (realtime). Η Παρακολούθηση Κοινωνικών Δικτύων δίνει τη δυνατότητα στις εταιρείες να αποκτήσουν πρόσβαση και να εκτιμήσουν ιδιαίτερες πληροφορίες που προέρχονται από πηγές ειδήσεων του διαδικτύου, από συζητήσεις από εμπειρογνώμονες, καθώς και από τα σχόλια των πελατών. Το λογισμικό χρησιμοποιείται για να παράγονται αναφορές που αποστέλνονται άμεσα σε φορείς λήψης αποφάσεων της εταιρείας. Η Κοινωνική Πληροφόρηση παρέχει και εικόνα για τα σχέδια των ανταγωνιστών, των προμηθευτών και των πελατών. Οι εταιρείες προσλαμβάνουν άτομα με εξαιρετικές ικανότητες στην έρευνα και στην ανάλυση. Οι

συγκεκριμένοι αναλυτές θα πρέπει να γίνουν «κυνηγοί» πληροφοριών παρά συλλέκτες πληροφοριών. Ωστόσο μια συγκριτική αντιπαράθεση της Παρακολούθησης Κοινωνικών Δικτύων και της Κοινωνικής Πληροφόρησης κρίνεται ιδιαίτερη χρήσιμη για να κατανοήσουμε τι ακριβώς προσφέρουν και ποιος είναι οι ιδανικοί υποψήφιοι για την καθεμία. Η Παρακολούθηση Κοινωνικών Δικτύων (socialmediamonitoring) είναι η πρώτη γενιά «ακούσματος» των κοινωνικών δικτύων. Βασίζεται σε «λέξεις – κλειδιά» (keywords) , επιτρέποντας στον χρήστη να εισάγει έναν καθορισμένο αριθμό όρων για να ερευνήσει τις συνομιλίες κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, όπως το Twitter και το Facebook. Αποτελούν ιδανική λύση για εταιρείες που έχουν πολύ συγκεκριμένα θέματα και συζητήσεις καθώς ερευνούν ένα σχετικά εύκολα καθορισμένο σύνολο «λέξεωνκλειδιών». Η Παρακολούθηση Κοινωνικών Δικτύων καταδεικνύει την βασική τάση για το κατά πόσο ένα εμπορικό σήμα αρέσει στους καταναλωτές, καταγράφει τα συναισθήματα αλλά δεν διευκρινίζει τι οδηγεί σε αυτό το συναίσθημα. Ο ιδανικός υποψήφιος είναι οι επιχειρήσεις που θέλουν ένα απλό βαρόμετρο των κοινωνικών δικτύων για να μελετήσουν το εμπορικό τους σήμα. Η Κοινωνική Πληροφόρηση (social intelligence)από την πλευρά της είναι η επόμενη γενιά «ακούσματος» των κοινωνικών δικτύων. Δίνει μια πολυδιάστατη εικόνα του προϊόντος, τα χαρακτηριστικά, την προώθηση, τους αγοραστές, τους καταναλωτές και την επιρροή. Προσφέρει μια βαθύτερη ανάλυση των τάσεων, την παρακολούθηση της συμπεριφοράς και μια συνολικότερη εικόνα. Η Κοινωνική Πληροφόρηση απαιτεί επεξεργασία μεγάλου αριθμού δεδομένων, φιλτράρισμα και ταξινόμηση δισεκατομμυρίων καθημερινών συζητήσεων των κοινωνικών δικτύων, όπου εκτείνεται πολύ πιο πέρα από το Facebook και το Twitter. Τα προηγμένα λογισμικά ενσωματώνουν και μια σύνθετη μοντελοποίηση στην εφαρμογή των «λέξεωνκλειδιών» για τον εντοπισμό βασικών εννοιών σε μια συζήτηση που διεξάγεται μέσα σε ένα άπειρο αριθμό κοινωνικών εκφράσεων. Το πιο ισχυρό σημείο της Κοινωνικής Πληροφόρησης είναι ότι τείνει να προσφέρει πολύ συγκεκριμένες γνώσεις που μπορεί εύκολα να τις εκμεταλλευτεί μια εταιρεία. Η στρατηγική της χαρτογράφηση των μετακινήσεων των πελατών, του καταναλωτή, των καταγραφών της ζήτησης και της καταγραφής του συναισθήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για στη λήψη αποφάσεων για την άσκηση της εταιρικής στρατηγικής. H Κοινωνική Πληροφόρηση μπορεί επίσης να ανιχνεύσει τον κίνδυνο και τις απειλές που προκύπτουν μέσα από τις κοινοποιήσεις, τους σχολιασμούς των κοινωνικών δικτύων ώστε η εταιρεία να μεριμνήσει για την προστασία της ίδιας και του προϊόντος της. Η μεγαλύτερη πρόκληση για την Κοινωνική Πληροφόρηση είναι ο συνδυασμός των τεχνολογικών εξελίξεων και της εξιδεικευμένης γνώσης. Η επεξεργασία δισεκατομμυρίων καθημερινών συζητήσεων στα κοινωνικά δί16

κτυα απαιτεί εξελιγμένα λογισμικά επεξεργασίας δεδομένων για να καταγραφούν οι τάσεις μέσα από μια τεράστια ποσότητα περιεχομένου. Η εμπειρία και γνώση του αναλυτή είναι η παράμετρος που κάνει τη διαφορά καθώς αυτός έχει τη δυνατότητα να ερμηνεύσει και να αναλύσει τα δεδομένα για να παράγει το σωστό συμπέρασμα. Η Κοινωνική Πληροφόρηση είναι ιδανική για τις εταιρίες που επιθυμούν να κατανοήσουν σε βάθος τις αγορές, τους αγοραστές, τους καταναλωτές και τους ανταγωνιστές τους. Από την άλλη πλευρά, είναι επίσης ιδανική και για εταιρίες που επιδιώκουν να εντοπίσουν και να παρακολουθήσουν αναδυόμενες απειλές όπως μποϊκοτάζ, διαμαρτυρίες, εκβιασμούς, μηνύσεις και κλοπή εμπορικού σήματος. Τα κοινωνικά δίκτυα κρίνονται απαραίτητα για την ανάπτυξη μια εταιρίας και για την προώθηση των προϊόντων της εξαιτίας της τεράστιας δυναμικής που παρουσιάζουν. Μια έρευνα του Σεπτεμβρίου 2014 του γνωστού Pew Research Center έδειξε ότι το 71% των αμερικανών συνδεδεμένων (online) ενηλίκων χρησιμοποιεί Facebook, το 23% κάνει χρήση Twitter, το 26% χρήση του Instagram, το 28% του Pinterest και το 28% χρήση του LinkedIn. Τα κοινωνικά δίκτυα περιλαμβάνουν τους πελάτες των εταιριών, τους εν δυνάμει πελάτες, τους ανταγωνιστές και αποτελούν το πιο ισχυρό μέσο προβολής στην ψηφιακή εποχή.

Βιβλιογραφία “Benefits of social media”, http://www.business.gov.au/businesstopics/business-planning/social-media/Pages/benefits-of-social-media.aspx Nahed Eltantawy, Julie B. Wiest, “The Arab Spring- Social Media in the Egyptian Revolution: Reconsidering Resource Mobilization Theory”, International Journal of Communication 5, (2011), Feature 1027-1224 Jonathan Gray, Liliana Bunegrou, Lucy Chambers “The Data Journalism Handbook” http://datajournalism.okfn.gr/index.html R. Kay Green, “The Game Changer: Social Media and the 2016 Presidential Election” Huffington Post, 11/16/2015, http://www.huffingtonpost.com/rkay-green/the-game-changer-social-m_b_8568432.html Mark Harrington, “Social Media Monitoring vs. Social Intelligence”, Social Business News, 28/ 8/ 2013. http://www.socialbusinessnews.com/listeninglook-social-monitoring-vs-social-intelligence/ Ryan Holmes, “Why Businesses Can’t Survive without Social Media”, Fortune 18/11/2015, http://fortune.com/2015/11/18/businesses-cant-survivesocial-media/ How does social media use influence political participation and civic engagement? A meta-analysis”, Journalists Resource, 18/10/ 2015, http://journalistsresource.org/studies/politics/digital-democracy/socialmedia-influence-politics-participation-engagement-meta-analysis Sarah Joseph, “Social media, political change, and human rights” Boston College International and Comparative Law Review, 1-1-2012 / Volume 35, Issue 1 Marko Papic & Sean Noonan, “Social Media as a Tool for Protest”, Stratfor, 3/02/2011, https://www.stratfor.com/weekly/20110202-social-media-toolprotest Clay Schossow, “Using Social Media in Political Campaigns”, New Media Campaigns 21/8 2013 http://www.newmediacampaigns.com/page/usingsocial-media-in-political-campaigns

“Social Media and Political Campaigns: What are the Benefits of Social Media?” Campaign Com, 15/05/ 2011, http://campaignon.com/blog/politicalcampaigns/social-media-and-political-campaigns-what-are-the-benefits-ofsocial-media/ “Social Networking Fact Sheet”, Pew Research Center, http://www.pewinternet.org/fact-sheets/social-networking-fact-sheet/ Ιουλία Ντάγκα, «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην υπηρεσία της πολιτικής ατζέντας», Μedianalysis, 8 Απριλίου 2015, http://bit.ly/1DFCUCl

Αναλύσεις

Η Ελλάδα «Καζαμπλάνκα της Ευρώπης» ή μοντέλο ενσωμάτωσης μεταναστών; 18/03/16 Εν αναμονή των αποτελεσμάτων της Συνόδου Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας για μια λύση στο μεταναστευτικό, η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη εμφανίζεται απαισιόδοξη και προβληματίζεται και για το κατά πόσο μπορούν οι μετανάστες να ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία. Οι οντότητες «Ενσωμάτωση Μεταναστών», «Κέντρα Κράτησης Μεταναστών», «Ειδομένη» κατέγραψαν σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 247.053 συνολικές αναφορές στο ελληνικό διαδίκτυο για την χρονική περίοδο 1 – 16 Μαρτίου 2016. Οι υπό εξέταση τρεις οντότητες έχουν μια κυριαρχία στο Τwitter καθώς συγκέντρωσαν και το μεγαλύτερο αριθμό αναφορών.

Τα συναισθήματα για «Ενσωμάτωση Μεταναστών», «Κέντρα Κράτησης Μεταναστών», «Ειδομένη» παρουσιάζουν την ίδια εικόνα καθώς και οι τρεις οντότητες καταγράφουν πολύ μεγάλο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων σε σύγκριση με τα ουδέτερα και τα θετικά. Τα social media αντιμετωπίζουν με ιδιαίτερη ανησυχία τις εξελίξεις και όπως θα δούμε στη συνεχεία δίνουν τη δική τους μοναδική ερμηνεία.

Θεματολογία Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο για την υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώθηκε στα γεγονότα της Ειδομένης, την ανεπάρκεια της κυβέρνησης στο μεταναστευτικό, για το ότι η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου και για τις επιπτώσεις της «καθόδου» των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία. Αναλυτικότερα στις κύριες αναφορές σύμφωνα με το Τop 10 Topics συμπεριλαμβάνονται:  στα όριά του έχει φτάσει ο Πειραιάς από τους 4.000 πρόσφυγες που βρίσκονται στο λιμάνι.  ο πρώην γερμανός υπουργός Εργασίας Νόρμπερτ Μπλουμ, διέψευσε την ανάμειξή του στη σύνταξη του φυλλαδίου που μοιράστηκε στους μετανάστες της Ειδομένης  σύμφωνα με τα στοιχεία του Συντονιστικού Οργάνου Διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης οι πρόσφυγες υπολογίζονται σε 43.407 σε όλη τη χώρα  Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας και επικεφαλής του Συντονιστικού Οργάνου Διαχείρισης της Προσφυγικής Κρίσης, Δημήτρης Βίτσας ανακοίνωσε σχέδιο ανασυγκρότησης του υπουργείο Μεταναστευτικής πολιτικής  Οι αρχές των Σκοπίων συνέλαβαν πάνω από 50 ξένους φωτορεπόρτερ, εικονολήπτες, ακτιβιστές και μέλη ΜΚΟ.

 Ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας και Ο συντονιστής Μεταναστευτικής Πολιτικής της ΝΔ Βασίλη Κικίλιας χαρακτήρισαν «εν δυνάμει υγειονομική βόμβα την Ειδομένη»  8.500 νέες θέσεις φιλοξενίας θα είναι διαθέσιμες για τους πρόσφυγες μέσα στις επόμενες ημέρες. Συμπεράσματα Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη με βάση την λεπτομερή εξέταση των ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων του paloPro φαίνεται να συνειδητοποιεί πώς το μεταναστευτικό αλλάζει σταδιακά τις δομές της ελληνικής κοινωνίας καθώς και να έχει γνώση για το πολιτικό και επικοινωνιακό «παιχνίδι» που βρίσκεται σε εξέλιξη: H ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη πιο συγκεκριμένα αντιλαμβάνεται: (1) ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει χωρίς επιτυχία την χώρα ως ένα φυσικό σύνορο, δηλαδή μια πλατφόρμα μετάβασης των μεταναστών προς τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. (2) ότι η Ελλάδα φαίνεται με δηλώσεις των κυβερνητικών αξιωματούχων να θεωρεί τον εαυτό της ως κάτι διαφορετικό από την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς την κατηγορεί και της επιρρίπτει ευθύνες για την μεταναστευτική κρίση (3) ότι τα κράτη των δυτικών Βαλκανίων εφαρμόζουν μια πολιτική ασφαλείας για να προστατεύσουν τα σύνορά τους και ότι γνωρίζουν ακριβώς τι αριθμό μεταναστών μπορούν να δεχτούν. Ακολουθούν μια πολιτική ασφάλειας των συνόρων κάτι που δεν έκανε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όταν άνοιξε τα σύνορα στους μετανάστες. (4) ότι μετανάστες δεν έχουν υποστήριξη και δεν έχουν εκφραστεί υπέρ αυτών ούτε οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί των δυτικών Βαλκανίων. Η Ελλάδα πρέπει μόνη της να διαχειριστεί τις χιλιάδες εισροές μεταναστών. (5) ότι δεν υπάρχει μια πειστική αντίδραση της αντιπολίτευσης για την Ειδομένη και η επίσκεψη του πρόεδρου της ΝΔ Κυριάκου Μητσοτάκη δεν έπεισε το σύνολο των χρηστών του διαδικτύου. (6) ότι εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για τη δράση και το ρόλο των ΜΚΟ στην Ειδομένη, που με επιλεκτική κάλυψη των ΜΜΕ αποφεύγουν να γίνονται επίκεντρο της δημοσιότητας αν και είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για τη λειτουργία του καταυλισμού. Τα ΜΜΕ επικεντρώθηκαν στη σύλληψη των φωτορεπόρτερ και μελών ΜΚΟ από τις αρχές ασφαλείας των Σκοπίων και δεν εξέτασαν περαιτέρω το θέμα του επίμαχου φυλλαδίου με τις οδηγίες για το πέρασμα του φράκτη. (7) ότι οι τοπικές κοινωνίες, όπως προκύπτει από έναν αριθμό tweets και αναρτήσεων Facebook,εκφράζουν τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από τη φιλοξενία μεταναστών, που όμως δεν βρίσκουν καμία ανταπόκριση από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς. Το αποτέλεσμα είναι να εκμεταλλεύονται την κατάσταση ακροδεξιά και εθνικιστικά στοιχεία για να 25

ενισχύσουν τα ερείσματα τους μέσα σε αυτές τις τοπικές κοινωνίες (μιλάνε για εισβολή μεταναστών). (8) ότι οι ένοπλες δυνάμεις είναι οι μόνες που μπορούν να προσφέρουν οργανωμένη υλικοτεχνική βοήθεια στους μετανάστες. Παράλληλα αποτελούν και την μόνη εγγύηση για την προστασία από θυλάκες μεταναστών. Εκτιμάται ως θετική η εμπλοκή των ενόπλων δυνάμεων στην μεταναστευτική κρίση. (9) ότι οι αυξανόμενες ροές μεταναστών από την Τουρκία πρέπει να μειωθούν με κάποιο τρόπο χωρίς όμως να θιγούν τα ελληνικά συμφέροντα και ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένα σκληρό «πάρε- δώσε» ΕΕ και Τουρκίας. (10) ότι υπάρχει ένα έντονο αίσθημα ανασφάλειας αναφορικά με την ενσωμάτωση των μεταναστών, που έχει να κάνει με τους παράγοντες ασφάλεια, υγεία, εγκληματικότητα. Η ίδρυση αποκλειστικών οικονομικών ζωνών με μετανάστες δεν παραβλέπετε από χρήστες του διαδικτύου που τις θεωρούν ως αρχή δημιουργίας μουσουλμανικών κοινοτήτων. (11) ότι η Ελλάδα μετατρέπεται πλέον από πέρασμα μεταναστών σε τεράστιο hotspot της Ευρώπης. (12) ότι επιθυμεί μια βιώσιμη λύση για το μεταναστευτικό βασισμένη σε δύο παραμέτρους: μια ισορροπημένη συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας για την ανάσχεση των προσφυγικών ροών και μια κοινή γραμμή από κυβέρνηση και αντιπολίτευση για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.

Το μεταναστευτικό ζωντανεύει τα «φαντάσματα» της Βαλκανικής Οδού 12/03/16 Το μεταναστευτικό αποτελεί ένα θέμα που συνεχίζει να προβάλλεται έντονα και να προκαλεί ανησυχία. Ταυτόχρονα αποτελεί και ένα συνδυασμό πολιτικό- κοινωνικών, οικονομικών και διεθνολογικών παραμέτρων, γεγονός που φαίνεται να αντιλαμβάνεται η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη παρά τη μονομερής σε κάποια σημεία κάλυψη του περιεχομένου. Η υπό εξέταση οντότητες «Μεταναστευτικό», «Τουρκία», «Σκόπια», «Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις - ΜΚΟ», «Ισλαμική Τρομοκρατία» και «Οργανωμένο Έγκλημα» καταγράφουν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 138.244 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 29 Φεβρουαρίου – 11 Μαρτίου 2016 . Ωστόσο παρατηρούμε ότι η οντότητα «Οργανωμένο Έγκλημα» καταγράφει ελάχιστες αναφορές γεγονός που οφείλεται στο ότι δεν προβάλλεται.

Τα συναισθήματα για όλες τις υπό εξέταση οντότητες είναι στην πλειοψηφία τους αρνητικά και ακολουθούν τα ουδέτερα και μετά τα θετικά. To ελληνικό διαδίκτυο εμφανίζεται προβληματισμένο από τις εξελίξεις.

Θεματολογία Η θεματολογία για την περίοδο 29 Φεβρουαρίου – 11 Μαρτίου 2016 του ελληνικού διαδικτύου επικεντρώθηκε στο σφράγισμα της Βαλκανικής οδού, στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο ρόλο της Τουρκίας για το μεταναστευτικό, στην επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Σμύρνη και στις διάφορες ερμηνείες για τις εξελίξεις. Αναλυτικότερα :  Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου Ντόναλντ Τουσκ ανάφερε δεν είναι θέμα μονομερών δράσεων, αλλά κοινή απόφαση της ΕΕ των 28» το κλείσιμο των συνόρων.  Η γέννηση του πρώτου μωρού στην Ειδομένη και ότι θα εκκενωθεί μόλις ολοκληρωθούν τα κέντρα φιλοξενίας  Η ΠΓΔΜ κλείνει οριστικά τα ελληνοσκοπιανά σύνορα.  Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δέχθηκε μεταξύ άλλων, να μπορεί να δρα η Τουρκική χωροφυλακή στο Αιγαίο και στα νησιά με το πρόσχημα ότι θα συμβάλλει στην καταπολέμηση των παράνομων μεταναστευτικών ροών  Ο υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Μάρδας δήλωσε για τις ελληνοτουρκικές διαφορές ότι «Διπλωματικά, όπως πρέπει να κινηθούμε, κινούμαστε. Δεν βλέπουμε να υπάρχει άλλος τρόπος... Διαφορετικά, πόλεμος!»  Ιταλοί καραμπινιέροι στα σύνορα με Αλβανία για να προστατέψουν τη βαλκανική οδό.  Η Βουλγαρία στέλνει στρατό κατά μήκος της συνοριογραμμής για τον έλεγχό της. Συμπεράσματα Η ενδελεχής ανάλυση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων του paloPro μας δείχνει ότι η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη αντιλαμβάνεται ως εξής τις εξελίξεις για το μεταναστευτικό: (α) ότι οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων έκλεισαν τα σύνορα τους τόσο για να ελέγξουν τη ροή των μεταναστών αλλά και για να δείξουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι μπορεί να βασιστεί πάνω τους για αντιμετωπιστούν οι παρενέργειες της μετανάστευσης, ισλαμική τρομοκρατία, οργανωμένο έγκλημα. (β) ότι οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων φοβούνται ότι η μεταναστευτική κρίση μπορεί να αναζωπυρώσει τις εστίες ισλαμικού εξτρεμισμού εξαιτίας του ότι ανάμεσα στους μετανάστες βρίσκονται και τζιχαντιστές. (γ) ότι βλέπει την ελληνική κυβέρνηση να απομονώνεται, να μένει χωρίς συμμάχους και να πέφτει σε μια τουρκική παγίδα που έχει στόχο την προώθηση και παγίωση των τουρκικών αμφισβητήσεων στο Αιγαίο.

(δ) ότι οι ΜΚΟ που εμπλέκονται στο θέμα ανακούφισης των προσφύγων δεν είναι και η πιο ενδεδειγμένη λύση καθώς υπάρχουν καταγγελίες για αδιαφανείς δραστηριότητες, κυρίως στα νησιά. (ε) ότι το διαδίκτυο επικεντρώνεται κυρίως σε θέματα ανθρωπιστικής ευαισθησίας και ότι δεν γίνονται αναφορές σε κάποια περιστατικά βίας που έχουν διαπράξει κάποιοι μετανάστες. Η ελληνική διαδικτυακή γνώμη εμφανίζεται επιφυλακτική σε αυτή την κάλυψη των δημοσιευμάτων που αποτελεί μια συνήθης πρακτική προώθησης με στόχο τον επηρεασμό του θυμικού της κοινής γνώμης. (στ) ότι το «ψαγμένο διαδίκτυο» έχει εντοπίσει το ρόλο του οργανωμένου εγκλήματος στο μεταναστευτικό, παρά το γεγονός ότι δεν προβάλλεται ιδιαίτερα όπως και μας δείχνουν τα στοιχεία του paloPro.

Προσφυγική κρίση: Κέντρα εγκλωβισμένων ή φιλοξενούμενων ; 01/03/2016 Οι επιπτώσεις της μεταναστευτικής κρίσης δεν περιορίζονται μόνο στις εσωτερικές αντιδράσεις αλλά και επεκτείνονται και στις διπλωματικές σχέσεις με τους ευρωπαίους εταίρους μας. Η ελληνική επικράτεια μετατρέπεται σε απέραντο «στρατόπεδο προσφύγων» και η μεταναστευτική κρίση δείχνει να ξεφεύγει καθημερινά από κάθε έλεγχο. Η ελληνική διαδικτυακή γνώμη παρακολουθεί ανήσυχη τις εξελίξεις, εμφανίζεται ιδιαίτερα επιφυλακτική αλλά και απαισιόδοξη για την επόμενη μέρα. Οι οντότητες Αυστρία, Μεταναστευτικό και Νίκος Κοτζιάς καταγράφουν σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 31.164 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 22- 27 Φεβρουαρίου 2016. Η πλειοψηφία των αναφορών του ελληνικού διαδικτύου για Μεταναστευτικό και Αυστρία (με αφορμή το διπλωματικό επεισόδιο) καταγράφεται στο Τwitter ενώ για τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά ο μεγαλύτερος αριθμός αναφορών συγκεντρώνεται στα sites.

Τα συναισθήματα παρουσιάζουν την ίδια εικόνα για Μεταναστευτικό και Αυστρία καθώς κυριαρχούν τα αρνητικά έναντι ουδέτερων και θετικών συναισθημάτων. Όμως κάπως διαφοροποιημένα εμφανίζονται τα συναισθήματα για τον Νίκο Κοτζιά καθώς υπερτερούν τα ουδέτερα έναντι των αρνητικών και των θετικών.

Θεματολογία Η θεματολογία για την υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώθηκε στους πρόσφυγες που κατακλύζουν τις τοπικές κοινωνίες, στο «διπλωματικό πόλεμο» Αυστρίας – Ελλάδας, στο πρόσωπο του νεαρού αυστριακού υπουργού Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κούρτζ και στο ρόλο του ΝΑΤΟ μέσα στο Αιγαίο. Τα Top 10 Topics του paloPro περιλαμβάνουν τις ακόλουθες αναφορές:  στους 20.000 υπολογίζονται σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής οι εγκλωβισμένοι πρόσφυγες στην Ελλάδα.  τη δήλωση του αυστριακού ΥΠΕΞ Σεμπάστιαν Κούρτζ ότι η ένταση στην Ελλάδα είναι «κατανοητή», διότι «η πίεση που ασκείται στην Ελλάδα δεν προέρχεται μόνον από την Αυστρία, αλλά και από άλλες χώρες».  το «θερμό επεισόδιο» Αυστρίας και Ελλάδας που εκδηλώθηκε με τον αποκλεισμό της χώρας μας στην πρόσφατη Διάσκεψη της Βιέννης για τα Δυτικά Βαλκάνια, την ανάκληση της Ελληνίδας πρέσβειρας Χρυσούλας Αλειφέρη από την Αυστρία και το ότι η αυστριακή υπουργός Εσωτερικών Αυστρίας Γιοχάνα Μικλ-Λάιτνερ δεν είναι ευπρόσδεκτη στη χώρας μας.  το μήνυμα του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά προς την αυστριακή κυβέρνηση, που χαρακτήρισε τη μη πρόσκληση της Ελλάδας στη διάσκεψη της Αυστρίας ως «μη φιλική ενέργεια».

 ότι η Άνγκελα Μέρκελ φαίνεται να εξετάζει αλλαγή στρατηγικής απέναντι στην Ελλάδα εξαιτίας των πιέσεων της προσφυγικής κρίσης.  τη διευκρίνιση του γ.γ. του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ ότι εάν πλοία της συμμαχίας διασώζουν ανθρώπους που έχουν αποπλεύσει από την Τουρκία, θα τους μεταφέρουν στο τουρκικό έδαφος. Συμπεράσματα Η ενδελεχή ανάγνωση των ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων των paloPro μας δείχνει ότι το μεταναστευτικό προσεγγίζεται από το σύνολο της ελληνική διαδικτυακής κοινής γνώμης με βάση τις ακόλουθες παραμέτρους: (α) ότι η χώρα μετατρέπεται καθημερινά σε ένα κινούμενο «hotspot» και η κοινή γνώμη δεν είναι ενημερωμένη για το τι ακριβώς συμβαίνει. (β) ότι η έντονη φιλολογία που έχει αναπτυχθεί γύρω από την ανθρωπιστική κρίση προβληματίζει τα social media που αναζητούν τρόπους αντιμετώπισής της με σεβασμό πάντα στο δράμα των προσφύγων. (γ) ότι η εμφάνιση προσφύγων σε διάφορες πόλεις έχει προκαλέσει ανησυχία καθώς οι τοπικές κοινωνίες εμφανίζονται ανέτοιμες να τους υποδεχτούν. Ιδιαίτερη ανησυχία έχει προκληθεί στην Θράκη από τον μεγάλο αριθμό προσφύγων που έχουν εγκλωβιστεί εκεί. (δ) ότι υπάρχει σε έξαρση μια προπαγάνδα με αναφορές σε εγκλήματα μεταναστών . (ε) ότι υπάρχει μια ανησυχία για πόλεις μουσουλμάνων από μετανάστες που δεν θα μπορέσουν να περάσουν στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. (στ) ότι η ελληνική κυβέρνηση αναζητεί απεγνωσμένα συμμάχους στη διαχείρισης της μεταναστευτικής κρίσης. Η δήλωση του υπουργού Εσωτερικών της Σερβίας Νεμπόισα Στεφάνοβιτς ότι «χωρίς τη συμμετοχή της Ελλάδας δεν μπορεί να υπάρξει κοινή λύση στην προσφυγική κρίση», εντάσσεται μέσα σε αυτό το κλίμα. (ζ) ότι η ανάκληση της Ελληνίδας πρέσβειρας από την Αυστρία θεωρήθηκε κίνηση με στόχο να τονώσει το θιγμένο ελληνικό διπλωματικό κύρος αλλά αιφνιδίασε την ελληνική διαδικτυακή γνώμη καθώς δεν φαίνεται να έχει κατανοήσει γιατί ακριβώς έγινε. (η) ότι η αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης από Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει να έχει αποτύχει και για αυτό το μεταναστευτικό θα πρέπει να διεθνοποιηθεί και να τεθεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.

Νατοϊκό μπλόκο σε ρώσους και πρόσφυγες 23/02/2016 Με ιδιαίτερη καχυποψία από το ελληνικό διαδίκτυο αντιμετωπίζεται η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στην επιτήρηση - έλεγχο των προσφυγικώνμεταναστευτικών ροών στην περιοχή ανάμεσα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Οι διαχρονικές τουρκικές προκλήσεις και αμφισβητήσεις των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο έκαναν τα social media να αντιδράσουν στην ανακοίνωση της νατοϊκής επιτήρησης του Αιγαίου. Οι οντότητες ΝΑΤΟ και Τουρκίας κατέγραψαν σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro στο ελληνικό διαδίκτυο 20.962 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 18 – 23 Φεβρουαρίου. Το Τwitter αποδεικνύεται και στις δυο περιπτώσεις το κύριο σημείο έκφρασης των χρηστών του ελληνικού διαδικτύου. Τα συναισθήματα για το ΝΑΤΟ δίνουν ένα ελαφρύ προβάδισμα στα αρνητικά έναντι των ουδέτερων ενώ για την Τουρκία παρατηρούμε σαφή κυριαρχία των αρνητικών.

Θεματολογία Η θεματολογία επικεντρώθηκε την υπό εξέταση χρονική περίοδο κυρίως σε αναφορές και σχόλια για το αν μπορεί να εφαρμοστεί η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο χωρίς να παραβιαστούν τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Συγκεκριμένα:  H Τουρκία υπονομεύει την συμφωνία στο Αιγαίο αμφισβητώντας τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.  Τα «παιχνίδια» της Τουρκίας στο Αιγαίο προκαλούν αντιδράσεις.  Η επιστολή του υπουργού Άμυνας Πάνου Καμμένου προς το γ.γ. του ΝΑΤΟ που ζητάει από τη δύναμη του ΝΑΤΟ να μετακινηθεί ανατολικά των ελληνικών νησιών".  Η δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Άμυνας Δημήτρη Βίτσα ότι «εμείς είμαστε αυτοί που πάντα θέλαμε το ΝΑΤΟ να βλέπει "ιδίοις όμμασι" τη συμπεριφορά της Τουρκίας».  H δήλωση του ευρωβουλευτή Νότη Μαριά ότι«μέσω του ΝΑΤΟ επιβεβαιώνουν την επικυριαρχία τους στο Αιγαίο οι ΗΠΑ και η Γερμανία».  Η ικανοποίηση του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου για την απόφαση του ΝΑΤΟ να βοηθήσει στην αναγνώριση, παρακολούθηση και επιτήρηση των παράνομων διελεύσεων μεταναστών στο Αιγαίο Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη ήταν και παραμένει καχύποπτη για το ρόλο του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για τους εξής λόγους: (α) θεωρεί ότι ο στόχος της Τουρκίας είναι η συνδιαχείριση του Αιγαίου και ότι βρήκε την ευκαιρία να το κάνει υπό τον έλεγχο των προσφυγικών ροών. 38

(β) εξαιτίας της κυριαρχούσας αντίληψης ότι η Ατλαντική Συμμαχία πότε δεν υποστήριζε τα ελληνικά συμφέροντα. (γ) εξαιτίας της επαναφοράς της μνήμης του επεισοδίου των Ιμίων με αφορμή την πρόσφατη πρώτη του ελικοπτέρου και τον άδικο θάνατο των τριών αξιωματικών του πολεμικού μας ναυτικού. Η συναισθηματική φόρτιση της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης αποτέλεσε ένα επιπλέον αρνητικό παράγοντα για ΝΑΤΟ – Τουρκία. (δ) ότι τα social media ήταν αντίθετα στην απόφαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να δεχτεί από κοινού με την Τουρκία τον έλεγχο του ΝΑΤΟ στον Αιγαίο (ε)ότι η αποστολή του ΝΑΤΟ δεν θα μπορέσει να αποτρέψει τις ροές των προσφύγων από τα τουρκικά παράλια προς την Ελλάδα Όμως κάποιοι συνειδητοποιημένοι χρήστες των social media προχωράνε ένα βήμα πιο πέρα την εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο και τη συνδέουν με ένα νέο «ψυχρό πόλεμο» ΝΑΤΟ και Ρωσίας. Η ανάπτυξη Νατοϊκών δυνάμεων στο Αιγαίο θα έχει τη δυνατότητα να ελέγξει την κάθοδο ρωσικών πολεμικών πλοίων στη Μεσόγειο.

Φόβος και άγνοια για τους «απρόσκλητους» γείτονες 08/02/16 Το μεταναστευτικό αποτελεί ένα ακόμα «ανοιχτό μέτωπο» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ που επηρεάζει τις σχέσεις μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και θέτει σε αμφισβήτηση τη συμμετοχή της χώρας μας στη Συνθήκη Σένγκεν. Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη συνδυάζει το μεταναστευτικό με τις διεθνείς εξελίξεις και προβληματίζεται από την αδυναμία της κυβέρνησης να το διαχειριστεί. Οι οντότητες «Μεταναστευτικό» και «Συνθήκη Σένγκεν» κατέγραψαν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 70.282 συνολικές αναφορές για τη χρονική περίοδο 31 Ιανουαρίου – 7 Φεβρουαρίου 2016. Το μεταναστευτικό εμφανίζει τον μεγάλο όγκο των αναφορών του με διαφορά στο Twitter και μετά στο Facebook. Η «Συνθήκη Σένγκεν» από την πλευρά της παρουσιάζει μια κάπως ελαφρώς διαφοροποιημένη εικόνα καταγράφοντας τις περισσότερες αναφορές στο Twitter και μετά στα Sites.

Τα συναισθήματα των αναφορών είναι στην πλειοψηφία τους αρνητικά τόσο για το «Μεταναστευτικό» όσο και για τη «Συνθήκη Σένγκεν» εκφράζοντας σε μεγάλο βαθμό την επιφυλακτικότητα της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης για τις εξελίξεις.

Θεματολογία Η θεματολογία στην υπό εξέταση περίοδο επικεντρώθηκε στις διαμαρτυρίες για τα κέντρα μετεγκατάστασης, στις πιέσεις των ευρωπαίων εταίρων, στο θέμα της Συνθήκης Σένγκεν και στις ερμηνείες των εξελίξεων για την Ελλάδα. Η θεματολογία που αναδεικνύεται με βάση τα Top 10 Topics του paloPro έχει ως εξής:  τα σοβαρά επεισόδια στην Κω μεταξύ κάτοικων και ΜΑΤ.  το ελικόπτερο με τον Πάνο Καμμένο που αναγκάστηκε να προσγειωθεί σε χωράφι με αγελάδες.  την απόφαση της κυβέρνησης να δημιουργηθούν κέντρα μετεγκατάστασης σε Σίνδο και Σχιστό.  τις αντιδράσεις των κάτοικων στις περιοχές που έχουν επιλεγεί για κέντρα υποδοχής προσφύγων.  τη συνάντηση για το προσφυγικό του αρμόδιου υπουργού για το Μεταναστευτικό Γιάννη Μουζάλα με τον πρόεδρο της ΝΔ Κυριάκο Μητσοτάκη.  τις οικονομικές συνέπειες που θα έχει η Ευρώπη από κατάρρευση της Σένγκεν.  το δημοσίευμα της Deutsche Welle ότι Έλληνες και Ιταλοί «ανταποδίδουν» τα πυρά για τη Σένγκεν.  την τρίμηνη προθεσμία στην Ελλάδα για τη Σένγκεν και τις επικρίσεις των ευρωπαίων εταίρων.

Συμπεράσματα Η μελέτη των ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων του paloPro μας οδηγεί στις εξής διαπιστώσεις της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης για «Μεταναστευτικό» και «Συνθήκη Σένγκεν»: (α) ότι συνδυάζει σε ένα μεγάλο βαθμό την εξέλιξη του προσφυγικού με τις διεθνείς εξελίξεις και την εξωτερική πολιτική κάτι που δεν φαίνεται να κάνει η κυβέρνηση αλλά ούτε και η αντιπολίτευση. Τα social media σε αντίθεση με την επίσημη δημοσιογραφία ασχολούνται με το τι μπορεί να κρύβουν οι κινήσεις του Ταγίπ Ερντογάν αναφορικά με την μεταναστευτική κρίση και το πώς μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις με τα Σκόπια. (β) ότι το μεταναστευτικό εξελίσσεται και αυτό σε μια «αχίλλειος πτέρνα» της κυβέρνησης καθώς εμφανίζεται ανίκανη να το διαχειριστεί και οι αποφάσεις της προκαλούν την κοινή γνώμη. (γ) ότι η ανεξέλεγκτη ροή μεταναστών έχει επιπτώσεις στην ασφάλεια, καθώς ισλαμιστές εξτρεμιστές μαχητές χρησιμοποιούν την κάλυψη «του πρόσφυγα» για να εισέλθουν στην Ευρώπη. (δ) ότι πέφτει στο κενό η προσπάθεια της κυβέρνησης να συνδέσει τις γενικευμένες αντιδράσεις του κόσμου με ακροδεξιά στοιχεία και τη Χρυσή Αυγή. (ε) ότι ενδεχόμενη έξοδος της χώρας μας από τη Συνθήκη Σένγκεν θα προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στις μετακινήσεις προσώπων.

Η απεργία «crash test» πολιτικών εξελίξεων 05/02/16 Η γενική απεργία της Πέμπτης αποτελεί, σύμφωνα με τα social media μια ευρεία μορφή αποδοκιμασίας της μνημονιακής κυβερνητικής πολιτικής που ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και που ακολούθησαν και τα προηγούμενα κόμματα. Παράλληλα η συνειδητοποιημένη ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη εντόπισε και κάποιες διαφοροποιήσεις πάνω στη σύνθεση των απεργιακών κινητοποιήσεων. Η οντότητα «Απεργία» κατέγραψε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 16.489 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 4-5 Ιανουαρίου 2016.Το Τwitter παρουσιάζει ένα συντριπτικό ποσοστό στην κατανομή των αναφορών, όπου περιλαμβάνονται και πολλά τρολαρίσματα. Η γενική απεργία της Πέμπτης εμφάνισε μια σαφή κυριαρχία των αρνητικών συναισθημάτων, των οποίων όμως η ανάλυση εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα.

Θεματολογία Η θεματολογία της γενικής απεργίας της Πέμπτης επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στις ομάδες των συμμετεχόντων και στις επιπτώσεις πάνω στην κυβέρνηση. Αναλυτικότερα τα Top 10 Topics του paloPro συμπεριλαμβάνουν τις ακόλουθες αναφορές: 

σε απεργιακό κλοιό όλη η χώρα από τη γενική απεργία που κήρυξαν η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ.



η πιο μεγάλη απεργία στην Ελλάδα σε συμμετοχή, οργή λαού εναντίον της κυβέρνησης.



«απόβαση» τρακτέρ στη Θεσσαλονίκη για το ασφαλιστικό



τα γραφεία τελετών απεργούν για πρώτη φορά.



έντονη σύγκρουση στη Βουλή με αφορμή την απεργία για το ασφαλιστικό



την εκτίμηση του γερμανικού Τύπου ότι οργή των πολιτών στρέφεται εναντίον του Αλέξη Τσίπρα.

Συμπεράσματα Η προσεκτική ανάλυση των ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων του paloPro μας δείχνει ότι η απεργία θεωρήθηκε μια γενικευμένη μορφή αντί-

δρασης στη μνημονική πολιτική και ότι τα αρνητικά συναισθήματα εμπεριέχουν τα εξής ενδιαφέροντα σημεία: (α) ότι οι κοινωνικές ομάδες που συμμετείχαν ενεργά στην απεργία προέρχονταν από το χώρο των δημοσιών υπαλλήλων και του «κινήματος της γραβάτας», με αποτέλεσμα να εγείρεται ένα θέμα «νομιμοποίησης» της απεργίας, καθώς θεωρούνται κοινωνικές ομάδες με ειδικά προνόμια. (β) ότι συμμετείχαν και οι εκπρόσωποι εκείνων που απεργούν παραδοσιακά σε κάθε κυβέρνηση, όπως ΚΚΕ, ΠΑΜΕ, εργατικά συνδικάτα. (γ) μια άλλη σημαντική παράμετρος που προκύπτει είναι ότι κάποιοι κύκλοι του ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησαν να διεμβολίσουν την απεργία. (δ) η απεργία εκλαμβάνεται ως ένα ευρύ αντικυβερνητικό μέτωπο που στοχοποιεί τον Αλέξη Τσίπρα για τη στροφή προς την άσκηση μνημονιακής πολιτικής. (ε) η γενική αίσθηση ότι η απεργία λειτούργησε ως ένα «crash test» για την κυβέρνηση και την κοινωνία. Δεν θεωρήθηκε τυχαίο το γεγονός ότι συνέπεσε με τη συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με την γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στο περιθώριο της διάσκεψης δωρητών για τη Συρία. (στ) η απεργία είχε και μια ελεγχόμενη δυναμική, με τις επαγγελματικές και κοινωνικές ομάδες να επιδεικνύουν παλμό και αποφασιστικότητα μέχρι τη λήξη των κινητοποιήσεων.

Η μικρή αντιπολίτευση σε αναζήτηση ταυτότητας και (συν)εταίρου 03/02/16 Η πολιτική επιβίωση πιέζει τα μικρά αντιπολιτευτικά κόμματα του αποκαλούμενου φιλο-ευρωπαϊκού τόξου που σύμφωνα με την ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη επηρεάζονται από την αλλαγή ηγεσίας στη Νέα Δημοκρατία και αντιμετωπίζουν το δίλημμα αξιόπιστου λόγου ή εταίρου. Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ και Ένωση Κεντρώων κατέγραψαν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 23.869 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 24 Ιανουαρίου – 1 Φεβρουαρίου 2016.

Οι αναφορές για τα συναισθήματα εμφανίζουν την ίδια εικόνα για Ποτάμι και Ένωση Κεντρώων όπου τα ουδέτερα συναισθήματα παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό από τα αρνητικά και τα θετικά. Όμως η εικόνα είναι διαφορετική για το ΠΑΣΟΚ καθώς τα αρνητικά συναισθήματα κυριαρχούν έναντι ουδέτερων και θετικών.

Θεματολογία Η θεματολογία για Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ, Ένωση Κεντρώων την υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώθηκε στις δηλώσεις των αρχηγών τους για τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και σε αναφορές για το πως επηρεάζονται από οι πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις. Πιο συγκεκριμένα τα Top 10 Topics του paloPro περιλαμβάνουν:

 τη δήλωση του αρχηγού του Ποταμιού Σταύρου Θεοδωράκη ότι «ο Αλ. Τσίπρας είπε πολλές κουταμάρες πάνω στα τρακτέρ»  αναφορές για το πώς θα κινηθεί το Ποτάμι και για τα διλλήματα που αντιμετωπίζει που η ηγεσία του.  τη δήλωση του αρχηγού της Ένωσης Κεντρώων Βασίλη Λεβέντη «το ότι θα στηρίξουμε τον Τσίπρα είναι όνειρα νυχτερινά και καλό είναι να σκεπαστούν γιατί είναι ξεσκέπαστοι».  τη δήλωση της αρχηγού του ΠΑΣΟΚ Φώφης Γεννηματά ότι «η κυβέρνηση πρέπει να πετάξει στο καλάθι των αχρήστων την πρόταση για το ασφαλιστικό».  τη διαφωνία του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου με την τοποθέτηση της προέδρου του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά «ότι μας χωρίζει «άβυσσος» με τη ΝΔ.  τις ερμηνείες για μηνύματα που εκπέμπει ο αρχηγός της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης προς τα κόμματα του φιλοευρωπαϊκού τόξου. Συμπεράσματα Η ενδελεχή μελέτη των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων του paloPro μας οδηγεί στα παρακάτω συμπεράσματα για τα μικρά αντιπολιτευτικά κόμματα του φιλοευρωπαϊκού τόξου. Αναλυτικότερα: (α) ότι διατηρούν μια στάση αναμονής περιμένοντας τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις. (β) ότι τα κόμματα αναζητούν ένα νέο πολιτικό ακροατήριο καθώς η κυβέρνηση και το κόμμα ΣΥΡΙΖΑ απευθύνεται σε μια «Τρίτη Ελλάδα», δημόσιοι υπάλληλοι, συνδικαλιστές, βασικό πυλώνα των ψηφοφόρων του, που δύσκολα θα επιλέξουν τα προαναφερόμενα κόμματα. (γ) η αντιπολίτευση έχει επικεντρωθεί σε μια κριτική κατά της κυβέρνησης όχι ακριβώς για το μνημόνιο αλλά για τα προνόμια που απολαμβάνουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ από την άσκηση της εξουσίας. (δ) διαφαίνεται μια διάθεση από κάποια στελέχη της κέντρο σοσιαλιστικής – φιλελεύθερης αντιπολίτευσης να αναδειχθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως ένας «αντί – Τσίπρας» καθώς δεν προέρχεται από την παραδοσιακή Δεξιά, γεγονός που τον καθιστά προσιτό σε μια συνεργασία μαζί τους. Επιπλέον ο Μητσοτάκης έχει και καλούς διαύλους επικοινωνίας με τους ευρωπαίους εταίρους. Το διαδίκτυο θεωρεί ότι μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική απέναντι στον Τσίπρα. Ωστόσο επισημαίνεται και η άποψη για κάποιες ατυχείς επιλογές του στη νέα ηγετική ομάδα της ΝΔ, που αφορούν και την ικανοποίηση της Δεξιάς πτέρυγας της ΝΔ. Ενδέχεται να αποτελέσουν και την «αχίλλειο πτέρνα» του Μητσοτάκη στο να αναδειχθεί σε μια ενωτική ηγετική προσωπικότητα της φιλο-ευρωπαϊκής αντιπολίτευσης. (ε) ο αρχηγός της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης εμφανίζεται να θέλει να κάνει το κόμμα του βασικό πόλο έλξης αλλά όμως αποτελεί μια μεταβλητή που δεν θα επηρεάσει τις εξελίξεις. 50

(ζ) το ελληνικό διαδίκτυο αναδεικνύει και το δίλλημα της κέντρο σοσιαλιστικής – φιλελεύθερης αντιπολίτευσης να κάνει κάτι καινούργιο, ένα κεντρώο συνασπισμό ή να «ακολουθήσει» τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Οικουμενική κυβέρνηση: «δόλωμα» ή αναγκαιότητα ; 01/02/16 Τα σενάρια για δημιουργία οικουμενικής κυβέρνησης με στόχο να διαχειριστεί καλύτερα τις διαπραγματεύσεις με τους ευρωπαίους εταίρους δεν πείθουν την ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη που τα αντιμετωπίζει με αρνητικούς συνειρμούς και καχυποψία. Η οντότητα «Οικουμενική Κυβέρνηση» κατέγραψε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 796 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 10 – 31 Ιανουαρίου 2016, με την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Twitter να παρουσιάζει τα μεγαλύτερα ποσοστά αναφορών.

Τα συναισθήματα για την «Οικουμενική Κυβέρνηση» της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης είναι στην πλειοψηφία τους αρνητικά και ακολουθούν τα ουδέτερα και τα θετικά.

Θεματολογία Η θεματολογία την υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώθηκε σε δηλώσεις πολιτικών αρχηγών περί οικουμενικής κυβέρνησης, στις αντιδράσεις και στο παρασκήνιο. Συγκεκριμένα:  στο ότι ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης με δήλωσή του τάχθηκε κατά της προοπτικής δημιουργίας μιας οικουμενικής κυβέρνησης.  στη δήλωση του πρόεδρου της Ένωσης Κεντρώων, Βασίλης Λεβέντη «ότι θα στηρίξουμε τον Τσίπρα είναι όνειρα νυχτερινά, και καλό είναι να σκεπαστούν γιατί είναι ξεσκέπαστοι».  στο ότι ο υπουργός Επικράτειας Αλέκος Φλαμπουράρης ανέφερε ότι «η παράδοση της έδρας σε περίπτωση διαφωνίας είναι ηθική υποχρέωση του διαφωνούντος βουλευτή».  στο ότι ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, ανέφερε ότι «η αριστερά ήρθε και τα πράγματα αλλάζουν, τα σενάρια περί οικουμενικής κυβέρνησης θα έλεγα ότι είναι ένα σίκουελ του σεναρίου της αριστερής παρένθεσης και ένα καταφύγιο για όσους δεν μπορούν να συμφιλιωθούν με τη νέα κατάσταση». Συμπεράσματα Τα ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία του paloPro που εξετάσαμε για την οντότητα «Οικουμενική Κυβέρνηση» καταγράφουν τα εξής συμπεράσματα: (α) ότι τα σενάρια που έχουν αναπτυχθεί από κάποια ΜΜΕ για μια οικουμενική κυβέρνηση δεν συγκινούν τον χρήστη του ελληνικού διαδικτύου, ο οποίος λειτουργεί με άλλα κριτήρια και δεδομένα.

(β) ότι τα social media δεν υιοθετούν μια συγκρουσιακή συμπεριφορά για το θέμα της οικουμενικής και δεν εμφανίζουν τις διχαστικές τάσεις που παρατηρήθηκαν εν όψη του δημοψηφίσματος. (γ) ότι τα σενάρια περί οικουμενικής κυβέρνησης ενδεχομένως να εξυπηρετούν κάποια κόμματα, κυρίως του Κέντρου, που θεωρούν ότι μια εκλογική αναμέτρηση θα επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στη συνοχή τους. (δ) ότι εξαιτίας των πρωτόγονων καταστάσεων που βιώνει η χώρα (λιτότητα, μεταναστευτικό, ασφαλιστικό, απειλές κατά της ασφάλειας) υπάρχει το ενδεχόμενο η φιλολογία περί οικουμενικής κυβέρνησης να στέλνει και το μήνυμα στο εξωτερικό ότι αποτελεί μια εναλλακτική λύση. Παράλληλα ίσως να συντηρείται και σκοπίμως από κάποιους κύκλους με στόχο να απομακρυνθούν από το ΣΥΡΙΖΑ κάποια «βαρίδια» που δεν έχουν συναίσθηση της πραγματικότητας, να ροκανιστεί χρόνος και να αποφευχθούν πρόωρες εκλογές.

Η «καθυστερημένη εξέγερση» των αγροτών πυροδοτεί αντιδράσεις 23/01/16 Αρνητικά αντιμετωπίζονται από την ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη οι αγροτικές κινητοποιήσεις για το ασφαλιστικό - φορολογικό καθώς θεωρεί τους αγρότες μια ειδική κατηγορία που έχει διαχρονικά ωφεληθεί. Η οντότητα Αγροτικές Κινητοποιήσεις κατέγραψε σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro στο ελληνικό διαδίκτυο 24.294αναφορές για την χρονική περίοδο 17 – 21 Ιανουαρίου 2016. Το Twitter είναι αυτό που συγκεντρώνει και το μεγαλύτερο αριθμό αναφορών.

Ο υψηλότερος αριθμός αναφορών στο ελληνικό διαδίκτυο καταγράφηκε στις 20 Ιανουαρίου όταν και οι αγρότες εγκλώβισαν τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου στην Κομοτηνή.

Τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου εμφανίζουν μια σαφή κυριαρχία των αρνητικών για τις αγροτικές κινητοποιήσεις συγκριτικά με τα θετικά και τα ουδέτερα συναισθήματα.

Θεματολογία Η θεματολογία της υπό εξέτασης χρονικής περιόδου επικεντρώνεται στις αγροτικές κινητοποιήσεις και στο αν θα επηρεαστεί η εύθραυστη κοινοβουλευτική κυβερνητική πλειοψηφία. Αναλυτικότερα η βασική θεματολογία αναφέρεται στα εξής:  στα μπλόκα των αγροτών σε όλη την Ελλάδα και στην απειλή για κλείσιμο των συνόρων.  στον εγκλωβισμό του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου από τους αγρότες στο κτήριο της πρώην Νομαρχίας Ροδόπης.  στη δήλωση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Μιχελογιαννάκη ότι «δεν ψηφίζω το ασφαλιστικό και το αγροτικό έτσι όπως είναι και δεν θα είμαι ο μόνος».  στη χωρίς αποτέλεσμα συνάντηση των αγροτών με τον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο. Συμπεράσματα Η προσεκτική ανάγνωση των ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων του paloPro εξάγει τα παρακάτω συμπεράσματα για τις αγροτικές κινητοποιήσεις: (α) ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης τις αποδοκιμάζει και θεωρεί ότι εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο τα συμφέροντά των αγροτών. (β) ότι δεν φαίνεται να έχουν σχέση με το κοινωνικό σύνολο που δείχνει να δυσανασχετεί με τις πρακτικές των αγροτών, τα μπλόκα με τρακτέρ που 56

έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις επαγγελματικές δραστηριότητες άλλων πολιτών. (γ) ότι οι αγρότες κατεβήκαν στους δρόμους χωρίς να έχουν υιοθετήσει ένα επικοινωνιακό πλάνο. Η κοινή γνώμη δεν έχει ενημερωθεί ποια ακριβώς είναι τα αιτήματά τους, τι τους ενοχλεί και τι όχι. (δ)η κοινή αντίληψη που επικρατεί ότι οι αγρότες έχουν ωφεληθεί κατά πολύ όλα αυτά τα χρόνια (απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές, φόρους, ευρωπαϊκές επιδοτήσεις) σε σύγκριση με όλες τις άλλες επαγγελματικές ομάδες. (ε) ότι οι αγρότες χάνουν σε αξιοπιστία από τη στιγμή που στηρίξαν προεκλογικά το ΣΥΡΙΖΑ. (στ) ότι η κίνηση των αγροτών να κάψουν σημαίες του ΣΥΡΙΖΑ, δίνει στις κινητοποιήσεις τους κομματικό χαρακτήρα και δημιουργεί αρνητικούς συνειρμούς. (ζ) ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό του ελληνικού διαδικτύου συνδέει τις αγροτικές κινητοποιήσεις με τις αντί- κυβερνητικές διαδηλώσεις κατά της λιτότητας.

Πως ερμηνεύουν τον «πόλεμο» Eldorado – Σκουρλέτη τα social media 19/01/16 Την αντίδραση των social media προκαλεί η αναστολή της δραστηριότητας των μεταλλείων χρυσού στις Σκουριές που προέκυψε από την αντιπαράθεση μεταξύ της ιδιοκτήτριας εταιρείας Eldorado Gold και του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενεργείας (ΠΕΝ) Πάνου Σκουρλέτη. Οι οντότητες Μεταλλεία Σκουριές και Πάνος Σκουρλέτης καταγράφουν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 11.318 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 11 - 16 Ιανουαρίου 2016. Οι δύο οντότητες συγκεντρώνουν τις μεγαλύτερες αναφορές στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Twitter που καθορίζει και τη δυναμική των αναφορών.

Τα συναισθήματα είναι και για τις δυο οντότητες στην πλειοψηφία τους αρνητικά αλλά παρουσιάζουν διαφορετικές ερμηνείες. Τα αρνητικά για τα Μεταλλεία Σκουριές μας δείχνουν την αντίδραση της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμη στην αναστολή των εργασιών και την απώλεια θέσεων εργασίας. Τα αρνητικά στον Πάνο Σκουρλέτη από την πλευρά τους μας δείχνουν δυσαρέσκεια για τους χειρισμούς του.

Θεματολογία Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο την υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώθηκε στην απόφαση για αναστολή των μεταλλίων , τον «πόλεμο» της Eldorado Gold με τον υπουργό ΠΕΝ Πάνο Σκουρλέτη και τους επιμέρους σχολιασμούς . Αναλυτικότερα:  Η συνάντηση Σκουρλέτη με το διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρίας Eldorado Gold, Paul Wright, αναφορικά με τις προθέσεις της εταιρείας για περιορισμό της δραστηριότητάς της στην Χαλκιδική.  Η δήλωση του προέδρου της ΝΔ Κυριάκου Μητσοτάκη «Τι θα πει ο Τσίπρας στους επενδυτές στο Νταβός με τις Σκουριές κλειστές;»  Την ανακοίνωση της Eldorado Gold για περικοπή 600 θέσεων εργασίας στις Σκουριές Χαλκιδικής.  Η συνάντηση του υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά με τον Καναδό πρέσβη, όπου μεταξύ άλλων ο Παππάς ανέφερε ότι η Eldorado Gold πρέπει να σεβαστεί τη νομιμότητα σε όλα τα επίπεδα.  Το «ουδέν σχόλιο» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την απόφαση της Eldorado Gold αλλά και η αιχμή από Κομισιόν.  H ανακοίνωσή του Συντονιστικού Ιερισσού ενάντια στην εξόρυξη χρυσού που έχει ως συμπέρασμα ότι «όταν οι εταιρείες εκβιάζουν και οι κυβερνήσεις πρέπει να πράξουν προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος.

 Η τοποθέτηση του γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα «Όχι, να μην κλείσουν τα μεταλλεία στις Σκουριές. Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη συνδέει την αναστολή των Μεταλλείων με τη γενικότερη κυβερνητική πολιτική για τις επενδύσεις και δίνει την εντύπωση ότι αυτή χαρακτηρίζεται από ιδεοληψίες και εμμονές. Επιπλέον τα δεδομένα μας παραπέμπουν και σε μια πολιτικοποίηση του επίμαχου θέματος, αναφορικά με τον εάν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί πράγματι να φέρει ξένες επενδύσεις στη χώρα που θα οδηγήσουν με τη σειρά τους σε νέες θέσεις εργασίας. Όμως το μικρό ποσοστό των θετικών συναισθημάτων τόσο για τα Μεταλλεία Σκουριές όσο για τον Πάνο Σκουρλέτη αντιπροσωπεύει τις ανησυχίες της τοπικής κοινωνίας για τις επιπτώσεις της λειτουργίας των Μεταλλείων πάνω στο περιβάλλον. Τα ουδέτερα συναισθήματα από την πλευρά τους παραπέμπουν σε μια στάση σιωπής που αφορούν ένα ποσοστό της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης που δεν έχει πάρει ακόμα θέση και παρακολουθεί τις εξελίξεις.

Άλμα στο χρόνο η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη 12/01/16 H μεγάλη νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη έγινε δεκτή με επιφύλαξη από τα social media που δείχνουν να προβληματίζονται για την επόμενη μέρα. Η νίκη του Μητσοτάκη δεν πρέπει να αποτέλεσε έκπληξη για τους αναγνώστες του paloPro καθώς η ενδελεχής ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των τάσεων που επικρατούσαν στο ελληνικό διαδίκτυο στην προεκλογική περίοδο αποτύπωσαν και μια εικόνα για ποιος θα ήταν και ο νικητής του δεύτερου γύρου. Οι παραδοσιακοί πολιτικοί αναλυτές κινήθηκαν στη λογική του παρασκηνίου και των συμμαχιών, ενώ εμείς με το εργαλείο paloPro διαγνώσαμε την απήχηση και τη δυναμική των μνημάτων πάνω στην ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη όπου είχαν στόχο την προώθηση του προφίλ του κάθε υποψηφίου και τη διαμόρφωση των εσωκομματικών ισορροπιών. Επισημάναμε τη σαφή διαφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη έναντι του Βαγγέλη Μεϊμαράκη στην διοχέτευση των μηνυμάτων προς τα social media καθώς ο νέος πρόεδρος υιοθέτησε μια ευφυέστατη στρατηγική που είχε απήχηση στο σύνολο των χρηστών των πλατφόρμων κοινωνικής δικτύωσης. Η υπεροχή του Μητσοτάκη στα social media είναι συντριπτική έναντι του Μεϊμαράκη όπως αποδεικνύεται από το παρακάτω γράφημα.

Οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Βαγγέλης Μεϊμαράκης κατέγραψαν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 13.771 συνολικές 62

αναφορές για το διήμερο 10-11 Ιανουαρίου 2016. Το κυρίαρχο στοιχείων αναφορών είναι για το Μητσοτάκη το Twitter ενώ για τον Μεϊμαράκη τα sites. H εικόνα για τα συναισθήματα εμφανίζεται ίδια και για τις δυο υπό εξέταση οντότητες με το μεγαλύτερο ποσοστό συναισθημάτων να συγκεντρώνεται στα ουδέτερα συναισθήματα και να ακολουθούν τα θετικά και τα αρνητικά.

Θεματολογία

Η θεματολογία για το δεύτερο γύρο των εκλογών της ΝΔ επικεντρώθηκε όπως ήταν φυσικό στη νίκη του Μητσοτάκη, στις πρώτες του δηλώσεις, στην επόμενη μέρα στη και στους παράγοντες που έγειραν την ψηφοφορία υπέρ του. Αναλυτικότερα βασικά θέματα σύμφωνα με τα Top 10 Topics αναδείχθηκαν:  οι πρώτες αποφάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη για τις αλλαγές στο κόμμα.  Το πώς ο Μητσοτάκης κατάφερε να κερδίσει, γιατί τον επέλεξε η πλειοψηφία των ψηφοφόρων.  οι πρώτες δηλώσεις Μητσοτάκη ως νέος πρόεδρος.  ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετατρέπει τη ΝΔ σε ένα κεντροδεξιό κόμμα.  οι αντιδράσεις του ξένου Τύπου για το νέο πρόεδρο της ΝΔ.  τα δημοσιεύματα για παρασκηνιακό ρόλο του πρώην προέδρου της ΝΔ και πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή με στόχο τη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος.

Συμπεράσματα Η προσεκτική ανάγνωση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων του paloPro μας οδηγεί στην εξαγωγή των ακόλουθων συμπερασμάτων για τη νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη και για τις ισορροπίες της επόμενης μέρας: (α) ο Κυρ. Μητσοτάκης λειτούργησε πολυσυλλεκτικά στέλνοντας μηνύματα σε όλους τους ψηφοφόρους της ΝΔ, ανεξαρτήτων τάσεων και καταθέτοντας μια πρόταση για την επόμενη μέρα. Τους έπεισε ότι στόχος του είναι μια σύγχρονη ΝΔ απαλλαγμένη από το παρασκήνιο των κομματικών μηχανισμών. (β) ο Κυρ. Μητσοτάκης κατάφερε να μην πληγεί από ένα υπόγειο πόλεμο με επίκεντρο το βαρύ πολιτικό του όνομα και από επανεμφάνιση κάποιων αναφορών του παρελθόντος που είχαν στόχο να τον θίξουν. (γ) Η αποδοχή του νέου προέδρου της ΝΔ από το σύνολο των ξένων ΜΜΕ τον οποίο θεωρούν μεταρρυθμιστή και εκπρόσωπο της νέας γενιάς των ελλήνων. H νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη έδωσε μια διεθνή διάσταση στη ΝΔ και λειτούργησε ανανεωτικά στο προφίλ του κόμματος. (δ) Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη παραμένει ακόμα επιφυλακτική απέναντι στον Κυρ. Μητσοτάκη καθώς η πολιτική ιστορία του κόμματος της ΝΔ κινείται στη λογική των «τζακιών» και των ονομάτων. (ε) ο νέος πρόεδρος της ΝΔ επικεντρώθηκε προεκλογικά σε σημαντικά κοινωνικό- οικονομικά προβλήματα αλλά απέφυγε να θίξει εθνικά θέματα, που αποτελούν και ευαίσθητο σημείο της παραδοσιακής δεξιάς. (στ) τα στοχευμένα δημοσιεύματα κατά του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή και φερόμενων συνεργατών του με στόχο να δείξουν ότι 64

αποτελεί βαρίδιο για την παράταξη, που όμως δημιουργούν και αμφιβολίες για το εάν η ΝΔ θα παραμείνει ενωμένη υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη. (ζ) Η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην προεδρία αποτελεί μια πολύ σημαντική εξέλιξη για τους νεοδημοκράτες αλλά όχι για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας που είναι αντιμέτωπο με τις σκληρές συνθήκες της καθημερινής επιβίωσης. (η) ο Κυριάκος Μητσοτάκης καλείται να δικαιώσει τις προσδοκίες της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων του και θα αποδείξει με τον αντιπολιτευτικό του λόγο και την κοινοβουλευτική του στάση αν θα συγκρουστεί με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Το ασφαλιστικό αποτελεί και ένα crash test για το νέο πρόεδρο της ΝΔ καθώς θα θεωρηθεί δείγμα της πολιτικής που θα ακολουθήσει.

Ο «Θάνατος του εμποράκου» το νέο ασφαλιστικό 10/01/16 Την κατακραυγή της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης προκαλεί η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού που προωθεί η αριστερή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσω του υπουργού Εργασίας Γιώργου Κατρούγκαλου. Ταυτόχρονα εμφανίζεται και μια σεναριολογία στο διαδίκτυο που συνδέει την τύχη του νέου ασφαλιστικού με παρασκηνιακή συμφωνία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή. Η οντότητα Ασφαλιστικό καταγράφει σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro στο ελληνικό διαδίκτυο86.110 συνολικές αναφορές για τη χρονική περίοδο 20 Δεκεμβρίου 2015 – 9 Ιανουαρίου 2016. Ο μεγαλύτερος αριθμός αναφορών εμφανίζεται στο Twitter και μετά στο Facebook αναδεικνύοντας τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης σε σημείο αναφοράς των αντιδράσεων των χρηστών του διαδικτύου.

Τα συναισθήματα για το νέο ασφαλιστικό είναι στη μεγάλη πλειοψηφία τους αρνητικά και ακολουθούν τα ουδέτερα και μετά τα θετικά. Τα ουδέτερα εκφράζουν κυρίως μια στάση αναμονής στο τι τελικά θα γίνει με τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού.

Θεματολογία Η βασική θεματολογία για το νέο ασφαλιστικό στην υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώνεται στις επιπτώσεις του για την κοινωνία, στις αντιδράσεις και στο πολιτικό παρασκήνιο. Αναλυτικότερα οι κορυφαίες αναφορές σύμφωνα με το Top 10 Topics του paloPro είναι:  στα«δύο» οι εργοδότες για τις εισφορές του ασφαλιστικού.  η άποψη της ΓΣΕΕ που χαρακτηρίζει «τέρας» το σχέδιο για το ασφαλιστικό.  το non- paper της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό.  τα διπλάσια ασφάλιστρα για εισοδήματα πάνω από 20.000 ευρώ θα καταβάλλονται στο OAEE.  πόσο και πώς θα μειωθούν οι επικουρικές με το νέο ασφαλιστικό.  με επιφυλάξεις γίνεται αποδεκτό το ασφαλιστικό από τους θεσμούς. Συμπεράσματα Τα ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι τα social media αντιλαμβάνονται το νέο ασφαλιστικό ως μια ταφόπλακα της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας και των επενδύσεων. Η αύξηση των εισφορών θεωρείται σημαντική επιβάρυνση την οποία οι επιχειρήσεις πολύ δύσκολα θα απορροφήσουν και ενδέχεται να αντισταθμίσουν το κόστος με περικοπές μισθών ή και απολύσεις. Παράλληλα τα ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας εμφανίζουν μια σεναριολογία ότι στο «θάνατο του εμποράκου» συναινεί και η καραμανλική «πτέρυγα» καθώς δημοσιεύματα μιλούν για μια άτυπη συμφωνία Τσίπρα – Καραμανλή. Οι αναφορές μας δείχνουν ότι επικρατεί και μια διαφορετική αντίληψη για το ασφαλιστικό μεταξύ των δυο υποψήφιων για την προεδρία της ΝΔ. 67

Το σύνολο της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης θεωρεί ότι το νέο ασφαλιστικό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί σε μια φτωχοποίηση την ελληνική κοινωνία και εξολοθρεύει τη μεσαία αστική τάξη που αποτελεί το βασικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης της κάθε κοινωνίας.

Τα σημεία που κρίνουν τη «διαδικτυακή μάχη» Μεϊμαράκη - Μητσοτάκη 07/01/16 Μόλις τέσσερις μέρες πριν το δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Νέας Δημοκρατίας οι δυο υποψήφιοι πρόεδροι Βαγγέλης Μεϊμαράκης και Κυριάκος Μητσοτάκης συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται επιφυλακτικά από την ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη. Η ίδια εικόνα εμφανίζεται και για το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας που δεν έχει καταφέρει να πείσει ότι αποτελεί μια αξιόπιστη αξιωματική αντιπολίτευση και μια εναλλακτική απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ εμφανίζεται να είναι διχασμένη σε δυο αντίπαλα στρατόπεδα, της «γαλάζιας γενιάς» και των «μεταρρυθμιστών». Οι Βαγγέλης Μεϊμαράκης και Κυριάκος Μητσοτάκης καταγράφουν και οι δυο μαζί στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 8.997 συνολικά αναφορές για την χρονική περίοδο 21 Δεκεμβρίου 2015 – 5 Ιανουαρίου 2016.Η οντότητα του κόμματος ΝΔ εμφανίζει 42.502 συνολικές αναφορές την ίδια υπό εξέταση χρονική περίοδο. Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης έχει ως πιο δυνατό σημείο τα sites και τα blogs. O Κυριάκος Μητσοτάκης αντίθετα παρουσιάζει κυριαρχία στο Twitter και στο Facebook, δηλαδή στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Τα συναισθήματα για τους δυο υποψήφιους προέδρους παρουσιάζουν ίδια εικόνα που υποδηλώνει την επιφυλακτικότητα προς το πρόσωπό τους καθώς καταγράφεται μεγάλο ποσοστό ουδέτερων συναισθημάτων σε σύγκριση με τα αρνητικά και τα θετικά συναισθήματα. Η ΝΔ από την πλευρά της καταγράφει προβάδισμα ουδέτερων συναισθημάτων σε σύγκριση με τα θετικά και τα αρνητικά, τα οποία και εμφανίζουν διαφορά μια ποσοστιαίας μονάδας.

Θεματολογία H θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου επικεντρώθηκε στην υπό εξέταση περίοδο στην προεκλογική εκστρατεία των δυο υποψηφίων και στο παρασκήνιο της. Πιο συγκεκριμένα τα Top 10 Topics του paloPro έχουν ως εξής:  Στα «χαρακώματα» Μεϊμαράκης – Μητσοτάκης για το δεύτερο γύρο.  Ποια είναι τα «κάστρα» του Μεϊμαράκη και του Μητσοτάκη που μπορεί να τους δώσουν τη νίκη. Εμφανίζονται ως περιοχές-«κλειδιά» η Αττική και η Μακεδονία.  Η δήλωση Β. Μεϊμαράκη ότι «το 28% της ΝΔ μπορώ να το κάνω και 38%».  Η ουδέτερη στάση του Απόστολου Τζιτζικώστα ότι «οι ψηφοφόροι δεν χρειάζονται γραμμές, υποδείξεις και καθοδήγηση».  Η δημοσκόπηση που δείχνει ποιος προηγείται στην παράσταση νίκης και ποιος μπορεί την ανανέωση και την ενότητα στη ΝΔ.  Η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκης «ανάγκη να υπάρχει μια σημαντική ανανέωση στη ΝΔ.  Το δίλημμα «λαϊκή δεξιά» ή «θατσερικός φιλελευθερισμός».  Η δήλωση του Βαγγέλη Μεϊμαράκη ότι «δεν αποτελεί μεταρρύθμιση η απόλυση καθαριστριών και σχολικών φυλάκων».

Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι τόσο οι δυο υποψήφιοι για την προεδρία όσο και η ΝΔ συνεχίζουν να έχουν ένα έλλειμα αξιοπιστίας στο σύνολο της ελληνικής διαδικτυακής κοινή γνώμης. Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης εμφανίζει την εικόνα ενός έμπειρου πολιτικού και κομματικού στελέχους που μπορεί να επαναφέρει τη ΝΔ στην εξουσία, αλλά τα ποιοτικά στοιχεία το συνδέουν με το παλαιοκομματικό κατεστημένο και τον παρουσιάζουν ως έναν αρχηγό που δεν θα επιδιώξει την άμεση σύγκρουση με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Παράλληλα ο Μεϊμαράκης με βάση τα ποσοτικά στοιχεία του paloPro δεν παρουσιάζει μεγάλη διείσδυση στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης Twitter και Facebook που οι πλειοψηφία τους είναι νεαροί χρήστες. O Μεϊμαράκης απευθύνεται στους παραδοσιακούς ψηφοφόρους και στους μεγάλους σε ηλικία νεοδημοκράτες. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από την πλευρά του έχει καταφέρει να παρουσιάσει την εικόνα ενός τεχνοκράτη και μεταρρυθμιστή πολιτικού που μπορεί να εκσυγχρονίσει ριζικά το κόμμα της ΝΔ. Τα ποιοτικά στοιχεία τον εμφανίζουν και αυτόν ως εκπρόσωπο της κεντροδεξιάς που όμως φαίνεται να έχει τα έχει βρει και με τους εκπροσώπους της λαϊκής δεξιάς. Ο Μητσοτάκης αναφέρεται σε αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, σε περιορισμό του δημόσιου τομέα και ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα. Απευθύνεται πιο πολύ σε νεαρούς σε ηλικία ψηφοφόρους και σε όσους βιώνουν τις τραγικές συνέπειες της κατάρρευσης του ιδιωτικού τομέα. Ο Μητσοτάκης επιτίθεται συνεχώς στον Αλέξη Τσίπρα δείχνοντας ότι θα συγκρουστεί μαζί του. Όμως η επικοινωνιακή πολιτική των δυο υποψήφιων για την προεδρία της ΝΔ δεν έχει καταφέρει να πείσει την ελληνική διαδικτυακή γνώμη και αυτό οφείλεται κυρίως στα εσωκομματικά μαχαιρώματα που δημιουργούν αίσθημα ανασφάλειας για την επόμενη μέρα. Οι Μεϊμαράκης και Μητσοτάκης παρουσιάζουν σημαντικές ιδεολογικές διαφορές καθώς και διαφορετικές θέσεις για το κόμμα, την οικονομία, το δημόσιο και απευθύνονται και σε διαφορετικές κοινωνικές τάξεις εντός της ΝΔ. Ωστόσο μια προεκλογική εκστρατεία που θα επικεντρώνονταν σε μια στρατηγική που δεν θα χώριζε σε στρατόπεδα τη ΝΔ, θα ήταν πολύ πιο χρήσιμη τόσο για τους ίδιους όσο για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ώστε να καλλιεργήσουν ένα πιο θετικό προφίλ στα social media και στο σύνολο της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης.

Τιτανομαχία «γαλάζιας γενιάς» και μεταρρυθμιστών στη Νέα Δημοκρατία 24/12/15 Την αρνητική εδώ και μήνες εικόνα της Νέας Δημοκρατίας στην ελληνική διαδικτυακή γνώμη κατάφερε να ανατρέψει το αποτέλεσμα των προεδρικών της εκλογών καθώς αντιμετωπίστηκε θετικά από το σύνολό της. Η μεγάλη προσέλευση μελών και φίλων της ΝΔ, τα 400.00Ο άτομα, ξεπέρασε κάθε προσδοκία και αποτέλεσε σημείο αναφοράς. Οι δυο μεγάλοι νικητές του πρώτου γύρου Βαγγέλης Μεϊμαράκης (39,8%) και Κυριάκος Μητσοτάκης (28,5%) πλέον «διασταυρώνουν τα ξίφη τους» στο δεύτερο γύρο από όπου θα αναδειχθεί και ο νέος πρόεδρος του κόμματος. Η οντότητα «Αποτέλεσμα Εκλογών ΝΔ» κατέγραψε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 1.948 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 20 – 22 Δεκεμβρίου 2015. Ο μεγαλύτερος αριθμός αναφορών καταγράφηκε στο Twitter όπου αποδεικνύει ακόμη μία φορά ότι αποτελεί την κορυφαία πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης στην άμεση μετάδοση ειδήσεων αλλά και στην ανάρτηση σχολίων.

Τα συναισθήματα των αναφορών για το «Αποτέλεσμα Εκλογών ΝΔ» εμφανίζουν μια θετική αντίδραση της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης έναντι των ουδέτερων και των αρνητικών, όπου και ερμηνεύεται ως ανάκαμψη του προφίλ της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Θεματολογία Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο για τις εκλογές της ΝΔ επικεντρώθηκε κυρίως :  στη μαζική προσέλευση των ψηφοφόρων.  στο ότι όλα είναι ανοιχτά για τους δυο μονομάχους στο δεύτερο γύρο.  στη δήλωση του Άδωνι Γεωργιάδη ότι στηρίζει Κυριάκο Μητσοτάκη.  στη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι το 60% ψήφισε υπέρ της ανανέωσης της ΝΔ.  στη δήλωση του Βαγγέλη Μεϊμαράκη ότι «το βράδυ δεν θα…υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Μεγάλος νικητής θα είναι η ΝΔ».  στη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι η διαφορά είναι αναστρέψιμη.  στην καθυστέρηση των τελικών αποτελεσμάτων και το ρόλο των περίφημων ... fax, που έφερε τη Νέα Δημοκρατία αντιμέτωπη με ένα «μίνι φιάσκο».  στη δήλωση του Ευριπίδη Στυλιανίδη ότι «θεωρώ ότι η νεοφιλελεύθερη αντίληψη μπορεί να λειτουργήσει γόνιμα, μόνο ως συνιστώσα» Συμπεράσματα Η προσεκτική ανάγνωση των ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων του paloPro αναφορικά με το «Αποτέλεσμα των Εκλογών ΝΔ» μας οδηγεί στην εξαγωγή των εξής συμπερασμάτων: (α) ότι η μαζική προσέλευση στην κάλπη λειτούργησε λυτρωτικά για την εικόνα της ΝΔ. Ο αριθμός των 400.000 πολιτών θεωρήθηκε ως μια κίνηση 74

διαμαρτυρίας απέναντι στις πολιτικές της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. (β) ότι η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη μετά από μήνες έδωσε (όπως προκύπτει από τις προηγούμενες αναλύσεις μας) θετικό πρόσημο στη ΝΔ, που ερμηνεύεται ως μια προσδοκία ριζικών αλλαγών στο κόμμα ώστε να αποτελέσει μια εναλλακτική απέναντι στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. (γ) ότι η επικράτηση στον πρώτο γύρο του Βαγγέλη Μεϊμαράκη και του Κυριάκου Μητσοτάκη θεωρείται μια νίκη της Κεντροδεξιάς. Παράλληλα τα ποσοστά του Άδωνι Γεωργιάδη απενοχοποίησαν τη Δεξιά και απέδειξαν ότι παραμένει υπολογίσιμη. (δ) στο ότι υπάρχει θέμα ιδεολογικής ταυτότητας της ΝΔ. Ο Ευριπίδης Στυλιανίδης έθεσε με δήλωσή του θέμα ιδεολογικού επαναπροσδιορισμού του κόμματος. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από την πλευρά του με την υποψηφιότητά του εμφανίζει την εικόνα ενός μεταρρυθμιστή που γνωρίζει τι πρέπει να κάνει για να βγει η χώρα από την οικονομική κρίση και δίνει την εντύπωση ότι ασχολείται και με τα φλέγοντα οικονομικά ζητήματα. (ε) ότι τίθεται μια διαμάχη δυο διαφορετικών αντιλήψεων. Η ελληνική διαδικτυακή γνώμη φαίνεται σε ένα βαθμό να αντιλαμβάνεται ότι συγκρούονται η κομματική νοοτροπία με τις παραγωγικές τάξεις. (στ) ότι υπάρχει ένας σκεπτικισμός για την επόμενη μέρα όπου και εκφράζεται από κάποιους χρήστες του ελληνικού διαδικτύου. Εάν ο Απόστολος Τζιτζικώστας (ο μεγάλος χαμένος) και ο Άδωνις Γεωργιάδης θα έχουν μια εποικοδομητική εσωκομματική συνεργασία με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη ή τον Κυριάκο Μητσοτάκη με στόχο το τέλος της πολιτικής κυριαρχίας του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα.

Χωρίς φαβορί οι εκλογές της ΝΔ – Τι βλέπουν τα social media 20/12/15 Η αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές του νέου προέδρου της ΝΔ έχει ήδη ξεκινήσει αλλά η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη δεν έχει αναδείξει ένα φαβορί και δείχνει να πιστεύει ότι η εκλογή του νέου ηγέτη δεν θα αλλάξει το πολιτικό σκηνικό αλλά ούτε και τις σχέσεις της χώρας με τους δανειστές. Οι υποψήφιοι πρόεδροι της ΝΔ καταγράφουν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 9.108 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 1 -18 Δεκεμβρίου 2015. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκέντρωσε συνολικά 2.461 αναφορές, ο Άδωνις Γεωργιάδης 2.885 αναφορές, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης 2.398 και ο Απόστολος Τζιτζικώστας 1364 αναφορές. Το πιο δυνατό σημείο και των τεσσάρων, αποδείχθηκε το Twitter όπου και συγκεντρώθηκαν οι περισσότερες αναφορές για το πρόσωπό τους. Η Νέα Δημοκρατία από την πλευρά της κατέγραψε 61.645 συνολικές αναφορές στην ίδια υπό εξέταση χρονική περίοδο και παρουσιάζει στο Twitter ίδια εικόνα με τους υποψήφιους αρχηγούς της.

Τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου είναι στην πλειοψηφία τους ουδέτερα για τρεις υποψηφίους αρχηγούς, Βαγγέλη Μεϊμαράκη, Κυριάκο Μητσοτάκη, Απόστολο Τζιτζικώστα και αρνητικά για τον Άδωνι Γεωργιάδη. Συγκεκριμένα ο Μεϊμαράκης συγκεντρώνει 1.385 ουδέτερα συναισθήματα, 626 αρνητικά και 387 θετικά. Ο Μητσοτάκης εμφανίζει 1.569 ουδέτερα, 537 αρνητικά και 355 θετικά. Ο Τζιτζικώστας καταγράφει 866 ουδέτερα, 238 αρνητικά και 260 θετικά. Διαφορετική είναι η εικόνα του Γεωργιάδη ο οποίος από την πλευρά του εμφανίζει 1.399 αρνητικά συναισθήματα, 842 ουδέτερα και 644 θετικά. Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας καταγράφει 24.507 ουδέτερα συναισθήματα, 23.637 αρνητικά και 13.501 θετικά. Θεματολογία Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο για τις εκλογές της ΝΔ στην υπό εξέταση χρονική περίοδο 1 – 18 Δεκεμβρίου 2015 επικεντρώθηκε στις εσωκομματικές αντιπαράθεσες και στο παρασκήνιο. Συγκεκριμένα:  Μεϊμαράκης και Κυριάκος οικοδομούν την Κεντροδεξιά του μέλλοντος.  Παρέμβαση Καραμανλή υπέρ Βαγγέλη Μεϊμαράκη.  Νέα δημοσκόπηση δείχνει ανατροπές στις εκλογές στην ΝΔ.  Η κόντρα Άδωνι Γεωργιάδη και Λάκη Λαζόπουλου.  Η δήλωση Τζιτζικώστα ότι είναι «αρκετά πιθανό να κριθεί η εκλογή από τον πρώτο γύρο». Συμπεράσματα 77

Τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι η πλειοψηφία της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης δεν πιστεύει ότι ο νέος αρχηγός της ΝΔ θα μπορέσει να επαναφέρει την χαμένη αξιοπιστία της, να αλλάξει τα πολιτικά δεδομένα και στις σχέσεις με τους εταίρους αλλά και να αντιμετωπίσει τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Η ΝΔ έχει δώσει την εντύπωση ότι αναζητεί το δικό της «αντί- Τσίπρα». Παράλληλα ένας μεγάλος αριθμός των χρηστών των social media δεν επιδοκιμάζει τις παρασκηνιακές πρακτικές και τις διαρροές που έχουν στόχο να επηρεάσουν την έκβαση των εκλογών.

Διφορούμενος ο ρόλος της Frontex στον έλεγχο των συνόρων 04/12/15 Με επιφύλαξη υποδέχθηκε η ελληνική κοινή γνώμη τη συμφωνία Ελλάδας – Frontex για την ανάπτυξη συνοριοφυλάκων στα σύνορα με τα Σκόπια ενώ την ίδια στιγμή έχουν εμφανιστεί και σενάρια για έξοδο της χώρας από τη Συνθήκη Σένγκεν. Παράλληλα η κυβέρνηση της Αθήνας υπέβαλε αίτημα για την ανάπτυξη της Ομάδας Άμεσης Επέμβασης της Frontex (RABIT) στα νησιά του Αιγαίου προκειμένου να ενισχυθεί η φύλαξη των εξωτερικών συνόρων. Η οντότητα Frontex κατέγραψε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 2698 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 23 Νοεμβρίου – 3 Δεκεμβρίου 2015. Ο μεγαλύτερος αριθμός αναφορών εμφανίζεται στις 3 Δεκεμβρίου όπου καταγράφονται 1288 αναφορές με 42 θέματα από 734 πηγές.

Τα συναισθήματα για την Frontex είναι στην πλειοψηφία τους αρνητικά έναντι των ουδέτερων και των θετικών. Συγκεκριμένα καταγράφηκαν 1459 αρνητικά συναισθήματα, 638 ουδέτερα και 601 θετικά. Θεματολογία Η θεματολογία που κυριάρχησε στην υπό εξέταση περίοδο αναφέρεται στη συμφωνία Ελλάδας- Frontex, στα σενάρια περί Σένγκεν και στην εκρηκτική κατάσταση που επικρατεί στην Ειδομένη. Πιο συγκεκριμένα: 79

 στη συμφωνία της κυβέρνησης με την Frontex για την επέκταση των δραστηριοτήτων της στα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ, με σκοπό την καταγραφή μεταναστών.  στην ένταση που επικρατεί στην Ειδομένη μετά τον θάνατο ενός 22χρονου Μαροκινού μετανάστη από ηλεκτροπληξία.  στην παραδοχή του υπουργού Μετανάστευσης Γιάννη Μουζάλα για συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση περί αποβολής της Ελλάδας από τη Συνθήκη του Σένγκεν.  στη δήλωση της εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Νατάσα Μπερτό ότι «η θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να διατηρήσει τη Σένγκεν και να βοηθήσει την Ελλάδα και άλλα κράτη-μέλη στην αντιμετώπιση των μεγάλων προσφυγικών ροών στα εδάφη τους».  στη συνέντευξη του υπουργού Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νίκολα Πόποσκι που υπεραμύνθηκε της απόφασης για τον συρμάτινο φράχτη που υψώνει η χώρα του στα σύνορα με την Ελλάδα.  στο πρωτοσέλιδο των Financial Times που αναφέρεται στην απειλή έξωσης της Ελλάδας από τη ζώνη του Σένγκεν, μετά την αποτυχία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-Ανεξαρτήτων Ελλήνων να διαχειριστεί καλύτερα τις προσφυγικές ροές. Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι η πλειοψηφία της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης θεωρεί την παρουσία της Frontex ως μέσο επιβολής των ευρωπαϊκών συμφερόντων έναντι των εθνικών συμφερόντων. Αναλυτικότερα : (α) ένα ποσοστό χρηστών των Social media εκτιμάει ότι ο έλεγχος των συνόρων από τη Frontex υποδηλώνει και μερική απώλεια εθνικής κυριαρχίας. (β) η συμφωνία με τη Frontex εκθέτει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΑΝΕΛ που την είχε απορρίψει στη μίνι Σύνοδο του Οκτωβρίου για το προσφυγικό χαρακτηρίζοντας την ως παράλογη. (γ) ο φόβος ότι ο έλεγχος των συνόρων από τη Frontex θα αποτρέψει την έξοδο των προσφύγων με αποτελέσματα να παραμείνουν εγκλωβισμένοι μέσα στην Ελλάδα. (δ) η ανάπτυξη της Frontex στα σύνορα με τα Σκόπια δημιουργεί εκ των προτέρων αρνητικούς συνειρμούς που ερμηνεύονται ως ενίσχυση των εθνικών συμφερόντων του κρατιδίου των Σκοπιών.

Τα «παιχνίδια πολέμου» Ρωσίας – Τουρκίας φοβίζουν τα social media 27/11/15 Η κρίση στις σχέσεις Ρωσίας και Τουρκίας προκαλεί ανησυχία στα social media τα οποία και καταδικάζουν την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους εντός της Συρίας. Οι οντότητες Τουρκία, Ρωσία, Κατάρριψη Ρωσικού Αεροσκάφους κατέγραψαν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 50.344 συνολικές αναφορές για το διήμερο 24 – 26 Νοεμβρίου 2015. Όλες οι υπό εξέταση οντότητες συγκεντρώνουν τις περισσότερες αναφορές τους μέσα στο Twitter.

Tα συναισθήματα είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους αρνητικά για την κρίση Τουρκίας και Ρωσίας και η ίδια εικόνα εμφανίζεται και για την Κατάρριψη του Ρωσικού Αεροσκάφους.

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου επικεντρώθηκε στην είδηση κατάρριψης του ρωσικού αεροσκάφους, στις εξελίξεις και στο πως επηρεάζει τις σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας. Συγκεκριμένα:  Ο Ταγίπ Ερντογάν παραπονέθηκε ότι ο Πούτιν δεν σηκώνει το τηλέφωνό του όταν τον καλεί.  Η ρωσική Δούμα απαίτησε την επιστροφή της Αγίας Σοφίας στην ορθοδοξία.  Η Ρωσία αναπτύσσει στην Συρία το αντιπυραυλικό σύστημα S-300 .  Η Ρωσία διέκοψε όλες τις στρατιωτικές επαφές με την Τουρκία.  Οι ΗΠΑ ανάφεραν ότι το ρωσικό μαχητικό χτυπήθηκε στο συριακό εναέριο χώρο μετά από πρόσκαιρη εισβολή στον τουρκικό. 82

 Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η Τουρκία οδηγεί σκόπιμα τις ρώσοτουρκικές σχέσεις σε αδιέξοδο.  Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ συνέστησε διπλωματία και αποκλιμάκωση της κατάστασης.  Ο Ταγίπ Ερντογάν θέλει από τη Ρωσία να ζητήσει συγγνώμη.  Η Ρωσία «παγώνει» τον αγωγό φυσικού αερίου Turkish Stream και τον πυρηνικό σταθμό της Τουρκίας στο Akkuyu της Μερσίνας.  Οι πρόεδροι Γαλλίας και Ρωσίας συμφώνησαν στην ανταλλαγή πληροφοριών των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών για το Ισλαμικό Κράτος.  Αναφορές για τις υπόγειες σχέσεις Τουρκίας και Ισλαμικού Κράτους. Συμπεράσματα Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη εμφανίζεται ανήσυχη από την κρίση στις σχέσεις Άγκυρας και Μόσχας, δεν επιθυμεί να «ξεφύγει» από τον έλεγχο και να εισέλθει σε μη διαχειρίσιμες καταστάσεις. Παράλληλα τα δεδομένα του paloPro μας δείχνουν και μια θέση των social media φιλικά προσκείμενη προς τη Ρωσία όπως και αποδεικνύεται από τα αρνητικά συναισθήματα για την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους από την Τουρκία. Οι συνειδητοποιημένοι χρήστες των social media εκτιμούν ότι η τουρκική ενέργεια έγινε σκόπιμα και πιστεύουν ότι μια σκληρή ρωσική αντίδραση σε διπλωματικό, οικονομικό και εμπορικό επίπεδο θα ωφελήσει την Ελλάδα. Ταυτόχρονα όμως εμφανίζονται να μην είναι ικανοποιημένοι και από την παθητική στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Θεωρούν ότι θα μπορούσε να προβεί σε κάποιες διπλωματικές πρωτοβουλίες στη διεθνή σκηνή εκμεταλλευόμενη το «θερμό επεισόδιο» για να επικρίνει τις καθημερινές παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας από τα τουρκικά μαχητικά.

Παγιδευμένη στην εκλογή νέου προέδρου η ΝΔ 23/11/15 To φιάσκο των εκλογών της Νέας Δημοκρατίας προκάλεσε το απόλυτο τρολάρισμα των social media, που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη τις εσωκομματικές εξελίξεις για το νέο πρόεδρο. Η αξιωματική αντιπολίτευση δείχνει ανίκανη να κερδίσει την εμπιστοσύνη της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Η Ακύρωση Εκλογών της ΝΔ κατέγραψε σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 32.262 συνολικές αναφορές, μέσα σε μια μέρα, στις 22 Νοεμβρίου. Το μεγαλύτερο ποσοστό αναφορών συγκεντρώθηκε στο Twitter, όπου και «γλέντησε» τη ΝΔ για την ακύρωση των εκλογών.

Τα συναισθήματα των αναφορών για τη ΝΔ είναι στην πλειοψηφία τους ουδέτερα, ακολουθούν με μικρή διαφορά τα αρνητικά και τέλος έρχονται τα θετικά συναισθήματα. Ο μεγάλος αριθμός ουδέτερων συναισθημάτων οφείλεται κυρίως στο τρολάρισμα, των αρνητικών και σε επικρίσεις, και των θετικών σε απλές ενημερωτικές αναφορές που αναπαράχθηκαν.

Θεματολογία Η ακύρωση των εκλογών της ΝΔ ανέδειξε σύμφωνα με το εργαλείο Top 10 Topics του paloPro την εξής κεντρική θεματολογία:  Ότι η ΝΔ οδηγείται σε «εμφύλιο πόλεμο» καθώς έχουν «βγει μαχαίρια»  Την απόδοση ευθυνών του Βαγγέλη Μεϊμαράκη στον Γραμματέα της Πολιτικής Επιτροπής Ανδρέα Παπαμιμίκο.  Την απόδοση ευθυνών των Κυριάκου Μητσοτάκη, Άδωνι Γεωργιάδη, Αποστόλου Τζιτζικώστα στον μεταβατικό πρόεδρο Βαγγέλη Μεϊμαράκη.  Ότι η εταιρεία που ανέλαβε να διεξάγει τις εκλογές έχει την απόλυτη ευθύνη.  Ότι δεκαέξι βουλευτές ζήτησαν τη σύγκληση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.  Την ειρωνική δήλωση του ΣΥΡΙΖΑ για την ακύρωση των εκλογών.  Τη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη να αναλάβει μεταβατικός πρόεδρος η Μαριέττα Γιαννάκου Συμπεράσματα Οι τραγελαφικές εξελίξεις στη ΝΔ χτυπάνε καμπανάκια ανησυχίας σε πολιτική και κοινωνία καθώς η ανάγνωση των ποιοτικών στοιχείων του paloPro μας δείχνουν ότι : (α) η ΝΔ δεν μπορεί να ανακάμψει και το γεγονός αυτό δημιουργεί καταστάσεις πολιτικού κινδύνου καθώς από τη στιγμή που δεν υπάρχει αξιόπιστη και ισχυρή αξιωματική αντιπολίτευση η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κάνει ότι θέλει παρά τη μεγάλη φθορά που παρουσιάζει από την διακυβέρνηση της χώρας. Παράλληλα οι ευρωπαίοι εταίροι καταλαβαίνουν ότι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κυβερνήσει τη χώρα. 85

(β) η ΝΔ ενδιαφέρεται περισσότερο για τα εσωκομματικά της και εμφανίζει μια εσωστρέφεια και ξεπερασμένες κομματικές πρακτικές που υποδηλώνουν στασιμότητα. Οι τέσσερις υποψήφιοι πρόεδροι, ο καθένας για δικό του λόγο δεν πείθουν ότι μπορεί να προχωρήσουν στις απαραίτητες αλλαγές που απαιτούνται. (γ) η εσωκομματική αντιπαλότητα των τεσσάρων υποψήφιων αρχηγών, εμφανίζεται ως "εμφύλιος πόλεμος " που ακόμα μπορεί να οδηγήσει την επόμενη μέρα και σε διάσπαση. (δ) η ΝΔ παρουσιάζει ένα σοβαρό έλλειμα ηγεσίας που αποτελεί και την «αχίλλειο πτέρνα» της καθώς τη συρρικνώνει πολιτικά και κοινωνικά.

Χωρίς ουσία η επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία 20/11/15 Η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία και η συνάντησή του με τον τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου αντιμετωπίστηκε μια αδιαφορία από το σύνολο της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης. Οι συζητήσεις των δυο ηγετών για την αντιμετώπιση του «καυτού» μεταναστευτικού προβλήματος δεν επέφεραν αποτέλεσμα. Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία κατέγραψε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με το paloPro 689 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 17/11 – 19/11 2015. Το μεγαλύτερο ποσοστό των αναφορών συγκεντρώθηκε στα Sites και στα Blogs, όπου και σημαίνει ότι οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δεν ενδιαφέρθηκαν και τόσο πολύ για την επίσκεψη.

Τα συναισθήματα των αναφορών είναι στην πλειοψηφία τους ουδέτερα και στη συνέχεια ακολουθούν τα θετικά και μετά τα αρνητικά συναισθήματα. Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη θεώρησε ότι η επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία δεν είχε καμία ουσία και ούτε θα επηρέαζε τις ελληνό-τουρκικές σχέσεις. Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου επικεντρώθηκε στην υπό εξέταση χρονική περίοδο 17-11- 19/11 στην συνάντηση Αλέξη Τσίπρα – Αχμέτ Νταβούτογλου και στα «παρατράγουδα» της κοινής συνέντευξης τους. Αναλυτικότερα τα Τοp 10 Topics του paloPro αναφέρονται:  στο ότι Αλέξης Τσίπρας - Αχμέτ Νταβούτογλου συμφώνησαν σε μια τεχνική συνεργασία ακτοφυλακών για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.  στις επιφυλάξεις της Άγκυρας για τη δημιουργία «hot spots», κέντρα καταγραφής και ταυτοποίησης των προσφύγων.  στις απαντήσεις του Αλέξη Τσίπρα στη κοινή συνέντευξη Τύπου, που «χάθηκαν στη μετάφραση» και προκάλεσαν παρεξήγηση μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας.  στις απόψεις των γερμανικών ΜΜΕ που αναφέρονται σε μια τριμερή συνάντηση Ελλάδας- Τουρκίας – Γερμανίας. 88

 στις τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια της συνάντησης Τσίπρα – Νταβούτογλου.  στην παρακολούθηση του φιλικού αγώνα Τουρκίας – Ελλάδας από τους δυο πρωθυπουργούς. Συμπεράσματα Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη εμφανίζεται επιφυλακτική απέναντι σε ανοίγματα της κυβέρνησης προς την Τουρκία και για αυτό αντιμετώπισε με ουδέτερα συναισθήματα την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα. Τα social media όπως προκύπτει από προηγούμενες αναλύσεις μας εμφανίζονται εχθρικά απέναντι στην Τουρκία και για αυτό θεώρησαν ότι η επίσκεψη Τσίπρα δεν πρόκειται να έχει κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα στις διμερείς σχέσεις και στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού Συμπερασματικά τα ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι οι συνομιλίες Τσίπρα και Νταβούτογλου δεν δικαίωσαν τις προσδοκίες της κυβέρνησης των Αθηνών για μια ουσιαστική βοήθεια της Τουρκίας στην αντιμετώπιση της μεγάλη ροής των προσφύγων. Ταυτόχρονα η συμφωνία για τεχνική συνεργασία ακτοφυλακών δεν θεωρείται και τόσο αθώα αν την εκμεταλλευτεί η Άγκυρα για να προωθήσει τις διεκδικήσεις της μέσα στο Αιγαίο.

«Οικογενειακή υπόθεση» οι εκλογές της Νέας Δημοκρατίας 18/11/15 Αδιάφορη εμφανίζεται να είναι η πλειοψηφία των social media για τις εκλογές της Νέας Δημοκρατίας για την ανάδειξη του νέου προέδρου του κόμματος. Παράλληλα οι διαφωνίες και τα εκατέρωθεν «πυρά» των τεσσάρων υποψηφίων προκαλούν αρνητικές εντυπώσεις στην ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη. Η οντότητα της Νέας Δημοκρατίας κατέγραψε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με το paloPro 47.151 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 01/11 – 17/11 2015. Το Twitter είναι αυτό που κάνει τη μεγάλη διαφορά στις αναφορές και καθορίζει την παρουσία της ΝΔ στο ελληνικό διαδίκτυο.

Τα συναισθήματα των αναφορών για τη ΝΔ μας δείχνουν μια ισορροπία ουδέτερων και αρνητικών συναισθημάτων, στα οποία και οφείλεται το μειωμένο ενδιαφέρον κυρίως των χρηστών των social media για τις εσωκομματικές εξελίξεις.

Θεματολογία Η θεματολογία για τη ΝΔ για την υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώθηκε στις διαφωνίες, τα μαχαιρώματα των τεσσάρων υποψηφίων προέδρων, και σε επικρίσεις προς την κυβέρνηση. Αναλυτικότερα τα Top 10 Topics του paloPro ανέδειξαν κυρίαρχα τα ακόλουθα:  οι τέσσερις υποψήφιοι δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στην ημερομηνία διεξαγωγής της εθνικής συνδιάσκεψης.  σε 885 τμήματα θα διεξαχθεί η ψηφοφορία για την εκλογή προέδρου.  τη δήλωση του Απόστολου Tζιτζικώστα που χαρακτήρισε επιλογή στασιμότητας και ήττας το Βαγγέλη Μεϊμαράκη.  τις επικρίσεις Άδωνι Γεωργιάδη και Κυριάκου Μητσοτάκη στον Μεϊμαράκη ότι εκμεταλλεύεται τις υποδομές του κόμματος.  τις διαφωνίες στην ΚΕΦΕ της ΝΔ για το πόσες κάλπες θα στηθούν σε Ελλάδα και εξωτερικό.  τη δήλωση του Άδωνι Γεωργιάδη ότι «συγκυβέρνηση με τρομοκράτες δεν κάνω» και «μπράβο στον αγώνα του Κυριάκου».  το εθνικό σχέδιο αναγέννησης» που πρότεινε ο Απόστολος Τζιτζικώστας.  τη δήλωση του Βαγγέλη Μεϊμαράκη που χαρακτήρισε ταυτόχρονα την πολιτική ΣΥΡΙΖΑ, ως "δήθεν αριστερή", με "δήθεν κοινωνικές ευαισθησίες".

Συμπεράσματα Tα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι η Νέα Δημοκρατία χαρακτηρίζεται από μια εσωστρέφεια και αδυνατεί να απευθυνθεί σε ένα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης. Η ΝΔ όπως έχουμε αναφέρει σε προηγούμενες αναλύσεις μας, έχει πέσει στην «παγίδα του αντί- Τσίπρα» και δεν μπορεί να ανακάμψει καθώς δεν έχει πείσει ότι αποτελεί μια εναλλακτική στην κυριαρχία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. Η ΝΔ εξαιτίας των εσωκομματικών εκλογών εμφανίζεται να μην μπορεί να στοιχειοθετήσει μια ατζέντα που να απευθύνεται στην αντιμετώπιση της λιτότητας πού πλήττει την κοινωνία, κυρίως τη μεσαία αστική τάξη. Οι αντιπαραθέσεις των τεσσάρων υποψηφίων προέδρων και ότι δεν έχουν καταφέρει να κάνουν έναν ουσιαστικό μεταξύ τους διάλογο, δίνει την εντύπωση στα social media ότι η μετεκλογική μέρα της ΝΔ δεν εγγυάται και την ενότητά της.

Ο ιός του Ευρωτρόμου μολύνει τα social media 17/11/15 Τον αποτροπιασμό αλλά και το φόβο των social media προκάλεσαν οι πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι. Το Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Συρία (ISIS) με τα χτυπήματα στην «Πόλη του Φωτός» κήρυξε τον πόλεμο στην Ευρώπη και αναγκάζει τους ευρωπαίους ηγέτες να λάβουν μέτρα αντιμετώπισης της ισλαμικής τρομοκρατίας. Οι Επιθέσεις στο Παρίσι κατέγραψαν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 19.481 συνολικές αναφορές για το διήμερο 14/11 – 15/11. Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης Twitter και Facebook είναι και αυτές που σηκώνουν και το μεγαλύτερο βάρος των αναφορών.

Τα τρομοκρατικά χτυπήματα του ISIS εκτίναξαν στα ύψη τα αρνητικά συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου έναντι των ουδέτερων και των θετικών. Όμως παρατηρούμαι και ένα πολύ μικρό ποσοστό ανεκτικής στάσης της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης.

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου επικεντρώθηκε για το διήμερο που εξετάσαμε στην αναπαραγωγή της σοκαριστικής είδησης των τρομοκρατικών χτυπημάτων στο Παρίσι, τις άμεσες αντιδράσεις και τα σενάρια της επόμενης μέρας. Αναλυτικότερα: 94

 Οι δηλώσεις του προέδρου Φρανσουά Ολάντ και η κήρυξη πολέμου στο ISIS.  Η κήρυξη της Γαλλίας σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.  Τι αλλάζει στην Ευρώπη μετά τις επιθέσεις του Παρισιού.  Τα μηνύματα συμπαράστασης προς το γαλλικό λαό από το σύνολο της διεθνής κοινής γνώμης.  Οι δυο ισλαμιστές τρομοκράτες που πέρασαν από τη Λέρο.  Το χρονικό του τρόμου των επιθέσεων και το πώς έδρασαν οι τρομοκράτες.  Τα μηνύματα μίσους του Ισλαμικού Κράτους σε Συρία και Ιράκ (ISIS) προς Γαλλία και Δύση. Συμπεράσματα Tα πολύνεκρα χτυπήματα του Παρισιού έκαναν πραγματικότητα τους χειρότερους εφιάλτες της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης όπου και επισημάναμε σε προηγούμενες αναλύσεις μας. Ταυτόχρονα το ελληνικό διαδίκτυο άρχισε να εμβαθύνει και στο φαινόμενο του ISIS. Τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro για τις επιθέσεις του Παρισιού παραπέμπουν : (α) σε ένα ντιμπέιτ που ξεκίνησε για τα ανοιχτά σύνορα της Ευρώπης και για το αν η πολιτική των ανοιχτών συνόρων μπορεί να υφίσταται. Το ενδεχόμενο κλεισίματος των συνόρων και κατάργηση της Συνθήκης Σένγκεν θεωρείται από κάποιους χρήστες η πιο ενδεδειγμένη λύση για την αποτροπή των τρομοκρατικών επιθέσεων και τον εντοπισμό τρομοκρατών. (β) αν οι αντιδράσεις και τα μέτρα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για την αντιμετώπιση της ισλαμικής τρομοκρατίας θα παραβιάσουν τις ατομικές ελευθερίες και θα στοχοποιήσουν τις μουσουλμανικές μειονότητες των ευρωπαϊκών κρατών. (γ) στο φόβο και την ανασφάλεια που αισθάνεται η ελληνική διαδικτυακή γνώμη, όπου και αντανακλά και τα συναισθήματα του μέσου Έλληνα αναγνώστη για την επόμενη μέρα και ότι μπορεί και αυτός να γίνει στόχος των ισλαμιστών. (δ) οι αλγεινές εντυπώσεις που προκάλεσε η αποκάλυψη ότι δύο από τους ισλαμιστές τρομοκράτες περάσαν από τη Λέρο. Χρήστες των social media ακόμα ανάρτησαν και σχολίασαν τις προ μηνών δηλώσεις του Πάνου Καμμένου για «μεγάλο κύμα μεταναστών και τζιχαντιστών προς την Ευρώπη». Η ποικιλομορφία των παραπάνω απόψεων οφείλεται στη γενικότερη απουσία μιας κεντρικής αντίληψης για τον προσδιορισμό της ισλαμικής τρομοκρατίας, της λαθρομετανάστευσης γεγονός που έχει να κάνει με την πολιτική και την ιδεολογία της ελληνικής κυβέρνησης. Παράλληλα διαπιστώνουμε ότι το ταμπού της συσχέτισης πρόσφυγες με Τζιχαντιστές παύει να ισχύει μετά τις επιθέσεις του Παρισιού. 95

Κενό στην ασφάλεια της χώρας βλέπει το διαδίκτυο 12/11/15 To θέμα της ασφάλειας εξελίσσεται σε μια από τις κυριότερες ανησυχίες της ελληνικής διαδικτυακής κοινότητας, από τη στιγμή που η ισλαμική τρομοκρατία, το μεταναστευτικό και εσωτερική τρομοκρατία αντιμετωπίζονται αρνητικά από τα social media. Την ίδια στιγμή τα σημερινά επεισόδια που έγιναν από ομάδες αντιεξουσιαστών στο Κέντρο της Αθήνας (μολότοφ στο Σύνταγμα, ζημιές σε καταστήματα, φλόγες στην είσοδο της Τράπεζας της Ελλάδας) έκαναν το γύρο του κόσμου. Η κατάσταση επιβαρύνεται και από το σάλο που προκαλέσαν και οι καταγγελίες του πρώην υπουργού Δημόσιας Τάξης καθηγητή Γιάννη Πανούση για συνεργασία στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ με τρομοκράτες. Ισλαμική Τρομοκρατία, Μεταναστευτικό, Τρομοκρατία καταγράφουν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 56.128 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 2/11 με 11/11. Οι τρεις οντότητες συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό στο Τwitter και ακολουθούν τα Blogs.

Tα συναισθήματα για Ισλαμική Τρομοκρατία, Μεταναστευτικό, Τρομοκρατία χαρακτηρίζονται από κυριαρχία αρνητικών συναισθημάτων έναντι αρνητικών και θετικών, εκφράζοντας ανησυχία και φόβο.

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου σύμφωνα με τα Τοp 10 Topics του paloPro επικεντρώθηκε για την χρονική περίοδο 2/11 – 11/11, στην καταγγελία του Γιάννη Πανούση και το θόρυβο που προκάλεσε, στις δραστηριότητες του ISIS και στις εξελίξεις για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού. Συγκεκριμένα:  Ο πρώην υπουργός Γιάννης Πανούσης αποκάλυψε ότι συγκεκριμένοι ποινικοί και τρομοκράτες απειλούν την ζωή του με την ανοχή κυβερνητικών στελεχών.  Η συντριβή του ρωσικού airbus και οι ισχυρισμοί του Ισλαμικού Κράτους ότι είναι δική του ενέργεια.  Η επανενεργοποίηση της Συνθήκης Δουβλίνο ΙΙ από την Γερμανία και η εξαίρεση της Ελλάδας.  Τα στοιχεία της Frontex που αναφέρουν ότι περισσότεροι από 540.000 πρόσφυγες έφτασαν στα ελληνικά νησιά το πρώτο δεκάμηνο του 2015.  Η έκκληση του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ προς τη Γερμανία «να λάβει μέτρα καλύτερης προστασίας των συνόρων της ζώνης του Σένγκεν για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών».  Η δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Νίκου Τόσκα ότι αποκλείεται το ενδεχόμενο κοινών περιπολιών ελληνικής και τουρκικής ακτοφυλακής στο Αιγαίο.

Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι τα social media αντιλαμβάνονται ότι το θέμα της ασφάλειας αποτελεί συνδυασμό τριών παραγόντων: Ισλαμικής Τρομοκρατίας, Μεταναστευτικού και Εσωτερικής Τρομοκρατία. Τα αρνητικά συναισθήματα παραπέμπουν στο ότι η ελληνική διαδικτυακή γνώμη ανησυχεί για την ασφάλεια και ότι κρίνει ανεπαρκείς τις ευρωπαϊκές και ελληνικές αρμόδιες αρχές στη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση απειλών. Παράλληλα παρατηρούμε ότι οι καταγγελίες του πρώην υπουργού Δημοσίας Τάξης Γιάννη Πανούση και ο θόρυβος που προκάλεσαν δημιουργούν σε κάποιο βαθμό κρίση εμπιστοσύνης προς τις αρμόδιες κυβερνητικές αρχές που έχουν υπό την ευθύνη τους την προστασία των πολιτών και της χώρας.

Το φάκελο πολιτική βία ανοίγει ο ξυλοδαρμός Κουμουτσάκου 07/11/15 Κρούσματα πολιτικής βίας όπως ο ξυλοδαρμός του βουλευτή (ΝΔ) Γιώργου Κουμουτσάκο καταδικάζονται συλλήβδην από τα social media που όμως δεν παραλείπουν να επισημάνουν και τα αίτια τέτοιων ενεργειών. Η οντότητα Πολιτική Βία καταγράφει στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα δεδομένα του paloPro 16.753 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 05/11 - 06/11. H πλειοψηφία των αναφορών συγκεντρώθηκε στο Twitter όπου αναπαράχθηκε ο ξυλοδαρμού του Γιώργου Κουμουτσάκου στο συλλαλητήριο που οργανώθηκε από τους Ποντιακούς συλλόγους ως αντίδραση στις δηλώσεις του Νίκου Φίλη.

Τα συναισθήματα που επικρατούν στο ελληνικό διαδίκτυο είναι στην πλειοψηφία τους αρνητικά, γεγονός που δείχνει τον αποτροπιασμό της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης καθώς και την ανησυχία της.

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου επικεντρώθηκε στο ξυλοδαρμό του βουλευτή της ΝΔ, στις πολιτικές αντιπαραθέσεις και σε σχολιασμούς για φαινόμενα πολιτικής βίας. Η βασική θεματολογία σύμφωνα με το Top 10 Topics του paloPro συμπεριλαμβάνει:  την μήνυση κατά αγνώστων δραστών που κατέθεσε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών ο Γιώργος Κουμουτσάκος.  τη σύσσωμη καταδίκη των κομμάτων για την επίθεση κατά του Κουμουτσάκου από μέλη της Χρυσής Αυγής.  ότι στο μπλοκ της Χρυσής Αυγής, δίπλα στους βουλευτές Κασιδιάρη και Ηλιόπουλο, φέρεται να βρισκόταν ο ψηλός άνδρας που καταγράφηκε από το φωτογραφικό φακό να γρονθοκοπεί το βουλευτή.  Η δήλωση της κυβερνητικής εκπρόσωπου Όλγα Γεροβασίλη «συνέρθετε γρήγορα… Μην κάνετε αρένα την Βουλή».  Η δήλωση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνου Σκουρλέτη ότι «εκεί που ζήταγαν το χέρι του Φίλη βρήκαν το κεφάλι του Κουμουτσάκου» και ότι η διάσταση που έχει λάβει το θέμα για τις δηλώσεις Φίλη παραπέμπει σε «φτηνή πολιτική εκμετάλλευση με έντονα στοιχεία πατριδοκαπηλίας». Συμπεράσματα Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο αποτρόπαιος ξυλοδαρμός του Γιώργου Κουμουτσάκου, σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro καταδικάστηκε από το σύνολο της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης. Παράλληλα η προσεκτική ανάγνωση των ποιοτικών δεδομένων μας εμφανίζει ότι τα social media αναζη100

τούν τα αίτια για την πολιτική βία αλλά και εκφράζουν την ανησυχία τους για τις επιπτώσεις της. Η πρώτη ανάγνωση έχει να κάνει με την απόδοση ευθυνών στη Χρυσή Αυγή και στο τρόπο που διαχειρίζεται θέματα που έχουν να κάνουν με προσβολή εθνικών θεμάτων. Οι οργισμένες αντιδράσεις εμπεριέχουν έντονα στοιχεία πατριδοκαπηλίας και τη στόχευση ατόμων. Η δεύτερη ανάγνωση θεωρεί «ηθικό αυτουργό» τον υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη όπου με την επίμαχη δήλωση του (ότι δεν έγινε Γενοκτονία των Ποντίων) προκάλεσε όπως αναφέραμε οργισμένες αντιδράσεις. Η τρίτη ανάγνωση αναφέρεται στην αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ότι «σήκωσε» πολύ ψηλά τη δήλωση Νίκου Φίλη με στόχο πολιτική κεφαλαιοποίηση και συσπείρωση του συντηρητικού της ακρωτηρίου. Ωστόσο υπάρχουν και κάποιες ισορροπημένες απόψεις χρηστών των social media που τοποθετούν το θέμα της πολιτικής βίας σε ένα ευρύτερο διαχρονικό πλαίσιο που παραπέμπει στην γενική απαξίωση των πολιτικών, στην ανάγκη δημιουργίας εξιλαστήριων θυμάτων και στον ευτελισμό των κοινωνικών αξιών.

101

Στην «πυρά» των social media o Νίκος Φίλης 04/11/15 Την οργή των χρηστών την ελληνικής διαδικτυακής κοινότητας προκάλεσαν οι δηλώσεις του υπουργού Παιδείας Νίκου Φίλη ότι δεν διαπράχτηκε γενοκτονία των Ποντίων από τους τούρκους. Ο Νίκος Φίλης έγινε αντικείμενο έντονων επικρίσεων και τρολαρίσματος από τα social media, με κάποια από αυτά να θεωρούνται και άκρως υποτιμητικά για το πρόσωπό του. Ο Νίκος Φίλης συγκέντρωσε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 624 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 2/11 – 3/11 2015. Το μεγαλύτερο ποσοστό των αναφορών καταγράφηκε για τον υπουργό Παιδείας στο Twitter.

Tα συναισθήματα των αναφορών του ελληνικού διαδικτύου είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία αρνητικά για το Νίκο Φίλη και παρατηρείται μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό θετικών. Το Twitter αποδείχθηκε καταδικαστικό για τον υπουργό Παιδείας καθώς το 78% των tweets ήταν αρνητικά, το 18% ουδέτερα και το 4% θετικά.

102

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου εστιάστηκε στην αναπαραγωγή της επίμαχης δήλωσης του Νίκου Φίλη και στις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε. Συγκεκριμένα οι αναφορές είναι:  η δήλωση του Νίκου Φίλη ότι «αναγνωρίζουμε τον πόνο των Ποντίων αλλά δεν ήταν γενοκτονία.  ο χαρακτηρισμός ότι ο Νίκος Φίλης είναι «νέος Κεμάλ Ατατούρκ» που του απέδωσε η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων της Χριστίνα Σαχινίδου.  τι προβλέπει ο νόμος για την άρνηση της Ποντιακής Γενοκτονίας.  η στήριξη του Πέτρου Τατσόπουλου προς το Νίκο Φίλη ότι «έχει δίκιο, δεν ήταν γενοκτονία αλλά εθνοκάθαρση».  η δήλωση του Πρόεδρου των Ποντιακών Συλλόγων ότι είναι «νέα Ρεπούση ο Φίλης».  οι αναφορές με ιστορικά στοιχεία για τη γενοκτονία των Ποντίων που έγινε από τους τούρκους.  Το αίτημα αποπομπής του Νίκου Φίλη από 45 βουλευτές της ΝΔ. Συμπεράσματα Η κυριαρχία των αρνητικών συναισθημάτων στο ελληνικό διαδίκτυο για τις δηλώσεις του Νίκου Φίλη περί άρνησης της Γενοκτονίας των Ποντίων αποδεικνύουν ότι τα social media λειτουργούν ως ανάχωμα απέναντι σε τέτοιους είδους εθνομηδενιστικές δηλώσεις . 103

Την ίδια στιγμή οι συνειδητοποιημένοι χρήστες των social media φαίνεται να θεωρούν ότι η δήλωση του Νίκου Φίλη εξυπηρετεί την τουρκική πολιτική και προπαγάνδα σε βάρος των ελληνικών εθνικών συμφερόντων. Επιπλέον τα ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι η επίμαχη δήλωση του Νίκου Φίλη ταυτίζεται σε ένα βαθμό και με τις ιδεολογικές αγκυλώσεις της Αριστεράς σε ότι ενισχύει τα εθνικά και πατριωτικά αισθήματα.

104

«Πύρρειος νίκη» Ερντογάν για το διαδίκτυο 02/11/15 Η απόλυτη πλειοψηφία που πέτυχε το ισλαμικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του προέδρου της χώρας Ταγίπ Ερντογάν στις εκλογές προκάλεσε την αρνητική αντίδραση της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Ο Ερντογάν αναμένεται να ακολουθήσει ακόμα πιο αυταρχική πολιτική και να κάνει πράξει το όραμά του να μετατρέψει το πολίτευμα σε προεδρική δημοκρατία. Οι οντότητες Ταγίπ Ερντογάν και Τουρκικές Εκλογές κατέγραψαν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 1.922 συνολικές αναφορές για την περίοδο 22/ 10 – 01/11/2015 . Τη μερίδα του λέοντος στις αναφορές την έχουν τα sites και τα Blogs και όχι το Twitter.

Tα συναισθήματα είναι εξίσου αρνητικά και για τις δυο οντότητες και παρατηρήθηκε μια αύξηση των αρνητικών για τον Ταγίπ Ερντογάν μετά την ανακοίνωση του εκλογικού αποτελέσματος.

105

Θεματολογία Η θεματολογία για Ερντογάν και τουρκικές εκλογές εστιάστηκε στο χρονικό διάστημα που εξετάσαμε στο πολωτικό κλίμα που διενεργήθηκαν, στις συγκρούσεις τουρκικού στρατού με τους κούρδους μαχητές και σε αναλύσεις για την επόμενη μέρα των εκλογών. Η βασική θεματολογία επικεντρώθηκε στα ακόλουθα:  Την εισβολή της τουρκικής αστυνομίας σε δυο τηλεοπτικά δίκτυα που πρόκεινται στην αντιπολίτευση.  Την ανοιχτή επιστολή 50 διεθνών ΜΜΕ στον Ερντογάν για τα πλήγματα σε βάρος της ελευθεροτυπίας.  Στον έφηβο που εξύβρισε τον Ερντογάν και πέρασε τη νύχτα σε κελί.  Στη δίωξη σε βάρος δύο παιδιών επειδή έσκισαν αφίσα του Ερντογάν.  Στην έκθεση – ράπισμα της ΕΕ για την Τουρκία αναφορικά με κράτος δικαίου, την ελευθερία της έκφρασης και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Συμπεράσματα Τα ποιοτικά στοιχεία του paloPro στην χρονική περίοδο που εξετάσαμε μας δείχνουν ότι η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη εμφανίζονταν απαισιόδοξη για την έκβαση των τουρκικών εκλογών. ‘Όμως η νίκη του ισλαμικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) με βάση την ανάγνωση των δεδομένων την κάνει ακόμα πιο απαισιόδοξη και της προκαλεί έντονη ανησυχία. 106

Η ολοένα και πιο αυταρχική συμπεριφορά του Ταγίπ Ερντογάν και το κλίμα της πόλωσης που δημιούργησε αυξάναν σταδιακά τα αρνητικά συναισθήματα για το πρόσωπό του. Η γενική αντίληψη που κυριάρχησε ήταν ότι η Τουρκία οδηγούνταν προς την αστάθεια. Οι αναλύσεις απέφευγαν να αναφερθούν με βεβαιότητα στον αν το AKP θα κατάφερνε να πάρει τελικά πλειοψηφία. Οι συγκρούσεις του τουρκικού στρατού με τους Κούρδους μαχητές ήταν ακόμα ένα στοιχείο που αύξησε τα αρνητικά συναισθήματα της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Παράλληλα κάποιες αναφορές συνδύαζαν το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών και με τις σχέσεις ΕΕ και Τουρκίας με αφορμή το πρόβλημα του μεταναστευτικού. Το πως οι Βρυξέλλες θα αντιμετωπίσουν έναν Ερντογάν που σε μια αυτοδυναμία του AKP θα γίνει ακόμα πιο αυταρχικός. Συμπερασματικά το ελληνικό διαδίκτυο εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις για το αν η νίκη του ισλαμικού ΑΚP, ουσιαστικά η νίκη του Ταγίπ Ερντογάν, θα οδηγήσει σε μια περίοδο ομαλότητας καθώς αναμένονται αντιδράσεις, ότι δηλαδή μπορεί να εξελιχθεί σε μια «πύρρειος νίκη».

107

Το μεταναστευτικό στο «τραπέζι των ανταλλαγμάτων»; 30/10/15 Η απόφαση της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Μεταναστευτικό που έγινε φαινομενικά δεκτή με ικανοποίηση από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα αντιμετωπίστηκε με επιφύλαξη από τα social media. H Σύνοδος Κορυφής αποφάσισε να αυξήσει η Ελλάδα τη δυναμικότητα υποδοχής προσφύγων σε 30.000 θέσεις μέχρι το τέλος του 2015 και σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία για Πρόσφυγες του ΟΗΕ να παράσχει επιδότηση ενοικίου και προγράμματα οικογενειακής φιλοξενίας σε άλλους 20.000 πρόσφυγες. Το Μεταναστευτικό συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα «καυτά θέματα» του ελληνικού διαδικτύου και σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro κατέγραψε 6.222 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 25/10 – 27/10 2015.

Τα συναισθήματα για το Μεταναστευτικό και τους χειρισμούς της κυβέρνησης όπως και στις προηγούμενες αναλύσεις μας παρουσιάζουν μια σαφή κυριαρχία των αρνητικών συναισθημάτων έναντι των ουδέτερων και των θετικών.

108

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου για την υπό εξέταση χρονική περίοδο σύμφωνα με τα Top 10 Topics του paloPro επικεντρώθηκε:  στη Μίνι – Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και την απόφασή της για την υποδοχή προσφύγων στην Ελλάδα.  στη δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλα ότι η Ευρώπη πρέπει να αντιληφθεί ότι η Ελλάδα δεν είναι η πόρτα για τις προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη. Η Ελλάδα είναι μέρος του διαδρόμου. Η πόρτα βρίσκεται στην Τουρκία».  στο δημοσίευμα της αμερικάνικης εφημερίδας The Wall Street Journal που αναφέρει ότι η «Ελλάδα είναι έτοιμη να γίνει το χωνευτήρι μεταναστών και προσφύγων της γηραιάς ηπείρου».  στο δημοσίευμα των βρετανικών Financial Times ότι «η εποχή Μέρκελ φτάνει στο τέλος της» επισημαίνοντας ότι η προσφυγική κρίση που έχει φέρει τη Γερμανία στο επίκεντρο των εξελίξεων είναι πιθανό να σημάνει το τέλος εποχής της καγκελαρίου. Συμπεράσματα Το μεταναστευτικό θεωρείται ένα κρίσιμο ζήτημα με παρενέργειές τόσο σε εσωτερικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι ένα μεγάλο ποσοστό της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης θεωρεί ότι παίζεται ένα οικονομικό- πολιτικό παιχνίδι με φόντο το μεταναστευτικό. Η κυβέρνηση της Αθήνας φαίνεται να συνδέει την απόφαση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για την υποδοχή 50.000 προσφύγων με κάποια παραχώρηση των ευρωπαίων εταίρων στα προαπαιτούμενα του μνημονίου.

109

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ από την πλευρά της αναζητεί τρόπους για να ανακόψει τις ροές προσφύγων προς στη χώρα της επειδή γνωρίζει ότι το μεταναστευτικό θα της επιφέρει πολιτικό κόστος, που ίσως αποβεί μοιραίο στις εκλογές του 2017. Τα Social media συνεχίζουν να παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αρνητικά προς το Μεταναστευτικό διότι βλέπουν ότι πολύ δύσκολα θα επιλυθεί το πρόβλημα και ότι καθημερινά ταλαιπωρούνται χιλιάδες μετανάστες και χάνουν τη ζωή τους μικρά παιδιά. Η κυβέρνηση της Αθήνας με την προ μηνών επιλογή της να «ανοίξει τα σύνορα» (χωρίς ένα σχέδιο ή ύπαρξη υποδομών) στους πρόσφυγες της Συρίας προκάλεσε την ελληνική διαδικτυακή γνώμη καθώς κατέφθασαν τεράστιες ροές προσφύγων με τελικό προορισμό τις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις.

110

Στην παγίδα του «αντί- Τσίπρα» η Νέα Δημοκρατία 22/10/15 Η Νέα Δημοκρατία δεν προκαλεί το ενδιαφέρον Social media παρά την προεκλογική εκστρατεία των υποψηφίων εν όψη των εκλογών στις 22 Νοεμβρίου για το νέο πρόεδρό της. Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη εμφανίζεται αποστασιοποιημένη από τις εσωκομματικές διαδικασίες της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η ΝΔ καταγράφει σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro στο ελληνικό διαδίκτυο 16238 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 15/10 – 20/ 10 2015. Το μεγαλύτερο ποσοστό αναφορών εμφανίζεται σε Twitter και Facebook.

Αναφορικά με τα συναισθήματα η οντότητα της Νέας Δημοκρατίας παρουσιάζει μεγάλο ποσοστό ουδέτερων συναισθημάτων έναντι αρνητικών και θετικών, αποδεικνύοντας το έλλειμα επαφής με τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

111

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου για τη Νέα Δημοκρατία την υπό εξέταση χρονική περίοδο αναλώθηκε:  σε δηλώσεις των υποψηφίων για την προεδρία της εναντίον της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ και μέτρων του μνημονίου.  στην πρώτη κεντρική πολιτική εκδήλωση στο Γκάζι του υποψηφίου Απόστολου Τζιτζικώστα.  σε δημοσκόπηση για τους τέσσερις υποψήφιους, Βαγγέλη Μεϊμαράκη, Απόστολο Τζιτζικώστα, Κυριάκο Μητσοτάκη, Άδωνι Γεωργιάδη.  στο θέμα που δημιουργήθηκε με την παραίτηση της Ντόρας Μπακογιάννη από την υποψηφιότητα για τη θέση του αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ).  στη δήλωση του Άδωνι Γεωργιάδη που χαρακτήρισε τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα «ως τον μεγαλύτερο πολιτικό απατεώνα των τελευταίων 30 ετών στη δυτική πολιτική σκηνή». Συμπεράσματα Η ΝΔ εμφανίζει σύμφωνα με ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία του paloPro προβληματική εικόνα στην ελληνική διαδικτυακή γνώμη, κάτι που έχουμε επισημάνει και σε προηγούμενες αναλύσεις μας. Η ανάλυση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων μας δείχνει για τη Νέα Δημοκρατία ότι: (α) δείχνει εγκλωβισμένη στα εσωκομματικά της αδυνατώντας να ασκήσει ουσιαστική αντιπολίτευση.

112

(β) εμφανίζεται να μην έχει κοινό μέτωπο εναντίον της κυβέρνησης καθώς οι υποψήφιοι για την προεδρία ασκούν μέσω δηλώσεων τη δική τους αντιπολίτευση. (γ) η προεκλογική εκστρατεία των υποψηφίων για την προεδρία χαρακτηρίζεται και από εσωκομματικές προστριβές, μεταφορικά «έχουν βγει τα μαχαίρια». Συμπερασματικά η Νέα Δημοκρατία παρουσιάζει έλλειμα επικοινωνίας και ηγεσίας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να πείσει ότι αποτελεί μια εναλλακτική απέναντι στον Αλέξη Τσίπρα. Η ΝΔ φαίνεται να έχει «πέσει στην παγίδα του αντί – Τσίπρα», αδυνατώντας να αντιληφθεί το τι πραγματικά επιθυμεί η εκλογική της βάση και το τι απαιτείται για να επανέλθει στην εξουσία.

113

Δεν πείθει το «Ανατολίτικο Παζάρι» Μέρκελ – Τουρκίας 19/10/15 Η επίσκεψη της Γερμανίδας Καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ στην Τουρκία για το μεταναστευτικό δεν έπεισε τα social media για το κατά πόσο ήταν χρήσιμη. Παράλληλα η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη πρόσκειται αρνητικά και στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και Τουρκίας. Η επίσκεψη της Μέρκελ και οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας καταγράφουν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 45.618 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 11/10 - 18/ 10 2015. Το Twitter και στις δυο περιπτώσεις είναι η πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης που κάνει τη διαφορά και καθορίζει και τις επικρατούσες τάσεις.

114

Τα συναισθήματα παρουσιάζουν μια διαφορετική εικόνα για Άνγκελα Μέρκελ και ΕΕ – Τουρκία. Η επίσκεψη της Μέρκελ στην Άγκυρα χαρακτηρίζεται από μια συναισθηματική ουδετερότητα. Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις ΕΕ- Τουρκίας παρουσιάζουν από την πλευρά τους κυριαρχία αρνητικών συναισθημάτων έναντι ουδέτερων και θετικών.

115

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου για τις υπό εξέταση οντότητες επικεντρώθηκε για την χρονική περίοδο 11/10 - 18/ 10 σε αναφορές για:  την επίσκεψη της καγκελάριου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ στην Τουρκία για το μεταναστευτικό και στους σχολιασμούς περί αυτής.  τα ανταλλάγματα που θέλει η Τουρκία για να συνδράμει στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού: χαλάρωση βίζας για τους τούρκους πολίτες που επισκέπτονται την ΕΕ, άνοιγμα πέντε κεφαλαίων διαπραγμάτευσης, οικονομική στήριξη 3 δις ευρώ και παρουσία των τούρκων ηγετών σε συνόδους κορυφής της ΕΕ.  την πρόταση του πρόεδρου της Ένωσης Γερμανών Αστυνομικών ότι η «Γερμανία θα πρέπει να υψώσει έναν φράχτη στα σύνορά της με την Αυστρία προκειμένου να περιορίσει την εισροή προσφύγων και μεταναστών».  το ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης με την Τουρκία για το προσφυγικό.  την αντίδραση της Αθήνας στην προοπτική κοινών περιπολιών Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο.  την απόπειρα δολοφονίας υποψήφιας για το δήμο Κολωνίας, έγινε με ρατσιστικό κίνητρο και συνδέεται με την πολιτική υποδοχής των προσφύγων.

116

Συμπεράσματα Οι συνειδητοποιημένοι χρήστες των social media αντιλαμβάνονται, σύμφωνα με τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του paloPro, ότι Μέρκελ και Ερντογάν επιδόθηκαν σε ένα «πάρε – δώσε» ανταλλαγμάτων στην Κωνσταντινούπολη που παραπέμπει σε κίνητρα εσωτερικής πολιτικής. Η Μέρκελ επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη για να κατευνάσει την γερμανική κοινή γνώμη ( και τους τουρκικής καταγωγής πολίτες) εν όψη των εκλογές του 2017. Ο Ερντογάν από την πλευρά του καταλαβαίνει ότι το προσφυγικό εξελίσσεται σε «αχίλλειος πτέρνα» της Μέρκελ και της ΕΕ και το εκμεταλλεύεται στο έπακρο. Ταυτόχρονα η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη εκφράζει σοβαρές ενστάσεις για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας διότι τη συνδέει και με τις επεκτατικές της διεκδικήσεις στο Αιγαίο καθώς και με το Κυπριακό. Παράλληλα αντιλαμβάνεται την επίσκεψη της Μέρκελ στην Κωνσταντινούπολη, μόλις δυο εβδομάδες πριν τις τουρκικές εκλογές της 1ης Νοεμβρίου, ως κίνηση στήριξη προς το αυταρχικό καθεστώς του Ερντογάν.

117

Πως η επίθεση της Άγκυρας επηρεάζει τις ελληνo-τουρκικές σχέσεις 12/10/15 H διπλή βομβιστική επίθεση του Σαββάτου στην Άγκυρα, η πιο πολύνεκρη στην ιστορία της, προκαλεί την οργή της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης και επηρεάζει και τα συναισθήματα των ελληνό-τουρκικών σχέσεων. Η τρομοκρατική επίθεση είχε στόχο φιλο-κουρδική πορεία ειρήνης και προκάλεσε το θάνατο 95 ατόμων και των τραυματισμό 246, δυναμιτίζοντας ακόμα περισσότερο της προεκλογική εκστρατεία εν όψη των εκλογών της 1ης Νοεμβρίου. Η Βομβιστική Επίθεση της Άγκυρας και οι ελληνό-τουρκικές σχέσεις συγκέντρωσαν με βάση τα στοιχεία του paloPro 4.217 συνολικές αναφορές στο ελληνικό διαδίκτυο για την χρονική περίοδο 10/10 – 12/10 2015. Η βομβιστική επίθεση καταγράφει τις περισσότερες αναφορές στα sites και στα blogs ενώ οι ελληνό-τουρκικές σχέσεις παρουσιάζουν σαφή κυριαρχία αναφορών στο Twitter.

Αναφορικά με τα συναισθήματα η Βομβιστική Επίθεση καταγράφει αρνητικό αριθμό συναισθημάτων εκφράζοντας τον αποτροπιασμό της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης. Ταυτόχρονα τα συναισθήματα για τις ελληνό-τουρκικές σχέσεις παρουσιάζουν την εικόνα των ουδέτερων συναισθημάτων καθώς κυριαρχούν έναντι αρνητικών και θετικών. 118

Θεματολογία Η θεματολογία για την χρονική περίοδο που εξετάζουμε επικεντρώθηκε στην είδηση της βομβιστικής επίθεσης, στις αντιδράσεις της τουρκικής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, και στα συλλυπητήρια αρχηγών κρατών για τους νεκρούς. Αναλυτικότερα:



Στην διαδήλωση συμπαράστασης στον κουρδικό και τουρκικό λαό που διοργανώθηκε τη Δευτέρα στις 18.30 στο Σύνταγμα. Αντιπολεμικό συλλαλητήριο έχει κηρυχθεί για την Πέμπτη 15/10, στις 18:00 στα Προπύλαια και κατόπιν πορεία στα γραφεία της ΕΕ.



Τον αποτροπιασμό του για την πολύνεκρη επίθεση στην Άγκυρα εξέφρασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.



Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Τούρκο Πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, προκειμένου να εκφράσει τα θερμά του συλλυπητήρια.



Ο νομπελίστας Λογοτεχνίας το 2006, Ορχάν Παμούκ κατηγορεί τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, για «σχέδιο» απέναντι στους Κούρδους, την επομένη της επίθεσης στην Άγκυρα. 119



Δημοσιεύματα για τις πολιτικές και κοινωνικές ισορροπίες για την επόμενη μέρα της τρομοκρατικής επίθεσης.

Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι τα Social media με αφορμή την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση στην Άγκυρα εναντίον φίλο - κούρδων διαδηλωτών, λειτούργησαν σε ένα βαθμό εποικοδομητικά για τις ελληνό- τουρκικές σχέσεις. Οι αντιπαραθέσεις έμειναν στην άκρη και ένωσε η θλίψη για τα θύματα καθώς και η απέχθεια για τέτοιου είδους μεγάλης ισχύος τρομοκρατικά χτυπήματα. Η κουρδική μειονότητα είναι συμπαθής για τους αγώνες που δίνει στην ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη η οποία παραμένει αρνητική και επικριτική απέναντι σε κάθε τουρκική πρόκληση σε Αιγαίο και Κύπρο και στις πολιτικές του Ταγίπ Ερντογάν.

120

Τα Social media ανάχωμα στη «Φοροκαταιγίδα» 07/10/15 Επικριτικά εμφανίζονται τα Social media στη φοροκαταιγίδα που επιβάλλεται στο πλαίσιο της εφαρμογής του τρίτου μνημονίου από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη φαίνεται να αντιλαμβάνεται πλήρως τις επιπτώσεις των νέων μέτρων πάνω στην κοινωνία. Οι νέοι Φόροι συγκεντρώνουν σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 18.773 αναφορές για την χρονική περίοδο 27/09 – 06/10 2015. Το μεγαλύτερο ποσοστό των αναφορών καταγράφεται στο Twitter και ακολουθούν τα sites.

121

Τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου παρουσιάζουν σαφή κυριαρχία των αρνητικών συναισθημάτων κάτι το αναμενόμενο καθώς οι νέοι φόροι συρρικνώνουν ακόμα περισσότερο το εισόδημα της κοινωνίας.

122

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου για τη νέα φορολογία στην υπό εξέταση χρονική περίοδο εστιάστηκε κυρίως:  στη δημοσίευση του ΦΕΚ της απόφασης για την αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά.  στο ότι μέχρι τις 20 Οκτωβρίου θα αναρτηθούν στο Taxisnet τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙA.  στη σύγχυση της κυβέρνηση για το τι θα συμβεί τελικά με το μέτρο της επιβολής 23% ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση.  στον κατάλογο με τα προαπαιτούμενα προκειμένου να έρθουν στα ταμεία του ελληνικού κράτους τα πρώτα 2 δισ. ευρώ της απόδοσης των 3 δισ. ευρώ.  στο σχέδιο για προώθηση του «πλαστικού χρήματος» και του τέλους των αποδείξεων.  στα δημοσιεύματα ότι τα μεγάλα θύματα της φορολογικής καταιγίδας είναι οι συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες. Συμπεράσματα Οι συνειδητοποιημένοι χρήστες των Social media αντιλαμβάνονται τις αρνητικές επιπτώσεις της φοροκαταιγίδας από τη στιγμή που η αύξηση του ΦΠΑ πλήττει τις μικρό-μεσαίες επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Οι χρήστες των social media δεν είναι ηλικιωμένα άτομα και επηρεάζονται από τους νέους φόρους, την ανεργία και τη μείωση του εισοδή123

ματος. Η πλειοψηφία της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης καταλαβαίνει σύμφωνα με τα ποιοτικά δεδομένα του paloPro ότι η κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης της κοινωνίας είναι η ενδυνάμωση του ιδιωτικού τομέα, του επιχειρείν και της μεσαίας τάξης. Το Twitter δεν παρέλειψε και αυτή τη φορά να τρολάρει τις δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων για το συγκεκριμένο θέμα.

124

Ρωσία – ΗΠΑ «συγκρούονται» για τον Άσαντ 05/10/15 Η στρατιωτική εμπλοκή της Μόσχας στη Συρία και η αμερικάνικη στρατηγική δεν αντιμετωπίζονται θετικά από τα Social media όπου και εκτιμούν ότι δεν θα επιφέρουν το τέλος του εμφυλίου πολέμου. Οι ρωσικοί βομβαρδισμοί εναντίων τζιχαντιστών στη Συρία αλλάζουν τις ισορροπίες στο πεδίο της μάχης και προκαλούν τριβές στις σχέσεις με τις ΗΠΑ που διεξάγουν εδώ και καιρό τις δικές τους αεροπορικές επιδρομές. Οι ρωσικοί βομβαρδισμοί εναντίον στόχων του Ισλαμικού Κράτους συγκέντρωσαν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 21.859 συνολικές αναφορές για τη χρονική περίοδο 26/9 – 03/10 2015. Η ρωσική εμπλοκή αναφέρεται ως σχέδιο του Βλαντιμίρ Πούτιν να στηρίξει το σύριο πρόεδρο Μπασάρ Άσαντ. Η αμερικάνικη στρατηγική στη Συρία από την πλευρά της κατέγραψε 32.577 συνολικές αναφορές που επικεντρώθηκαν κυρίως στις ενστάσεις της Ουάσιγκτον για τη ρωσική στρατιωτική παρουσία.

Τα συναισθήματα των χρηστών του ελληνικού διαδικτύου τόσο για τους ρωσικούς βομβαρδισμούς όσο και για την αμερικάνικη στρατηγική εμφανίζουν μια κυριαρχία αρνητικών συναισθημάτων έναντι θετικών και ουδέτερων. Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για ένα «παιχνίδι» εθνικών συμφερόντων με μεγάλο θύμα τον άμαχο πληθυσμό.

125

Θεματολογία Η ειδησεογραφία στο ελληνικό διαδίκτυο εστιάστηκε στην έναρξη των ρωσικών βομβαρδισμών, στην αντιπαράθεση Βλαντιμίρ Πούτιν και Μπάρακ Ομπάμα στο φόρουμ των Ηνωμένων Εθνών και στα διαφορετικά γεωπολιτικά συμφέροντα Μόσχας και Ουάσιγκτον στη Συρία. Συγκεκριμένα:  Η ρωσική πολεμική Αεροπορία πραγματοποίησε περισσότερες από 60 πτήσεις στη Συρία και μείωσε σημαντικά το στρατιωτικό δυναμικό των ισλαμιστών τρομοκρατών.  Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν δίστασε να κατηγορήσει τις ΗΠΑ για πολιτική δήθεν δημοκρατικών επαναστάσεων στη Μέση Ανατολή που έφεραν βία και τρομοκρατία.  Ο αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα κάνοντας ουσιαστικά επίθεση κατά της Ρωσίας, έφερε ως παράδειγμα ότι δεν πρέπει να υποστηρίζονται «τύραννοι όπως ο Μπάσαρ Άσαντ που σφαγιάζει αθώους πολίτες.  Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ και η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ άσκησαν έντονη κριτική στον Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη συνάντησή τους στο Παρίσι, για τους ρωσικούς βομβαρδισμούς στη Συρία.  Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της κατηγορούν η Ρωσία ότι πρωτίστως ενδιαφέρεται για το σύμμαχο της, τον Άσαντ, και χρησιμοποιεί ως πρόσχημα τους «τζιχαντιστές» για να πλήξει κυρίως τους σύριους «αντικαθεστωτικούς». Συμπεράσματα Οι ρωσικοί βομβαρδισμοί και η αμερικάνικη στρατηγική στη Συρία ερμηνεύονται από την ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη ως ένα ακόμα παρά126

δειγμα ξένης επέμβασης σε μια ακόμα χώρα που μαστίζεται από εμφύλιο πόλεμο. Παράλληλα τα social media εμφανίζονται ευαισθητοποιημένα και στο δράμα των αμάχων της Συρίας, στοιχείο που συνδέεται και με την κατάσταση των προσφύγων που έχουν εισέλθει στη χώρα μας. Το ελληνικό διαδίκτυο με βάση τα στοιχεία του paloPro καταλαβαίνει ότι Μόσχα και Ουάσιγκτον έχουν διαφορετικά γεωπολιτικά συμφέροντα στη Συρία που σχετίζονται με την τύχη του προέδρου Μπασάρ Άσαντ. Ο στόχος και των δύο μεγάλων δυνάμεων είναι το Ισλαμικό Κράτος. Όμως η Μόσχα στηρίζει και στρατιωτικά πλέον τον Άσαντ για να διασφαλίσει την παρουσία του και την επόμενη μέρα, ενώ η Ουάσιγκτον στηρίζει τις συριακές αντάρτικες δυνάμεις για να επιτύχει την πτώση του.

127

Πλατείες για πρόσφυγες ή για πολίτες ; 02/10/15 To πρόβλημα της εγκατάστασης των προσφύγων σε πλατείες των Αθηνών απαιτεί επειγόντως λύση καθώς επιφέρει πολιτικό- κοινωνικές παρενέργειες. Η περίπτωση της Πλατείας Βικτωρίας αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που προκάλεσε την έντονη δυσαρέσκεια της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Η εγκατάσταση των προσφύγων στην Πλατεία Βικτωρίας συγκέντρωσε σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 2.064 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 20/09 -30/9. Τα δεδομένα των αναφορών παραπέμπουν κυρίως στην κραυγή αγωνίας των κατοίκων, στις επιπτώσεις που υπάρχουν και στις αντιπαραθέσεις της κυβέρνησης με το Δήμο Αθηναίων.

Τα συναισθήματα για την εγκατάσταση των προσφύγων στην Πλατεία Βικτωρίας από την πλευρά τους χαρακτηρίζονται από κυριαρχία των αρνητικών, που όμως πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν έχουν να κάνουν με το δράμα των προσφύγων αλλά με τις κυβερνητικές πολιτικές.

128

Θεματολογία H επικαιρότητα για τους πρόσφυγες στην Πλατεία Βικτωρίας εστιάστηκε στις παρακάτω αναφορές:  στη δήλωση του δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη ότι την ευθύνη διαχείρισης του όλου ζητήματος την έχει η κυβέρνηση.  στο ότι το ανενεργό στρατόπεδο Λιόση θα λειτουργήσει ως προσωρινός χώρος φιλοξενίας προσφύγων.  στη διαμάχη δηλώσεων μεταξύ του δήμαρχου Αθηναίων Γιώργο Καμίνη και του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου για την εκχώρηση ανενεργών στρατοπέδων στην Αττική.  στη δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα ότι «κάνουμε μια πολύ έντονη προσπάθεια να ανακουφίσουμε τώρα την πλατεία Βικτωρίας».  στην εκτίμηση ότι 1.300 πρόσφυγες ζουν στην πλατεία Βικτωρίας κάτω από άθλιες συνθήκες.  στις δηλώσεις εκπροσώπων της περιοχής για κυκλώματα που εκμεταλλεύονται τη δυστυχία των προσφύγων, για την αδιαφορία των συναρμόδιων αρχών και για τους κινδύνους που εγκυμονεί για τη δημόσια υγεία. Συμπεράσματα Το πρόβλημα της εγκατάστασης των προσφύγων στην Πλατεία Βικτωρίας παραπέμπει σε δυο συμπεράσματα: (α) σε μια μεταναστευτική πολιτική που πότε δεν είχε και δεν φαίνεται να έχει μέχρι στιγμής ένα αποτελεσματικό σχεδιασμό για την αντιμετώπιση του προβλήματος και (β) σε μια παντε-

129

λή έλλειψη συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων υπουργείων και των δημοτικών αρχών. Τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro δεν αφήνουν περιθώριο παρερμηνειών για τις κυβερνητικούς χειρισμούς, που προκαλούν τη διαδικτυακή κοινή γνώμη τόσο για την ανεπάρκειά τους όσο και για το ότι δεν μπορούν εξασφαλίσουν στους ταλαίπωρους πρόσφυγες κάποιες στοιχειώδες συνθήκες ανθρώπινης καθημερινής διαβίωσης.

130

Η Ευρώπη αναζητά λύση για το Μεταναστευτικό 28/09/15 To πρόβλημα του μεταναστευτικού συνεχίζει να ανησυχεί την ελληνική διαδικτυακή γνώμη αλλά και τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ που αδυνατεί μέχρι στιγμής να δώσει λύση σε ένα ζήτημα που πάνω από όλα εμπεριέχει την ανθρώπινη διάσταση. Την ίδια στιγμή η Σύνοδος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έθεσε τους ευρωπαίους ηγέτες ενώπιων των ευθυνών τους για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης. Το Μεταναστευτικό συγκέντρωσε σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 12.285 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 21/09 – 27/09 2015. Οι περισσότερες αναφορές καταγράφονται σε Twitter και sites.

Παράλληλα τα συναισθήματα συνεχίζουν να είναι, όπως και στις προηγούμενες αναλύσεις μας σε πολύ μεγάλο βαθμό αρνητικά σε σχέση με τα θετικά και τα ουδέτερα, εκφράζοντας τα συναισθήματα αγανάκτησης των social media για την ανεπαρκή αντιμετώπιση του μεταναστευτικού καθώς και για την ταλαιπωρία των χιλιάδων προσφύγων.

131

Θεματολογία Η θεματολογία του Μεταναστευτικού για την υπό εξέταση χρονική περίοδο επικεντρώθηκε κυρίως στα εξής:  στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ όπου οι ηγέτες συμφώνησαν μεταξύ άλλων να εντείνουν τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα του ευρωπαϊκού οργανισμού.  στη δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννη Μουζάλα ότι πρόκειται για προσφυγικό και όχι μεταναστευτικό πρόβλημα.  στην επίσης δήλωση του Γ. Μουζάλα ότι αναγκαστικά θα χρησιμοποιηθούν και οι εγκαταστάσεις της Αμυγδαλέζας.  στα στοιχεία της γερμανικής κυβέρνησης ότι το 30% των προσφύγων και των μεταναστών που δηλώνουν Σύριοι δεν έχουν την υπηκοότητα της χώρας αυτής.  στο ότι η Πολωνία σκοπεύει να στήσει καταυλισμούς για Σύριους και Αφρικανούς πρόσφυγες κοντά στα σύνορά της με το Καλίνινγκραντ, τον ρωσικό θύλακα εντός της Ε.Ε.  στην είδηση ότι ο συνολικός αριθμός των μεταναστών στην Κροατία τις τελευταίες δέκα ημέρες έφτασε τις 65.000.  στη δήλωση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Αντόνιο Γκουτέρες ότι «χωρίς ειρήνη στη Συρία και χωρίς μαζική υποστήριξη στις γειτονικές χώρες… διακινδυνεύουμε μια μαζική έξοδο προσφύγων από την Τουρκία, την Ιορδανία και το Λίβανο».  στην έκκληση της UNICEF για 14 εκατ. δολάρια ώστε να βοηθήσει τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη.

132

Συμπεράσματα Το Μεταναστευτικό με αφορμή την μεγάλη εισροή των προσφύγων από την εμπόλεμη Συρία στην χώρα μας έχει εξελιχθεί σε ένα «καυτό» πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο. Οι ευρωπαίοι ηγέτες έχουν πλέον συνειδητοποιήσει ότι το μεταναστευτικό λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις που απαιτούν άμεση λύση πάντα μέσα στο πλαίσιο του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα στοιχεία του paloPro μας δείχνουν επίσης και μια αφύπνιση της διεθνούς κοινότητας που προσανατολίζεται στο να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό στη ρίζα του, δηλαδή να επιδιώξει μια ειρηνική λύση στον εμφύλιο της Συρίας, που αποτελεί και την κύρια εστία ανάφλεξης του. Η ελληνική διαδικτυακή γνώμη συνεχίζει να περιμένει την υιοθέτηση μιας αποτελεσματικής κυβερνητικής μεταναστευτικής πολιτικής και παραμένει πάντα ευαισθητοποιημένη στο δράμα των προσφύγων.

133

Δεν είδαν «νικητή» στις εκλογές τα social media 23/09/15 Με αρνητικά συναισθήματα υποδέχθηκαν τα social media το αποτέλεσμα των εκλογών της 20ης Σεπτεμβρίου καθώς οι χρήστες εκτιμούν ότι όποιος και να ήταν νικητής ΣΥΡΙΖΑ ή ΝΔ η κατάσταση δεν θα άλλαζε προς το καλύτερο Το αποτέλεσμα των εκλογών συγκέντρωσε σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 7961 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 21/09 – 22/09 2015. Ο μεγάλος αριθμός αναφορών συγκεντρώνεται στο Twitter και το Facebook, όπου και αποτελούν το κύριο μέσο έκφρασης της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης.

H εικόνα που παρουσιάζουν τα συναισθήματα για το αποτέλεσμα των εκλογών είναι αρνητική. Το Twitter καταγράφει τα περισσότερα αρνητικά συναισθήματα και αναδεικνύεται και νικητής και στο τρολάρισμα των αρχηγών των κομμάτων και υποψηφίων.

134

Θεματολογία Η Θεματολογία για την χρονική περίοδο που εξετάζουμε επικεντρώθηκε : 

στην μεγάλη εκλογική νίκη του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ

135

 στο «Βατερλό» των δημοσκοπήσεων για το αποτέλεσμα των εκλογών , γεγονός που οδήγησε δημοσκόπους να ζητήσουν συγγνώμη για τα αποτελέσματα των ερευνών τους.  στην ήττα της Νέας Δημοκρατίας με τη μεγάλη διαφορά, την αμφισβήτηση της εκλογικής στρατηγικής του Βαγγέλη Μεϊμαράκη και την έναρξη διαδικασιών για την εκλογή αρχηγού.  στην είσοδο του Βασίλη Λεβέντη και της Ένωσης Κεντρώων στο κοινοβούλιο μετά από δυο δεκαετίες προσπάθειας και παρουσίας στο πολιτικό περιθώριο.  στην αποτυχία της Λαϊκής Ενότητας του Παναγιώτη Λαφαζάνη να εισέλθει στη Βουλή.  στο άρθρο του πρώην υπουργού Οικονομικών, Γιάννη Βαρουφάκη, στη βρετανική εφημερίδα «Guardian» όπου και εκτιμάει ότι «ο μεγαλύτερος νικητής των εκλογών είναι η ίδια η Τρόικα»  στα σχόλια του διεθνή Τύπου για την τρίτη συνεχόμενη νίκη του Αλέξη Τσίπρα (συμπεριλαμβανομένου και του δημοψηφίσματος)με την πλειοψηφία των ΜΜΕ να εστιάζονται στην επόμενη μέρα και στις δυσκολίες της εφαρμογής του μνημονίου. Συμπεράσματα Η ελληνική διαδικτυακή γνώμη δεν περίμενε, σύμφωνα με τα στοιχεία της ανάλυσης του paloPro, η έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης να αλλάξει την καθημερινή διαβίωση των πολιτών. Το αποκαλούμενο τρίτο μνημόνιο θα εφαρμοστεί όπως και να έχει από όποιον και να ήταν νικητής. Οι συνειδητοποιημένοι χρήστες των πλατφόρμων κοινωνικής δικτύωσης αποδείχθηκε ότι δεν «τσίμπησαν» στις προεκλογικές εξαγγελίες των δυο βασικών μονομάχων, Αλέξη Τσίπρα και Βαγγέλη Μεϊμαράκη και μέσω σχολίων και τρολαρίσματος, εξέφρασαν την ανησυχία τους και το χιούμορ τους. Τα αρνητικά συναισθήματα που επικράτησαν για το αποτέλεσμα μας δείχνουν μια έλλειψη εμπιστοσύνης προς τα δυο μεγάλα κόμματα εξουσίας από τα social media τα οποία δεν φαίνεται να πείστηκαν για μια μάχη μεταξύ «παλαιού» και του «νέου».

136

Κερδισμένοι και Χαμένοι του αντιμνημονιακού μπλοκ 19/09/15 Κοινοβουλευτικά κόμματα που τα χωρίζει άβυσσος αλλά και που τα ενώνουν κοινές καταβολές αποτελούν το αντιμνημονιακό μπλοκ που υπερασπίζεται την έξοδο από την ευρωζώνη και την Ε.Ε. Στην μια πλευρά έχουμε τον αυτό- αποκαλούμενο εθνικιστικό κίνημα της Χρυσής Αυγής του Νίκου Μιχαλολιάκου και στην άλλη πλευρά την αριστερή Λαϊκή Ενότητα του Παναγιώτη Λαφαζάνη και το KKE του Δημήτρη Κουτσούμπα. Οι κερδισμένοι στα social media εμφανίζονται να είναι ο Παναγιώτης Λαφαζάνης και η Χρυσή Αυγή, χωρίς όμως το Νίκο Μιχαλολιάκο. Οι μεγάλοι χαμένοι είναι το ΚΚΕ και ο Δημήτρης Κουτσούμπας. Οι συγκεκριμένες υπό εξέταση οντότητες καταγράφουν με βάση τα στοιχεία του paloPro 59.831 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 10/09 – 17/09 2015. Το ΚΚΕ και η Χρυσή Αυγή εμφανίζουν το πιο μεγάλο ποσοστό αναφορών, ενώ σε επίπεδο προσώπων προηγείται ο Παναγιώτης Λαφαζάνης.

137

Στα συναισθήματα κυριαρχεί σε επίπεδο αρχηγών ο Λαφαζάνης που έχει περισσότερες θετικές καταγραφές ενώ σε επίπεδο κομμάτων την ίδια εικόνα έχει η Χρυσή Αυγή. Αντίθετα το ΚΚΕ και ο Κουτσούμπας έχουν περισσότερα αρνητικά συναισθήματα. Παράλληλα η διαδικτυακή κοινή γνώμη παρουσιάζει μια αποστασιοποίηση από το Νίκο Μιχαλολιάκο.

138

Θεματολογία Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου για την χρονική περίοδο 10/09 17/09 επικεντρώθηκε κυρίως:  στη δήλωση του γραμματέα του Λαϊκού Συνδέσμου Χ.Α. πως η οργάνωση αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα που έγινε πριν δύο χρόνια στο Κερατσίνι.  στην «ομοβροντία» αντιδράσεων που προκάλεσε από τα πολιτικά κόμματα η δήλωση Μιχαλολιάκου για τη δολοφονία Φύσσα.  στη δήλωση του Παναγιώτη Λαφαζάνη ότι «εμείς δεν πρόκειται να συνομολογήσουμε μια νέα Βάρκιζα, ένα νέο Λίβανο, δεν πρόκειται να λιποτακτήσουμε, να διαψεύσουμε τις ελπίδες».  στη δήλωση του Μανώλη Γλέζου της Λαϊκής Αριστεράς ότι «ο κάθε ψηφοφόρος της αριστεράς μπορεί να ψηφίσει ελεύθερα, είτε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας είτε τη Λαϊκή Ενότητα για την εξουσία στο λαό» και τις ερμηνείες που προκάλεσε.  στη δήλωση του Δημήτρη Κουτσούμπα ότι «κανείς δεν πρέπει να σκοντάψει στην τρικλοποδιά της Λαϊκής Ενότητας, γιατί το «αντιμνημόνιο» είναι ψεύτικη διαχωριστική γραμμή, όπως και το δραχμή αντί για ευρώ, χωρίς να θίγονται τα μονοπώλια, οι καπιταλιστές».

139

Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι η Χρυσή Αυγή παρουσιάζει (κυριαρχία θετικών συναισθημάτων) συσπείρωση στο ελληνικό διαδίκτυο, εκμεταλλευόμενη στο έπακρο την διαδικτυακή τεχνολογία που οφείλεται και σε ένα μεγάλο βαθμό και στο αποκλεισμό της από τα παραδοσιακά ΜΜΕ. Όμως εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι οι χρήστες των social media που τάσσονται υπέρ της Χρυσής Αυγής αποστασιοποιούνται από τον αρχηγό της Νίκο Μιχαλολιάκο. Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι αυτοί «ψηφίζουν» τη Χρυσή Αυγή, το κόμμα (ως έκφραση αντίδρασης ) και όχι τον αρχηγό της. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης διατηρεί μια καλή εικόνα στο ελληνικό διαδίκτυο με βάση και τις προηγούμενες αναλύσεις και τα social media του δίνουν την ευκαιρία να καλύψει κάποια επικοινωνιακά κενά εξαιτίας του ότι η Λαϊκή Ενότητα δημιουργήθηκε σχεδόν πριν ένα μήνα. Τέλος ο Δημήτρης Κουτσούμπας και το ΚΚΕ όπως έχουμε δει και στις προηγούμενες αναλύσεις μας δεν συγκινούν τα social media. Το ΚΚΕ επενδύει σε παραδοσιακές τακτικές προεκλογικής εκστρατείας αν και αυτή τη φορά με βάση σχόλια τα βίντεο του φαίνονται να καταγράφουν μια πιο καλή εικόνα συγκριτικά με τα παλαιότερα.

140

Τσίπρας και Μεϊμαράκης φέραν το ντιμπέιτ «στο ύψος» τους 15/09/15 Το ντιμπέιτ μεταξύ Αλέξη Τσίπρα και Βαγγέλη Μεϊμαράκη δεν κατάφερε τελικά να αναδείξει νικητή και να διαφωτίσει περαιτέρω την ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη μόλις έξι μέρες πριν τις εκλογές. Τσίπρας και Μεϊμαράκης προσπάθησαν να φέρουν το ντιμπέιτ στα δικά τους μέτρα για να μην εκτεθούν. Τα στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι κατέγραψαν στο ελληνικό διαδίκτυο 16.376 συνολικές αναφορές. Το Twitter έκανε και πάλι τη διαφορά στα social media με τα σχόλια του για τους δύο πολιτικούς αρχηγούς.

141

Τα συναισθήματα της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης δεν διαφοροποιήθηκαν σε σχέση με τις προηγούμενες μας αναλύσεις για τα πρόσωπα των δυο πολιτικών αρχηγών καθώς εμφανίζουν αρνητικά συναισθήματα σε σύγκριση με τα ουδέτερα συναισθήματα και τα θετικά. Το διαδίκτυο δεν έβγαλε και πάλι χρήσιμα συμπεράσματα για Τσίπρα και Μεϊμαράκη για το πώς θα μπορέσουν να χειριστούν το επαχθές τρίτο μνημόνιο.

142

Θεματολογία Η θεματολογία που κυριάρχησε στο διαδίκτυο για το ντιμπέιτ επικεντρώθηκε:  στο καυτό «χιούμορ»Μεϊμαράκη για το «ψήλωμα» του Τσίπρα με υπονοούμενο τη σκηνοθεσία του συνεργείου της ΕΡΤ.  στην απάντηση της διοίκησης της ΕΡΤ ότι δεν προβαίνει σε προληπτική λογοκρισία των καλεσμένων στις ενημερωτικές εκπομπές της.  στη δήλωση του Βαγγέλη Μεϊμαράκη για ανάγκη επιστροφής της χώρας στη σταθερότητα η οποία θα προκύψει από την συγκυβέρνηση μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας,  στη δήλωση του Αλέξη Τσίπρα ότι είναι μια παρά φύσιν κυβέρνηση, μια συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ, ακόμη κι αν τα δύο κόμματα δίνουν μάχη στήθος με στήθος στις δημοσκοπήσεις.  στη γελοιογραφία του Αρκάς για πως είδε το ντιμπέιτ Τσίπρα - Μεϊμαράκη  στις αντιδράσεις των κομμάτων: o Σταύρος Θεοδωράκης χαρακτήρισε το ντιμπέιτ «μονομαχία του πολιτικού τίποτα» και η Λαϊκή Ενότητα «πρόβα συγκυβέρνησης». Συμπεράσματα Τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα του paloPro για το ντιμπέιτ της ΕΡΤ δεν ανέδειξαν νικητή και εμφάνισαν δυο «νέους» πολιτικούς ηγέτες: το νέομνημονιακό Αλέξη Τσίπρα και ένα «νέο» αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη, οποίος δεν θέλει να σχετίζεται με το παλαιοκομματισμό. Τα συναισθήματα του διαδικτύου έδειξαν ότι έγινε ένα ακόμα ντιμπείτ χωρίς ουσία, οι δυο μονομάχοι δεσμεύθηκαν ότι θα τηρήσουν τους όρους του μνημονίου χωρίς να εξηγήσουν το πώς μπορούν να λειάνουν κάποια επίπονα αντικοινωνικά μέτρα. Το σχόλιο του Μεϊμαράκη για το «ύψος» του Τσίπρα δεν άρεσε στα social media και θύμισε άλλες εποχές, μια οσμή παλαιοκομματισμού και μια τεχνική για δημιουργία εντυπώσεων. Παράλληλα ο Μεϊμαράκης αν και κράταγε σαφείς αποστάσεις μέχρι τώρα από την κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά, αναγκάστηκε έμμεσα να τις εγκαταλείψει (αναφορά Τσίπρα για Παπασταύρου). Ο Αλέξης Τσίπρας αν και εμφανίστηκε απολογητικός δεν κατάφερε να πείσει και αυτός τους χρήστες των social media ότι εκφράζει το νέο που ευαγγελίζεται. Οι ερωτήσεις των δημοσιογράφων και οι απαντήσεις των πολιτικών δεν έκαναν τη διαφορά, και στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής οι χρήστες του διαδικτύου δεν διαφωτίστηκαν, αντίθετα μπερδεύτηκαν.

143

Ντιμπέιτ χωρίς νόημα 10/09/15 Το ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών δεν κατάφερε να πείσει το ελληνικό διαδίκτυο για τη χρησιμότητά του καθώς κατέγραψε στο σύνολό του μεγάλο ποσοστό ουδέτερων συναισθημάτων. Παράλληλα οι χρήστες του Twitter βρήκαν μια μοναδική ευκαιρία να τρολάρουν απαντήσεις των πολιτικών αρχηγών. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης με τις αναφορές και τα συναισθήματα καθόρισε σε μεγάλο βαθμό και την ετυμηγορία της διαδικτυακής κοινής γνώμης. Οι Αλέξης Τσίπρας, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, Παναγιώτης Λαφαζάνης, Σταύρος Θεοδωράκης, Δημήτρης Κουτσούμπας, Φώφη Γεννηματά, Πάνος Καμμένος σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro συγκέντρωσαν όλοι μαζί στο ελληνικό διαδίκτυο 49.889 συνολικές αναφορές για την περίοδο 09/09 10/09 2015.

Τα συναισθήματα που κυριάρχησαν με μεγάλη διαφορά είναι τα ουδέτερα με δεύτερη προτίμηση τα αρνητικά και τελευταία τα θετικά. Μόνο ο Παναγιώτης Λαφαζάνης κατέγραψε θετικά συναισθήματα που ήταν περισσότερα από τα ουδέτερα, στοιχείο που σχετίζεται με το μικρό αριθμό αναφορών που συγκέντρωσε. Γενικότερα οι απαντήσεις – μονόλογοι των πολιτικών αρχηγών δεν έκαναν αίσθηση και δεν διαφωτίσαν το ακροατήριο.

144

145

Θεματολογία Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο με αφορμή το ντιμπέιτ επικεντρώθηκε στα εξής:  Τα επιτελεία των κομμάτων μετρούν κέρδη και ζημιές από τις απαντήσεις των πολιτικών αρχηγών.  Tον «κρυφό» διάλογο Μεϊμαράκη – Τσίπρα που δεν έπιασαν οι κάμερες  Τις ατάκες που ζωντάνεψαν το ντιμπέιτ.  Το προεκλογικό ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών που χαρακτηρίστηκε από απαντήσεις-μονόλογους.  Το παρασκήνιο πίσω από τις κάμερες.  Τις κομψές παρουσίες του ντιμπέιτ.  Το τρολάρισμα στο Twitter για τους πολιτικούς αρχηγούς.  Τον καβγά Τσίπρα – Τρέμη.  Τον καβγά Μεϊμαράκη – Καμμένου.  Την γκάφα του Καμμένου με το τρολάρισμα.

146

Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι το πολυσυζητημένο ντιμπέιτ δεν έπεισε το ελληνικό διαδίκτυο. H κοινή γνώμη του ήταν επιφυλακτική ως προς τις τοποθετήσεις των πολιτικών αρχηγών ενώ από τις τοποθετήσεις των χρηστών στα social media προκύπτει ότι επιδοκίμαζαν τις ερωτήσεις των δημοσιογράφων. Μεγάλο ενδιαφέρον προκάλεσαν οι διαμάχες των πολιτικών αρχηγών που έγιναν μεταξύ τους, γεγονός που δείχνει και το βαθμό σύγκρουσης που υπάρχει στην κοινή γνώμη. Ωστόσο τα στοιχεία μας δείχνουν ότι οι τοποθετήσεις Λαφαζάνη ικανοποιούν ένα ακροατήριο που λειτουργεί με συναισθηματικά κριτήρια, εμμένει στην αντιμνημονιακή γραμμή και εγκατάλειψε το ΣΥΡΙΖΑ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσαν θέματα κοινωνικής, οικονομικής πολιτικής καθώς και ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και εθνικών θεμάτων.

147

Το Μεταναστευτικό «καίει» Social media και προεκλογική ατζέντα 07/09/15 Το «καυτό» μεταναστευτικό πρόβλημα εξοργίζει την ελληνική διαδικτυακή γνώμη που όμως κατανοεί και το δράμα των προσφύγων της Συρίας που έχουν εισέλθει στη χώρα μας. Το μεταναστευτικό έχει λάβει τεράστιες κοινωνικές διαστάσεις στα νησιά που δέχονται πρόσφυγες, κυρίως στη Λέσβο. Παράλληλα ο πνιγμός του μικρού Αϊλάν από τη Συρία συγκλόνισε και ευαισθητοποίησε τη διεθνή κοινή γνώμη καθώς απέδειξε το πιο σκληρό πρόσωπο του δράματος των προσφύγων. Το μεταναστευτικό σύμφωνα με το εργαλείο paloPro συγκεντρώνει 48.317 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 01/09 – 06/09 2015. Η μεγάλη ανησυχία της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης για το μεταναστευτικό γίνεται ιδιαίτερα εμφανής από το τεράστιο αριθμό των αρνητικών συναισθημάτων έναντι των θετικών που καταγράφονται. To μεταναστευτικό που έχει άμεση σχέση με τον εμφύλιο της Συρίας και συνδέεται με την ισλαμική τρομοκρατία προβληματίζει εδώ και αρκετό καιρό τα social media που έχουν εκφραστεί αρνητικά και για την μεταναστευτική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ.

148

Θεματολογία Η ανάγνωση της θεματολογίας που κυριαρχεί στο ελληνικό διαδίκτυο για το μεταναστευτικό αποτελεί στην ουσία ένα εν εξελίξει debate του διαδικτύου για τα αίτια και το τι πρέπει να γίνει για να μπορέσει να αντιμετωπιστεί το ζήτημα σε ριζική βάση. Η κύρια θεματολογία επικεντρώθηκε:  στα επεισόδια με τους απελπισμένους πρόσφυγες στη Λέσβο οι οποίοι θέλουν να φύγουν και να πάνε με κάθε τρόπο σε ευρωπαϊκές χώρες  στον αριθμό των 200.000 προσφύγων που έχουν αφιχθεί φέτος στην Ελλάδα, αριθμός που είναι εξαπλάσιος από πέρυσι και μεγαλύτερος από τον αριθμό των προσφύγων σε όλο τον μεσογειακό χώρο μέσα στο 2014.  στη δήλωση του Ευρωπαίου Επίτροπου Μετανάστευσης Δημήτρη Αβραμόπουλου ότι "είναι επιτακτική η ανάγκη να ολοκληρωθεί ο ορισμός της αρμόδιας διαχειριστικής αρχής για να αρχίσει άμεσα, την ίδια μέρα, η εκταμίευση των ποσών που είναι περίπου 450 εκατ. ευρώ".  στον πνιγμό του 3χρονου Σύριου Αϊλάν Κουρντί και το πως ευαισθητοποίησε τη διεθνή κοινή γνώμη.  στην απόφαση Γαλλίας και Γερμανίας να υποβάλουν στις Βρυξέλλες "κοινές προτάσεις" αναφορικά με τη φιλοξενία και την κατανομή των προσφύγων στις ευρωπαϊκές χώρες. Συμπεράσματα Τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι τα social media ανησυχούν για τις επιπτώσεις του μεταναστευτικού και αντιλαμβάνονται ότι δεν αποτελεί μόνο πρόβλημα της Ελλάδας αλλά και του συνόλου των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως είναι και εμφανές ότι 149

το δράμα των προσφύγων συγκινεί την ελληνική διαδικτυακή γνώμη που δείχνει και την ανθρωπιστική της προσέγγιση. Η ανεπάρκεια των κυβερνητικών αρχών και η μη εξεύρεση αποτελεσματικής λύσης είναι και ο παράγοντας που καθόρισε την πλειοψηφία των αρνητικών συναισθημάτων των χρηστών του διαδικτύου όπου ενδέχεται να επηρεάσει και την εκλογική κρίση τους ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 20ης Σεπτεμβρίου.

150

Δεν πείθει το «επικοινωνιακό παιχνίδι» των ξένων ΜΜΕ 03/09/15 Η Ελλάδα τους τελευταίους επτά μήνες βρίσκεται συνεχώς στο επίκεντρο των ξένων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (MME) που καλύπτουν με το δικό τους τρόπο τις πολιτικό-οικονομικό-κοινωνικές εξελίξεις και τις σχέσεις με τους ευρωπαίους εταίρους. Ωστόσο τα ξένα ΜΜΕ δεν έχουν καταφέρει να πείσουν την ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη για την αντικειμενικότητά τους και αντιμετωπίζονται με αδιαφορία. Εξετάζοντας με βάση τα στοιχεία του paloPro, τέσσερα σημαντικά ξένα ΜΜΕ, τους αγγλικούς The Guardian και The Financial Times, τη γερμανική Die Welt, και το αμερικάνικο Reuters βλέπουμε ότι συγκεντρώνουν 2.644 συνολικές αναφορές σε όλο το ελληνικό διαδίκτυο κατά τη χρονική περίοδο 25/08 – 02/09 2015.

151

152

Τα συναισθήματα των χρηστών των social media για The Guardian, The Financial Times, Die Welt, Reuters εμφανίζουν σαφή κυριαρχία ουδέτερων συναισθημάτων σε σύγκριση με τα αρνητικά. Παράλληλα ιδιαίτερα χαμηλά είναι τα ποσοστά των θετικών συναισθημάτων που στην περίπτωση της γερμανικής Die Welt είναι σχεδόν ανύπαρκτα.

153

154

Τα ξένα ΜΜΕ έχουν στραμμένα το βλέμμα τους πάνω στην χώρα μας ενόψει των εκλογών της 20ης Σεπτεμβρίου και επιδιώκουν να διαδραματίσουν το δικό τους επικοινωνιακό παιχνίδι. Τα ρεπορτάζ και οι εκτιμήσεις τους είναι σχεδόν καθημερινές για την Ελλάδα που κυρίως εστιάζονται στις πολιτικές εξελίξεις. Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποια άρθρα των προαναφερόμενων ξένων ΜΜΕ που έπαιξαν περισσότερο στην χρονική περίοδο που εξετάσαμε: Ο The Guardian έγραψε ότι«οι αναποφάσιστοι θα καθορίσουν την τύχη της Ελλάδας» επισημαίνοντας ότι τα ποσοστά δημοτικότητας του Αλέξη Τσίπρα έχουν πέσει δραματικά το τελευταίο διάστημα. Πολλοί ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, τώρα βρίσκονται μπροστά στο δίλημμα αν θα πρέπει να τον εμπιστευτούν ξανά ή να κινηθούν προς άλλη κατεύθυνση. Η Die Welt με τίτλο «ο Τσίπρας πρέπει να φοβάται για την επανεκλογή του» αναφέρει ότι το σχέδιο του Τσίπρα ήταν να διασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή. Το μεγάλο ερώτημα είναι επίσης με ποια κόμματα θα συνεργαστεί ο Αλέξης Τσίπρας, αφού δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση, με τη Λαϊκή Ενότητα που τάσσεται κατά της μνημονιακής πολιτικής, ούτε και με τη ΝΔ που αντιπροσωπεύει το παλαιό κατεστημένο. Οι The Financial Times ανάφεραν ότι «ο Λαφαζάνης εξασφάλισε δύο ανυπότακτες γυναίκες πολιτικούς». Υπογραμμίζει ότι η Νάντια Βαλαβάνη και Ζωή Κωνσταντοπούλου δύο ανυπότακτες γυναίκες πολιτικοί μπορούν να αυξήσουν τη δημοτικότητα της Λαϊκής Ενότητας. Το Reuters με δημοσίευμά του «Πώς το ατύχημα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ελλάδα, αλλάζει το Ταμείο» επιχείρησε να καταγράψει τις αμφιβολίες που είχε το Ταμείο για τα σχέδια διάσωσης της Ελλάδας Συμπερασματικά τα στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι τα ξένα ΜΜΕ δεν έχουν καταφέρει να αποκτήσουν ερείσματα στην ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη. Τα ρεπορτάζ τους κατά την περίοδο της διαπραγμάτευσης προκάλεσαν την αρνητική αντίδραση των social media που σταδιακά μετατράπηκε σε αδιαφορία καθώς παρατηρείται μια σαφή κυριαρχία των ουδέτερων συναισθημάτων, που μπορεί να ερμηνευθεί και ως απαξίωση. Η εικόνα των ξένων ΜΜΕ φαίνεται να ταυτίζεται από τους χρήστες των social media με τις πολιτικές που ακολουθούν οι χώρες τους προς την Ελλάδα.

155

Σημάδια ανάκαμψης της Νέας Δημοκρατίας στο ελληνικό διαδίκτυο 31/08/15 Σε πορεία ανάκαμψης εμφανίζεται να βρίσκεται η Νέα Δημοκρατία εν όψη της προεκλογικής αναμέτρησης της 20ης Σεπτεμβρίου ενώ ο προσωρινός αρχηγός της Βαγγέλης Μεϊμαράκης συνεχίζει να κινείται σε «χαμηλό βαρομετρικό». H Νέα Δημοκρατία και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης καταγράφουν σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 55.254 συνολικές αναφορές στο ελληνικό διαδίκτυο για την χρονική περίοδο 23/08 – 30/08 2015. Τα social media είναι και αυτά όπου και κυριαρχούν οι αναφορές για τις δυο υπό εξέταση οντότητες.

156

Η Νέα Δημοκρατία εμφανίζει οριακή πρωτιά των αρνητικών συναισθημάτων σε σύγκριση με τα θετικά, για πρώτη φορά μετά από αρκετούς μήνες. Το Twitter είναι και αυτό συγκεντρώνει μεγάλο ποσοστό αρνητικών συναισθημάτων για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Όμως διαφορετική είναι η εικόνα που παρουσιάζει ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης καθώς τα αρνητικά συναισθήματα είναι πολύ περισσότερα των θετικών. Τον Μεϊμαράκη καταποντίζει το Twitter όπου κάνει και τη διαφορά στο σύνολο καταγραφής των συναισθημάτων.

Η Νέα Δημοκρατία με βάση τη θεματολόγια του ελληνικού διαδικτύου για την υπό εξέταση χρονική περίοδο έχει εξαπολύσει μια κατά μέτωπο επίθεση εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο να υπονομεύσει την αξιοπιστία και την κυβερνητική πολιτική που άσκησε ο Αλέξης Τσίπρας. Η Νέα Δημοκρατία 157

πλασάρεται ως ο σταθερός κρίκος του πολιτικού συστήματος και αναφέρεται στη συναίνεση που απαιτείται προκειμένου να υπάρξει πολιτική σταθερότητα έτσι ώστε να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και να βγει η χώρα από τον κύκλο της ύφεσης. Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης ο οποίος ηγείται της προεκλογικής εκστρατείας, εμφανίζεται ως ο μεταβατικός ηγέτης που σηματοδοτεί την επαναφορά του κόμματος στο κεντρώο χώρο. Παράλληλα κατηγορεί τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ για εξαπάτηση των πολιτών και τον κάλεσε σε ντιμπέιτ κάτι που αποδέχτηκε ο Αλέξης Τσίπρας. Το ελληνικό διαδίκτυο επικεντρώθηκε και στις δημοσκοπήσεις για τις εκλογές του Σεπτεμβρίου που δείχνουν μια διαφορά πρωτιάς του ΣΥΡΙΖΑ από τη Νέα Δημοκρατία που κυμαίνεται σε ποσοστό 1%- 3%. Η Νέα Δημοκρατία με βάση τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα του paloPro εμφανίζει κάποια σημάδια ανάκαμψης συγκριτικά με την προηγούμενη ανάλυση μας εξαιτίας της διάσπασης του ΣΥΡΙΖΑ και την αποδοχή της μνημονιακής πολιτικής από τον Αλέξη Τσίπρα. Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη φαίνεται να προσεταιρίζεται τη Νέα Δημοκρατία ως μια εναλλακτική επιλογή απέναντι στο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα. Ο προσωρινός αρχηγός της Βαγγέλης Μεϊμαράκης θεωρείται από χρήστες του διαδικτύου ότι εκφράζει το παλαιοκομματικό κατεστημένο σε αντίθεση με το Αλέξη Τσίπρα που συνεχίζει να αποτελεί μέχρι τώρα το δυνατό χαρτί του ΣΥΡΙΖΑ, εκπρόσωπο μιας γενιάς νεαρών πολιτικών.

158

Η επόμενη μέρα για τον Αλέξη Τσίπρα και το «νέο» ΣΥΡΙΖΑ 23/08/15 Η προκήρυξη εκλογών από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα προκάλεσε και τις πρώτες αντιδράσεις της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Τα πρώτα δείγματα των social media δεν φαίνονται ενθαρρυντικά για τον Αλέξη Τσίπρα που έχει στόχο να κερδίσει εκ νέου την εμπιστοσύνη των πολιτών ακόμα και αν δεν δικαίωσε τις προσδοκίες τους. Ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσαν 99.906 αναφορές στο ελληνικό διαδίκτυο με βάση τα στοιχεία του paloPro για την υπό εξέταση χρονική περίοδο 17/08- 21/08 2015. Ο Αλέξης Τσίπρας υπερτερεί σε συνολικές αναφορές του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφοντας 65.689 αναφορές έναντι 34.217 του κόμματός του.

159

Όμως τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου είναι αυτά που αξιολογούν και τις δύο υπό εξέταση οντότητες. Στο πλαίσιο αυτό ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζει μια κυριαρχία αρνητικών συναισθημάτων σε σύγκριση με τα θετικά, όπου το πιο μεγάλο ποσοστό τους καταγράφεται μέσα στο Twitter. Τα αρνητικά συναισθήματα αυξήθηκαν θεαματικά, την 20η Αυγούστου, όταν και ο πρωθυπουργός απεύθυνε διάγγελμα στον ελληνικό λαό ανακοινώνοντας την παραίτηση της κυβέρνησης και την προκήρυξη εκλογών. Την ίδια εικόνα παρουσιάζει και ο ΣΥΡΙΖΑ, με τα αρνητικά συναισθήματα να είναι και εδώ περισσότερα από τα θετικά. Αξίζει να επισημάνουμε ότι την 21η Αυγούστου, με την ανακοίνωση του νέου κόμματος της Λαϊκής Ενότητας από τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, τα αρνητικά συναισθήματα του ΣΥΡΙΖΑ αυξήθηκαν κατακόρυφα.

160

Η προκήρυξη εκλογών από τον Αλέξη Τσίπρα αποτέλεσε το κύριο σημείο αναφοράς του ελληνικού διαδικτύου και των social media, προκάλεσε πολιτικές αντιδράσεις, τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και φυσικά και το ενδιαφέρον των διεθνών ΜΜΕ. Ο Τσίπρας στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου θα βρεθεί αντιμέτωπος με τους πρώην συντρόφους του από την Αριστερή Πλατφόρμα, όπου με τον επικεφαλής τους Παναγιώτη Λαφαζάνη δημιουργήσαν την αντί-μνημονιακή Λαϊκή Ενότητα. Τσίπρας και Λαφαζάνης έβγαλαν ήδη τα «μαχαίρια» εξαπολύοντας αλληλοκατηγορίες για τον ποιος ευθύνεται για τη διάσπαση. Το «μέτωπο» των συγκρούσεων συμπληρώνει και η αντιπαράθεση της ΠτΒ Ζωής Κωνσταντοπούλου με τον πρωθυπουργό καθώς και με τον ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλου, η οποία έκανε λόγο για θεσμικό ατόπημα (διερευνητικές εντολές, εκλογές). Όμως μια πιο προσεκτική ματιά των δεδομένων του paloProμας δείχνει ότι τα social media αξιολογούν τις υπό εξέταση οντότητες με βάση τις παρακάτω προσεγγίσεις: H προκήρυξη των πρόωρων εκλογών σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριο) αποφασίστηκε από τον Αλέξη Τσίπρα με το σκεπτικό να εκκαθαρίσει το ΣΥΡΙΖΑ από τους «δραχμιστές» και να μην τους δώσει τον απαιτούμενο χρόνο να αποκτήσουν ισχυρά ερείσματα στην κοινωνία. Η Λαϊκή Ενότητα του Παναγιώτη Λαφαζάνη, είναι ένας νέος αντιμνημονιακός πολιτικός σχηματισμός, που αν και αποτελείται από γνωστά πολιτικά πρόσωπα χρειάζεται χρόνο για να οργανωθεί κομματικά. Η ανακοίνωση του νέου πολιτικού κόμματος αλλάζει αναμφίβολα τις πολίτικες ισορροπίες στο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας Ο Τσίπρας επέλεξε να πάει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές διότι πιστεύει ότι θα τις κερδίσει, ακόμα και εάν αθέτησε όλες σχεδόν τις προεκλογικές του υποσχέσεις, επειδή συνεχίζει να επενδύει στον πολιτικό του «άστρο» και στο γεγονός ότι πολίτες δεν έχουν αισθανθεί το νέο μνημόνιο. Η ανάληψη του κινδύνου προσφυγής στις κάλπες και η αντιμετώπιση των ψηφοφόρων που ενδέχεται να αισθάνονται προδομένοι, αποτελούν μια τακτική επιλογή, καθώς η νέα συμφωνία με τους δανειστές δεν έχει αρχίσει να παράγει ακόμα τα αποτελέσματά της από πλευράς επιβαρύνσεων. Εφόσον επανεκλεγεί, ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να δείξει ότι είναι σε θέση να εφαρμόσει τη συμφωνία, αλλά και να διασφαλίσει την επιστροφή της χώρας στην ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Το προεκλογικό μήνυμα μετάβασης από τη δυστυχία των μνημονίων στην ελπίδα, όπως παρουσιάστηκε στις εκλογές του Ιανουαρίου, δεν αρκεί πλέον και αν ο Τσίπρας κερδίσει τις εκλογές, θα πρέπει να επιδείξει έργο και να αναζητήσει πολιτικές συμμαχίες. Η επόμενη μέρα για τον Αλέξη Τσίπρα και το «νέο» ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται διαφορετική, πιο δύσκολη. Ο Τσίπρας έχει ήδη αλλάξει με την υπογραφή του μνημονίου και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι πλέον το παλιό αντιμνημονιακό κόμμα. Παράλληλα τα αρνητικά συναισθήματα για τις δυο υπό εξέταση οντότητες 161

υποδηλώνουν την ανησυχία της ελληνικής διαδικτυακής γνώμης, ότι ενδέχεται να εισέλθει η χώρα σε μια περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας που θα επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την οικονομία της.

162

Ποιος είναι ο μεγάλος εχθρός της Τουρκίας 05/08/15 Την αρνητική αντίδραση της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης προκαλούν οι τουρκικές αεροπορικές επιχειρήσεις εναντίον του Ισλαμικού Κράτους σε Ιράκ και Συρία (ISIS) και των μαχητών του κουρδικού PKK. Η κυβέρνηση της Άγκυρας πραγματοποίησε μετατόπιση της εξωτερικής της πολιτικής και από προστάτης του ISIS μετατράπηκε σε (φαινομενικό) διώχτη του, εμπλέκοντας όμως και στους στρατιωτικούς στόχους και το κουρδικό PKK. Όμως το ερώτημα που εγείρεται είναι ποιος είναι ο μεγάλος εχθρός της γειτονικής μας χώρας. Τουρκία και ISIS συγκεντρώνουν στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro 26778 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 23/07 – 03/08 2015. Η Τουρκία εμφανίζει ένα μεγάλο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων σε σύγκριση με τα θετικά που υποδηλώνει τη δυσπιστία για τις τουρκικές προθέσεις στη μάχη εναντίων των τζιχαντιστών και τον προβληματισμό για τα πραγματικά κίνητρα των επιθέσεων κατά του κουρδικού PKK. Τα αρνητικά συναισθήματα κυριαρχούν ακόμα σε πιο μεγάλο βαθμό και για το Ισλαμικό Κράτος Ιράκ και Συρίας (ISIS) επακόλουθο των φρικιαστικών και απάνθρωπων πράξεων του που έχουν προκαλέσει την οργή και την καταδίκη των social media.

163

164

H θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου επικεντρώθηκε στη μεγάλη αλλαγή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής σχετικά με τις επιχειρήσεις κατά του ISIS, στο πώς ερμηνεύονται και συνδέονται με τις ταυτόχρονες επιθέσεις κατά βάσεων του κουρδικού PKK και στο τι επιδιώκει η κυβέρνηση της Άγκυρας. H διαδικασία ειρηνικής επίλυσης του κουρδικού έχει προς το παρόν εκτροχιαστεί. Η Άγκυρα δια στόματος του πρωθυπουργού της χώρας, Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε ότι θα συνεχίσει τις αεροπορικές επιδρομές εναντίον του PKK έως ότου παραδώσει τα όπλα. Το PKK από την πλευρά του ανακοίνωσε ότι η εκεχειρία με την Άγκυρα έχει χάσει κάθε νόημα έπειτα από τις επιδρομές. Η κυβέρνηση της Άγκυρας χρησιμοποιεί τις επιθέσεις εναντίον του ISIS σε Συρία και κατά του PKK σε Ιράκ με στόχο κάνει την Ουάσιγκτον να αποδεχθεί και αυτήν κατά των Κούρδων. H Τουρκία γνωρίζει πολύ καλά ότι οι ΗΠΑ χρειάζονται την αεροπορική βάση του Ιντζιρλίκ για «ISIS free–zone» στα βόρεια. Η Τουρκία επιδιώκει να εκμεταλλευτεί τη συμμετοχή της μέσα στον αμερικανό-στρατιωτικό συνασπισμό κατά του ISIS για να πλήξει το PKK και να μειώσει την επιρροή του συριακού κουρδικού Κόμματος Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) μέσα στη βόρεια Συρία. Η κυβέρνηση της Άγκυρας ίσως να προτιμάει να έχει στα σύνορά της το ISIS παρά ένα ανεξάρτητο συριακό κουρδικό κρατίδιο που θα εξιτάρει σε επικίνδυνο βαθμό το απελευθερωτικό συναίσθημα των τούρκων Κούρδων. Συμπερασματικό τα ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι η ελληνική διαδικτυακή γνώμη παραμένει αρνητική και δύσπιστη προς τους τουρκικούς χειρισμούς. Οι συνειδητοποιημένοι χρήστες των social media προσπαθούν να καταλάβουν τους πραγματικούς στόχους της Άγκυρας, εάν είναι όντως το ISIS ή χρησιμοποιείται για την εξολόθρευση των μαχητών του PKK.

165

Έλλειμα ηγεσίας η «παραμονή» Ευάγγελου Μεϊμαράκη; 26/07/15 Έλλειμα ηγεσίας φαίνεται να παρουσιάζει η Νέα Δημοκρατία με βάση τα στοιχεία της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Η θητεία του μεταβατικού της προέδρου Ευάγγελου Μεϊμαράκη παρατάθηκε έως την άνοιξη του 2016. Τόσο ο Μεϊμαράκης όσο και η Νέα Δημοκρατία αντιμετωπίζονται με αρνητικά συναισθήματα από τα social media. Ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης και η Νέα Δημοκρατία σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro καταγράφουν 14.204 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 20/07 – 23/07.

166

Ο Μεϊμαράκης συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων συγκριτικά με τα θετικά το οποίο και παρατηρείται κυρίως στο Twitter και στα sites. Ταυτόχρονα η Νέα Δημοκρατία έχει και αυτή αρνητικό προφίλ που είναι ιδιαίτερο ενισχυμένο στο Twitter.

Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο επικεντρώθηκε στην παραμονή του Μεϊμαράκη στην προεδρία έως την άνοιξη του 2016, στις αντιδράσεις που προκάλεσε η συνέντευξη του στην ΕΡΤ και στο θέμα της εσωκομματικής διαμάχης για τον ιδεολογικό προσανατολισμό του κόμματος. Τα κορυφαία κομματικά όργανα αποφάσισαν (μετά από πρωτοβουλία 57 βουλευτών) την παραμονή του Μεϊμαράκη στο τιμόνι της ΝΔ μέχρι την άνοιξη του 2016, όπου και σημαίνει ότι θα ηγηθεί του κόμματος σε περίπτωση πρόωρων εκλογών Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο. Τελικά αποφασίστηκε να τηρηθεί και η καταστατική διαδικασία που προβλέπει εκλογή προέδρου από την κοινωνία, όπως είχε γίνει και τον Νοέμβριο του 2009. Ο Μεϊμαράκης είχε δήλωσε σε συνέντευξη στην ΕΡΤ ότι θα ήθελε να παραμείνει στην προεδρία έως την άνοιξη του 2016 ενώ δεν απέκλειε και το ενδεχόμενο να διεκδικήσει την ηγεσία από την βάση του κόμματος με συγκεκριμένες διαδικασίες. Εάν άλλαζε το καταστατικό και η εκλογή αρχηγού γίνονταν από την κομματική βάση και όχι από την κοινωνία, τότε ήταν πολύ πιθανόν να έθετε και ο ίδιος υποψηφιότητα. Όμως ο μεταβατικός πρόεδρος της ΝΔ δέχτηκε και εσωκομματικά πυρά. Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης (έχει δηλώσει ότι θα διεκδικήσει την αρχηγία) του καταλόγισε δόλο στη δήλωσή του να μην γίνει εκλογή του νέου προέδρου από τη βάση του κόμματος. Παράλληλα υπάρχει και μια εσωκομματική διαμάχη για το αν θα πρέπει να επανέλθει η ΝΔ στο κεντροδεξιό χώρο ή να διατηρήσει τη δεξιά στροφή 167

που έγινε από τον πρώην πρόεδρό της Αντώνη Σαμαρά. Ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης αναφέρθηκε σε ένα «μεσαίο δρόμο χωρίς ακρότητες» θυμίζοντας το «μεσαίο χώρο» και το «όχι στα άκρα και τις ακρότητες» του Κώστα Καραμανλή. Η Νέα Δημοκρατία αναζητεί ένα νέο ηγέτη που θα την επανασυσπειρώσει, θα την επαναφέρει σε τρoχιά εξουσίας και θα έχει ερείσματα στην ελληνική κοινωνία. Η παράταση της θητείας του Μεϊμαράκη δεν προκάλεσε τη θετική αντίδραση της ελληνικής διαδικτυακής κοινότητας. Συμπεράσματα Η ανάλυση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων του paloPro μας δείχνει ότι η Νέα Δημοκρατία δεν μπορεί ακόμα να αποτελέσει την εναλλακτική λύση απέναντι στο πρόσωπο του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. Η πλειοψηφία των αρνητικών συναισθημάτων υποδηλώνει ότι οι χρήστες των social media ταυτίζουν τη Νέα Δημοκρατία με το παλαιοκομματικό κατεστημένο της μεταπολίτευσης και ότι επιθυμούν να δούνε κάποια νέα πρόσωπα, μια νέα γενιά πολιτικών στην ηγετική της ομάδα.

168

Ανασχηματισμός μικρής διάρκειας με «υπογραφή» Ευρωζώνης 21/07/15 Δεν πείθει ο κυβερνητικός ανασχηματισμός του Αλέξη Τσίπρα τα social media ο οποίος και έγινε μετά την καταψήφιση της νέας συμφωνίας από την Αριστερή Πλατφόρμα. Ταυτόχρονα σε πρωταγωνιστή του ανασχηματισμού εξελίχθηκε ο νέος υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Παύλος Χαϊκάλης, ο οποίος έγινε δέκτης άγριου «κραξίματος» από τα social media. Η οντότητα Ανασχηματισμός συγκέντρωσε στο ελληνικό διαδίκτυο 4.039 συνολικές αναφορές με βάση τα στοιχεία του paloPro για την χρονική περίοδο 17/07 – 20/07. Ο κυβερνητικός ανασχηματισμός κατέγραψε και τα περισσότερα αρνητικά συναισθήματα σε σύγκριση με τα θετικά, που κυριαρχούνε σε μεγάλο ποσοστό σε Twitter και σε sites.

169

O πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αντικατέστησε από τους υπουργικούς θώκους τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, επικεφαλής της Αριστερής Πλατφόρμας και όσους ανήκουν σε αυτήν. Τα δημοσιεύματα επικεντρώθηκαν εκτός από την παρουσίαση της νέας σύνθεσης της κυβέρνησης και στην επόμενη μέρα του ανασχηματισμού. Οι αναλύσεις εκτιμούν ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι η διενέργεια εκλογών τον Σεπτέμβριο. Ο Τσίπρας με τον ανασχηματισμό που φέρει την «υπογραφή» της ευρωζώνης έστειλε ένα ηχηρό μήνυμα στο εσωτερικό του κόμματος του ότι δεν θα ανεχθεί να υπονομεύσουν βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Ωστόσο ο κυβερνητικός ανασχηματισμός επισκιάστηκε σε ένα βαθμό από την υπουργοποίηση του Παύλου Χαϊκάλη, βουλευτή των ΑΝ.ΕΛ και γνωστού ηθοποιού, τον όποιο και διακωμωδήσαν οι χρήστες των social media, κυρίως του Τwitter. Με το νέο υφυπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων ασχολήθηκε και η γερμανική Bild όπου τον σε άρθρο ανάφερε «ο επόμενος υπουργός-σκάνδαλο στην κυβέρνηση Τσίπρα», κάνοντας λόγο για έναν «δεξιό λαϊκιστή». Ο Παύλος Χαϊκάλης λοιδορήθηκε από τα social media πριν ακόμα παρουσιάσει κάποιο έργο και κρίθηκε με βάση την καριέρα του ως κωμικός ηθοποιός. Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη εμφανίζεται προβληματισμένη από τον κυβερνητικό ανασχηματισμό του Αλέξη Τσίπρα και με βάση τους αρνητικούς συνειρμούς της δεν φαίνεται να πιστεύει ότι μπορεί να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις. Η επιλογή κάποιων προσώπων δεν την ικανοποίησε αλλά συνεχίζει να δίνει πίστωση χρόνου στον πρωθυπουργό λαμβάνοντας υπόψη ότι αγωνίζεται κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες στο να κρατήσει την Ελλάδα στην ευρωζώνη και κατά επέκταση στην ΕΕ.

170

H Αριστερή Πλατφόρμα μεταβάλλει το πολιτικό σκηνικό 17/07/15 Η ψηφοφορία στη Βουλή για το νέο μνημόνιο κυριάρχησε στα social media που αντιμετώπισαν με επιφύλαξη τη στάση των βουλευτών της Αριστερής Πλατφόρμας. Η επιλογή του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να διατηρήσει τη χώρα στην ευρωζώνη δίχασε το ΣΥΡΙΖΑ καθώς 39 βουλευτές, στην πλειοψηφία τους από την Αριστερή Πλατφόρμα, ψήφισαν «ΟΧΙ» στα προ- απαιτούμενα του νέου μνημονίου. Το ελληνικό διαδίκτυο κατέγραψε για το ΣΥΡΙΖΑ, την Αριστερή Πλατφόρμα και τον Παναγιώτη Λαφαζάνη 60.528 συνολικές αναφορές σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro για την χρονική περίοδο 13/07 – 15/07 2015.

171

Τα συναισθήματα του διαδικτύου για ΣΥΡΙΖΑ, Αριστερή Πλατφόρμα και Παναγιώτη Λαφαζάνη εμφανίζουν μια σαφή κυριαρχία των αρνητικών συναισθημάτων έναντι των θετικών. Το μεγαλύτερο ποσοστό τους για ΣΥΡΙΖΑ και Αριστερή Πλατφόρμα συγκεντρώνονται σε Facebook και Twitter. O Παναγιώτης Λαφαζάνης από την πλευρά του καταγράφει συντριπτικό ποσοστό αρνητικών συναισθημάτων στα blogs και στα sites.

172

173

Η θεματολογία του ελληνικού διαδικτύου επικεντρώθηκε κυρίως στην ψηφοφορία της Βουλής για τα προ- απαιτούμενα για τη νέα συμφωνία με τους ευρωπαίους εταίρους, στη διαφοροποίηση των 39 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτόχρονα την προσοχή απέσπασε και το σχέδιο του Παναγιώτη Λαφαζάνη, του επικεφαλής της Αριστερής Πλατφόρμας για την επιστροφή στη δραχμή. Ο Λαφαζάνης σύμφωνα πάντα με τα δημοσιεύματα είχε σχέδιο για έφοδο στο Νομισματοκοπείο, την κατοχή των περίπου 22 δισ. ευρώ της ΕΚΤ, την σύλληψη του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα και κατάληψη του Νομισματοκοπείου όπου θα τυπωνόταν εθνικό νόμισμα. Τα social media αντέδρασαν με χιούμορ στο σχέδιο Λαφαζάνη όπως για παράδειγμα με το να κάνουν φωτομοντάζ τους γνωστούς αδελφούς Ντάλντον από το διάσημο καρτούν Λούκι Λουκ. Παράλληλα σχολιάστηκε και η δήλωση του Παναγιώτη Λαφαζάνη, επικεφαλής της Αριστερής Πλατφόρμας ότι «στηρίζουμε την κυβέρνηση, δεν στηρίζουμε τα μνημονιακά μέτρα». Συμπερασματικά η ψηφοφορία της βουλής διαμόρφωσε ένα νέο πολιτικό σκηνικό από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ διχάστηκε σε ευρωπαϊστές και «δραχμιστές» με αφορμή τη ψήφιση του νέου μνημονίου. Οι χρήστες των social media αντιμετωπίζουν αρνητικά τον ΣΥΡΙΖΑ εξαιτίας του ότι αθέτησε τις προεκλογικές δεσμεύσεις του και τον Παναγιώτη Λαφαζάνη και την Αριστερή Πτέρυγα για την εμμονή τους στη ρήξη με τους ευρωπαίους και την έλλειψη ενός μη εναλλακτικού σχεδίου. Παράλληλα η ανάγνωση των δημοσιευμάτων μας δείχνει ότι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ήρθε την τελευταία στιγμή αντιμέτωπος με την στυγνή πραγματικότητα, ευρωζώνη ή Grexit και συγκρούστηκε με το ίδιο το κόμμα του. Το πολιτικό σκηνικό μεταβάλλεται, δεν αποκλείονται εκλογές Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο και αναμένεται να διαμορφωθούν δύο στρατόπεδα, τα φίλο – ευρωπαϊκά και τα αντιμνημονιακά, της ρήξης με την Ευρώπη.

174

Ελπίδα για το μέλλον ο «Τρίτος Δρόμος» της Ευρώπης 15/07/15 Αρνητικά προσκείμενα στο περιεχόμενο της νέας συμφωνίας της κυβέρνησης της Αθήνας με τους ευρωπαίους εταίρους εμφανίζεται να είναι η πλειοψηφία του ελληνικού διαδικτύου. Ωστόσο υπάρχει και το έντονο στίγμα και μιας ουδέτερης τάσης στα social media που γνωρίζει τις επιπτώσεις της νέας συμφωνίας, επικρίνει την σκληρή πολιτική των ευρωπαίων δανειστών και προτάσσει την εθνική ενότητα για την αντιμετώπιση των επερχόμενων δυσκολιών. Τα στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι η νέα συμφωνία με το Eurogroup συγκέντρωσε 71.666 συνολικές αναφορές στο ελληνικό διαδίκτυο για την υπό εξέταση χρονική περίοδο 08/07 – 13/07 2015.

Η νέα συμφωνία Αθήνας και Eurogroup καταγράφει μεγάλο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων έναντι των θετικών και το μεγαλύτερο ποσοστό τους συγκεντρώνεται στο Twitter.

175

Τα δημοσιεύματα του ελληνικού διαδικτύου που αναφέρονται στη νέα συμφωνία με το Eurogroup επικεντρώνονται κυρίως στους σκληρούς όρους που την υπαγορεύουν, στην μεταστροφή του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και στο θρίλερ των διαπραγματεύσεων μέχρι να βγει «λευκός καπνός». Οι ανταποκρίσεις από τις Βρυξέλλες και τα Tweets πήραν «φωτιά» από τη στιγμή που η σύνοδος του Eurogroup θα αποφάσιζε το μέλλον της Ελλάδας μέσα στην ευρωζώνη. Η θεματολογία πριν, κατά την έναρξη και κατά τη διάρκεια των κρίσιμων διαπραγματεύσεων του Eurogroup κατέστησε σαφές ότι οι ευρωπαίοι δανειστές είχαν στην ατζέντα το Grexit και ότι δεν μπλόφαραν. Κάποια δημοσιεύματα συνοδεύονταν και από αναλύσεις για την αλλαγή της στάσης του Αλέξη Τσίπρα και την απόφασή του να συμβιβαστεί με τους ευρωπαίους και να συγκρουστεί με τους σκληροπυρηνικούς του ΣΥΡΙΖΑ που επιθυμούν τη ρήξη με την Ευρώπη. Tην ίδια στιγμή άλλα συμπεριλάμβαναν και την επόμενη μέρα είτε εντός ευρωζώνης, είτε στην περίπτωση Grexit εξηγώντας το τι σημαίνει μια συμφωνία και το τι σημαίνει η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα. Ωστόσο ένα από τα σημαντικά ευρήματα των δεδομένων του paloPro είναι η εμφάνιση μιας ουδέτερης τάσης, που αντιπροσωπεύει τους συνειδητοποιημένους χρήστες των social media, εκείνους όπου αντιλαμβάνονται τις εξελίξεις με ψύχραιμη ματιά και συστήνουν εθνική ενότητα και ομοψυχία. Τα σχόλια τους απέφευγαν τις ακρότητες, ήταν ισορροπημένα και δείχνουν να έχουν τις γνώσεις που απαιτούνταν για εκτιμήσουν σωστά τις εξελίξεις. Τη συγκεκριμένη τάση την εντοπίσαμε αρχικά σε μια προηγούμενη ανάλυση μας με τίτλο «Ο Τρίτος δρόμος για την Ευρώπη». Οι συνειδητοποιημένοι αυτοί χρήστες των social media εκφράζουν την ανάγκη για την αποκήρυξη του παλαιού κατεστημένου, την ανάγκη για συσπείρωση όλων των υγειών πολιτικών δυνάμεων, την ανάγκη για εθνική ενότητα καθώς και την ανάγκη για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις που θα επανεκκινήσουν την ελληνική οικονομία. 176

«Ισοπαλία» Αλέξη Τσίπρα – Ευρωβουλευτών στο διαδίκτυο 10/07/15 Η ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι δηλώσεις κάποιων Ευρωβουλευτών αποτέλεσαν αντικείμενο σχολιασμού της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης που δεν επιδοκίμασε ούτε τη μια αλλά ούτε και την άλλη πλευρά. Τα στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συγκέντρωσαν 13.384 συνολικές αναφορές κατά την χρονική περίοδο 07/07 – 09/07 2015.

Ο Αλέξης Τσίπρας και το Ευρωκοινοβούλιο δεν άφησαν και την καλύτερη εντύπωση στο διαδίκτυο καθώς τα αρνητικά συναισθήματα κυριαρχούν 177

στο σύνολό τους έναντι των θετικών. Ο Αλέξης Τσίπρας συγκεντρώνει τα πιο πολλά αρνητικά συναισθήματα στα sites ενώ αντίθετα το Twitter αποδεικνύεται πιο φιλικό προς το πρόσωπό του.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την πλευρά του έχει τα περισσότερα αρνητικά σχόλια σε όλο το φάσμα του διαδικτύου καθώς το σκληρό ύφος κάποιων Ευρωβουλευτών προς τον πρωθυπουργό προκάλεσε και ανάλογες αντιδράσεις των χρηστών.

Η θεματολογία του διαδικτύου για την χρονική περίοδο 07/07 – 09/07 2015 επικεντρώθηκε στην ομιλία του Αλέξη Τσίπρα και στις τοποθετήσεις κάποιων Ευρωβουλευτών, που σχολίασαν τα λεγόμενά του.

178

Τα δημοσιεύματα που κυριάρχησαν αναφέρονται στην πολύ «σκληρή» επίθεση του πρόεδρου της ΚΟ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (EΛΚ)Μ. Βέμπερ και στις δηλώσεις του ηγέτη του ευρωπαϊκού κόμματος των Φιλελευθέρων Γκι Φερχόφσταντ όπου επέκρινε τον Τσίπρα για έλλειψη μεταρρυθμίσεων. Τα ποιοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι κάποια δημοσιεύματα για την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα συμπεριλάμβαναν και απόψεις που ισχυρίζονταν ότι (με βάση τη διαπραγματευτική του στρατηγική) έγινε αναπόφευκτα δέκτης ενός αρνητικού κλίματος. Ταυτόχρονα τα δημοσιεύματα για τις δηλώσεις των ευρωβουλευτών ήταν στην πλειοψηφία τους μόνο απλές αναφορές για το τι δήλωσαν. Συμπερασματικά ο διάλογος που έγινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μας έδωσε τη δυνατότητα να ακούσουμε διάφορες απόψεις και να δούμε το τι γνώμη έχουν τα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου για τη κυβέρνηση και τη χώρα μας.

179

Σε ρόλο «Μεσσία» ο Ευκλείδης Τσακαλώτος 07/07/15 Η ανάθεση του υπουργείου Οικονομικών στον Ευκλείδη Τσακαλώτο, διάδοχο του Γιάνη Βαρουφάκη, αντιμετωπίστηκε με αισιοδοξία από τα social media και δημιούργησε μεγάλες προσδοκίες. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, αναβαθμίστηκε και ανέλαβε να διαπραγματευτεί στο Eurogroup με στόχο την επίτευξη μιας έντιμης συμφωνίας. Ο νέος υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και το Eurogroup συγκεντρώνουν στο ελληνικό διαδίκτυο, σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro, 11.158 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 04/07 – 06/07 2015.

180

Ο καθηγητής Ευκλείδης Τσακαλώτος ένας άνθρωπος μετριοπαθής και χαμηλών τόνων, εντελώς διαφορετικός από τον Γιάνη Βαρουφάκη, εμφανίζεται να κερδίζει την εμπιστοσύνη των social media και της διαδικτυακής κοινής γνώμης. Ο νέος υπουργός Οικονομικών καταγράφει πολύ υψηλό αριθμό θετικών συναισθημάτων σε σύγκριση με τα αρνητικά. Το Twitter συγκεντρώνει τα περισσότερα θετικά συναισθήματα για τον Τσακαλώτο, που αναλογούν στο 84 % των συνολικών συναισθημάτων.

Αντίθετα το Eurogroup εμφανίζει περισσότερα αρνητικά συναισθήματα σε σχέση με τα θετικά, υποδηλώνοντας ότι τα social media θεωρούν τον ευρωπαϊκό θεσμό υπεύθυνο για την ατυχή κατάληξη των προηγούμενων διαπραγματεύσεων. Το Eurogroup από την πλευρά του «βυθίζεται» στο Twitter όπου τα αρνητικά συναισθήματα καταγράφουν ποσοστό 81%.

181

Η επιλογή του Ευκλείδη Τσακαλώτου από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα σηματοδοτεί μια αλλαγή στην τακτική των διαπραγματεύσεων, μια στροφή προς μια πιο διαλλακτική προσέγγιση. Ο Τσακαλώτος δήλωσε κατά τη διάρκεια της τελετής παράδοσης - παραλαβής του υπουργείου Οικονομικών από τον Γιάνη Βαρουφάκη ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί μία μη βιώσιμη λύση. Ο Τσακαλώτος είναι και ο μόνος κυβερνητικός αξιωματούχος που δήλωσε ότι «το πρόγραμμα των θεσμών δεν θα ψηφιζόταν στη Βουλή και θα έπεφτε η κυβέρνηση, γι' αυτό προχωρήσαμε σε δημοψήφισμα». Τα δημοσιεύματα του ελληνικού διαδικτύου αναφέρονται και σε μια συγκριτική αντιπαράθεση του Ευκλείδη Τσακαλώτου με τον προκάτοχό του Γιάνη Βαρουφάκη, επισημαίνοντας πόσο διαφορετικοί χαρακτήρες είναι και παραθέτουν πληροφορίες και για την προσωπική ζωή του νέου υπουργού Οικονομικών. Μάλιστα δίνεται έμφαση στο ότι είναι απόγονος του στρατηγού Θρασύβουλου Τσακαλώτου, ο όποιος συμμετείχε στα Δεκεμβριανά στις μάχες κατά του ΕΛΑΣ. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος εκπροσωπεί την ελληνική κυβέρνηση στο Eurogroup και μαζί με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα καλούνται να παρουσιάσουν στους ευρωπαίους εταίρους μια νέα πρόταση ώστε να επέλθει το συντομότερο δυνατό μια συμφωνία και να αποφευχθεί ένα Grexit. Όμως η αποστολή του Ευκλείδη Τσακαλώτου είναι ιδιαίτερη δύσκολη καθώς θα πρέπει χωρίς χρονοτριβές να κερδίσει την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων εταίρων, να παρουσιάσει μια εμπεριστατωμένη πρόταση και να διαπραγματευτεί μια συμφωνία κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες – capital controls, κλειστές τράπεζες.

182

Ο «τρίτος δρόμος» για την Ευρώπη 29/06/15 Μια νέα τάση δημιουργεί στο ελληνικό διαδίκτυο η διενέργεια δημοψηφίσματος εμφανίζοντας ένα σημαντικό ποσοστό το οποίο επιθυμεί την παραμονή της χώρας στην ΕΕ αλλά και επικρίνει τη σκληρή στάση των ευρωπαίων εταίρων να κλείσει τη στρόφιγγα ρευστότητας. Τα ουδέτερα συναισθήματα είναι εκείνα που εκφράζουν αυτούς τους συνειδητοποιημένους χρήστες των social media που φαίνεται να δυσανασχετούν από το εν διαμόρφωση κλίμα ενός εθνικού διχασμού με το δημοψήφισμά για το «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ» στις προτάσεις των ευρωπαίων δανειστών. Οι υπό εξέταση οντότητες Δημοψήφισμα και Αλέξης Τσίπρας συγκεντρώνουν με βάση τα στοιχεία του paloPro 118.136 συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 26/06 – 28/06 2015.

183

Tα αρνητικά συναισθήματα κυριαρχούν σε σύγκριση με τα θετικά για το Δημοψήφισμα και τον Αλέξη Τσίπρα. Όμως δεν μπορούμε να παραβλέψουμε και το ποσοστό των ουδέτερων συναισθημάτων όπου αναδεικνύουν ένα διαφορετικό τρόπο προσέγγισης της κατάστασης.

Η διενέργεια του δημοψηφίσματος αποτελεί το κυρίαρχο θέμα του ελληνικού διαδικτύου, με τα δημοσιεύματα να προσπαθούν να διερευνήσουν 184

ποιος είναι ο πραγματικός στόχος του και να αναφέρονται στο ποιες θα είναι οι επιπτώσεις ενός «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ» σε εσωτερικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Διάφορα δημοσιεύματα επιδιώκουν να ερμηνεύσουν την επιλογή του δημοψηφίσματος από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Δημοσίευμα του διεθνούς πρακτορείου ειδήσεων Bloomberg τον κατηγορεί υπαινισσόμενο ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ ίσως να είναι μέρος της στρατηγικής του. Αντίθετα ο οικονομολόγος Πωλ Κρούγκμαν με άρθρο στους The New York Times θεωρεί ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός ορθώς αποφάσισε τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος μετά το τελεσίγραφο της τρόικα. Τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο φιλοξενούν δημοσιεύματα για το πώς θα είναι η επόμενη μέρα σε ένα «ΝΑΙ» ή ένα «ΟΧΙ». Αλλά ερμηνεύουν το «ΝΑΙ» με παραμονή στο ευρώ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το «ΟΧΙ» το συνδυάζουν με την έξοδο από ευρώ και από Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα τα δημοσιεύματα που αφορούν τις δηλώσεις της κυβέρνησης της Αθήνας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ευρωπαίων ηγετών παραπέμπουν σε ένα «μπρα ντε φερ» με στόχο να διχάσουν τον έλληνα πολίτη. Συμπερασματικά τα στοιχεία του paloPro μας δείχνουν με βάση τα ουδέτερα συναισθήματα ότι υπάρχει μια άλλη Ελλάδα, μια «τρίτη Ελλάδα» που πληρώνει τα λάθη της μεταπολίτευσης και των μνημονιακών κυβερνήσεων αλλά ταυτόχρονα δεν πείθεται από την κυβερνητική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Η ανακοίνωση του δημοψηφίσματος από τον Αλέξη Τσίπρα εν μία νυκτί και οι αντεγκλήσεις των πολιτικών αρχηγών στη Βουλή εμφανίζουν ένα έλλειμα ηγετών. Παράλληλα υπάρχει και ένα θολό τοπίο για το περιεχόμενο των προτάσεων των δανειστών, απορίες για το ποιο είναι το τελικό κείμενο. Οι συνειδητοποιημένοι χρήστες των social media βλέπουν με επιφύλαξη τα επιχειρήματα της κυβέρνησης αλλά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Επιθυμούν την παραμονή στην ΕΕ αλλά και δείχνουν έντονη δυσαρέσκεια από το γεγονός ότι ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και η Άνγκελα Μέρκελ έκλεισαν τη στρόφιγγα της ρευστότητας.

185

Φοβίζει τα social media στάση πληρωμών 24/05/15 Εύθραυστες ισορροπίες διαμορφώνονται μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ μετά την κρίσιμη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής για τη διαπραγματευτική στρατηγική του Μαξίμου οι οποίες γίνονται αντικείμενο αρνητικού σχολιασμού από τα social media. Η πρόταση για στάση πληρωμών προς το ΔΝΤ που κατέθεσαν η Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη και η ΚΟΕ έλαβε ποσοστό 44% και δεν πέρασε μόλις για λίγους ψήφους έναντι της πρότασης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. Τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα το paloPro εμφανίζουν 40.481 συνολικές αναφορές για τις οντότητες Αλέξη Τσίπρα, Παναγιώτη Λαφαζάνη, Κεντρική Επιτροπή ΣΥΡΙΖΑ, Στάση Πληρωμών, ΣΥΡΙΖΑ με βάση τα στοιχεία της χρονικής περιόδου 21/05 - 24/05 2015.

186

187

Τα συναισθήματα που εμφανίζουν όλες οι υπό εξέταση οντότητες είναι σε μεγάλο ποσοστό αρνητικά σε σύγκριση πάντα με τα θετικά. Η Στάση Πληρωμών προς το ΔΝΤ συγκεντρώνει και το μεγαλύτερο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων, καθιστώντας σαφές ότι η διαδικτυακή κοινή γνώμη δεν επιθυμεί μια τέτοια εξέλιξη.

188

189

190

Η θεματολογία που κυριάρχησε στα social media και το ελληνικό διαδίκτυο με βάση το εργαλείο Top 10 Topics επικεντρώνεται σε δημοσιεύματα για το παρασκήνιο και τις αποφάσεις της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και για ενδεχόμενη στάση πληρωμών προς το ΔΝΤ και τις επιπτώσεις της. Τα δημοσιεύματα αναφέρονται στις εύθραυστες ισορροπίες που έχουν δημιουργηθεί μέσα στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ και στο πως η Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη μπορεί να επηρεάσει τις εσωκομματικές εξελίξεις. Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η δήλωση του Λαφαζάνη στην ΚΕ ότι «όταν δεν πάει άλλο λέμε στοπ δεν θα πληρώσουμε. Είναι αυτό καταστροφή ή αυτό που μας επιβάλλουν; Γιατί να τρομοκρατηθεί ο λαός από επιστροφή στο εθνικό νόμισμα; Μόνο εδώ ισχύει το εθνικό νόμισμα = καταστροφή». Παράλληλα εξετάζονται και επιπτώσεις από μια ενδεχόμενη μη πληρωμή δόσης στο ΔΝΤ. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ζήτησε σύμφωνα με δημοσιεύματα από τον αμερικανό υπουργό Οικονομικών Τζακ Λιου σε τηλεφωνική τους επικοινωνία να παρέμβει στο Ταμείο ώστε να εξεταστεί ευνοϊκά η περίπτωση να συγχωνευθούν οι 4 δόσεις του Ιουνίου στο ΔΝΤ σε μία και να πληρωθούν όλες μαζί μετά τα μέσα Ιουνίου. Οι δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων, όπως του υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Νίκου Βούτση ότι «η δόση προς το ΔΝΤ δεν θα πληρωθεί στις 5 Ιουνίου» απασχόλησαν και τα διεθνή ΜΜΕ με τους αγγλικούς Financial Times να επισημαίνουν αξιωματούχοι της ευρωζώνης, λαμβάνοντας υπόψη τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις έχουν αρχίσει να αγνοούν αυτές τις «απειλές», πιστεύοντας ότι Αθήνα κάνει χρήση τους ως διαπραγματευτική τακτική. Τα social media με βάση τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro εμφανίζονται να αντιλαμβάνονται τις σοβαρές επιπτώσεις για την οικονομία 191

της χώρας από μια στάση πληρωμών προς το ΔΝΤ και την απορρίπτουν. Η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη φαίνεται να αντιμετωπίζει με προβληματισμό και ανησυχία τις διάφορες απόψεις μέσα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και ιδιαίτερα την Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη που αποτελεί και το βασικότερο πόλο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης.

192

Οι Τζιχαντιστές βυθίζουν στο σκότος τη «Βενετία της Άμμου» 22/05/15 Οι φρικιαστικές πράξεις του Ισλαμικού Κράτους σε Ιράκ και Συρία (ISIS) που δεν σέβονται την ανθρώπινη ζωή εξελίσσονται και σε μια απειλή και για τον παγκόσμιο πολιτισμό με την καταστροφή των μνημείων. Το γεγονός ότι οι τζιχαντιστές κατέλαβαν την συριακή ιστορική πόλη Παλμύρα προκάλεσε την ανησυχία και την αποδοκιμασία της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Η Παλμύρα έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, μια όαση μέσα στη συριακή έρημο, που υπήρξε σημείο διέλευσης των καραβανιών μεταξύ του Κόλπου και της Μεσογείου και σταυροδρόμι αρχαίων πολιτισμών Τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο εκφράζουν σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro τον αποτροπιασμό τους για τις ενέργειες των ισλαμιστών εξτρεμιστών. ISIS, Παλμύρα και UNESCO καταγράφουν συνολικά 6606 αναφορές μέσα στο ελληνικό διαδίκτυο για την χρονική περίοδο18/05 – 21/05/2105.

193

Επιπλέον τα συναισθήματα των social media είναι σε μεγάλο βαθμό αρνητικά για το ISIS συγκριτικά με τα θετικά. Η πόλη Παλμύρα συγκεντρώνει και αυτή πιο πολλά αρνητικά συναισθήματα που υποδηλώνουν την ανησυχία και την αγωνία του ελληνικού διαδικτύου για το μέλλον της από τη στιγμη που έπεσε στα χέρια των τζιχαντιστών. Η UNESCO καταγράφει και αυτή περισσότερα αρνητικά συναισθήματα καθώς δεν μπορεί να επηρεάσει τις

194

εξελίξεις αναφορικά με την προστασία των αρχαίων μνημείων της Παλμύρας.

195

H θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με το Top 10 Topics για την χρονική περίοδο 18/05 – 21/05/2015 εστιάστηκε σε δημοσιεύματα για την κατάληψη της Παλμύρας από το ISIS και των επιπτώσεων στην πορεία του συριακού εμφύλιου και σε αναφορές στην ιστορία της και στη σπουδαιότητα των αρχαίων της μνημείων που αποτελούν και πολιτιστική κληρονομιά. Η κατάληψη της Παλμύρα θεωρείται μια στρατηγική νίκη για το Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Συρία και μια τεράστια απώλεια για την κυβέρνηση της Δαμασκού καθώς ανοίγει το δρόμο για να προχωρήσουν προς την πρωτεύουσα. Παράλληλα αξίζει να επισημανθεί ότι δίπλα στην Παλμύρα υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου. Οι εξελίξεις για την Παλμύρα προκάλεσαν και την αντίδραση της UNESCO όπου η διευθύντρια της Ιρίνα Μπόκοβα δήλωσε ότι «η Παλμύρα είναι ο τόπος μιας εξαιρετικής παγκόσμιας κληρονομιάς μέσα στην έρημο και, οποιαδήποτε καταστροφή στην αρχαία πόλη θα ήταν όχι μόνο έγκλημα πολέμου αλλά τεράστια απώλεια για την ανθρωπότητα». Η Μπόκοβα επανέλαβε την έκκλησή της για προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Συμπερασματικά τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι οι φρικαλέες ενέργειες τους ISIS καταγράφουν υψηλά ποσοστά αποδοκιμασίας στο ελληνικό διαδίκτυο και επικρίνονται κυρίως από τα social media. Παράλληλα η κατάληψη της Παλμύρα, της αποκαλούμενης και «Βενετίας της Άμμου» ευαισθητοποιεί ακόμα περισσότερο την ελληνική διαδικτυακή γνώμη καθώς εμφανίζει ένα ακόμα αποτρόπαιο πρόσωπο των ισλαμικών εξτρεμιστών μαχητών, το μίσος τους για την πολιτισμική κληρονομιά και των αρχαίων μνημείων των λαών.

196

Ο αλβανικός εθνικισμός απειλεί, η σκοπιανή αδιαλλαξία προβληματίζει 15/05/15 Οι αιματηρές ταραχές στο Κουμάνοβο των Σκοπίων από ομάδα αλβανόφωνων εθνικιστών προβληματίζουν και ανησυχούν τα social media με βάση την ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των αναφορών του ελληνικού διαδικτύου. Τα στοιχεία του paloPro εξετάζοντας την χρονική περίοδο 07/05 – 12/05 2015 μας αποκαλύπτουν ότι το Κουμάνοβο, η ΠΓΔΜ, ο πρωθυπουργός της Νίκολα Γκρουέφσκι, η Αλβανία και ο Αλβανικός Εθνικισμός συγκεντρώνουν συνολικά 16455 αναφορές στα social media και το ελληνικό διαδίκτυο.

197

198

Τα συναισθήματα που καταγράφονται για Κουμάνοβο, ΠΓΔΜ, Νίκολα Γκρουέφσκι, Αλβανία και Αλβανικό εθνικισμό εμφανίζουν ένα εντυπωσιακό ποσοστό αρνητικό συναισθημάτων σε σύγκριση με τα θετικά. Η πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Twitter συγκεντρώνει και το μεγαλύτερο αριθμό των αρνητικών συναισθημάτων όπως αποδεικνύεται από τους σχολιασμούς των χρηστών του.

199

200

201

H θεματολογία που αναπτύχθηκε στο ελληνικό διαδίκτυο για την χρονική περίοδο 07/05 – 12/05 αναφέρθηκε στις αποσταθεροποιητικές παρενέργειες που προκαλεί ο αλβανικός εθνικισμός στο μικρό αυτό κρατίδιο των Δυτικών Βαλκανίων αλλά και στις επιπτώσεις πάνω στην ευρύτερη περιοχή. Οι συγκρούσεις στο Κουμάνοβο με βάση τα δημοσιεύματα κλιμακώνουν την πολιτική κρίση στη ΠΓΔΜ και η ηγεσία των Σκοπίων κατηγορεί τους Κοσοβάρους ότι βρίσκονται πίσω από τις επιθέσεις. Το υπουργείο Εσωτερικών των Σκοπίων εξέδωσε ανακοίνωση ότι εγκέφαλοι της «τρομοκρατικής ομάδας» στο Κουμάνοβο ήταν πέντε Κοσοβάροι, πρώην μέλη του UCK. Παράλληλα τα δημοσιεύματα αναφέρονται και στην υφιστάμενη αντιπαράθεση μεταξύ του πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι με την αντιπολίτευση που πήρε ακόμα πιο μεγάλες διαστάσεις μετά το Κουμάνοβο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα δημοσιεύματα για την απειλή του αλβανικού εθνικισμό που υποστηρίζουν ότι προωθείται μια «Μεγάλη Αλβανία» μέσα από μια ένωση των αλβανόφωνων περιοχών που θα αποτελούνται από την Αλβανία, το Κόσοβο και τις αλβανικές περιοχές των Σκοπίων. Φυσικά αυτό μπορεί να γίνει και μέσω μια οικονομικής ένωσης όλων των αλβανόφωνων περιοχών βασισμένη στην ελεύθερη διακίνηση προσώπων και εμπορευμάτων. Συμπερασματικά τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι η κρίση του Κουμάνοβο δημιουργεί ανησυχία και ιδιαίτερα αρνητικούς συνειρμούς στην ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη διότι τη συνδυάζει με την σκοπιανή προπαγάνδα του Γκρουέφσκι και την αδιαλλαξία του πάνω στο θέμα της ονομασίας των Σκοπίων με την Ελλάδα καθώς και με την απειλή του αλβανικού εθνικισμού, την βίαια ένοπλη μορφή του που ενδέχεται να αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη περιοχή.

202

Ο θριαμβευτής Ντέιβιντ Κάμερον φοβίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση 08/05/15 Οι κρισιμότερες βουλευτικές εκλογές των τελευταίων ετών της Βρετανίας έδωσαν μια θριαμβευτική νίκη στον Ντέιβιντ Κάμερον που αναμένεται να έχει και αντίκτυπο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο πρωθυπουργός και ηγέτης των Συντηρητικών απέσπασε αυτοδυναμία και δήλωσε ότι θα προχωρήσει με το δημοψήφισμα για την παραμονή ή μη της Βρετανίας στην ΕΕ. Η σαρωτική νίκη των Συντηρητικών προκάλεσε ραγδαίες αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό καθώς παραιτήθηκαν οι ηγέτες του Εργατικού Κόμματος, των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και του ευρωσκεπτικιστικού UKIP, Εντ Μίλιμπαντ, Νίκ Γκλεγκ και Νάιτζελ Φάρατζ. Οι βρετανικές εκλογές απασχόλησαν και το ελληνικό διαδίκτυο και με βάση τα στοιχεία του paloPro εξετάζουμε την αντίδρασή του για τον Ντέιβιντ Κάμερον, τον Εντ Μίλιμπαντ και τα κόμματά τους για την χρονική περίοδο 01/05 – 07/05 2015. Οι τέσσερις υπό εξέταση οντότητες συγκεντρώνουν συνολικά 2687 αναφορές. Σε επίπεδο προσώπων ο Ντέιβιντ Κάμερον έρχεται πρώτος καταγράφοντας 718 συνολικές αναφορές και ακολουθεί ο Εντ Μίλιμπαντ με 556 αναφορές. Σε επίπεδο κομμάτων προηγούνται οι Συντηρητικοί (Tories) με έχοντας 836 συνολικές αναφορές και οι Εργατικοί (Labour Party) καταλαμβάνουν τη δεύτερη θέση με 577 αναφορές.

203

Τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου είναι στην πλειοψηφία τους θετικά για όλες τις οντότητες σε σύγκριση με τα αρνητικά όπου και εμφανίζουν αυξημένο αριθμό στα sites. Ο Εντ Μίλιμπαντ συγκεντρώνει 340 θετικά συναισθήματα έναντι 104 αρνητικών και Ντέιβιντ Κάμερον 218 θετικών έναντι 111 αρνητικών. Την ίδια στιγμή οι Tories εμφανίζουν 342 θετικά συναισθήματα έναντι 178 αρνητικών και οι Labour από την πλευρά τους 318 θετικά έναντι101 αρνητικών. Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με το εργαλείο Top 10 Topics για την χρονική περίοδο 01/05 – 07/05 2015 επικεντρώθηκε στην κρισιμότητα των βρετανικών εκλογών, στις εκτιμήσεις για ένα εκλογικό ντέρμπι και στη σημασία του αποτελέσματος της εκλογικής αναμέτρησης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα δημοσιεύματα τις χαρακτήρισαν στο σύνολό τους κρισιμότερες των τελευταίων δεκαετιών και αμφίρροπες, επιχειρηματολογώντας ότι τα οικονομικά σκάνδαλα και η λιτότητα έχουν αποσταθεροποιήσει τα δύο μεγάλα κόμματα. Παράλληλα επισημάνθηκε ότι η έκβασή των εκλογών θεωρείται σε ιδιαίτερο βαθμό σημαντική για την ΕΕ καθώς μπορεί να αποβεί μοιραία για τις σχέσεις Βρετανίας και ΕΕ. Ο Ντέιβιντ Κάμερον είχε δηλώσει ότι θα προχωρήσει μέσα στο 2017 στη διενέργεια δημοψηφίσματος για την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ. Αντίθετα ο Εντ Μίλιμπαντ επιθυμούσε να ενισχύσει τον ρόλο της Βρετανίας μέσα στην ΕΕ και είχε φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό. Παράλληλα αναπαράχθηκαν και τα δημοσιεύματα για την επόμενη μέρα και τους διάφορους κυβερνητικούς σχηματισμούς με βάση τις προβλέψεις ότι Εργατικοί και Συντηρητικοί δεν θα μπορούσαν να πετύχουν αυτοδυναμία. Συμπερασματικά τα ποσοτικά και ποιοτικά του paloPro μας δείχνουν ότι η θετική αποδοχή του Ντέιβιντ Κάμερον και του Εντ Μίλιμπαντ από το σύνολο του ελληνικού διαδικτύου οφείλεται σε ένα βαθμό στο ότι και οι δυο αμφισβήτησαν με διαφορετικό τρόπο την ΕΕ. Ο πρώτος είχε μιλήσει για δι204

εξαγωγή δημοψηφίσματος για παραμονή της Βρετανίας και ο δεύτερος επέκρινε τη λιτότητα και δήλωνε υπέρμαχος της ανάπτυξης.

205

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Alter ego του Βαρουφάκη ή αντικαταστάτης; 04/05/15 Η ανάθεση των διαπραγματεύσεων στον αναπληρωτή υπουργό Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδη Τσακαλώτο φαίνεται να λειτουργεί θετικά στις σχέσεις με τους ευρωπαίους εταίρους για την επίτευξη συμφωνίας για το ελληνικό χρέος. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών έκανε λόγο για προσδοκία συμφωνίας τον Ιούνιο αλλά άφησε ανοιχτό και το θέμα δημοψηφίσματος. Πως όμως τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο αντιλαμβάνονται την παρουσία του Ευκλείδη Τσακαλώτου στις διαπραγματεύσεις καθώς και το ρόλο του Brussels Group και του Eurogroup. Τις απαντήσεις επιχειρούμε να σας δώσουμε αναλύοντας τα δεδομένα του paloPro για την χρονική περίοδο 27/04 – 3/04 2015. Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι οι υπό εξέταση ενότητες συγκεντρώνουν στα social media και στο ελληνικό διαδίκτυο συνολικά 23753 αναφορές. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος συγκεντρώνει 5517 συνολικές αναφορές και σε επίπεδο θεσμών πρώτο σε αναφορές έρχεται το Brussels Group με 11500 και ακολουθεί το Eurogroup με 6736 αναφορές.

206

Τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου καταγράφονται διαφορετικά για τα πρόσωπα και τους θεσμούς. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος εμφανίζει μεγαλύτερο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων 1723 σε σύγκριση με τα θετικά που είναι 1651. Τον Τσακαλώτο τον «καίει» το Twitter διότι στη συγκεκριμένη πλατφόρμα δικτύωσης τα αρνητικά συναισθήματα είναι 1163 (30%).

207

Αντίθετα τα θετικά συναισθήματα κυριαρχούν έναντι των αρνητικών σε επίπεδο θεσμών. Το Brussels Group έχει 4650 θετικά συναισθήματα έναντι 3518 αρνητικών και το Eurogroup συγκεντρώνει 2557 θετικά έναντι 1726 αρνητικά. Το δυνατό σημείο του Brussels Group και του Eurogroup αποδεικνύονται τα siteς όπου καταγράφεται μεγάλος αριθμός θετικών συναισθημάτων για τις δυο οντότητες, 2.396 (63%) και 1273 (57%) αντίστοιχα. Η θεματολογία που κυριάρχησε στα social media και στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με το εργαλείο Top 10 Topics του paloPro αναφέρεται στα δημοσιεύματα για το νέο ρόλο και το χαρακτήρα του Ευκλείδη Τσακαλώτου και στο πως διαμορφώνεται το κλίμα των διαπραγματεύσεων. Αναλυτικότερα -Το δημοσίευμα του Reuters αναφέρει ότι αναβαθμίζεται ο ρόλος που θα διαδραματίζει στο εξής ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ότι είναι πιο συμπαθής στους ευρωπαίους εταίρους σε σχέση με τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη, λόγω των χαμηλών του τόνων. -Το δημοσίευμα της βρετανικής Telegraph ότι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος εν αντιθέσει με τον Βαρουφάκη δεν είναι άνθρωπος εκτός του κόμματος, καθώς είναι στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ εδώ και περίπου μια δεκαετία, ενώ το προφίλ του είναι περισσότερο αυτό ενός «Δυτικού ακαδημαϊκού» παρά ενός επαγγελματία πολιτικού, έχοντας διδάξει στα πανεπιστήμια του Κεντ και της Αθήνας. -Η διαπίστωση του Ευκλείδη Τσακαλώτου ότι υπάρχουν δυσλειτουργίες και ένα κενό συντονισμού στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους και η πρόθεσή του να το καλύψει. Ωστόσο υπερασπίστηκε τον Γιάνη Βαρουφάκη και επισήμανε ότι «οι κόκκινες γραμμές πρέπει να υπάρχουν με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αν κινδυνεύουν να διαταραχθούν, τον λόγο θα πρέπει να έχει ο λαός, για να παρέμβει και να τις διασφαλίσει». -Τα σχόλια του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη για τη νέα δομή της διαπραγματευτικής ομάδας και ότι αυτή θα εντοπίζει θέματα 208

που απαιτούν πολιτικό χειρισμό και θα επιχειρεί την άμεση αντιμετώπισή τους. -Η διαπίστωση της ομάδας διαπραγμάτευσης ότι «στο Brussels Group υπήρξαν πολύ σημαντικά βήματα που φέρνουν πιο κοντά τη συμφωνία», σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές. Συμπερασματικά τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα του paloPro δείχνουν ότι τα social media εμφανίζονται επιφυλακτικά στο νέο ρόλο του Ευκλείδη Τσακαλώτου ως βασικού διαπραγματευτή με τους ευρωπαίους εταίρους. Η στασιμότητα των διαπραγματεύσεων έχει κουράσει την ελληνική διαδικτυακή γνώμη και ίσως να θεωρεί ότι δεν είναι απλά θέμα προσώπων αλλά θέμα συνολικής πολιτικής. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί Brussels Group και Eurogroup με τα θετικά συναισθήματα που εμφανίζουν υποδηλώνουν ότι το ελληνικό διαδίκτυο εκτιμά ότι μπορεί να συνεισφέρουν στην επίτευξη μιας συμφωνίας.

209

Η νίκη του Μουσταφά Ακιντζί ανοίγει «νέα σελίδα» στο Κυπριακό; 29/04/15 Η θεαματική νίκη του μετριοπαθή Μουσταφά Ακιντζί έναντι του Ντερβίς Έρογλου στο δεύτερο γύρο των εκλογών στα κατεχόμενα ανέτρεψε τα προεκλογικά δεδομένα και φαίνεται ανοίγει μια «νέα σελίδα» στη διακυβέρνηση της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Το θέμα είναι αν ο νέος ηγέτης των τουρκοκυπρίων θα μπορέσει να χειριστεί διαφορετικά τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό και αν θα καταφέρει να συνεργαστεί εποικοδομητικά με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις επίλυσης. Πως αντιδρά όμως το ελληνικό διαδίκτυο στη νίκη του τουρκοκύπριου Μουσταφά Ακίντζι αλλά και πως αξιολογούν και τον Νίκο Αναστασιάδη. Τις απαντήσεις επιχειρούμενα σας δώσουμε εξετάζοντας τα στοιχεία του paloPro για τη χρονική περίοδο 25/04 – 27/04. Ο νέος Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί συγκεντρώνεισυνολικά2094 αναφορές σε social sites και ελληνικό διαδίκτυο και τα συναισθήματα που καταγράφονται για αυτόν είναι στην πλειοψηφία τους θετικά και ανέρχονται σε 1259 σε σύγκριση με τα αρνητικά που είναι 257. Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδηςεμφανίζει630 αναφορές και έχει και αυτός περισσότερα θετικά συναισθήματα 273 έναντι 77 αρνητικών.

210

Η θεματολογία που κυριάρχησε για την υπό εξέταση περίοδο με βάση τα στοιχεία του Τοp 10 Topics αφορά τα δημοσιεύματα για την νίκη του Ακιντζί, τις διαφαινόμενες σχέσεις του με τον πρόεδρό της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν και το πώς υποδέχθηκε το αποτέλεσμα η Κυπριακή Δημοκρατία. Η είδηση που δημιούργησε αίσθηση ήταν ότι ο Μουσταφά Ακιντζί με το «καλημέρα» συγκρούστηκε με τον Ερντογάν, πριν καλά-καλά καθίσει στη καρέκλα του. Ο Ακιντζί δήλωσε στο CNN Turk, ότι, «πλέον δεν υπάρχει μικρή πατρίδα, αλλά δύο αδελφές χώρες». Ο Ερντογάν αντέδρασε με ιδιαίτερα αυστηρό τόνο σχολιάζοντας ότι «ο κύριος Ακιντζί είναι ένας πρόεδρος που έχει εκλεγεί από το "λαό της βορείου Κύπρου". Αλλά όταν λέει ότι είμαστε δύο αδελφές χώρες, βγαίνουν άλλα πράγματα. Αυτά που βγαίνουν από το στόμα του κυρίου προέδρου πρέπει να τα ακούει με τα αυτιά του. Ωστόσο η κρίση στις σχέσεις των δυο ανδρών εκτονώθηκε στη συνέχεια με τηλεφωνική επικοινωνία. Η αντίδραση του Νίκου Αναστασιάδη κυριάρχησε και αυτή καθώς υποδηλώνει και το πώς αντιλαμβάνεται την αλλαγή ηγεσίας στα κατεχόμενα. Ο Αναστασιάδης δήλωσε ότι «μετά την εκλογή Ακιντζί διανοίγονται ελπίδες, επιτέλους αυτή η πατρίδα να επανενωθεί και να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο κράτος, στο οποίο θα υπάρχουν οι αρχές και οι αξίες της ΕΕ». Παράλληλα κάλεσε την Άγκυρα να συμβάλει στις προσπάθειες για επίλυση του προβλήματος, γιατί είναι αυτή που κρατά ακόμα υπό κατοχή την Κύπρο. Παράλληλα αναπαράχθηκε και η είδηση για το ότι ο Μουσταφά Ακιντζί εμφανίστηκε με ένα μεγάλο κλαδί ελιάς στο χέρι –το έμβλημα της προεκλογικής του εκστρατείας– σε μεγάλη συγκέντρωση στην πλατεία Ινονού και ότι από την εξέδρα από την οποία μίλησε αφέθηκαν δύο λευκά περιστέρια. Συμπερασματικά τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία του paloPro δείχνουν ότι τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο εμφανίζονται θετικά στην αλ-

211

λαγή ηγεσίας στα κατεχόμενα με την εκλογή του μετριοπαθή Μουσταφά Ακιντζί ο οποίος διαδέχεται τον σκληροπυρηνικό Ντερβίς Έρογλου. Ο νέος ηγέτης των τουρκοκυπρίων θεωρείται συνεννοήσιμος και έχει δώσει δείγματα ότι θα ήθελε την απεξάρτηση από την Τουρκία. Ταυτόχρονα όμως το ελληνικό διαδίκτυο εμφανίζεται και επιφυλακτικό στις προθέσεις του Ακίντζι καθώς γνωρίζει ότι η κυβέρνηση της Αγκύρας είναι και αυτή που θα κατευθύνει τους τουρκοκύπριους στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό.

212

Ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνά, ο Τσίπρας αποφασίζει 28/04/15 Το έργο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στις 90 μέρες διακυβέρνησης αξιολογούν τα social media εν αναμονή μιας συμφωνίας με τους ευρωπαίους εταίρους για τη διαπραγμάτευση του ελληνικού χρέους που θα δώσει στη χώρα ανάσα ρευστότητας. Το Μαξίμου στην προσπάθειά του να επιτευχθεί μια συμφωνία «άδειασε» διακριτικά το Γιάνη Βαρουφάκη και ανέθεσε το χειρισμό των διαπραγματεύσεων στον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Στην προσπάθεια μας να καταγράψουμε τη γνώμη των social media για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ εξετάζουμε τις αναφορές τους για τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και κορυφαίους υπουργούς της κάνοντας χρήση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων του paloPro για την χρονική περίοδο 01/04 – 26/04 2015. To ελληνικό διαδίκτυο κατέγραψε για τις υπό εξέταση οντότητες συνολικά 234628 αναφορές. Αναλυτικότερα τα στοιχεία εμφάνισαν για τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ 121649 αναφορές. Ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης αποδεικνύεται ο πιο δημοφιλής σε επίπεδο προσώπων με 54302 αναφορές. Αμέσως μετά ακολουθεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με 26818 αναφορές, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας και αρχηγός των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος με 18314 αναφορές, ο υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότηση Νίκος Βούτσης με 7498 αναφορές, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς με 3162 αναφορές και τέλος o αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης με 2885 αναφορές.

213

214

215

Τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου εμφανίζονται στην πλειοψηφία τους αρνητικά σε σύγκριση με τα θετικά για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, το Γιάνη Βαρουφάκη, τον Πάνο Καμμένο και τον Νίκο Βούτση, σε συνάρτηση πάντα με τον καταγεγραμμένο αριθμό αναφορών τους. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ συγκεντρώνει 56273 αρνητικά συναισθήματα έναντι 36903 θετικών. To Twitter εμφανίζεται ιδιαίτερα αρνητικό στην αξιολόγηση της κυβέρνησης καθώς συγκεντρώνει το μεγαλύτερο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων (24005 - 46%).

216

Ο Γιάνης Βαρουφάκης καταγράφει 18665 αρνητικά 14061 έναντι θετικών, ο Πάνος Καμμένος 6674 αρνητικά συναισθήματα έναντι 4569 θετικά και ο Νίκος Βούτσης 3346 αρνητικά έναντι 1667 θετικών. Ωστόσο η εικόνα των συναισθημάτων είναι εντελώς διαφορετική για τον Αλέξη Τσίπρα όπου καταγράφει περισσότερα θετικά συναισθήματα 7030 έναντι 4830 αρνητικών. Ο πρωθυπουργός συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό θετικών συναισθημάτων στα sites (2560- 28%).

Την ίδια αντίδραση έχουν τα social media και το ελληνόφωνο διαδίκτυο για το πρόσωπο του Νίκου Κοτζιά όπου έχει 1490 θετικά έναντι 602 αρνητι-

217

κών και για το Γιάννη Δραγασάκη όπου εμφανίζει 1035 θετικά συναισθήματα έναντι 946 αρνητικών. Η θεματολογία που κυριάρχησε για την χρονική περίοδο 01/04 – 26/04 2015 επικεντρώθηκε σε δημοσιεύματα σχετικά με τις διαπραγματεύσεις, την εξωτερική πολιτική όπως και βέβαια σε αποφάσεις για εσωτερικά ζητήματα, τα οποία και παρουσιάσαμε με βάση το εργαλείο Τοπ 10 Τοpics του paloPro σε προηγούμενες αναλύσεις μας. Η επικαιρότητα διαμορφώθηκε από τη στασιμότητα στις διαπραγματεύσεις με τους ευρωπαίους εταίρους, τις δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων της κυβέρνησης για Grexit, Εκλογές και Δημοψήφισμα, τα δημοσιεύματα των ξένων ΜΜΕ για την εξέλιξη των διαβουλεύσεων, την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα, τη συνάντηση του με τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν που επικεντρώθηκε στο πολυσυζητημένο αγωγό φυσικού αερίου Ρωσίας- Τουρκίας – Ελλάδας, καθώς και τη συνάντηση Τσίπρα καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για το μεταναστευτικό. Παράλληλα το ελληνικό διαδίκτυο εστιάστηκε και στη μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης όπου εξελίχθηκε σε μια δυνατή «κόντρα» με την αντιπολίτευση. Το ίδιο έγινε και με το νομοσχέδιο για την αποφυλάκιση του Σάββα Ξηρού όπου προκάλεσε εξίσου αιχμηρές αντιπαραθέσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης αλλά και αρνητικές παρενέργειες στις σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ. Επίσης ένα άλλο καυτό θέμα που έκανε αίσθηση ήταν η ΠΝΠ για τα ταμειακά διαθέσιμα των Δήμων όπου και δημιούργησε «εσωτερικό μέτωπο» με Περιφέρειες και Δήμους. Επιπλέον τριγμούς προκάλεσε και η ανάθεση έργου 500 εκατ. δολαρίων για την αναβάθμιση αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας σε αμερικάνικη εταιρεία. Συμπερασματικά τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro δείχνουν ότι το δυνατό «χαρτί» της κυβέρνησης είναι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας καθώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έχει αρχίσει να δοκιμάζει τις αντοχές των χρηστών των social media οι οποίοι και διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου για το έργο της. Παράλληλα φαίνεται ότι υπάρχει (όπως εμφανίζονταν κα προεκλογικά) μια διαφορά ανάμεσα στο ΣΥΡΙΖΑ και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ που αποτελεί ένα συνασπισμό συνιστωσών έρχεται πολλές φορές σε σύγκρουση με τον Τσίπρα ο οποίος προσπαθεί να είναι υπεράνω όλων και να παρεμβαίνει όταν χρειάζεται. Η εικόνα αυτή ίσως να μη παραπέμπει σε μια έλλειψη συντονισμού αλλά σε μια τακτική του πρωθυπουργού για τις σκληρές διαπραγματεύσεις με τους εταίρους που μπορεί και να την χρησιμοποιήσει για να επικαλεστεί εκλογές ή δημοψήφισμα, αν κρίνει ότι παραβιάζονται οι «κόκκινες γραμμές».

218

Πατριωτικό καθήκον στη διαπραγμάτευση: Ταμειακά Αποθέματα Δήμων 22/04/15 Στα «χαρακώματα» βρίσκονται η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) και η κυβέρνηση με αφορμή την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), που αναγκάζει τους ΟΤΑ να μεταφέρουν υποχρεωτικά τα ταμειακά τους διαθέσιμα στην Τράπεζα της Ελλάδας. Η ΠΝΠ «βάζει φωτιά» στο πολιτικό σκηνικό και προκαλεί την οργή των περιφερειαρχών και των δημάρχων ανοίγοντας ένα σκληρό «εσωτερικό μέτωπο» για την κυβέρνηση που αναζητεί απεγνωσμένα χρήματα για να καλύψει μισθούς και συντάξεις. Η έκδοση της ΠΝΠ για τα ταμειακά αποθέματα έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις του ελληνόφωνου διαδικτύου που επιχειρούμε να καταγράψουμε με τη βοήθεια του paloPro για την χρονική περίοδο 20/04 – 22/04. Τα στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι το θέμα της ΠΝΠ συγκεντρώνει σε social media, blogs, sites συνολικά 15831 αναφορές. Τα Ταμειακά Αποθέματα των Δήμων συγκεντρώνουν 13025 αναφορές, η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) 1473 αναφορές και η ΚΕΔΕ 1333 αναφορές.

219

Η καταγραφή των συναισθημάτων του ελληνόφωνου διαδικτύου για τις υπό εξέταση οντότητες δείχνει ότι περισσότερα είναι αρνητικά συναισθήματα σε σύγκριση με τα θετικά. Τα Ταμειακά Αποθέματα των Δήμων εμφανίζουν5260 αρνητικά συναισθήματα έναντι 2723 θετικών, η ΕΝΠΕ 651 αρνητικά έναντι 410 θετικών και η ΚΕΔΕ συγκεντρώνει 586 αρνητικά συναισθήματα έναντι310 θετικών. Η θεματολογία που κυριαρχεί στο ελληνόφωνο διαδίκτυο σύμφωνα με το εργαλείο Top 10 Topics αναφέρεται στις αντιδράσεις ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ να παραχωρήσουν τα ταμειακά διαθέσιμα και την αγωνία της κυβέρνησης να καλύψει επαρκώς μισθούς και συντάξεις. Η απόφαση ΚΕΔΕ -ΕΝΠΕ για κοινό μέτωπο για την κατάργηση της ΠΝΠ και κλιμάκωση κινητοποιήσεων μέχρι την επίτευξη του παραπάνω στόχου, κυριαρχεί στο ελληνικό διαδίκτυο καθώς είναι και εκείνη που δίνει και το 220

στίγμα της σύγκρουσης με την κυβέρνηση. Η ΚΕΔΕ ζητεί υπεύθυνη και ειλικρινή ενημέρωση από τον πρωθυπουργό, ώστε να συμβάλλει«στην εθνική προσπάθεια» για την εξεύρεση των χρημάτων. Οι διφορούμενες δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Δημήτρη Μάρδα έχουν προκαλέσει αίσθηση αλλά και σύγχυση. Τις πρωινές ώρες δήλωσε ότι λείπουν 400 εκατ. ευρώ για τους μισθούς και τις συντάξεις του Απριλίου και αργότερα αποκάλυψε ότι σε συσκέψεις που ακολούθησαν βρέθηκαν τα χρήματα αναφέροντας ότι «επικοινώνησαν μαζί μας ασφαλιστικά ταμεία και μας είπαν ότι θα καταθέσουν 400 εκατ. ευρώ στην Τράπεζας της Ελλάδας». Παράλληλα οι έντονες αντιδράσεις για την ΠΝΠ από δημάρχους και περιφερειάρχες αναπαράγονται στο σύνολο του διαδικτύου. Ο Δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης δήλωσε ότι η ΠΝΠ υπονομεύει την αυτοτέλεια των δήμων και τους οδηγεί σε οικονομική ασφυξία. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιάννης Πατούλης δήλωσε στη γερμανική Bild ότι πρόκειται για δικτατορική απόφαση. Ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ Κώστας Αγοραστός ανέφερε ότι η ΠΝΠ«δημιουργεί δημοσιονομικό πανικό και πανικό στην αγορά». Τα αντιπολιτευτικά κόμματα καταλογίζουν με τη σειρά τους ασυνέπεια και αντισυνταγματικές κινήσεις στην κυβέρνηση για μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων δήμων και άλλων φορέων στην Τράπεζα της Ελλάδος, διά ΠΝΠ. Επιπλέον το δημοσίευμα του Bloomberg με τίτλο «Η Ελλάδα θυμίζει Αργεντινή – Στα «κάγκελα» οι ΟΤΑ, ξεκινούν κινητοποιήσεις για τα διαθέσιμα» έχει προκαλέσει και αυτό αίσθηση καθώς δείχνει σε ένα βαθμό την αντιμετώπιση των ξένων ΜΜΕ για το επίμαχο θέμα. Συμπερασματικά τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro δείχνουν ότι τα social media με τα συναισθήματα που εκφράζουν εμφανίζονται να επιθυμούν μια κοινή λύση στο επίμαχο θέμα της ΠΝΠ για την μεταφορά των Ταμειακών Διαθέσιμών των Δήμων στην Τράπεζα της Ελλάδας. Ταυτόχρονα το ελληνικό διαδίκτυο λαμβάνει σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες στις ΚΕΔΕ – ΕΝΠΕ ότι μπορούν να δημιουργηθούν προβλήματα σε θέματα βασικών λειτουργιών των δήμων. Όμως από την άλλη πλευρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση παρουσιάζει την ΠΝΔ ως μια εθνική ανάγκη για να μπορέσει να καλύψει τις συντάξεις και τους μισθούς χτυπάει τις ευαίσθητες χορδές των πατριωτικών αντανακλαστικών της διαδικτυακής κοινής γνώμης. Το «ψαγμένο» διαδίκτυο δείχνει μια ανοχή στην κυβέρνηση ενόψει των δύσκολων διαπραγματεύσεων αλλά φαίνεται να μπερδεύεται από τη στάση των εμπλεκόμενων πλευρών και από την έλλειψη ενημέρωσης που δεν του επιτρέπει να αντιληφθεί την πραγματική διάσταση του προβλήματος (τι γίνεται με τους αριθμούς, τι γίνεται με τις διαπραγματεύσεις).

221

Δεν νομιμοποιείται η αποφυλάκιση Σάββα Ξηρού από τα social media 21/04/15 Ένα νέο «μέτωπο» με τις ΗΠΑ ανοίγει η κυβέρνηση της Αθήνας με αφορμή το νομοσχέδιο για την αποφυλάκιση του Σάββα Ξηρού που προκάλεσε έντονες αμερικάνικες αντιδράσεις. Ο αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα χαρακτήρισε μια ενδεχόμενη αποφυλάκιση του Ξηρού «μη φιλική ενέργεια» και ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι ανέφερε πως «οι τρομοκράτες πρέπει να παραμείνουν στη φυλακή». Η τρομοκρατία, το νομοσχέδιο για το Ξηρό και οι επιπτώσεις του πάνω στις ελληνό – αμερικανικές σχέσεις απασχόλησαν τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο και εξετάζουμε τις αντιδράσεις τους με τη βοήθεια του paloPro για την χρονική περίοδο 14/04 – 20/04 2015. Το ελληνικό διαδίκτυο καταγράφει συνολικά 16525 αναφορές για τις υπό εξέταση οντότητες - τρομοκρατία, ΗΠΑ και Σάββα Ξηρό. Τα στοιχεία του paloPro εμφανίζουν πρώτο σε αναφορές το θέμα της τρομοκρατίας που συγκεντρώνει συνολικά 8556 αναφορές, ακολουθεί ο Σάββας Ξηρός με 7476 συνολικές αναφορές και οι ΗΠΑ που εμφανίζουν 493 συνολικές αναφορές.

222

Τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο με βάση την καταγραφή των συναισθημάτων εμφανίζονται ιδιαίτερα αρνητικά προς το θέμα της τρομοκρατίας και το νομοσχέδιο αποφυλάκισης του Σάββα Ξηρού. Η τρομοκρατία πιο συγκεκριμένα παρουσιάζει πολύ υψηλό ποσοστό αρνητικών συναισθημάτων 6035 συγκριτικά με τα μόλις 651 θετικά. Ο καταδικασμένος για τρομοκρατικές ενέργειες Σάββας Ξηρός καταγράφει και αυτός περισσότερα αρνητικά συναισθήματα 3712 σε σύγκριση με τα 1328 θετικά. Το ελληνικό διαδίκτυο είναι αρνητικά προσκείμενο και προς τις ΗΠΑ που καταγράφουν 202 αρνητικά συναισθήματα έναντι 107 θετικών. Η κατανομή των συναισθημάτων ανά κανάλι δείχνει ότι το θέμα της τρομοκρατίας συγκεντρώνει τα περισσότερα αρνητικά συναισθήματα στο Twitter που ανέρχονται σε 3945. Το ίδιο παρατηρείται και για το Σάββα Ξη223

ρό όπου παρουσιάζει στη συγκεκριμένη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης 2608 αρνητικά συναισθήματα.

Τα δημοσιεύματα που κυριάρχησαν στο ελληνικό διαδίκτυο με βάση τα δεδομένα του εργαλείου Top 10 Topics για την χρονική περίοδο που εξετάζουμε αναφέρονται στις αντιδράσεις των ΗΠΑ για το νομοσχέδιο αποφυλάκισης του Ξηρού. Συγκεκριμένα: -Η δήλωση-προειδοποίηση του αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα Ντέιβιντ Πιρς αναπαράχθηκε αμέσως στο ελληνικό διαδίκτυο. Ο Ντέιβιντ Πιρς δήλωσε ότι «η απελευθέρωση του Σάββα Ξηρού η οποιοδήποτε άλλου που έχει βάψει τα χέρια του με αίμα αμερικανών διπλωματών θα είναι μια εξαιρετικά μη φιλική ενέργεια "unfriendly action" για τις ΗΠΑ». -Η δήλωση Πιρς ερμηνεύεται ως ένα σκληρό τελεσίγραφο προς την ελληνική κυβέρνηση να μην ολοκληρώσει τη διαδικασία ψήφισης του νομοσχεδίου που θα επιτρέψει στο Σάββα Ξηρό να εκτίσει «κατ' οίκον» ποινή. 224

-Η δήλωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι ο Σάββας Ξηρός πρέπει να ολοκληρώσει την ποινή του. Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρί Χαρφ ανέφερε ότι το νομοσχέδιο ανησυχεί τις ΗΠΑ, «γιατί απελευθερώνει τρομοκράτες, ακόμη κι αν είναι σε κατ' οίκον περιορισμό, οι οποίοι θα είναι σε θέση να αρχίσουν ξανά την τρομοκρατική τους δράση, σχεδιάζοντας και συνωμοτώντας». Η συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά με τον αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι στην Ουάσιγκτον που επικεντρώθηκε στο θέμα της τρομοκρατίας με τον Κέρι να δηλώνει μεταξύ άλλων «ότι προβληματιζόμαστε πολύ γιατί αυτοί που διέπραξαν πράξεις τρομοκρατίας και είναι στην φυλακή, πρέπει να παραμείνουν στη φυλακή». Συμπερασματικά τα social media σύμφωνα με τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro εμφανίζονται ιδιαίτερα αρνητικά στο θέμα της τρομοκρατίας και της αποφυλάκισης του Σάββα Ξηρού. Οι μνήμες από τη δράση της 17 Νοέμβρη παραμένουν ακόμα νωπές και το ελληνικό διαδίκτυο ανησυχεί από ριζοσπαστικές κυβερνητικές θέσεις που φαίνεται να ταυτίζονται με αιτήματα αντιεξουσιαστών όπου που υπονομεύουν το διεθνές προφίλ και την αξιοπιστία της χώρας. Παράλληλα τα αρνητικά συναισθήματα προς τις ΗΠΑ ναι μεν υποδηλώνουν αντίδραση προς την Ουάσιγκτον, αλλά από την άλλη η διαδικτυακή κοινή γνώμη με βάση την κυριαρχία των δημοσιευμάτων και τα σχόλια του Twitter δείχνει ότι αντιτίθεται στην αποφυλάκιση Ξηρού. Η κοινή τάση που επικρατεί με βάση και τις προηγούμενες αναλύσεις μας, δείχνει ότι οι συνειδητοποιημένοι χρήστες του ελληνικού διαδικτύου είναι προβληματισμένοι και ανήσυχοι απέναντι σε πολιτικές που φαίνεται να έχουν αρνητικές επιπτώσεις πάνω στη δημόσια και εθνική ασφάλεια (κατάληψη πρυτανείας, μεταναστευτική πολιτική) της χώρας.

225

Ελληνό - ρωσικός αγωγός: το Παιχνίδι της «Μπαμπούσκας» 20/04/15 Ο ελληνό - ρωσικός αγωγός φυσικού αερίου εμφανίζεται από την ελληνική κυβέρνηση να αποτελεί το επίκεντρο της επαναπροσέγγισης των σχέσεων Αθήνας και Μόσχας. Η Αθήνα φαίνεται να χρησιμοποιεί τις ελληνόρωσικές σχέσεις ως επικοινωνιακό μοχλό πίεσης στις διαπραγματεύσεις με τους ευρωπαίους εταίρους. Όμως πως αντιλαμβάνονται τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο τις ενεργειακές σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας, το νέο αγωγό Ρωσίας- Τουρκίας – Ελλάδας και πως αξιολογούν τον υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτη Λαφαζάνη; Τις αντιδράσεις τους επιχειρούμε να καταγράψουμε με τη βοήθεια των στοιχείων του paloPro εξετάζοντας την χρονική περίοδο 15/04 – 19/04 2015. Οι αναφορές που συγκεντρώνονται στο ελληνικό διαδίκτυο για τις υπό εξέταση οντότητες εμφανίζουν πρώτη τη Ρωσία με συνολικά 5895 αναφορές, δεύτερος ακολουθεί ο αγωγός φυσικός αερίου Turkish Stream με συνολικά 4212 αναφορές και τελευταίος έρχεται ο Παναγιώτης Λαφαζάνης με συνολικά 2513 αναφορές.

226

Τα συναισθήματα που καταγράφονται με βάση τα στοιχεία του paloPro μας δείχνουν ότι social media, blogs, sites, other media διακατέχονται προς τις υπό εξέταση οντότητες με θετικά συναισθήματα - αποτελούν την πλειοψηφία έναντι των αρνητικών. Ο Turkish Stream ( ο ρωσο-τουρκικός αγωγός που θα συνεχιστεί στο ελληνικό έδαφος) συγκεντρώνει και τα πιο πολλά θετικά συναισθήματα τα οποία ανέρχονται σε 1871 έναντι 985 αρνητικών. Η Ρωσία εμφανίζει 1605 θετικά συναισθήματα έναντι 1283 αρνητικών και τέλος ο υπουργός Παναγιώτης Λαφαζάνης καταγράφει 821 θετικά έναντι 717 αρνητικών. Εξίσου ενδιαφέρον είναι και το τι δείχνει η κατανομή των συναισθημάτων ανά κανάλι. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης από την πλευρά του συγκεντρώνει το μεγαλύτερο αριθμών θετικών συναισθημάτων στα sites που φτάνουν τα 227

222. Ο Turkish Stream και η Ρωσία από την άλλη πλευρά έχουν τα περισσότερα θετικά συναισθήματά στο Twitter που ανέρχονται σε 1260 και 868 αντίστοιχα.

228

Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο με βάση το εργαλείο Top 10 Topics για την χρονική περίοδο 15/04 – 19/04 που εξετάζουμε, αναφέρεται στα δημοσιεύματα για τα ενεργειακά οικονομικά οφέλη της χώρας μας και τις εξελίξεις του υπό συζήτηση αγωγού φυσικού αερίου. Αρχικά μεγάλες προσδοκίες δημιούργησε το δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού Spiegel που ανάφερε ότι 3 - 5 δισ. ευρώ πρόκειται να προκαταβάλει άμεσα η Μόσχα στην Αθήνα ως προκαταβολή για τον Turkish Stream. Το γερμανικό περιοδικό επικαλείται έλληνα αξιωματούχο ο οποίος υποστήριξε ότι «η απόφαση αυτή θα αλλάξει σημαντικά τα δεδομένα των διαπραγματεύσεων». Όμως η προσγείωση στην πραγματικότητα ήρθε με τη δήλωση του εκπρόσωπου Τύπου του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν του Ντμίτρι Πεσκόφ στο ραδιοσταθμό της Μόσχας Business FM, ο οποίος διέψευσε τις πληροφορίες και ανέφερε συγκεκριμένα ότι δεν υπήρξε ποτέ συμφωνία για χορήγηση προκαταβολής στην Ελλάδα ύψους 3-5 δισ. ευρώ. Παράλληλα στο ελληνικό διαδίκτυο αναπαράχθηκαν και οι δηλώσεις του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτη Λαφαζάνη ότι σε ορίζοντα λίγων ημερών αναμένεται να υπογραφεί η καταρχήν συμφωνία για την κατασκευή του νέου αγωγού φυσικού αερίου, από τα ελληνοτουρκικά σύνορα μέσω Ελλάδας προς την Κεντρική Ευρώπη, έργο το οποίο αναμένεται να αποφέρει πολλαπλά οφέλη για την ελληνική οικονομία. Συμπερασματικά τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο επιθυμούν και προσβλέπουν στην εναλλακτική επιλογή της Ρωσίας, όπως φαίνεται από την πλειοψηφία των θετικών συναισθημάτων καθώς και από την κυριαρχία του δημοσιεύματος για τη ρωσική προκαταβολή των 3 - 5 δισ. ευρώ. Όμως η διάψευση του Ντίμτρι Πέσκοφ ταρακούνησε τις αρχικές προσδοκίες και έδειξε πως το ελληνικό διαδίκτυο έχει και γνώση της πραγματικότητας, ότι το 229

«παιχνίδι» με τον ελληνό -ρωσικό αγωγό εξυπηρετεί όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. Την Ελλάδα που θέλει να πιέσει τους ευρωπαίους εταίρους, τη Ρωσία που αναζητεί αξιόπιστους συμμάχους στη νοτιοανατολική Ευρώπη για να περάσει το μήνυμα ότι επηρεάζει τις γεωπολιτικές και ενεργειακές ισορροπίες και τον Παναγιώτη Λαφαζάνη ο οποίος με τις δηλώσεις συντηρεί ένα μυστήριο γύρω από τον αγωγό και για το τι ακριβώς συζητήθηκε στο παρασκήνιο με τη Μόσχα.

230

Τις αντιδράσεις κατά του μεταλλείου στις Σκουριές απηχεί το ελληνικό διαδίκτυο 17/04/15 H μεγάλη συγκέντρωση των μεταλλωρύχων από τη Χαλκιδική στο Σύνταγμα με στόχο να ακούσει η κυβέρνηση το αίτημά τους για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας τους στα μεταλλεία χρυσού στις Σκουριές αποτέλεσε και επίκεντρο της επικαιρότητας. Οι διαδηλωτές ξεπέρασαν τους 6.000 και είχαν κεντρικό σύνθημα το «Τσίπρα, δώσε λύσεις και όχι απολύσεις». Το θέμα των μεταλλείων χρυσού στις Σκουριές έχει κατά καιρούς απασχολήσει την κοινή γνώμη τόσο με τις συγκρούσεις αστυνομικών και τοπικής κοινωνίας που αντιδρά στην επένδυση όσο και για την κόντρα της εταιρείας με το υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης. Το συγκεκριμένο θέμα απασχόλησε και το ελληνικό διαδίκτυο και με τη βοήθεια του paloPro εξετάζουμε τις αντιδράσεις του για την χρονική περίοδο 14/04 -16/04 2015. Τα στοιχεία του paloPro για τα social media, blogs, sites εμφανίζουν πρώτους σε αναφορές τους μεταλλωρύχους στις Σκουριές με 15701 συνολικές αναφορές, ενώ με συγκριτικά πολύ λιγότερες ακολουθεί ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης ο οποίος συγκεντρώνει 1854 συνολικές αναφορές.

231

Τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου παρουσιάζουν διαφορετική εικόνα για τις υπό εξέταση οντότητες. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης συγκεντρώνει περισσότερα θετικά συναισθήματα 789 έναντι 356 αρνητικών, ενώ οι μεταλλωρύχοι στις Σκουριές περισσότερα αρνητικά συναισθήματα, 3538 έναντι 2890 θετικών. Το Twitter αποδεικνύεται και για τους δύο ο ρυθμιστής του αριθμού των συναισθημάτων τους. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης καταγράφει 443 θετικά έναντι 262 αρνητικά, ενώ οι μεταλλωρύχοι 3210 αρνητικά έναντι 2499 θετικά.

232

H θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο για τα μεταλλεία χρυσού στις Σκουριές σύμφωνα με το εργαλείο Top 10 Topics του paloPro διαμορφώθηκε με βάση τα ακόλουθα δημοσιεύματα: Το δημοσίευμα από το 1996 με το οποίο επέλεξε να ασκήσει κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ για τις Σκουριές ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος. Παρουσίασε απόκομμα εφημερίδας από το 1996 όταν οι μεταλλωρύχοι της περιοχής πραγματοποιούσαν απεργίες ζητώντας να δώσει η τότε κυβέρνηση λύση για να μην κλείσουν τα μεταλλεία και χάσουν τις δουλειές τους. Στην εφημερίδα απεικονίζονται ο τότε πρόεδρος του ΣΥΝ, Νίκος Κωνσταντόπουλος και οι Ασημίνα Ξηροτύρη και Γιάννης Μπαλάφας με στολές μεταλλωρύχων να έχουν κατέβει στις στοές και να εκφράζουν τη συμπαράστασή τους στις κινητοποιήσεις. Τη θερμή υποδοχή που επιφύλασσαν οι συγκεντρωμένοι μεταλλωρύχοι στον βουλευτή της ΝΔ Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος πήγε στη συγκέντρωση, έξω από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Εν μέσω χειροκροτημάτων ο κ. Γεωργιάδης δήλωσε στους παρευρισκόμενους ότι «Δεν υπάρχει περίπτωση να τους αφήσουμε να σας κλείσουν τα σπίτια και να σας πετάξουν στο δρόμο» Την ανακοίνωση του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχετικά με την κινητοποίηση των εργαζομένων στα μεταλλεία Χαλκιδικής. Το υπουργείο στρέφεται κατά της Eldorado Gold, κατηγορώντας την ότι «χρησιμοποιεί τους εργαζομένους και τις ανησυχίες τους για να συγκαλύψει παράνομες, αυθαίρετες και αντιπεριβαλλοντικές συμπεριφορές που απειλούν τη Χαλκιδική και τους πολίτες της» Συμπερασματικά τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι το ελληνικό διαδίκτυο εκφράζει το κοινό αίσθημα που είναι κατά της επένδυσης των μεταλλείων χρυσού στις Σκουριές. Η κυβέρνηση με την πολιτική που υιοθέτει απηχεί τις θέσεις της πλειοψηφίας της τοπικής κοινωνίας που ανησυχεί για τις επιπτώσεις της εξόρυξης χρυσού πάνω στο περιβάλλον. 233

Ισλαμική τρομοκρατία και Ευρωπαίοι Τζιχαντιστές χτυπούν «καμπανάκι κινδύνου» 16/04/15 H ισλαμική τρομοκρατία στην Ευρώπη, η απειλή επέκτασης του Ισλαμικού Κράτους Ιράκ και Συρίας (ISIS) και ο εμφύλιος της Συρίας που έχει προκαλέσει τη φυγή 3.5 εκατ. σύριων πολιτών, αποτελούν σημαντικούς παραμέτρους που επηρεάζουν και το δικό μας μεταναστευτικό πρόβλημα που διογκώνεται από μέρα σε μέρα. Πως όμως τα social media αντιλαμβάνονται τον ισλαμικό φονταμενταλισμό; Tα στοιχεία του paloPro θα μας βοηθήσουν να το διερευνήσουμε εξετάζοντας την χρονική περίοδο 01/04 – 15/04 2015. Οι αναφορές που εμφανίζονται στο ελληνικό διαδίκτυο φέρνουν στην πρώτη θέση το ISIS με 8216 συνολικές αναφορές, ακολουθεί η Συρία με 7555 συνολικές αναφορές και τέλος η ισλαμική τρομοκρατία με 5537 αναφορές.

234

Τα στοιχεία του paloPro δείχνουν μεγάλη κυριαρχία των αρνητικών συναισθημάτων σε σύγκριση με τα θετικά για όλες τις υπό εξέταση οντότητες. Το Ισλαμικό Κράτος σε Συρία και Ιράκ (ISIS) συγκεντρώνει 4888 αρνητικά συναισθήματα έναντι 973 θετικών, η Συρία καταγράφει 3864 αρνητικά έναντι 1706 θετικών και η ισλαμική τρομοκρατία καταγράφει 3438 αρνητικά συναισθήματα έναντι 656 θετικών. Παράλληλα παρατηρούμε ότι το Twitter είναι το μέσο κοινωνικής δικτύωσης όπου τα αρνητικά συναισθήματα πλειοψηφούν κατά πολύ έναντι των θετικών. Το ISIS εμφανίζει 2548 αρνητικά έναντι 1941 θετικών, η Συρία 1718 έναντι 1555 και η ισλαμική τρομοκρατία 1690 έναντι 1170 αντίστοιχα.

235

Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο σύμφωνα με το εργαλείο Top 10 Topics του paloPro σχετίζεται με τα δημοσιεύματα που αναφέρονται στις επιπτώσεις του ισλαμικού εξτρεμισμού και της ισλαμικής τρομοκρατίας στην Ευρώπη. Αναλυτικότερα τα δημοσιεύματα που αναπαράχθηκαν στο ελληνικό διαδίκτυο και αποτελούν δείγμα των προτιμήσεων των χρηστών του αναφέρονται: Στην προειδοποίηση του υπουργού Εθνικής Άμυνας και αρχηγού των ΑΝ.ΕΛ Πάνου Καμμένου μέσω των αγγλικών «The Times» προς τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, ο οποίος δήλωσε ότι «συνεχείς προσπάθειες» από ευρωπαίους αξιωματούχους να διαλύσουν τον κυβερνητικό συνασπισμό στην Ελλάδα ενδέχεται να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να ελέγξει τα σύνορά της και να κρατήσει έξω τους τζιχαντιστές που επιχειρούν να διεισδύσουν στην Ευρώπη. Στις αιχμηρές αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στις δηλώσεις του Πάνου Καμμένου και από την άλλη στην απάντηση των ΑΝ.ΕΛ περί «υστερίας» στις επικρίσεις τους Στην κυβερνοεπίθεση εναντίον του γαλλικού TV5Monde που πραγματοποιήθηκε «μέσω δικτύων Ιντερνέτ» από άτομα που δήλωσαν ότι είναι μέλη της ισλαμικής οργάνωσης Ισλαμικού Κράτους Στις εκτιμήσεις της Ευρωπαία Επίτροπου για θέματα Δικαιοσύνης, Βέρα Γιούροβα, ότι περίπου 5000 - 6000 ευρωπαίοι (συμπεριλαμβανομένων 1450 Γάλλων) έχουν ενταχθεί στους κόλπους των τζιχαντιστών και πολεμούν εναντίον των κυβερνητικών δυνάμεων του προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ. Στις εκτιμήσεις ότι οι συλλήψεις παράνομων μεταναστών θα φτάσουν φέτος τις 60.000 από 40.000 που έγιναν πέρυσι, ενώ υπάρχουν πληροφορίες ότι στα τουρκικά παράλια υπάρχουν συγκεντρωμένοι 2.5 εκατομμύρια πρόσφυγες, οι οποίοι περιμένουν να εισέλθουν παράνομα στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 236

Τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro μας δείχνουν ότι οι χρήστες του ελληνικού διαδικτύου έχουν συνειδητοποιήσει την απειλή του ισλαμικού εξτρεμισμού και τις αποσταθεροποιητικές παρενέργειες που μπορεί να έχει μια επέκτασή του στην Ευρώπη. Παράλληλα εμφανίζονται να είναι και ενημερωμένοι για το πώς ακριβώς ο εμφύλιος της Συρίας παίζει σημαντικό ρολό στην αύξηση του αριθμού των προσφύγων που εισρέουν στη χώρα μας.

237

Η Τασία Χριστοδουλοπούλου «προκαλεί» και το μεταναστευτικό προβληματίζει 15/04/15 Η κυβερνητική μεταναστευτική πολιτική έχει πυροδοτήσει μια έντονη αντιπαράθεση μεταξύ του Μαξίμου και των κομμάτων της αντιπολίτευσης μετά την δήλωση της αναπληρώτριας υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Τασίας Χριστοδουλοπούλου ότι οι μετανάστες στις πλατείες «λιάζονται». Την ίδια στιγμή το πρόβλημα της μετανάστευσης γίνεται ακόμα πιο εκρηκτικό καθώς ολοένα και πιο μεγάλος αριθμός μεταναστών καταφθάνει από τα νησιά στην Αθήνα αναζητώντας τροφή και στέγη. Το μεταναστευτικό πρόβλημα είναι ένα από τα θέματα που κυριαρχεί στα social media και το ελληνικό διαδίκτυο και με βάση τα στοιχεία του paloPro επιχειρούμε να καταγράψουμε τις αντιδράσεις τους εξετάζοντας την χρονική περίοδο 06/04 – 14/04 2015. Τα στοιχεία του paloPro εμφανίζουν τους μετανάστες να συγκεντρώνουν με διαφορά τον μεγαλύτερο αριθμό αναφορών σε sites/blogs/opinions και social media και ανέρχονται σε 12162. Η υπουργός Τασία Χριστοδουλοπούλου από την πλευρά της καταγράφει συνολικά 2488 αναφορές και τέλος τα Κέντρα Κράτησης Μεταναστών συγκεντρώνουν συνολικά 603 αναφορές.

238

Επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα συναισθήματα του ελληνικού διαδικτύου για τις υπό εξέταση οντότητες. Οι παράνομοι μετανάστες καταγράφουν τα περισσότερα αρνητικά συναισθήματα, 8145 έναντι 1744 θετικών. Η αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Τασία Χριστοδουλοπούλου συγκεντρώνει, επίσης, πιο πολλά αρνητικά συναισθήματα που ανέρχονται σε 1411 έναντι 351 θετικών. Αξίζει να επισημάνουμε ότι το Twitter αποτελεί και το μέσο κοινωνικής δικτύωσης που εμφανίζει για την 239

Τασία Χριστοδουλοπούλου και το μεγαλύτερο ποσοστό αρνητικών συναισθημάτων (860). Η ίδια εικόνα παρατηρείται και για τους παράνομους μετανάστες όπου στο Twitter παρουσιάζουν 4864 αρνητικά συναισθήματα. Τα Κέντρα Κράτησης Μεταναστών συγκεντρώνουν από την πλευρά τους 355 αρνητικά συναισθήματα έναντι 98 θετικών και παρατηρούμε ότι τα περισσότερα από τα αρνητικά (152) κυριαρχούν στα sites.

Η θεματολογία που κυριάρχησε στο ελληνικό διαδίκτυο για το μεταναστευτικό σύμφωνα με το εργαλείο Top 10 Topics του paloPro για την χρονική περίοδο 06/04 – 14/04 2015 περιστρέφεται γύρω από τη δήλωση της Τασίας Χριστοδουλοπούλου στον ΣΚΑΪ πως «δεν υπάρχουν μετανάστες στο κέντρο. Απλά το πρωί λιάζονται». Η συγκεκριμένη δήλωση αναπαράχθηκε ταχύτατα σε όλο το φάσμα του ελληνικού διαδικτύου, έγινε το κεντρικό θέμα και προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις και σχόλια. Τα δημοσιεύματα που κυριάρχησαν επικεντρώνονται στις έντονες αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης - ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι - που έκαναν έντονη κριτική στην υπουργό καθώς και στην κυβέρνηση για την μεταναστευτική πολιτική της. Επίσης το Top 10 Topics δείχνει ότι το ελληνικό διαδίκτυο απασχόλησε και η δήλωση του βουλευτή της ΝΔ Άδωνη Γεωργιάδη σε τηλεοπτική εκπομπή του ότι «θα τους φέρεις στο δικό μου σπίτι που είμαι δεξιός και ήθελα κλειστά σύνορα και δεν θα τους πάρεις εσύ που ψήφισες ΣΥΡΙΖΑ; Όχι κύριε, ψήφισες ΣΥΡΙΖΑ; Μπόνους ένας λαθρομετανάστης σπίτι σου. Να τελειώνει η πλάκα». Όπως επίσης και το σχόλιο του ΠΑΣΟΚ ότι «είναι δυστυχώς προφανές ότι οι αντιευρωπαϊκές λεβεντοαπειλές του κ. Καμμένου που αντιλαμβάνεται ως διαπραγματευτικό μοχλό μετανάστες και πρόσφυγες, βρίσκονται επισήμως στο τραπέζι των κυβερνητικών συσκέψεων». 240

Παράλληλα «έπαιξε» και η ανακοίνωση για την μεταναστευτική πολιτική μετά την πολύωρη σύσκεψη στο Μαξίμου, υποδηλώνοντας το ενδιαφέρον του διαδικτύου για το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το μεταναστευτικό. Ανακοινώθηκε ότι όσοι περνούν τα σύνορα θα έρχονται στην ηπειρωτική Ελλάδα, θα φιλοξενούνται στα κέντρα υποδοχής κλειστού τύπου που ανοίγουν ξανά και θα διαχωρίζονται σε μετανάστες και πρόσφυγες πολέμου. Συμπερασματικά τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του paloPro δείχνουν ότι η δήλωση της αναπληρώτριας υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Τασίας Χριστοδουλοπούλου προκαλεί τα social media και το ελληνικό διαδίκτυο, κάτι που διαφαίνεται τόσο από την καταγραφή του μεγάλου ποσοστού αρνητικών συναισθημάτων, όσο και από την κυριαρχία δημοσιευμάτων που την επικρίνουν. Επιπλέον τα στοιχεία εμφανίζουν και έναν έντονο προβληματισμό της ελληνικής διαδικτυακής κοινότητας για το πώς θα εξελιχθεί και το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το «καυτό» μεταναστευτικό πρόβλημα.

241

Θετικό στην επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα, αλλά επιφυλακτικό στο αποτέλεσμα το ελληνικό διαδίκτυο 08/04/15 H συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας καθώς σηματοδοτεί και επισήμως την αναθέρμανση των ελληνό-ρωσικών σχέσεων. Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα τη δεδομένη χρονική στιγμή εν μέσω των διαπραγματεύσεων με τους ευρωπαίους εταίρους μας αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη από τα δυτικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στο ενδεχόμενο να προσδεθεί η Ελλάδα «στο άρμα» της Ρωσίας. Οι χρήστες των social media έχουν τις δικές τους απόψεις για την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα και επιχειρούμε να τις αναλύσουμε με τη βοήθεια των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων του paloPro για την χρονική περίοδο 01/04 – 07/04 2015. Η ανάλυσή των στοιχείων επικεντρώνεται στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, στον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν και στη Ρωσία. Οι αναφορές στο διαδίκτυο εμφανίζονται ως εξής: O πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συγκεντρώνει το μεγαλύτερο αριθμό αναφορών που ανέρχεται σε 5863.

Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έρχεται δεύτερος σε επίπεδο προσώπων εμφανίζοντας συνολικά 2356 αναφορές.

242

Η Ρωσία καταγράφει συνολικά 5363 αναφορές.

Σχετικά με την ανάλυση των συναισθημάτων του ελληνικού διαδικτύου όλες οι υπό εξέταση οντότητες συγκεντρώνουν περισσότερα θετικά συναισθήματα σε σύγκριση με τα αρνητικά, επιβεβαιώνοντας την τάση που θεωρεί ότι η Ρωσία είναι μια χώρα που έχει παραδοσιακά ιστορικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με την Ελλάδα. Ο Αλέξης Τσίπρας έρχεται πρώτος σε θετικά συναισθήματα τα οποία ανέρχονται σε 1675 έναντι 1127 αρνητικών. Ακολουθεί η Ρωσία καταγράφοντας 1607 θετικά συναισθήματα έναντι 1468 αρνητικών και μετά ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ο οποίος εμφανίζει 1196 θετικά συναισθήματα έναντι 650 αρνητικών. Η θεματολογία στο ελληνικό διαδίκτυο για την επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα επικεντρώνεται στις αναλύσεις των ξένων ΜΜΕ που κάνουν λόγο 243

για ένα «επικίνδυνο φλερτ με τη Μόσχα» και στο τι μπορεί να πάρει και να δώσει ο Πούτιν. Τα δημοσιεύματα που κυριάρχησαν στο ελληνικό διαδίκτυο την χρονική περίοδο 01/4 - 07/04 2015 με βάση το εργαλείο Top 10 Topics αναφέρονται: -στο σχόλιο του αρθρογράφου της γερμανικής Die Welt ότι « ο πόθος της Ελλάδας για χρήματα που θα αποτρέψουν την χρεοκοπία της είναι πολύ μεγάλος». «Αν όμως ο πρωθυπουργός της θα επιστρέψει από τη Μόσχα με μια επιταγή παραμένει ανοιχτό. Ευρωπαίοι πολιτικοί προειδοποιούν να μη γίνει η Ελλάδα «Δούρειος Ίππος» στην ΕΕ σε περίπτωση που δεχθεί βοήθεια από τη Μόσχα και σπάσει το μέτωπο των κυρώσεων σε βάρος της χώρας λόγω της ουκρανικής κρίσης. - στην επικίνδυνη διπλωματική κινητικότητα ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση. Ο αρθρογράφος της αριστερής γερμανικής εφημερίδας Taz γράφει ότι «παραμένει το ερώτημα προς τι όλη αυτή η διπλωματία». - στην προειδοποίηση του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, προς τον έλληνα πρωθυπουργό να μην σπάσει τη γραμμή της ΕΕ σε ότι αφορά τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας. - στην επισήμανση της Russia Today ότι η συνάντηση Τσίπρα και Πούτιν δεν θεωρείται καθόλου τυχαία αφού θα πραγματοποιηθεί μία μόλις ημέρα πριν η χώρα πληρώσει 463 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ. -στο επικίνδυνο πόκερ Τσίπρα στη Μόσχα σύμφωνα με το «Bloomberg, που αναφέρει ότι είναι η σειρά Τσίπρα να προστρέξει στον Πούτιν για ένα είδος βοήθειας που μένει να εξακριβωθεί σε τι ακριβώς συνίσταται. Συμπερασματικά η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση των δεδομένων του paloPro δείχνει ότι οι χρήστες των social media και ελληνικού διαδικτύου έχουν μια θετική τάση προς την αναθέρμανση των ελληνό-ρωσικών σχέσεων. Ωστόσο η κυριαρχία των δημοσιευμάτων που εκφράζουν επιφυλάξεις υποδηλώνει μια συνειδητοποιημένη προσέγγιση που δείχνει κάποιους προβληματισμούς για τον αν η Ελλάδα πρέπει να ταυτιστεί με θέσεις της Ρωσίας, μια εξέλιξη που αναμένεται να υπονομεύσει την ευρωπαϊκή πολιτική προς τη Μόσχα.

244

«Παιχνίδια Πολέμου» στο ελληνικό διαδίκτυο Πως αντέδρασε στην τουρκική ΝΟΤΑΜ που δέσμευε το μισό Αιγαίο 04/03/15 Η κίνηση του τουρκικού Ναυτικού να εκδώσει μια ΝAVTEX και μία ΝΟΤΑΜ, οι οποίες δέσμευαν σημαντικές περιοχές στο κεντρικό Αιγαίο για δέκα μήνες, αποτέλεσε μια ουσιαστική πρόκληση που έβαλε «φωτιά» στο ελληνικό διαδίκτυο σε επίπεδο αναφορών και συναισθημάτων. Παρουσιάζουμε την εικόνα που επικράτησε στο διαδίκτυο αναλύοντας τα στοιχεία του paloPro για την περίοδο 1/3 – 3/3 2015, από τότε δηλαδή που εκδόθηκε η NOTAM μέχρι και την απόσυρσή της από την Τουρκία. Οι αναφορές για την Τουρκία χτύπησαν «κόκκινο» στο διαδίκτυο καθώς συγκέντρωσαν συνολικά 5556 αναφορές και η ίδια εικόνα καταγράφηκε για τη ΝΟΤΑΜ που εμφάνισε 2024 αναφορές. Τα στοιχεία του paloPro έδειξαν ότι η Τουρκία είχε στα Sites 592 αναφορές, στα Opinions 20, στο Twitter 4087, στα Forums 6, στα Blogs 521, στο Facebook 326 και στο Youtube 4. Η ΝΟΤΑΜ συγκέντρωσε στα Sites 184 αναφορές, στα Opinions 1, στο Faceboοk 99, στο Youtube 4, στο Blogs 224, στο Forum 1, στο Twitter 1.511.

H τουρκική πρόκληση στο Αιγαίο συνδέθηκε αναπόφευκτα και με τις προ μηνών παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, καθώς έντονα αντέδρασε και η Λευκωσία. Το θέμα της ΑΟΖ κατέγραψε συνολικά 246 αναφορές. Αναλυτικότερα η ΑΟΖ εμφανίζει στα Sites 71 αναφορές, στο Facebook 12, στα Blogs 67 και στο Twitter 96.

245

Το επεισόδιο στις σχέσεις Τουρκίας – Ελλάδας ανέδειξε σε επίπεδο προσώπων πρώτο σε αναφορές τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά ο οποίος συγκέντρωσε συνολικά 822 αναφορές. Η δεύτερη θέση ανήκει στον υπουργό Εθνικής Άμυνας Πάνο Καμμένο με 627 αναφορές και τελευταίος έρχεται ο ισλαμιστής πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν με 104 αναφορές. Τα στοιχεία του paloPro δείχνουν ότι ο Νίκος Κοτζιάς έχει στα Sites 400 αναφορές, στα Opinions 8, στο Twitter 156, στο Forums 1, στα Blogs 208, στο Facebook 49. Ο Πάνος Καμμένος καταγράφει στα Sites 100 αναφορές, στα Opinions 5, στο Twitter 373, στο Blogs 82, στο Facebook 65, στο Youtube 2. Ο Ταγίπ Ερντογάν από την πλευρά του εμφανίζει στα Sites 58 αναφορές, στο Twitter 11, στα Blogs 20, στο Facebook 15.

Αναφορικά με τα συναισθήματα που καταγράφηκαν στο ελληνικό διαδίκτυο κυριάρχησαν τα αντι-τουρκικά όπως ήταν και το αναμενόμενο. Η Τουρκία είχε αυξημένο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων- 2296 έναντι 549 θετικών αναφορών. Όμως αρνητικά συναισθήματα σε επίπεδο προσώπων είχε και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς παρά το γεγονός ότι το ΥΠΕΞ αντέδρασε άμεσα με διαβήματα διαμαρτυρίας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Ίσως οι χρήστες του διαδικτύου να εκτιμούν ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται κατευθείαν από το Μαξίμου. Ο Νίκος Κοτζιάς συγκέντρωσε περισσότερο αριθμό αρνητικών συναισθημάτων 423 έναντι 219 θετικών. Ο Ταγίπ Ερντογάν από την πλευρά του είχε 21 αρνητικά συναισθήματα έναντι 13 θετικών. Αντίθετα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος έκανε την έκπληξη συγκεντρώνοντας πιο πολλά θετικά συναισθήματα από αρνητικά. Τα θετικά είναι 57, ενώ τα αρνητικά του 48. Προφανώς το ελληνικό διαδίκτυο συνέδεσε την τουρκική πρόκληση με τις αντιδράσεις του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. H τελική απόσυρση της ΝΟΤΑΜ για τη δέσμευση του Αιγαίου από την Τουρκία ερμηνεύτηκε ως μια κατά κράτος ελληνική νίκη, αν και σε ένα μεγάλο βαθμό οφείλεται στο ΝΑΤΟ που ανάγκασε την κυβέρνηση της Άγκυρας να αναδιπλωθεί. Τo εργαλείο Top 10 Topics του paloPro κατέγραψε ως 246

δημοφιλέστερες τις αναφορές για την ικανοποίηση του ελληνικού ΥΠΕΞ για την ανάκληση της τουρκικής ΝΟΤΑΜ. Η πολιτική ηγεσία επικεντρώνεται πλέον στον πολιτικό και τεχνικό σχεδιασμό για την επικείμενη έναρξη των ελληνοτουρκικών συνομιλιών, με στόχο την οικοδόμηση νέων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών.

247

Περιμένοντας τη «Ρωσική Αρκούδα» να ξυπνήσει – Πώς είδε το διαδίκτυο την αναθέρμανση των ελληνό-ρωσικών σχέσεων 12/02/15 Πως αντιλαμβάνεται το ελληνικό διαδίκτυο την αναθέρμανση των ελληνό-ρωσικών σχέσεων; Tι απήχηση είχε η συνάντηση του Έλληνα ΥΠ.ΕΞ. Νίκου Κοτζιά με τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στη Μόσχα στις 11/1 ημέρα σύγκλησης του έκτακτου Eurogroup για την Ελλάδα; Γίνονται αντιληπτές οι αντιδράσεις της δυτικής κοινής γνώμης για την «ρωσική στροφή» της Ελλάδας; Σε αυτά τα ερωτήματα προσπαθούμε να απαντήσουμε με την βοήθεια του paloPro αναλύοντας τα διαδικτυακά δημοσιεύματα της περιόδου 111/2/2015. Οι αναφορές στη Ρωσία από κυβερνητικά στελέχη (βλέπε Σε «προεκλογικούς» ρυθμούς η νέα κυβέρνηση ), αλλά και η επίσκεψη Κοτζιά στη Μόσχα και η συνάντησή του με τον Ρώσο ομόλογό του (στις 11/2) Σεργκέι Λαβρόφ έδωσαν μεγαλύτερη ώθηση στα σενάρια για μια ελληνο-ρωσική συμμαχία που ενδέχεται να υπονομεύσει την πολιτική της ΕΕ. Η αναθέρμανση των ελληνό - ρωσικών σχέσεων που οφείλεται στη νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων της έδειξε ότι είναι φίλα προσκείμενη προς τη Ρωσία καλλιεργώντας εντέχνως στους πολίτες προσδοκίες για μια ρωσική βοήθεια ως ενδεχόμενη εναλλακτική απέναντι στους ευρωπαίους εταίρους μας. Η πρώτη αντίδραση της κυβέρνησης της Αθήνας ήταν να επικρίνει το ανακοινωθέν της ΕΕ για επέκταση των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας. Οι παραπάνω εξελίξεις δημιούργησαν μία δυναμική στο ελληνικό διαδίκτυο τόσο ποσοτική όσο και ποιοτική καθώς καλλιέργησαν τις προσδοκίες για το ενδεχόμενο μιας«σωτήριας λύσης» εκτός ΕΕ και ΔΝΤ, αλλά και δημιούργησαν ποικίλες αντιδράσεις εντός κι εκτός χώρας. Συνολικά, οι αναφορές για τη Ρωσία στο ελληνικό διαδίκτυο ανέρχονται σε 17.430(Sites 2.270, Blogs 2.482,Opinions 57,Facebook 1.273, Twitter 11.302, Youtube 18,Forums 26). Στις αναφορές αυτές κυριαρχεί το αρνητικό συναίσθημα έναντι του θετικού καθώς καταγράφονται 5.151 αρνητικά συναισθήματα έναντι 4.226 θετικών.

248

Με τη Ρωσία φέρεται να συνδέεται και ο νέος υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ο οποίος σύμφωνα με τα στοιχεία του paloPro καταγράφει συνολικά 3.911 αναφορές ( Blogs 885, Opinions 22, Facebook 306, Twitter 971, Youtube 9). Αναφορικά με τα συναισθήματα ο Νίκος Κοτζιάς καταγράφει 1.443 θετικά συναισθήματα έναντι 1.361 αρνητικών.

249

Σύμφωνα με το εργαλείο Top 10 Topics του paloPro στο ελληνικό διαδίκτυο κυριαρχεί η σχετική με την Ρωσία ειδησεογραφία με πρώτη την είδηση της επίσκεψης του Έλληνα Πρωθυπουργού στη Μόσχα στις 9/5/2015, καθώς ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν προσκάλεσε τον πρωθυπουργό στη Μόσχα, στις 9 Μαΐου, προκειμένου να παραστεί στην εκδήλωση για τη νίκη των λαών ενάντια στον ναζισμό. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία που αποδίδει στον αγώνα κατά του ναζισμού, εκφράζοντας την πρόθεση να ανταποκριθεί στην πρόσκληση. Το 63% των χρηστών του διαδικτύου αντιμετώπισε θετικά αυτή την προοπτική σε αντίθεση με τον «αρνητισμό» του 29%. Η δήλωση του Προέδρου των ΑΝ.ΕΛ. κ. Πάνου Καμμένου στις10/2 («Έχουμε Plan B, δάνειο από Ρωσία, Κίνα και ΗΠΑ»)εκτίναξε τις αναφορές στο ελληνικό διαδίκτυο και έγινε δεκτή με 70% θετικών συναισθημάτων και 19% αρνητικών συναισθημάτων. H συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά με το Ρώσο ομόλογό του έγινε με ενθουσιασμό δεκτή από το 65% των χρηστών του ελληνικού διαδικτύου ενώ αρνητικά την είδαν το 24% των χρηστών. Το γενικότερα θετικό κλίμα για την ελληνό - ρωσική επαναπροσέγγιση «διατάραξε» η δήλωση του Ρώσου ΥΠ.ΕΞ. Σεργκέι Λαβρόφ σχετικά με την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, σημειώνοντας ότι «και στη Ρωσία η πιστωτική κατάσταση δεν είναι πολύ απλή, λόγω της μονομερούς παράνο250

μης πολιτικής των δυτικών ομολόγων μας, όμως, εάν από την πλευρά της κυβέρνησης της Ελλάδας υπάρξει κάποιο αίτημα (σ.σ. δανειακής βοήθειας), τότε, όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας Σιλουάνοφ, εννοείται ότι θα εξεταστεί». Η συγκεκριμένη δήλωση συγκέντρωσε μεγάλο αριθμό αναφορών (1.630 αναφορές) μέσω κοινοποιήσεων και αναδημοσιεύσεων και έγινε δεκτή με 12% θετικά συναισθήματα και 75% αρνητικά. Να επισημανθεί, επίσης, ότι σε εντελώς αντίθετο κλίμα με τους «φιλορώσους» της Κυβέρνησης κινήθηκε ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit λέγοντας ότι η νέα κυβέρνηση «δεν θα ζητήσει ποτέ οικονομική βοήθεια από τη Μόσχα». Η δήλωση αυτή προκάλεσε θετικά συναισθήματα στο 18% των χρηστών και αρνητικά συναισθήματα στο 56% των χρηστών του ελληνικού διαδικτύου και σημείωσε, επίσης, μεγάλο αριθμό αναφορών ξεπερνώντας τις 2.300 κοινοποιήσεις. Αξιοσημείωτη είναι και η εμφάνιση δημοσιευμάτων ή ειδήσεων από «περιθωριακές» ιστοσελίδες και ιστολόγια που αναφέρονται σε διάφορες – ενδεχόμενες- πτυχές συνεργασίας Πούτιν – Τσίπρα με πιο δημοφιλή αυτή που φέρει τον Ρώσο Πρόεδρο Πούτιν να στέλνει Ειδικές Δυνάμεις για να προστατεύσουν τη ζωή του Έλληνα Πρωθυπουργού «με κάθε κόστος». Η συγκεκριμένη είδηση έγινε δεκτή με ποσοστό 70% θετικών συναισθημάτων και 20% αρνητικών ενώ συγκέντρωσε συνολικά 1.100 αναφορές μέσω Twitter και facebook. Οι ελληνο-ρωσικές σχέσεις επαναπροωθούνται με πρωτοβουλία της Αθήνας σε μια περίεργη συγκυρία, με τις ΗΠΑ και την ΕΕ από τη μια πλευρά και τη Ρωσία από την άλλη να επαναφέρουν μνήμες ψυχρού πολέμου. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι η Ατλαντική Συμμαχία ενέκρινε την ενίσχυση των δυνάμεών της στην ανατολική Ευρώπη, δημιουργώντας μια νέα δύναμη ταχείας αντίδρασης και έξι κέντρα διοίκησης σε περιοχές κοντά στη Ρωσία. Η νέα δύναμη θα αποτελείται από 5.000 άνδρες και αναμένεται να αναλάβει δράση το 2016.Τα έξι κέντρα διοίκησης θα έχουν έδρα τη Βουλγαρία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία και τη Ρουμανία. Η συγκεκριμένη είδηση συγκέντρωσε μεγάλο αριθμό αναφορών (720 αναφορές) και έγινε δεκτή με 14% θετικά και 45% αρνητικά συναισθήματα. Υψηλά ποσοστά αναφορών συγκέντρωσε η εκτίμηση της Γερμανίδας Υπουργού Άμυνας Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Süddeutsche Zeitung ότι η Ελλάδα βάζει σε κίνδυνο τη θέση της στο ΝΑΤΟ με την προσέγγιση προς τη Ρωσία. Η συγκεκριμένη δήλωση προκάλεσε την αντίδραση του κ. Πάνου Καμμένου ο οποίος υπενθύμισε ότι «η Ελλάδα ήταν πάντοτε στο πλευρό των συμμάχων όταν αντέκρουαν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής» παρατήρησε ότι «πάντως η Ελλάδα δεν προτίθεται να υποκαταστήσει τη Γερμανία στις προνομιακές της σχέσεις με τη Ρωσία». Η δήλωση αυτή συγκέντρωσε στις 11/2 τα θετικά σχόλια του 80% των χρηστών του ελληνικού διαδικτύου.

251

Συμπερασματικά, βλέπουμε ότι υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στα «φιλορωσικά» και «φιλοδυτικά» συναισθήματα των χρηστών του ελληνικού διαδικτύου που όσο και αν περιμένουν τα «ρωσικά ρούβλια» άλλο τόσο φαίνεται να υπολογίζουν με ρεαλισμό την κατάσταση που επικρατεί στον «πραγματικό κόσμο».

252