Fasiliteerdersgids G10 ~ Afrikaans Huistaal: Letterkunde
Eenheid
1
3.
RYM EN HALFRYM: DIE ASSOSIASIE MET KLANKE
3.1
Halfrym
3.1.1
Alliterasie Alliterasie is die herhaling van dieselfde klanke van konsonante/medeklinkers. Omdat halfrym oor die herhaling van dieselfde klanke eerder as oor die herhaling van dieselfde letter gaan, sal die herhaling van bv. “v” en “f” in ’n gedig as alliterasie beskou word. Bv. Die valse voëls foeter deur die venster.
3.1.2
Assonansie Assonansie is die herhaling van dieselfde klanke van vokale/klinkers. Omdat halfrym oor die herhaling van klanke eerder as oor die herhaling van letters gaan, sal die herhaling van bv. “i” en “u” in ’n gedig as assonansie gereken word. Bv. Dis die rus wat in die bosveld is.
3.2
Ritme Die ritme van ’n gedig dui die pas aan en moet by die betekenis van die gedig pas. ’n Stadige ritme weerspieël ’n somber betekenis en ’n vinnige pas kan op ’n gelukkige gemoedstemming dui. Wanneer versreëls ewe veel lettergrepe bevat, skep dit ook ritme. Bv. hoe / la / ter / hoe / kwa / ter Bv. wie’s / daar / in / die / wa / ter?
3.3
© Impaq
Rymskema Paarrym: Kruisrym: Omarmde rym: Gebroke rym: Slagrym: Verslingerde rym:
aabbcc abab abba abcb aaaa abaabcbccb
12