Türkiye işçi sendikalari konfederasyonu vardiyali çalişmalarda iş sağliği ve güvenliği konulari

aralıklarla (2-3 gün ara ile) yapılmalıdır. Vardiya değişimlerinde mutlaka istirahat dönemi olmalı, bu istirahat dönemi 16 saatten kısa olmamalıdır. Gece dönemi çalışması hiçbir şekilde 8 saatten uzun olmamalıdır. Yaşı 45 veya 50’den fazla olan işçiler olanaklar ölçüsünde gece vardiyasında çalıştırılmamalıdır (4).

Gece vardiyasından çıkan kişinin uyuması ve yeterince dinlenebilmesi konusunda özen gösterilmelidir. Bu kişiler tercihen karanlık, serin ve sessiz bir odada yatmalı, yatılan odada telefon bulunmamalı, çevrede gürültü yapacak cihaz veya etkinlik olmamalıdır. Uyku döneminin saat 14.00 ile 21.00 arasında olması tercih edilmekle birlikte bunun mümkün olmadığı durumda kısa bir sabah uykusundan sonra akşam en az 2 saat süre ile tekrar uyumak önerilmektedir. Böylece işe başlama saati, uykudan uyandıktan birkaç saat sonra olmaktadır. Gece çalışması sırasında ağır yemek yenmemesi de öneriler arasında yer almaktadır (4). İşin en elzem bölümünün, işçilerin en dikkatli ve dinç olduğu, sürece erken bir vardiya şeklinde programlanması, vardiyalı çalışmalarda kısa ancak sık dinlenme aralarının programlanması, işyerinin aydınlık olması ve günışığı ile aydınlatılmasının sağlanması, işçilerin eğitimi diğer önlemler arasında sıralanabilir.

Vardiya sistemlerinin uyku üzerindeki etkilerine göre organizasyonel düzenlemeler de yapılabilir. Örneğin gündüz vardiyalarında, çok erken saatte uyanmak, uykuyu ciddi düzeyde etkilenmekte ve azaltabilmektedir (özellikle Evre II ve REM dönemi uykusu). Aksi şekilde, öğle vardiyası, 11 veya 12’den daha geç bitmediği takdirde uykuyu en az etkileyen sitemdir. Vardiya dönüşümlerinin tipi de dinlenme ile uyku süresini önemli ölçüde etkileyen bir faktördür. Örneğin alışılagelmiş bir sistem olan yarı sürekli vardiya sisteminde ileri yönde haftalık 5/2 dönüşüm ile (5 gündüz vardiyası, 2 dinlenme günü; 5 öğle vardiyası, 2 dinlenme günü; 5 gece vardiyası, 2 dinlenme günü şeklinde) iki gece vardiyası arasındaki aralık 16 saat olmakta ve en son gece vardiyası ile bir sonraki gündüz veya öğle vardiyası arasındaki aralık 48 veya 56 saat 44