60
marketinguli komunikaciebi.
reklamis istoria
moTxovnilebis gazrdis Semdeg, daarqva “Dixie Cups” (samgzavro Wiqebi) (ix.4.1). paralelurad saxelmwifom 1912 wels miiRo kanoni sazogadoebrivi kvebis adgilebSi, saerTo moxmarebis WurWlis akrZalvis Sesaxeb, ramac kidev ufro gazarda moTxovna erTjerad WurWelze. Znelad mkvidrdeboda mosaxleobis SemecnebaSi tualetis qaRaldi. Tavidan mas samkurnalo qaRaldi ewodeboda da Znelad iyideboda. rodesac 20-iani wlebisaTvis ojaxebSi gaCnda abazana da tualeti ‘‘Clarens Scott’’-ma daWra qaRaldi mcire zomebad, SefuTa da daarqva mas `abazanis qaRaldi~ (ix.4.2). xalxs, Zveli viqtorianuli cxovrebis yaidis gadmonaSTebiT, scxvenoda maRaziaSi moekiTxa abazanis an tualetis qaRaldi. maSin skotma Seucvala qaRalds SefuTva, daarqva am qaRalds “Scott Paper” (`skotis qaRaldi~) da reklamaSi urCia xalxs: `nu ikiTxavT tualetis qaRalds, ubralod, moiTxoveT skotis qaRaldi~. skotma daiwyo aseve, qaRaldis pirsaxocebis gamoSveba da reklamas uwevda mis mravalmxriv gamoyenebas. ‘‘Scott Towels’’ SeuZliaT WurWlis gaxexva, qoniani saWmlis laqebis gawmenda, fanjrebis gawmenda da, rasakvirvelia, saxis gamSraleba gaparsvis Semdeg. skotis am reklamebis mere amerikis momxmarebeli mieCvia erTjeradi Wiqebis, pirsaxocebis da tualetis qaRaldis xmarebas.
sauzmis axali Cvevebis danergva. dRes warmoudgenelia amerikelebis sauzme forToxlis wvenebis, buterbrodebis, fafeulebis da saerTod swrafi moxmarebis sauzmis gareSe. am Cvevebis danergvas cxovrebaSi reklamistebis didi xnis Sroma dasWirda, aviRoT forToxali. mas agrovebdnen, kans aclidnen, Wridnen da ise Wamdnen. samxreTis StatebSi imdeni citrusi modioda, rom mis gasaRebas ver axerxebden. rogorc ukve mogaxseneT, plantatorebma erTi periodi daapires plantaciebis gaCexva da raodenobis Semcireba, magram maT mimarTes Albert Lasker-is sareklamo saagentos ‘‘Lord&Tomas’’. niWieri da dakvirvebuli lasker-kenedis wyvilma Seqmna genialuri sareklamo kampania, romelmac gadaarCina forToxlis plantaciebi gaCexvas da warmoSva forToxlis deficitic ki. kompania “Sankist”-ma, (`mzisgan naamborevi~) daxmarebisTvis mimarTa laskeris saagentos. saagentom SesTavaza momxmarebels forToxlis gamoyenebis axali wesi. maT daamzades SuSis konusuri wvensawuri, romelic saSualebas iZleoda saxlSi damzadebuliyo forToxlis wveni (ix.4.3). 1916 wels klod hopkinsma Seqmna SesaniSnavi teqstebi am wvenis sargeblobaze, romelic iuwyeboda, rom eqimebi rekomendacias uwevden `cocxal wvens, romelic bunebrivi SefuTviT aRwevs Cvens saxlamde~ da reklama Tavdeboda mowodebiT, SeeZinaT wvensawuri Juse Extractor-i, romelic sul raRac 10 centi Rirda. wvensawurs moyveboda ufaso bukleti forToxlis sargeblobaze. sareklamo kampaniis meore etapze hopkinsma gaaZliera argumentebi forToxlis sargeblobis Sesaxeb da werda, rom igi siamovnebasTan erTad, aumjobesebda mexsierebas, fizikur mdgomareobas. forToxalTan erTad daiwyes fafeulebis sauzmed gamoyenebis reklamac. im droisaTvis `kvaker outs~-ma ukve aswavla mosaxleobas qeris marcvlebisa-