"Ikastola" aldizkaria: 197. zenb. - otsaila

Page 1

www.ikastola.net

UDAKO ESKAINTZAREN IZEN EMATEA, MARTXOAREN 9AN, ABIAN


MARTXOA 2012

GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09

197 INPRIMATZAILEA:

Txema Garzia Urbina

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Imanol Artola

EUSKARA ZUZENTZAILEA:

Joxean Agirre eta Eva Domingo

ERREDAKZIOA:

UDAKO ESKAINTZAREN IZEN EMATEA, MARTXOAREN 9AN, ABIAN

Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehi.ikastola.net

9 10 12 14 16 20

KOORDINATZAILEA:

7 KEZKAK ETA NAHIAK

ELKARRIZKETA: PEDRO LUIS URIARTEREKIN SOLASEAN 17 URTEZ IZAN ZEN LANEAN SUSTRAIAK HERRI URRATSEN ELKARBIZITZA IZANGO DA JARDUNALDITAKO GAIA USTE BAINO EUSKALDUN GEHIAGO OIONEN SEI SOLAIRUKO ERAIKINA BILBO ZAHARREAN IKASTOLA BERRIA ANGELUN ‘VASCUENCEAREN LEGEA’K 25 URTE ERREPORTAJEA: EUSKARAZ OLATUEN ARTEAN. AISIALDI TALDEAK SURF UDALEKUEI JARRAIPENA EMANGO DIE AURTEN

EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK Ikastolen Etxea, Errotazar bidea, 124 20018 DONOSTIA Tel.: 606 33 41 45

3

EDITATZAILEA:

www.ikastola.net

IKASTOLA ALDIZKARIA

iks www.ikastola.net

URIARTE

BERRIKUNTZAN ADITUA ETA ENPRESEN AHOLKULARITZA-KABINETE BATEKO LEHENDAKARIA

Ikastola197

3


MARTXOA 2012

GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09

197 INPRIMATZAILEA:

Txema Garzia Urbina

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Imanol Artola

EUSKARA ZUZENTZAILEA:

Joxean Agirre eta Eva Domingo

ERREDAKZIOA:

UDAKO ESKAINTZAREN IZEN EMATEA, MARTXOAREN 9AN, ABIAN

Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehi.ikastola.net

9 10 12 14 16 20

KOORDINATZAILEA:

7 KEZKAK ETA NAHIAK

ELKARRIZKETA: PEDRO LUIS URIARTEREKIN SOLASEAN 17 URTEZ IZAN ZEN LANEAN SUSTRAIAK HERRI URRATSEN ELKARBIZITZA IZANGO DA JARDUNALDITAKO GAIA USTE BAINO EUSKALDUN GEHIAGO OIONEN SEI SOLAIRUKO ERAIKINA BILBO ZAHARREAN IKASTOLA BERRIA ANGELUN ‘VASCUENCEAREN LEGEA’K 25 URTE ERREPORTAJEA: EUSKARAZ OLATUEN ARTEAN. AISIALDI TALDEAK SURF UDALEKUEI JARRAIPENA EMANGO DIE AURTEN

EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK Ikastolen Etxea, Errotazar bidea, 124 20018 DONOSTIA Tel.: 606 33 41 45

3

EDITATZAILEA:

www.ikastola.net

IKASTOLA ALDIZKARIA

iks www.ikastola.net

URIARTE

BERRIKUNTZAN ADITUA ETA ENPRESEN AHOLKULARITZA-KABINETE BATEKO LEHENDAKARIA

Ikastola197

3


Ospe handiko ekonomialaria, Carlos Garaikoetxearen gobernu autonomiko hartan Ekonomiako Sailburua izan zen. Ondoren, banka pribatuan sartu zen. BBVAren kontseilari ordezkaria izateraino iritsi zen. Innobasqueko lehendakaria 2009ra arte, gaur egun ‘Economía, Empresa y Estrategia’ izena daukan aholkularitza empresa bateko presidentea da. errikuntzan aditua den batengana jo dugu, argi bila. Hitzaldi asko ematen ikusi eta entzun izan dugu Innobasqueko lehendakari zenean. Pedro Luis Uriarterengana jo dugu. Adinean oparoa, eta gainera sasoiko dago. Ohiko humorearekin jarraitzen du. Jakintza maila zabala bezain handiaren jabea da, bere baimenarekin esanda. Bere hiru seme-alabak ikastolan eskolaratutakoak dira, eta orain dituen bi ilobak ere ikastola berean dira. Oso gertuko azaldu zaigu, ikastoletatik gatozela esan diogunean. Berrikuntzari buruz entzun eta ikusi zaitugu azken urteetan, Innobasqueko bultzatzaile eta lehendakaria ere izan zara. Atzerapen ekonomikoko garaiak dira hauek, garai txarrak berrikuntzarako? Etorkizuna litzateke txarra, bereziki halako garaietan berrikuntzaren aldeko apustua egingo ez bagenu. Berrikuntzan inbertitzea epe luzerako hazkundea lortzeko ezinbesteko baldintza da. Kinka larrian egonik ere, Euskadiren egoera ekonomiko eta sozialak 30 urtetan aurrerapauso erraldoia egin du. Iraganeko garai txarretan etorkizunerako prestatu ginen eta iraganean bezala orain ere lortuko dugu. Zer egin behar dugu lortzeko? Gaur eta hemen, mundu mailako aldaketa honek eraldaketa-auzi konplexua konpontzea eskatzen du. Euskadi BERRASMATU egin behar da.

URIARTE

4

EUSKADI BERRIRO ASMATU BEHAR DA

RÉINVENTER EUSKADI PAR L’INNOVATION

Pedro Luis Uriarte (Karlos Garaikoetxearen Gobernuko kontseilari ohia) ekonomista entzutetsua, Innobasqueko presidente ohi eta berrikuntzan aditua da. Eman digun elkarrizketan adierazi duenez, “ezinbestekoa da Euskadi berrikuntzaren bidez berrasmatzea” . Prozesu horretan egiteko garrantzitsua luke euskal hezkuntza sistemak eta euskarak ere bai, izan ere “euskal gizarteak duen

Pero Luis Uriarte (ex-conseiller du Gouvernement de Carlos Garaikoetxea, économiste réputé, exprésident de Innobasque et expert en innovation entre autres) considère “qu’il est nécessaire de REINVENTER Euskadi” par l’innovation. Il accorde au système éducatif basque une rôle primordial dans ce processus et voit l’euskara comme “la valeur culturelle la plus précieuse de la société

Ikastola197 · martxoa 2012

balio kultural garrantzitsuena” baita. Ikastolei buruzko bere iritzia oso da aldekoa. “Euskal heziketa sistemaren osagarri oinarrizkoa” direla uste du eta ondorioz, “ikastolen sareari laguntza berezia eskaini” behar zaiola. Etorkizuneko hazkundea segurtatzeko berrikuntzan inbertitzea baino bide hoberik ez dagoela aitortu du, eta garbi du Euskadin gaur 1977an baino anbizio gehiago izan behar dugula.

basque”. Il a une bonne opinion des ikastola et affirme “qu’elles sont fondamentales pour le système éducatif basque et que leur réseau devrait faire l’objet d’un soutien particulier”. Il pense “qu’investir dans l’innovation est indispensable pour continuer à croître”. Aussi, il considère que “la vision d’Euskadi en 2012 devra être plus ambitieuse que celle de 1977”.

du. Baina Hezkuntza bera sakonki berritzea nahitaezkoa da. Azal ezazu azkenengo hau… Bai. Behar dugun berrikuntzaren harira, era desberdin batez pentsatzea lortu behar dugu, zera lortzeko: erritmoz aldatzea eta ideiak aldatzea, bi horiek batera pertsonak aldatzeko. Eta honetan datza hezkuntzaren zeregin berezia. Pertsonak aldatuko dituen hezkuntza sistema irmoki sustatu beharra dago, prestakuntza bultza dezan. Ezagutza gehiago sortu, ezagutza hori ekonomia errealean aplikatzeko, ekintzailetza-bokazioak sortu, gizarte hirueleduna lortu … Ikusten duzu, pertsonak aldatzeko moduko hezkuntza sistema behar dugu.

Zein da muga hori? Zatiketa, gehiegizko zatiketa. Politikan, ekonomian, gizartean eta baita hezkuntzan ere.

Eta pertsonak aldatze horretan, sustraiak non geratzen dira? Sustraiak?, ezinbesteko zutoinak dira. Euskara da euskal gizarte osoaren ondare kultural baliotsuena. Eta indartu egin behar dugu. Badakit euskal familien gehiengo nabarmenak D eredua hautatzen duela seme-alaben eskolaratzerako. Baina hala ere euskarazko irakaskuntza bultzatzen jarraitu behar da. Nola? Ba, biziraupenerako etorkizunerako helburu utziezina den Euskal Hezkuntza-sistemaren bitartez. Lehentasun osoa eman behar diogu, krisia aitzaki harturik ibili gabe.

Hezkuntza aipatu duzu. Zein da Hezkuntzaren papera Euskal Herria aipatzen duzun berrasmatze horretan? Hezkuntzak funtsezko zeregina dauka etorkizun horretan, funtsezkoa. Goi mailako hezkuntza batekin, eta ikastolek berezko tokia daukate horretan, Euskadik etorkizun hobea lortuko

Nola ikusten dituzu ikastolak testuinguru orokor horretan? Ikastolak euskal hezkuntza sistemaren baitan ezinbesteko eragileak dira, eta ikastola sareak sostengu berezia behar du. Oraindik ere euskara zaintzeko eta garatzeko daukagun tresnarik ahaltsuena da. Nire hiru seme-alabek ikasto-

Berrasmatu? Bai, Euskadik irtenbide estrategiko bakarra dauka: BERRIKUNTZA. Eredu berri bat behar dugu. Berrikuntzan inbertitzea epe luzerako hazkundea lortzeko ezinbesteko baldintza da. Erantzun global, bateratua eta koherentea behar dugu, eta horretarako Euskadin dugun muga larri bat gainditu beharra daukagu.

iks

lan egin dute eskolaratzea, eta orain nire bi ilobak ere ikastola berean daude. Erantzukizun handia jartzen duzu hezkuntzaren bizkarrean, ez? Hala da, bai. Herri txikia gara. Nire laguna den Pedo Miguel Etxenikek dionez, giza-talde txiki batek bizirik irauteko nahitaezkoa du eremu guztietan kalitatez jardutea eta hori ez da gertatuko talde horren lehentasunik behinena HEZKUNTZA (jar ezazu maiuskuletan, mesedez) ez baldin bada. Euskal hizkuntza sistema Euskal berrikuntza sistemarekin estu koordinatu beharra dago, Zientzia, Ikerkuntza, Teknologia eta Berrikuntza , Kultura , Hezkuntza eta Baloreak bezainbateko altxorra izanda, gure herriak altxor horien alde egin behar du. Honexek baitira ezagutza sortzea, barneratzea eta transmitizea ahalbidetzen duten gakoak. Eta zein da hezkuntza sistema horretara iristeko modua? Politika aktiboak garatu behar ditugu, berriro diot, krisia aitzaki hartu gabe. Politika aktiboak talentua sortu eta erakartzeko, bertan finkatzeko, geurean daukagun talentua zaintzeko, fruituak eman ditzan ereiteko.. Ekonomia aurreratuen etorkizunerako gakoa lehiakortasuna da eta horrek talentua eskatzen du. Beraz, ekonomiaz hitz egiten ari gara? Ez, noski. Ez ekonomiaz bakarrik. Gizarte hobea sortzeaz ari gara. Oparoagoak izatea ez da nahikoa. Hobeak eta atzean geratzen direnak laguntzeko gauza izan behar dugu. Erronka sozial oso konplexuak ditugu, eta gainditzeko gauza izan behar dugu. Zeintzuk dira erronka sozial horiek? Ongizatearen estatuari eustea, behartsuenganako elkartasuna, jasangarritasuna, zahartzea, jaiotze-tasa apala, egiazko genero berdintasuna, gizarte multietniko eta multikulturala… Eta horretarako, hezkuntza arlora bueltatuz, baloreetan oinarritutako hezkuntza beharrezkoa da. Anbizio handia jarri behar dugu beraz. Zuk esan duzu. Perspektibarik gabe ez dago eraldaketarik, bilakaera baizik. Euskadiren 2012ko perspektibak 1977koa baino anbiziotsuagoa izan behar du. Europako eskualde oparo hau eredu ekonomiko eta sozial bihurtu nahi dugu mundu mailan, herritarren etorkizun loriatsua bermatu eta haien gizarte eta hezkuntza beharrak asetzeko.• Ikastola197

5


Ospe handiko ekonomialaria, Carlos Garaikoetxearen gobernu autonomiko hartan Ekonomiako Sailburua izan zen. Ondoren, banka pribatuan sartu zen. BBVAren kontseilari ordezkaria izateraino iritsi zen. Innobasqueko lehendakaria 2009ra arte, gaur egun ‘Economía, Empresa y Estrategia’ izena daukan aholkularitza empresa bateko presidentea da. errikuntzan aditua den batengana jo dugu, argi bila. Hitzaldi asko ematen ikusi eta entzun izan dugu Innobasqueko lehendakari zenean. Pedro Luis Uriarterengana jo dugu. Adinean oparoa, eta gainera sasoiko dago. Ohiko humorearekin jarraitzen du. Jakintza maila zabala bezain handiaren jabea da, bere baimenarekin esanda. Bere hiru seme-alabak ikastolan eskolaratutakoak dira, eta orain dituen bi ilobak ere ikastola berean dira. Oso gertuko azaldu zaigu, ikastoletatik gatozela esan diogunean. Berrikuntzari buruz entzun eta ikusi zaitugu azken urteetan, Innobasqueko bultzatzaile eta lehendakaria ere izan zara. Atzerapen ekonomikoko garaiak dira hauek, garai txarrak berrikuntzarako? Etorkizuna litzateke txarra, bereziki halako garaietan berrikuntzaren aldeko apustua egingo ez bagenu. Berrikuntzan inbertitzea epe luzerako hazkundea lortzeko ezinbesteko baldintza da. Kinka larrian egonik ere, Euskadiren egoera ekonomiko eta sozialak 30 urtetan aurrerapauso erraldoia egin du. Iraganeko garai txarretan etorkizunerako prestatu ginen eta iraganean bezala orain ere lortuko dugu. Zer egin behar dugu lortzeko? Gaur eta hemen, mundu mailako aldaketa honek eraldaketa-auzi konplexua konpontzea eskatzen du. Euskadi BERRASMATU egin behar da.

URIARTE

4

EUSKADI BERRIRO ASMATU BEHAR DA

RÉINVENTER EUSKADI PAR L’INNOVATION

Pedro Luis Uriarte (Karlos Garaikoetxearen Gobernuko kontseilari ohia) ekonomista entzutetsua, Innobasqueko presidente ohi eta berrikuntzan aditua da. Eman digun elkarrizketan adierazi duenez, “ezinbestekoa da Euskadi berrikuntzaren bidez berrasmatzea” . Prozesu horretan egiteko garrantzitsua luke euskal hezkuntza sistemak eta euskarak ere bai, izan ere “euskal gizarteak duen

Pero Luis Uriarte (ex-conseiller du Gouvernement de Carlos Garaikoetxea, économiste réputé, exprésident de Innobasque et expert en innovation entre autres) considère “qu’il est nécessaire de REINVENTER Euskadi” par l’innovation. Il accorde au système éducatif basque une rôle primordial dans ce processus et voit l’euskara comme “la valeur culturelle la plus précieuse de la société

Ikastola197 · martxoa 2012

balio kultural garrantzitsuena” baita. Ikastolei buruzko bere iritzia oso da aldekoa. “Euskal heziketa sistemaren osagarri oinarrizkoa” direla uste du eta ondorioz, “ikastolen sareari laguntza berezia eskaini” behar zaiola. Etorkizuneko hazkundea segurtatzeko berrikuntzan inbertitzea baino bide hoberik ez dagoela aitortu du, eta garbi du Euskadin gaur 1977an baino anbizio gehiago izan behar dugula.

basque”. Il a une bonne opinion des ikastola et affirme “qu’elles sont fondamentales pour le système éducatif basque et que leur réseau devrait faire l’objet d’un soutien particulier”. Il pense “qu’investir dans l’innovation est indispensable pour continuer à croître”. Aussi, il considère que “la vision d’Euskadi en 2012 devra être plus ambitieuse que celle de 1977”.

du. Baina Hezkuntza bera sakonki berritzea nahitaezkoa da. Azal ezazu azkenengo hau… Bai. Behar dugun berrikuntzaren harira, era desberdin batez pentsatzea lortu behar dugu, zera lortzeko: erritmoz aldatzea eta ideiak aldatzea, bi horiek batera pertsonak aldatzeko. Eta honetan datza hezkuntzaren zeregin berezia. Pertsonak aldatuko dituen hezkuntza sistema irmoki sustatu beharra dago, prestakuntza bultza dezan. Ezagutza gehiago sortu, ezagutza hori ekonomia errealean aplikatzeko, ekintzailetza-bokazioak sortu, gizarte hirueleduna lortu … Ikusten duzu, pertsonak aldatzeko moduko hezkuntza sistema behar dugu.

Zein da muga hori? Zatiketa, gehiegizko zatiketa. Politikan, ekonomian, gizartean eta baita hezkuntzan ere.

Eta pertsonak aldatze horretan, sustraiak non geratzen dira? Sustraiak?, ezinbesteko zutoinak dira. Euskara da euskal gizarte osoaren ondare kultural baliotsuena. Eta indartu egin behar dugu. Badakit euskal familien gehiengo nabarmenak D eredua hautatzen duela seme-alaben eskolaratzerako. Baina hala ere euskarazko irakaskuntza bultzatzen jarraitu behar da. Nola? Ba, biziraupenerako etorkizunerako helburu utziezina den Euskal Hezkuntza-sistemaren bitartez. Lehentasun osoa eman behar diogu, krisia aitzaki harturik ibili gabe.

Hezkuntza aipatu duzu. Zein da Hezkuntzaren papera Euskal Herria aipatzen duzun berrasmatze horretan? Hezkuntzak funtsezko zeregina dauka etorkizun horretan, funtsezkoa. Goi mailako hezkuntza batekin, eta ikastolek berezko tokia daukate horretan, Euskadik etorkizun hobea lortuko

Nola ikusten dituzu ikastolak testuinguru orokor horretan? Ikastolak euskal hezkuntza sistemaren baitan ezinbesteko eragileak dira, eta ikastola sareak sostengu berezia behar du. Oraindik ere euskara zaintzeko eta garatzeko daukagun tresnarik ahaltsuena da. Nire hiru seme-alabek ikasto-

Berrasmatu? Bai, Euskadik irtenbide estrategiko bakarra dauka: BERRIKUNTZA. Eredu berri bat behar dugu. Berrikuntzan inbertitzea epe luzerako hazkundea lortzeko ezinbesteko baldintza da. Erantzun global, bateratua eta koherentea behar dugu, eta horretarako Euskadin dugun muga larri bat gainditu beharra daukagu.

iks

lan egin dute eskolaratzea, eta orain nire bi ilobak ere ikastola berean daude. Erantzukizun handia jartzen duzu hezkuntzaren bizkarrean, ez? Hala da, bai. Herri txikia gara. Nire laguna den Pedo Miguel Etxenikek dionez, giza-talde txiki batek bizirik irauteko nahitaezkoa du eremu guztietan kalitatez jardutea eta hori ez da gertatuko talde horren lehentasunik behinena HEZKUNTZA (jar ezazu maiuskuletan, mesedez) ez baldin bada. Euskal hizkuntza sistema Euskal berrikuntza sistemarekin estu koordinatu beharra dago, Zientzia, Ikerkuntza, Teknologia eta Berrikuntza , Kultura , Hezkuntza eta Baloreak bezainbateko altxorra izanda, gure herriak altxor horien alde egin behar du. Honexek baitira ezagutza sortzea, barneratzea eta transmitizea ahalbidetzen duten gakoak. Eta zein da hezkuntza sistema horretara iristeko modua? Politika aktiboak garatu behar ditugu, berriro diot, krisia aitzaki hartu gabe. Politika aktiboak talentua sortu eta erakartzeko, bertan finkatzeko, geurean daukagun talentua zaintzeko, fruituak eman ditzan ereiteko.. Ekonomia aurreratuen etorkizunerako gakoa lehiakortasuna da eta horrek talentua eskatzen du. Beraz, ekonomiaz hitz egiten ari gara? Ez, noski. Ez ekonomiaz bakarrik. Gizarte hobea sortzeaz ari gara. Oparoagoak izatea ez da nahikoa. Hobeak eta atzean geratzen direnak laguntzeko gauza izan behar dugu. Erronka sozial oso konplexuak ditugu, eta gainditzeko gauza izan behar dugu. Zeintzuk dira erronka sozial horiek? Ongizatearen estatuari eustea, behartsuenganako elkartasuna, jasangarritasuna, zahartzea, jaiotze-tasa apala, egiazko genero berdintasuna, gizarte multietniko eta multikulturala… Eta horretarako, hezkuntza arlora bueltatuz, baloreetan oinarritutako hezkuntza beharrezkoa da. Anbizio handia jarri behar dugu beraz. Zuk esan duzu. Perspektibarik gabe ez dago eraldaketarik, bilakaera baizik. Euskadiren 2012ko perspektibak 1977koa baino anbiziotsuagoa izan behar du. Europako eskualde oparo hau eredu ekonomiko eta sozial bihurtu nahi dugu mundu mailan, herritarren etorkizun loriatsua bermatu eta haien gizarte eta hezkuntza beharrak asetzeko.• Ikastola197

5


Kutxa solidarioaren eskutik

17 urtez antolatu zuen Basauriko Sustraiak kultur elkarteak txosna Herri Urratsen bere sukaldeak Herri Urratsera txosna Basauriko Sustraiak kultur elkarteak 17 urtez eraman zituen ziren, jaki pila haiek ezin baitziren legez erraldoi bat muntatzeko. “Hasierako urteak xelebreak izan kamioi batera aldatzen genuen zama”, pasatu, eta Elizondora joan, eta han Iparraldetik etorritako 2002an utzi zioten lanera joateari, baina esan zigun Jose Inazio Olivares elkarteko lehendakariak. tako dirua Seaskari eta Nafarroako urtero herriko festetan txosna handi bat eratzen zuten, bildu dizkiete urte guztiotan ikastolei. ikastolari emateko. Guztira, 500.000 euro inguru eman

6

Iparraldeko eta Nafarroako ikastolei laguntza zuzena eskaintzea. Horrela, urte askoan joan ginen lanera Herri Urratsera”, gogoratu du Jose Inazio Olivaresek. Kamioi batean eramaten zituzten jakiak Elizondora eta handik, Iparraldeko kamioi batean, Senperera. “Baina horiek isilpeko kontuak dira. Badakizu, Elizondo inguru horretan mugalari asko da, eta ondo antolatuta zuten operazioa. Bezperatik bi autobusetan joaten ginen lana egin behar genuenok eta, igande goizean, beste bost bat autobus joaten ziren jendearekin ongi pasatzera. Guztira zazpi autobus antolatzen genituen Basauritik eta inguruetatik Herri Urratsera”, jarraitu du Jose Inaziok. Lanera 120 bat lagun joan ohi ziren, txanda bakoitzeko 60 bat. “Herri Urratseko txosnarik handiena zen gurea eta edizio batzuetan hiru txandarekin ere lan egin genuen”, erantsi du Miren Gotzone Sagarduik, ikastolako lehen taldeko ikasle ohi eta azaroko

ekitaldiko aurkezleak. Sustraiak kultur taldearen etorkizuna bermatzeko Sustraiak Fundazioa sortu zuten, eta hor kultur elkarteaz gainera Xibiri aisialdiko elkartea eta Udaletxea batu ziren. Merkat Bernaola da Fundazioko lehendakaria. Fundazioak bulegoa eta bi langile ditu orain. “‘Berbaz’ aldizkaria argitaratzen dugu hilero eta, aurrera begira, ekitaldiak antolatzeko areto handi baten jabe egiteko aukerak aztertzen ari gara. MERKAT BERNAOLA ETA JOSE INAZIO OLIVARES GOIKO ARGAZKIAN. BEHEKOAN, POZIK NAFARRAK EZKER ALDEAN ETA IPARRALDEKOA ESKUINEAN, 2011KO DIRU LAGUNTZA JASO OSTEAN.

rtero Basaurin herriko festetan Sustraiak kultur elkarteak txosnarekin bildutako dirua Seaskari eta Nafarroako ikastolei ematen die. Joan den urtean, Nafarroako ikastolentzat 17.000 euro bildu zituzten (Tafallako zuzendaria den Rexu Urrutiak jaso zuen taloia ekitaldian), Seaskarentzat 12.000 euro (Paxkal Indo lehendakariak jaso zuen) eta Baigorriko ikastolarentzat 5.000 euro (Maddalen Dupuy ikastolako lehendakariak jaso zituenak). Jose Inazio Olivaresek, Sustraiak kultur elkarteko gaurko lehendakariak, 19 urte zituen Basaurin 1969an Aritz ikastola sortzeko lanean hasi zirenean. Orduan jarri zuten lehen aldiz txosna herriko festetan. 43 urte igaro dira orduz geroztik, eta oraindik herriko festetan txosna jartzen jarraitzen dute ikastolei laguntzeko. “Hogeita bost urtean herriko ikastolaren alde bildu genuen dirua eta, 1993an, Aritz Ikastola sare publikoan sartu zenean erabaki genuen Sustraiak kultur elkartea sortu, eta

U

“1993an, Aritz Ikastola sare publikoan sartu zenean erabaki genuen Sustraiak kultur elkartea sortu, eta Iparraldeko eta Nafarroako ikastolei laguntza zuzena eskaintzea”.

Amets hori lortuko bagenu, herriko jaietako txosna hor ezarriko litzateke. Guk kalkulatzen dugu dagoeneko 500.000 eurotik gora eman ditugula Iparraldeko eta Nafarroako ikastolentzat eta, aurrerantzean ere, ematen jarraitu nahi genuke”, esan zuen Bernaolak. Merkat Bernaolak berak gogoratu zigunez, 60ko hamarkadan Firestone eta beste zenbait enpresa handi bertan kokatu zirenean bi jatorriko migrazioa jaso zuen Basaurik: bata Extremaduratik zein Galiziatik etorritakoek osatutakoa, eta bestea Arratiatik etorritakoek osatutakoa. “Bigarren hauek izan ziren herrian euskal komunitate sendo bat sortu, eta gehienbat ikastolaren sorrera bultzatu zutenak. Gaur Sustraiak kultur elkarteko batzordean dauden kide nagusiak arratiar horien seme-alabak dira, ni neu bezala. Euskararen aldeko lan bolondresari ikuspegi modernoa ematen ari gara, kudeaketaren arloan EFQM eredua ezarriz, esate baterako”.•

500.000 EUROS PARA NAFARROA E IPARRALDE

500.000 EUROS POUR LA NAVARRE ET IPARRALDE

Los responsables de Sustraiak kultur elkartea de Basauri calculan que la asociación ha recabado durante los últimos 23 años más de 500.000 euros para las ikastolas de Seaska y Nafarroa. Ese dinero sale de una txosna que organizan durante nueve días en las fiestas de la localidad. La asociación Sustraiak ha

Les responsables de l’association culturelle Sustraiak de Basauri ont calculé que l’association a récolté ces 23 dernières années plus de 500.000 euros pour les ikastola de Seaska et de Navarre. Cet argent provient d’une buvette organisée pendant neuf jours lors des fêtes de

Ikastola197 · martxoa 2012

asistido, por otra parte, durante 17 años seguidos al Herri Urrats de Senpere, donde montaban una enorme txosna. El presidente de la asociación Jose Inazio Olivares recordó la “arriesgada operación” que efectuaban durante los primeros años para pasar el camión que transportaba la comida por la muga.

la localité. L’association a également tenu une énorme buvette pendant 17 ans à Herri Urrats. Le président de l’association Jose Inazio Olivares se souvient de “l’opération périlleuse” des premières années quand il fallait passer la frontière le camion rempli de nourriture.

Xabier Leteren CD bikoitza Boliviako musika eskola bati laguntzeko Xabier Letek Errenterian, 1999an, Kilometroak zirela-eta eman zuen bere azken kontzertua jaso du Kutxak CD bikoitzean, eta bere bezeroen artean banatzen ari da borondatearen truke (dendetan 25 eurotan salduko da). Diru-ekarpen horrekin hainbat ekintza solidario burutuko dituzte, eta lehena, Bolivian San Ignacio de Moxos izeneko jesuiten misioak bultzatzen duen musika eskolari laguntzea izango da. Berrehun bat indigena ari dira eskolan musika ikasten, eta Ensemble Moxos da artxiboetan gordetzen den musika ondarea kanpora erakusten duen taldea. Berriki Europan barrena egin du itzulia. Kutxaren Gizarte Ekintzak bilduko duen diruari esker beren laugarren diskoa argitaratu, eta 7.000 ale banatu nahi dituzte. Taupadak gobernuz kanpoko erakundearen bidez bideratuko da bilduko den dirua. Sar zaitez www.gipuzkoasolidarioa.info webgunean eta bertan aurkituko duzu Xabier Leteren disko bikoitza eskuratzeko modurik erosoena. Edo, bestela, Kutxaren sukurtsal batera ere joan zaitezke. Hemengo kultura gureganatuz, garapen bidean dauden herrietakoa indartzea da Kutxaren Gizarte Ekintzaren helburua. Boliviako ekintzaz gainera, beste hainbat proiektu ere bultzatuko dira.


Kutxa solidarioaren eskutik

17 urtez antolatu zuen Basauriko Sustraiak kultur elkarteak txosna Herri Urratsen bere sukaldeak Herri Urratsera txosna Basauriko Sustraiak kultur elkarteak 17 urtez eraman zituen ziren, jaki pila haiek ezin baitziren legez erraldoi bat muntatzeko. “Hasierako urteak xelebreak izan kamioi batera aldatzen genuen zama”, pasatu, eta Elizondora joan, eta han Iparraldetik etorritako 2002an utzi zioten lanera joateari, baina esan zigun Jose Inazio Olivares elkarteko lehendakariak. tako dirua Seaskari eta Nafarroako urtero herriko festetan txosna handi bat eratzen zuten, bildu dizkiete urte guztiotan ikastolei. ikastolari emateko. Guztira, 500.000 euro inguru eman

6

Iparraldeko eta Nafarroako ikastolei laguntza zuzena eskaintzea. Horrela, urte askoan joan ginen lanera Herri Urratsera”, gogoratu du Jose Inazio Olivaresek. Kamioi batean eramaten zituzten jakiak Elizondora eta handik, Iparraldeko kamioi batean, Senperera. “Baina horiek isilpeko kontuak dira. Badakizu, Elizondo inguru horretan mugalari asko da, eta ondo antolatuta zuten operazioa. Bezperatik bi autobusetan joaten ginen lana egin behar genuenok eta, igande goizean, beste bost bat autobus joaten ziren jendearekin ongi pasatzera. Guztira zazpi autobus antolatzen genituen Basauritik eta inguruetatik Herri Urratsera”, jarraitu du Jose Inaziok. Lanera 120 bat lagun joan ohi ziren, txanda bakoitzeko 60 bat. “Herri Urratseko txosnarik handiena zen gurea eta edizio batzuetan hiru txandarekin ere lan egin genuen”, erantsi du Miren Gotzone Sagarduik, ikastolako lehen taldeko ikasle ohi eta azaroko

ekitaldiko aurkezleak. Sustraiak kultur taldearen etorkizuna bermatzeko Sustraiak Fundazioa sortu zuten, eta hor kultur elkarteaz gainera Xibiri aisialdiko elkartea eta Udaletxea batu ziren. Merkat Bernaola da Fundazioko lehendakaria. Fundazioak bulegoa eta bi langile ditu orain. “‘Berbaz’ aldizkaria argitaratzen dugu hilero eta, aurrera begira, ekitaldiak antolatzeko areto handi baten jabe egiteko aukerak aztertzen ari gara. MERKAT BERNAOLA ETA JOSE INAZIO OLIVARES GOIKO ARGAZKIAN. BEHEKOAN, POZIK NAFARRAK EZKER ALDEAN ETA IPARRALDEKOA ESKUINEAN, 2011KO DIRU LAGUNTZA JASO OSTEAN.

rtero Basaurin herriko festetan Sustraiak kultur elkarteak txosnarekin bildutako dirua Seaskari eta Nafarroako ikastolei ematen die. Joan den urtean, Nafarroako ikastolentzat 17.000 euro bildu zituzten (Tafallako zuzendaria den Rexu Urrutiak jaso zuen taloia ekitaldian), Seaskarentzat 12.000 euro (Paxkal Indo lehendakariak jaso zuen) eta Baigorriko ikastolarentzat 5.000 euro (Maddalen Dupuy ikastolako lehendakariak jaso zituenak). Jose Inazio Olivaresek, Sustraiak kultur elkarteko gaurko lehendakariak, 19 urte zituen Basaurin 1969an Aritz ikastola sortzeko lanean hasi zirenean. Orduan jarri zuten lehen aldiz txosna herriko festetan. 43 urte igaro dira orduz geroztik, eta oraindik herriko festetan txosna jartzen jarraitzen dute ikastolei laguntzeko. “Hogeita bost urtean herriko ikastolaren alde bildu genuen dirua eta, 1993an, Aritz Ikastola sare publikoan sartu zenean erabaki genuen Sustraiak kultur elkartea sortu, eta

U

“1993an, Aritz Ikastola sare publikoan sartu zenean erabaki genuen Sustraiak kultur elkartea sortu, eta Iparraldeko eta Nafarroako ikastolei laguntza zuzena eskaintzea”.

Amets hori lortuko bagenu, herriko jaietako txosna hor ezarriko litzateke. Guk kalkulatzen dugu dagoeneko 500.000 eurotik gora eman ditugula Iparraldeko eta Nafarroako ikastolentzat eta, aurrerantzean ere, ematen jarraitu nahi genuke”, esan zuen Bernaolak. Merkat Bernaolak berak gogoratu zigunez, 60ko hamarkadan Firestone eta beste zenbait enpresa handi bertan kokatu zirenean bi jatorriko migrazioa jaso zuen Basaurik: bata Extremaduratik zein Galiziatik etorritakoek osatutakoa, eta bestea Arratiatik etorritakoek osatutakoa. “Bigarren hauek izan ziren herrian euskal komunitate sendo bat sortu, eta gehienbat ikastolaren sorrera bultzatu zutenak. Gaur Sustraiak kultur elkarteko batzordean dauden kide nagusiak arratiar horien seme-alabak dira, ni neu bezala. Euskararen aldeko lan bolondresari ikuspegi modernoa ematen ari gara, kudeaketaren arloan EFQM eredua ezarriz, esate baterako”.•

500.000 EUROS PARA NAFARROA E IPARRALDE

500.000 EUROS POUR LA NAVARRE ET IPARRALDE

Los responsables de Sustraiak kultur elkartea de Basauri calculan que la asociación ha recabado durante los últimos 23 años más de 500.000 euros para las ikastolas de Seaska y Nafarroa. Ese dinero sale de una txosna que organizan durante nueve días en las fiestas de la localidad. La asociación Sustraiak ha

Les responsables de l’association culturelle Sustraiak de Basauri ont calculé que l’association a récolté ces 23 dernières années plus de 500.000 euros pour les ikastola de Seaska et de Navarre. Cet argent provient d’une buvette organisée pendant neuf jours lors des fêtes de

Ikastola197 · martxoa 2012

asistido, por otra parte, durante 17 años seguidos al Herri Urrats de Senpere, donde montaban una enorme txosna. El presidente de la asociación Jose Inazio Olivares recordó la “arriesgada operación” que efectuaban durante los primeros años para pasar el camión que transportaba la comida por la muga.

la localité. L’association a également tenu une énorme buvette pendant 17 ans à Herri Urrats. Le président de l’association Jose Inazio Olivares se souvient de “l’opération périlleuse” des premières années quand il fallait passer la frontière le camion rempli de nourriture.

Xabier Leteren CD bikoitza Boliviako musika eskola bati laguntzeko Xabier Letek Errenterian, 1999an, Kilometroak zirela-eta eman zuen bere azken kontzertua jaso du Kutxak CD bikoitzean, eta bere bezeroen artean banatzen ari da borondatearen truke (dendetan 25 eurotan salduko da). Diru-ekarpen horrekin hainbat ekintza solidario burutuko dituzte, eta lehena, Bolivian San Ignacio de Moxos izeneko jesuiten misioak bultzatzen duen musika eskolari laguntzea izango da. Berrehun bat indigena ari dira eskolan musika ikasten, eta Ensemble Moxos da artxiboetan gordetzen den musika ondarea kanpora erakusten duen taldea. Berriki Europan barrena egin du itzulia. Kutxaren Gizarte Ekintzak bilduko duen diruari esker beren laugarren diskoa argitaratu, eta 7.000 ale banatu nahi dituzte. Taupadak gobernuz kanpoko erakundearen bidez bideratuko da bilduko den dirua. Sar zaitez www.gipuzkoasolidarioa.info webgunean eta bertan aurkituko duzu Xabier Leteren disko bikoitza eskuratzeko modurik erosoena. Edo, bestela, Kutxaren sukurtsal batera ere joan zaitezke. Hemengo kultura gureganatuz, garapen bidean dauden herrietakoa indartzea da Kutxaren Gizarte Ekintzaren helburua. Boliviako ekintzaz gainera, beste hainbat proiektu ere bultzatuko dira.


“Elkarbizitza eredu berri

baterako pedagogia” izango da

XIX. Jardunaldi Pedagogikoetako gaia Federico Mayor Zaragozak zabalduko ditu ekitaldiak Ez da lehen aldia. 1997an, Bake Hezkuntzaren gaia jorratu zen ikastoletako Jardunaldi Pedagogikoetan. Eta orain, hamabost urte geroago eta testuinguru politiko itxaropentsuagoan, jorratuko dute.

ardunaldiak Federico Mayor Zaragozak Donostiako Bakearen Etxean martxoaren 13an emango duen hitzaldiarekin irekiko dira. Mayor Zaragoza ministro izan zen UCDren Gobernuan, eta beste hainbat kargutan lan egin ondoren, Unescoren zuzendari izan zen 1987tik 1999ra bitartean, eta Bakearen Aldeko Kultura fundazioaren lehendakari da gaur. Hitzaldia irekia izango da, arratsaldeko 18:30ean. Martxoaren 14an Jardunaldiak azken urteotan ohikoa izan den egoitzara aldatuko dira, Gasteizko

J

Europa jauregira, eta han irekiera ofizialaren ondoren Jon Mirena Landa (Eusko Jaurlaritzako Giza Eskubideen zuzendari ohia) eta Jonan Fernandez (Baketik) mintzatuko dira. Lehenak “Giza eskubideen hezkuntza” jorratuko du, eta “Hezkuntza sistema eta elkarbizitza” bigarrenak. Talde lanean eztabaidatuko dira bi hizlariek esanak eta ondorioak aterako dira bazkal aurretik. Ondoren “Etorkizuneko elkarbizitza” gaiaz mahai-ingurua egingo da bost partaiderekin: Josu Ugarte (Bakeaz), Paul Rios

(Lokarri), Monika Vázquez (Unesco) Fabian La Espada (Bakearen aldeko Koordinakundea) eta Maria Oianguren (Gernika Gogoratuz). Biharamunean, martxoaren 15ean, Juan Carlos Torregok, Alcalako Unibertsitateko Didaktikako irakasleak, “Elkarbizitza ikastetxeetan. Gatazken trataera” aztertuko du eta bost tailerretan egingo dute lan bertaratzen diren irakasleek: Ikastetxeetako gatazken trataera (Juanjo Gomez), Inteligentzia emozionala (Laskorain Ikastola), Pentazitatea (Iñigo Aritza Ikastola), Bitartekaritza (Amaia Agirre, GEUZ) eta Bakerako Hezkuntza (Susana Hariyo, Bakearen Aldeko

“Egia da egoera berri batean gaudela, baina badira hamabost urte ikastolak bizikidetza lantzen hasi ginela, artean gai honen inguruan ezer gutxi zegoenean euskaraz”.

Koordinakundea). Belen Baztarrika, EHIko Prestakuntza taldeko kide eta jardunaldien arduradunaren iritziz, egoera politiko eta sozial berrian gaude Euskal Herrian eta “une egokia iruditu zaigu Giza Eskubideetan oinarritutako heziketarako ikastolen egitasmoaz gogoeta eguneratua egiteko, eta konpromisoak hartzeko”. Juanjo Gomezek, Ikastoletako Kalitate Egitasmo Integratuaren eta Elkarbizitza mintegiko arduradunak gogoratu duenez, egia da egoera berri batean gaudela, baina badira hamabost urte ikastolak bizikidetza lantzen hasi zirela, “artean gai honen inguruan ezer gutxi zegoenean euskaraz. Xesus Rodriguez Jaresek asko lagundu zigun, eta metodologia bateratua osatu genuen. Geroztik material asko argitaratu da. Uste dut ezin dugula ahaztu egin dugun ibilbidea eta ibilbide hori, gainera, beste hainbat erakunderekin lana partekatuz egin dugula”.•

MAYOR ZARAGOZA ABRIRÁ LAS JORNADAS

MAYOR ZARAGOZA OUVRE LES JOURNÉES

Una conferencia de Federico Mayor Zaragoza, ex director de la UNESCO y presidente la fundación Cultura por la Paz, abrirá las XIX Jornadas de Pedagogía que este año tendrán como eje “Una pedagogía para un nuevo

Une conférence de Federico Mayor Zaragoza, ex-directeur de l’UNESCO et président de la fondation Cultura por la Paz, ouvrira les XIXème Journées Pédagogiques qui se dérouleront les 14 et 15 mars à

modelo de convivencia” y se celebrarán durante los días 14 y 15 de marzo en Gasteiz, aunque la conferencia de apertura tendrá lugar en la Casa para la Paz de Donostia, el día 13 de marzo, a las 18:30.

Gasteiz et auront pour thème “Une pédagogie pour un nouveau modèle de vie en communauté”. La conférence d’ouverture se tiendra à la Casa para la Paz de Donostia, le 13 mars à 18h30.

Ikastola197

9


“Elkarbizitza eredu berri

baterako pedagogia” izango da

XIX. Jardunaldi Pedagogikoetako gaia Federico Mayor Zaragozak zabalduko ditu ekitaldiak Ez da lehen aldia. 1997an, Bake Hezkuntzaren gaia jorratu zen ikastoletako Jardunaldi Pedagogikoetan. Eta orain, hamabost urte geroago eta testuinguru politiko itxaropentsuagoan, jorratuko dute.

ardunaldiak Federico Mayor Zaragozak Donostiako Bakearen Etxean martxoaren 13an emango duen hitzaldiarekin irekiko dira. Mayor Zaragoza ministro izan zen UCDren Gobernuan, eta beste hainbat kargutan lan egin ondoren, Unescoren zuzendari izan zen 1987tik 1999ra bitartean, eta Bakearen Aldeko Kultura fundazioaren lehendakari da gaur. Hitzaldia irekia izango da, arratsaldeko 18:30ean. Martxoaren 14an Jardunaldiak azken urteotan ohikoa izan den egoitzara aldatuko dira, Gasteizko

J

Europa jauregira, eta han irekiera ofizialaren ondoren Jon Mirena Landa (Eusko Jaurlaritzako Giza Eskubideen zuzendari ohia) eta Jonan Fernandez (Baketik) mintzatuko dira. Lehenak “Giza eskubideen hezkuntza” jorratuko du, eta “Hezkuntza sistema eta elkarbizitza” bigarrenak. Talde lanean eztabaidatuko dira bi hizlariek esanak eta ondorioak aterako dira bazkal aurretik. Ondoren “Etorkizuneko elkarbizitza” gaiaz mahai-ingurua egingo da bost partaiderekin: Josu Ugarte (Bakeaz), Paul Rios

(Lokarri), Monika Vázquez (Unesco) Fabian La Espada (Bakearen aldeko Koordinakundea) eta Maria Oianguren (Gernika Gogoratuz). Biharamunean, martxoaren 15ean, Juan Carlos Torregok, Alcalako Unibertsitateko Didaktikako irakasleak, “Elkarbizitza ikastetxeetan. Gatazken trataera” aztertuko du eta bost tailerretan egingo dute lan bertaratzen diren irakasleek: Ikastetxeetako gatazken trataera (Juanjo Gomez), Inteligentzia emozionala (Laskorain Ikastola), Pentazitatea (Iñigo Aritza Ikastola), Bitartekaritza (Amaia Agirre, GEUZ) eta Bakerako Hezkuntza (Susana Hariyo, Bakearen Aldeko

“Egia da egoera berri batean gaudela, baina badira hamabost urte ikastolak bizikidetza lantzen hasi ginela, artean gai honen inguruan ezer gutxi zegoenean euskaraz”.

Koordinakundea). Belen Baztarrika, EHIko Prestakuntza taldeko kide eta jardunaldien arduradunaren iritziz, egoera politiko eta sozial berrian gaude Euskal Herrian eta “une egokia iruditu zaigu Giza Eskubideetan oinarritutako heziketarako ikastolen egitasmoaz gogoeta eguneratua egiteko, eta konpromisoak hartzeko”. Juanjo Gomezek, Ikastoletako Kalitate Egitasmo Integratuaren eta Elkarbizitza mintegiko arduradunak gogoratu duenez, egia da egoera berri batean gaudela, baina badira hamabost urte ikastolak bizikidetza lantzen hasi zirela, “artean gai honen inguruan ezer gutxi zegoenean euskaraz. Xesus Rodriguez Jaresek asko lagundu zigun, eta metodologia bateratua osatu genuen. Geroztik material asko argitaratu da. Uste dut ezin dugula ahaztu egin dugun ibilbidea eta ibilbide hori, gainera, beste hainbat erakunderekin lana partekatuz egin dugula”.•

MAYOR ZARAGOZA ABRIRÁ LAS JORNADAS

MAYOR ZARAGOZA OUVRE LES JOURNÉES

Una conferencia de Federico Mayor Zaragoza, ex director de la UNESCO y presidente la fundación Cultura por la Paz, abrirá las XIX Jornadas de Pedagogía que este año tendrán como eje “Una pedagogía para un nuevo

Une conférence de Federico Mayor Zaragoza, ex-directeur de l’UNESCO et président de la fondation Cultura por la Paz, ouvrira les XIXème Journées Pédagogiques qui se dérouleront les 14 et 15 mars à

modelo de convivencia” y se celebrarán durante los días 14 y 15 de marzo en Gasteiz, aunque la conferencia de apertura tendrá lugar en la Casa para la Paz de Donostia, el día 13 de marzo, a las 18:30.

Gasteiz et auront pour thème “Une pédagogie pour un nouveau modèle de vie en communauté”. La conférence d’ouverture se tiendra à la Casa para la Paz de Donostia, le 13 mars à 18h30.

Ikastola197

9


Ikastolako ikasleek herriko zerbitzuen azterketa egin dute Ez da erraza Arabar Errioxan euskararen erabilpena eguneroko bizitzan txertatzea, baina urratsak ematen ari dira. Abenduan ospatu zen Euskararen Eguna dela eta, herriko zerbitzuen azterketa bat egin zuten ikastolako ikasleek eta zerbitzua euskaraz eskaintzeko gai zirenei diploma bana banatu zieten. Ikasleak harriturik daude oraindik ekintzak izan zuen oihartzunarekin. Besteak beste, Arabako Errioxa Kuadrillako euskara teknikariak, Leire Sueskunek, bilera bat eskatu zien.

10

Ikastola197 · martxoa 2012

mapak banatzeko ardurara hartu zuten”, jarraitu dute Aitor Garcia eta Iker Diaz de Heredia ikasleek. David Sanchez irakasleak aitortu duenez, oso malguak izan dira euskararen ezagutza baloratzeko orduan. “Euskararen erabilpena modu positiboan tratatu nahi genuen eta erabiltzeko gai direnak saritu. Eskualde honetako egoera kontuan hartuta, zerbitzari euskaldun bat duen tabernari maila altuko diploma eman diogu. Gerta daiteke norbait taberna horretara sartu eta langile hori lanean ez egotea. Gure ziurtagiria ez da erabat erreala, baina diskriminazio positiboa egiteko balio du. Euskaraz egiteko gai ez direnak ez ditugu zerrendatu, gai direnak baizik. Ikastolak 30 urte darama herrian lanean eta zerbitzu gune horietan euskaraz egiteko gai diren gehienak ikastolatik pasatakoak dira”.

bat eskatu zienean. Bilera horretara Andoni Landa euskaltegiko irakaslea eta Ttikittaka elkarteko partaidea ere etorri zen. “Oionen euskaldun batek bere eguneroko bizitza euskaraz zenbateraino egin dezakeen neurtu nahi genuen eta, aukera mugatuak baditu ere, guk uste baino gehiago dituela ikusi dugu eta hori pozgarria izan da”, erantsi du David Sanchezek.

EUSKARA TALDEA

HARRITUTA Bai ikasleak eta bai irakasleak harrituta geratu ziren lortutako datuekin. “Ez genuen pentsatzen herrian euskaraz zerbitzua emateko gai ziren hainbat gune genituenik. Euskararekiko oso jarrera baikorra zutela ohartu ginen eta jendeari aukerak emanez gero, erabilpena susta daitekeela ikusi genuen. Alde horretatik oso positiboa izan da”, jarraitu du Ibon Martinez de Agirre irakasleak. Proiektuak ikasle guztien partaidetza bultzatu zuen. Diplomak diseinatzeko lehiaketa antolatu zuten. Galdeketak egiteko, berriz, DBH3ko talde batek egin zuen lan, baina gelako guztiekin kontrastatu zuen bere lana. Ikasleek kontatzen dutenez, galdeketa egitera euskaraz mintzatuz sartzen ziren eta

mintzaideek, euskararik ez zekitenean ere, harrera ona erakutsi zuten. Proiektuaren emaitzak ikastolako blogean argitaratu dituzte eta zerbitzu gune gehienek agerian jarri dute ziurtagiria. Herrian, beraz, oihartzuna izan du ekimenak, eta harrituta geratu ziren ondoren Leire Sueskun Arabako Errioxa Koadrillako euskara teknikariak, erabat interesaturik, ikasleei bilera

IKASLEEK ERAMAN DUTE AURRERA IKERKETAREN PROZESU OSOA. INFORMAZIO GEHIAGO NAHI IZANEZ GERO JAR HARREMANETAN SAN BIZENTE IKASTOLAKO DBHKO GAZTEEKIN.

USTE BAINO EUSKALDUN GEHIAGO OIONEN

zortzi tabernatan, esate baterako, zerbitzari batek edo gehiagok badaki euskaraz”, hasi dira kontatzen Gaizka Pradas eta Virginia Eusebio DBHko ikasleak. DBHko ikasle guztien artean banatu zuten lana. “Bi diploma mota diseinatu genituen, zerbitzua euskaraz emateko gai direnentzako bata, eta poliki hitz eginez gero ulertzeko gai direnentzako, bestea. Talde batek diploma horiek diseinatu zituen. Beste talde batzuk galdeketa egiteaz arduratu ziren. Beste batek datuekin mapa bat osatu zuen, gero ikastolako blogean jarri duguna. Mapa horretan euskaraz egiteko gai diren zerbitzuen izenak eta kokapena agertzen dira. Eta beste talde batzuk, azkenik,

GAIZKA PRADAS, IKER DIAZ DE HEREDIA, NEREA GONZALEZ, VIRGINIA EUSEBIO ETA AITOR GARCIA IKASLEAK, IBON MARTINEZ DE AGIRRE ETA DAVID SANCHEZ IRAKASLEEKIN BATERA EUSKARAREN ZIURTAGIRIA ESKUAN DUTELA.

araba:

ste baino euskaldun gehiago dago Oionen. Hori da DBHko ikasleek egin duten ikerketaren emaitza nagusia. Hemeretzi gune (denda, taberna, erakunde…) daude herrian euskaraz zerbitzua emateko gai direnak eta beste zortzi dira gai ez izan arren, aldeko jarrera dutenak edo, poliki egiten bazaie, ulertzeko adina dakitenak. “Urtero garatzen dugu proiektu bat Euskararen Egunaren inguruan, eta aurten herriko zerbitzuen azterketa bat egitea erabaki genuen beren lana euskaraz egiteko gai diren edo ez ikusteko. Galdeketa bat egin genuen taberna, denda eta zerbitzu gune guztietan eta ezustekoa izan genuen, guk uste baino jende gehiago aurkitu baikenuen euskaraz egiteko gai dena. Herriko

U

San Bizente Ikastolak urtetan izan du euskararen erabilpena sustatzeko Euskara Taldea. “Xaxatu izeneko Euskara Talde hori desagertzeko zorian zegoen eta, egitasmo hau dela eta, berriro martxan jartzeko gogoa dugu; herri mailan hasi nahi genuke lanean. Gazte asko dago euskaraz jakin arren ohitura faltagatik edo lotsagatik hitz egiten ez duena. Koadrila osoak euskaraz dakienean, ohitura hori hartzea errazagoa da, baina dakitenak eta ez dakitenak nahasian ibiltzen garenez, dakigunon artean euskaraz egiteko ohitura indartu nahi dugu. Gazteen artean euskararen erabilpena sustatzeko ekimenak ugaltzen ari dira. Tarteka bertso afariak antolatzen ditu hemengo bertso eskolak, esate baterako. Euskararen Egunean, beste adibide bat jartzeko, euskararen historia agertzen zuen mural bat egin, eta plazan jarri genuen”, dio Nerea Gonzalez ikasleak.•

“Galdeketa bat egin genuen taberna, denda eta zerbitzu gune guztietan eta ezustekoa izan genuen, guk uste baino jende gehiago aurkitu baikenuen euskaraz egiteko gai dena”. “Euskararen erabilpena modu positiboan tratatu nahi genuen eta erabiltzeko gai direnak saritu”.

UNA SORPRESA AGRADABLE Alumnos de la ikastola San Bizente de Oion han realizado encuesta para medir la utilizacaión del euskara en establecimientos y servicios de la localidad y los resultados han sido sorprendentes: 19 establecimientos, de los cuales la mitad aproximadamente son bares, están capacitados para ofrecer el servicio en euskara y otros 9 establecimientos se muestran también favorables a su uso, aunque tienen dificultades. Los alumnos de Secundaria que han participado en el proyecto han diseñado y entregado los diplomas que acreditan dicha aptitud y han elaborado un mapa de los establecimientos que se puede consultar en el blog de la ikastola. La iniciativa tuvo tal eco que técnicos de Normalización del Euskara del Gobierno Vasco solicitaron una reunión con los alumnos.

UNE AGRÉABLE SURPRISE Les élèves de l’ikastola San Bizente de Oion ont réalisé une enquête pour mesurer l’utilisation de l’euskara dans les établissements et services de la localité. Les résultats sont surprenants : 19 établissements, parmi lesquels la moitié sont des bars, sont en mesure d’assurer un service en euskara et 9 autres sont favorables à son usage, malgré quelques difficultés. Les élèves du Secondaire qui ont participé au projet ont conçu et remis un diplôme d’aptitude à l’euskara et ont mis la liste des établissements sur le blog de l’ikastola. Le projet a eu un tel écho que des techniciens de la Normalisation de l’Euskara du Gouvernement Basque ont sollicité un réunion avec les élèves.

Ikastola197

11


Ikastolako ikasleek herriko zerbitzuen azterketa egin dute Ez da erraza Arabar Errioxan euskararen erabilpena eguneroko bizitzan txertatzea, baina urratsak ematen ari dira. Abenduan ospatu zen Euskararen Eguna dela eta, herriko zerbitzuen azterketa bat egin zuten ikastolako ikasleek eta zerbitzua euskaraz eskaintzeko gai zirenei diploma bana banatu zieten. Ikasleak harriturik daude oraindik ekintzak izan zuen oihartzunarekin. Besteak beste, Arabako Errioxa Kuadrillako euskara teknikariak, Leire Sueskunek, bilera bat eskatu zien.

10

Ikastola197 · martxoa 2012

mapak banatzeko ardurara hartu zuten”, jarraitu dute Aitor Garcia eta Iker Diaz de Heredia ikasleek. David Sanchez irakasleak aitortu duenez, oso malguak izan dira euskararen ezagutza baloratzeko orduan. “Euskararen erabilpena modu positiboan tratatu nahi genuen eta erabiltzeko gai direnak saritu. Eskualde honetako egoera kontuan hartuta, zerbitzari euskaldun bat duen tabernari maila altuko diploma eman diogu. Gerta daiteke norbait taberna horretara sartu eta langile hori lanean ez egotea. Gure ziurtagiria ez da erabat erreala, baina diskriminazio positiboa egiteko balio du. Euskaraz egiteko gai ez direnak ez ditugu zerrendatu, gai direnak baizik. Ikastolak 30 urte darama herrian lanean eta zerbitzu gune horietan euskaraz egiteko gai diren gehienak ikastolatik pasatakoak dira”.

bat eskatu zienean. Bilera horretara Andoni Landa euskaltegiko irakaslea eta Ttikittaka elkarteko partaidea ere etorri zen. “Oionen euskaldun batek bere eguneroko bizitza euskaraz zenbateraino egin dezakeen neurtu nahi genuen eta, aukera mugatuak baditu ere, guk uste baino gehiago dituela ikusi dugu eta hori pozgarria izan da”, erantsi du David Sanchezek.

EUSKARA TALDEA

HARRITUTA Bai ikasleak eta bai irakasleak harrituta geratu ziren lortutako datuekin. “Ez genuen pentsatzen herrian euskaraz zerbitzua emateko gai ziren hainbat gune genituenik. Euskararekiko oso jarrera baikorra zutela ohartu ginen eta jendeari aukerak emanez gero, erabilpena susta daitekeela ikusi genuen. Alde horretatik oso positiboa izan da”, jarraitu du Ibon Martinez de Agirre irakasleak. Proiektuak ikasle guztien partaidetza bultzatu zuen. Diplomak diseinatzeko lehiaketa antolatu zuten. Galdeketak egiteko, berriz, DBH3ko talde batek egin zuen lan, baina gelako guztiekin kontrastatu zuen bere lana. Ikasleek kontatzen dutenez, galdeketa egitera euskaraz mintzatuz sartzen ziren eta

mintzaideek, euskararik ez zekitenean ere, harrera ona erakutsi zuten. Proiektuaren emaitzak ikastolako blogean argitaratu dituzte eta zerbitzu gune gehienek agerian jarri dute ziurtagiria. Herrian, beraz, oihartzuna izan du ekimenak, eta harrituta geratu ziren ondoren Leire Sueskun Arabako Errioxa Koadrillako euskara teknikariak, erabat interesaturik, ikasleei bilera

IKASLEEK ERAMAN DUTE AURRERA IKERKETAREN PROZESU OSOA. INFORMAZIO GEHIAGO NAHI IZANEZ GERO JAR HARREMANETAN SAN BIZENTE IKASTOLAKO DBHKO GAZTEEKIN.

USTE BAINO EUSKALDUN GEHIAGO OIONEN

zortzi tabernatan, esate baterako, zerbitzari batek edo gehiagok badaki euskaraz”, hasi dira kontatzen Gaizka Pradas eta Virginia Eusebio DBHko ikasleak. DBHko ikasle guztien artean banatu zuten lana. “Bi diploma mota diseinatu genituen, zerbitzua euskaraz emateko gai direnentzako bata, eta poliki hitz eginez gero ulertzeko gai direnentzako, bestea. Talde batek diploma horiek diseinatu zituen. Beste talde batzuk galdeketa egiteaz arduratu ziren. Beste batek datuekin mapa bat osatu zuen, gero ikastolako blogean jarri duguna. Mapa horretan euskaraz egiteko gai diren zerbitzuen izenak eta kokapena agertzen dira. Eta beste talde batzuk, azkenik,

GAIZKA PRADAS, IKER DIAZ DE HEREDIA, NEREA GONZALEZ, VIRGINIA EUSEBIO ETA AITOR GARCIA IKASLEAK, IBON MARTINEZ DE AGIRRE ETA DAVID SANCHEZ IRAKASLEEKIN BATERA EUSKARAREN ZIURTAGIRIA ESKUAN DUTELA.

araba:

ste baino euskaldun gehiago dago Oionen. Hori da DBHko ikasleek egin duten ikerketaren emaitza nagusia. Hemeretzi gune (denda, taberna, erakunde…) daude herrian euskaraz zerbitzua emateko gai direnak eta beste zortzi dira gai ez izan arren, aldeko jarrera dutenak edo, poliki egiten bazaie, ulertzeko adina dakitenak. “Urtero garatzen dugu proiektu bat Euskararen Egunaren inguruan, eta aurten herriko zerbitzuen azterketa bat egitea erabaki genuen beren lana euskaraz egiteko gai diren edo ez ikusteko. Galdeketa bat egin genuen taberna, denda eta zerbitzu gune guztietan eta ezustekoa izan genuen, guk uste baino jende gehiago aurkitu baikenuen euskaraz egiteko gai dena. Herriko

U

San Bizente Ikastolak urtetan izan du euskararen erabilpena sustatzeko Euskara Taldea. “Xaxatu izeneko Euskara Talde hori desagertzeko zorian zegoen eta, egitasmo hau dela eta, berriro martxan jartzeko gogoa dugu; herri mailan hasi nahi genuke lanean. Gazte asko dago euskaraz jakin arren ohitura faltagatik edo lotsagatik hitz egiten ez duena. Koadrila osoak euskaraz dakienean, ohitura hori hartzea errazagoa da, baina dakitenak eta ez dakitenak nahasian ibiltzen garenez, dakigunon artean euskaraz egiteko ohitura indartu nahi dugu. Gazteen artean euskararen erabilpena sustatzeko ekimenak ugaltzen ari dira. Tarteka bertso afariak antolatzen ditu hemengo bertso eskolak, esate baterako. Euskararen Egunean, beste adibide bat jartzeko, euskararen historia agertzen zuen mural bat egin, eta plazan jarri genuen”, dio Nerea Gonzalez ikasleak.•

“Galdeketa bat egin genuen taberna, denda eta zerbitzu gune guztietan eta ezustekoa izan genuen, guk uste baino jende gehiago aurkitu baikenuen euskaraz egiteko gai dena”. “Euskararen erabilpena modu positiboan tratatu nahi genuen eta erabiltzeko gai direnak saritu”.

UNA SORPRESA AGRADABLE Alumnos de la ikastola San Bizente de Oion han realizado encuesta para medir la utilizacaión del euskara en establecimientos y servicios de la localidad y los resultados han sido sorprendentes: 19 establecimientos, de los cuales la mitad aproximadamente son bares, están capacitados para ofrecer el servicio en euskara y otros 9 establecimientos se muestran también favorables a su uso, aunque tienen dificultades. Los alumnos de Secundaria que han participado en el proyecto han diseñado y entregado los diplomas que acreditan dicha aptitud y han elaborado un mapa de los establecimientos que se puede consultar en el blog de la ikastola. La iniciativa tuvo tal eco que técnicos de Normalización del Euskara del Gobierno Vasco solicitaron una reunión con los alumnos.

UNE AGRÉABLE SURPRISE Les élèves de l’ikastola San Bizente de Oion ont réalisé une enquête pour mesurer l’utilisation de l’euskara dans les établissements et services de la localité. Les résultats sont surprenants : 19 établissements, parmi lesquels la moitié sont des bars, sont en mesure d’assurer un service en euskara et 9 autres sont favorables à son usage, malgré quelques difficultés. Les élèves du Secondaire qui ont participé au projet ont conçu et remis un diplôme d’aptitude à l’euskara et ont mis la liste des établissements sur le blog de l’ikastola. Le projet a eu un tel écho que des techniciens de la Normalisation de l’Euskara du Gouvernement Basque ont sollicité un réunion avec les élèves.

Ikastola197

11


SEI SOLAIRUKO ERAIKINA BILBO ZAHARREAN

GUNE HISTORIKOA

Lanbide Heziketa, euskara eta ekonomiaren sustapena uztartu nahi ditu Harrobiak

ilbok badu gauza erraldoiak ondo egiten dituenaren fama, eta Harrobia ikastola ere horren froga da. Bilbo Zaharraren eta Miribillaren mugan, Bizkaiko lehen greba orokorra egin omen zen Harrobi plazan, altxatu dute eraikin handi eta koloretsua. Hiriburuko bi ikastola, hots, Abusu eta Urretxindorra, eta eskualdeko beste bost, hala noa, Santurtziko Bihotz Gaztea, Galdakaoko Eguzki Begi, Balmasedako Zubi Zaharra, Trapagarango Itxaropena eta Leioako Betiko, izan dira proiektua bultzatu dutenak. Fundazioko lehendakari den Juan Carlos Gomezek esan digunez, ikastola horietako ikasleei Lanbide Heziketa emateko jaio da Harrobia, baina baditu beste helburu batzuk ere. “2004. urtean iragarri genuen Ikastolen Elkartean Lanbide Heziketa ematen hasiko ginela; ordurako zazpi ikastola ari ziren esparru horretan lanean. Harrobia bederatzigarrena da. Dagoeneko Ibar Ezkerran ematen ari ziren Informatika eta Komunikazioko erdi mailako

B

12

Ikastola197 · martxoa 2012

bi ziklo eta Kirol Jarduerako goi mailako zikloa etorri dira hona (Ibar Ezkerra Lanbide Ikastola gure artean zortzigarrena den ikastola da). Guztira 100 bat gazte dira, baina aurki Merkataritza, Marketing eta Zerbitzu Sozio-kulturalen zikloak egitera beste ehun bat etorriko direla espero dugu. Baina hau ez da hasiera baizik. Heziketa ezarautuan ere lan asko egiteko asmoarekin jaio gara. Lanbiderekin elkarlanean ikastaroak hitz emanda ditugu jadanik, eta arlo horretan buru-belarri sartuko gara, proiektuak sortu duen ikusmina ere handia izan baita. Enpresa berriak sortzeko mintegiak jarri nahi ditugu martxan eta auzoa biziberritzeko ekimenak antolatuko ditugu, hala nola, erakusketak edo helduentzako euskarako klaseak”, agertu du. Esan ere, esan nahi dut “aurtengo IBILARTE ekimena bertan egingo dela. Hau izango da gure eraikin berrian egingo dugun artearen inguruko lehenengo erakusketa; IBILADIA bultzatzea izango du helburu.

BILBO ZAHARREAN, HARROBI PLAZAN, KOKATUTA DAGO IKASTOLEN ELKARTEAK BULTZATUTAKO HARROBIA LANBIDE ETXEA NON LANBIDE HEZIKETA, EUSKARA ETA EKONOMIA SUSTAPENA UZTARTU NAHI DIREN.

Abian da Bilbo eta inguruko herrietako zazpi ikastolak bultzatu duten Harrobia Lanbide Etxea. Bilbo Zaharraren gune historikoan kokatua, Harrobia plazan, Ikastolen Elkarteak aspaldion egin duen obrarik handiena da, metraje aldetik bederen: 6.400 metro koadro sei solairuko etxe batean. Lanbide Heziketa, euskara eta ekonomi sustapena uztartu nahi ditu, eta ikastolen eredu parte hartzailea lan munduan errotu.

Juan Carlos Gomez bilbotarra da eta gazteagoa zela martxan ezagutu zituen inguruan San Luis eta Julia harrobiak. Miribilla auzoko etxe berrien azpitik meazuloak bisitatu omen daitezke oraindik. Ikastola eraiki den plazan egin omen zen, esate baterako, 1890ean Bizkaiko lehen greba orokorra. Ondoan zituen harrobietako eta meategietako langileak bizi ziren auzoan eta lanetik etxerakoan beren palankak uzten zituztelako deitu zaio auzoari La Palanca. Langile auzo txiroa izan zen XIX. mendean: urik ere ez zuten etxeetan eta jendea pilaturik bizi zen. Giro horretan hasi ziren prostituzio etxeak irekitzen. Errepublika garaian “urrezko aro” bat ezagutu zuen auzoak, glamour handiko kabaretak ireki baitziren, orkestra handi eta “varietee”kin. Gorabeherak izan ditu auzoak ondoren, eta 60-70eko hamarkadetan susperralditxo baten ondoren hondamendia ezagutu zuen 80tik aurrera. Auzoa aldatzen ari da. Bilboarte bertan ezarri zen eta diseinuko dendaren batzuek ere leku hau aukeratu dute saltokiak irekitzeko. Ikastolen Elkarteak ere bat egin du auzoa biziberritzeko planarekin. “Auzokoei zabaldutako proiektua

HARROBIA, IKASTOLEN LANBIDE ETXEA, KANPOTIK BEGIRATUTA. ESKUINEAN JOAN ANDER ALTUBE ETA JUAN CARLOS GOMEZ. BEHEAN INAUGURAZIO EGUNEKO ARGAZKIAK, AURRESKUA DANTZAN AGINTARIEI BEGIRA.

bizkaia:

izango da Harrobia”, gogoratu digu Gomezek. Datorren ikasturteari begira, esaterako, harrobien inguruko eta eskualdeak duen iragan industrialari buruzko erakusketa handia antolatu nahi dute. “Gazteak ginenean auzo honetan poteoa eguerdian eta ilunabarrean egiten zen. Giroa zuen auzoa zen, gero degradatu egin bazen ere. Ezinbestekoa du proiektu honek auzoa biziberritzeko bere ekarpena egitea”, jarraitu du. Aitor Elordui arkitektoak gidatu du eraikuntza. Ikastolen Elkartearekin loturak dituena da, Abusuko eraikin berria ere bera ari baita zuzentzen. Eraikinaren barruan meategietako kolore ilunak kristalaren argitasunarekin uztartzen asmatu duela esan daiteke.

AUKERA IZUGARRIAK

“2004. urtean iragarri genuen Ikastolen Elkartean Lanbide Heziketa ematen hasiko ginela; ordurako zazpi ikastola ari ziren esparru horretan lanean. Harrobia bederatzigarrena da”.

Jon Ander Altube da gerente karguarekin proiektu erraldoiaren kudeaketaren ardura eramango duena. Laudio Ikastolako ikasle ohia eta gurasoa da, 37 urte ditu eta Zuzenbide Ekonomikoa ikasitakoa. “Orain bi urte hasi nintzen lanean. Eraikinak sekulako aukerak ditu. Lanbide Heziketa euskaraz sustatzeko egoitza handi bat izango da Harrobia. Lanbide Heziketa, sustapen ekonomikoa eta euskara uztartzeko balio duten edozein proiektu onartuko dugu. Oraingoz hemen martxan daukagun proiektu bakarra Ibar Ezkerrako zikloena da, baina etorriko dira berriak. Heziketa ez arautuan ere etorkizun handia izan dezakegu; ikasturte honetan 500 ikasle igaroko direla espero dugu, baina erronkarik handiena heziketa hori euskararekin uztartzea

izango da, Lanbide Heziketa euskararentzat basamortua baita. Irakaskuntza ez arautuan 60ko hamarkadako egoeran gaude oraindik, ikastolak sortu aurreko egoeran. Errealitate hori kontuan hartu beharko dugu, baina ezinbestekoa da marra gorri batzuk jartzea. Gu euskaraz lan egitera gatoz”, aitortu du Jon Anderrek. Partaide diren zazpi ikastoletako ikasleak Harrobira bideratzen egingo dute lan, baina ikastolez kanpoko ikasleekin ere egin nahi dute lan. “Bilbon egoteak ia Bizkaia osoko ikasleak gureganatzeko aukera ematen digu”, erantsi du. Harrobia Lanbide Etxeak sei solairu ditu. Aurrekontua sei milioi euro ingurukoa izan da eta horren %25a Foru Aldundiak jarri du. Orubea Udalarena da, eta ordainetan eraikineko 500 metro koadro hartuko ditu beretzat.•

UN OASIS EN EL DESIERTO Harrobia Lanbide Etxea, la nueva ikastola de FP que Ikastolen Elkartea ha puesto en marcha en una de las plazas más emblemáticas de Bilbao La Vieja, pretende aunar la formación profesional, el euskara y la regeración de la economía. El edificio, espectacular, de seis plantas y 6.400 metros cuadrados de superficie, enmarca el arco del Ernesto Hoffmayer, que hace de puerta entre la barrio de San Francisco y Miribilla. El

proyecto ha sido promovido por una fundación formada por siete ikastolas de la zona y se incluye como pieza mayor del mapa de los centros de FP que Ikastolen Elkartea está confeccionando desde el 2004. El centro, que ya acoge a los alumnos que estudiaban en Ibar Ezkerra, irá incluyendo de forma paulatina nuevos ciclos, organizará cursos de formación continua y pretende convertirse en semillero de nuevas empresas.

Ikastola197

13


SEI SOLAIRUKO ERAIKINA BILBO ZAHARREAN

GUNE HISTORIKOA

Lanbide Heziketa, euskara eta ekonomiaren sustapena uztartu nahi ditu Harrobiak

ilbok badu gauza erraldoiak ondo egiten dituenaren fama, eta Harrobia ikastola ere horren froga da. Bilbo Zaharraren eta Miribillaren mugan, Bizkaiko lehen greba orokorra egin omen zen Harrobi plazan, altxatu dute eraikin handi eta koloretsua. Hiriburuko bi ikastola, hots, Abusu eta Urretxindorra, eta eskualdeko beste bost, hala noa, Santurtziko Bihotz Gaztea, Galdakaoko Eguzki Begi, Balmasedako Zubi Zaharra, Trapagarango Itxaropena eta Leioako Betiko, izan dira proiektua bultzatu dutenak. Fundazioko lehendakari den Juan Carlos Gomezek esan digunez, ikastola horietako ikasleei Lanbide Heziketa emateko jaio da Harrobia, baina baditu beste helburu batzuk ere. “2004. urtean iragarri genuen Ikastolen Elkartean Lanbide Heziketa ematen hasiko ginela; ordurako zazpi ikastola ari ziren esparru horretan lanean. Harrobia bederatzigarrena da. Dagoeneko Ibar Ezkerran ematen ari ziren Informatika eta Komunikazioko erdi mailako

B

12

Ikastola197 · martxoa 2012

bi ziklo eta Kirol Jarduerako goi mailako zikloa etorri dira hona (Ibar Ezkerra Lanbide Ikastola gure artean zortzigarrena den ikastola da). Guztira 100 bat gazte dira, baina aurki Merkataritza, Marketing eta Zerbitzu Sozio-kulturalen zikloak egitera beste ehun bat etorriko direla espero dugu. Baina hau ez da hasiera baizik. Heziketa ezarautuan ere lan asko egiteko asmoarekin jaio gara. Lanbiderekin elkarlanean ikastaroak hitz emanda ditugu jadanik, eta arlo horretan buru-belarri sartuko gara, proiektuak sortu duen ikusmina ere handia izan baita. Enpresa berriak sortzeko mintegiak jarri nahi ditugu martxan eta auzoa biziberritzeko ekimenak antolatuko ditugu, hala nola, erakusketak edo helduentzako euskarako klaseak”, agertu du. Esan ere, esan nahi dut “aurtengo IBILARTE ekimena bertan egingo dela. Hau izango da gure eraikin berrian egingo dugun artearen inguruko lehenengo erakusketa; IBILADIA bultzatzea izango du helburu.

BILBO ZAHARREAN, HARROBI PLAZAN, KOKATUTA DAGO IKASTOLEN ELKARTEAK BULTZATUTAKO HARROBIA LANBIDE ETXEA NON LANBIDE HEZIKETA, EUSKARA ETA EKONOMIA SUSTAPENA UZTARTU NAHI DIREN.

Abian da Bilbo eta inguruko herrietako zazpi ikastolak bultzatu duten Harrobia Lanbide Etxea. Bilbo Zaharraren gune historikoan kokatua, Harrobia plazan, Ikastolen Elkarteak aspaldion egin duen obrarik handiena da, metraje aldetik bederen: 6.400 metro koadro sei solairuko etxe batean. Lanbide Heziketa, euskara eta ekonomi sustapena uztartu nahi ditu, eta ikastolen eredu parte hartzailea lan munduan errotu.

Juan Carlos Gomez bilbotarra da eta gazteagoa zela martxan ezagutu zituen inguruan San Luis eta Julia harrobiak. Miribilla auzoko etxe berrien azpitik meazuloak bisitatu omen daitezke oraindik. Ikastola eraiki den plazan egin omen zen, esate baterako, 1890ean Bizkaiko lehen greba orokorra. Ondoan zituen harrobietako eta meategietako langileak bizi ziren auzoan eta lanetik etxerakoan beren palankak uzten zituztelako deitu zaio auzoari La Palanca. Langile auzo txiroa izan zen XIX. mendean: urik ere ez zuten etxeetan eta jendea pilaturik bizi zen. Giro horretan hasi ziren prostituzio etxeak irekitzen. Errepublika garaian “urrezko aro” bat ezagutu zuen auzoak, glamour handiko kabaretak ireki baitziren, orkestra handi eta “varietee”kin. Gorabeherak izan ditu auzoak ondoren, eta 60-70eko hamarkadetan susperralditxo baten ondoren hondamendia ezagutu zuen 80tik aurrera. Auzoa aldatzen ari da. Bilboarte bertan ezarri zen eta diseinuko dendaren batzuek ere leku hau aukeratu dute saltokiak irekitzeko. Ikastolen Elkarteak ere bat egin du auzoa biziberritzeko planarekin. “Auzokoei zabaldutako proiektua

HARROBIA, IKASTOLEN LANBIDE ETXEA, KANPOTIK BEGIRATUTA. ESKUINEAN JOAN ANDER ALTUBE ETA JUAN CARLOS GOMEZ. BEHEAN INAUGURAZIO EGUNEKO ARGAZKIAK, AURRESKUA DANTZAN AGINTARIEI BEGIRA.

bizkaia:

izango da Harrobia”, gogoratu digu Gomezek. Datorren ikasturteari begira, esaterako, harrobien inguruko eta eskualdeak duen iragan industrialari buruzko erakusketa handia antolatu nahi dute. “Gazteak ginenean auzo honetan poteoa eguerdian eta ilunabarrean egiten zen. Giroa zuen auzoa zen, gero degradatu egin bazen ere. Ezinbestekoa du proiektu honek auzoa biziberritzeko bere ekarpena egitea”, jarraitu du. Aitor Elordui arkitektoak gidatu du eraikuntza. Ikastolen Elkartearekin loturak dituena da, Abusuko eraikin berria ere bera ari baita zuzentzen. Eraikinaren barruan meategietako kolore ilunak kristalaren argitasunarekin uztartzen asmatu duela esan daiteke.

AUKERA IZUGARRIAK

“2004. urtean iragarri genuen Ikastolen Elkartean Lanbide Heziketa ematen hasiko ginela; ordurako zazpi ikastola ari ziren esparru horretan lanean. Harrobia bederatzigarrena da”.

Jon Ander Altube da gerente karguarekin proiektu erraldoiaren kudeaketaren ardura eramango duena. Laudio Ikastolako ikasle ohia eta gurasoa da, 37 urte ditu eta Zuzenbide Ekonomikoa ikasitakoa. “Orain bi urte hasi nintzen lanean. Eraikinak sekulako aukerak ditu. Lanbide Heziketa euskaraz sustatzeko egoitza handi bat izango da Harrobia. Lanbide Heziketa, sustapen ekonomikoa eta euskara uztartzeko balio duten edozein proiektu onartuko dugu. Oraingoz hemen martxan daukagun proiektu bakarra Ibar Ezkerrako zikloena da, baina etorriko dira berriak. Heziketa ez arautuan ere etorkizun handia izan dezakegu; ikasturte honetan 500 ikasle igaroko direla espero dugu, baina erronkarik handiena heziketa hori euskararekin uztartzea

izango da, Lanbide Heziketa euskararentzat basamortua baita. Irakaskuntza ez arautuan 60ko hamarkadako egoeran gaude oraindik, ikastolak sortu aurreko egoeran. Errealitate hori kontuan hartu beharko dugu, baina ezinbestekoa da marra gorri batzuk jartzea. Gu euskaraz lan egitera gatoz”, aitortu du Jon Anderrek. Partaide diren zazpi ikastoletako ikasleak Harrobira bideratzen egingo dute lan, baina ikastolez kanpoko ikasleekin ere egin nahi dute lan. “Bilbon egoteak ia Bizkaia osoko ikasleak gureganatzeko aukera ematen digu”, erantsi du. Harrobia Lanbide Etxeak sei solairu ditu. Aurrekontua sei milioi euro ingurukoa izan da eta horren %25a Foru Aldundiak jarri du. Orubea Udalarena da, eta ordainetan eraikineko 500 metro koadro hartuko ditu beretzat.•

UN OASIS EN EL DESIERTO Harrobia Lanbide Etxea, la nueva ikastola de FP que Ikastolen Elkartea ha puesto en marcha en una de las plazas más emblemáticas de Bilbao La Vieja, pretende aunar la formación profesional, el euskara y la regeración de la economía. El edificio, espectacular, de seis plantas y 6.400 metros cuadrados de superficie, enmarca el arco del Ernesto Hoffmayer, que hace de puerta entre la barrio de San Francisco y Miribilla. El

proyecto ha sido promovido por una fundación formada por siete ikastolas de la zona y se incluye como pieza mayor del mapa de los centros de FP que Ikastolen Elkartea está confeccionando desde el 2004. El centro, que ya acoge a los alumnos que estudiaban en Ibar Ezkerra, irá incluyendo de forma paulatina nuevos ciclos, organizará cursos de formación continua y pretende convertirse en semillero de nuevas empresas.

Ikastola197

13


iparraldea:

du, baina gehiago sartzeko aukera izango dugu”, erantsi du. Philippe Ezcurra Urruñakoa da, pilotari familia ezagun batekoa. “Lau anaia gara eta aitak seme bat akordeoilari izatea nahi zuen, pilotaren inguruan beti festa giroa izaten delako. Beste anaiek ez zutela nahi esan zioten. Ni isilik geratu nintzen eta akordeoia jotzen hasi nintzen umetan; 11 urterekin ezteietan jotzen nuen. Parisen egin nituen ikasketa ofizialak eta Baionako Kontserbatorioan irakasle naiz orain”, dio. Gurasoak euskaldunak dira, baina semeekin frantsesa erabili zuten, euskaldun izateaz lotsatzen zirelako. Orain berreskuratu egin dute harrotasuna eta bilobekin egiten dute euskaraz. Philippe Ezcurrak klasikoa landu du eta kontzertuak ematen ditu, nahiz eta Anje Duhalde, Zaldibobo eta beste hainbatekin ere

IKASTOLA BERRIA ANGELUN Udalak eraikiko du, ikastolari alokairuan uzteko

ngelu oso zabala da lur eremuz, baina ikastola erdigunean dago, El Hogar ezker pareta eta udal igerilekuak dauden lekuan. “Oinez eramaten ditugu haurrak igerilekura”, dio harro Christine Etchepareborde zuzendariak. Orain 15 urte jasotako Ama Ikastola hura txiki geratu zitzaien eta LHko gelak prefabrikatuetan ezarri behar izan zituzten. “Herriko beste bi ikastetxeak ikasleak galtzen ari diren bitartean,

A

14

Ikastola197 · martxoa 2012

gu hemen sartu ezinik genbiltzan. Udalak egoera ulertu, eta eraikin berria egingo digu Ama Ikastolaren ondoan; LHko gelak ezarriko ditugu bertan. Uztailean hasiko dira lanak eta 2014ko irailean inauguratzeko moduan izango gara. Eraikinaren jabea Udala izango da eta alokairuan utziko dio ikastolari”, dio Philippe Ezcurra lehendakariak. Angeluko ikastolak 80 ikasle ditu gaur. Poliki hazi zen ikastola, baina

azken urteotan gehitu egin da matrikulazioa. Ikasturte honetan, esate baterako, 20 ume berri sartu dira. “Bada herrian euskal kulturaren aldeko elkarterik, baina oso herri erdalduna da. Azken garaian, hala ere, hainbat herritar ohartzen hasia da euskarak eta euskal kulturak baduela berezko balioa, eta ikastolan ikusi dute kultura hori berreskuratzeko aukera. Aurreikuspen demografikoen aldetik begiratuta ere, epe

CHRISTINE ETCHEPAREBORDE ZUZENDARIA, IRAKASLE ETA LAGUNTZAILEEKIN BATERA. IKASLEAK ERAIKIN PREFABRIKATUEN ALBOAN, LASTER DESAGERTU ETA ERAIKIN BERRIA EGINEN DEN LEKUAN.

Angelu hiri erdalduna bilakatu da ia osoki. Kimua guraso elkarteak sortu zuen ikastola orain hamabost urte. Eraikin hura txiki geratu zaie, aurten, esate baterako, 20 ikasle berri bildu baitituzte. Eraikin berria egingo du Udalak ondoan eta alokairuan emango dio ikastolari.

motzean ikastola haziz joango dela uste dute Seaskako arduradunek. Auzapezaren programan ez zenez ikastola berriaren proiekturik agertzen, kosta egin zaie pausoa ematea, baina ikusi dute herriarentzat mesedegarri izango dela. Eraikinak zazpi gela berri izango ditu. Ikastola osoak 120 ikaslerentzat lekua izango

kolaboratzen duen.

EUSKAL GIROA SUSPERTZEN Angeluko ikastolako arduradunen obsesioetako bat herrian euskal giroa suspertzea da. “Olentzero, Inauteriak edo Integrazio Batzordearen aldeko Nesken Korrika bat antolatzen ditu ikastolak herrian. Nesken Korrikan, esate baterako, ikastolako

“Udalak egoera ulertu, eta eraikin berria egingo digu Ama Ikastolaren ondoan; LHko gelak ezarriko ditugu bertan. Uztailean hasiko dira lanak eta 2014ko irailean inauguratzeko moduan izango gara”.

EL AYUNTAMIENTO DE ANGELU PONDRÁ EL EDIFICIO El Ayuntamiento de Angelu iniciará en julio las obras de lo que será el edificio de Primaria de la ikastola de la localidad, que se inaugurará en septiembre del 2014. La ikastola pagará un alquiler por el uso del edificio. Esta fórmula supone la salida a la situación de precariedad en que se movían los alumnos de Primaria que recibían sus clases en aulas

jendearekin hasi, eta iaz ia 300 partaide izatera iritsi ginen. Inauteriekin ere gauza bera egin nahi dugu; ikastolak bere inauteria antolatu ordez, herriko festetan egiten den inauteri handiaren barruan sartuko gara euskalduntzeko”, erantsi du Philippek. Dagoeneko ari dira inauteri horiek prestatzen. Christine Etchepareborde da zuzendaria eta bera mintzatu zitzaigun gaiaz:

zatiak lantzen ari gara, musika eta dantza bereziki. Euskal inauterien itzulia egingo dugu”, esan du Christinek. Angelu (40.000 bizilagun inguru) oso zabala da eta auzo oso ezberdinak ditu. Ikastolak oso jatorri ezberdinetako ikasleak biltzen ditu. Gurasoen artean badira AEK-n euskara ikasten ari direnak eta badira baita ere Gexan

“Irakasle guztiak berriak gara aurten. Kasualitatea izan da. Pedagogi proiektu berri bat ari gara lantzen eta horren barruan garrantzia berezia du, noski, euskal kulturak. Familia ez euskaldunetako umeak dira gure gehienak eta euskal kultura gutxi ezagutzen dute. Inauteriak lantzen ari gara gela guztietan. Egonaldiak ere egingo ditugu gaiaren inguruan. Handienak hiru egun pasatzera joango dira Irisarriko Ondare Heziketa Zentrora eta txikiagoak Baigorriko Oronoz etxera, gaiaren inguruan animazio lan batzuk ezagutzera. Gela barruan gure ikusgarriaren

Alfarorekin ikastolan bertan astean bitan euskara ikasteko biltzen direnak ere. Christine baionarra da eta Angelun bizi da. Orain hamalau urte lehen alaba ikastolara ekarri zuenean gela bat bakarrik zegoen eta 12 haur. “Biarritz edo Baionako ikastolei ezer kendu gabe izugarri handitu da”, dio.•

“Olentzero, Inauteriak edo Integrazio Batzordearen aldeko Nesken Korrika bat antolatzen ditu ikastolak herrian”.

LA MAIRIE D’ANGLET ACCORDE UN BÂTIMENT prefabricadas. Uno de los objetivos de la ikastola es promover la cultura vasca en una localidad que desde hace siglo y medio apenas tiene población euskaldun y para ello este año se integrarán en el desfile de carnaval que el consistorio organiza en las fiestas de marzo. El espectáculo que prepara la ikastola será una síntesis del carnaval tradicional en Euskal Herria.

La mairie d’Angelu commencera en juillet les travaux du nouvel édifice qui abritera le primaire de l’ikastola et sera inauguré en septembre 2014. L’ikastola paiera un loyer pour l’occupation des locaux. Grâce à ce bâtiment, les élèves ne seront plus obligés de faire classe dans des préfabriqués. Un de ses objectifs étant de promouvoir la culture basque

dans une commune comptant actuellement très peu de bascophones, l’ikastola participera au carnaval organisé en mars par la mairie. Le spectacle que prépare l’ikastola est une synthèse du carnaval traditionnel du Pays Basque.

Ikastola197

15


iparraldea:

du, baina gehiago sartzeko aukera izango dugu”, erantsi du. Philippe Ezcurra Urruñakoa da, pilotari familia ezagun batekoa. “Lau anaia gara eta aitak seme bat akordeoilari izatea nahi zuen, pilotaren inguruan beti festa giroa izaten delako. Beste anaiek ez zutela nahi esan zioten. Ni isilik geratu nintzen eta akordeoia jotzen hasi nintzen umetan; 11 urterekin ezteietan jotzen nuen. Parisen egin nituen ikasketa ofizialak eta Baionako Kontserbatorioan irakasle naiz orain”, dio. Gurasoak euskaldunak dira, baina semeekin frantsesa erabili zuten, euskaldun izateaz lotsatzen zirelako. Orain berreskuratu egin dute harrotasuna eta bilobekin egiten dute euskaraz. Philippe Ezcurrak klasikoa landu du eta kontzertuak ematen ditu, nahiz eta Anje Duhalde, Zaldibobo eta beste hainbatekin ere

IKASTOLA BERRIA ANGELUN Udalak eraikiko du, ikastolari alokairuan uzteko

ngelu oso zabala da lur eremuz, baina ikastola erdigunean dago, El Hogar ezker pareta eta udal igerilekuak dauden lekuan. “Oinez eramaten ditugu haurrak igerilekura”, dio harro Christine Etchepareborde zuzendariak. Orain 15 urte jasotako Ama Ikastola hura txiki geratu zitzaien eta LHko gelak prefabrikatuetan ezarri behar izan zituzten. “Herriko beste bi ikastetxeak ikasleak galtzen ari diren bitartean,

A

14

Ikastola197 · martxoa 2012

gu hemen sartu ezinik genbiltzan. Udalak egoera ulertu, eta eraikin berria egingo digu Ama Ikastolaren ondoan; LHko gelak ezarriko ditugu bertan. Uztailean hasiko dira lanak eta 2014ko irailean inauguratzeko moduan izango gara. Eraikinaren jabea Udala izango da eta alokairuan utziko dio ikastolari”, dio Philippe Ezcurra lehendakariak. Angeluko ikastolak 80 ikasle ditu gaur. Poliki hazi zen ikastola, baina

azken urteotan gehitu egin da matrikulazioa. Ikasturte honetan, esate baterako, 20 ume berri sartu dira. “Bada herrian euskal kulturaren aldeko elkarterik, baina oso herri erdalduna da. Azken garaian, hala ere, hainbat herritar ohartzen hasia da euskarak eta euskal kulturak baduela berezko balioa, eta ikastolan ikusi dute kultura hori berreskuratzeko aukera. Aurreikuspen demografikoen aldetik begiratuta ere, epe

CHRISTINE ETCHEPAREBORDE ZUZENDARIA, IRAKASLE ETA LAGUNTZAILEEKIN BATERA. IKASLEAK ERAIKIN PREFABRIKATUEN ALBOAN, LASTER DESAGERTU ETA ERAIKIN BERRIA EGINEN DEN LEKUAN.

Angelu hiri erdalduna bilakatu da ia osoki. Kimua guraso elkarteak sortu zuen ikastola orain hamabost urte. Eraikin hura txiki geratu zaie, aurten, esate baterako, 20 ikasle berri bildu baitituzte. Eraikin berria egingo du Udalak ondoan eta alokairuan emango dio ikastolari.

motzean ikastola haziz joango dela uste dute Seaskako arduradunek. Auzapezaren programan ez zenez ikastola berriaren proiekturik agertzen, kosta egin zaie pausoa ematea, baina ikusi dute herriarentzat mesedegarri izango dela. Eraikinak zazpi gela berri izango ditu. Ikastola osoak 120 ikaslerentzat lekua izango

kolaboratzen duen.

EUSKAL GIROA SUSPERTZEN Angeluko ikastolako arduradunen obsesioetako bat herrian euskal giroa suspertzea da. “Olentzero, Inauteriak edo Integrazio Batzordearen aldeko Nesken Korrika bat antolatzen ditu ikastolak herrian. Nesken Korrikan, esate baterako, ikastolako

“Udalak egoera ulertu, eta eraikin berria egingo digu Ama Ikastolaren ondoan; LHko gelak ezarriko ditugu bertan. Uztailean hasiko dira lanak eta 2014ko irailean inauguratzeko moduan izango gara”.

EL AYUNTAMIENTO DE ANGELU PONDRÁ EL EDIFICIO El Ayuntamiento de Angelu iniciará en julio las obras de lo que será el edificio de Primaria de la ikastola de la localidad, que se inaugurará en septiembre del 2014. La ikastola pagará un alquiler por el uso del edificio. Esta fórmula supone la salida a la situación de precariedad en que se movían los alumnos de Primaria que recibían sus clases en aulas

jendearekin hasi, eta iaz ia 300 partaide izatera iritsi ginen. Inauteriekin ere gauza bera egin nahi dugu; ikastolak bere inauteria antolatu ordez, herriko festetan egiten den inauteri handiaren barruan sartuko gara euskalduntzeko”, erantsi du Philippek. Dagoeneko ari dira inauteri horiek prestatzen. Christine Etchepareborde da zuzendaria eta bera mintzatu zitzaigun gaiaz:

zatiak lantzen ari gara, musika eta dantza bereziki. Euskal inauterien itzulia egingo dugu”, esan du Christinek. Angelu (40.000 bizilagun inguru) oso zabala da eta auzo oso ezberdinak ditu. Ikastolak oso jatorri ezberdinetako ikasleak biltzen ditu. Gurasoen artean badira AEK-n euskara ikasten ari direnak eta badira baita ere Gexan

“Irakasle guztiak berriak gara aurten. Kasualitatea izan da. Pedagogi proiektu berri bat ari gara lantzen eta horren barruan garrantzia berezia du, noski, euskal kulturak. Familia ez euskaldunetako umeak dira gure gehienak eta euskal kultura gutxi ezagutzen dute. Inauteriak lantzen ari gara gela guztietan. Egonaldiak ere egingo ditugu gaiaren inguruan. Handienak hiru egun pasatzera joango dira Irisarriko Ondare Heziketa Zentrora eta txikiagoak Baigorriko Oronoz etxera, gaiaren inguruan animazio lan batzuk ezagutzera. Gela barruan gure ikusgarriaren

Alfarorekin ikastolan bertan astean bitan euskara ikasteko biltzen direnak ere. Christine baionarra da eta Angelun bizi da. Orain hamalau urte lehen alaba ikastolara ekarri zuenean gela bat bakarrik zegoen eta 12 haur. “Biarritz edo Baionako ikastolei ezer kendu gabe izugarri handitu da”, dio.•

“Olentzero, Inauteriak edo Integrazio Batzordearen aldeko Nesken Korrika bat antolatzen ditu ikastolak herrian”.

LA MAIRIE D’ANGLET ACCORDE UN BÂTIMENT prefabricadas. Uno de los objetivos de la ikastola es promover la cultura vasca en una localidad que desde hace siglo y medio apenas tiene población euskaldun y para ello este año se integrarán en el desfile de carnaval que el consistorio organiza en las fiestas de marzo. El espectáculo que prepara la ikastola será una síntesis del carnaval tradicional en Euskal Herria.

La mairie d’Angelu commencera en juillet les travaux du nouvel édifice qui abritera le primaire de l’ikastola et sera inauguré en septembre 2014. L’ikastola paiera un loyer pour l’occupation des locaux. Grâce à ce bâtiment, les élèves ne seront plus obligés de faire classe dans des préfabriqués. Un de ses objectifs étant de promouvoir la culture basque

dans une commune comptant actuellement très peu de bascophones, l’ikastola participera au carnaval organisé en mars par la mairie. Le spectacle que prépare l’ikastola est une synthèse du carnaval traditionnel du Pays Basque.

Ikastola197

15


Iñaki Lasa (Kontseilua): “Euskararen kontra egindako legea izan da” Nafarroako Parlamentutik Madrilera Lege Autonomikoa negoziatzera joan zirenean ez zen zonifikaziorik aurreikusten. Euskara ofiziala izan zedin nahi zuten lurralde osoan. Del Burgo izan omen zen eskua sartu zuena. 1985an argitaratu zuten herrialdea hiru zonaldetan banatzen zuen “Vascuearen Legea”. Legeak 25 urte bete ditu eta, izan duen eragina neurtu nahirik, Iñaki Lasa Euskararen Kontseiluko arduradunarekin eta Izaskun Arratibel NIEko lehendakariarekin mintzatu gara. zena bera, Ley del Vascuence, ez da gurea. Euskararen Legea beharko luke, baina terminoa asmo txarrez erabiltzen dute. Umiliaziotik gertu dagoen terminoa da, zahar usaina duena, beste garai batekoa. Eta guk ere ez diogu inoiz Euskararen Legea deitu”, hasi zaigu Iñaki Lasa, Euskararen Kontseiluko harreman politiko eta instituzionalen arduraduna. Iñaki Errotxapean jaio zen eta jaiotetxetik gertu egiten du lan egun, inoiz Matesa enpresa izandako eraikin erraldoian baititu bulegoak Euskararen Kontseiluak. Hiru eremu definitu zituen legeak. Zonalde euskaldunean ofiziala da euskara. Populazio multzo nagusia (Iruñeak Nafarroaren erdia biltzen du), ordea, zonalde mistoan bizi da eta hor euskara ez

“I

16

Ikastola197 · martxoa 2012

da ofiziala, nahiz eta gurasoek hala eskatzen badute, sare publikoan D eredua emateko eskubidea duten eta administrazioaren aurrean hainbat eskubide dituzten. Zonalde ez euskaldunean (Noaindik behera hasten da) sare publikoan ezin da euskaraz ikasi eta administrazioaren aurrean eskubideak oso mugatuak dira: testu bat euskaraz aurkezteko, esate baterako, itzulpena ere aurkeztu egin behar duzu. Legeak 25 urte bete ditu eta Iñaki Lasari balorazioa eskatu diogu. “Hogeita bost urteren buruan zatiketa areagotu egin du legeak. Azterketa sozio-linguistikoaren arabera, eskualde euskaldunetan euskalduntze prozesua EAEn baino sendoagoa izan da, herritarrek euskararen aldeko su edo grina erakutsi

%66,5 D EREDUAREN ALDE

dutelako. Eskualde mistoan ere D ereduaren aldeko apustua egin dute guraso askok, eta gaur ikasleen heren bat ari da euskaraz ikasketak egiten. Guraso horien meritua izugarria dela esan behar da, borroka askoren buruan lortu baitute eskubide hori. Zonalde ez euskaldunetan, aldiz, egoera larriagoa da. Ikastolek ekarpen izugarria egin dute

eskualde honetan, baina urteetan alegalak izan dira eta arazo handiak izan dituzte eta dituzte oraindik ere, inbertsioetarako laguntzak ukatzen zaizkielako, esate baterako. Lodosan Nafarroa Oinez egin zenean koordinatzaile izan nintzen eta badakit nik eskualde horretako ikastolak orain hamar bat urte nola zeuden”, esan digu.

2008an inkesta zabala egin zen Nafarroan, eta eman zituen emaitzen artean nabarmentzekoa da populazioaren %66,5 agertzen zela D eredua ematearen alde. Eremu ez euskaldunetan ere %60,8 agertzen zen aukera horren alde. “Gurasoei aukera hori emateko eskatu diogun bakoitzean UPNk bere boto kopurua gogoratuz erantzun izan digu. Baina ez da egia, beren boto emaileak ere askoz eskuzabalagoak baitira”, erantzun digu Iñaki Lasak. Kontseiluko arduradunaren ustez, hizkuntza politikak osoa izan behar du eta hezkuntzarekin eta kulturarekin batean administrazioa, arlo ekonomikoa, aisialdia, hedabideak eta beste

zenbait arlo landu behar ditu. “Zonifikazioaren auziaz gainera, legeari egiten diogu kritika hori da, ez dituela arlo guztiak aintzat hartzen. Batzuen ustez, legearen hutsune horiek mesedegarriak gerta zitezkeen, baina ez da hala gertatu; legearen irakurketa murriztailea egin dute beti”, erantsi du. Hogeita bost urteotan euskalgintzak gora egin du arlo batzuetan. “Legea ez da erabakitzailea, baina beste lege bat izan izan bagenu, hobeto egongo ginatekeela erakusten du horrek. Herritarren grinagatik egin da aurrera. Lege beraren azpian ere politika ezberdinak egin daitezke, eta UPNren azken urteak oso gogorrak izan dira. Euskarazko hedabideei diru-laguntzak ukatzeak ez du harreman zuzenik legearekin, legeak ez baitu horrelakorik esaten; aitzitik, kontrakoa esaten du, lagundu egin behar zaiela, baina UPNk beti pentsatu du euskararen normalizazioak bere proiektu politikoa oztopatuko zuela, arazo bat

izango zela. Hedabideek euskara garatzeaz gainera, informazioa ematen dute eta hori ez zaie gustatzen. Horrela bakarrik uler daiteke Euskalerria Irratiari oraindik emititzeko baimenik ez ematea edo ETBrekiko duten izua”, gogoratu du. 2000. urtean Sanzek Vascuencearen legea aldatuko zuela iragarri zuen

“Euskararen normalizazioari oztopoak jartzen jarraitzen dute. Etorkizun hurbilean gobernuaren kolorea aldatuko balitz eta euskaltzale eta abertzaleak agintera iritsiko balira, gai hau mahai gainean egongo da, seguru”. “Gurasoei aukera hori emateko eskatu diogun bakoitzean UPNk bere boto kopurua gogoratuz erantzun izan digu. Baina ez da egia, beren boto emaileak ere askoz eskuzabalagoak baitira”.

Izaskun Arratibel Nafarroako Ikastolen Elkarteko lehendakariak gogoratu digunez, “legeak gizartearen zerbitzura ez daudenean gizartea bera izaten da, erantzun gabe dauden premiei erantzun ahal izateko, bideak irekitzen eta ekimenak martxan jartzen hasten dena”. Hori da Nafarroan hezkuntzaren arloan euskararekin gertatzen ari dena. “Herrialde honetan gizarte ekimenetik jaio diren ikastolak ari dira legeak erantzun gabe utzitako premiari erantzuten, eta borondatearen, ilusioaren eta ahaleginaren poderioz ari dira egiten lan hori”. Arratibelek esan digunez, zorionak emateko ordua da. “Hogeita bost urteotan Administrazioak ez euskaldun direla-eta abandonatu dituen zonaldeetan euskaraz umeak hezteko lanean aritu diren guraso eta langileei zorionak emateko ordua da. Zorionak, bada, Argia, Zangoza, Tafalla, Erentzun, Arangoiti eta Ibaialde ikastolei eta baita, nola ez, AEK eta IKAri”.•

LA LEY DEL VASCUENCE CUMPLE 25 AÑOS Una encuesta socio-lingüística, realizada en el 2008, reflejaba que el 66% de la población navarra estaba a favor de la introducción del modelo D en la enseñanza y esta proporción alcanzaba el 60,8% también en la denominada zona no vascófona, cuando tan sólo las ikastolas están ofertando esa posibilidad y no sin problemas, en dicha zona. La Ley del Vascuence (la propia ley utiliza ese

aldatuko balitz eta euskaltzale eta abertzaleak agintera iritsiko balira, gai hau mahai gainean egongo da, seguru”, erantsi du. Iazko hauteskundeetan, esate baterako, PSNkoei galdetu omen zitzaien legearen inguruan zuten iritziaz eta “dirurik bada eta gurasoek eskatzen badute, zonalde ez euskaldunean ere D eredua sartzearen alde agertu ziren, baina ondoren UPNrekin ezkondu ziren”, dio Iñaki Lasak. Legearen 25 urteak gogoratzeko bideo bat egin zuen Kontseiluak eta ‘http://vimeo.com/search/vid eos/search:vascuencearen legea’n aurki daiteke.••

“Zorionak emateko ordua da”

IZASKUN ARRATIBEL, NAFARROAKO IKASTOLEN LEHENDAKARIA, TAFALLAKO NAFARROA OINEZ EGUNEAN. EUSKARAREN ALDE LANEAN ARI DIRENAK ZORIONAK ETA TXALOAK MEREZI DITUZTE.

‘VASCUENCEAREN LEGEA’K 25 URTE

PRENTSAURREKOKO ARGAZKIA: LEY DEL VASCUENCEK 25 URTE BETE DITU, MENDE URRENAREN UMILIAZIOA. LODOSAKO ETA SARTAGUDAKO IKASTOLAK BILDURIK IBAIZABAL SORTU ZUTEN. 2001EKO ARGAZKIAN, IBAIZABAL IKASTOLAKO LEHEN HARRIA JARRI ZEN EGUNEKOA.

IÑAKI LASA, EUSKARAREN KONTSEILUKO HARREMAN POLITIKO ETA INSTITUZIONALEN ARDURADUNA, IRUÑEAKO BULEGOAN.

nafarroa:

eta zonalde mistoa desagerraraziko zuela esan zuen, ez euskalduna zabaltzeko. “Asmo horiei aurre egin zion euskalgintzak eta 18 urtetik gorako nafarren ia 50.000 sinadura bildu genituen. Herri ekimen legegile bat egiteko 8.000 sinadura behar dira. Guk bagenekien lege hau aldatzeko gure ekimenak ez zuela balio, lege organiko baten ondorio delako, baina Parlamentuan gaiaz hitz egitera behartu nahi genituen. Atzera egin zuten, baina euskararen normalizazioari oztopoak jartzen jarraitzen dute. Etorkizun hurbilean gobernuaren kolorea

LA LEY DEL VASCUENCE A 25 ANS término rancio, para diferenciarse del movimiento de normalización del euskara) no sólo ha contribuido a la diferenciación de las zonas durante estos 25 años, sino que ha quedado muy corta en otros ámbitos de la normalización de la lengua, cuando no ha ofrecido una lectura restringida u obstaculizadora. Iñaki Lasa, del Consejo del Euskara, e Izaskun Arratibel, Presidenta de NIE, hacen un balance de la ley.

Une enquête sociolinguistique réalisée en 2008 montre que 66% de la population navarraise souhaite l’introduction du modèle D (immersif) dans l’enseignement, cette proportion atteignant 60,8% dans la zone qualifiée de non bascophone, zone où seules les ikastola proposent ce type d’enseignement et non sans difficulté. Non seulement la Ley del

Vascuence (cette loi-même qui utilise ce terme pour se différencier du mouvement de normalisation de l’euskara) n’a pas permis d’avancées significatives pour l’euskara mais a en plus souvent été interprétée de façon restrictive. Iñaki Lasa, du Conseil de l’Euskara, et Izaskun Arratibel, Présidente de NIE, font un bilan de cette loi.

Ikastola197

17


Iñaki Lasa (Kontseilua): “Euskararen kontra egindako legea izan da” Nafarroako Parlamentutik Madrilera Lege Autonomikoa negoziatzera joan zirenean ez zen zonifikaziorik aurreikusten. Euskara ofiziala izan zedin nahi zuten lurralde osoan. Del Burgo izan omen zen eskua sartu zuena. 1985an argitaratu zuten herrialdea hiru zonaldetan banatzen zuen “Vascuearen Legea”. Legeak 25 urte bete ditu eta, izan duen eragina neurtu nahirik, Iñaki Lasa Euskararen Kontseiluko arduradunarekin eta Izaskun Arratibel NIEko lehendakariarekin mintzatu gara. zena bera, Ley del Vascuence, ez da gurea. Euskararen Legea beharko luke, baina terminoa asmo txarrez erabiltzen dute. Umiliaziotik gertu dagoen terminoa da, zahar usaina duena, beste garai batekoa. Eta guk ere ez diogu inoiz Euskararen Legea deitu”, hasi zaigu Iñaki Lasa, Euskararen Kontseiluko harreman politiko eta instituzionalen arduraduna. Iñaki Errotxapean jaio zen eta jaiotetxetik gertu egiten du lan egun, inoiz Matesa enpresa izandako eraikin erraldoian baititu bulegoak Euskararen Kontseiluak. Hiru eremu definitu zituen legeak. Zonalde euskaldunean ofiziala da euskara. Populazio multzo nagusia (Iruñeak Nafarroaren erdia biltzen du), ordea, zonalde mistoan bizi da eta hor euskara ez

“I

16

Ikastola197 · martxoa 2012

da ofiziala, nahiz eta gurasoek hala eskatzen badute, sare publikoan D eredua emateko eskubidea duten eta administrazioaren aurrean hainbat eskubide dituzten. Zonalde ez euskaldunean (Noaindik behera hasten da) sare publikoan ezin da euskaraz ikasi eta administrazioaren aurrean eskubideak oso mugatuak dira: testu bat euskaraz aurkezteko, esate baterako, itzulpena ere aurkeztu egin behar duzu. Legeak 25 urte bete ditu eta Iñaki Lasari balorazioa eskatu diogu. “Hogeita bost urteren buruan zatiketa areagotu egin du legeak. Azterketa sozio-linguistikoaren arabera, eskualde euskaldunetan euskalduntze prozesua EAEn baino sendoagoa izan da, herritarrek euskararen aldeko su edo grina erakutsi

%66,5 D EREDUAREN ALDE

dutelako. Eskualde mistoan ere D ereduaren aldeko apustua egin dute guraso askok, eta gaur ikasleen heren bat ari da euskaraz ikasketak egiten. Guraso horien meritua izugarria dela esan behar da, borroka askoren buruan lortu baitute eskubide hori. Zonalde ez euskaldunetan, aldiz, egoera larriagoa da. Ikastolek ekarpen izugarria egin dute

eskualde honetan, baina urteetan alegalak izan dira eta arazo handiak izan dituzte eta dituzte oraindik ere, inbertsioetarako laguntzak ukatzen zaizkielako, esate baterako. Lodosan Nafarroa Oinez egin zenean koordinatzaile izan nintzen eta badakit nik eskualde horretako ikastolak orain hamar bat urte nola zeuden”, esan digu.

2008an inkesta zabala egin zen Nafarroan, eta eman zituen emaitzen artean nabarmentzekoa da populazioaren %66,5 agertzen zela D eredua ematearen alde. Eremu ez euskaldunetan ere %60,8 agertzen zen aukera horren alde. “Gurasoei aukera hori emateko eskatu diogun bakoitzean UPNk bere boto kopurua gogoratuz erantzun izan digu. Baina ez da egia, beren boto emaileak ere askoz eskuzabalagoak baitira”, erantzun digu Iñaki Lasak. Kontseiluko arduradunaren ustez, hizkuntza politikak osoa izan behar du eta hezkuntzarekin eta kulturarekin batean administrazioa, arlo ekonomikoa, aisialdia, hedabideak eta beste

zenbait arlo landu behar ditu. “Zonifikazioaren auziaz gainera, legeari egiten diogu kritika hori da, ez dituela arlo guztiak aintzat hartzen. Batzuen ustez, legearen hutsune horiek mesedegarriak gerta zitezkeen, baina ez da hala gertatu; legearen irakurketa murriztailea egin dute beti”, erantsi du. Hogeita bost urteotan euskalgintzak gora egin du arlo batzuetan. “Legea ez da erabakitzailea, baina beste lege bat izan izan bagenu, hobeto egongo ginatekeela erakusten du horrek. Herritarren grinagatik egin da aurrera. Lege beraren azpian ere politika ezberdinak egin daitezke, eta UPNren azken urteak oso gogorrak izan dira. Euskarazko hedabideei diru-laguntzak ukatzeak ez du harreman zuzenik legearekin, legeak ez baitu horrelakorik esaten; aitzitik, kontrakoa esaten du, lagundu egin behar zaiela, baina UPNk beti pentsatu du euskararen normalizazioak bere proiektu politikoa oztopatuko zuela, arazo bat

izango zela. Hedabideek euskara garatzeaz gainera, informazioa ematen dute eta hori ez zaie gustatzen. Horrela bakarrik uler daiteke Euskalerria Irratiari oraindik emititzeko baimenik ez ematea edo ETBrekiko duten izua”, gogoratu du. 2000. urtean Sanzek Vascuencearen legea aldatuko zuela iragarri zuen

“Euskararen normalizazioari oztopoak jartzen jarraitzen dute. Etorkizun hurbilean gobernuaren kolorea aldatuko balitz eta euskaltzale eta abertzaleak agintera iritsiko balira, gai hau mahai gainean egongo da, seguru”. “Gurasoei aukera hori emateko eskatu diogun bakoitzean UPNk bere boto kopurua gogoratuz erantzun izan digu. Baina ez da egia, beren boto emaileak ere askoz eskuzabalagoak baitira”.

Izaskun Arratibel Nafarroako Ikastolen Elkarteko lehendakariak gogoratu digunez, “legeak gizartearen zerbitzura ez daudenean gizartea bera izaten da, erantzun gabe dauden premiei erantzun ahal izateko, bideak irekitzen eta ekimenak martxan jartzen hasten dena”. Hori da Nafarroan hezkuntzaren arloan euskararekin gertatzen ari dena. “Herrialde honetan gizarte ekimenetik jaio diren ikastolak ari dira legeak erantzun gabe utzitako premiari erantzuten, eta borondatearen, ilusioaren eta ahaleginaren poderioz ari dira egiten lan hori”. Arratibelek esan digunez, zorionak emateko ordua da. “Hogeita bost urteotan Administrazioak ez euskaldun direla-eta abandonatu dituen zonaldeetan euskaraz umeak hezteko lanean aritu diren guraso eta langileei zorionak emateko ordua da. Zorionak, bada, Argia, Zangoza, Tafalla, Erentzun, Arangoiti eta Ibaialde ikastolei eta baita, nola ez, AEK eta IKAri”.•

LA LEY DEL VASCUENCE CUMPLE 25 AÑOS Una encuesta socio-lingüística, realizada en el 2008, reflejaba que el 66% de la población navarra estaba a favor de la introducción del modelo D en la enseñanza y esta proporción alcanzaba el 60,8% también en la denominada zona no vascófona, cuando tan sólo las ikastolas están ofertando esa posibilidad y no sin problemas, en dicha zona. La Ley del Vascuence (la propia ley utiliza ese

aldatuko balitz eta euskaltzale eta abertzaleak agintera iritsiko balira, gai hau mahai gainean egongo da, seguru”, erantsi du. Iazko hauteskundeetan, esate baterako, PSNkoei galdetu omen zitzaien legearen inguruan zuten iritziaz eta “dirurik bada eta gurasoek eskatzen badute, zonalde ez euskaldunean ere D eredua sartzearen alde agertu ziren, baina ondoren UPNrekin ezkondu ziren”, dio Iñaki Lasak. Legearen 25 urteak gogoratzeko bideo bat egin zuen Kontseiluak eta ‘http://vimeo.com/search/vid eos/search:vascuencearen legea’n aurki daiteke.••

“Zorionak emateko ordua da”

IZASKUN ARRATIBEL, NAFARROAKO IKASTOLEN LEHENDAKARIA, TAFALLAKO NAFARROA OINEZ EGUNEAN. EUSKARAREN ALDE LANEAN ARI DIRENAK ZORIONAK ETA TXALOAK MEREZI DITUZTE.

‘VASCUENCEAREN LEGEA’K 25 URTE

PRENTSAURREKOKO ARGAZKIA: LEY DEL VASCUENCEK 25 URTE BETE DITU, MENDE URRENAREN UMILIAZIOA. LODOSAKO ETA SARTAGUDAKO IKASTOLAK BILDURIK IBAIZABAL SORTU ZUTEN. 2001EKO ARGAZKIAN, IBAIZABAL IKASTOLAKO LEHEN HARRIA JARRI ZEN EGUNEKOA.

IÑAKI LASA, EUSKARAREN KONTSEILUKO HARREMAN POLITIKO ETA INSTITUZIONALEN ARDURADUNA, IRUÑEAKO BULEGOAN.

nafarroa:

eta zonalde mistoa desagerraraziko zuela esan zuen, ez euskalduna zabaltzeko. “Asmo horiei aurre egin zion euskalgintzak eta 18 urtetik gorako nafarren ia 50.000 sinadura bildu genituen. Herri ekimen legegile bat egiteko 8.000 sinadura behar dira. Guk bagenekien lege hau aldatzeko gure ekimenak ez zuela balio, lege organiko baten ondorio delako, baina Parlamentuan gaiaz hitz egitera behartu nahi genituen. Atzera egin zuten, baina euskararen normalizazioari oztopoak jartzen jarraitzen dute. Etorkizun hurbilean gobernuaren kolorea

LA LEY DEL VASCUENCE A 25 ANS término rancio, para diferenciarse del movimiento de normalización del euskara) no sólo ha contribuido a la diferenciación de las zonas durante estos 25 años, sino que ha quedado muy corta en otros ámbitos de la normalización de la lengua, cuando no ha ofrecido una lectura restringida u obstaculizadora. Iñaki Lasa, del Consejo del Euskara, e Izaskun Arratibel, Presidenta de NIE, hacen un balance de la ley.

Une enquête sociolinguistique réalisée en 2008 montre que 66% de la population navarraise souhaite l’introduction du modèle D (immersif) dans l’enseignement, cette proportion atteignant 60,8% dans la zone qualifiée de non bascophone, zone où seules les ikastola proposent ce type d’enseignement et non sans difficulté. Non seulement la Ley del

Vascuence (cette loi-même qui utilise ce terme pour se différencier du mouvement de normalisation de l’euskara) n’a pas permis d’avancées significatives pour l’euskara mais a en plus souvent été interprétée de façon restrictive. Iñaki Lasa, du Conseil de l’Euskara, et Izaskun Arratibel, Présidente de NIE, font un bilan de cette loi.

Ikastola197

17


publierreportajea

iks

ERRIA EKARRI B , A R R A H TORI ZA oxean Urbieta J

onen e, aitona-am hartu gab k ri ra o b ixteko den autoko atea 1. Gurasoen abiatu zen Mattin. goa… kaldean. sartu zen su ar dizkizuet. Lehenen . ka baserrira tu es as n eh ak b ar n a to an et ai a n em zio iste Korrik ona, bi alb tin –moztu na. Bi al–Aitona, am on lehendabizi, Mat Arratsalde on, amo inutu e m a. ld n zp on, aito –Arratsa uela za i Arratsalde zuet. Lehenengoa, d –Barkatu. ki behar diz biste eman a. Eta bigarrena… el d i as arnasa. h a ud hartu zuen etik, sakon da: bazkaltzen ari nin rr au tu ai rr a ja o ag en it su arrantzit 2. Hitz eg zion askoz ere g ri zait. –Bigarrena enbiziko hortza ero eki aho hori –eskatu ir h a le et e ir a n n o a, oz h tzel izango? Zat alaiena es –Ez da egia irribarrerik z, u d al b oa za amonak. antzera ah ortik krokodiloen pagetiak h Mattinek, faritako es nak. A . n u iz za aito ditu kaini zien. zer-nolako zuloa gel zion txantxa artean A an –Ene bada! al izango dituzu –es Perez saah n bildu eta Mattizurrupatu zapi batea en zi za i rt o az h , ar in an ra itzultze apean –jak auean, etxe jarriko diot almoad . 3. –Gaur g i ek ar n o K alekume gutx gutxoari? sa z re e P – amari zer aldetu zure halakoa. G ortz bat erortzen zih egiten zuen zean. oit tzaion bak si berria zen Mattinen irit Sukaldera zuen: ei alaxe esan ama, eta h ako ohitura da haurr et Joan an S –Herri hon k hortza eroritako tara botatzea. gaueko su sutara botatzeko –Eta hortza zko hitz batzuk ia unean mag dira –jarraitu r a h e b esan ak. zuen aiton z berria azk ahort –Horrela, da –amaitu zuen n e tz ra e rrago at . amonak amak en Mattinen ogoan zitu harra eta ekarri g ik d in ra za 4. O “Tori hitz haiek: magiazko , iste samar ilun eta tr u zuen. berria.” et p ko , ea rt to ord Mattinek, oparia nahi zuela ai hitz egin xo en sagutxoar ito –amona zen go an gaueko ik –Entzun, tx lehen hortza San Jo tzen hasra e re ziona–. Zu duzu, eta, berria at opari eder ko ut sutara bota n, neuk egingo diz ea ez bada. b ea ten zaizun ena bezain ona. Ho bat. Saguar z koa. “Hort u zen muti ala. Neuit d el g r o ola edo h 5. Pentsak ehar dut n iot. Eta bat lortu b gutxoari ipiniko d tara sa su ez e, er ab P g a tu re or kontura bestea, in . t” galbotako du da San Joan sua? – n –Noiz pizte zkati mutikoak. – ke detu zuen ra. Bi lo eginda, etzi za –Zorteko on aitonak. zi jakinarazi orduan –Mattinek ez e, –Konform i pentsatu behar izan g zuen gehie ko dut hortza, hitz ota –. Sutara b aten ditudan bitar es e ak ar o ik en ag m ai m b rain, zuen tean. Eta o noa animaliak bisira kin, ukuilu tatzera. attinek bila o zekien M 6. Ondotx n hasi. no ri eroritako keta lanak to zaharra tean. as o ik rr e Bas elar ar itu zuen b ziahortza aurk tu zuen altxor pre kuta Patrikan ez i eratzen ar tua. primeran at a n la p ko Bururatuta ata, eta txoarena b zitzaion. itut. Sagu d o g an iz “Bi opari tea”. inikoa bes amonak eg ari erorizulita, ber n, etxera it , inori ezer esan ta ar h au 7. G orde zuen adapean g u eta almo ild b n ea atu. zapitxo bat dirurik top ortz-biltako hortza oparirik, ez zitzaion sagutxo h ez en zu si , ez it ir ea a gabe. rd te o is , n b en al goizea Hurrengo rtza sutara botako zu arko dut”. ait, ho obatu beh


publierreportajea

iks

ERRIA EKARRI B , A R R A H TORI ZA oxean Urbieta J

onen e, aitona-am hartu gab k ri ra o b ixteko den autoko atea 1. Gurasoen abiatu zen Mattin. goa… kaldean. sartu zen su ar dizkizuet. Lehenen . ka baserrira tu es as n eh ak b ar n a to an et ai a n em zio iste Korrik ona, bi alb tin –moztu na. Bi al–Aitona, am on lehendabizi, Mat Arratsalde on, amo inutu e m a. ld n zp on, aito –Arratsa uela za i Arratsalde zuet. Lehenengoa, d –Barkatu. ki behar diz biste eman a. Eta bigarrena… el d i as arnasa. h a ud hartu zuen etik, sakon da: bazkaltzen ari nin rr au tu ai rr a ja o ag en it su arrantzit 2. Hitz eg zion askoz ere g ri zait. –Bigarrena enbiziko hortza ero eki aho hori –eskatu ir h a le et e ir a n n o a, oz h tzel izango? Zat alaiena es –Ez da egia irribarrerik z, u d al b oa za amonak. antzera ah ortik krokodiloen pagetiak h Mattinek, faritako es nak. A . n u iz za aito ditu kaini zien. zer-nolako zuloa gel zion txantxa artean A an –Ene bada! al izango dituzu –es Perez saah n bildu eta Mattizurrupatu zapi batea en zi za i rt o az h , ar in an ra itzultze apean –jak auean, etxe jarriko diot almoad . 3. –Gaur g i ek ar n o K alekume gutx gutxoari? sa z re e P – amari zer aldetu zure halakoa. G ortz bat erortzen zih egiten zuen zean. oit tzaion bak si berria zen Mattinen irit Sukaldera zuen: ei alaxe esan ama, eta h ako ohitura da haurr et Joan an S –Herri hon k hortza eroritako tara botatzea. gaueko su sutara botatzeko –Eta hortza zko hitz batzuk ia unean mag dira –jarraitu r a h e b esan ak. zuen aiton z berria azk ahort –Horrela, da –amaitu zuen n e tz ra e rrago at . amonak amak en Mattinen ogoan zitu harra eta ekarri g ik d in ra za 4. O “Tori hitz haiek: magiazko , iste samar ilun eta tr u zuen. berria.” et p ko , ea rt to ord Mattinek, oparia nahi zuela ai hitz egin xo en sagutxoar ito –amona zen go an gaueko ik –Entzun, tx lehen hortza San Jo tzen hasra e re ziona–. Zu duzu, eta, berria at opari eder ko ut sutara bota n, neuk egingo diz ea ez bada. b ea ten zaizun ena bezain ona. Ho bat. Saguar z koa. “Hort u zen muti ala. Neuit d el g r o ola edo h 5. Pentsak ehar dut n iot. Eta bat lortu b gutxoari ipiniko d tara sa su ez e, er ab P g a tu re or kontura bestea, in . t” galbotako du da San Joan sua? – n –Noiz pizte zkati mutikoak. – ke detu zuen ra. Bi lo eginda, etzi za –Zorteko on aitonak. zi jakinarazi orduan –Mattinek ez e, –Konform i pentsatu behar izan g zuen gehie ko dut hortza, hitz ota –. Sutara b aten ditudan bitar es e ak ar o ik en ag m ai m b rain, zuen tean. Eta o noa animaliak bisira kin, ukuilu tatzera. attinek bila o zekien M 6. Ondotx n hasi. no ri eroritako keta lanak to zaharra tean. as o ik rr e Bas elar ar itu zuen b ziahortza aurk tu zuen altxor pre kuta Patrikan ez i eratzen ar tua. primeran at a n la p ko Bururatuta ata, eta txoarena b zitzaion. itut. Sagu d o g an iz “Bi opari tea”. inikoa bes amonak eg ari erorizulita, ber n, etxera it , inori ezer esan ta ar h au 7. G orde zuen adapean g u eta almo ild b n ea atu. zapitxo bat dirurik top ortz-biltako hortza oparirik, ez zitzaion sagutxo h ez en zu si , ez it ir ea a gabe. rd te o is , n b en al goizea Hurrengo rtza sutara botako zu arko dut”. ait, ho obatu beh


d a u l e k f uei r u s eak jarr ango aipena em

lt ZARAUZKO ITSASOA APROPOSA DA SURF UDALEKUAK ANTOLATZEKO. BAINA BADIRA IKASTOLEN ELKARTEAK ANTOLATUTAKO HAINBAT UDALEKU MOTA. INFORMAZIOA ESKURA DUZU, ALDIZKARIAREKIN BATERA DOAKIZUN ESKU PROGRAMAN. IZEN EMATEA, MARTXOAREN 9TIK AURRERA, WEB ORRIAN.

Ais ial

ld a T i d

euskaraz

n e t r u a die

>>> >>> 20

Ikastola197 · martxoa 2012

dako oporrak irudikatzen dituen irudi bakar bat aukeratzeko eskatuz gero, gure ikasle gehienek hondartza bat marraztuko lukete olatuekin eta olatuen gainean taula bat, halakoxea baita surfak gazteen artean eragiten duen lilura. Irudi hori errealitate bihurtzeko aukera eskaini nahi die gure ikasleei Ikastolen Elkarteko Aisialdi Taldeak. “Joan den urtean egin genuen lehen saiakera Zutundu surf eskolarekin batera eta izugarrizko erantzuna izan genuen, ehun ikasletik gora pasatu baitziren udalekuetatik”, hasi zaigu kontatzen Nagore Amondarain, Aisialdi Taldearen arduraduna. Euskaraz osorik ematen den udaleku bakarra da. Astebeteko bost txanda antolatuko dituzte. “Surfean dabilen jendea etorri zen iaz eta taula bat inoiz hartu gabekoa ere bai. Bakoitzaren mailaren

lantzen da, gaubelak egiten dira. Azken gauean, esate baterako, barbakoa bat egiten dugu. Musika jartzera etortzen da jendea. Lekua ere aproposa da, Igerain aterpetxearen ondoan dagoen Etxe Txikia eraikina uzten baitigute. Otorduak bakarrik egiten ditugu aterpetxean. Surflari ezagunak ere ekartzen ditugu hitzaldiak ematera”, dio Iñigo Lezaun Zutunduko beste arduradunak. Ostalaritza eta Turismo ikasketak egin zituen, eta

U

Udako eskaintzaren IZEN

arabera antolatu genituen txanda bakoitzean taldeak. Bi orduko surf saioak egiten ditugu egunero, baina egunean zehar kirol honen sorrera eta historia eta, nolabait esateko, filosofia ere lantzen ditugu, surfaren industriak bultzatzen duen marken morrontzatik aldendu, eta funtsezkoena izadiarekiko harremana sendotzeko bide bat dela erakusten baitiegu, hain zuzen ere surfak kirol gutxik bezala ematen baitu izadiaren altzoan bizi garen bizipena”, dio Txomin Magdalena Zutundu surf eskolako kideak.

Arteari eta sorkuntzari tarte handiak eskaintzen dizkiete udalekuan eta tailerrak antolatzen dituzte. “Patineteak fabrikatzen ditugu, taulak konpontzen ikasteko tailerrak antolatzen ditugu, antzerkia

EMATEA, martxoaren 9an, ab ian

Ikastola197

21


d a u l e k f uei r u s eak jarr ango aipena em

lt ZARAUZKO ITSASOA APROPOSA DA SURF UDALEKUAK ANTOLATZEKO. BAINA BADIRA IKASTOLEN ELKARTEAK ANTOLATUTAKO HAINBAT UDALEKU MOTA. INFORMAZIOA ESKURA DUZU, ALDIZKARIAREKIN BATERA DOAKIZUN ESKU PROGRAMAN. IZEN EMATEA, MARTXOAREN 9TIK AURRERA, WEB ORRIAN.

Ais ial

ld a T i d

euskaraz

n e t r u a die

>>> >>> 20

Ikastola197 · martxoa 2012

dako oporrak irudikatzen dituen irudi bakar bat aukeratzeko eskatuz gero, gure ikasle gehienek hondartza bat marraztuko lukete olatuekin eta olatuen gainean taula bat, halakoxea baita surfak gazteen artean eragiten duen lilura. Irudi hori errealitate bihurtzeko aukera eskaini nahi die gure ikasleei Ikastolen Elkarteko Aisialdi Taldeak. “Joan den urtean egin genuen lehen saiakera Zutundu surf eskolarekin batera eta izugarrizko erantzuna izan genuen, ehun ikasletik gora pasatu baitziren udalekuetatik”, hasi zaigu kontatzen Nagore Amondarain, Aisialdi Taldearen arduraduna. Euskaraz osorik ematen den udaleku bakarra da. Astebeteko bost txanda antolatuko dituzte. “Surfean dabilen jendea etorri zen iaz eta taula bat inoiz hartu gabekoa ere bai. Bakoitzaren mailaren

lantzen da, gaubelak egiten dira. Azken gauean, esate baterako, barbakoa bat egiten dugu. Musika jartzera etortzen da jendea. Lekua ere aproposa da, Igerain aterpetxearen ondoan dagoen Etxe Txikia eraikina uzten baitigute. Otorduak bakarrik egiten ditugu aterpetxean. Surflari ezagunak ere ekartzen ditugu hitzaldiak ematera”, dio Iñigo Lezaun Zutunduko beste arduradunak. Ostalaritza eta Turismo ikasketak egin zituen, eta

U

Udako eskaintzaren IZEN

arabera antolatu genituen txanda bakoitzean taldeak. Bi orduko surf saioak egiten ditugu egunero, baina egunean zehar kirol honen sorrera eta historia eta, nolabait esateko, filosofia ere lantzen ditugu, surfaren industriak bultzatzen duen marken morrontzatik aldendu, eta funtsezkoena izadiarekiko harremana sendotzeko bide bat dela erakusten baitiegu, hain zuzen ere surfak kirol gutxik bezala ematen baitu izadiaren altzoan bizi garen bizipena”, dio Txomin Magdalena Zutundu surf eskolako kideak.

Arteari eta sorkuntzari tarte handiak eskaintzen dizkiete udalekuan eta tailerrak antolatzen dituzte. “Patineteak fabrikatzen ditugu, taulak konpontzen ikasteko tailerrak antolatzen ditugu, antzerkia

EMATEA, martxoaren 9an, ab ian

Ikastola197

21


euskaraz

mila lanetan ibili ondoren Sukaldaritza eskola bateko irakaslea da. Snowboarda da bere espezialitatea, eta kirol horretako udalekuak antolatu izan ditu Pirinioetan eta Alpeetan. Txomin Magdalena, aldiz, HHko irakaslea da eta Ikastolen Elkarteko aisialdi proiektuan hezitzaile ibilitakoa.

EUSKAL HERRI OSOTIK Gazteen jatorria ere oso zabala izan zen iaz. Gasteizko ordezkari asko zeuden, nafarrak ere nahikotxo, Ipar Euskal Herriko batzuk ere bai, Ezkerraldekoak… Euskal Herri osoko gazteak pasatu ziren Zarauztik. Zutundu surf eskola, berriz, Durangaldean jaio zen eta lokal propioa dute Zarautzen. “Zarauzko Surf Eskola aspaldi hasi zen euskara eta surfa uztartzen eta sekulako lana egin dute, baina surf eskola pare bat orduko klaseak

22

ematen dituzte. Guk beste pauso bat eman dugu udalekuekin”, dio du Txominek. Beste hainbat proiektu ere ari dira lantzen Zutundukoak. “Aurten, esate baterako, Aste Santua inguruan Euskal Herritik Irlandara 15 neskamutileko taldea eraman nahi dugu hango beste hamabost gazterekin astebete igarotzeko. Surfa praktikatu eta kultur trukeak egitea da helburua. Abuztuan hango hamabost gazteak etorriko lirateke Zarautzera. Gazteen artean proiektuen lehiaketa bat egingo da eta irabazleak joango dira Irlandara. Egonaldia Lahinch-en egingo da, John McCarty surflari famatuaren eskolan. Aisialdi Taldearen laguntzarekin antolatuko

ARGAZKIETAN, JUNE EROSTARBE, AINARA AYMAT, ALEX ARANBURU ETA MIKEL USANDIZAGA (ZARAUZKO IKASTOLAKO IKASLEAK) JULEN ORMAETXEA MONITOREAREKIN. TXOMIN MAGDALENA, IÑIGO LEZAUN ETA NAGORE AMONDARAIN, ANTOLATZAILEAK.

lt

“Funtsezkoena izadiarekiko harremana sendotzeko bide bat dela erakusten baitiegu, hain zuzen ere surfak kirol gutxik bezala ematen baitu izadiaren altzoan bizi garen bizipena”. “Patineteak fabrikatzen ditugu, taulak konpontzen ikasteko tailerrak antolatzen ditugu, antzerkia lantzen da, gaubelak egiten dira”.

dugu ekintza hori”, erantsi du. Nagore Amondarainek gogoratu duenez, “2007an sortu genituen Gazte Egonaldiak, ikusentzunezkoen ingurukoez gozatzeko, nerabeek gustuen araberako aukerak izan zitzaten, surfaren esparrua esploratzera ausartu ziren. Txanda bakoitzean bi begirale, zuzendari bat eta klaseak emateaz eta ekintzez arduratzen diren pare bat arduradun erabiltzen

ditugu; guztira sei laguneko talde bat. Beldur ginen neska gutxi agertuko ote zen, baina ia erdiak neskak izan ziren. Badirudi oreka kontuetan neskok gaitasun handia dugula, bizitzako esparru gehienetan bezala”, umorez dio Nagorek. 10-14 urteko eta 1418koak txandak antolatuko dira. zutundu.com eta aisialdia.ikastola.net webguneetan ikus daitezke iazko udalekuei buruzko bideoak.•

PARA VIVIR EL SURF DESDE DENTRO

VIVRE LE SURF DE L’INTÉRIEUR

Ikastolen Elkartea y la escuela de surf Zutundu organizarán en Zarautz estancias de una semana para que los alumnos de las ikastolas puedan vivir este deporte desde dentro. Los responsables de la iniciativa consideran que, más allá de la industria y de las marcas que se han desarrollado en torno a este deporte, el surf se basa en una filosofía que nos remite a una relación casi íntima con la naturaleza. La estancia tendrá lugar en un casa anexa a la residencia Igerain y contará con talleres de skate y de teatro y recibirán visitas de conocidos surferos de la localidad.

Ikastolen Elkartea et l’école de surf Zutundu organisent des séjours d’une semaine à Zarautz pour que les élèves de l’ikastola appréhendent cette discipline de l’intérieur. Les responsables du projet considèrent qu’au-delà de l’industrie et des marques véhiculées par ce sport, le surf se base sur une philosophie qui nous lie quasi intimement à la nature. Le séjour se déroulera dans un bâtiment annexe à la résidence Igerain et comptera des ateliers de skate et de théâtre. Des surfeurs réputés de la localité rendront également visite.

Ikastola197 · martxoa 2012


euskaraz

mila lanetan ibili ondoren Sukaldaritza eskola bateko irakaslea da. Snowboarda da bere espezialitatea, eta kirol horretako udalekuak antolatu izan ditu Pirinioetan eta Alpeetan. Txomin Magdalena, aldiz, HHko irakaslea da eta Ikastolen Elkarteko aisialdi proiektuan hezitzaile ibilitakoa.

EUSKAL HERRI OSOTIK Gazteen jatorria ere oso zabala izan zen iaz. Gasteizko ordezkari asko zeuden, nafarrak ere nahikotxo, Ipar Euskal Herriko batzuk ere bai, Ezkerraldekoak… Euskal Herri osoko gazteak pasatu ziren Zarauztik. Zutundu surf eskola, berriz, Durangaldean jaio zen eta lokal propioa dute Zarautzen. “Zarauzko Surf Eskola aspaldi hasi zen euskara eta surfa uztartzen eta sekulako lana egin dute, baina surf eskola pare bat orduko klaseak

22

ematen dituzte. Guk beste pauso bat eman dugu udalekuekin”, dio du Txominek. Beste hainbat proiektu ere ari dira lantzen Zutundukoak. “Aurten, esate baterako, Aste Santua inguruan Euskal Herritik Irlandara 15 neskamutileko taldea eraman nahi dugu hango beste hamabost gazterekin astebete igarotzeko. Surfa praktikatu eta kultur trukeak egitea da helburua. Abuztuan hango hamabost gazteak etorriko lirateke Zarautzera. Gazteen artean proiektuen lehiaketa bat egingo da eta irabazleak joango dira Irlandara. Egonaldia Lahinch-en egingo da, John McCarty surflari famatuaren eskolan. Aisialdi Taldearen laguntzarekin antolatuko

ARGAZKIETAN, JUNE EROSTARBE, AINARA AYMAT, ALEX ARANBURU ETA MIKEL USANDIZAGA (ZARAUZKO IKASTOLAKO IKASLEAK) JULEN ORMAETXEA MONITOREAREKIN. TXOMIN MAGDALENA, IÑIGO LEZAUN ETA NAGORE AMONDARAIN, ANTOLATZAILEAK.

lt

“Funtsezkoena izadiarekiko harremana sendotzeko bide bat dela erakusten baitiegu, hain zuzen ere surfak kirol gutxik bezala ematen baitu izadiaren altzoan bizi garen bizipena”. “Patineteak fabrikatzen ditugu, taulak konpontzen ikasteko tailerrak antolatzen ditugu, antzerkia lantzen da, gaubelak egiten dira”.

dugu ekintza hori”, erantsi du. Nagore Amondarainek gogoratu duenez, “2007an sortu genituen Gazte Egonaldiak, ikusentzunezkoen ingurukoez gozatzeko, nerabeek gustuen araberako aukerak izan zitzaten, surfaren esparrua esploratzera ausartu ziren. Txanda bakoitzean bi begirale, zuzendari bat eta klaseak emateaz eta ekintzez arduratzen diren pare bat arduradun erabiltzen

ditugu; guztira sei laguneko talde bat. Beldur ginen neska gutxi agertuko ote zen, baina ia erdiak neskak izan ziren. Badirudi oreka kontuetan neskok gaitasun handia dugula, bizitzako esparru gehienetan bezala”, umorez dio Nagorek. 10-14 urteko eta 1418koak txandak antolatuko dira. zutundu.com eta aisialdia.ikastola.net webguneetan ikus daitezke iazko udalekuei buruzko bideoak.•

PARA VIVIR EL SURF DESDE DENTRO

VIVRE LE SURF DE L’INTÉRIEUR

Ikastolen Elkartea y la escuela de surf Zutundu organizarán en Zarautz estancias de una semana para que los alumnos de las ikastolas puedan vivir este deporte desde dentro. Los responsables de la iniciativa consideran que, más allá de la industria y de las marcas que se han desarrollado en torno a este deporte, el surf se basa en una filosofía que nos remite a una relación casi íntima con la naturaleza. La estancia tendrá lugar en un casa anexa a la residencia Igerain y contará con talleres de skate y de teatro y recibirán visitas de conocidos surferos de la localidad.

Ikastolen Elkartea et l’école de surf Zutundu organisent des séjours d’une semaine à Zarautz pour que les élèves de l’ikastola appréhendent cette discipline de l’intérieur. Les responsables du projet considèrent qu’au-delà de l’industrie et des marques véhiculées par ce sport, le surf se base sur une philosophie qui nous lie quasi intimement à la nature. Le séjour se déroulera dans un bâtiment annexe à la résidence Igerain et comptera des ateliers de skate et de théâtre. Des surfeurs réputés de la localité rendront également visite.

Ikastola197 · martxoa 2012



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.