JAARVERSLAG HOGESCHOOL UTRECHT 2009
2009
INHOUDSOPGAVE
TEN GELEIDE
4
BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
6
1_ STUDENTEN
14
2_ O NDERWIJS
30
3_ O NDERZOEK
48
4_ kennis ORGANISATIE
60
5_ F INANCIﾃ起 EN HUISVESTING
76
6_ G OOD GOVERNANCE
86
BIJLAGEN
92
SOCIAAL JAARVERSLAG
94
personalia
108
onderwijs in 2009
110
GEGEVENS STUDIEVOORTGANG EN STUDENTTEVREDENHEID
112
RUIMTECAPACITEIT
115
TEN GELEIDE
Als college zijn we trots op de ontwikkelingen die zich binnen de instelling voordoen. Bij de tevredenheid van studenten en het studiesucces lijkt de lijn naar boven te zijn ingezet. Er wordt hard gewerkt aan de flexibilisering van het curriculum en het onderwijsaanbod, zodat we beter in staat zijn op maatschappelijke ontwikkelingen te reageren. Het praktijkgerichte onderzoek wordt door externe commissies positief gewaardeerd. De uitbouw van het toegepast onderzoek, gericht op de innovatie van de beroepspraktijk, en de verhoging van de kwaliteit van het onderwijs is voortvarend aangepakt. De mogelijkheden die het personeel worden geboden voor ontwikkeling en loopbaan worden herkend en leiden tot een positieve trend in de tevredenheid van de medewerkers. Trots op de ontwikkelingen betekent trots op de mensen die deze dragen. Hogeschool Utrecht wordt met recht als een kennisgemeenschap aangeduid waarin medewerkers en studenten samenwerken aan kennisontwikkeling en kennisoverdracht. Recent zijn twee belangrijke rapporten verschenen. Het Innovatieplatform heeft zijn eindrapport uitgebracht, ‘Nederland 2020: terug in de top 5’. Daarin worden de snelle veranderingen in het mondiale economische krachtenveld geschetst. De centrale rol van kennisinstellingen als Hogeschool Utrecht voor de concurrentiekracht van ons land wordt hierbij benadrukt. De commissie Toekomstbestendig Hoger Onderwijs Stelsel (commissie-Veerman) erkent in haar rapport ‘Differentiëren in drievoud’ de centrale plaats die het hbo in het hoger onderwijs inneemt. Beide rapporten ondersteunen de keuzes die Hogeschool Utrecht heeft gemaakt bij het opstellen van haar strategisch plan Koers 2012. De HU levert een belangrijke bijdrage aan de regionale en nationale kennisinfrastructuur, waarbij in het Utrechtse intensief samengewerkt wordt met bedrijven, organisaties en instellingen in de beroepspraktijk, de UU en het UMC Utrecht, ROC’s, het voortgezet onderwijs, de gemeenten en de provincie. Wij zijn klaar voor de uitdagingen die het Innovatieplatform en de Commissie-Veerman schetsen. De hogeschool staat midden in de samenleving. De HU verbindt. Daarbij worden aansprekende prestaties geleverd. Trots presenteren wij dan ook dit jaarverslag over 2009. Het College van Bestuur, Mevr. drs. Geri Bonhof (voorzitter) Prof. mr. Huib de Jong Jan Bogerd MBA V.l.n.r. Jan Bogerd, Geri Bonhof en Huib de Jong.
7 - JAARVERSLAG HU 2009 - TEN GELEIDE
Hogeschool Utrecht ligt op koers. In 2009 zijn goede resultaten behaald in het onderwijs en in het onderzoek. De tevredenheid van studenten en hun studiesucces zijn verbeterd. DE HOGESCHOOL PAKT DE ONTWIKKELING VAN HET TOEGEPAST ONDERZOEK VOORTVAREND AAN. Het scholingsniveau van docenten stijgt en medewerkers geven aan meer plezier in hun werk te hebben. Trots presenteren we in dit jaarverslag de aansprekende prestaties die tot stand zijn gebracht door onze medewerkers en studenten.
BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
Wat betreft de kerntaak onderwijs kan bijvoorbeeld gewezen worden op de toekenning van een subsidie van ruim € 3,5 miljoen voor de flexibilisering van het curriculum ten behoeve van studenten die kunnen en willen excelleren. Wat betreft onderzoek kan gewezen worden op het positieve rapport van de Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek. Het beleid om het opleidingsniveau van medewerkers ter verhogen werpt duidelijk vruchten af. Ook binnen de ketentaken is de focus gericht op verbetering van de kwaliteit. Met de doorgevoerde organisatieontwikkeling is de onderlinge samenwerking en afstemming sterk verbeterd. Inzake financieel beheer zijn belangrijke slagen gemaakt die bijdragen aan het positieve bedrijfsresultaat. De personele samenstelling van zowel de raad van toezicht als het college van bestuur is gewijzigd. De raad van toezicht is er trots op dat zij de heer prof. dr. Hans van Ginkel als lid heeft mogen verwelkomen. Met zijn indrukwekkende staat van dienst en internationale profiel vormt hij een welkome aanvulling op de samenstelling van de raad. Na acht jaar heeft de raad afscheid genomen van mevrouw drs. Lydia Helwig Nazarowa, die lange tijd de functie van plaatsvervangend voorzitter heeft bekleed, en deel heeft uitgemaakt van de selectie- en remuneratiecommissie. In oktober heeft de raad eveneens afscheid genomen van mevrouw Margo Vliegenthart, die wegens persoonlijke omstandigheden haar lidmaatschap heeft neergelegd. De raad is beide vertrekkende raadsleden zeer erkentelijk voor hun jarenlange bijdrage en betrokkenheid bij de hogeschool. Mevrouw mr. drs. Kete Kervezee, sinds 2007 lid van de raad, is met ingang van oktober benoemd tot plaatsvervangend voorzitter en tot lid van de selectieen remuneratiecommissie. De heer Jan Bogerd MBA, voormalig directeur van de FEM, is met ingang van 1 januari 2009 tot het college van bestuur toegetreden. Informatie over de functies van de raadsleden en de remuneratie van de raad en het college is in het hoofdstuk good governance van dit jaarverslag opgenomen.
Maarten Rook
9 - JAARVERSLAG HU 2009 - BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
Nadat in eerdere jaren de focus op het strategisch beleid was gericht, en Koers 2012 is vastgesteld, kenmerkt het jaar 2009 zich door een meer intern gerichte focus op kwaliteit. Op veel fronten zijn belang wekkende resultaten behaald. Dit kan mede worden afgelezen aan externe oordelen.
10 - JAARVERSLAG HU 2009 - BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
Het resultaat over 2009 is € 3,7 miljoen positief, het begrote resultaat was € 6,9 miljoen
De raad van toezicht is in 2009 vier keer bijeen geweest. De vergaderingen werden telkens
negatief. De hogere rijksbijdrage en subsidies en een strakke sturing op het realiseren van
bijgewoond door het college van bestuur. Op de agenda stonden onder andere:
de begroting hebben hier een positieve bijdrage aan geleverd. De hogere rijksbijdrage van
• de implementatie van het strategisch plan van de HU
€ 7,8 miljoen is inclusief € 1,6 miljoen als gevolg van het beschikbaar stellen van de middelen
• de ontwikkelingen in het aanbod van opleidingen van de HU
Actieplan Leerkracht. De lasten zijn teruggebracht door verbeterde sturing op de inhuur van
• de studenttevredenheidsonderzoeken
PNIL (personeel niet in loondienst), het verder vormgeven van de centrale inkoopfunctie en
• de organisatieontwikkeling van de hogeschool
het centraliseren van de facilitaire budgetten. De aandacht voor financiële sturing en beheer-
• het voornemen tot fusie met Hogeschool Domstad
sing heeft geleid tot een grotere verantwoordelijkheid en betrokkenheid van de betreffende
• goedkeuring van de begroting 2010
budgethouders. Dit is ook voor de langere termijn een belangwekkende verbetering.
• goedkeuring van de jaarrekening en het jaarverslag 2008 • financieel beheer en risicomanagement
Verslag van de selectie- en remuneratiecommissie
• de voortgang van de nieuwbouw in Amersfoort
De selectie- en remuneratiecommissie werd eind 2008 gevormd door de heer Maarten Rook
• het remuneratiebeleid van de raad van toezicht
MBA (voorzitter), en mevrouw drs. Lydia Helwig Nazarowa. Zij werd vanaf oktober 2009 opgevolgd door mevrouw mr. drs. Kete Kervezee. De commissie heeft het functioneren van
Daarnaast hebben de voorzitter en plaatsvervangend voorzitter regelmatig overleg gevoerd
de leden van het college van bestuur over 2008 beoordeeld, en een advies aan de raad van
met de voorzitter van het college van bestuur. De leden van de raad van toezicht zijn in hun
toezicht uitgebracht over de beloning van de leden. De commissie heeft daarbij in goed
adviesrol nauw betrokken geweest bij specifieke beleidsonderdelen. Een delegatie van de
overleg met het college van bestuur een voorstel ontwikkeld voor de overgang van gedeelte-
raad heeft in het kader van de voorgenomen fusie overleg gevoerd met de raad van toezicht
lijke variabele beloning naar een volledig vast salaris met inachtneming van de balkenende
van Hogeschool Domstad. In aanwezigheid van het college van bestuur sprak de raad van
norm. Dit is opgenomen in het remuneratierapport 2009, dat op 19 mei 2009 door de raad
toezicht over het functioneren van de raad zelf en over dat van het college van bestuur. Een
van toezicht is vastgesteld.
delegatie van de raad van toezicht heeft de vergadering van de CMR over het jaarverslag
De selectie- en remuneratiecommissie heeft zich voorts gebogen over de profielen voor de
en de jaarrekening van de hogeschool bijgewoond. De CMR is ook betrokken bij de hiervoor
vacatures in de raad en over de benoeming van de heer prof. dr. Hans van Ginkel.
vermelde benoemingen.
Slot De commissies van de raad
Hoewel de financiële resultaten in 2009 beter zijn dan verwacht, blijft zorg voor de financiële
Verslag van de auditcommissie
positie op zijn plaats. Een prudent beleid is geboden. In 2009 heeft de focus op kwaliteit tot
De auditcommissie van de raad werd eind 2008 gevormd door de heren drs. Arie Brienen
mooie resultaten geleid, waarvan u er enkele in dit jaarverslag aantreft. De raad van toezicht
RA (voorzitter) en drs. Jacques van Ek. De commissie heeft voor elke raadsvergadering de
hecht eraan iedereen die aan de resultaten heeft bijgedragen te complimenteren, ook als ze
financiële rapportages voor de raad beoordeeld, en er zijn extra vergaderingen ingelast voor
hier niet vermeld staan. In 2009 is veel verbeterd. In 2010 ligt de focus op strategisch beleid,
het bespreken van het onderzoek van Ernst & Young naar het financieel beheer en voor de
met een tussenevaluatie van gerealiseerde activiteiten van Koers 2012. De raad heeft de
voorgenomen fusie met Hogeschool Domstad. De commissie heeft zich ervan vergewist
overtuiging dat de organisatie goed is voorbereid op de uitdagingen die daar ongetwijfeld
dat er een deugdelijke risico-inventarisatie is uitgevoerd inzake de voorgenomen fusie. Na
uit voortkomen, en wenst iedereen veel succes en plezier in de realisatie daarvan.
bespreking met de accountant heeft de auditcommissie aan de raad van toezicht geadviseerd de jaarrekening goed te keuren. Dit geldt ook voor de begroting 2010. De commissie heeft
De Raad van Toezicht:
zich ook gebogen over de ontwikkelingen rondom de nieuwbouw in Amersfoort. De audit
Maarten Rook MBA (voorzitter)
commissie was voorts nauw betrokken bij de opzet van de afdeling Corporate Control.
Mr. drs. Kete Kervezee (plv. voorzitter)
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. heeft op 17 mei 2010 een goedkeurende
Drs. Arie Brienen RA
accountantsverklaring bij de door de raad van toezicht goedgekeurde jaarrekening 2009
Drs. Jacques van Ek
afgegeven.
Prof. dr. Hans van Ginkel
11 - JAARVERSLAG HU 2009 - BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
De raad in 2009
6 8 BACHELOROPLEIDINGEN 24 MASTEROPLEIDINGEN DE MISSIE
35.866 35.866
36.849 36.849
35.866
Aantal personeelsleden 2007
2007
Hogeschool Utrecht is een kennisorganisatie waar we door hoogwaardig onderwijs en onderzoek
2008 2008
2007
39.199 39.199
36.849
39.199
2009 2009
2008
2009
werken aan innovatie en professionalisering van de beroepspraktijk en de persoonlijke ontwikkeling
1.869
1.918 1.918
1.321
2007 2007
2008 2008 2007 Ondersteunend en beheerspersoneel (OBP)
1.918
1.327 1.327
1.953 1.953
1.327 totaal 3.280
1.869 1.869
1.321 1.321
totaal totaal 3.280 3.280
1.352
totaal 3.239
Aantal studenten
1.352 1.352 totaal 3.221
totaal totaal 3.221 3.221
van een open, rechtvaardige en duurzame samenleving.
totaal totaal 3.239 3.239
van talent. Daarmee draagt de hogeschool bij aan de sociale, culturele en economische ontwikkeling
1.953
2009 2009 2008 2009 Onderwijzend personeel (OP)
Ondersteunend en beheerspersoneel (OBP) Onderwijzend personeel (OP) Ondersteunend en beheerspersoneel (OBP) Onderwijzend personeel (OP)
Omzet en solvabiliteit
36.849
39.199
2007
2008
2009
totaal totaal 9,2% 9,2%
35.866
63,3% 63,3%
7% 7%
Opleidingsniveau onderwijzend personeel 2009
Bestaand Bestaand
1.869 Bezig 29.7% Bezig
2007
totaal 3.239
Percentage OP met mastergraad Percentage OP met mastergraad (doelstelling in 2017 = 100%) (doelstelling in 2017 = 100%)
1.327 totaal 3.280
1.321
1.352 totaal 3.221
totaal totaal 70,3% 70,3%
6% 6% 3,2% 3,2%
Percentage OP gepromoveerd Percentage OP gepromoveerd (doelstelling in 2017 = 20%) (doelstelling in 2017 = 20%) 1.918 70.3%
2008
Ondersteunend en beheerspersoneel (OBP) lager dan masterniveau of bezig masterniveau met masteropleiding
244.870 244.870
244.870
2007 2007
Omzet (x € 1.000) 2007 Omzet (x € 1.000) Omzet (x € 1.000)
41,6% 41,6%
1.953 9.2%
41,6%
262.346 262.346
2008 2008
31,3% 31,3%
262.346
2008
31,3%
278.450 278.450
2009 2009
30,4% 30,4%
278.450
2009
30,4%
2009 Onderwijzend personeel (OP) gepromoveerd of bezig met promotie
2007 2007
Solvabiliteit Solvabiliteit
2007
Solvabiliteit
2008 2008
2008
2009 2009
2009
ORGANOGRAM
Raad van Toezicht
College van Bestuur
Centrale medezeggenschapsraad
Bestuursdienst Corporate Control
Stafdiensten - Bedrijfsvoering - FinanciĂŤn & Business Intelligence - Marketing & Communicatie - Onderwijs & Onderzoek - Personeel & Organisatie - Studentzaken
onderhoudt contacten met facultaire mede zeggenschapsraden
verleent ondersteuning aan
Faculteit Natuur & Techniek
Faculteit Maatschappij & Recht
verzorgt tevens opleidingen in HU Amersfoort
Faculteit Communicatie & Journalistiek
Faculteit Gezondheidszorg
Faculteit Economie & Management
Faculteit Educatie
STUDENTEN
Studentenbeleid Bestuurlijk actieve studenten Hogeschool Utrecht waardeert de inbreng van studenten in medezeggenschapsorganen. Zij zijn de aanjagers van vernieuwingen en wijzen de organisatie op de zaken die verbetering behoeven. Daarom coacht, begeleidt en adviseert de HU de ruim 300 studenten bij het mede足zeggenschapswerk in de centrale en facultaire medezeggenschapsraden en in de opleidingscommissies. In 2009 steeg de bekendheid met inspraak onder studenten, wat onder andere heeft geresulteerd in bijna een verdubbeling van het opkomstpercentage bij de verkiezingen in november. De coach bestuurlijke participatie studenten (Emi Stikkelman) is uitgenodigd bij minister Plasterk om de wijze waarop zij het medezeggenschapswerk onder studenten stimuleert, toe te lichten als good practice voor andere hogescholen. Ook de HBO-raad heeft de expertise van de coach ingeroepen voor een vademecum voor hogescholen in Nederland. Studentenorganisaties Hogeschool Utrecht en de Universiteit Utrecht faciliteren de studentenverenigingen op het
1
gebied van gezelligheid, sport, cultuur, levensbeschouwing en studieverenigingen. Hiervoor onderhouden de instellingen contact met de diverse studentenorganisaties in Utrecht en Amersfoort. De HU hecht er waarde aan dat er voldoende ruimte is voor activiteiten naast de studie. Studentenorganisaties spelen hierin een belangrijke rol. Het lidmaatschap van een studentenorganisatie maakt voor veel studenten hun studie tot een onvergetelijke tijd waarin ze levenslange vriendschappen sluiten en organisatietalenten laten opbloeien. Tijdens de jaarlijkse UITdagen krijgen alle organisaties de kans zich voor te stellen aan de studenten. Bij het verenigingendebat tijdens de UIT 2009 trad Geri Bonhof op als debatleider, waarvan een groot studentenpubliek op het Domplein getuige was. OSHU Sinds het collegejaar 2005-2006 bestaat de OSHU, het overkoepelend orgaan van de studieverenigingen binnen de HU. De OSHU zet zich, in samenwerking met Studentvoorzieningen, in voor alle studieverenigingen om het klimaat voor de studieverenigingen te verbeteren. Een verbetering die de OSHU inmiddels heeft gerealiseerd is het bestuursbeurzen-systeem binnen de studieverenigingen. Hierdoor komen actieve studenten binnen een studievereniging in
17 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
Hogeschool Utrecht biedt studenten een stimulerende, actieve studie足 omgeving, waarin naast het succesvol doorlopen van de studie ruimte en aandacht is voor participatie in medezeggenschap, lidmaatschap van organisaties en competitie op sportief vlak. Niet alle studenten zijn gelijk, wel krijgen zij gelijke kansen. Het doelgroepenbeleid, een ver足zamelnaam voor regelingen en stimuleringsactiviteiten voor studenten die daar behoefte aan hebben, faciliteert studenten om het beste uit zichzelf halen.
18 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
Onbelemmerd Studeren Studenten met een functiebeperking of chronische ziekte komen in aanmerking voor extra faciliteiten om de studie met succes af te ronden. Soms kan aangepast tentamenmateriaal, speciale software, extra tijd of het gebruik van een laptop bij toetsing een goede ondersteuning bieden. Ruim 1600 (13 procent) van de eerstejaars studenten in 2009 heeft enige belemmering gemeld. Daarbinnen ging het bij 40 procent van de studenten om dyslexie. Vanaf 2007 tot en met 2009 zijn de voorzieningen en aanpassingen die er op de verschillende faculteiten waren geüniformeerd. Er is een HU-brede intakeprocedure ontwikkeld en er is informatiemateriaal beschikbaar gekomen. In het project wordt ook zorggedragen voor een goede begeleiding van degenen die de regeling uitvoeren en voor rapportages aan leidinggevenden. In 2009 is de projectfase afgerond en is het gebruik overgedragen aan de staande Het CvB ontmoet jaarlijks de studie- en studentenverenigingen van HU in een informele sfeer. Huib de Jong wisselt via een poken contactgegevens uit met een student.
organisatie. Studentendecanen hebben steeds met grote inzet aan dit thema gewerkt en zij blijven een belangrijke rol spelen bij de uitvoering ervan. De Wet gelijke behandeling vormde het uitgangspunt van het beleid dat met subsidie van OCW is gerealiseerd.
aanmerking voor ondersteuning. Ook professionaliseren zij de studieverenigingen door de organisatie van besturendagen, waarin de verschillende besturen worden getraind en
Topsport
gecoacht.
Hogeschool Utrecht heeft een breed scala aan faciliteiten voor studenten die hun studie willen combineren met topsport. De hogeschool vervult daarin een ondersteunende rol en wil top-
Studium Generale
sporters stimuleren en uitdagen bij het leveren van topprestaties in combinatie met hun
In 2009 heeft Studium Generale een aantal nieuwe activiteiten geïntroduceerd. In samen
schoolloopbaan. De HU gebruikt daarbij de definitie voor topsport van NOC*NSF: meedoen
werking met hogeschoolkrant Trajectum werd de eerste HU-docent van het jaar-verkiezing
op het hoogste internationale seniorenniveau in een erkend programma. Ruim 150 studenten
georganiseerd. Zo’n vierhonderd docenten werden door studenten van de HU genomineerd,
maken gebruik van deze regeling. Twee van de vele hoogtepunten: In 2009 werd studente
waarna in drie rondes uiteindelijk docente Logopedie Else de Haan werd gekroond door juryvoorzitter Huib de Jong. Studium Generale organiseerde voor het eerst een debatwedstrijd voor HU-studenten, waarvan de finale plaatsvond in het gemeentehuis van Utrecht. FE-student Joachim Muurling ging als winnaar naar huis. Op de Culturele Zondag Niemandsland (8 november) vond de afsluiting van het project Onzichtbare Muren plaats. Studenten van de HU discussieerden hier met Utrechtse jongeren over een boodschap aan de ministers van
FOTOSERIE TOPSPORTERS
de Raad van Europa, die een week later in Utrecht samenkwamen voor hun tweejaarlijkse
Om de zichtbaarheid van topsporters te
ministersconferentie. Na een eigen onderzoek van studenten naar drempels die Utrechtse
verhogen, is er in 2009 een fotoreportage
jongeren in de stad en de lokale samenleving ervaren, werd uiteindelijk over de thema’s
gemaakt van een selectie van alle topsporters,
onderwijs, discriminatie en krachtwijken een jongerenboodschap voor de Raad van Europa
die te zien is in de gebouwen van de HU.
opgesteld. Het jaar werd afgesloten met de adviezen van HU-studenten aan de lokale,
Op de foto Geert van der Horst, veldrijder
provinciale en landelijke politiek. Op uitnodiging van het Forum voor Democratische Ontwik-
en student Life Sciences.
keling stelden HU-studenten adviezen op over de betrokkenheid van jongeren bij de Nederlandse politieke partijen. Voor politici vanuit alle bestuurslagen verdedigden de deelnemers hun adviezen met verve.
19 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
Doelgroepenbeleid
20 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
21 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
De panelleden, gastsprekers en organisatie van het symposium Sponsoring en Topsport, met op de voorgrond olympisch kampioen Jochem Uytdehaage. Xxxxxx
Minister Plasterk ondertekende op 24 augustus de G5-convenanten: prestatieafspraken om het studiesucces van niet-westerse allochtone studenten te verbeteren.
mondzorg Naomi van As uitgeroepen tot beste hockeyster van de wereld door de Interna
studenten gebruikt om hun taalvaardigheden in eigen tempo bij te spijkeren. De ervaringen
tionale Hockeyfederatie en behaalde zwemmer Robin van Aggele bij de Europese kampioen-
met de ECHO-projecten zijn gebruikt voor lopende projecten in het convenant met de vijf
schappen goud op de 100 m. schoolslag.
Randstadhogescholen.
Het zesde HU topsportsymposium vond plaats op 23 april 2009. De symposia hebben als
In het kader van een convenant van OCW voert de HU met vijf Randstadhogescholen een
doel om kennis en ervaring uit te wisselen. Ditmaal was het thema sponsoring en topsport.
omvangrijk werkprogramma uit om de belemmeringen voor allochtone studenten weg te
De presentatie was in handen van Tom Egberts. Als gastsprekers waren oud-schaatser en
nemen. In 2009 was er voor de HU een bedrag van € 1,6 miljoen beschikbaar, dat oploopt
olympisch kampioen Jochem Uytdehaage en directeur van FC Utrecht Jan Willem van Dop
tot € 2,3 miljoen in 2012. In 2009 namen vier faculteiten van de HU actief deel aan het
aanwezig. Geri Bonhof hield de inleiding van deze dag en er vond een lezing en een panel
werkprogramma en vond in alle faculteiten planvorming plaats voor een opschaling in 2010.
dabat met vier topsportstudenten plaats. Naast topsport investeert de HU ook in breedte-
De projecten zijn gericht op het verbeteren van het studiesucces van niet-westers allochtone
sport. De HU en Universiteit Utrecht steunen het zeer complete sportcentrum Olympos op
studenten. Bij talentontwikkeling draait het niet alleen om het verbeteren van studievaardig
De Uithof, waar studenten uit het Utrechtse hoger onderwijs laagdrempelig aan sport kunnen
heden, maar ook om het creëren van een sociale binding. Dit gebeurt onder andere in
deelnemen.
‘Samen voor Succes’, uitgevoerd bij de FMR, ‘Interculturele Communicatie’ bij de FG, ‘United Students’ bij de FNT en ‘Multicultureel opleiden’ bij de FE.
Diversiteit
Als bijdrage aan de activiteiten om studiesucces te verbeteren is er op 20 en 21 augustus 2009
De maatschappij van vandaag vraagt om een multiculturele, internationale leeromgeving.
een summercourse georganiseerd voor multiculturele eerstejaars studenten met workshops
Niet-westerse allochtone studenten betreden steeds vaker het hoger onderwijs. Zij zijn
presenteren en schrijfvaardigheid. Het doel hiervan was om hen meer zelfvertrouwen te geven
doorgaans de eersten uit hun familie. Voor hen zijn de drempels hoger dan voor anderen,
om een succesvolle start te maken in het eerste jaar.
waardoor het studietempo lager ligt en de uitval hoger is dan bij andere studenten. De
In 2009 werd op de FCJ een convenant ondertekend tussen Minister Plasterk en de vijf Rand-
hogeschool krijgt een steeds beter beeld van de studiebehoeftes van deze groep studenten
stadhogescholen, waarin de resultaatafspraken vastgelegd zijn. Het was een feestelijke en
en zorgt voor aansluitende regelingen.
interactieve bijeenkomst, waar een prominente rol was weggelegd voor studenten van de
In 2009 zijn de zogenaamde ECHO-projecten afgerond. De HU heeft in 2006 van OCW
deelnemende hogescholen en de minister.
€ 230.000 ontvangen om de instroom van allochtone studenten te stimuleren en om de uitval te verminderen. De gelden zijn ingezet voor drie deelprojecten: mentoring, helpdesk
Crossing Cultures
taal en talentontplooiing. Het project mentoring vond plaats bij de FE en is inmiddels regulier
Crossing Cultures is het jaarlijks terugkerende evenement over internationalisering en diver
beleid. Het digitale loket taal voor studie en beroep is in 2008 opgeleverd en wordt door veel
siteit voor studenten en medewerkers. Voorbeelden van activiteiten zijn een workshop global
stand-up-comedians ‘Allah made me funny’. De facultaire activiteiten hebben in totaal 750 deelnemers getrokken. Deelnemers waren tevreden over de inhoud van het programma en de kwaliteit. Topevenement was het groots opgezette United Students feest met 1300 bezoekers, dat zowel inhoud (projecten, gepresenteerd door ’jakhals’ Ersin) als ontspanning bood (dance-event, dj’s en vj, funkband Kraak en Smaak).
Studenttevredenheid Er bestaan allerlei vormen van onderzoek naar de studenttevredenheid met bijbehorende rankings. De HU scoort onder het gemiddelde in de Elsevier-ranking van bacheloropleidingen. In het onderzoek van de Keuzegids naar de voltijd-bachelors scoort de HU gemiddeld. In het Keuzegids-onderzoek naar deeltijd-bachelors scoort de HU duidelijk boven gemiddeld. En uit het onderzoek naar de masters blijkt de HU tot de top 5 van Nederland te behoren. De best presterende masteropleidingen van de HU zijn Pedagogiek, Special Educational Needs, de masters of Education Wiskunde en Natuurkunde en Advanced Nurse Practitioner. De uitslagen op de rankings geven een globaal beeld weer, omdat er een groot verschil is in scores tussen opleidingen van de HU. Sommige opleidingen behoren tot de top in Nederland, terwijl de HU ook opleidingen in huis heeft die al een aantal jaren relatief slecht scoren. Hogeschool Utrecht hanteert het studenttevredenheidsonderzoek als belangrijke graadmeter. Dit is een onderzoek van de HBO-raad waar veel hogescholen aan meedoen. Het levert goede
VSB BEURZEN Jaarlijks reikt het VSBfonds beurzen uit aan studenten die maatschappelijk betrokken zijn en
(Zuid-Afrika, Social Anthropology)
hun keuze voor een vervolgstudie of -onderzoek
• Serdar Kabasakal FNT – Technische Bedrijfs-
goed kunnen motiveren. Uit 26 gegadigden van
kunde (Verenigde Staten, Master of Business
de HU zijn zeven kandidaten gekozen. Zij mogen een vervolgstudie naar keuze volgen in het buitenland. Met de beurs worden de studie kosten betaald. Het gaat om:
Administration) • Marthe van der Wolf FCJ – Journalistiek (Zuid-Afrika, MA African Studies) • Maaza Dikker Hupkes FEM – International
• David Derksen FNT – Bouwkunde (Duitsland,
Business & Management Studies (Verenigd
MA Denkmalpflege – Heritage Conservation)
Koninkrijk, MA in International Studies and
• Diantha Nota FCJ – Integrated Communication Management (Denemarken, MA Corporate Communication) • Serginho Roosblad FCJ – Journalistiek
Janine Roenhorst, 22 jaar Verpleegkunde duaal, 3e jaars
• Myrna van Pinxteren FCJ – Journalistiek
(Zuid-Afrika, MA African Studies)
Diplomacy).
23 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
advertising, een lezing over de multiculturele fysiotherapiepraktijk en een optreden van de
24 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
25 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
Instroom
sturingsinformatie op. De HU ambieert een hoge studentenwaardering voor de kwaliteit van het onderwijs en de resultaten uit dat onderzoek vormen dan ook input voor de verbetercyclus
13.000
van opleidingen en de organisatie als geheel.
12.800 12.600
Het algehele waarderingscijfer voor de HU is in 2009 gestegen ten opzichte van 2008 (zie tabel). Het waarderingscijfer voor de opleiding steeg van 6,6 naar 6,9 voor de propedeuse en van 6,2 naar 6,5 voor de hoofdfase. Diensten en voorzieningen scoorden een 6,7 tegen een 6,5 vorig jaar en hoofdfase studenten een 6,4 tegen een 6,2 vorig jaar. Uit het onderzoek blijkt
12.400 12.200
dat de studenten het meest tevreden zijn over het onderwijs zelf. Zowel de inhoud van de
12.000
opleiding, de gerichtheid op de beroepspraktijk en de docenten worden positief gewaar-
11.800
deerd. De waardering voor het onderwerp ‘Toetsen en beoordelen’ is weer terug op het
11.600
positievere niveau van vier jaar geleden. De investering die gedaan is in de verbetering van
2007
het toetsbeleid lijkt door studenten opgemerkt te zijn, het gaat hier met name over de aan-
2008
2009
sluiting van de toetsen op het onderwijs. Het onderdeel ‘communicatie’ vormt het grote struikelblok in de tevredenheid van studenten. Studenten klagen helaas nog regelmatig dat ze niet tijdig geïnformeerd worden over roosters en roosterwijzigingen. Op diverse plekken is ook het betrekken van studenten bij kwaliteitszorg, of beter gezegd: de terugkoppeling van evaluatieresultaten, problematisch. Dat geldt eveneens voor studiebelasting: studenten vinden
Werving
een hogere studiebelasting en meer uitdaging qua niveau wenselijk. De contacttijd ten
Hogeschool Utrecht maakt een sterke groei door in studentenaantallen. Deze groei is een
opzichte van 2008 is in 2009 licht gestegen en zal in 2010 nog verder toenemen. Ook is het
stevige opdracht voor de organisatie. Alle wervingsinspanningen zijn erop gericht om de juiste
intranet vernieuwd, waardoor de vindbaarheid van gegevens verbeterd is.
student op de juiste plaats te krijgen. Het verminderen van studieuitval door een verkeerde keuze staat hoog op de agenda. Dit voorkomt niet alleen teleurstelling bij de student. In 2008 is er een start gemaakt met het verleggen van de nadruk in de wervingsstrategie van een
Cijferwaardering uit het HU STO
aanbodgerichte HU met werving voor de massa, naar een adviserende, persoonlijke HU met maatwerk voor verschillende aspirant studenten; van werving, via voorlichting naar advisering.
Opleidingen
Diensten en voorzieningen
2007
2008
2009
2007
2008
2009
FCJ
6,4
5,8
6,3
6,1
5,8
6,2
FE
6,5
6,3
6,7
6,5
6,5
7,0
FEM
6,0
6,2
6,5
6,2
6,1
6,1
zijn of haar ervaringen zijn. Uit onderzoek blijkt dat dit een specifieke wens is van scholieren en
FG
6,7
6,5
6,8
6,6
6,5
6,7
evaluaties bevestigen dit beeld. Daarnaast biedt de HU scholen in het voortgezet onderwijs en
FMR
6,6
6,5
6,8
6,7
6,6
6,8
ROC’s de mogelijkheid om klassikale voorlichting te verzorgen voor hun scholieren. Studenten
FNT
6,5
6,3
6,6
6,3
6,2
6,1
Totaal HU
6,5
6,3
6,7
6,5
6,3
6,6
In 2009 heeft de wervingsstrategie verder vorm gekregen. De nieuwe website www.hu.nl is in 2009 geïntroduceerd en meteen gekozen tot beste onderwijswebsite van het land. De HU liet een kleine twintig sites van onder meer collegahogescholen, universiteiten en de IB-Groep achter zich. Voor scholieren is het mogelijk om zich gedurende het hele jaar aan te melden voor een zogenaamde sneak preview. Zij kunnen langskomen om van een student te horen wat
van de HU geven deze voorlichting.
26 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
27 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
PRIJZENKAST Innovatieprijs
Lustrumcongres NVZA
Het project ‘Sneller Beter Thuis’ van het UMC
Op 26 juni 2009 werden er twee eerste prijzen
Utrecht en Hogeschool Utrecht is onderscheiden
voor de beste poster uitgereikt tijdens het
met de LEVV Innovatieprijs. Dit project is een
wetenschappelijk lustrumcongres van de
initiatief van verpleegkundigen en verpleeg
Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothe-
kundig onderzoekers Saskia Weldam (UMCU) en
kers (NVZA). De poster ‘Prescription Changes as
Jita Hoogerduijn (HU). De verpleegkundigen
predictor for Hospital admission’ geeft een
ontwikkelden een zorgprogramma voor gerichte
samenvatting van de studie uitgevoerd door
zorg aan kwetsbare ouderen in
Carolien Sino van het lectoraat Verpleegkundige
het ziekenhuis.
en paramedische zorg voor mensen met chronische aandoeningen. Rutger Stuffken, Rob
Hulp-E in de prijzen
Heerdink, Toine Egberts en lector Marieke
Erwin Vos, Ilonka van Houwelingen en Heyko
Schuurmans werkten mee.
Michiel de Vries krijgt de SVJ-prijs overhandigd.
SVJ-prijs voor Michiel de Vries
Petra Ponte twee keer bekroond
catie hebben de eerst prijs in de categorie
Idealenwedstrijd
Student Michiel de Vries is met zijn reportage
Lector Petra Ponte heeft op het Velon-congres
onderwijs in de wacht gesleept van de wedstrijd
Oud-student Gaston Ngochembo van de
‘De jeugd van Iran’ winnaar geworden van de
twee prijzen in de wacht heeft gesleept.
Make-it-Mobile. Studenten moesten een appli-
opleiding ICM heeft de idealenwedstrijd 2009
SVJ prijs 2009. Zijn artikel verscheen in het
Respectievelijk de eerste en de derde prijs voor
catie ontwerpen voor de mobiele telefoon die is
gewonnen. Met zijn bedrijf Agridynamic helpt
Parool van 30 mei, en beschrijft op een
twee van haar artikelen die ze publiceerde in
te gebruiken in het onderwijs. Het winnend
Ngochembo Kameroense boeren bij het
boeiende en kwalitatief hoogstaande manier
het Velon tijdschrift. De eerste prijs was voor
ontwerp, de Hulp-E, is een toepassing op de
duurzaam produceren van kippen. De prijs in
wat de jeugd van Iran bezighoudt, in de aanloop
het artikel ‘Actieonderzoek in de initiële leraren-
mobiele telefoon waarbij studenten zich kunnen
een initiatief van dagblad Trouw, Impulsis en
naar de verkiezingen van 2009. De Vries nam
opleidingen: een verkenning’.
aanmelden. Via de mobiel kunnen zij een vraag
Greenwish.
zelf het initiatief af te reizen naar Iran en is er
Schuring van de opleiding digitale communi
stellen over een vakgebied, die door de andere
in geslaagd om op juiste toon de verschillende
Chocoladewoord en Shares4us winnen
aangesloten studenten kan worden beantwoord.
kanten van het leven van de jongeren te
Twee studenten Small Business & Retail
De prijsvraag is uitgeschreven door de ict-onder-
belichten. Aan de prijs is een geldbedrag van
Managment hebben op 15 juni de SB&RM
wijsorganisaties Surfnet en Kennisnet.
1000 euro verbonden.
Ondernemersprijs 2009 uitgereikt gekregen. Mariska den Hollander voor Chocoladewoord,
Johan van der Sandenprijs
KNAW-prijs
een producent van chocolade en Martijn Besaris
Oud-student Björn van Herrikhuijzen heeft de
Corinne Rewinkel, leerling van het Marnix
voor Shares4us, een community die informatie
‘hart’-prijs van de Johan van der Sandenprijs
college in Ede en inmiddels student Fysiothera-
uitwisselt over beursgenoteerde bedrijven
voor vmbo gewonnen. Hij ontving de prijs voor
pie aan de HU, heeft samen met medeleerling
wereldwijd.
zijn afstudeerwerk ‘Ein Gedicht is wie Musik
Jorien van der Wal de KNAW-onderwijsprijs
ohne Noten’ en gaat over de rol van poëzie bij
gewonnen. Zij kregen de prijs, een jaar college-
Aanmoediging voor Maarten Das
Duits in het vmbo. Aan de prijs zijn een “Hoofd”
geld, voor hun profielwerkstuk ‘De aanwezigheid
Maarten Das, student journalistiek, is één van de
en “Hart” prijs verbonden met geldbedragen
van bacteriën in berkenbomen die zijn aangetast
winnaars van de C.C.S Crone Stipendia. Dit zijn
van 1000 euro en een kunstvoorwerp van Guido
door de bruinrotschimmel Piptoporus betulinus’.
beurzen die de gemeente Utrecht elke twee jaar
Geelen.
aan beginnende auteurs beschikbaar stelt. De beurzen – een bedrag van 2.500 euro – moeten jonge Utrechtse schrijvers helpen bij publicatie van een boek.
28 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
29 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
PRIJZENKAST Afstudeerwerk geotechniek
Bartjens Rekendictee
Studenten Civiele Techniek Bart Jan van Eijk
Quintijn Puite, docent bij de vakgroep Wiskunde
en Marnix Gallegos Ruiz hebben de Keverling
en onderzoeksmedewerker van het lectoraat
Buismanprijs (voorheen de Geo-Oscars) in de
Gecijferdheid, is winnaar binnen de categorie
categorie ‘jong talent’ in de wacht gesleept.
sponsoren van het Bartjens Rekendictee.
Zij beschreven in hun afstudeerwerk de tech-
Rekenmeester Willem Bartjens leefde in de
nische uitdaging van het bouwen oder het
zeventiende eeuw in Zwolle. Het lectoraat
Centraal Station in Amsterdam.
Gecijferdheid was één van de sponsors.
HU-website de beste
Ad van Liempt
De nieuwe website van Hogeschool Utrecht mag
Lector Ad van Liempt is tweemaal geëerd: hij
zich een jaar lang de beste onderwijswebsite van
kreeg de Beeld en Geluid Oeuvre Award 2009
het land noemen. Tijdens de jaarlijkse verkiezing
voor zijn bijzondere bijdrage aan de ontwikke-
van online marktonderzoeksbureau MetrixLab en
ling van de Nederlandse televisie. Begin 2010
Emerce beoordeelt het publiek websites op
werd hij bovendien benoemd tot Officier in de
ontwerp, navigatie en inhoud. Binnen de cate-
Orde van Oranje-Nassau. Van Liempt ontving
gorie Onderwijs kwam de HU-site als beste uit
deze Koninklijke onderscheiding voor zijn
de bus en liet daarmee een kleine twintig
belangrijke bijdrage aan de Nederlandse
andere sites van onder meer collega-hogescho-
journalistiek. Van Liempt werkte mee aan talloze
len, universiteiten en de IB-Groep achter zich.
tv-uitzendingen en stond aan de wieg van
Drie studenten Werktuigbouwkunde, Jeroen-Pieter Visser, Albert Maas en Peter Karst, presenteerden hun afstudeerproject ‘Formule Bio’. Formule Bio staat voor een lichtgewicht formuleauto (eenzitter) die in gebruik CO2-neutraal is.
Marktaandeel landelijke instroom in het hbo
2007
2008
2009
HvA
10,2 %
10,0 %
10,4 %
nieuwe, succesvolle programma’s. Hij is sinds
Fontys Hogescholen
9,6 %
10,1 %
9,6 %
2006 lector aan de HU.
HU
9,7 %
9,3 %
9,2 %
HAN
7,2 %
7,5 %
7,6 %
INHOLLAND
6,9 %
6,8 %
7,5 %
Hogeschool Rotterdam
7,3 %
7,2 %
6,9 %
Marktaandeel instroom bekostigde masteropleidingen
2007
2008
2009
Fontys Hogescholen
33,9 %
36,8 %
33,6 %
HU
31,3 %
25,2 %
25,7 %
HAN
1,0 %
2,0 %
3,1 %
HvA
1,6 %
2,5 %
2,9 %
Hogeschool Rotterdam
3,0 %
2,9 %
2,6 %
INHOLLAND
1,3 %
1,0 %
1,9 %
30 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
4.601 4.194 4.007 5.582
5.270
5.263
FCJ FEM FE FG
8.548
8.257
FNT
8.199
2007
6.386
7.674
2008
totaal 39.199
6.386
totaal 36.849
totaal 35.866
4.835
6.151
5.252
5.068
FMR
6.700
8.516
2009
Resultaten • Stimulering van bestuurlijke participatie bij de HU is best practice in het hbo. • De studenttevredenheid voor diensten en voorzieningen is gestegen van 6.3 naar 6.6, voor opleidingen van 6.3 naar 6.7. • Het marktaandeel van de landelijke hbo-instroom bedraagt 9,2 procent. • Als één van de vijf Randstad-hogescholen in een OCW-convenant voert de hogeschool in 2009-2012 een uitgebreid programma uit ter verbetering van het studiesucces van allochtone studenten. • Gestandaardiseerde faciliteiten voor studenten met een functiebeperking of chronische ziekte zijn ingevoerd. • De wervingsstrategie is aangepast: van werving via voorlichting naar advisering op maat.
Houssaine Hmimou, 32 jaar Culturele en maatschappelijke vorming, 4e jaars
31 - JAARVERSLAG HU 2009 - STUDENTEN
Totaal aantal ingeschreven bachelor- en masterstudenten
ONDERWIJS 32 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Assortimentsontwikkelingen Bacheloropleidingen De HU wil met het bestaande assortiment voorzien in vragen van het beroepenveld en studenten met specifieke afstudeerrichtingen en de flexibilisering van de onderwijsprogramma’s, zodat het combineren van bestaande opleidingen beter mogelijk wordt. Vanwege de specifieke vraag vanuit het beroepenveld is in twee gevallen besloten tot het opzetten van nieuwe bachelors: • Communication and Media Design richt zich op het ontwikkelen van multimediaproducties, designvaardigheden en bekwaamheden op het gebied van projectmanagement. De opleiding voorziet in een grote behoefte: er hebben zich in september 344 studenten ingeschreven. • Medische Hulpverlening is een opleidingstraject binnen het hoger beroepsonderwijs, gericht op verdere professionalisering van bestaande beroepsgroepen, zoals anesthesie medewerkers en hulpverleners in de spoedeisende zorg. De accreditatieprocedure wordt
2
in het voorjaar 2010 afgerond. Na een positief besluit volgt een aanvraag in het kader van de macrodoelmatigheid. De bedoeling is om in september 2010 te starten. Masteropleidingen Hogeschool Utrecht heeft een selectief assortiment masteropleidingen, van gezondheidszorg en onderwijs tot stedelijke vernieuwing. Veel studenten weten de HU te vinden: 25 procent van het marktaandeel van de bekostigde masters is in handen van de HU. Ook de kwaliteit is op orde: in recent onderzoek van de Keuzegids Masteropleidingen 2010 eindigde de HU als enige hbo-instelling in de top 5 van best presterende masteraanbieders. De HU streeft ernaar om voor iedere student die zich daarvoor kwalificeert in het Utrechts netwerk van hoger onderwijs (Hogeschool Utrecht, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en Universiteit Utrecht) een leerweg naar een mastergraad beschikbaar te hebben. 24 masteropleidingen werden in 2009 aangeboden en acht nieuwe masters zijn in ontwikkeling.
33 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Met het oog op de gestelde doelen in het strategisch plan Koers 2012 zijn in 2009 vier beleidterreinen geprioriteerd. Naast HRM zijn dit drie onderwerpen in het hart van onderwijs: flexibilisering, studiesucces en internationalisering. Flexibilisering biedt studenten de mogelijkheid eigen keuzes te maken in hun opleiding. Verbetering van het studiesucces wordt nagestreefd met uiteenlopende maatregelen van voorlichting tot studiebegeleiding, die allemaal als doel hebben om de uitval te beperken en het studiesucces te bevorderen. Bij internationalisering heeft ‘internationalization at home’ hoge prioriteit.
34 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
• Master leren & Innoveren
Associate Degree
• Master Urban and Area Development
Op verzoek van de overheid heeft de
In 2007 gingen vijf Associate Degree-programma’s (AD) van start. Een AD-programma is een
HU in samenwerking met Fontys hoge
tweejarige opleiding die deel uitmaakt van een hbo-bacheloropleiding en leidt tot een
die in 2009 van start ging, biedt de
scholen en Hogeschool Rotterdam de
wettelijk diploma: de Associate Degree (AD). Dit onderwijs maakt deel uit van een landelijke
mogelijkheid scholing en ervaring op te
master Leren & Innoveren ontwikkeld.
pilot die zich richt op mbo-afgestudeerden die zich in twee jaar willen kwalificeren voor de
doen in de complexe processen die bij
Deze is bedoeld voor ervaren leraren uit
arbeidsmarkt. Het gaat om: Chemische Technologie, Schrijftolk, Eventmanagement, Inter
de transformatie van bestaand stedelijk
het primair, voortgezet- of beroepsonder-
cedent en Assistent Marketeer. In het studiejaar 2008/2009 waren er 167 studenten aan deze
gebied spelen. De opleiding richt zich op
wijs die zich verder willen ontwikkelen en
opleidingen ingeschreven. In september 2009 is de FE gestart met twee nieuwe AD-trajecten:
verdiepen in onderwijsinnovatie. Beoogde
de opleidingen tot onderwijsondersteuner voor Omgangskunde en Techniek.
De Master Urban and Area Development,
projectleiders/beleidsmedewerkers werk zaam bij overheidsinstellingen, corpora-
start 2010.
ties, ontwikkelaars, advies- en ingenieurs bureaus met minimaal drie jaar werkerva-
• Master Journalistiek in een crossmediale
Onderwijskwaliteit
ring binnen de stedelijke vernieuwing.
nieuwsomgeving
Eens in de zes jaar wordt iedere bachelor- en masteropleiding van de HU geaccrediteerd door
In 2009 stonden er 31 studenten bij de
Voor ervaren journalisten die een volgende
de NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie), waarmee de opleiding is voorzien
stap willen zetten in de geïntegreerde
van een landelijk, maar ook internationaal herkenbaar kwaliteitskeurmerk en waarmee de
aanpak van tv, internet en print om het
bekostiging van de opleiding is gegarandeerd. Er wordt gekeken naar de doelstelling van de
Geaccrediteerd door NVAO:
publiek te bereiken en te behouden.
opleiding, het programma, de inzet van personeel, voorzieningen, de interne kwaliteit en de
• Master of Health
Beoogde start februari 2011.
resultaten. In 2009 zijn twaalf bestaande opleidingen en zeven nieuwe opleidingen geaccre
opleiding ingeschreven.
diteerd. Nieuw ontwikkelde opleidingen ondergaan middels een toets nieuwe opleiding een
De FG heeft de Master of Health ont wikkeld voor Optometrie en Orthoptie.
• Master Projectmanagement
uitvoerige screening om in aanmerking te komen voor het NVAO-keurmerk.
De opleiding start in september 2010.
De tweejarige Master Projectmanagement
Een herziening van het accreditatiestelsel is in 2007 begonnen in overleg met de koepels en
van de FEM richt zich op professionals die
OCW, waarbij gold dat de nieuwe aanpak meer over de inhoud moest gaan en minder over
• Master Accounting and Auditing
verder willen in management en organisa-
processen. Er is een nieuw beoordelingssysteem ontworpen, waarbij hogescholen kunnen
In samenwerking met beroepsorganisatie
tieverandering.
kiezen voor een instellingsaudit op hogeschoolniveau, waarna – bij positief resultaat – beperktere opleidingsbeoordelingen kunnen volgen. Nadat de politieke behandeling is afgerond
NOVAA heeft de FEM in een samen werkingsverband van twee andere hoge-
In voorbereiding:
scholen de Master Accounting and
• Master Social Work
Auditing ontwikkeld. De doelgroep bestaat
De FMR bereidt in samenwerking met
uit AA-accountants die in het mkb werken.
het Kenniscentrum Sociale Innovatie de
BOOMPJE PLANTEN
masteropleiding Social Work voor die
Hardloopster Lornah Kiplagat, Isaac Kalua
• Master Management of Education
gericht is op wijkgericht werken en
van de Green Afrika Foundation en collegelid
De master Management of Education is
jeugdhulpverlening.
Jan Bogerd plantten vrijdag 25 september een boom als symbool van de goede samen
een voortzetting van de schoolleidersopleiding en werkt met een onderwijs
• Master Real Estate
werking. Voor dit doel is een Jatropa-boom
concept waarin de huidige praktijk van de
De FEM bereidt, in samenwerking met
uit Kenia geïmporteerd, die in de jungletuin
deelnemer een belangrijke plaats heeft
hogeschool Saxion, de accreditatie van de
middels opdrachten en reflecties. Het is
Master Real Estate voor. De master richt
een onbekostigde opleiding. Beoogde
zich op een integrale benadering van
start 2010.
beleid, management en huisvesting van investeerder/eigenaar, gebruiker en facility manager.
van de FEM ßwerd geplant.
35 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Gestart:
36 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
37 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
volgen de definitieve kaders. Het interne auditsysteem van de HU is al in de geest van de nieuwe wet aangepast. Een onafhankelijke commissie adviseerde de HU de aanvraag van een instellingsaudit met beperkte opleidingsbeoordelingen voor te bereiden. Een dergelijke aanvraag wordt voorbereid.
In 2009 geaccrediteerd
Bestaande opleidingen
Nieuwe opleidingen
Bachelors
Business Management
Communicatie en Multimedia Design
Elektrotechniek
Medische hulpverlening
HBO Rechten
Integrale Veiligheidskunde
International Business and Languages (IBL)
Logistiek en Economie
veelvoud daarvan. Dit laatste is een complexe en omvangrijke operatie die in 2014 wordt
Logopedie
afgerond. Opleidingsmanagers gebruiken het moment van curriculumvernieuwing om de
Management, Economie en Recht
ontwerpeis van vijf studiepunten daarin mee te nemen. In 2009 heeft ‘Naar een flexibele
Opleiding tot Leraar Basisonderwijs Small Business & Retail Management Technische Bedrijfskunde Masters Advanced Nursing Practice Dovenstudies/Leraar Nederlandse gebarentaal
Prinses Máxima der Nederlanden was op 10 maart aanwezig op de HU om de officiële opening van het gebouw van de FE te verrichten. Veel studenten waren daarbij aanwezig.
periode) en de standaardisering voor een onderwijseenheid van vijf studiepunten of een
hogeschool’ een impuls gekregen door de inzet van middelen voor nieuw beleid. In de faculteiten is een aantal projecten gestart, die verdere vraagsturing van studenten mogelijk maken: • Bij de FNT is een facultair casco ontwikkeld, waarbij bachelorbrede programmering mogelijk wordt, en studenten op heldere wijze meerdere keuzemomenten aangeboden Journalistiek in een crossmediale omgeving Management of Education
krijgen. • De FG heeft een format en handleiding ontwikkeld waarbinnen alle opleidingen de body of knowledge en skills (BOKS) gaan vastleggen. Door de BOKS te vergelijken kan een
Accounting & Auditing
generiek ondersteunend onderwijsprogramma vastgesteld worden, dat flexibel ingezet
Projectmanagement
kan worden. • Bij de FCJ hebben drie opleidingen hun curriculumvernieuwing mede in het teken van flexibilisering vormgegeven. Studenten zijn ook in 2009 betrokken bij de vormgeving van de flexibele hogeschool. Er was
Flexibilisering
een participatietraject met 300 studenten op drie faculteiten, uitgebreide interviews met 100
Onder de titel ‘Naar een flexibele hogeschool’ werd in 2008 de basis gelegd voor een organi-
studenten op elk van die faculteiten en een plenair slot, het zogenaamde ‘flexpanel’, waaraan
satie die flexibel kan reageren op zowel behoeftes van studenten als op vragen van het
bestuurders, opleidingsmanagers en studenten deelnamen. Dit heeft een adviesrapport
beroepenveld. De hogeschool wil studenten de gelegenheid geven eigen keuzes te maken
opgeleverd over een flexibele hogeschool vanuit het perspectief van studenten. Hun aanbe
in hun studie. Het kan daarbij gaan om inhalen, versnellen, profileren en excelleren. Op vragen
velingen gingen over het betrokken houden van studenten, goede informatievoorziening en
uit het beroepenveld wil de HU snel inspelen, zonder steeds nieuwe programma’s te organise-
studieloopbaanbegeleiding op maat.
ren. Voor flexibel onderwijs gelden twee voorwaarden: een vijfde onderwijsperiode (de zomer-
38 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
theorievakken volgen, een onderzoek doen bij een kenniscentrum en hun afstuderen voltooien
Minors zijn samenhangende onderwijsprogramma’s van 30 studiepunten die studenten in het
in een complex project en daar in het Engels verslag van doen. De topklas van de FG kent een
kader van hun profileringsruimte kiezen. Ze hebben de keus uit een verdiepende of verbre-
vergelijkbare aanpak. Er namen 22 studenten aan deel. Bij de FEM volgden 50 studenten het
dende minor, al dan niet in combinatie met een onderzoeks- of internationale component.
honourstraject. Bij de FE kunnen ambitieuze studenten kiezen voor de Academische Leraren-
‘Adviserend samenwerken met ouders’ biedt studenten in onderwijs en pedagogiek een
opleiding Primair Onderwijs, een gecombineerde hbo-wo opleiding.
verdiepend aspect aan. ‘Filosofie, ethiek en praktijk’ is een verbredende minor die studenten
Om meer studenten de gelegenheid te geven uit te blinken, ontwerpt de HU een uniek excel-
uitdaagt naar hun eigen opvattingen te kijken. ‘People, planet, profit’ richt zich op onderzoek
lentieprogramma. Niet alleen studenten met de hoogste cijfers, maar alle studenten worden
van duurzame stedelijke ontwikkelingen en verbetering van de huisvesting van sociaal zwakke
uitgedaagd om het beste uit zichzelf te halen. Prestaties waarover zij en hun docenten uiter-
bevolkingsgroepen in binnen- en buitenland. ‘Globalizing business’ biedt inzicht in de
mate tevreden zijn, kunnen zij laten beoordelen om in aanmerking te komen voor het predi-
ethische, culturele en wettelijke aspecten van wereldwijd zakendoen met een groep interna
caat ‘excellent’ op hun diploma. Het kan gaan om allerlei prestaties, intern of extern geleverd.
tionale studenten. In 2009 werden er 148 minors aangeboden. Ruim een kwart van de 3267
Er zijn vijf terreinen: vakbekwaamheid, innovativiteit, internationale oriëntatie, gedrevenheid
studenten die een minor volgden, kozen er een buiten hun eigen faculteit. In het kader van
en leiderschapskwaliteiten.
het project ‘Kies Op Maat’ (KOM) is de afgelopen jaren de landelijke uitwisseling van studenten tussen hogescholen en universiteiten rond minors van de grond gekomen. Door het regelmatig vernieuwen van het aanbod kan relatief gemakkelijk worden ingespeeld op actuele
vakbekwame en reflectieve professional
ontwikkelingen. In 2009 is de kwaliteit van de minors getoetst en is ook het assortiment kritisch bekeken. Excellente studenten
innovatie en disseminatie
Voor excellente studenten waren er in 2009 bij een aantal faculteiten mogelijkheden om aan
internationaal perspectief
excellente professional
een verzwaard traject deel te nemen: bij de FNT, de FG en de FEM zijn er topklassen en honourstrajecten die studenten naast het reguliere programma volgen. Bij de FNT, waar het honoursprogramma openstaat voor alle studenten in de hoofdfase, waren in 2009 30 deel nemers ingeschreven die bovenop hun gewone opleiding gedurende tweeënhalf jaar extra
HU ONTVANGT ZONNEBOILER VAN ECOFYS
gedrevenheid
leiderschapskwaliteiten
Het excellentieprogramma wordt tot en met 2013 ondersteund met € 3,5 miljoen uit het landelijk Siriusprogramma Excellentie en uit een eigen reservering van € 5,7 miljoen.
Op 12 februari heeft Ecofys een Solior FL150 zonneboiler geschonken aan Hoge-
Studiesucces
school Utrecht, ter versterking van het
De HU heeft de opdracht een bijdrage te leveren aan het opleiden van meer hoger opge
praktijk- en projectonderwijs binnen een
leiden voor de samenleving. Tegelijkertijd wordt de HU geconfronteerd met een diverser
aantal engineeringopleidingen van de FNT.
wordende studentenpopulatie. Daarnaast wil de HU de kwaliteit van het onderwijs verhogen.
Met de plaatsing op Oudenoord 700 wordt
Deze drie aspecten staan op gespannen voet met elkaar. De HU pakt dit vraagstuk op door
de al lopende en succesvolle samenwerking
meer aandacht te besteden aan de instroom (de juiste student op de juiste plaats) en de
tussen Ecofys en de HU bekrachtigd.
doorstroom: meer ondersteuning, meer studiebegeleiding. De projecten die in het kader van het convenant met OCW worden opgezet voor allochtone studenten, zijn een integraal onderdeel van voorzieningen die ook voor de rest van de studenten worden uitgewerkt.
39 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Minors
40 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Een bescheiden verbetering van het rendement wordt zichtbaar. Het vijfjaarsrendement (het percentage studenten dat na vijf jaar een diploma heeft) is de afgelopen vier jaar gestegen van 50,9 naar 54,9 procent. Het aantal afgestudeerden nam het afgelopen jaar toe van 5784 naar 6108. Hoewel dit bemoedigende ontwikkelingen zijn die alleen dankzij inspanningen van zowel studenten als docenten en studieloopbaanbegeleiders tot stand konden komen, liggen de cijfers nog onder het streven van een rendementsverbetering van 10 procent uit Koers 2012. In 2009 is hier daarom extra in geïnvesteerd, via twee wegen: het verbeteren van de informatievoorziening aan eerstejaarsstudenten en het verbeteren en intensiveren van de begeleiding. Ook is binnen de HU aandacht voor studenten die studievertraging hebben opgelopen en zich in de laatste fase van hun opleiding bevonden geïntensiveerd, hen is in veel gevallen extra begeleiding aangeboden. Mede daardoor vertoont het vijfjaarsstudie succes een positieve ontwikkeling. Enkele voorbeelden van concrete projecten: • De FNT heeft de intakegesprekken uitgebreid. Met die gesprekken worden verwachtingen van de student zo nodig bijgesteld en maken student en hogeschool op een persoonlijke manier kennis met elkaar. Dit draagt bij aan de doelstelling om de juiste student op de juiste plaats te krijgen. Bovendien vormt een intakegesprek de start van het begeleidingstraject. • Dezelfde faculteit heeft gewerkt aan het verbeteren van de studieloopbaanbegeleiding. De trainingen voor SLB’ers zijn geprofessionaliseerd. • Bij de FCJ kregen studenten in de startweek opdrachten waarmee een duidelijker beeld van de opleiding, de beroepsmogelijkheden, de werkwijze binnen de opleiding en de eigen verantwoordelijkheden voor het welslagen van hun studie ontstond. • Stafdiensten en faculteiten hebben ervaringen opgedaan met het intensiveren en professionaliseren van het studentmentoraat, een proces dat in 2010 wordt uitgebreid. Een studentmentor is een ouderejaars student die ondersteunt bij de begeleiding van een eerstejaars. • Het loopbaankompas – een assessmenttool waarmee (aankomende) studenten een goed beeld krijgen van hun competenties – is breder geïmplementeerd en krijgt in de onderwijsketen steeds meer betekenis: meerdere vo-instellingen en ROC’s zetten het instrument inmiddels in, in samenwerking met de HU. In het kader van het project is ook een aanbod opgezet om studenten te trainen in mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid. Dit aanbod werd door studenten zeer gewaardeerd. • Het Centrum Studiekeuze heeft een digitale studiekeuzetest ontwikkeld die geïntegreerd is in de nieuwe website van de HU. Met het doen van de studiekeuzetest kunnen studenten ook online tot een betere studiekeuze komen. De test lijkt aan te sluiten bij een behoefte: in de eerste maanden is de test 3600 keer gedaan.
Mayra Rienties, 24 jaar 1ste jaars, International communication and media
06/07 07/08 08/09
2001
2003
2003
2003
HTNO
Landelijk
60,4 %
54,3 %
60,4 %
60,9 %
47,1 %
2002
2001
2003
2002
58,4 %
54,9 %
58,4 %
51,7 %
57,0 %
53,0 %
57,6 %
2002
60,8 %
58,3 %
2001
2001
HPO
60,7 %
58,4 %
61,2 %
56,0 %
59,6 %
2002
HSAO
50,8 %
66,8 %
2002
65,5 %
67,7 %
2001
63,3 %
68,8 %
66,3 %
53,7 %
54,0 %
45,0 %
47,1 %
2003
HGZO
54,1 %
55,4 %
6.108
5.784
HU
06/07 07/08 08/09
5.926
992
FNT
965
59,8 % 06/07 07/08 08/09
2002
57,0 %
2001
HEO
06/07 07/08 08/09
951
1.093
1.015
FMR
06/07 07/08 08/09
986
935
809
FG
45,7 %
51,1 % 671
725
FEM
06/07 07/08 08/09
744
1.883
1.812
1.865
534
458
519
FE
06/07 07/08 08/09
861
42 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
FCJ
2003
Totaal
HU
Vijfjaarsstudiesucces HU naar vooropleiding, gerekend vanaf inschrijvingsjaar Aantal bindend studieadviezen*
havo
48,0%
46,9%
49,2%
2001
2002
2003
ho
52,6%
50,5%
56,5%
2001
2002
2003
8.204 6.663 Positief BSA Negatief BSA
mbo
56,7%
54,1%
58,1%
2001
2002
2003
overig
47,3%
51,6%
49,3%
2001
2002
2003
2.893 1.897
vwo
68,1%
64,9%
70,9%
2001
2002
2003
totaal
53,0%
51,7%
54,9%
2001
2002
2003
2007/2008
2008/2009
* De absolute en relatieve vermindering van het aantal negatief bindend studieadviezen (NBSA) heeft voor een groot deel te maken met veranderde criteria.
43 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Vijfjaarsstudiesucces HU en landelijk, gerekend vanaf inschrijvingsjaar
Aantal afgestudeerden HU
44 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
kunnen stromen naar de hoofdfase. In studiejaar 2009/2010 zullen veel studenten van de
Mbo-hbo
opleiding Onderwijs Assistent van ROC MN de toets al vóór hun start aan de pabo afleggen,
Net als in 2008 steeg de instroom vanuit het mbo in 2009. Er stroomden bijna 3000 studenten
nadat ze de modules Rekenen en Taal van de FE op hun eigen mbo gevolgd hebben. Dat
in. De instroom van mbo’ers ligt bij de HU op het landelijke gemiddelde: een op de vier
betekent voor deze studenten een bevestiging van hun keuze en goed uitzicht op studie
studenten die in het hbo instromen, komt uit het mbo.
succes op de pabo.
De vakkennis van de mbo’ers is op orde, maar zij ontberen soms de basiscompetenties in Nederlands, Engels en rekenen. De samenwerking met mbo-scholen is erop gericht om dit
Voortgezet onderwijs en hbo
probleem voorafgaand aan de start van de hbo-opleiding op te lossen. De afgelopen jaren
Voor de aansluiting voortgezet onderwijs – hoger beroepsonderwijs (vo-hbo) is nauwe
hebben vier regionale opleidingscentra (ROC Midden Nederland, ROC Amsterdam, Amarantis
samenwerking met scholen in het toeleverend veld noodzakelijk. Om kennis te delen, elkaar
en A12) met de HU gewerkt aan een betere aansluiting, door bijvoorbeeld al voor de instroom
te inspireren en te ondersteunen en om samen tot good practices te komen. Hiertoe is in
tot samenwerking te komen en zo studenten tijdig voor te bereiden. Afgelopen jaar was er
november 2006 het project vo-hbo van start gegaan met als doel de aansluiting tussen het
aandacht voor de keuzeprocessen van mbo’ers voor een opleiding op Hogeschool Utrecht:
voortgezet onderwijs en Hogeschool Utrecht te optimaliseren en daardoor het studiesucces
met summercourses, de inzet van hbo-studenten bij (studie)loopbaanbegeleiding in het mbo,
te verhogen. Kern van de aanpak bestaat uit netwerkvorming (intern en extern) en het uit-
en een uitgebreidere inzet van het HU loopbaankompas. In de propedeuse wordt het loop-
voeren van een aantal pilots, in samenwerking met elf vo-scholen uit een brede regio rondom
baankompas steeds vaker gebruikt bij de studieloopbaanbegeleiding. Vaak worden de
Utrecht. Deze pilots hebben vier doelen:
verschillende instrumenten in de doorstroom in samenhang met elkaar ingezet. Een goed
1 het verder verbeteren van de ondersteuning van leerlingen in hun studiekeuze;
voorbeeld daarvan is de wijze waarop bij de FMR de aansluiting met het mbo is vormgegeven.
2 het verbeteren van de curriculumaansluiting in de domeinen economie en
Er is een doorlopende lijn in de loopbaanbegeleiding; studenten werken daarbinnen met een
natuur & techniek;
portfolio, en maken gebruik van het HU loopbaankompas; mbo-studenten maken al kennis
3 het stimuleren van het gebruik van het HU-loopbaankompas in het vo;
met hbo-docenten en er wordt gewerkt met studentmentoren.
4 het ontwikkelen van een instrument waarmee de studieresultaten gemeten en aan
In 2008 werden vier speerpunten vastgesteld in de samenwerking tussen de vier ROC’s
de vo-scholen teruggekoppeld kunnen worden. Binnen de deelprojecten zijn bijeenkomsten tussen vakgenoten uit vo en hbo georganiseerd.
en de HU:
De pilotscholen beschouwen de contacten als zeer waardevol.
• verder werken aan doorgaande leerlijnen; • extra aandacht voor de basisvaardigheden taal, rekenen en Engels;
Netwerk scholen voor voortgezet onderwijs:
• aandacht voor de doorlopende (studie)loopbaanbegeleiding;
• Het Nieuwe Eemland, Amersfoort
• Oosterlicht College, Nieuwegein
• ruimte voor docentenuitwisseling.
• Werkplaats Kindergemeenschap,
• Gerrit Rietveld College, Utrecht
Bilthoven
• Leidsche Rijn College, Utrecht
In 2009 hebben faculteiten hier met succes op verschillende manieren vorm aan gegeven.
• RSG Broklede, Breukelen
• St. Bonifatius College, Utrecht
Het HU netwerk mbo-hbo is in 2009 viermaal bij elkaar geweest. Tijdens deze bijeenkomsten
• ORS Lek en Linge, Culemborg
• Minkema College, Woerden
zijn ervaringen met nieuwe doorstroomarrangementen uitgewisseld, zoals de pre-bachelor van
• Erfgooiers College, Huizen
• KSG De Breul, Zeist
het Institute for Life Sciences and Chemistry: een inspirerend voorbeeld van een doorstroomtraject, waarbij mbo- en hbo-docenten in het laatste jaar van het verwante mbo-programma lessen verzorgen die voorbereiden op het hbo. Op 11 november vond bij ROC Midden Nederland de gezamenlijke studiemiddag mbo-hbo
INTERNATIONALISERING
plaats, die door ongeveer 70 docenten uit mbo en hbo werd bijgewoond. Het thema was:
Internationalisering verrijkt de bachelor- en masterstudie. Iedere afgestudeerde hoort een
‘Consequenties van competenties’. Daarbij stond de vraag centraal hoe de ontwikkeling van
beeld te hebben van de stand van zaken van zijn vakgebied in het buitenland. Het lezen en
competentiegericht onderwijs in de ROC’s de doorstroom kan bevorderen.
gebruiken van buitenlandse vakliteratuur maakt daar ook deel van uit. Internationalisering is
De programma’s vanuit de FE om mbo-studenten voor te bereiden op de verplichte reken-
daarom een integraal onderdeel van de opleiding dat in belang toeneemt met het vorderen
en taaltoets, is voortgezet. Deze toets moeten eerstejaars pabo-studenten halen om door te
van de studie van hoofdfase naar master.
45 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Aansluiting
46 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
ling te begeleiden bij het vaststellen en borgen van internationaliseringsambities in curricula van alle opleidingen. • De FCJ heeft een internationale afstudeerrichting International Commercial Communication ontwikkeld. • De FNT heeft internationale semesters ontwikkeld waar de eigen studenten en inter nationale studenten aan kunnen deelnemen, en zet deze ontwikkeling voort in een nieuw project onder de titel ‘Grenzeloos duurzaam’. • De FE heeft het speelveld en de spelregels voor internationalisering vastgesteld. Daarnaast is er een internationale minor over internationalisering en diversiteit in educatie voor eigen en internationale studenten ontwikkeld, worden er nieuwe Summerschoolcursussen aangeboden, en liggen er afspraken met het National Technical Institute for Op dinsdag 21 april organiseerde het Seminarium voor Orthopedagogiek van HU de dertiende editie van de conferentie Taal-Lezen-Speciaal onder de titel ‘Lezen in beeld’. Speciale gastsprekers waren: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden en de Britse professor Aidan Chambers, befaamd jeugdboekenschrijver en criticus.
the Deaf van het Rochester Institute of Technology (VS) over gezamenlijk onderwijs en onderzoek op het gebeid van gebarentaal en dovenstudies. • De FMR heeft onder andere een minor Recht in Europa ontwikkeld, en een ‘international virtual game’ uitgevoerd met Schotse en Nederlandse studenten.
Internationalization at home
De faculteiten hebben bij de afronding van de projecten concrete aanzetten gegeven tot
In Koers 2012 formuleert de HU de ambitie om uit te groeien tot een ‘international university
verdere kennisdeling en overdracht van de projectresultaten binnen de HU.
of applied sciences’. In 2009 stond de internationalisering van het curriculum voor studenten en de verhoging van de uitgaande mobiliteit centraal. De faculteiten is gevraagd om voorstel-
Summerschool Utrecht
len voor nieuw beleid op het gebied van internationalisering in te dienen. Voorwaarde was dat
Hogeschool Utrecht vergrootte zijn betrokkenheid bij de Utrecht Summerschool die in 1987
de projecten een sterke focus op internationalisering van het curriculum hadden, met speciale
door de UU werd opgericht. In 2009 heeft de HU negen cursussen verzorgd, onder andere
aandacht voor ‘internationalization at home’ (internationale ervaringen voor studenten en
‘Doing Business in Europe’, (samen met de UU), de ‘European Management Game’ en
docenten die niet naar het buitenland gaan in het kader van de opleidingen). Uit de hoeveel-
‘It’s all about money’, beide zijn managementgames die studenten vanuit de hele wereld
heid projectaanvragen bleek dat deze aanpak goed werkte om enthousiasme en creativiteit
trokken en cursussen als ‘Conflict Resolution and Mediation Skills’ van de FMR en ‘Nursing in
te stimuleren. Er werden 36 aanvragen gehonoreerd op het gebied van:
an international context’ van de FG. Met 1500 studenten staat de Summerschool Utrecht te
• ontwikkeling van een internationaal (Engelstalig) programma voor internationale en voor
boek als ‘de grootste van Europa’.
HU-studenten; • digitale ondersteuning van internationalisering;
‘Meet and greet’
• samenwerking met buitenlandse partner(s);
In het voorjaar vond een meet and greet plaats tussen internationale studenten en de voor-
• marketing (intern en extern);
zitter van het CvB, Geri Bonhof. Tijdens een informeel rondetafelgesprek konden de studenten
• internationale stages;
hun visie op internationalisering binnen de HU toelichten. Zij waren vooral tevreden over de
• deskundigheidsbevordering docenten.
moderne faciliteiten en de toegankelijkheid van docenten. Dit is in hun eigen land vaak anders. De studenten hadden bij de start van de studie moeite met het overbruggen van de
Een indicatie van bereikte resultaten:
cultuurverschillen en konden slechts met moeite hun weg vinden. Het feit dat informatie niet
• In elke opleiding van de FG speelt internationalisering een rol en er zijn tests uitgevoerd
altijd Engelstalig voorhanden was, maakte dat proces niet eenvoudiger. Niettemin zien de
met digitale ondersteuningsmogelijkheden van stages in Suriname.
studenten dat de HU hard werkt aan het verbeteren van de Engelstalige informatievoorziening.
• De FEM heeft een onderwijsprogramma ontwikkeld om de internationale oriëntatie van eerstejaars studenten te stimuleren, en heeft dat programma in 15 groepen aangeboden.
47 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Daarnaast is een instrument ontwikkeld om de verantwoordelijken voor curriculumontwikke-
48 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
2007 2008 2009
Strategisch Europees partnerschap De beroepspraktijk in Nederland is in groeiende mate afhankelijk van internationale ontwik kelingen. Ook begeven de meeste samenwerkingspartners van de HU zich op de internationale markt. Naar aanleiding van de Bolognaverklaring uit 1999 hebben 29 Europese landen afgesproken hun onderwijs meer op elkaar af te stemmen om hun concurrentiepositie in de wereld te versterken. Een uitwisselbaar studiepuntensysteem en het bachelor-masterstelsel zijn daar het resultaat van. Al deze bewegingen vragen om het investeren in de toekomst, wanneer de positie van de HU
FCJ FE FEM FG FNT FMR TOTAAL
95
112
129
232
266
274
91
120
108
119
136
105
73
76
61
58
76
64
668
786
741
gemeten zal worden naar internationale standaarden. Het aangaan van partnerschappen met buitenlandse instellingen voor hoger onderwijs is een stap in een verdere verkenning van de internationale markt. In 2009 is de – eind 2008 geïnitieerde – samenwerking met Turku
* Het betreft studenten die hun studie of stage gemeld hebben bij het International Office en die langer dan vier weken in het buitenland verbleven.
University of Applied Sciences (TUAS) in Finland verder uitgewerkt. In de loop van het jaar kwamen verschillende onderzoeks- en onderwijsprojecten tot stand. Alle faculteiten van de HU werken inmiddels op één of meerdere onderwerpen samen met collega’s in Turku, bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van masterprogramma’s en onderzoeksprojecten. In april
Internationale mobiliteit
2009 bracht het bestuur van TUAS een bezoek aan de HU, waarbij de bestuursvoorzitters van
Het aantal studenten dat in 2009 voor studie en stage naar het buitenland ging, bleef
beide organisaties een strategische samenwerkingsovereenkomst ondertekenden. Er zijn
nagenoeg gelijk ten opzichte van vorig jaar. Wel nam het aantal maanden dat de student
afspraken gemaakt over de verdere uitbreiding van het strategisch netwerk, onder andere met
in het buitenland was, toe waardoor er te weinig Erasmus-beurzen beschikbaar waren om
Hamburg University of Applied Sciences, waarmee contacten zijn gelegd.
de studenten te ondersteunen. De HU heeft vanuit een eigen voorziening E 60.000 beschik-
Ook is de HU in gesprek met de Université Lille – Nord de France. Uit een overleg van de
baar gesteld om voor alle studenten die dat wilden hun buitenlandse verblijf mogelijk te
kenniscentra en opleidingsmanagers van de HU met vertegenwoordigers van Lille moet blijken
maken. Naast de mobiliteit voor studie en stage zijn 400 studenten geregistreerd die voor
of er voldoende voedingsbodem is voor een strategisch partnerschap.
een excursie of studiereis in het buitenland verbleven. Het geregistreerde aantal medewerkers dat via een Erasmus-voorziening in het buitenland werkzaam was, bleef met 27 ongeveer gelijk aan vorig jaar. Uit de mobiliteitsdatabase blijkt ook dat in de laatste acht maanden van 2009 ruim 200 medewerkers voor conferenties, studiereizen of bezoeken aan partners in het buitenland waren.
WILWEG dag Op dinsdag 13 oktober vond de jaarlijkse Wil Weg-Dag (WWD) plaats. Deze dag was
Resultaten Onderwijs • De nieuwe bacheloropleiding Communication and Media Design is gestart met 344 studenten.
bedoeld voor alle HU studenten die interesse
• De master Urban and Area Development is van start gegaan met 31 studenten.
hebben in een studie of stage in het buiten-
• Zes nieuwe masteropleidingen zijn geaccrediteerd door de NVAO.
land. Naast de informatiemarkt werden er
• Er is een lichte verbetering van het 5-jaarsstudiesucces van 51,7 procent naar 54,9
presentaties gegeven door het International
procent (dat is nog onder het landelijk gemiddelde van 58,8 procent).
Office, coördinatoren van de verschillende
• Er studeerden in 2009 6108 studenten af, 324 meer dan in 2008.
faculteiten en ervaringsdeskundigen.
• Hogeschool Utrecht staat als enige hbo-instelling in de top 5 van best presterende
500 studenten bezochten het evenement.
masterinstellingen in de Keuzegids Masteropleidingen 2010. • Er is een excellentieprogramma voor alle HU-studenten in ontwikkeling.
49 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
Aantal studenten op studie en stage in het buitenland*
ONDERzoek
Met ingang van 1 januari 2009 is de verantwoordelijkheid van de hogescholen voor hun lectoraten en kenniskringen groter geworden. Dit was het gevolg van het aflopen van het convenant Lectoren en Kenniskringen dat tussen OCW en de HBO-raad was gesloten. De HU heeft voor de eigen inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid een beleidskader ontwikkeld, de Richtlijn ontwerp en ontwikkeling Lectoraten HU. Daarmee is vooral gekozen voor continuïteit op het punt van kwaliteitszorg en HRM-beleid. In 2009 hebben de lectoren en andere onderzoekers verder gewerkt aan de uitwerking en uitvoering van de onderzoeksprogrammering. Ook is in 2009 het gesprek over instellingsbrede onderzoeksspeerpunten van start gegaan. Duurzaamheid, ICT, onderwijs en opvoeding in de wijk, creatieve industrie en zorg & technologie zijn de thema’s die interfacultair uitgewerkt worden. Het onderzoek is ondergebracht in zes facultaire kenniscentra: • Het Kenniscentrum Communicatie en Journalistiek werkt aan vraagstukken over de plaats van media en communicatie in een samenleving die wordt gekenmerkt door digitalisering van het private, publieke en zakelijk domein. Gezamenlijke thematiek is multimedia. • Het Kenniscentrum Educatie richt zich op professionals die werkzaam zijn in het
3
educatieve domein en die voor de taak staan de kwaliteit van het onderwijs te bevorderen en zo participatie van leerlingen/burgers en hun bijdrage aan de samenleving te vergroten. Thema’s zijn taal en gecijferdheid, en het maatschappelijk functioneren van de lerenden. • Het kennis- en beroepsdomein van het Kenniscentrum Innovatie en Business is businessaspecten van innovatie van het MKB. De focus ligt hierbij op Cure & Care, Life Sciences, Creative industries en financiële en zakelijke dienstverlening en ICT. • De focus van het Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening is het op peil houden en verbeteren van de functionaliteit van mensen. Kernbegrippen zijn zelf basisfuncties kunnen vervullen, zelfredzaamheid, een weg vinden in geval van cumulatieve functieuitval en daarmee het uitstellen van langdurige zorg. • Rode draad van het Kenniscentrum Technologie en Innovatie is het samenspel van mens/maatschappij, processen en technologie, met als focus de toepassingsgebieden duurzaamheid, gezondheid, leefomgeving en veiligheid.
51 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
Onderzoek is naast onderwijs een kerntaak van de hogeschool. In 2009 vond een verdere versterking van de onderzoeksfunctie plaats, in het bijzonder als stimulans voor het onderwijs en de innovatie van de beroepspraktijk. De kwaliteitszorg is op orde, er wordt geïnvesteerd in promoties van docenten en in een voortgaande kennisuitwisseling met vele partners.
52 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
In 2009 is het aantal lectoren gestabiliseerd. De financiële middelen voor onderzoek in de lump sum zijn beperkt. Zolang dit bedrag niet sterk stijgt zal het aantal lectoren ongeveer gelijk blijven. De meeste nieuwe lectoraten worden bekostigd uit de derde geldstroom, door het bedrijfsleven en publieke instellingen. Eind 2009 heeft de HU 36 lectoraten, waarin 45 lectoren onderzoek doen. 27 van de 36 lectoraten van de HU ontvangen financiering uit de Rijksbijdrage ofwel het ontwerp en ontwikkelingsdeel in de lumpsum. In 2009 € 4.589.124. Deze lectoraten krijgen tevens een in de begroting van hun structuurrapport vastgestelde bijdrage van de eigen faculteit (spiegelfinanciering). Negen lectoraten worden op een andere wijze gefinancierd, namelijk
Dubbellectoraten
uit een combinatie van externe en interne (eigen bijdrage faculteit) middelen. Zie ook: www.onderzoek.hu.nl.
Cyrille Krul (linksboven) en Raymond Pieters (rechtsboven) van het Kenniscentrum
In 2009 hebben 11 lectoren hun openbare les gehouden:
Innovative Testing in Life Sciences &
Dr. Diny van der Aalsvoort (FE), drs. Anneke Menger (FMR), prof.dr. Jo Hermanns (FMR),
Chemistry hielden samen hun openbare les,
dr.ir. Johan Versendaal (FNT), ing. Wiebe Wiersema (FNT), dr. Raymond Pieters (FNT),
evenals Jo Hermanns en Anneke Menger
dr. Cyrille Krul (FNT), drs. Gilbert Silvius (FEM), dr. Hein Roelfsema (FEM), dr. Petra Ponte (FE)
(foto links) die het lectoraat Werken
en dr. Paul Breman (FEM).
in Justitieel kader vervullen.
Kwaliteitszorg De HBO-raad heeft met ingang van 2009 een validatiecommissie kwaliteitszorg onderzoek (vko) ingericht, die de eigen kwaliteitszorgsystemen op het gebied van onderzoek van de hogescholen beoordeelt. Hogeschool Utrecht werd als eerste hogeschool beoordeeld. Op 15 oktober 2009 bezocht een onafhankelijke commissie, onder voorzitterschap van prof. dr. Pauline Meurs, voorzitter van ZonMW en hoogleraar Bestuur in de Gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit, de hogeschool. In het naar aanleiding van dit bezoek uitgebrachte rapport meent de commissie dat de HU op het gebied van onderzoek in het hbo een • Het Kenniscentrum Sociale Innovatie doet onderzoek naar maatschappelijke vraag
voortrekkersrol vervult en beoordeelde ze de kwaliteitszorg onderzoek van de HU positief.
stukken. Verbindende thema’s zijn participatie, pluriformiteit en professionaliteit.
De HU heeft, zo wordt geoordeeld, in korte tijd onderzoek stevig neergezet en er is sprake
Hiermee dragen sociale professionals, hbo-juristen, sociaaljuridische dienstverleners
van een breed gedragen kwaliteitszorgsysteem voor onderzoek. Zowel interne als externe
en P&O-professionals bij aan het verminderen of voorkomen van sociale problemen
stakeholders zijn bij dit proces betrokken op een wijze die bij de validatiecommissie respect
en aan het bevorderen van maatschappelijke dynamiek.
afdwingt. De commissie juicht het belang dat de HU hecht aan de onlosmakelijke relatie tussen onder-
Sinds de zomer van 2009 is er via de website www.onderzoek.hu.nl veel informatie te vinden
wijs en onderzoek van harte toe. Onderzoek wordt ingezet om het onderwijs te vernieuwen
over de kenniscentra en haar lectoraten. Bovendien is er via deze site een overzicht van alle
en zo het niveau en de kwaliteit van afgestudeerde bachelor- en masterstudenten aan te laten
publicaties van de kenniscentra beschikbaar. Begin 2009 is ook een nieuwe editie van
sluiten bij de vraag vanuit de arbeidsmarkt.
het lectorenboek verschenen, met daarin een Nederlands- en Engelstalig overzicht van
De commissie heeft in haar rapport een aantal aanbevelingen gedaan voor verdere verbete-
alle op dat moment aan de HU verbonden lectoren. Het boek is digitaal beschikbaar op de
ring van de kwaliteitszorg van het onderzoek en het onderzoeksbeleid. De organisatie ervaart
onderzoekswebsite.
dit als een bevestiging voor de wijze waarop het onderzoeksbeleid is ingericht.
53 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
Lectoraten
54 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
Externe evaluatie kenniscentrum Faculteit Natuur en Techniek In het kader van het kwaliteitsbeleid van de hogeschool worden alle kenniscentra eens in de zes jaar beoordeeld door een externe visitatiecommissie. In december 2009 heeft een onafhankelijke commissie onder voorzitterschap van prof. dr. Renger Witkamp (hoogleraar voeding en farmacologie aan Wageningen University) het onderzoek van het kenniscentrum van de FNT beoordeeld. De commissie heeft onder meer gesproken met lectoren, kenniskringleden, studenten, docenten en stakeholders uit het bedrijfsleven. In haar rapport doet de commissie uitspraken over het onderzoek van de FNT en de organisatie ervan in relatie tot de domeinen professionele praktijk (goed), onderwijs en scholing (voldoende), en wetenschap/ onderzoek (goed). De commissie constateert in het kenniscentrum een groot enthousiasme en engagement voor de werkzaamheden. Men ziet dat de lectoraten en het kenniscentrum een belangrijke scharnierfunctie vervullen voor de kenniscirculatie van en naar de (snel veranderende) professionele praktijk. Het netwerk dat het kenniscentrum onderhoudt met de professionele praktijk is volgens de commissie adequaat en leidt tot betekenisvolle output
LECTOR EN HOOGLERAAR Marieke Schuurmans, lector Verpleegkundige en Paramedische zorg voor mensen met chronische aandoeningen, is per 1 mei benoemd als hoogleraar verplegingswetenschap aan de Universiteit Utrecht. Lector Hans van Ewijk is per 1 oktober benoemd tot bijzonder hoogleraar aan de Universiteit voor Humanistiek (UvH). Van Ewijk wordt bijzonder hoogleraar in de ‘Grondslagen van het maatschappelijk werk’ een leerstoel die is ingesteld door de Marie Kamphuis Stichting. Beide lectoren blijven verbonden aan de hogeschool.
Royny Mathan, 20 jaar Ruimtelijke ordening en planologie, 3e jaars
56 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
57 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
voor die beroepspraktijk. Bovendien draagt dat netwerk substantieel bij aan het binnenhalen van projecten die aansluiten bij het door de FNT aangeboden onderwijs. Promovendi Hogeschool Utrecht heeft als strategisch doel dat in 2017 ruim 20 procent van de docenten gepromoveerd is of bezig met een promotieonderzoek. Docenten die willen promoveren kunnen een promotievoucher aanvragen; bij toekenning wordt een docent maximaal 4 jaar voor 0.6 fte vrijgesteld van (onderwijs)taken om in die tijd aan zijn of haar promotieonderzoek te werken. Deze promovendi verrichten hun promotieonderzoek onder begeleiding van een HU-lector en een hoogleraar van de universiteit. Met hun promotieonderzoek leveren zij een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het onderzoek binnen de kenniscentra. Studenten werken in veel gevallen mee in deze promotieonderzoeken. Promotieonderzoek wordt vaak gekoppeld aan curriculumontwikkeling binnen opleidingen, een vruchtbare combinatie. Vijf medewerkers kregen in 2009 een promotievoucher: • Lizet van Donkergoed, Discretionaire ruimte van inkomensconsulenten bij de
Op vrijdagmiddag 30 januari werd voor de derde maal het Kenniscongres gehouden van het Kenniscentrum Innovatie en Business. Het thema was Get Connected. Er was te zien op welke verschillende manieren de beroepspraktijk met onderwijs en onderzoek verbonden kan worden.
behandeling van aanvragen voor bijzondere bijstand op grond van Artikel 25 Wet werk en bijstand (FMR);
• Hanne Touw, Gedrag en onderzoek in de educatieve praxis (FE);
• Linda Robijn, Continuïteit in de jeugdketen: naar een nieuwe samenwerkings methodiek (FMR);
• Erik Puik, Cost effective & agile industrialization of micro systems using the concept of grid manufacturing (FNT); • Leo van Moergestel, Agent Technology in Adaptive Production Systems (FNT). In totaal zijn er 47 promotievouchers toegekend aan docenten van HU. Promovendi van de HU die promoveren bij de UU kunnen een beroep doen op bijzondere
De helende ziekenhuisomgeving
faciliteiten van de universiteit. In 2009 heeft de HU met de UU afspraken gemaakt om de voortgang van de promotietrajecten van HU-promovendi met een voucher en een promotor van de UU te bevorderen. Hiertoe is een fonds ingericht waarmee dat jaar € 50.000 beschik-
Het ziekenhuis van de toekomst (HEZO) heeft
project van het Kenniscentrum Innovatie van
baar was om aan promovendi tijd en faciliteiten beschikbaar te stellen om belemmeringen
als doel om de therapeutische werking van de
Zorgverlening (lector Hilly Kort) en het Kennis-
in de voortgang van hun trajecten weg te nemen. Voorbeelden zijn uitbreiding van de onder-
inrichting van een gebouw te achterhalen en
centrum Productontwikkeling (FNT) met een
zoeksaanstelling, congresbezoek in het buitenland, en ondersteuning door een onderzoeks
die kennis te delen met het mkb. Een prettige
consortium bestaande uit IBH Houten, Well
assistent.
omgeving heeft een positief effect op de gebrui-
Design, Cofely Healthcare, Meander MC, en
kers van een ruimte. Kleurgebruik, ventilatie,
TNO. In dit project werken mkb en HU samen
licht, kunst en een prikkelende omgeving
om dit concept te doorgronden (evidence
Externe financiering
kunnen voor dit zogenaamde healing effect (HE)
opbouw) ten bate van de nieuwbouw van het
Het onderzoek van de HU is gericht op het beantwoorden van vragen die in de beroeps
zorgen. Het onderzoek is er mede op gericht
Meander Medisch Centrum in Amersfoort.
praktijk leven. Een belangrijke financieringsbron voor dit onderzoek is het Raak-fonds van
om de functionele eisen die voortkomen uit
Hiermee ontwikkelt het mkb een duurzame kans
de Stichting Innovatie Alliantie (SIA). In 2009 zijn acht aanvragen van de kenniscentra van
het HE-concept op een zodanige wijze te
als het gaat om het verkrijgen van orders bij
HU gehonoreerd:
beschrijven dat midden- en kleinbedrijven hun
ziekenhuisbouw maar ook bij minder specifieke
producten en dienstverlening hierop kunnen
bouwprojecten (scholen, bedrijfspanden).
aanpassen. HEZO is een SIA RAAK MKB
De RAAK-subsidie bedraagt € 228.790.
• Minder meerwerk, De duurzame upgrading van de bestaande woonwijken (DUW), Erlijn Eweg (FNT) • Internationaal innoveren in Midden Nederland, Hein Roelfsema (FEM)
58 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
centraal in de werkplaats; deze resultaten worden vertaald naar onderwijsproducten voor het bachelor- en masteronderwijs van de FMR. Dit is een project van het Kenniscentrum voor Sociale Innovatie (lector Jean-Pierre Wilken). Een belangrijke subsidiemogelijkheid voor de HU is Pieken in de Delta van het ministerie van Economische Zaken (EZ). In 2008 werd de aanvraag Creative Xcellerator Noordvleugel binnen dit EZ-programma gehonoreerd. In september 2009 is dit 2-jarige programma van start gegaan. Dit programma is een samenwerkingsverband van Hogeschool Utrecht (HU), de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) en de Taskforce Innovatie Regio Utrecht (TFI) en heeft als doel om de creatieve kweekvijver in de regio Utrecht verder te innoveren en te professionaliseren. Lector Harry van Vliet van het Kenniscentrum Communicatie & Journalistiek Op 17 maart vond de conferentie ‘Kennis als motor voor de buurtaanpak’ van het kenniscentrum Sociale innovatie plaats, die bezocht werd door maatschappelijk werkers, buurtbewoners, docenten en studenten.
leidt dit project door structurele samenwerking en kennisuitwisseling tussen bedrijven, onderwijsinstellingen en onderzoeksinstellingen te realiseren. Met het complete project, gefinancierd door het EZ-programma Pieken in de Delta en de gemeente Utrecht is een subsidie van € 2.250.000 gemoeid. Zie ook http://crossmedialab.nl.
• Mediation. Versterking van professionele handelwijzen bij conflictbemiddeling, Jean-Pierre Wilken (FMR)
Mijn bedrijf 2.0
• Medicatie achter de voordeur. Vroegsignaleren en monitoren van (mogelijke)
Eind 2009 is ‘Mijn Bedrijf 2.0’ gestart. Dit traject is een gezamenlijk initiatief van Hogeschool
medicatieproblemen bij thuiswonende ouderen, Marieke Schuurmans (FG)
Utrecht (lector Ben Fruytier, FMR), TNO, Syntens en Taskforce Innovatie Regio Utrecht en
• Geen kind overboord! Een onderzoek naar zorgarrangementen voor overbelaste kinderen en jongeren in het kader van het Regionaal Innovatieprogramma:
ondersteund door MKB-Utrecht, VNO-NCW Utrecht en Kamer van Koophandel Midden-
Regionaal Jeugd Centrum, Hans van Ewijk (FMR)
Nederland. Mijn bedrijf 2.0 richt zich op middelgrote en kleine bedrijven in de provincie
• Innovatief inkoop- en supplymanagement, Johan Versendaal (FNT)
Utrecht en heeft tot doel een bijdrage te leveren aan hun groei en innovatiekracht.
• Het ziekenhuis van de toekomst. Ontwerp van een helende ziekenhuisomgeving
Een belangrijke succesfactor voor groei is de verhoging van de productiviteit door in dezelfde tijd en met hetzelfde aantal mensen méér te produceren en verkopen. Op basis van een
(HEZO), Helianthe Kort, (FG) • Internationale Kenniscirculatie, Onderzoek- en Praktijkuitwisseling eHealth (iKOP), Helianthe Kort (FG)
innovatiescan gaan ondernemers zelf op zoek naar verbeteringen in hun bedrijf, waarna de implementatie met hulp uitgevoerd kan worden.
In 2008 werd door SIA Raak het project Fitness in beweging (FEM) gehonoreerd. Op 20
Duurzame energieproeftuin
oktober werden de eerste resultaten gepresenteerd aan bijna honderd ondernemers uit de
Met de Duurzame energieproeftuin op Oudenoord 700 is een unieke locatie in de provincie
fitnessbranche. Hoofdconclusie: dé klant bestaat niet. Wil je tevreden klanten krijgen, dan
Utrecht gerealiseerd waar via praktijkgericht onderzoek kennis over duurzame energietechniek
moet je je als ondernemer richten op diverse klanttypes die elk hun eigen wensenpakket
op daken wordt ontsloten en vervolgens wordt ingebed in het onderwijs. Deze proeftuin richt
hebben. In dit project werken onder meer Hogeschool Utrecht en de fitnessbrancheorganisatie
zich voornamelijk op technieken die bijdragen aan energiebesparing in gebouwen en de
Fit!vak samen met bedrijven aan het ontwikkelen van innovatieve concepten op het gebied
opwekking van duurzame energie. In de duurzame energieproeftuin kunnen installateurs,
van producten, diensten en businessconcepten.
adviseurs, beleidsmakers, woningcorporaties, studenten, docenten en onderzoekers kennis
De Wmo-werkplaats Utrecht/Amersfoort 2009-2012 is een door VWS met € 695.000 gesub
maken met diverse varianten van duurzame energie op daken. Op het dak wordt een veelheid
sidieerd project. De werkplaats is te omschrijven als een regionaal centrum, waarin
aan proefopstellingen gerealiseerd. De proeftuin is een bereikbaar en opengesteld dak waarop
Hogeschool Utrecht samen met gemeenten, instellingen en beroepsbeoefenaren werken
verschillende innovatieve duurzame daktechnieken worden tentoongesteld, waarvan de pres-
aan onderzoek, praktijkontwikkeling en opleiding op het terrein van zorg en welzijn en meer
taties worden gemeten en waarvan de gegevens openbaar worden gemaakt. De HU past de
in het bijzonder op het terrein van zorg in en door de gemeenschap. De ontwikkeling van
opgestelde technieken toe in het onderwijs en zet de tuin in voor het uitvoeren van toegepast
59 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
praktijkkennis ter bevordering van de professionele competenties van beroepskrachten staat
60 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS
genomineerd voor de Gouden Impuls van de gemeente Utrecht in de categorie grote bedrijven en daar doorgedrongen tot de top 3.
Resultaten onderzoek: • De validatiecommissie kwaliteitszorg onderzoek beoordeelt HU-onderzoek als goed en benoemt de HU als voortrekker bij onderzoek in het hbo. • 47 docenten werken aan promotieonderzoek met promotievoucher. • Het aantal lectoraten is gestabiliseerd op 45. • De externe profilering is versterkt door middel van www.onderzoek.hu.nl. • Acht aanvragen door SIA Raak zijn gehonoreerd.
WEBSITE ONDERZOEK Hogeschool Utrecht (HU) presenteert als eerste hbo-instelling een eigen tweetalige onderzoekssite: www.onderzoek.hu.nl. Op deze site hebben alle lectoren van de HU eigen pagina’s.
Joost Masmeijer, 22 jaar Business Management, 3e jaars
61 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDERZOEK
(wetenschappelijk) onderzoek in samenwerking met de Universiteit Utrecht. Het project is
kennisorganisatie
Ontwikkeling van het personeel De kwaliteit van de HU is afhankelijk van de kwaliteit van het personeel. De HU investeert daarom in de scholing, ontwikkeling en de loopbaan van het personeel. Het streven is dat in 2017 alle docenten een mastergraad hebben en twintig procent van hun gepromoveerd is of bezig met een promotietraject. In 2009: 143 medewerkers volgen een masteropleiding In 2009: 62 medewerkers volgen een promotietraject
Opleidingsniveau onderwijzend personeel
Bestaand hoogste opleidingsniveau
Mastergraad 63,3 % (doelstelling 2017 = 100%) Gepromoveerd 6,0 %
Bezig
Totaal
7,0 %
70,3 %
3,2 %
9,2 %
Loopbaan
4
Het stimuleren van kennisontwikkeling van het personeel is onlosmakelijk verbonden met het bevorderen van de loopbaan van docenten. Binnen de HU gaat het dan vooral om het scheppen van nieuwe functies voor docenten die op hoog niveau onderwijs en onderzoek combineren. In dit streven voelt de HU zich gesteund door het regeringsbeleid. In het kader van het landelijke convenant Actieplan Leerkracht stelt de minister tot en met 2012 jaarlijks budget beschikbaar (voor de HU â‚Ź 2,38 miljoen per jaar) om de docentfuncties aantrekkelijker te maken. Jaarlijks krijgt ongeveer vijf procent van de docenten de mogelijkheid door te groeien naar een zwaardere functie. Leiderschap Sturing geven aan individuele en gemeenschappelijke prestaties gebeurt met de RGW-cyclus (resultaatgericht werken), die steeds beter raakt ingebed. Het aantal medewerkers met wie deze gesprekken wordt gevoerd, is verder toegenomen tot boven de 80 procent. De HU streeft ernaar dat met iedere medewerker RGW-gesprekken worden gevoerd. Belangrijk is ook dat de gesprekken door een groot deel van de medewerkers als plezierig (70 procent) en motiÂverend (60 procent) wordt gezien. Dit blijkt uit het werkbelevingsonderzoek 2009.
63 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
Kennisontwikkeling en kennisoverdracht vormt het hart van Hogeschool Utrecht. De organisatie is daarom ingericht op ontwikkeling, dialoog en samenwerking, zowel binnen de hogeschool als tussen de hogeschool en partners in de regio.
64 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
Aantal Percentage
Categorie
2007
2008
<20 - 24
82
78
84
de jaarlijkse RGW-cyclus, namelijk het samen bereiken van individuele en HU-doelstellingen.
25 - 29
212
187
Daarnaast worden sinds enige jaren leiderschapsleergangen verzorgd. Het gaat om in-com
30 - 34
318
35 - 39
Leiderschap is cruciaal voor de ambities van de hogeschool. De training voor RGW-gesprek-
2008
2009
2,5%
2,4%
2,6%
201
6,6%
5,8%
6,1%
341
349
9,9%
10,5%
10,6%
338
341
351
10,5%
10,5%
10,7%
40 - 44
402
401
365
12,5%
12,4%
11,1%
de naam ‘de Trektocht’ een leergang ontwikkeld, die in januari 2010 succesvol is afgesloten.
45 - 49
495
489
504
15,4%
15,1%
15,4%
De deelnemers reikten tijdens een bijeenkomst voor het college van bestuur en collega-
50 - 54
556
550
528
17,3%
17,0%
16,1%
55 - 59
533
532
551
16,5%
16,4%
16,8%
60 - 64
277
312
338
8,6%
9,6%
10,3%
65 -
8
8
9
0,2%
0,2%
0,3%
Totaal
3221
3239
3280 100,0%
100,0%
100,0%
Gem. leeftijd
45,7
46,4
46,5
ken (de individuele gesprekken en afspraken tussen leidinggevende en medewerker) voor leidinggevenden is in 2009 vernieuwd. De training legt nu meer de nadruk op het doel van
pany trajecten, een traject voor leidinggevenden van de HU diensten en een leergang voor beginnende en voor ervaren leidinggevenden in het onderwijs. Binnen het totale aanbod is in 2009 bijzondere aandacht besteed aan leiderschap van het middenkader. Hiervoor is onder
leidinggevenden een manifest uit waarin vijf leiderschapsprincipes worden aangedragen die voor onderwijsmanagers en teamleiders een leidraad kunnen zijn bij de ontwikkeling van de HU als kennisorganisatie. Professionele ruimte In een professionele organisatie als de HU behoort de eigen verantwoordelijkheid van de professional centraal te staan. Tussen de vakbonden en de HBO-raad is afgesproken dat
2009 2007
binnen de instellingen over deze professionele ruimte van de medewerker zal worden gedebatteerd. Hiertoe is bij de HU een programma samengesteld dat in 2010 tot conclusies zal leiden. Leidraad van deze discussie is de positie van de professional in een team. Kernpunten voor de onderwijsteams zijn dat docenten onderwijsbekwaam zijn en ofwel onderzoeksvaardig
Instroom en uitstroom van medewerkers
ofwel een relatie met het beroepenveld onderhouden, zodat een onderzoeksteam als geheel over alle drie de kwaliteiten beschikt. In 2009 zijn eerste de stappen gezet bij het opstellen van de meerjaren-personeelsplannen op teamniveau. 700 600
DOCENT VAN HET JAAR
500
Logopediedocente Else de Haan won don-
400
derdag 12 maart de finale van de Docent van het Jaar-verkiezing van de HU. Ze kreeg zowel
300
de eerste prijs (1000 euro en een kunstwerk)
200
van de vakjury als de publieksprijs voor haar
100
college, dat ze hield in theater Kikker. De tweede prijs (500 euro) ging naar haar
0 2007
2008
collega Mark Pertijs, ook logopedist. instroom
uitstroom
2009
65 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
Leeftijdsverdeling personeel OP en OBP in aantallen
67 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
De kerstborrel werd bezocht door een groot deel van de medewerkers en hun introducĂŠs.
Werkbelevingsonderzoek Uit het werkbelevingsonderzoek blijkt dat medewerkers van de HU in 2009 meer plezier in hun werk hebben dan in 2007. De algehele werkbeleving heeft zich hiermee positief ontwikkeld. Aan het onderzoek nam 72 procent van al het personeel deel. Werkplezier wordt bepaald door de mate van autonomie, waardering, feedback op prestaties, sociale steun, teamwork en ontplooiing. De resultaten in 2009 zijn voor ontplooiing en feedback op prestaties duidelijk beter dan in 2007. Medewerkers van de HU ervaren relatief veel autonomie bij het uitvoeren van hun werkzaamheden. Daarnaast geven medewerkers aan over veel ontplooiingsmogelijkheden te beschikken. Medewerkers ervaren de waardering door leidinggevenden als positief, evenals de feedback op prestaties. De sociale steun van collegaâ&#x20AC;&#x2122;s wordt ook positief beoordeeld. De belangrijkste stressfactoren in het werk zijn een hoge werkdruk, verstoringen in werk-thuisbalans en emotioneel belastend werk. Hogeschool Utrecht scoort op alle drie deze factoren in 2009 vergelijkbaar als in 2007. Medewerkers geven aan dat ze het gevoel hebben hard te moeten werken. Werktijden hebben invloed op de thuissituatie en medewerkers piekeren thuis over hun werk. Verder ervaren medewerkers het werk vaak als emotioneel zwaar. Van alle medewerkers van de HU heeft 72 procent deelgenomen aan het onderzoek. Dit zijn bij elkaar 2.342 medewerkers. Dit is een sterke toename ten opzichte van het onderzoek in 2007 toen 40 procent van alle medewerkers deelnam. Organisatie in ontwikkeling Goede, ondersteunende dienstverlening is een voorwaarde voor het realiseren van hoogwaardig onderwijs en onderzoek. De dienstverlening legt in de HU echter een te groot beslag op de middelen van de HU. In 2007 is daarom gestart met een project om de kosten van dienstDanny Hage master physician assistant, voltooid
verlening met 20 procent te reduceren met behoud van de interne klanttevredenheid.
68 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
Zo wordt de overhead van de HU teruggebracht tot tenminste het landelijke gemiddelde.
Financiële situatie HU
onderwijsvakbonden heeft afgesloten om de
In 2009 is 3,8 miljoen euro bezuinigd op de centrale dienstverlening en beschikbaar gekomen
De financiële resultaten van de HU zijn al een
positie van docenten te verbeteren zijn er op
voor de facultaire begrotingen. Dit is mede gerealiseerd door de inhuur van uitzendkrachten
aantal jaar onder de maat. Er is niet bezuinigd
de HU met de vakbonden en de personeels
te reduceren en de inkoop HU-breed te regelen. Bij tussentijdse evaluatie (onder meer door
op de budgetten van de faculteiten, maar het
geleding van de CMR nadere afspraken gemaakt
onderzoek van Ernst & Young) blijkt dat er al veel bereikt is, maar dat de gewenste vraag
kostenniveau is te hoog. De CMR vindt dit een
om de salarismix te verbeteren en 60 hogere
gerichtheid en flexibiliteit nog niet optimaal zijn. Daarom is besloten om op een aantal punten
zorgelijke situatie, te meer daar ombuiging op
docentfuncties te creëren. In het convenant is
de organisatie en processen te stroomlijnen. Essentieel daarbij zijn de verbindingen in de
de faculteiten leidt tot ingrijpende bezuinigin-
ook afgesproken dat ter versterking van de
organisatie bij de voorbereiding en realisatie van beleid over de linies heen. Per stafdienst
gen op het primair proces. Het CvB heeft
positie van de docent per hogeschool afspraken
zijn contactpersonen, beleidsraden en programmaraden in werking gesteld. Het overleg van
aangegeven de zorgen van de CMR te delen.
gemaakt worden over de professionele ruimte
stafdirecteuren heeft de taak gekregen om de samenhang te bewaken. Verder is een herschik-
Er zijn al bezuinigingen bij de HU diensten
van de docent. De CMR organiseert begin
king van HU Diensten in 2009 voorbereid en ingegaan op 1 januari 2010. De gevolgen voor
ingezet, waarvan het resultaat ten goede komt
2010 samen met P&O een themamiddag over
medewerkers zijn beperkt en afgestemd met de medezeggenschapsorganen. In de nieuwe
aan het primair proces. Ook wordt de komende
dit onderwerp. De uitkomsten worden gebruikt
situatie kent de HU zes stafdiensten:
jaren meer gestuurd op resultaat door de
voor vervolgacties op de hogeschool.
• Bedrijfsvoering (SB)
invoering van het gezamenlijke reservebeleid
• Financiën & Business Intelligence (F&BI)
en de invoering van een aantal beheersmaat
Studiemiddag medezeggenschapsstelsel
• Marketing & Communicatie (M&C)
regelen, waardoor onder andere de kosten
De CMR heeft in juni een studiemiddag
• Onderwijs & Onderzoek (O&O)
van PNIL (personeel niet in loondienst) beter
georganiseerd over het medezeggenschaps
• Personeel & Organisatie (P&O)
in de hand gehouden kunnen worden.
stelsel. In het wetsvoorstel voor de nieuwe WHW wordt het mogelijk om te kiezen voor het
• Studentzaken (SZ) Organisatieontwikkeling
huidige stelsel van gezamenlijke medezeggen-
Er is bovendien besloten om een afzonderlijke control-functie te ontwikkelen. Hierdoor
In het afgelopen jaar heeft de CMR de plannen
schap door studenten en medewerkers of voor
ontstaat naast de Bestuursdienst een tweede aan het CvB gelieerde dienst: Corporate Control.
rondom de notitie ‘organisatieontwikkeling’ met
het instellen van een ondernemingsraad voor
De ontwikkeling van de organisatie heeft belangrijke cultuuraspecten. Procesgericht werken
het college van bestuur besproken. De notitie
medewerkers en een studentenraad voor
en partnerschap staan hierin centraal. Faculteiten en diensten zijn samen verantwoordelijk voor
behelst een aantal voorstellen om tot een betere
studenten. De CMR wilde graag weten hoe
afstemming tussen faculteiten en de organisatie
medewerkers en studenten hierover denken
als geheel te komen. Centraal in deze notitie
en heeft de voor- en nadelen van beide stelsels
staat de overgang van integraal management
besproken. In 2010 wordt de discussie hierover
naar een partnerschapstructuur in de organisa-
voortgezet en wordt na invoering van het wets-
tie. Dit moet leiden tot een verbetering van de
voorstel een keuze gemaakt. Het CvB doet
Medewerkers van de HU konden hun
dienstverlening aan het onderwijs en onderzoek
hiertoe een voorstel, waarop de CMR instem-
kerstgratificatie aan een goed doel geven.
in de faculteiten. De CMR was kritisch over de
mingsrecht heeft.
De Stichting Vrienden van Wings was een
veronderstelling dat deze organisatieveranderin-
van de bestemmingen, naast Changes4all
gen ook daadwerkelijk leiden tot een beter ver-
Overleg met CvB en RvT
en het Helen Dowling insituut. Vrienden
loop van processen. De raad zal dit de komende
Op 5 november heeft de CMR een gesprek met
van Wings beheert kleinschalige wees
periode kritisch blijven toetsen.
het CvB en de RvT gehad naar aanleiding van
VRIENDEN VAN WINGS
de jaarrekening en het jaarverslag 2008. Het was
huizen in India. Het geld dat is ontvangen met de kerstactie wordt gebruikt voor de
Actieplan Leerkracht
een goed gesprek waarin open gediscussieerd
aanschaf van een eigen jeep.
In het kader van het Convenant Leerkracht
werd over een aantal belangrijke thema’s rond
dat het ministerie met de werkgevers en de
het HRM-beleid, de verbinding tussen onderwijs
69 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
Van de centrale medezeggenschapsraad
70 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
beschikbare zetels. De opkomst bij de verkiezin-
de stakeholders zijn talrijk en divers. Opleidingen overleggen met hun beroepenveldcommis-
samenleving, het studenttevredenheidsonder-
gen was hoger dan ooit. De nieuwe raad ging
sie om hun kwaliteit te versterken om de goede competenties bij hun studenten te ontwikke-
zoek en het studierendement en de financiën
op 4 februari 2010 van start en heeft een
len voor een succesvolle beroepsuitoefening. Bij audits en accreditaties wordt standaard
en huisvesting. In de toekomst zal de RvT de
zittingsperiode van twee jaar.
verslag gedaan over de maatschappelijke betekenis van de hogeschool op opleidingsniveau. Bij de ontwikkeling van het HU-assortiment aan opleidingen is er heel nadrukkelijk overleg
formele bespreking van de begrotingsinstructie en van de jaarrekening en het jaarverslag met
René Versteegh, voorzitter CMR
het CvB bijwonen.
met het veld: de maatschappelijke behoefte aan een nieuwe bachelor of masteropleiding moet steeds expliciet worden aangetoond. De jaarlijkse monitor geeft een goed beeld van het arbeidsmarktsucces van pas afgestudeerden.
Verkiezingen
Met de partners in de onderwijsketen wordt overlegd over de aansluiting tussen de hbo-
In november zijn de verkiezingen voor de CMR
opleiding en havo/vwo- en mbo-vooropleiding. Dit overleg is ingebed in landelijke ontwik
gehouden. Er waren ruim meer kandidaten dan
kelingen, maar de HU onderhoudt specifiek relaties met vier ROC’s en elf scholen voor voortgezet onderwijs in de regio. De provincie Utrecht en de gemeenten Amersfoort en Utrecht hebben belang bij de bijdrage die de HU levert aan de economische, sociale en culturele regionale infrastructuur. Samen met de UU en het UMC Utrecht werkt de hogeschool
het functioneren van de organisatie. Kernbegrippen zijn daarnaast: meer middelen naar
met de gemeente Utrecht aan de ontwikkeling van Utrecht als Kennisstad. Met de gemeente
het onderwijs en onderzoek, sturen op hoofdlijnen en gebruik maken van standaarden om
Amersfoort zijn de regionale economische ontwikkelingsmogelijkheden verkend. Door de
maatwerk voor onderwijs en onderzoek mogelijk te maken.
uitbouw van haar Amersfoortse vestiging levert de HU een bijdrage aan de ontwikkeling van de kennisinfrastructuur van de stad.
De identiteit van de hbo-professional
De stakeholders van de HU hebben ook onderling veel contacten. Er zijn veelal wederzijdse
Tijdens het onderwijscongres van 27 augustus 2009 stond de professional centraal. Hoe krijgt
belangen die partijen aan elkaar verbinden. Juist de actieve deelname in dit netwerk van
de professionaliteit van de student, maar ook die van de docent vorm? Hoe verhoudt de
onderlinge afhankelijkheden is een sleutelfactor voor kwaliteit en succes van de hogeschool.
organisatie zich tot burgerschap, tot de maatschappij, hoe draagt de docent bij aan de doelen van de HU zoals rendementverhoging, flexibilisering en internationalisering? Onder leiding van HU-lector en Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Broertjes hebben op 26 augustus young professionals en lectoren van Hogeschool Utrecht een inspirerend debat gevoerd over de identiteit van de hbo-professional. Verschillende HU-lectoren schreven naar
DEBAT IDENTITEIT VAN DE HU-PROFESSIONAL
aanleiding van dit onderwerp vanuit hun expertise essays in de Volkskrant. Zo belichtte dr. Piet Bakker, lector Crossmedia content, nieuwe trends in de journalistiek en het ontstaan van een nieuwe generatie multimediale nieuwsmakers. Dr. Erik Puik, lector Microsysteem technologie/Embedded systems ontving veel reacties op zijn opiniërende artikel ‘Straks zijn de computers ons de baas’. Prof. dr. Elly de Bruijn, lector Beroepsonderwijs, verkende hoe de lerarenopleiding studenten goed kan voorbereiden op het lesgeven in het beroepsonderwijs.
De hogeschool en haar omgeving De HU verantwoordt haar prestaties aan subsidiegevers en opdrachtgevers. Naast deze verticale verantwoording is er ook een horizontale dialoog met instellingen en bedrijven die
Aan de vooravond van de opening van het
Op de voorgrond Halbe Zijlstra, lid van de
belang hebben bij het onderwijs en het onderzoek van de HU. Het gaat om de volgende
hogeschooljaar vond er een debat over de
Tweede Kamer voor de VVD. Naast hem de
groepen stakeholders: bedrijven en instellingen, beroepsgroepen, partners in de onderwijs
identiteit van de hbo-professional plaats met
CvB-voorzitter van de UU, Yvonne van Rooy.
keten, overheden en intermediaire organisaties en alumni. De gespreksonderwerpen met
vier lectoren en vier jonge beroepsbeoefenaren.
71 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
en kennisorganisatie, de rol van de HU in de
72 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
werkcontacten van medewerkers en studenten met bedrijven en instellingen: van stagewerk tot gastdocent, van toegepast onderzoek tot afstudeerproject, van debat tot werken in de wijk. Zo blijft de horizontale dialoog creatief en verrijkend: de HU is gericht op de omgeving. Ketenpartners In Utrecht werken scholen van voortgezet onderwijs, middelbaar en hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs samen om de loopbaan van de student te bevorderen. De instellingen voelen zich verantwoordelijk voor een doorlopende leerlijn. Elders in dit jaar verslag wordt de inhoud van de samenwerking met het voortgezet en middelbaar beroeps onderwijs uit de doeken gedaan (zie pagina 42). Deze samenwerking is van grote betekenis voor de doorstroom van leerlingen in de regio Utrecht naar het hoger onderwijs. De samenwerking met de Universiteit Utrecht (UU) is in 2004 vastgelegd in een overeenkomst
ONDERWIJSCONGRES
die in september 2008 is hernieuwd en aangevuld met de werkterreinen ‘personeel’ en
‘Click met de HU’ was de titel van het jaarlijkse
stond en de volgende thema’s werden belicht:
‘communicatie’. De HU en UU spreken af samen te werken ter bevordering van de kwaliteit
onderwijscongres dat voorafgaand aan de jaar-
de HU en maatschappij, de HU en professionele
van het onderwijs, het onderzoek, de voorzieningen en de dienstverlening. De samenwerking
opening plaatsvond. Ruim 300 medewerkers
ruimte, de HU en studiesucces, de HU en
is in het belang van de studenten van UU en HU en in het belang van de eigen en elkaars
waren aanwezig op de dag vol workshops, een
burgerschap en tenslotte de HU en flexibilise-
positie. De UU en de HU hebben in 2008 samen de Academische Lerarenopleiding Primair
informatiemarkt, inspirerende paneldiscussies
ring.
onderwijs (ALPO) opgericht: een vierjarige bacheloropleiding die leidt tot een graad in de onderwijskunde en tot diplomering voor het leraarschap in het primair onderwijs. In 2009
en presentaties waarin de professional centraal
OPENING HOGESCHOOLJAAR
startte het tweede studiejaar. Met die opleiding dragen de UU en de HU bij aan de oplossing van het voorziene tekort aan leraren.
Directeur van het Sociaal en Cultureel Plan bureau, Paul Schnabel, hield de key note lezing tijdens de opening van het hogeschooljaar. Hij reflecteerde uitgebreid op de vragen: Wat mag het beroepenveld verwachten van
HU EN VOETBAL
de opleider? Hoe kan het hoger beroepsonder-
Hogeschool Utrecht heeft een partnerovereen-
wijs tegemoet komen aan de vraag naar inno-
komst gesloten met FC Utrecht. Er is onder
vatieve, flexibele jonge professionals in een
meer afgesproken dat FC Utrecht exclusief haar
constant veranderende omgeving? Dit naar
stages aan de HU aanbiedt op het gebied van
aanleiding van het debat over de identiteit
communicatie, marketing en de organisatie
van de hbo-professional, dat de middag
van evenementen, maar ook op sportmedisch
ervoor plaatsvond.
gebied, waarbij het lectoraat Leeftijd en Gezondheid is betrokken. Tenslotte zijn beide
Bij de opening van het hogeschooljaar waren veel vertegenwoordigers aanwezig uit de Utrechtse regio, onder hen de burgemeester van Utrecht, Aleid Wolfsen, inks op de foto in gesprek met lector Pieter Broertjes.
partners betrokken bij het al langer lopende (v.l.n.r.) CvB-voorzitter Geri Bonhof, FC Utrecht voorzitter Jan Willem van Dop en directeur marketing en communicatie van de HU, Cor Jansen.
project Verbinden door voetbal, waarbij jongeren van meerdere voetbalverenigingen leren respectvol met anderen om te gaan en zich in te zetten voor het maatschappelijk belang.
73 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
Soms is er sprake van formeel overleg op bestuurlijk niveau, daarnaast zijn er duizenden
74 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
75 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
De UU en de HU trekken samen op als het gaat om studentvoorzieningen: introductie, subsidies en bestuursbeurzen, sportvoorzieningen en studiekeuze. In 2009 hebben 213 studenten van de UU en 301 studenten van de HU zich in hun eerste studiejaar met een hulpvraag over nadere studiekeuze gemeld in het gezamenlijke Centrum voor Studiekeuze. Door een te lage deelname wordt de voorziening voor cultuur (Parnassos) voor HU-studenten afgebouwd. Startende innovatieve ondernemers vinden in Utrecht goede mogelijkheden om een bedrijf op te zetten. De UU en de HU coördineerden ook in 2009 hun inzet in de Taskforce Innovatie. In 2009 werd de focus verlegd naar dienstverlening van het mkb in de regio. Hogeschool en universiteit trokken gezamenlijk op in hun relatie met gemeente en provincie bij de ontwikkeling van de gezamenlijke positionering van Utrecht als Kennisregio. Begin 2010 kon een overeenkomst worden getekend waarin alle aspecten en ieders rol en bijdrage worden onderkend om de Utrechtse regio te ontwikkelen tot een bloeiende kennissamenleving. Informatievoorziening en mobiliteitsfaciliteiten op het gebied van personeel werden in 2009 voor het eerst gezamenlijk aangevat. Voor een gedeelte ook met andere grote kennisinstel lingen als RIVM, KNMI en UMC Utrecht. Er is een promovendinetwerk opgericht en er is
Op woensdag 1 juli werd aan de Amersfoortse wethouder van Onderwijs, Gerda Eerdmans, het ereteken van de hogeschool toegekend. De gemeente heeft zich, zeer succesvol en aanhoudend, ingespannen om het hoger onderwijs naar Amersfoort terug te brengen. Eerdmans heeft daar als wethouder Onderwijs een bijzondere bijdrage aan geleverd.
meer informatie over loopbaanmogelijkheden aan de HU voor bijna en pas gepromoveerden. De eerste dubbelbenoemingen van lectoren die ook werkzaam zijn bij de UU zijn een feit.
UtrechtInc.
De samenwerking op het gebied van huisvesting betrof in 2009 vooral de campusontwikkeling
De kennisinstellingen UU, HU en UMC Utrecht hebben samen met regionale partners een
en de verdere inrichting van het Uithof-gebied. Ook wordt de huisvestingsbehoefte gezamen-
sterke organisatie gebouwd voor de ondersteuning van kennisintensieve en innovatieve
lijk bekeken.
starters rond de kennisinstellingen en de regio. Op 5 juni 2009 zijn de activiteiten gebundeld onder de naam UtrechtInc. De HU heeft hiermee succesvol invulling gegeven aan de strate gische doelstellingen met betrekking tot regionale kenniscirculatie en –valorisatie en een belangrijke bijdrage geleverd aan de regionale (economische) ontwikkeling en samenwerking.
Ontwikkeling HU Amersfoort De nieuwbouw van de HU bij het Eemplein in Amersfoort is in 2009 ver gevorderd. De
UTRECHTINC.
geplande oplevering in juni 2009 bleek echter onhaalbaar. Omdat een verhuizing gedurende het collegejaar onwenselijk is, wordt het gebouw in augustus 2010 in gebruik genomen.
Op 5 juni is het startschot gegeven van
Volgens de plannen groeit HU Amersfoort in vier jaar tijd naar 4000 studenten door middel
UtrechtInc. (Centrum voor Ondernemerschap
van het huidige opleidingenaanbod en de start van nieuwe opleidingen. Een thematische
en Innovatie). Alexander Pechtold verrichtte de
aanpak is leidend bij de invulling van het opleidingsassortiment, dat zich zal concentreren rond
openingshandeling. UtrechtInc. is een initiatief
de thema’s Zorg & Welzijn, Economie & Vrijetijdsmanagement en Onderwijs & Opvoeding.
van UU, HU, Rabobank Utrecht, gemeente en
De nieuwbouw maakt deel uit van de uitbreiding van het stadshart aan het Eemplein door de
provincie Utrecht om kennisintensief onder
gemeente Amersfoort. Aan het plein komen onder andere een bioscoop, winkels, woningen,
nemerschap bij met name afgestudeerde
horeca en culturele voorzieningen. De bouw begint in 2010.
studenten van universiteit en hogeschool te faciliteren door ondersteuning en een mkb-adviesdesk te bieden.
76 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
Woensdag 9 december hebben Hogeschool Utrecht en Hogeschool Domstad een intentie verklaring ondertekend om met elkaar te fuseren. Dit moet leiden tot een definitief fusiebesluit in april 2010, waarvoor instemming van het ministerie van Onderwijs en de medezeggenschapsraden noodzakelijk is. Hogeschool Domstad wordt dan onderdeel van het Instituut Theo Thijssen van de Faculteit Educatie en verhuist naar Amersfoort. Hierdoor kan het onderwijsaanbod, dat zich richt op passend onderwijs, versneld worden gerealiseerd en kan voldaan worden aan de vraag vanuit de gemeente Amersfoort, het werkveld en de partnerscholen.
Resultaten Kennisorganisatie
HUGENOTENPRIJS De HU heeft in 2009 een prijs ingesteld voor medewerkers en studenten die een bijzonder prestatie hebben verricht.
• 70,3 procent van de docenten heeft een mastergraad of volgt een masteropleiding en 9,2 procent van de docenten is gepromoveerd of werkt aan promotieonderzoek. • Er is € 3,8 miljoen bezuinigd op de centrale dienstverlening en beschikbaar gesteld aan de faculteiten. • Uit het werkbelevingsonderzoek blijkt dat het ervaren werkplezier gestegen is ten opzichte van 2007.
John van den Boogaard, facilitair beleids adviseur, ontving de prijs uit handen van FCJ-directeur Desiree Majoor omdat hij een
• De Business incubatie-activiteiten zijn namens UU, UMC Utercht en HU gebundeld in UtrechtInc.. • De intentieverklaring voor de fusie met Hogeschool Domstad is ondertekend.
aanhoudende prestatie vertoont die ruim boven de gestelde functie-eisen ligt. Ook Erlijn Eweg ontving de Hugenotenprijs voor bijzondere verdiensten: zij weet in haar projecten een relatie te leggen tussen onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk.
VOORGENOMEN FUSIE HU EN HOGESCHOOL DOMSTAD
Mustapha Esadik heeft eveneens de Hu genoten-prijs in ontvangt genomen. Hij volgt twee studies: journalistiek en lerarenopleiding
De HU en Hogeschool Domstad (katholieke
geschiedenis en hij levert een belangrijke
lerarenopleiding basisonderwijs) hebben in
bijdrage aan de sociale samenhang in de
december hun voornemen bekendgemaakt
wijk Kanaleneiland als hoofdredacteur van
om te fuseren. Als de verschillende gremia
het wijkmagazine Flexx Magazine en als
met dit plan instemmen, neemt Hogeschool
bestuurslid van de Stichting ‘Van en Voor
Domstad zijn intrek in Amersfoort.
Jongeren’.
(v.l.n.r.) Jacques van Ek (lid RvT HU), Simone de Wit (vz CvB HD), Carel van den Heuvel (vz RvT HD) en Geri Bonhof.
77 - JAARVERSLAG HU 2009 - KENNISORGANISATIE
Beoogde fusie
FINANCIËN EN HUISVESTING
Enkele belangrijke ontwikkelingen die geleid hebben tot het positieve financiële resultaat: • In 2009 is er € 7,8 miljoen meer rijksbijdrage ontvangen dan begroot. De oorzaak van deze stijging is met name de loon- en prijscompensatie. Daarnaast is € 1,6 miljoen ontvangen als gevolg van het beschikbaar stellen van de middelen Actieplan Leerkracht. • De voorgaande jaren werd de HU jaarlijks geconfronteerd met een forse overschrijding van de PNIL-lasten (personeel niet in loondienst). In december 2008 is besloten dat de bevoegdheid tot het aangaan van PNIL-verplichtingen nog uitsluitend bij de faculteitsen stafdirecteuren mag worden belegd. Op deze manier wordt het mogelijk om op faculteits- en stafdienstniveau zicht en dus grip te krijgen op de inzet van PNIL-ers. De PNIL-lasten zijn mede als gevolg van deze strakkere sturing in 2009 € 4 miljoen lager dan begroot. • Het centraliseren van de facilitaire budgetten leidt tot een verlaging van de huisvestingslasten. Door het afsluiten van HU-brede contracten, veelal door middel van Europese aanbesteding, kunnen de schaalvoordelen optimaal worden benut. • Met ingang van 2009 worden er ieder trimester gesprekken gehouden met de faculteiten en stafdiensten over de begrotingsuitputting en de daaruit voortvloeiende afspraken ten aanzien van de beheersing van de kosten. Het college van bestuur constateert een toe nemende sturing op de beheersing van de lasten. De faculteiten en stafdiensten zijn zich bewust van het belang van hun bijdrage aan een financieel gezonde hogeschool.
5
Ontwikkeling balans De toename van de materiële vaste activa is gelegen in het verder realiseren van de nieuwbouw HU Amersfoort. Het gebouw zal in juni 2010 worden opgeleverd. De HU heeft er in 2009 bewust voor gekozen langlopende leningen bij het ministerie af te sluiten ter financiering van de nieuwbouw en niet de mogelijkheden van de rekening courant te gebruiken. Daarnaast is een betalingstermijn van € 2,4 miljoen, die gepland stond voor december, pas in 2010 betaald. De liquide middelen zijn als gevolg hiervan toegenomen. Daar staat een stijging van de langlopende schulden tegenover. De toename van het eigen vermogen bestaat uit het gerealiseerde resultaat van 2009. Liquiditeit De liquiditeit geeft de mate weer waarin de hogeschool in staat is om op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De liquiditeit wordt uitgedrukt met de current ratio (de verhouding tussen de vlottende activa en de kortlopende schulden). De current ratio is gestegen van 0,35 ultimo 2008 naar 0,46 ultimo 2009 (hbo 2008 0,71). Ter verbetering van
79 - JAARVERSLAG HU 2009 - FINANCIËN EN HUISVESTING
Het resultaat over 2009 is € 3,7 miljoen positief, het begrote resultaat was € 6,9 miljoen negatief. De hogere rijksbijdrage en subsidies en een strakke sturing op het realiseren van de begroting hebben hier een positieve bijdrage aan geleverd.
80 - JAARVERSLAG HU 2009 - FINANCIËN EN HUISVESTING
bedragen x E 1.000
Activa
31-12-2009
31-12-2008
Passiva
Geconsolideerde staat van baten en lasten
bedragen x E 1.000
bedragen x E 1.000
31-12-2009
Vaste Activa Eigen Vermogen Immateriële vaste activa - 118 Voorzieningen
31-12-2008
69.365
65.621
9.829
7.675
Materiële vaste activa 184.873 173.913 Langlopende schulden 61.204 45.961 Financiële vaste activa 3.263 3.398 Kortlopende schulden 88.117 90.169 188.136 177.429 Vlottende activa Voorraden 205 134 Vorderingen
33.379
30.841
Liquide middelen 6.795 1.022 40.379 31.997 Totaal 228.515 209.426 Totaal 228.515 209.426
Realisatie
Begroting
Realisatie
2009
2009
2008
190.820
182.998
172.827
9.332
4.342
7.972
College-, cursus, les en examengelden
53.259
54.082
49.313
Baten werk i.o.v. derden
19.415
21.928
21.484
5.624
5.131
10.750
278.450
268.481
262.346
197.465
199.087
191.108
Afschrijvingen
15.120
13.974
12.557
Huisvestingslasten
19.951
25.613
19.772
Overige lasten
39.877
35.027
41.103
272.413
273.701
264.540
6.037
-5.220
-2.194
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies
Overige baten Totaal baten Lasten Personeelskosten
Totaal lasten
Solvabiliteit
2009 2008 2007
2006
HBO 2008
30,4 %
31,3 %
41,5 %
46,3 %
38,0 %
0,46
0,35
0,52
0,76
0,71
1,4 %
-1,3 %
-1,0 %
-1,35 %
0,8 %
solvabiliteit liquiditeit rentabiliteit
Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten
-2.000
-1.709
-1.150
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
4.037
-6.929
-3.344
Belastingen uit gewone bedrijfsuitoefening
-181
-
-105
Resultaat deelneming
-112
-
-88
3.744
-6.929
-3.537
Resultaat
81 - JAARVERSLAG HU 2009 - FINANCIËN EN HUISVESTING
Geconsolideerde balans per 31 december 2009 na resultaatbestemming
82 - JAARVERSLAG HU 2009 - FINANCIËN EN HUISVESTING
de liquiditeit heeft de hogeschool in 2009 besloten twee langlopende leningen af te sluiten ten behoeve van de financiering van de nieuwbouw in Amersfoort en hiervoor niet de beschikbare ruimte van de rekening courant te gebruiken. Rentabiliteit De rentabiliteit (resultaat uit gewone bedrijfsvoering gedeeld door totale baten) is van min 1,3% in 2008 gestegen naar plus 1,4% in 2009 (hbo 2008 0,8%). Solvabiliteit De solvabiliteit (het aandeel eigen vermogen uitgedrukt in een percentage van het totale vermogen) is licht gedaald van 31,3% ultimo 2008 naar 30,4% ultimo 2009 (hbo 2008 38%). Het resultaat van € 3,7 miljoen heeft een positief effect op de ontwikkeling van het eigen vermogen. Het balanstotaal stijgt als gevolg van de investeringen in de nieuwbouw in Amersfoort. In 2009 is binnen de HU het reservebeleid vastgesteld, dat in 2010 wordt ingevoerd. Een belangrijk uitgangspunt van het reservebeleid is het structureel zorgdragen voor reserves en dus solvabiliteit op het gewenste niveau. Interne beheersing en risicomanagement Begin 2009 zijn de kaders vastgesteld voor de implementatie van een HU-brede en gestruc tureerde aanpak van interne beheersing en risicomanagement. Vanwege de grootte en de complexiteit van de HU is gekozen voor een ontwikkelbenadering; een meerjarig implemen tatietraject dat enerzijds bestaat uit strategische risicobeheersing en anderzijds uit de implementatie van een tweejarige cyclus van risicomanagement binnen de faculteiten en HU-diensten als onderdeel van de reguliere planning & control-cyclus. De implementatie van een intern beheersings- en risicomanagementsysteem moet ertoe bijdragen dat de HU over 2011 een intern ‘in control’ statement kan afgeven. 2009 stond in het teken van de strategische risicoanalyse. Op basis van gesprekken met sleutelpersonen, bureauonderzoek en bespreking in het managementoverleg van de HU zijn zeven risicothema’s vastgesteld. Deze zijn gekozen vanwege het strategisch belang en de impact die de thema’s hebben bij de ontwikkelbenadering ten aanzien van risicomanagement.
IPV6 AWARD Hogeschool Utrecht is een van de winnaars van
is de HU met IPv6 klaar voor de toekomst: met
de Internet Protocol versie 6 Awards. Met de
de implementatie ervan komen er vele malen
afstudeeropdracht van Benjamin Margarita (EL)
meer internetadressen beschikbaar, mede
bewijst de HU dat studenten worden opgeleid
mogelijk gemaakt door Gerard Verwoolde.
die direct inzetbaar zijn in de praktijk. Daarnaast
De prijs bedroeg 7.500 euro.
Daniel Brito, 23 jaar Digitale communicatie, 2e jaars
84 - JAARVERSLAG HU 2009 - FINANCIËN EN HUISVESTING
85 - JAARVERSLAG HU 2009 - FINANCIËN EN HUISVESTING
PRINSES MáXIMA OPENT FACULTEITSGEBOUW EDUCATIE
Op vrijdag 30 januari vond de feestelijke opening plaats van de verbouwde en uitgebreide HU Klinieken van de FG. Studenten van de paramedische opleidingen doen er ervaring op in het behandelen van patiënten, onder begeleiding van docenten.
Voor de thema’s zijn risico-eigenaren benoemd die in de loop van 2010 beheersmaatregelen moeten treffen om de genoemde risico’s te verminderen of beter te monitoren. Per trimester wordt over de voortgang gerapporteerd aan het college van bestuur en de auditcommissie van de raad van toezicht. In 2010 wordt de tweejarige cyclus van risicomanagement binnen de faculteiten en HU-diensten gestart. Op basis van de huidige doelen worden er risicoanalyses uitgevoerd. Het resultaat van deze analyses wordt meegenomen in de managementcontracten. De werking van de getroffen beheersmaatregelen wordt een jaar later geëvalueerd. Deze analyse vormt de basis voor een nieuwe risicoanalyse, hierbij hoort vanzelfsprekend ook het herijken van doelen. Parallel aan de implementatie van de interne (risico)beheersing zal het risicomanagement beleid worden ontwikkeld. Voor de inrichting van het risicomanagement wordt zoveel mogelijk Prinses Máxima der Nederlanden opende op
aangesloten bij al bestaande instrumenten voor managementcontrol. Interne beheersing is
10 maart een deur ter gelegenheid van de
primair de verantwoordelijkheid van het lijnmanagement.
officiële ingebruikname van het nieuwe
Daarnaast wordt op allerlei plekken in de organisatie nagedacht over mogelijke risico’s die het
onderwijsgebouw van de faculteit Educatie.
behalen van de organisatiedoelstellingen bedreigen en worden vervolgens beheersmaatrege-
In het gebouw zijn 79 deuren voorzien van
len ingericht en uitgevoerd om deze risico’s te beheersen. Dit krijgt vooral in grote projecten
uitspraken van bekende pedagogen. Na de
zoals de nieuwbouw in Amersfoort en in het Sirius-project veel aandacht.
openingshandeling te hebben uitgevoerd kreeg Máxima een rondleiding door het gebouw.
Huisvesting De herijking van het strategische huisvestingsbeleid dat begin 2010 wordt vastgesteld, is in 2009 inhoudelijk gevoed door de resultaten uit het onderzoek naar de ervaringen van gebruikers en het feitelijk ruimtegebruik. De vraag hoe de huisvesting kan anticiperen op de ontwikkelingen waar de HU als kennisorganisatie voor staat, was leidend. Ontmoeting, imago en efficiëntie zijn sleutelwoorden waarmee de HU zich in een economisch sterk veranderende
86 - JAARVERSLAG HU 2009 - FINANCIËN EN HUISVESTING
Nieuwbouw Amersfoort
huisvesting en de omgeving, met name op De Uithof.
In 2009 is hard gewerkt aan de nieuwbouw aan de Amsterdamse Straatweg in Amersfoort
Eén van de speerpunten uit het huisvestingsbeleid is een strategische verankering van het
om de geplande oplevering in de zomer van 2010 te halen. Als het gebouw in juni 2010
vastgoedmanagement binnen de organisatie. Een andere betreft het realiseren van efficiënt,
wordt opgeleverd en in augustus 2010 door de opleidingen wordt betrokken, komt daarmee
optimaal en gedeeld ruimtegebruik waarbij de mobiliteit en flexibiliteit, en hiermee de kans
een einde aan de tijdelijke huisvesting aan de Berkenweg en aan de huisvesting aan de
op ontmoeting van medewerkers en studenten, hogeschoolbreed wordt ondersteund.
Hooglandseweg.
In 2009 zijn geen nieuwbouwprojecten gestart of opgeleverd. Op het gebied van gebouw beheer is wel resultaat geboekt met het succesvol Europees aanbesteden van het onderhoud
Renovatie Oudenoord
aan de werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties, waardoor de hogeschool de
Door een onvoorziene uitloop van de asbestsanering is de renovatie van de locatie
komende jaren aanzienlijke besparingen realiseert. In 2009 zijn de uitgaven eerst wat hoger
Oudenoord 330 een half jaar vertraagd. In de zomer is besloten om de renovatieplannen
dan normaal in verband met de herijking van het onderhoud tot een gelijkwaardig niveau
vanwege voortschrijdend inzicht en gewenste besparingen te herzien waarbij de HU Diensten
voor alle locaties, daarna worden de besparingen substantieel. Naar verwachting levert deze
in een gewijzigde omvang op Oudenoord 330 en 340 worden gehuisvest. Hierbij zijn de
aanbesteding in vijf jaar € 350.000 op.
inrichtingsplannen opnieuw ontwikkeld op basis van efficiënt en flexibel werkplekgebruik, die leiden tot besparingen die ten goede komen aan het onderwijs. In overleg met de eigenaar
F.C. Dondersstraat
zal Oudenoord 370 worden afgestoten of onderverhuurd. De renovatie van Oudenoord 330
In de zomer van 2009 is een snelle en succesvolle asbestsanering uitgevoerd aan de
is gereed in juni 2010, de renovatie van Oudenoord 340 wordt in december 2010 afgerond.
F.C. Dondersstraat om daarmee de veiligheid van gebruikers en de voortzetting van onderwijs activiteiten veilig te stellen. In het voorjaar heeft de HU besloten dat er voor het Institute for Life Sciences & Chemistry gevestigd aan de F.C. Dondersstraat nieuwe huisvesting komt, bij voorkeur op De Uithof. De keuze voor de nieuwe locatie en het gewenste programma van eisen worden in samenwerking met kennispartners op De Uithof uitgewerkt. Omstreeks
Resultaten financiën en huisvesting • Het resultaat over 2009 is € 3,7 miljoen positief, het begrote resultaat was € 6,9 miljoen negatief.
augustus 2010 zal de definitiefase zijn afgerond. De verkoop van de gebouwen aan de
• Er is een strategische risicoanalyse uitgevoerd.
F.C. Dondersstraat en J. Evertsenstraat is in voorbereiding.
• De renovatie van Oudenoord wordt in omvang beperkt.
HOOGSTE PUNT LOCATIE AMERSFOORT Burgfonds en Hogeschool Utrecht vierden op 14 september het bereiken van het hoogste punt van de nieuwbouw van de hogeschool bij het Eemkwartier. Met een hijskraan werden twee studenten opgetild naar het dak van de nieuwbouw, waar ze de HU-vlag hezen.
87 - JAARVERSLAG HU 2009 - FINANCIËN EN HUISVESTING
omgeving wil profileren en wil komen tot de ontwikkeling en de inrichting van de eigen
GOOD GOVERNANCE
Informatie op grond van de code De op grond van de code publieke informatie betreffende de leden van de raad van toezicht en het college van bestuur is hieronder opgenomen.
Raad van Toezicht
bedragen in e
Functie
Vergoeding4 Leeftijd1 1e benoeming
M. Rook MBA
Vz. vanaf Vz. Selectie- en augustus Remuneratiecommissie 2007
Voorzitter 7.000 Raad van Bestuur St. Antonis Ziekenhuis
60 jaar
27-10-2005
Mw. drs. L.J. Helwig Nazarowa
Plv. vz. Lid Selectie- en tot okt. Remuneratiecommissie 2009
Lid Raad van Bestuur â&#x20AC;&#x2122;s Heeren Loo Zorggroep
4.167
62 jaar
23-10-2001
Mw. M. Vliegenthart
Lid tot okt. 2009
Voormalig Voorzitter MBO-raad
4.167
51 jaar
01-03-2004
Algemeen directeur Jaarbeurs Holding BV
5.000
52 jaar
27-10-2005
Commissies van de Raad Hoofdfunctie2
Drs. A. Brienen RA Lid Vz. Auditcommissie
6
Mw. mr. drs. C. Kervezee
Lid plv. vz. Lid Selectie- en Voorzitter PO-raad 5.000 61 jaar 22-03-2007 vanaf okt. Remuneratiecommissie 2009 vanaf okt. 2009
Dr. J.C. van Ek Lid Lid Auditcommissie Voormalig voorzitter 5.0003 64 jaar hoofddirectie ASR Verzekeringsgroep Prof. dr. Lid Lid Auditcommissie J. van Ginkel
1 2 3 4
Voormalig rector United Nations University
3.334
Leeftijd per 1 januari 2009 Het overzicht van relevante nevenfuncties is opgenomen op de website. Op grond van fiscale regelgeving verricht de heer Van Ek advies- en consultancywerkzaamheden vanuit een separate rechtspersoon: deze is BTW-plichtig. Exclusief eventueel verschuldigde premies.
68 jaar
15-10-2007
19-05-2009
89 - JAARVERSLAG HU 2009 - GOOD GOVERNANCE
In 2006 is door een bindingsbesluit van de leden van de HBO-raad de branchecode good governance vastgesteld. Deze code is voor de HU een belangrijk richtsnoer. Op de website is een volledig overzicht van de code geplaatst, waarbij is aangegeven of de uitwerkingen gevolgd worden, dan wel om welke reden ervan wordt afgeweken.
90 - JAARVERSLAG HU 2009 - GOOD GOVERNANCE
College van Bestuur
Mw. G. Bonhof
De HU geeft conform de in de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde
Dhr. H. de Jong
topinkomens (WOPT) beschreven wijze informatie over de bezoldiging van het college van
Totaal bruto salaris 2008
Totaal bruto salaris 2009
Totaal bruto salaris 2010
169.519
178.400
178.400
152.567
160.560
160.560
n.v.t.
144.504
160.560
Dhr. J. Bogerd
bestuur (bedragen belastbaar loon). Dit is anders dan de wijze waarop in voorgaande jaren deze informatie werd verschaft (bruto loon plus overige vergoedingen), de vergelijkbaarheid
bedragen in e
van bedragen is hierom beperkt. Het gemiddelde belastbare loon van ministers, bedoeld in artikel 8, eerste lid, van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens, over het jaar 2009 bedraagt € 188.000. De HU dient een opgave op persoonsniveau op te nemen van medewer-
Aanpassing van het remuneratiebeleid
kers die boven dit jaarbedrag uitkomen. De HU kiest ervoor om van alle (gewezen) leden van
De raad van toezicht heeft in 2009 in goed overleg met het college van bestuur de ervaringen
het college van bestuur de vergoedingen te vermelden.
met de variabele beloning, gebaseerd op een aantal indicatoren, geëvalueerd. Het college van bestuur heeft aangegeven dat naar haar oordeel het systeem van variabele beloning
Vergoedingen College van Bestuur
afbreuk doet aan de gewenste transparantie en geen toegevoegde waarde heeft voor het
bedragen in e
optreden van het bestuur. De raad van toezicht heeft daarom besloten af te zien van variabele beloning, en de remu
Duur dienstverband Belastbaar loon van tot 2009 2008 Mw. G. Bonhof 01-09-2003 heden 194.809 154.571
Voorzieningen tbv Totaal beloningen betaalbaar 2009 2008 2009 39.663
28.315
234.472
182.886
bestuur heeft daarbij afstand gedaan van het perspectief op een hogere beloning op de
Dhr. H. de Jong
01-09-2006 heden
171.330
145.906
35.451
25.267
206.781
171.173
langere termijn. De uitbetaling van het variabele deel over 2008 heeft plaatsgevonden in
Dhr. J. Bogerd
01-03-20032 heden
135.951
-
28.812
-
164.763
-
Dhr. F. Gronsveld
01-06-2005 01-09-2008
-
110.073
-
18.171
-
128.244
1
neratie van de leden van het college van bestuur te baseren op de bedragen die de uitwerking
2008
van de branchecode aangeeft voor het totale vaste inkomen binnen groep F. Het college van
2009. In het totaal loon 2009 is dus, naast het reguliere loon 2009, ook de nabetaling over 2008 verwerkt. In bovenstaande tabel is het totale brutoloon op jaarbasis (voor 2008 inclusief variabel deel) opgenomen. Dit verschaft meer inzicht in de ontwikkeling van de bezoldiging van het college
1 Bij de voorzieningen t.b.v. beloningen op termijn is in 2008 geen rekening gehouden met de premies fpu, aaop en ipap 2 Per 01-01-2009 benoemd tot lid van het college van bestuur.
van bestuur. Voor meer informatie wordt verwezen naar het Remuneratierapport 2010, dat op de website van de HU is gepubliceerd. Onafhankelijkheid (principe III.2)
De HU droeg in 2009 voor driekwart bij in de door collegeleden betaalde pensioenpremie.
Binnen Hogeschool Utrecht geldt dat alle leden van de raad van toezicht onafhankelijk dienen
Naast de genoemde bedragen hadden de leden van het college van bestuur in 2009 een
te zijn. De raad beoordeelt jaarlijks of zich een potentiële belangenverstrengeling, van welke
aantal faciliteiten ter beschikking. Het gaat hierbij om een leaseauto, en optioneel een pc en
aard dan ook, zou kunnen voordoen. De raad heeft vastgesteld dat alle leden aan de criteria
randapparatuur of laptop thuis en een mobiele telefoon.
voldoen die ten aanzien van de onafhankelijkheid zijn opgenomen in de statuten en het huis-
Het loon zoals bedoeld onder WOPT komt voor mevrouw G. Bonhof en de heer H. de Jong
houdelijk reglement.
over 2009 boven het gemiddeld belastbaar loon van ministers uit. De HU heeft melding gemaakt bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van de overschrijding
Organisatieontwikkeling
van het gemiddeld belastbaar loon van ministers.
Het college van bestuur heeft in 2009 besloten tot aanpassingen in de organisatiestructuur. De samenwerking tussen college, staf en faculteiten is hierdoor verhelderd en verbeterd, wat bijdraagt aan de interne good governance. Tevens is voorzien in de inrichting van een dienst Corporate Control, die mede als taak heeft de opzet en werking van de governance binnen de HU te beoordelen.
91 - JAARVERSLAG HU 2009 - GOOD GOVERNANCE
College van Bestuur
92 - JAARVERSLAG HU 2009 - GOOD GOVERNANCE
Ten behoeve van de masteropleiding SEN (Special Educational Needs) is samen met de
In 2009 is een belangrijke invulling gegeven aan het risicobeheer. De focus ligt op zeven
zorginstelling Topaz en REC 3 (Regionaal Expertise Centra) het inhoudelijk studieleiderschap
thema’s. De raad van toezicht en in het bijzonder de auditcommissie is intensief bij het
uitbesteed. In juni 2010 wordt dit traject afgerond.
proces van risicomanagement betrokken. Zie voor een verdere beschrijving pagina 80 van dit jaarverslag.
Bekostiging van buitenlandse studenten De samenwerking van Hogeschool Utrecht met hogeronderwijsinstellingen binnen Europa
Gedragscode internationale studenten
is voornamelijk gebaseerd op de Socrates/Erasmus overeenkomst. Het Europese programma
HU conformeert zich aan de in december 2009 vastgestelde aangepaste versie van de
Socrates stimuleert Europese samenwerking, uitwisseling, nascholing en stage door middel
Gedragscode Internationale Studenten. In 2010 wordt onderzoek gedaan naar de interne
van subsidies. Erasmus is een onderdeel van het Socrates-programma en is bedoeld om de
naleving van de code.
Europese activiteiten van hogeronderwijsinstellingen te ondersteunen en de mobiliteit en uitwisseling van studenten, docenten en stafleden te bevorderen. De toegekende gelden
Evaluatie branchecode
worden door de hogeschool uitgezet als beurzen voor studenten, docenten en stafmobiliteit.
De HBO-raad evalueert in 2010 de branchecode good governance. Ter voorbereiding hierop
Daarnaast zijn er bilaterale overeenkomsten betreffende studentuitwisseling met 30 hoger
zijn in 2009 twee inventariserende onderzoeken naar de naleving verricht. De HU blijkt de
onderwijsinstellingen buiten Europa.
code goed na te leven, alleen de integriteitscode is nog niet vastgesteld. Een concept is in
Op www.hu.nl is een overzicht opgenomen van de partners en de aantallen studenten die
ontwikkeling en wordt breed in de organisatie bediscussieerd. In 2010 zal deze code definitief
aan het uitwisselingsprogramma deelnemen.
worden vastgesteld. Bekostiging van maatwerktrajecten In samenwerking met REC 4 (Regionaal Expertise Centra) is een pabo dag/avondopleiding
Overige governance-aspecten
betreffende het vak techniek ontwikkeld, waaraan drie studenten in 2009 hebben deelgeno-
Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten van de commissie-Schutte heeft het ministerie
men. De hogeschool heeft in 2009 € 63.540 ontvangen ten behoeve van de meerkosten.
van OCW de wet- en regelgeving op het gebied van bekostiging verhelderd door middel van
Samen met de zorginstelling Topaz en REC 3 (Regionaal Expertise Centra) is de masteroplei-
de notitie Helderheid in de bekostiging van Hoger Onderwijs met aanvullingen, die tevens in
ding Special Educational Needs (SEN) ontwikkeld, hieraan hebben in 2009 25 studenten deel-
het Controleprotocol OCW 2009 zijn opgenomen. Onderstaand wordt een aantal thema’s
genomen. In 2009 zijn hiervoor geen kosten betaald. In juni 2010 wordt dit traject afgerond.
besproken.
Voor supermarktketen Lidl is een AD Assistant Marketeer ontwikkeld, in 2009 namen hieraan 23 studenten deel. Van Lidl is € 17.000 ontvangen ten behoeve van de meerkosten.
Uitbesteding Met de school de Driestar bestaat er een samenwerkingsovereenkomst waarbij studenten de
Eigen personeel
mogelijkheid krijgen stage en beroepsgerichte vakken te volgen. Dit traject is per 1 september
Per 1 oktober 2009 waren er 32 medewerkers in het kader van deskundigheidsbevordering
2008 beëindigd. Vanaf deze datum worden geen nieuwe studenten meer ingeschreven.
ingeschreven bij een bekostigde opleiding van de HU. De HU vergoedt het collegegeld van
Het traject met de zittende studenten wordt afgebouwd. De omvang van de overeenkomst
deze medewerkers.
beloopt 104 studiepunten en betreft eind 2009 15 studenten. Per studiepunt wordt € 50 betaald. Met Fontys hogescholen bestaat een samenwerkingsovereenkomst over ondersteuning en samenwerking in het project Samen op Scholen, betreffende de tweedegraads leraren opleiding Economie & Maatschappijleer. De uitbesteding betreft de ondersteuning van de opleiders en deelname in de intake. Dit traject is per 1 september 2008 beëindigd. Vanaf deze datum worden geen nieuwe studenten meer ingeschreven. Het traject met de zittende studenten wordt afgebouwd.
93 - JAARVERSLAG HU 2009 - GOOD GOVERNANCE
Risicobeheer
BIJLAGEN
Andrea Steenhuis, 21 jaar Academische lerarenopleiding basisonderwijs, 2e jaars
Er is bovendien besloten om een afzonderlijke control-functie te ontwikkelen. Hierdoor ontstaat naast de Bestuursdienst (BD) een tweede aan het CvB gelieerde dienst: Corporate Control (CC). De ontwikkeling van de organisatie heeft belangrijke cultuuraspecten. Procesgericht werken en partnerschap staan hierin centraal. Faculteiten en diensten zijn samen verantwoordelijk voor het functioneren van de organisatie. Kernbegrippen zijn daarnaast: meer middelen naar het Hogeschool Utrecht heeft in haar strategisch plan Koers 2012 haar ambities ten aanzien van
onderwijs en onderzoek, sturen op hoofdlijnen en gebruik maken van standaarden om
de toekomst neergelegd en uitgewerkt in de HRM-nota. Op het terrein van hrm gaat het
maatwerk voor onderwijs en onderzoek mogelijk te maken.
daarbij om een forse investering in het opleidingsniveau van het onderwijsgevend personeel. Ook leidinggeven, werken in teamverband en professionele ruimte stonden in de aandacht.
Werkbelevingsonderzoek
Op organisatorisch gebied is er gewerkt aan besparing op de overhead ten gunste van het
Uit werkbelevingsonderzoek blijkt dat medewerkers van de HU in 2009 meer plezier in hun
onderwijs. Tenslotte wijst het tweejaarlijkse werkbelevingsonderzoek op een positieve
werk hebben dan in 2007. De algehele werkbeleving heeft zich hiermee positief ontwikkeld.
ontwikkeling.
Aan het onderzoek nam 72 procent van al het personeel deel. Werkplezier wordt bepaald door de mate van autonomie, waardering, feedback op prestaties, sociale steun, teamwork
Organisatie in ontwikkeling
en ontplooiing. De resultaten in 2009 zijn voor ontplooiing en feedback op prestaties duidelijk
Goede, ondersteunende dienstverlening is een voorwaarde voor het realiseren van hoogwaar-
beter dan in 2007. Medewerkers van de HU ervaren relatief veel autonomie bij het uitvoeren
dig onderwijs en onderzoek. De dienstverlening legt echter een te groot beslag op de
van hun werkzaamheden. Daarnaast geven medewerkers aan over veel ontplooiingsmogelijk-
middelen van de HU. In 2007 is daarom gestart met een project om de kosten van dienstver
heden te beschikken. Medewerkers ervaren de waardering door leidinggevenden als positief
lening met 20 procent te reduceren met behoud van de interne klanttevredenheid. Zo wordt
evenals de feedback op prestaties. De sociale steun van collega’s wordt ook positief beoor-
de overhead van de HU teruggebracht tot tenminste het landelijke gemiddelde.
deeld.
In 2009 is 3,8 miljoen euro bezuinigd op de centrale dienstverlening en beschikbaar gekomen voor de facultaire begrotingen. Dit is mede gerealiseerd door de inhuur van uitzendkrachten
De belangrijkste stressfactoren in het werk zijn een hoge werkdruk, verstoringen in werk-thuis-
te reduceren en de inkoop HU-breed te regelen. Bij tussentijdse evaluatie (onder meer door
balans en emotioneel belastend werk. Hogeschool Utrecht scoort op alle drie deze factoren
onderzoek van Ernst & Young) blijkt dat er al veel bereikt is, maar dat de gewenste vraag
in 2009 vergelijkbaar als in 2007. Medewerkers geven aan dat ze het gevoel hebben hard te
gerichtheid en flexibiliteit nog niet optimaal zijn. Daarom is besloten om op een aantal punten
moeten werken. Werktijden hebben invloed op de thuissituatie en medewerkers piekeren thuis
de organisatie en processen te stroomlijnen. Essentieel daarbij zijn de verbindingen in de
over hun werk. Verder ervaren medewerkers het werk vaak als emotioneel zwaar.
organisatie bij de voorbereiding en realisatie van beleid over de linies heen. Per stafdienst
Van alle medewerkers van de HU heeft 72 procent deelgenomen aan het onderzoek. Dit zijn
zijn contactpersonen, beleidsraden en programmaraden in werking gesteld. Het overleg van
bij elkaar 2.342 medewerkers. Dit is een sterke toename ten opzichte van het onderzoek in
stafdirecteuren heeft de taak gekregen om de samenhang te bewaken. Verder is een herschik-
2007 toen 40 procent van alle medewerkers deelnam.
king van HU Diensten in 2009 voorbereid en ingegaan op 1 januari 2010. De gevolgen voor medewerkers zijn beperkt en afgestemd met de medezeggenschapsorganen. De herschikking maakt het mogelijk dat binnen elk van de stafdiensten alle deelprocessen gaan plaatsvinden:
Personeelsmanagement
van beleidsontwikkeling tot uitvoering. In de nieuwe situatie kent de HU zes stafdiensten:
Loopbaanbeleid
• Bedrijfsvoering (SB)
Eén van de pijlers in de personeelsplannen is de verdere ontwikkeling van werknemers. Dit is
• Financiën & Business Intelligence (F&BI)
van essentieel belang om hen toe te rusten voor toekomstige taken. Docenten moeten een
• Marketing & Communicatie (M&C)
niveau hoger gekwalificeerd zijn dan het niveau waarop zij doceren. De HU ziet dit als een
• Onderwijs & Onderzoek (O&O)
basiskwalificatie. Eind 2009 heeft 63,3 procent van de docenten een mastergraad. De doel-
• Personeel & Organisatie (P&O)
stelling is dat iedere onderwijsgevende in 2017 op masterniveau is gekwalificeerd of bezig
• Studentzaken (SZ)
is om deze te realiseren. Om het bereiken van basiskwalificaties te faciliteren, is in 2008 de
97 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG
Sociaal Jaarverslag
98 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG
In 2009 is voor dit doel aan de HU door het ministerie OCW € 1.358.253 beschikbaar gesteld.
docenten een masteropleiding. Er is een toenemende behoefte aan onderzoeksvaardige
Een deel (€ 624.372) vergoedt de extra lasten die gemoeid zijn met het opwaarderen van
docenten voor de onderzoeksprojecten die de hogeschool in samenwerking met of voor
genoemd aantal fte’s. Dit deel is berekend conform het rekenmodel, dat landelijk door sociale
de beroepspraktijk uitvoert. Docenten doen zo in een kenniskring ervaring op onder leiding
partners is afgesproken. Het restant (€ 733.881) is volgens afspraken in het lokaal akkoord
van een lector of werken deels onder werktijd aan een promotieonderzoek.
deels benut voor opleidingen van docenten (inclusief vervangingskosten) en deels toegevoegd voor dit doel aan het budget 2010.
285 medewerkers participeerden in 2009 in een kenniscentrum van de HU. Dit is bijna 15 procent van de OP-medewerkers: lectoren, promovendi en kenniskringleden. De komende
De professionalisering van de HU heeft ook invloed op de ondersteunende functies, zowel
jaren neemt het aantal verder toe. Het streven is dat iedere docent werkzaam is op twee
medewerkers als leidinggevenden. Het Cultuur en Professionaliseringsprogramma en organi
onderdelen van de trits onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk. De HU streeft ernaar dat in
satorische veranderingen hebben ertoe geleid dat in 2009 veel aandacht is geweest voor
2017 twintig procent van de OP-medewerkers gepromoveerd is of bezig is met een promotie-
vakinhoudelijke kennis, competenties en teamontwikkeling. Het merendeel van de medewer-
traject. Aan het einde van 2009 was 6 procent van het OP gepromoveerd en was 3,2 procent
kers dat werkzaam is in ondersteunende functies heeft in 2009 een cursus, workshop, training
bezig met een promotietraject (via een kenniskring of op eigen initiatief).
of opleiding gevolgd.
In het kader van het landelijke convenant Actieplan Leerkracht stelt de minister van 2009 tot
Begeleiding bij loopbaan
en met 2012 jaarlijks budget beschikbaar (voor de HU 2,38 miljoen per jaar) om de docent-
Bij facilitering van de ontwikkeling van werknemers hoort naast opleidingsbeleid ook loop-
functies aantrekkelijker te maken. In het voorjaar van 2009 zijn met de faculteiten, de centrale
baanbegeleiding. De stafdienst P&O verbindt de ambitie van de hogeschool met het streven
medezeggenschapsraad en de vakbonden afspraken gemaakt over de benutting van de
de juiste persoon op de juiste plaats te laten werken.
middelen. Passend bij het P&O-beleid ondersteunt het Actieplan Leerkracht groeimogelijk
In 2009 hebben bijna tweehonderd HU-werknemers gebruik gemaakt van het aanbod van
heden voor OP-medewerkers. Jaarlijks krijgt ongeveer vijf procent van de docenten de
Bureau Talent om medewerkers van werk naar werk te begeleiden. In de helft van de trajecten
mogelijkheid door te groeien naar een zwaardere functie. Met het oog op groei faciliteert de
betrof het een vrijwillige keuze van werknemers, bijvoorbeeld mensen die op hun baan zijn
HU jaarlijks docenten met tijd en geld om via een opleiding de basiskwalificaties te verwerven.
uitgekeken of die meer ambitie hebben dan ze in hun huidige functie kwijt kunnen. De andere
Uiteindelijk dienen deze maatregelen te leiden tot verbetering in de salariële positie van
helft betrof trajecten die organisatiegestuurd waren. Te denken valt aan reorganisaties,
docenten.
disfunctioneren of beëindiging van werkzaamheden. Een traject kan leiden tot nieuw werk, maar ook tot het met meer tevredenheid uitvoeren van de huidige functie. Om medewerkers
Opwaardering docentfuncties
adequaat te begeleiden wordt ook samenwerking gezocht met regionale partners. Voorbeelden hiervan zijn:
Upgrading 2009
Gerealiseerd 2009 Afspraak 2012
fte’s fte’s te realiseren
van 10 naar 11 21,4 40 van 11 naar 12 38,4 120 van 12 naar 13 2,9 71 Totaal 62,6 231
• De ZIN-loopbaantraining is een groepstraining die in 2009 is gestart vanuit een samenwerkingsverband van het RIVM, HU en de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. Deelnemers buigen zich tijdens de training over loopbaanvragen. • Cafénet is een tweewekelijkse bijeenkomst waarin organisaties zoals ROC, RIVM en UU participeren. De bijeenkomsten bieden loopbaanklanten gelegenheid te netwerken, elkaar te stimuleren, kennis te delen en te oefenen in loopbaanvaardigheden. Cafénet is bovendien een platform om aanvullende informatie over te dragen. Leiderschap
In 2009 zijn bij de HU in het kader van het convenant Actieplan Leerkracht 62,3 fte docent
Sturing geven aan individuele en gemeenschappelijke prestaties gebeurt met de RGW-cyclus
functies opgewaardeerd. Deze realisatie is in tempo met het groeiscenario dat de hogeschool
(resultaatgericht werken), die steeds beter raakt ingebed. Het aantal medewerkers met wie
in haar lokaal akkoord met vakbonden heeft afgesproken. Uiteindelijk wil de hogeschool eind
gesprekken wordt gevoerd, is toegenomen tot boven de 80 procent. Dit blijft achter bij de
2012 een upgrading realiseren in de omvang van 231 fte’s.
verwachting. De HU wil dat met iedere medewerker RGW-gesprekken worden gevoerd.
99 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG
Regeling Facilitering Masteropleidingen ingesteld. Eind 2009 volgde 7 procent van de
100 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG
Bicultureel talent
procent) en motiverend (60 procent) worden gezien. Dit blijkt uit het werkbelevingsonderzoek
De ambitie van Hogeschool Utrecht is om het personeelsbestand een afspiegeling te laten
2009.
zijn van de regio. Dat betekent een streefgetal van 21 procent voor biculturele medewerkers.
Sinds een paar jaar worden er trainingen voor leidinggevenden gegeven. Binnen de training
In 2009 bleef het percentage HU-breed stabiel op 8,4 procent (een lichte stijging bij het OP,
voor ervaren leidinggevenden stond de transitie van onderwijsinstelling naar university of
een lichte daling bij het OBP). Het is duidelijk dat vervolgtrajecten nodig zijn om een hoge
applied sciences centraal. De deelnemers gaan een voortrekkersrol vervullen.
uitstroom te voorkomen.
Vrijwel alle leidinggevenden hebben de leiderschapsleergang gevolgd. De training voor ‘RGW voor leidinggevenden’ is in 2009 vernieuwd en legt nu meer de nadruk op het samen bereiken van individuele en HU-doelstellingen.
Arbeidsvoorwaarden CAO
Professionele ruimte
De arbeidsvoorwaarden bij de HU zijn vastgelegd in de cao-hbo, die loopt tot 31 juli 2010.
Onderwijs wordt steeds meer een teamverantwoordelijkheid. Op verschillende momenten is in
Aanvullende regelingen op de cao-hbo zijn: verlengd bevallingsverlof, onbetaald ouder-
dit verband binnen de hogeschool een debat gevoerd over de professionele ruimte. Landelijk
schapsverlof (doorbetaling werkgeverspremies), fietsregeling, extra reiskostenvergoeding
hebben vakbonden en de HBO-raad afgesproken dat hogescholen het debat over de
woon-werk verkeer en extra belaste vergoeding voor dienstreizen bovenop de standaard
professionele ruimte organiseren. De HU is blij met dit initiatief en ziet het debat als één van
fiscale vrijgestelde vergoeding. Het gebruik van deze regelingen is vrij stabiel. Nieuw in 2009
de natuurlijke pijlers onder haar organisatieontwikkeling. Afgesproken is dat het gezamenlijk
was het verhogen van de extra reiskostenvergoeding waarmee tegemoet werd gekomen aan
wordt georganiseerd door P&O en de centrale medezeggenschapsraad. Ter ondersteuning
de dringende wens om de summiere vergoeding conform de cao verder te verbeteren.
wordt gebruik gemaakt van de gespreksnotitie ‘Professionaliteit en professionele ruimte als
Andere regelingen op het gebied van secundaire arbeidsvoorwaarden zijn: korting voor
uitdaging in het hbo’ (september 2009), die in opdracht van de HBO-raad en de vakbonden
personeel op het sportcentrum Olympos, het bewegingscentrum Sigma, het cultuurcentrum
werd opgesteld. Naast het Onderwijscongres dienen andere evenementen als voedingsbodem
Parnassos, gebruik van openbaar vervoer en korting op financiële producten en privéverzeke-
om het debat HU-breed vorm en inhoud te geven, waaronder een mega walk-in over de ideale
ringen bij Achmea, ruime mogelijkheden voor deskundigheidsbevordering en de aanschaf
HU, georganiseerd door medezeggenschapsraadstudenten en de docentendag. In 2010 krijgt
van vakliteratuur.
dit een vervolg. Klachtenregeling Hogeschool Utrecht kent verschillende klachtenregelingen, die gepubliceerd zijn op de
Arbeidsmarkt
website van de HU. Personeel kan een klacht indienen bij de Ombudsman personeel. Meer
De komende tien jaar verlaat veertig procent van de huidige populatie de hogeschool. De HU
informatie is te vinden in het jaarverslag van de Ombudsman. Ingeval van ongewenst gedrag
ervaart daarmee in eigen huis de effecten van de vergrijzing. Met een kwalitatieve verbetering
kunnen personeelsleden (en studenten) een klacht indienen bij de klachtencommissie onge-
van het proces van werven en selecteren anticipeert de organisatie hierop.
wenst gedrag. De commissie heeft in 2009 geen klacht ontvangen.
Recruitment en arbeidsmarktcommunicatie In 2009 zijn in totaal 188 vacatures opengesteld. Dit is een lager aantal dan eerder op basis
Arbeidsparticipatie
van historie en prognoses van studentinstroom was verwacht. De oorzaak is de noodzaak tot
Ziekteverzuim
terughoudendheid vanwege de financiële vooruitzichten. Als gevolg daarvan zijn de inspannin-
Het ziekteverzuimpercentage is in 2009 gedaald, en bedraagt nu 3,8 (exclusief verzuim langer
gen sterker gericht op de interne vervulling van vacatures. Waar dat niet mogelijk was hebben
dan een jaar). In 2009 werd het verzuimbeleid met de nadruk op preventie voortgezet.
jobboards zich in 2009 verder ontwikkeld tot het belangrijkste medium voor personeelswer-
Centraal staat de dialoog tussen de leidinggevende en de medewerker.
ving. Waar de gratis jobboard van de sector (www.werkenbijhogescholen.nl) in het verleden vooral als extra ondersteuning naast andere media werd ingezet, is deze in 2009 bij 66 vaca-
Vitaliteit
tures het enige externe medium geweest. Daarnaast zijn voor 78 vacatures betaalde jobboards
Zilveren Kruis Achmea heeft in samenwerking met de HBO-raad voor alle hogescholen Livvit
ingezet, soms meer dan een per vacature, wat het totaal bracht op 143 betaalde plaatsingen.
ontwikkeld, dat bestaat uit een aantal diensten om verzuim te voorkomen, de gezondheid van
101 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG
Belangrijk is dat de gesprekken door een groter deel van de medewerkers als plezierig (70
102 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG
werknemers te bevorderen en om zieke werknemers te helpen te reïntegreren. In 2009 is er ruim € 70.000 ingezet voor honderd gevallen aan preventieve diensten via Livvit: coaching, psychologische hulp en preventieve cans-/rugtrainingen. Hogeschool Utrecht is in 2008 gestart met leefstijlbeleid via een pilot, genaamd de Body & Mind-week, door medewerkers te verleiden en te faciliteren tot een gezonde leefstijl. In 2010 wordt een start gemaakt met het structureel aanbieden van health checks. Iedere werknemer kan vrijblijvend een individueel advies krijgen over de relatie tussen werk en gezondheid. Het primaire doel is om een eventueel verhoogd risico op hart- en vaatziekten op te sporen. Daarnaast wordt advies over de leefstijl gegeven. De FG haakt hiermee aan bij een project dat gesubsidieerd wordt door het onderzoeksfonds ZorgOnderzoek Nederland (ZON-MW).
Uitstroom
Aantal werknemers OP: verdeling fulltime/parttime Fte tot 0,3 0,3 tot 0,5 0,5 tot 0,7 0,7 tot 1,0 Totaal parttime 1,0 en hoger Totaal
Man
Perc.
Vrouw
Perc.
Totaal
86
9,2%
89
8,8%
175
48
5,1%
91
9,0%
139
99
10,6%
260
25,6%
359
280
29,9%
416
40,9%
696
513
54,7%
856
84,3%
1369
424
45,3%
160
15,7%
584
937
100,0%
1016
100,0%
1953
In 2009 is van elf medewerkers het dienstverband op basis van een afgesloten vaststellingsovereenkomst geëindigd. Werknemers die de hogeschool gaan verlaten, worden begeleid naar nieuw werk in nauwe samenwerking en afstemming met de leidinggevenden en P&O. Gezien de krappe arbeidsmarkt wordt steeds vaker geprobeerd om voor kandidaten een leer/werkplek te creëren. Dit vergroot de kans op het vinden van regulier werk. Ondanks de recessie was het plaatsingspercentage in 2009 circa 85 procent. Ten opzichte van de maximale uitkeringslast is hiermee een besparing van 1,2 miljoen euro gemoeid. Er werden enkele medewerkers via externe trajecten/outplacement herplaatst.
Aantal werknemers OBP: verdeling fulltime/parttime Fte tot 0,3 0,3 tot 0,5 0,5 tot 0,7 0,7 tot 1,0 Totaal parttime 1,0 en hoger Totaal
Man
Perc.
Vrouw
Perc.
Totaal
16
3,3%
20
2,4%
36
11
2,3%
42
5,0%
53
16
3,3%
247
29,4%
263
110
22,6%
333
39,6%
443
153
31,5%
642
76,3%
795
333
68,5%
199
23,7%
532
486
100,0%
841
100,0%
1327
103 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG - STATISTISCHE GEGEVENS
SOCIAAL JAARVERSLAG - statistische gegevens
104 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG - STATISTISCHE GEGEVENS
Aantal Percentage
Categorie
2007
2008
<20 - 24
82
78
84
25 - 29
212
187
30 - 34
318
35 - 39
2009 2007
OP/OBP
2008
2009
2,5%
2,4%
2,6%
201
6,6%
5,8%
6,1%
341
349
9,9%
10,5%
10,6%
338
341
351
10,5%
10,5%
10,7%
40 - 44
402
401
365
12,5%
12,4%
11,1%
45 - 49
495
489
504
15,4%
15,1%
15,4%
50 - 54
556
550
528
17,3%
17,0%
55 - 59
533
532
551
16,5%
60 - 64
277
312
338
65 -
8
8
9
Totaal
3221
Gem. leeftijd
45,7
2009
OP OBP
Man N %
Vrouw N %
Totaal N
%
937
65,8
1016
54,7
1953
59,5
486
34,2
841
45,3
1327
40,5
Totaal
1423
100,0
1857
100,0
3280
100,0
2008
OP
921
65,9
997
54,2
1918
59,2
OBP
477
34,1
844
45,8
1321
40,8
Totaal
1398
100,0
1841
100,0
3239
100,0
16,1%
2007
OP
922
64,8
947
52,7
1869
58,0
16,4%
16,8%
OBP
501
35,2
851
47,3
1352
42,0
8,6%
9,6%
10,3%
Totaal
1423
100,0
1798
100,0
3221
100,0
0,2%
0,2%
0,3%
3239
3280 100,0%
100,0%
100,0%
46,4
46,5
Totaal N
%
Werknemers in hogere funcies Schaal 13 of hoger
Leeftijdsverdeling onderwijzend personeel 2009 in aantallen Aantal Perc. Categorie Man Vrouw Totaal 2009 <20 - 24 8 7 15 0,8% 25 - 29 26 66 92 4,7% 30 - 34 67 115 182 9,3% 35 - 39 71 103 174 8,7% 40 - 44 71 126 197 10,1% 45 - 49 127 200 327 16,7% 50 - 54 171 181 352 18,0% 55 - 59 227 149 367 19,3% 60 - 64 163 67 230 11,8% 65 - 6 2 8 0,4% Totaal 937 1016 1953 100,0% Gem. leeftijd 50,6 46,2 48,3 Gezien het verschil tussen de gemiddelde leeftijd OP en OBP, is een aparte tabel voor het OP opgenomen.
Man N %
Vrouw N %
2009
117
61,9
72
38,1
189
100,0
2008
111
60,3
73
39,7
184
100,0
2007
116
65,2
62
34,8
178
100,0
SOP-regeling Verplichte en werkelijke kosten 1,08% van de bruto loonsom Kosten conform formule CAO-HBO
bedragen x e
2007
2008
2009
1.561.234
1.659.169
1.801.931
1.093.408
1.063.196
1.146.579
Voor de SOP-regeling is een apart budget beschikbaar van 1,08 procent van de bruto loonsom. Bij het vaststellen van de kosten is conform de CAO-HBO, een opslagpercentage van 29 procent gehanteerd. De werkelijke kosten zijn hoger. Als toelichting wordt nog opgemerkt dat in de betreffende jaren het werkelijke opslagpercentage hoger is geworden.
105 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG - STATISTISCHE GEGEVENS
Verdeling man/vrouw OP/OBP en aantallen
Leeftijdsverdeling personeel
106 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG - STATISTISCHE GEGEVENS
Verplichte en werkelijke kosten 2007 exclusief SOP-kosten
bedragen in e
2008
2009
2008 en 2009: 1,15% van de bruto loonsom
1.766.708
1.918.723
2.205.031
1.761.182
2.193.040
Onderverdeling werkelijke kosten
2007
Jaar
2007: 1,25% van de bruto loonsom (norm) 1.806.983 inclusief 0,1% implementatie ouderenbeleid
Werkelijke kosten
Instroom
2008
2009
HU: Onbetaald ouderschapsverlof 46.637 26.622 HU: Ouderenbeleid 708.319 91.867 HU: Verlengd bevallingsverlof 175.471 311.828
34.718
Uitstroom Totaal
Jaar
Perc.
Totaal
Perc.
2007
626
19,4%
2007
432
13,4%
2008
547
16,9%
2008
518
16,0%
2009
431
13,1%
2009
390
11,9%
Definitie: het aantal medewerkers dat in het verslagjaar in dienst van de HU is gekomen. Opmerking: het fluctuerende en hoge instroom percentage wordt verklaard door de groep werknemers met tijdelijke dienstverbanden.
Definitie: het aantal medewerkers dat in het verslagjaar uit dienst van de HU is getreden. Opmerking: het fluctuerende en hoge uitstroom percentage wordt verklaard door de groep werknemers met tijdelijke dienstverbanden.
75.038 363.560
CAO: Doelgroepenbeleid 101.564 130.731 3.772 CAO: Aanvullende afspraken reiskosten 566.348 586.330 1.140.936 woon-werk verkeer CAO: Aanvullende afspraken 305.669 257.464 111.126 gezondheidsbeleid CAO: Loopbaanbeleid 55.800 CAO: Kinderopvang 301.023 356.340 408.090 Totaal 2.205.031 1.761.182 2.193.040 Toelichting: HU: Onbetaald ouderschapsverlof betreft doorlopende werkgeverspremies. HU: Ouderenbeleid betreft werkgeverslast van salariskosten bij taakvrijstelling ingeval van dreigende overbelasting van ouderen. HU: Verlengd bevallingsverlof betreft loonkosten over de extra maand op grond van de HU-regeling verlengd bevallingsverlof (in 2009 92 zwangeren). CAO: Doelgroepenbeleid betreft kosten voortvloeiend uit het wegnemen van fysieke en financiële belemmeringen voor arbeidsdeelname van allochtonen, arbeidsgehandicapten (bijvoorbeeld voorzieningen aanpassingen van werkplek), mensen met een gesubsidieerde arbeidsplaats en vrouwen. Het verschil wordt verklaard door het wegvallen van de projectkosten Nieuw Goud. Met dit project werd de arbeidsdeelname van allochtonen bevorderd. CAO: Aanvullende afspraken reiskosten woon-werk verkeer betreft het verschil tussen de totale reiskosten vergoeding 2002 en 2009 gecorrigeerd voor het verschil in fte’s CAO: Aanvullende afspraken gezondheidsbeleid betreft extra kosten door de centrale dienst Arbo & Milieu ter voorkoming van arbeidsongeschiktheid (kosten € 69,788). Daarnaast hebben faculteiten kosten gemaakt in het kader van het voorkomen van arbeidsongeschiktheid, zoals aangepast meubilair, extra kosten ARBO-arts (niet de reguliere spreekuurcontacten etcetera), medische begeleidingskosten die buiten het Livit-pakket vallen etcetera. CAO: Loopbaanbeleid betreft de kosten die met ingang van 2009 worden vermeld van werknemers die op eigen initiatief een loopbaantraject bij Bureau Talent doorlopen. CAO: Kinderopvang betreft de werkgeverspremie voor de kinderopvang.
Doorstroom mobiliteit structureel Jaar
Totaal
Perc.
2007
236
7,3%
2008
287
8,9%
2009
304
9,3%
Definitie: de werknemers in vaste of tijdelijke dienst die van functie en/of organisatieonderdeel zijn veranderd. Bij gelijktijdige verandering van functie en organisatieonderdeel, of bij meer dan één ongelijktijdige verandering in een kalenderjaar, telt de werknemer één keer mee.
Deskundigheidsbevordering
bedragen in e
2007
2008
2009
Totaal 3.148.007 Perc. 2,2%
2.955.584
4.068.901
2009
1,9%
2,4%
3,9%
HU-norm
Definitie: deskundigheidsbevordering ten opzichte van de bruto loonsom.
107 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG - STATISTISCHE GEGEVENS
Besteding decentrale arbeidsvoorwaardenmiddelen
108 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG - STATISTISCHE GEGEVENS
Percentage flexibele bezetting
2007
2008
2009
OP
OBP
Totaal
OP
OBP
Totaal
OP
OBP
Totaal
Mannen
4,2
5,3
4,7
4,2
5,5
4,7
3,8
5,6
4,4
Vrouwen
5,4
6,7
6,1
4,4
7,0
5,6
4,7
6,6
5,6
Totaal 4,8 6,1 5,4 4,2 6,4 5,2
4,3
6,2
5,1
2007
2008
2009
FCJ FEM FMR FE FG FNT HU-D
5,9 4,7 5,1 4,9 6,4 4,3 6,1
5,0 4,6 4,5 4,3 5,2 4,9 7,1
4,2 4,7 4,4 4,2 5,5 4,9 6,0
Definitie ziekteverzuim: het aantal verzuimdagen vermenigvuldigd met het aantal fteâ&#x20AC;&#x2122;s en het percentage verzuim gedeeld door het totaal beschikbare dagen * fte. Het aantal dagen is het aantal weekdagen. Met weekenden en vakantiedagen wordt geen rekening gehouden. Het ziekteverzuim is inclusief verzuim langer dan een jaar.
De HBO-Raad hanteert een andere definitie voor ziekteverzuim waarbij het verzuim langer dan een jaar niet wordt meegenomen. Dit is gangbaar in het bedrijfsleven. Voor de vergelijkbaarheid worden onderstaand de cijfers exclusief verzuim langer dan een jaar vermeld.
2007
2008
2009
FCJ FEM FMR FE FG FNT HU-D HU
4,4 3,6 4,3 3,8 4,5 3,0 5,2 4,1
4,0 3,0 4,8 3,7 3,3 4,2 5,8 4,1
3,9 3,5 3,8 3,4 3,0 4,0 5,0 3,8
Totaal D4, D5, D6, H9 Fte Fte Perc. 2007 2364,2 375,6 15,9% 2008 2448,8 374,6 15,3% 2009 2498,3 353,6 14,2% Toelichting: Fte betreft het gemiddelde over het jaar. Definitie D4 en D5: Arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd. Definitie D6: Alle tijdelijke uitbreidingen wegens vervanging, de reden van de vervanging speelt geen rol.
Salariskosten personeel niet in loondienst (PNIL) PNIL Totaal
Realisatie
2007
2008
2009
25.750.302
30.607.982
22.205.862
Definitie: de totale loonkosten PNIL inclusief vervanging wegens ziekte. Toelichting: bij de flexibele formatie worden de salariskosten van PNIL-ers niet vermeld. Daarom worden deze kosten in aanvulling op de gegevens flexibele formatie apart vermeld.
109 - JAARVERSLAG HU 2009 - SOCIAAL JAARVERSLAG - STATISTISCHE GEGEVENS
Ziekteverzuimpercentage
Raad van Toezicht
HU Diensten
Centrale Medezeggen足足schaps足
M. Rook MBA (voorzitter)
Bestuursdienst
raad
Mevr. drs. L.J.H. Helwig Nazarowa
Directeur: Dr. S. van Geffen
R. Versteegh (vz.) (FG) T. Helsloot (FNT)
(tot 7 oktober 2009) (plv. voorzitter) Drs. A. Brienen RA
Corporate Control
E. Leltz (FCJ)
Drs. J.C. van Ek
C. van der Spek RA
G. de Pijper (FNT) J. de Bruin (FMR)
Mevr. mr. drs. C. Kervezee (m.i.v. oktober 2009 plv. voorzitter)
Interne Auditdienst
H. Stiekema (FE)
Mevr. A.M. Vliegenthart (tot 7 oktober 2009)
Mevr. L.J.M. Hermsen RA MMO
Mevr. drs. B. Haenen - van Egmond (FEM)
College van Bestuur
Financi谷n & Business Intelligence
C. de Blom (SSC-ICT)
Mevr. drs. G.T.C. Bonhof (voorzitter)
Directeur: Mevr. J. van der Zande
Drs. Maartje Fokkema (FNT)
Stafdienst Bedrijfsvoering
Studentengeleding
Directeur: R. Voortman
P. Perdomo (FEM)
drs. G. Lijkendijk (FEM)
J. Bogerd MBA Prof. mr. H.M. de Jong Faculteitsdirecties
R. Makhan (FEM) (tot en met april 2009)
Faculteit Communicatie & Journalistiek
Studentzaken
Mevr. E. van den Berg (FEM)
Mevr. drs. D.T.M. Majoor
Directeur: drs. W.A.W. Kuus
(tot en met februari 2009) P. Schut (FEM) (vanaf februari 2009)
Faculteit Economie & Management
Stafdienst Onderwijs & Onderzoek
Mevr. L. Spijker (FEM) (vanaf november 2009)
Th. J. de Hosson (ad interim tot 1 juni 2009)
Directeur: Mevr. dr. W.M. Hulst
Mevr. N. Nahkhali (FG) (vanaf september 2009)
Prof. dr. A.N.A.M. Boons RA (vanaf 1 juni 2009) Faculteit Educatie
Stafdienst Personeel & Organisatie
F. Tuit (van februari 2009 tot en met
Directeur: Mevr. drs. I. Botterweg
november 2009) C. van Ommen (FNT)
D. de Wolff Faculteit Gezondheidszorg Mr. H. Drost
Stafdienst Marketing & Communicatie
(tot en met februari 2009)
Directeur: drs. C.T. Jansen
Mevr. S. van Duijne (FCJ) (tot en met februari 2009) Mevr. F. Kessels (FCJ)
Faculteit Maatschappij & Recht
(tot en met februari 2009)
Dr. J. Welmers (tot 1 mei 2009)
Mevr. J. Bakker (FG)
Drs. P.M.A. Cornelissen MBA (ad interim
(tot en met augustus 2009)
van 1 mei tot 1 september 2009)
A. Bybau (FG) (tot en met augustus 2009)
Dr. mr. M.J.M. Hageman (vanaf 1 september
Mevr. N. El Hana (FMR) (vanaf februari 2009)
2009)
P. de Vries (FNT) K. Spek (FNT)
Faculteit Natuur & Techniek
B. Verweij (FNT) (vanaf september 2009)
Ir. R. Blom (tot 10 juli 2009)
Mevr. N. Barry (FMR) (vanaf september 2009)
Mevr. drs. A. Slootweg (ad interim van 10 juli tot 1 december 2009) Dr. Ir. A.M. Henken (vanaf 1 december 2009)
111 - JAARVERSLAG HU 2009 - PERSONALIA
PERSONALIA
Bacheloropleidingen Faculteit Communicatie en Journalistiek • Journalistiek (voltijd) • Communicatie (voltijd/deeltijd/duaal) - beroepsprofiel Eventmanager (voltijd) AD-traject • Communicatiesystemen (voltijd/deeltijd) • Communication & Media Design (voltijd) Faculteit Economie en Management • Accountancy (voltijd/duaal) • Bedrijfseconomie (voltijd/deeltijd) • Bedrijfskundige Informatica (voltijd/deeltijd/ duaal) • Business Management (voltijd) • Commerciële Economie (voltijd/deeltijd/duaal) - beroepsprofiel Assistent marketeer (voltijd/ deeltijd) AD-traject • Facility Management (voltijd/deeltijd) • Financial Services Management (voltijd/duaal) • International Business and Management Studies (voltijd, Engelstalig) • International Business and Languages (voltijd/deeltijd) • Logistiek en Economie (voltijd/deeltijd/duaal) • Management, Economie en Recht (voltijd/ deeltijd/duaal) - beroepsprofiel Intercedent (voltijd) AD-traject • Small Business & Retail Management (voltijd)
Faculteit Educatie • Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in: - Aardrijkskunde (voltijd/deeltijd/duaal) - Biologie (voltijd/deeltijd/duaal) - Duits (voltijd/deeltijd/duaal) - Engels (voltijd/deeltijd/duaal) - Frans (voltijd/deeltijd/duaal) - Geschiedenis (voltijd/deeltijd/duaal) - Gezondheidszorg en welzijn (voltijd/deeltijd/ duaal) - Mens en Maatschappij (voltijd/deeltijd) - Natuurkunde (voltijd/deeltijd/duaal) - Nederlands (voltijd/deeltijd/duaal) - Omgangskunde (voltijd/deeltijd/duaal) Onderwijsondersteuner Omgangskunde (deeltijd) AD-traject - Scheikunde (voltijd/deeltijd/duaal) - Spaans (voltijd/deeltijd/duaal) - Techniek (voltijd/deeltijd/duaal) Onderwijsondersteuner Techniek (deeltijd) AD-traject - Wiskunde (voltijd/deeltijd/duaal) • Opleiding tot leraar basisonderwijs (voltijd/ deeltijd/duaal) • Tweedegraads lerarenopleiding Nederlandse gebarentaal (NGT)/Tolkenopleiding (voltijd/ deeltijd) - beroepsprofiel Schrijftolk (voltijd) AD-traject Faculteit Gezondheidszorg • Farmakunde (voltijd/deeltijd/duaal) • Opleiding tot Fysiotherapeut (voltijd) • Huidtherapie (voltijd/deeltijd/duaal) • Opleiding voor Logopedie (voltijd) • Management in de zorg (deeltijd) • Mondzorgkunde (voltijd) • Oefentherapie Ceaser (voltijd) • Optometrie (Oogzorg) (voltijd/deeltijd) • Orthoptie (Oogzorg) (voltijd) • Opleiding tot Verpleegkundige (voltijd/ deeltijd/duaal) Faculteit Natuur en Techniek • AOT-techniek (voltijd/deeltijd/duaal) • Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (voltijd/deeltijd/duaal) • Bouwkunde (voltijd/duaal) • Bouwtechnische Bedrijfskunde (voltijd/duaal)
• Chemie (voltijd/deeltijd/duaal) • Chemische Technologie/Vapro-D (voltijd/ duaal) - beroepsprofiel Chemisch Technoloog (duaal) AD-traject • Civiele Techniek (voltijd/duaal) • Elektrotechniek (voltijd/deeltijd/duaal) • Geodesie (voltijd/duaal) • Industriële Automatisering (voltijd/deeltijd/ duaal) • Informatica (voltijd/deeltijd/duaal) • Milieukunde (voltijd/duaal) • Ruimtelijke Ordening en Planologie (voltijd) • Technische Bedrijfskunde (voltijd/deeltijd/ duaal) • Technische Informatica (voltijd) • Werktuigbouwkunde (voltijd/duaal) Faculteit Maatschappij & Recht • Culturele en Maatschappelijke Vorming (voltijd/deeltijd/duaal) • Creatieve Therapie (voltijd/deeltijd/duaal) • Hbo rechten (voltijd/deeltijd) • Integrale Veiligheidskunde (voltijd/deeltijd) • Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (voltijd/deeltijd/duaal) • Pedagogiek (voltijd/deeltijd) • Personeel en Arbeid (voltijd/deeltijd) • Sociaal-Juridische Dienstverlening (voltijd/ deeltijd) • Sociaal Pedagogische Hulpverlening (voltijd/ deeltijd/duaal) Masteropleidingen • Master in Advanced Nursing Practice • Master Auditief Gehandicapten • Master Communicatief Gehandicapten • Master Dovenstudies/Leraar Nederlandse Gebarentaal • Master Ecologische Pedagogiek • Master of Education Aardrijkskunde • Master of Education Biologie • Master of Education Duits • Master of Education Engels • Master of Education Frans • Master of Education Natuurkunde • Master of Education Nederlands • Master of Education Spaans • Master of Education Wiskunde
• Master of Engineering • Master of Informatics • Master International Applied Communication • Master International Communication Management • Master Pedagogiek • Master Physician Assistant • Master Special Educational Needs • Master of Urban and Area Development • Master Zorgtraject Ontwerp • Professional Master Fysiotherapie Premasters • Arbeid, zorg en welzijn: beleid en interventies • Bestuurs- en organisatiewetenschap • Chemistry & Physics • Fysiotherapiewetenschap • Government & reseach • International Economics and Business • Latin American and Caribbean Studies • Logopediewetenschap • Maatschappelijke opvoedingsvraagstukken • Onderwijskundig ontwerp en advisering • Orthopedagogiek • Stadsgeografie Planologie • Verplegingswetenschap • Vraagstukken van beleid en organisatie (Sociologie)
113 - JAARVERSLAG HU 2009 - ONDER WIJS IN 2009
ONDERWIJS IN 2009
Studiepuntrendement naar vooropleiding
Studieduur
FCJ
2006/2007 Gem. Duur
voltijd
2007/2008 Gem. Duur
4,81
2008/2009 Gem. Duur
4,61
4,45
deeltijd
5,19
5,68
5,00
duaal
5,08
5,00
6,07
Totaal
4,85
4,66
4,51
FE
voltijd
4,22
4,16
4,25
deeltijd
3,30
3,81
4,14
duaal
4,53
4,35
5,08
Totaal
3,56
3,96
4,27
FEM
voltijd
4,93
5,14
4,98
R (%)
R (%)
R (%)
havo
65,5
64,3
65,3
mbo
67,9
65,5
66,6
vwo
72,4
71,3
76,5
overig
66,2
66,5
61,6
Totaal
66,9
65,8
65,5
Studiepuntrendement naar faculteit
deeltijd
5,25
5,64
5,92
duaal
5,00
5,36
5,58
Totaal
4,98
5,21
5,09
2006/2007 2007/2008 2008/2009
2006/2007
2007/2008
R (%)
2008/2009
R (%)
R (%)
FCJ
68,7
63,9
66,2
FE
60,5
63,1
57,1
FG
voltijd
3,82
4,29
4,17
FEM
59,8
58,4
61,1
deeltijd
3,42
4,96
4,96
FG
79,9
78,4
77,9
duaal
3,75
3,82
3,77
FMR
70,1
68,7
66,7
Totaal
3,76
4,28
4,19
FNT
67,1
64,5
67,0
FMR
voltijd
4,41
4,45
4,63
Totaal
66,9
65,8
65,5
deeltijd
4,28
4,57
4,64
duaal
3,75
4,50
4,00
Totaal
4,36
4,48
4,63
FNT
voltijd
4,12
4,30
4,43
deeltijd
4,55
4,86
4,67
duaal
4,05
3,57
3,46
Totaal
4,17
4,26
4,28
Negatief bindend studieadviezen per faculteit
Totaal 4,21 4,46 4,48
Negatief BSA
2008
2009
Positief BSA
Totaal aantal adviezen
2008 2009
2008 2009
FCJ
532
350
888
1.035
1.420
1.385
FE
386
282
1.124
1.324
1.510
1.606
FEM
740
503
845
1.287
1.585
1.790
FG
272
120
834
1.073
1.106
1.193
FMR
455
316
1.574
1.763
2.029
2.079
FNT
508
326
1.398
1.722
1.906
2.048
2.893
1.897
6.663
8.204
9.556
10.101
Totaal
115 - JAARVERSLAG HU 2009 - GEGEVENS STUDIEVOORTGANG EN STUDENTTEVREDENHEID
GEGEVENS STUDIEVOORTGANG EN STUDENTTEVREDENHEID
116 - JAARVERSLAG HU 2009 - GEGEVENS STUDIEVOORTGANG EN STUDENTTEVREDENHEID
2006/2007
2007/2008 2008/2009
519
458
534
1.005
703
723
FEM
744
725
671
FG
803
743
869
FMR
986
1.015
1.093
FNT
951
965
992
5.008
4.609
4.882
FCJ FE
Totaal
Cijferwaardering uit het HU Studenttevredenheidsonderzoek Opleiding
Propedeuse
Hoofdfase
2009
2008
2007
2009
2008
2007
FCJ
6,6
6,1
6,6
6,1
5,7
6,1
FE
7,0
6,5
6,6
6,5
6,0
6,2
FEM
6,6
6,4
6,1
6,3
6,1
5,8
FG
7,2
7,0
6,9
6,6
6,3
6,5
FMR
7,0
6,7
6,7
6,7
6,4
6,5
FNT
6,9
6,4
6,7
6,4
6,3
6,2
Totaal
6,9
6,6
6,7
6,5
6,2
6,3
Diensten en voorzieningen
Propedeuse
Hoofdfase
2009
2008
2007
2009
2008
2007
FCJ
6,5
6,2
6,3
6,0
5,5
5,9
FE
7,1
6,5
6,6
6,8
6,4
6,4
FEM
6,3
6,4
6,4
6,0
6,0
5,9
FG
6,8
6,8
6,7
6,5
6,3
6,5
FMR
6,9
6,8
6,8
6,7
6,4
6,5
FNT
6,4
6,1
6,6
5,9
6,2
6,0
Totaal
6,7
6,5
6,6
6,4
6,2
6,3
Ruimtecapaciteit
Plaats
locatie
BVOm2 totaal
FNm2 totaal
eigendom?
onderdeel
Utrecht, De Uithof
Padualaan 97
17.250
10.700
ja
FE
Padualaan 99
15.000
10.000
ja
FCJ
Padualaan 101
23.268
12.927
gehuurd van FEHU
FEM
Bolognalaan 101 18.420 12.280
eigendom: 13.995 BVO m2 gehuurd van SSHO: 4.425 m2
FG
Hundertwasser
1.101
740
ja
FG
Heidelberglaan
19.013
12.675
ja
FMR
Kassencomplex
654
311
ja
FE
Jenalaan 18
1.262
841
ja
SSC-ICT
Van Unnikgebouw
664
415
gehuurd
SSC-F
Utrecht, centrum
Nijenoord 1
20.802
13.868
ja
FNT
Oudenoord 700
10.756
7.569
ja
FNT
FC Dondersstraat 65
7.088
4.725
ja
FNT
Oudenoord 370
3.503
2.335
gehuurd
HUD
Oudenoord 340
5.154
3.436
gehuurd
HUD
Oudenoord 330
3.382
2.255
gehuurd
HUD
Newtonlaan 115
750
652
gehuurd
SSC-A
Amersfoort
Hooglandseweg
4.745
3.163
gehuurd
FMR
Berkenweg 11
14.056
9.370
gehuurd
HUA
Totaal
166.868
108.262
BVOm2 = bruto aantal vierkante meters FNm2 = functioneel netto aantal vierkante meters Het bestuur van de stichtingen Financiering en Exploitatie Huisvesting de Uithof (FEHU) en Stichting Huisvesting Hoger Onderwijs in de Uithof (SHHO) bestaat voor 50% uit vertegenwoordigers van de HU.
117 - JAARVERSLAG HU 2009 - RUIMTECAPACITEIT
RUIMTECAPACITEIT
Aantal bachelordiplomaâ&#x20AC;&#x2122;s per faculteit
CO_0610_SV
COLOFON
Uitgave Hogeschool Utrecht, juni 2010 ISBN 978-90-8928-031-2 Tekst Hogeschool Utrecht Fotografie Beeldbank Hogeschool Utrecht (Jan Willem Groen, Wil Groenhuijsen, Ed van Rijswijk, Kees Rutten, Frank Zilver) Vormgeving Studio Vrijdag Druk Grafisch Bedrijf Tuijtel B.V., Hardinxveld-Giessendam
WWW.HU.NL
WWW.HU.NL