Húsfreyjan 3.tbl 2015

Page 1

– jákvæð og hvetjandiKVEN FÉ LAGA SAM BAND ÍS LANDS 3. TBL. 66. ÁRG. 2015 VERÐ KR. 1495 9 09 770018 790002 Velferð eldri borgara og ÞórunnjafnréttismálHuldaSveinbjörnsdóttir HUSFREYJAN ´ Heklum skeljatuskur Fögnum vetri Ræktum samskiptiogheilsu Sókn í kvenfélagskvennastarfi Heimamúslí Prjóna- heklsaumasýningog Krossgáta

Termix One tengigrind til hitunar á neysluvatni

Auðveld uppsetning og lítill kostnaðurviðhalds-

Helstu eiginleikar: Stillanlegt hitastig • Stórminnkuð slysahætta • Jafn þrýstingur á heitu og köldu vatni • lengri líftími blöndunartækja • Engin kísilútfelling á hreinlætis- og blöndunartæki, sem gerir þrif mun auðveldari, svo ekki sé talað um hina alkunnu hveralykt sem hverfur. Með Termix One fylgir snyrtileg hlíf úr grálökkuðu stáli til að hylja hana á veggnum. Með Termix One tengigrindinni er hitaveituvatnið leitt gegnum varmaskipti sem hitar upp ferskvatn til neyslu. Það gerir húseigendum kleift að stilla hitastig heita neysluvatnsins þannig að hætta á brunaslysum minnkar verulega.

Hjá okkur er einnig hægt að láta ramma inn bæði málverk, listaverk frá börnunum og útsaumsmyndir. Seljum einnig ýmsan fatnað, vettlinga og húfur. Látið Okkur Spara Tíma Verslið á netinu www. lost.is Erum einnig á Facebook. Saumastofa íslands Við seljum saumavörur, efni , tvinna, nálar, blúndur, garn, prjóna og prjónavörur.Dugguvogur22hæð 104 Reykjavík sími 581 3330 email  www.lost@lost.is Skeifunni 8 • 108 Reykjavík • Sími: 517 6460 • www.belladonna.is Verslunin Belladonna Stærðir 38-58 Nýjar haustvörur

Kvenfélagasamband Íslands: Netfang: kvenfelag@kvenfelag.is,. Heimasíða www.kvenfelag.is. Sími 552-7430, fax 552-7073. Prentvinnsla: Oddi, umhverfisvottuð prentsmiðja Ljósmyndari: Silla Páls – erling.is

HÚSFREYJAN Efnisyfirlit 141 776 UMHVERFISMERKI PRENTGRIPUR SillaHúsfreyjunnar:LjósmyndariPáls L istin að Gleðileganlifavetur Kristín Linda Jónsdóttir J afnrétti og velferð eldri borgara Þórunn Hulda Sveinbjörnsdóttir S purt og svarað Við þurfum bæði að rækta heilsuna og samskipti við fólk Kolbrún Reinholdsdóttir U tanlandsferð á prjóna-, heklog saumasýningu Auður Björt Skúladóttir K venfélagasamband Íslands Jafnréttismál í Japan Saga Kvennasambandsins í KvenfélagsfundurVestur-Húnavatnssýslunúmer 500 Hildur Helga Gísladóttir M atarþáttur ÞægindamaturHúsfreyjunnar Helena Gunnarsdóttir L eiðbeiningastöð heimilanna Best fyrir þýðir ekki ónýtt eftir Dagbók fyrir mat sem endar í ruslinu Eydís Rósa Eiðsdóttir H ..SkeljatuskaUngbarnapeysanTvíbandapeysaandavinnuhorniðLucille-Riffluðtuskaogsvokomajól Hulda Soffía M Ekkiatarsóunhendapeningunum í ruslið Kristín Linda Jónsdóttir K venfélagasamband Íslands Sumarfundur norrænna kvenfélaga Hildur Helga Sigurðardóttir L eiðbeiningastöð heimilanna SellerírótMaíssýrópHúsfreyjukosturseljurót Eydís Rósa Eiðsdóttir O rðið Markvisshefursókn kvenfélaganna Una María Óskarsdóttir K rossgátan Dollý Nielsen 5 6 17 22 42 48 41 6 32 24 24 51 50 14 30 32

4 Útgefandi: Kvenfélagasamband Íslands. 3. tölublað, 66. árgangur, september 2015. Tímaritið Húsfreyjan kemur út fjórum sinnum á ári: Í mars, júní, september og nóvember. Árgangurinn kostar kr. 4.700 í áskrift, m. vsk. Hvert tölublað kostar í lausasölu 1.495 kr. Útgáfustjórn og ábyrgð: Sigrún Jörundsdóttir, Garðabæ, formaður; Bryndís Ásta Birgisdóttir, Suðureyri; Halldóra Stefánsdóttir, Akureyri; Helga Dóra Kristjánsdóttir, Flateyri; Jóhanna Jónsdóttir, Kirkjubæjarklaustri. Ritstjóri: Kristín Linda Jónsdóttir, netfang ritstjóra: kristinlinda@huglind.is Auglýsingar: Öflun ehf:  husfreyjan@in.is  – sími 5 300 822 Skrifstofa, afgreiðsla og áskrift: Hallveigarstaðir, Túngötu 14, 101 Reykjavík, sími 551-7044 (símsvari utan skrifstofutíma).

s umarið er tíminn, er sungið í þekktu dægur lagi, en er það svo á landinu okkar norður við heim skautsbaug? Núna er sumarið 2015 liðið, sumar sem reynd ist hvorki hlýtt né sólríkt, í það minnsta ekki á norðanverðu landinu. Pælum aðeins betur í því hvort sumarið sé endilega tíminn.

Að hlúa að okkur og skreyta dagana með brosi, hlýju, fjöri, gleði, sælu og sigrum. Taka eftir því góða sem ger ist, velta okkur upp úr því og gera því hátt undir höfði, þakka fyrir það og gleðjast yfir því. Það er líka okkar að miðla því góða, bjarta, skemmtilega, fallega, fróðlega og hlýja milli manna.

Gleðilegan vetur þennan vetur í lífi okkar ánægjulegan, farsælan, gagnlegan og skemmtilegan.

Að skapa gleðistundir, nánd, samkennd og gott samkomulag í kringum okkur.

Veltum okkur upp úr því góða og bjarta Það er snjallt að átta sig á að það er okkar verkefni, mitt og þitt, að gera

Viðhorfið skiptir öllu Hvernig ætlum við, ég og þú, að bregðast við komandi vetri eftir snubb ótt sumar? Sjálfsagt er það eins mis jafnt og við erum mörg en eins og ávallt eru það okkar eigin viðhorf sem skipt ir mestu. Hvort við náum að hugsa á hjálplegan og styðjandi hátt og móta góða daga, árangursríkar og skemmti legar vikur og magnaða mánuði í lífi okkar, hvort sem úti er dimmt eða bjart, eða sígum niður í vanvirkni og leiða þegar veturinn gengur í garð.

Jú vissulega elskum við öll sólríka og bjarta sumardaga en íslenska sum arið er stutt, næstum bara tíminn frá því um 17. júní og fram yfir verslunar mannahelgi. Það eru bara svo sem eins og aðeins sjö vikur af þeim 52 sem eru í árinu öllu. Skoðum þetta aðeins betur, við höldum upp á sumardaginn fyrsta í apríl og fyrsti vetrardagur er í lok októ ber. Þannig að líklega er íslenska sum arið teygjanlegt, ekki aðeins samkvæmt dagatalinu heldur líka í hugum okkar. Núna er hinsvegar alveg ljóst að það er komið haust eftir fremur kuldalegt og sólarlítið sumar og ef til vill finnst okkur við ekki sérlega vel undirbúin fyrir veturinn.

Að leggja lið, bæta úr, hvetja, styrkja og láta gott af okkur leiða í hversdeg inum, á hverjum degi!

5 Listin að lifa Kristín Linda Jónsdóttir ritstjóri

Fjölgum markvisst góðu klukkutímunum Það er farsælt og stórmannlegt að ákveða að leggja sig fram um að skapa sem flestar góðar klukkustundir, daga og vikur í vetur, að vera betri mann eskja í dag en í gær hvernig sem vetr arveðrið byltir sér. Það eru 24 klukku stundir í deginum hjá okkur öllum, alla daga bæði vetur og sumar. Ef við, sofum í átta stundir og erum sæl og glöð í aðrar átta eru átta eftir til að vera í hlutleysinu, grámanum eða sortanum. Fjölgum góðu stundunum markvisst á hverjum degi, þá sjálfkrafa fækkar þeim síðri. Þetta er einfalt reikningsdæmi, ekki satt! Við getum gert það með því að skipuleggja daginn okkar skynsam lega þannig að hann verði fjölbreytt ur, styðjandi og litríkur en þó ekki of flókinn. Líka með því að taka eftir því hvernig okkur líður og hvaða upplif anir, athafnir, samskipti og verkefni létta lundina og bæta líðan og heilsu og í framhaldi af því að virkilega setja það sem er okkur gott í raun og sann á dagskrá. Froststillur og himinn stjörnum stráður Framundan er ekki sumar og sól heldur langur og notadrjúgur íslensk ur vetur sem ber í sér ótal möguleika. Við, ég og þú, ætlum sannarlega að njóta hans og nýta hann. Koma einu og öðru á, bæði verkum sem þarf að vinna, draumaverkefnum og gleðistundum. Við ætlum að rækta eigin heilsu, bæði félagslega, líkamlega og andlega og hlúa að samskiptum okkar við fólk sem við þekkjum. Munum að maður er manns gaman, nýtum okkur og njótum allra þeirra tækifæra sem bjóðast í fjöl breyttu félags- og menningarlífi okkar Íslendinga. Grípum kyrrlát vetrarkvöld traustataki til að tileinka okkur eitt hvað skemmtilegt, læra eitthvað nýtt, rifja upp eitthvað gamalt eða einfald lega að ganga út í myrkrið og taka eftir töfrandi, fögru og björtu fullu tungli. Rétt eins og við óskum hvert öðru gleðilegs sumars, segi ég við ykkur: GLEÐILEGANVETUR Kristín Linda Jónsdóttirritstjóri

Þórunn

SveinbjörnsdóttirHuldaformaðurFélagseldriborgaraíReykjavík.

Reykjavíkurmær með sterka jafnréttishugsun Pabbi Þórunnar vann alla tíð hjá lögreglunni og í ýmsum öðrum auka vinnum eins og að rífa timbur, eins og kallað var. Fyrir utan heimilisstörfin vann mamma Þórunnar við hin ýmsu störf yfir sumartímann, eins og við veitingaþjónustu á Snæfellsnesi og í Ölveri en þá fór Þórunn alltaf með henni og man vel eftir sér í Ölveri fjögurraÞórunnára. gekk í Barnaskóla Austurbæjar frá sjö til tólf ára aldurs og segir Þórunn hann hafa verið einn framsæknasta skóla sem byggður hafði verið á þessum tíma, ekki aðeins hér lendis heldur í víðara samhengi. Þar var allt til alls og nefnir Þórunn dæmi eins og náttúrufræðistofu, sundlaug, handavinnustofu, íþróttahús, tann læknastofu, hjúkrun og leikhús. braggahverfum, eins og til dæmis upp á Flókagötu, í Vesturbænum og svo Höfðakampnum.„Svoáttimaður að vera smá smeyk ur við „Pólana“ eins og kallað var, þarna var fátækt fólk og óorð á þessum húsum.“ Þórunn segir að þetta svæði hafi þó lýst ástandinu vel þar sem vönt un á húsnæði var svo mikill að það var allt notað sem íbúðarhúsnæði. Á þess um árum voru svo margir að flytja á mölina í leit að vinnu. Hún segir að á þessum tíma hafi enn verið töluverð skömmtun í þjóðfélaginu og segir að mamma hennar hafi til að mynda þurft að standa í biðröð til að fá efni í föt. Eftir barnaskólann fer Þórunn í Gagnfræðiskóla Austurbæjar næstu fjögur árin, sem nú er Vörðuskóli, útibú frá gamla Iðnskólanum á Skólavörðuholtinu. Þar kynnist Þórunn eiginmanni sínum, Þórhalli Þórunni fannst almennt gott að alast upp í Reykjavík á þessum tíma og lýsir þeirri sveitastemningu sem þar ríkti á þessum árum þrátt fyrir að borgin væri að byggjast upp eftir stríðið. Hún segist líka vel muna eftir bröggum og Þórunn og eiginmaður hennar, Þórhallur Runólfsson. Myndin er tekin árið 2007 en um það leyti voru þau hjónin að byrja í skógrækt. Síðar fóru þau saman í nám í skógrækt í Garðyrkjuskólanum á Reykjum og útskrifuðust árið 2014 frá Landbúnaðarháskólanum eftir þriggja ára nám sem þau stunduðu samhliða vinnu og lauk með einingum á háskólastigi. Það eflir og kætir að bæta við sig þekkingu og læra eitthvað nýtt, á hvað aldri sem er.

7 einkasafniúrogPálsSillaMyndir:SverrisdóttirBorghildurViðtal:

Jafnrétti og velferð eldri borgara eru hennar ær og kýr Þórunn Hulda Sveinbjörnsdóttir Þ órunn Hulda Sveinbjörnsdóttir, formaður Félags eldri borgara, í Reykjavík er fædd á Snæfellsnesi í desember árið 1945 og verður því sjötug eftir örfáa mánuði. Hún er þó ekki uppalin þar, því foreldrar hennar fluttu til Reykjavíkur stuttu síðar og fyrstu fimm árin ólst Þórunn upp á Vegamótastíg í húsi beint á móti Máli og menningu sem stendur enn nánast eitt eftir á horninu. Þórunn er einkabarn foreldra sinna en var þó vinamörg sem barn þar sem nóg var af krökkum þar sem hún ólst upp. Þórunn undi sér vel í hjarta Reykjavíkur á árunum eftir seinna stríð, árum mikillar uppbyggingar. Eftir fimm ár á Vegamótastíg flutti fjölskylda Þórunnar upp á Miklubraut en foreldrar Þórunnar tóku þátt í að byggja efstu húsin við Miklubraut. „Þetta var eiginlega á mörkum sveit ar,“ segir Þórunn og bætir við að þar sem Kringlan er núna hafi meðal ann ars verið rabarbaragarðar.

usti Þórunnar kemur heim úr skipti námi frá Bandaríkjunum hefja þau fljótlega óformlega sambúð hjá for eldrum Þórunnar og eignast stúlku skömmu síðar, eða þegar Þórunn er 18 ára. „Stúlku sem nú er 51 árs gömul,“ segir Þórunn brosandi og bætir við. „Við þóttum ansi ung en það gekk allt mjög vel með hjálp aðstandenda okkar“. Sú sem þarna fæddist heitir Áslaug Valgerður og er fædd 1964 og starfar nú sem kennari í Danmörku og er móðir þriggja stráka. Þegar þarna er komið sögu fer Þórhallur í Kennaraskólann en Þórunn vann hjá Ríkisútgáfu námsbóka næstu þrjú árin og segir það hafa verið ein staklega góðan vinnustað. Þarna voru þau að taka sín fyrstu skref út í lífið, gifta sig, kaupa sér sína fyrstu íbúð árið 1967 og stofna formlega heimili. Eftir kennaranám í Kennaraskólanum bætir Þórhallur við sig einu ári í íþróttakenn aranámi á Laugavatni og árið 1968 eignast hann og Þórunn svo sitt annað barn, hann Runólf. Runólfur er sér sveitarmaður í dag og á tvö börn, strák og stelpu. Sem tveggja barna móðir á þessum árum var Þórunn meira og minna heimavinnandi en hjónakornin tóku þó alltaf að sér einhver verkefni. Fóru til dæmis tvö sumur í Saltvík á Kjalarnesi og sáu um mötuneyti fyrir þá sem komu með unglinga í sveitina og voru því einskonar húsráðendur á staðnum. Þórunn segir það hafa verið mjög skemmtilega reynslu enda undu þau sér vel í náttúrunni með börn um sínum. Upphaf félagsstarfa Á svipuðum tíma og kvennabaráttan var hefjast eignast þau svo sitt þriðja barn. Árið 1974 fæðist Sveinbjörn, sem nú starfar sem bifvélavirki og á tvær stelpur og einn strák. Þórunn er því sannarlega rík að börnum og barna börnum og að auki er hún líka orðin langamma þar sem elsta barnabarnið hennar á nú tveggja ára strák. Þórunn segir að þegar þau voru komin með þrjú börn þá hafi verið svolítið flókið að ætla sér að fara út að vinna. Þá var mikið andsteymi í samfélaginu gegn því að konur ætluðu sér bara að fara út á vinnumarkaðinn án þess að hugsa um börnin. Með þrjú börn, 10 ára, 6 ára og ungbarn var svo sannarlega nóg að gera heima en Þórunn tók þó þátt Runólfssyni. Í tvö sumur á gagnfræða skólaárunum réði Þórunn sig í sveit á Miðfelli í Hrunamannahreppi í sveita störf og kunni því vel. Þá vann hún með skólanum í Hafnarbíói sem var eitt af nokkrum braggabíóum á höfuðborgar svæðinu á þeim tíma. Eftir gagnfræða skólaárin hóf Þórunn svo störf í bóka búð í ÁriðBankastræti.1962þegar þá verðandi unn Þórunn hlaut Starfsmenntaverðalaunin árið 2007 og tekur hér við þeim frá Ólafi Ragnari Grímssyni, forseta Íslands. Þórunn H. Sveinbjörnsdóttir var í forystu í íslenskum starfsmenntamálum um langt árabil, fyrst sem formaður Sóknar og síðar sem varaformaður Eflingar stéttarfélags, eins af eigendum og samstarfsaðilum Starfsafls.  Þórunn hefur lyft grettistaki í menntmálum almennra starfs manna.  Hún hefur leitt þá árangursríku hugmyndafræði að byggja brýr úr hinu óformlega skólakerfi yfir í það formlega og þar með veitt þúsundum almennra starfsmanna nýjan neista til að afla sér viðbótarfærni sem nýtist í starfi og leik.    Þórunn og Þórhallur með börnum og tengdabörnum, f.v. Áslaug Valgerður, Guðlaug Kristín, Sveinbjörn, Þórhallur og Þórunn, Gerða Theodora og Runólfur.

8

9

í kvennabaráttunni með ýmsum hætti og man vel eftir kvennadeginum fræga 1975. Þórhallur hóf störf sem íþróttaog íslenskukennari strax að námi loknu en í stað þess að fara út að vinna vann Þórunn heima og gerðist dagmamma í þrjú ár. Að því loknu lá leiðin inn á leikskóla hálfan daginn, þar sem hún starfaði í fimm ár og varð þar trúnaðar maður, en þannig hófust afskipti henn ar af félagsmálum. Í sókn með Sókn Þórunn segir frá því að á þeim tíma hafi kerfið varðandi leikskólagöngu barna verið tvískipt, annars vegar var dagheimili fyrir stúdenta og einstæða foreldra og þar var hægt að fá dag vistun allan daginn en hins vegar var leikskóli þar sem aðeins var hægt að fá inni hálfan daginn fyrir börn sam býlisfólks sem bæði voru útivinnandi. Það gerði það að verkum að konur fóru ekki að vinna nema hálfan daginn. Hún segir að þarna hafi einmitt verið mikil umræða í samfélaginu hvort útivinn andi fólk fengi ekki meiri tíma á leik skólum fyrir börnin sín. Sem trúnaðarmaður á leikskólanum fór Þórunn á námskeið á vegum Sóknar en það starf veitti henni sjálfstraust til að starfa enn frekar að félagsmálum. Árið 1981 var Þórunn svo komin í samninganefnd hjá Sókn, meðal ann ars með Aðalheiði Bjarnfreðsdóttur og segir það alltaf hafa átt vel við sig að skilja tölur á blaði. Þegar Aðalheiður fer svo á Alþingi, árið 1987, tók Þórunn við sem formaður Sóknar og það má því sannarlega segja að trúnaðar mannastarfið á leikskólanum hafi leitt Þórunni út í félagsmálabaráttuna. Námskeið Sóknar hófust árið 1976 en þegar Þórunn tók við umsjón þeirra fyrir Sókn fjölgaði þeim óðfluga. Öll námskeiðin voru unnin með Guðrúnu Halldórsdóttur hjá Námsflokkum Reykjavíkur, þar af ýmis námskeið fyrir leikskólastarfsmenn og umönn unarstéttir en Þórunn talar um hana sem mikla hetju sem lifði og hrærðist fyrir annað fólk. Slík viðbótarnámskeið voru haldin hjá Námsflokkunum í um 15 ár og urðu alltaf stærri og fjölbreytt ari, svo sem fyrir allar stéttir innan Sóknar eftir hvern kjarasamning sem Þórunn tók þátt í að móta fyrir hönd Sóknar. Og síðar var byggt upp nám á framhaldsskólastigi, líkt og leikskólalið ar og félagsliðar að danskri fyrirmynd. „Við lögðum alltaf mikið upp úr öllum útskriftum af námskeiðunum og létum fólk finna að þetta var alveg jafn mik ilvægur áfangi og hvert annað nám“ segir Þórunn. Staða eldra borgara á Íslandi í dag Í dag starfar Þórunn sem formað ur Félags eldri borgara í Reykjavík og hefur staðið þar vaktina síðan árið 2013 og hefur nú hlotið fálkaorðu íslenska lýðveldisins fyrir framlag sitt. Þegar talið berst að stöðu eldri borgara á Íslandi segir Þórunn stöðuna almennt góða en þó sé breiddin mikil. Hún segir að ef við berum okkur saman við stöðu ömmu og afa í gamla daga þá sé himinn og haf á milli þess og stöðunnar í dag. „Sjálfræðið er svo miklu meira og þróunin hér er hröð miðað við önnur lönd sem er gott,“ segir Þórunn. En það sem stendur upp úr eru þó ein staklingar sem hafa það ekki gott, hópurinn sem er á lægstu kjörunum, og þó að hann sé fámennur er hann í sárri fátækt. Þórunn segir að það geti legið svo margar ástæður að baki slík um aðstæðum eins og skilnaður, maka missir, að einstaklingarnir hafi skrifað upp á eitthvað fyrir einhvern eða að þeir búi í óhagstæðu húsnæði og treysti sér ekki til að breyta. „Ég þekki þetta fólk,“ segir Þórunn og heldur áfram. „Margir misstu í hruninu og vilja ekki segja frá því nema í trúnaði. Þessu fólki

launum en margir átti sig ekki á því. Ellilífeyrinn bætist svo reyndar við frá 67 ára en það er föst greiðsla sem hægt er að fresta til að fá aðeins hærri greiðslu síðar. Þórunn segir skiptar skoðanir um hvort þessi ellilífeyrir eigi að ganga til allra, líka þeirra sem eru með 500-600 þúsund á mánuði úr lífeyrissjóði. Þar takast á sjónarmið. Annað atriði sem hefur áhrif og er ein ástæða þess að ekki er greitt meira til eldri borgara úr lífeyrissjóðum er að við lifum lengur en áður. Á nokkrum tugum ára hefur meðalaldur okkar hækkað um sex til tíu ár og því dreif ast inngreiðslurnar á fleiri útgreiðslu ár. Þarna munar einhverjum tugum milljarða sem leggja þarf til lífeyris sjóðskerfisins til viðbótar. Þórunn segir að til að stemma stigu við þessu sé líklegt að lífeyrisgreiðslualdurinn verði færður upp í sjötugt úr 67 árum.

Eftirlaunaaldurinn Þórunn segir mikilvægt að hafa í huga að samkvæmt lögum eiga lífeyris sjóðirnir ekki að tryggja nema 56% af Þórunn hvetur fólk til að fara á starfs lokanámskeið nokkru áður en að starfslokum kemur.

Hér fundar Þórunn með Degi B. Eggertssyni borgarstjóra um málefni eldri borgara í Reykjavík en Þórunn er formaður Félags eldri borgara í Reykjavík og nágrenni.

Endurmenntun starfslokanámskeiðog Þórunn hefur þó áhyggjur af því að ef til vill séu ekki til störf fyrir þenn an aldurshóp sem þurfi þá að vera lengur á vinnumarkaði. Nú þegar ræði margir um það sem vandamál í samfélaginu að fólki sé hent út af vinnumarkaði vegna aldurs. Þórunn segir þó að margir fái að vinna leng ur og að þetta fari fyrst og fremst eftir heilsu hvers og eins. Að hækka eftir launaaldurinn er að mati Þórunnar ein lausnin af mörgum sem þarf að skoða. Þá segir hún mikilvægt að til að þessi leið geti virkað og til að undir búa fólk betur undir þetta æviskeið þurfi að tryggja starfsmenntun alla ævi. Hún segir að ef við fáum tækifæri til endurmenntunar í gegnum ævina þá séum við öll betur í stakk búin til að vinna lengur og takast á við þær breyttu aðstæður sem eiga sér stað á hverju æviskeiði. Að auki segir Þórunn mjög mikilvægt að fólk fari á starfs lokanámskeið sem í boði eru nokkru áður en það hættir að vinna. Aldursvænni borg Þórunn segir Reykjavíkurborg vera að gera marga góða hluti fyrir eldri borgara og á stefnuskrá hennar er ýmislegt í bígerð, þar sem Félag eldri borgara er með í ráðum. Eins og til dæmis að tekið sé tilllit til eldri borg líður ekki vel.“ Þá segir hún vera stutt í næsta hóp sem er ekki í sárri fátækt en lifir þó undir fátæktarmörkum og það má ekkert koma upp á. „Þessu verðum við að breyta,“ segir Þórunn. Aðspurð um hvort það séu fleiri eldri borgarar undir fátæktarmörk um en fólk almennt segir Þórunn að samkvæmt Velferðarvaktinni séu fleiri konur í hópi eldri borgara sem eru undir fátæktarmörkum en fólk almennt. Einstæðir eldri karlmenn sem hafa lítinn lífeyrissjóð eru einnig oft í erfiðri stöðu. Þá bætir hún við að sam kvæmt Hjálparstofnun kirkjunnar og öðrum hjálparstofnunum séu fleiri eldri borgarar sem sækja sér aðstoð í dag en fyrir örfáum árum, en aukn ar upplýsingar um hvar hægt er að fá aðstoð geta verið ein skýring á því.

10

„Við keyrum bíl, ferðumst, erum virk í félagsstarfi og menningarlífi, búseta okkar hefur lagast frá því sem áður var og við gefum meira af okkur til sam félagsins, eins og að vera sjálfboðaliðar í skólum, fyrir nýbúa og heimsóknar vinir á vegum Rauða krossins, svo eitt hvað sé nefnt,“ segir Þórunn. Líklega væri þó erfitt að hugsa sér þessa þátt töku nema að hafa heilsu til en heilsa eldri borgara er eitt af stærri hugðar efnum Þórunnar þessa dagana. Þórunn segir að ein leiðin til við bótar, til að undirbúa sig sem best fyrir eftirlaunaaldurinn, sé að huga vel að heilsu sinni. Þórunn vitnar í niðurstöður rannsókna dr. Janusar Guðlaugssonar sem hafa sýnt að það er aldrei of seint að byrja að hreyfa sig reglulega og að maður getur bætt tíu árum við líf sitt með reglulegum styrktaræfingum heima eða hjá þjálf ara og með heilbrigðu líferni. Þórunn segir að margir haldi að það muni bara sjálfkrafa hafa það gott þegar það fari á eftirlaun en líkur á mörgum sjúkdómum aukast þó verulega eftir sjötugt. „Bændur eru sagðir hraustari en margir aðrir og ég er ekki hissa á því,“ segir Þórunn og bætir við að auðvitað sé ýmislegt sem hefur þar áhrif á, eins og hreyf ingin, en ekki síður jákvæðnin, úti veran og streituminna umhverfi. Það er greinilegt að heyra á Þórunni að hún hefur brennandi áhuga fyrir því að koma á ákveðnum verkefnum sem meðal annars tengjast bættu mat aræði, aukinni hreyfingu og jákvæðri hugsun eldri borgara. En nú í haust vonast Þórunn til að standa að sam eiginlegu átaki Félags eldri borg ara, Landlæknisembættisins og Reykjavíkurborgar í þeim efnum og blæs til byltingar.

Starfsmenntun alla ævi er mikilvæg til að stuðla að farsæld í starfi á síðasta hluta Þórunnstarfsævinnar.hlautfálkaorðuna 17. júní í sumar fyrir störf í þágu verkalýðshreyfingar og velferðar en hún er fyrrverandi formaður Sóknar og núverandi formaður Félags eldri borgara í Reykjavík og nágrenni. Hér fagna þau saman, hún og Þórhallur, eiginmaður hennar.

11

ara í öllu sem Reykjavíkurborg stend ur að, til dæmis hátíðum og úti vistarsvæðum og að það sé hluti af Aldursvænni borg, en þó telur Þórunn að betur megi ef duga skal, til dæmis varðandi hjúkrunarrými fyrir aldraða þar sem Reykjavík hefur setið eftir undanfarin ár.

Að huga að heilsunni Það jákvæða við stöðu eldri borg ara í dag er að þeir eru mjög sjálfstæð ir einstaklingar og þrátt fyrir aukinn lífaldur eru margir mjög sjálfbjarga.

Annað sem stendur upp úr í huga Þórunnar er launamisréttið sem hún telur mest vera hjá mið- og efri stétt inni og segir það margstaðfest með ýmsum rannsóknum. Hún segir það ekki aðeins misrétti launanna sem á sér stað milli kynjanna heldur mögu leikinn á að fá efri stöður í þjóðfélag inu. Þar þurfi konur að vera dugleg ar að taka að sér ögranir, en Þórunn telur konur í efri stöðum þjóðfélagsins enn ekki vera eins sjálfsagðar og vera ætti. Þórunn segir að gott sé að horfa til kvenna í Noregi og Svíþjóð í þessum efnum og henni sýnist þær hafi sterkara sjálfsmat en við. „Við erum með góða og mikla menntun og ættum að bera höfuðið hátt,“ segir Þórunn.

Staða eldri kvenna á Íslandi Aðspurð um stöðu eldri kvenna á Íslandi í dag segir Þórunn einstakling ana sem skipa kynslóð eldri kvenna nú oft vera þá sem halda fjölskyldum saman. Til dæmis með því að bjóða stór fjölskyldunni í mat og halda utan um hana með ýmsum hætti. „Þær aðstoða líka mikið við uppeldi barnabarna sinna, skutla og passa í einhverja daga“.

Launamisréttið verður að laga Í tilefni af 100 ára kosningarafmæli kvenna á þessu ári er við hæfi að spyrja Þórunni hvað hún telji helst standa upp úr eftir þessi hundrað ár. Þórunn nefn ir fyrst fæðingarorlofið og segir að við þurfum að leiðrétta það skref sem stigið var til baka fyrir nokkrum árum síðan, því staðan var á svo góðri leið, en hún telur fæðingarorlofið vera of stutt í dag. „Við höfum efni á að laga þetta“ segir Þórunn og bætir við „Hver mánuður sem við bætum við fæðingarorlofið er gulls ígildi fyrir barnið“.

Eitt af því sem hafa þarf í huga fyrir eldri borgara, segir Þórunn, er að efla netnotkun, þó líklegt sé að það vanda mál verði úr sögunni eftir 10 til 15 ár þar sem svo margir eldri borgar ar eru að efla menntun sína á þessu sviði. Þórunn segist merkja þetta á því að fleiri og fleiri eru með heima banka og netfang svo dæmi séu tekin og svo er góð þátttaka á tölvunámskeið um félagsins, en það nýjasta er iPad námskeið og námskeið sem ber heitið „Hvað er APP?“.

Frekari upplýsingar og tímapantanir: Sálfræðingar Þó telur Þórunn óskaplega margt hafa áunnist, eins og ýmiskonar frelsi kvenna og viðhorfsbreytingar í sam félaginu. Hún segir áhrifin líka hafa komið í gegnum strákana okkar sem hafi alist upp frá stóra kvennadegin um 1975. „Þeir taka þátt í heimilis störfunum og það þykir ekkert merki legt í dag en hefði þótt mjög merkilegt í gamla daga.“ Þórunn tekur dæmi um að þegar þau eignuðust sitt fyrsta barn árið 1964 mátti maðurinn hennar ekki vera viðstaddur en það þótti sjálfsagt árið 1974 þegar síðasta barn þeirra fæddist og bætir við að hann hefði varla mátt ganga um með barnavagn með fyrsta barnið en það var lítið mál árið 1974. „Er þetta ekki ávinningur?“ spyr Þórunn. „Þetta er auðvitað bylting á 10 árum og þetta gerði fólkið saman,“ segir hún ákveðin. Hún segir þetta hinn sýnilega ávinning kvennabarátt unnar, sem hún vill þó frekar tala um sem jafnréttisbaráttu í dag þó að orðið „kvennabarátta“ hafi verið nauðsyn legt í þá daga. En lífið er ekki bara jafnréttismálfélagsstörfog Þegar talið berst loksins að áhuga málum Þórunnar kemur í ljós að skóg rækt á hug og hjarta hennar. „Árið 1990 duttum við hjónin inn í fyrsta skógræktarverkefnið okkar. Þá ræktuðu bræður mannsins míns og hann minn ingarreit um foreldra þeirra og þá voru gróðursettar einhverjar 25.000 plötur sem eru orðnar að skógi í dag,“ segir Þórunn. Þegar því verkefni var að ljúka fundu þau að þau voru komin með ein hverja bakteríu svo þau byrjuðu að leita og fundu, eftir þriggja ára leit, land skika þar sem hægt væri að halda áfram með gróðurbakteríuna.

KRISTÍN LINDA ritstjóri Húsfreyjunnar og sálfræðingur hjá HUGLIND ehf, hefur hafið störf hjá Sálfræðingum Höfðabakka 9, Reykjavík: • Hagnýtir, jákvæðir og hvetjandi fyrirlestrar um LISTINA AÐ LIFA byggðir á sálfræðilegum rannsóknum, fyrir félög, hópa og vinnustaði.

• Jákvæð sálfræði: Uppbygging, bjargráð, styrkleikar, stefnumótun, sjálfstraust, hamingja, farsæld, gleði.

Jörðin er vest ur í Dölum, þar sem þau hafa byggt sér hús og gróðursett ásamt börnum sínum um 30.000 plöntur. Þá skelltu þau sér í nám í skógrækt samhliða vinnunni í Landbúnaðarháskólanum sem Þórunn segist vel geta hugsað sér að halda áfram með. Þar lærðu þau einnig að skera út sem þeim finnst einstaklega skemmtilegt. Þau hjónin ferðast einnig mikið, bæði um Ísland og erlendis, og hafa til dæmis ferðast mikið um Evrópu. Það blæs því byrlega hjá kjarnakonunni, Þórunni Sveinbjörnsdóttur.

• Almenn sálfræðiþjónusta: Depurð, kvíði, þunglyndi, áföll, áhyggjur, álag, kulnun, streita, samskiptavandi, skilnaður, missir, sorg, veikindi, verkir, tímamót, uppgjör.

Fyrirlestrar - meðferð ráðgjöf - stuðningur

13 Í mars á þessu ári var stofnað Öldungaráð í Reykjavíkurborg. Í því eru Kjartan Magnússon, Guðrún Ágústsdóttir, Þórunn, Sveinn Grétar Jónsson og Hrafn Magnússon sem vantar á myndina. Ráðið mun stuðla að upplýsingagjöf og sam starfi Reykjavíkurbogar við hagsmunasamtök hópsins og eru Þórunn og Hrafn fulltrúar Félags eldri borgara í ráðinu.

14 Hvar varst þú alin upp? Ég fæddist í Vesturbæ Reykjavíkur, þar sem foreldrar mínir ólust upp og bjó þar fyrstu árin, flutti svo í Breiðholtið í þrjú ár og þaðan í Garðabæ þegar ég var 8 ára og átti þar mín mótunarár. Er svona týpísk malbiksstelpa, fór aldrei í sveit og vann aldrei í fiski. Fjölskylduhagir? Ég bý með sambýlismanni mínum, Sigurjóni Birni Pálmasyni, Skagfirðingi, og saman eigum við alls fimm börn. Ég á þau Hjört 24 ára, Hörpu 21 árs og Bengtu Kristínu 12 ára, Sigurjón á tvo syni, þá Ágúst 27 ára og Pálma 26 Spurt og Svarað: Kolbrún Reinholdsdóttir rafmagnsverkfræðingur Við þurfum bæði að rækta heilsuna og samskipti við fólk É g heiti Kolbrún Reinholdsdóttir, er fimmtug og bý í Mosfellsbæ. Ég er rafmagnsverkfræðingur frá Háskóla Íslands og Tækniháskóla Danmerkur og starfa sem fagstjóri Orkumálaráðgjafar á EFLU verkfræðistofu. Ég elska útiveru, er skáti og feministi. alþjóðlegt skátamót sem haldið verður hérlendis sumarið 2017. Ég er femin isti og hef áhuga á jafnrétti kynjanna. Ég stofnaði meðal annars Kvennanefnd Verkfræðingafélagsina ásamt Jóhönnu Hörpu Árnadóttur árið 2000, og starfa þar enn í stjórn. Ég sit í stjórn fulltrúa ráðs Sjálfstæðisflokksins í Mosfellsbæ, auk þess sem ég hef verið í kjörnefnd og uppstillingarnefnd fyrir bæjar- og alþingiskosningar. Ég sit í Íþrótta- og tómstundanefnd Mosfellsbæjar. Ég fór sem skiptinemi með AFS til Spánar fyrir alltof mörgum árum og hef tekið að mér að vera tengiliður nokkurra nema hér lendis og fjölskyldna þeirra. Svo þykir mér ótrúlega gaman að lesa bækur, horfa á kvikmyndir, prjóna eða hekla og ekki má gleyma samverustundum með fjölskyldunni. Hver er uppáhalds drykkurinn þinn? Ef ég á að segja alveg satt þá eru það kókdrykkir, en ég er víst kókisti ef þú spyrð börnin mín. Gott rauðvíns- eða hvítvínsglas, kaldur bjór og vatn eru líka ofarlega á listanum. Hvernig tónlist bætir daginn? Ég er alæta á tónlist, allt frá sinfóní unni og karlakórum yfir í jass, blús og popptónlist. Ég hlusta reyndar allt of lítið á tónlist, nema helst í bílnum og svo hlusta ég á útvarpið í vinnunni. Hvaða umræðuefni er skemmtilegast? Samfélagsleg málefni, fréttir, stjórn mál, tilveran og tilgangur lífsins, eigin lega allt sem gefur lífinu lit!

einkasafniÚrMyndir:JónsdóttirLindaKristínUmsjón:

Ég er alæta á fréttir, hlusta á útvarps fréttir oft á dag, horfi svo yfirleitt á báða fréttatíma sjónvarpsstöðvanna þannig að það má alveg segja að ég fylgist með. Hvernig hreyfingu velur þú þér? Helst gönguferðir en ég hjóla stund um í vinnuna á sumrin ef ekki er mik ill vindur. Á veturna stunda ég pilates og dansa zumba.

Kolbrún Reinholsdóttir rafmagnsverkfræðingur, skáti, femínisti og útivistarkona. ára. Hjörtur er í sambúð með Oddnýju Blöndal Ragnarsdóttur og eiga þau ömmuskottið hana Helgu Dís tæplega ársgamla. En á heimilinu í dag erum við Sigurjón og Bengta Kristín, auk þess sem Harpa er svona með annan fótinn heima og ekki má svo gleyma tíkinni á heimilinu, henni Tinnu. Hver eru þín helstu áhugamál? Púff, eiginlega alltof mörg, ég á svo lítið erfitt með að segja nei. En fyrst og fremst útivist og gönguferðir, svo er ég skáti og starfa sem gjaldkeri í Skátafélaginu Mosverjum. Auk þess sem ég er í undirbúningshópi fyrir stórt

15

Hvaða fimm fæðutegundir eru í upp áhaldi? Súkkulaði fyrst og fremst en einn ig humar, reykt kjöt, ferskur fiskur og ís. Annars borða ég flestan mat og er enginn gikkur. Hvaða bækur væri sniðugt að lesa? Mér finnst sögulegar skáldsögur mjög skemmtilegar. Bækur sem lýsa mannlífi og hugsunarhætti þjóða og tímabila. Síðustu mánuði hef ég verið að lesa sögulegar skáldsögur af íslensk um konum fyrri alda og má þar nefna meðal annars Náðarstund, Karítas og Ljósmóðurina. En ég hef líka mjög gaman af skáldsögum almennt og krimmum og féll alveg kylliflöt fyrir Harry Potter. Ef þú gætir notið næðisstundar á kaffihúsi með þremur sögupersónum eða þekktum einstaklingum, hverjir væru það og hvert yrði umræðuefnið? Ég myndi vilja ræða heimspeki og rökfræði við Aristoteles, gaman væri að Hér er Kolbrún með sambýlismanni sínum, Sigurjóni Birni Pálmasyni,

og Hörpu, dóttur sinni á stúdentsdegi hennar. B. INGVARSSON ehf. BÍLDSHÖFÐA 18 110 REYKJAVÍK Sími: 588 9977 - bingvarsson@simnet.is Verið velkomin! Opið: mán fim: 13 18 og föstud: 13 saumavélar17og overlockvélar Japanskt gæðamerki yfir 30 ára reynsla á íslenskum markaði Hjá okkur færðu einnig ýmislegt í saumaskapinn s.s. gæðatvinna á góðu verði frá COATS og MADEIRA, skæri, hjólahnífa og skurðarmottur frá KAI og ýmislegt fleira... Sjá nánar um vöruúrval á www.bingvarsson.is

16

Fiskrétt og kalt hvítvín með, ég reyni að eiga ávallt eina flösku af hvítvíni í ísskápnum. Hvar myndir þú vilja búa ef þú þyrftir að flytja úr sveitarfélaginu sem þú býrð í nú? Mér líkar nú afskaplega vel í Mosfellsbænum og er ekkert á leiðinni þaðan, en ef ég yrði að flytja myndi ég sennilega fara til Kaupmannahafnar, þar leið mér alltaf vel. En innanlands hef ég alltaf verið svolítið hrifin af Hafnarfirði, hann er svona lítill krútt legur bær. Nefndu fimm hluti á eigin heimili sem eru þér sérstaklega kærir. Fyrst verð ég að nefna sófasettið, sem ég erfði eftir hana ömmu mína. Þá ljósmyndirnar á veggjunum sem móðir mín tók. Málverkið eftir Nínu sem ég fékk í fertugsafmælisgjöf frá samstarfsmönnum mínum hjá AFLi og styttuna Móðurást sem pabbi minn gaf mér þegar ég eignaðist hann Hjört Líf og fjör á Landsmóti skáta 2012, Kolbrún með Hörpu og Bengtu.

Kolbrún Reinholdsdóttir hefur yndi af því að rækta heilsuna í gönguferðum og rækta um leið samskipti við fólk. Þessi mynd er tekin þegar hún gekk ásamt hópi af konum Jakobsveginn, pílagrímstíginn á Spáni. ræða ástina við Guðrúnu Ósvífursdóttur og svo held ég að það væri hægt að ræða ýmislegt við Jesúm Krist. Það koma til þín gestir í kvöldmat svona óvænt og óformlega, hvað býður þú þeim?

PIPAR OG SALT NÝ VEFVERSLUN

Endilega kynnið ykkur úrvalið á piparogsalt.is Plastmotturnar frá Horredsmattan á afar hagstæðu verði. Sænsk Gæðavara.

17 minn. Svo á ég margar ljósmyndir af fjölskyldunni sem eru mér mjög dýr mætar. Hvert langar þig mest að ferðast og hvernig ferðalag yrði það? Ég var að koma úr göngu um Jakobsveginn á Spáni og er eiginlega að velta fyrir mér hvað gæti toppað það. Ég gekk einnig Laugaveginn um dag inn í dásamlegu veðri og er enn að jafna mig á fegurð landsins okkar. Mér finnst gaman í borgarferðum þar sem hægt er að sameina götulíf og menningu. Ég er líka svolítið veik fyrir framandi slóðum og er Suður Ameríka og Suðaustur Asía þar ofarlega á lista. Eftir Jakobsveginn fór maður líka að pæla í svona göngu ferðum erlendis og hef ég verið að láta mig dreyma um Inkaslóðir í Perú eða ganga um þorpin fimm á Ítalíu. En ég er alltaf til í ferðalag með góðum ferða félögum. Hvernig er draumasunnudagur? Vakna seint, borða góðan morgun verð og lesa blöðin. Fara svo í langan göngutúr með Tinnu og jafnvel ein hverjum fleirum úr fjölskyldunni og fá svo alla krakkana mína í síðdegiskaffi eða kvöldmat. Ég reyni að eiga reglu lega svona sunnudaga. Hverju viltu gefa minna vægi og tíma í eigin lífi og hverju meiri tíma og vægi? Ég tek alltof oft að mér alls konar verkefni sem er voða gaman en kostar tíma og orku. Mig langar að hafa meiri tíma til að sinna hreyfingu, bókalestri og fjölskyldunni. Hvernig hleður þú sjálfa þig orku og krafti á annasömum tímabilum í lífinu? Með fersku lofti, göngu eða að hjóla, eða bara leggja mig í smástund eftir vinnu það er líka gott. Hvað er verðmætt og hvernig verða verðmæti til? Ég held að góð heilsa sé það verð mætasta sem til er, en einnig fólkið sem maður elskar. En bæði heilsuna og samskiptin við fólk þarf að rækta. Hvernig getum við bætt samfélagið okkar? Með breiðu brosi, umburðarlyndi og samkennd. Þetta eru svo sem bara orð, en ef allir notuðu þetta þá væri heim urinn betri staður. Íslenska ullin er einstök Íslenskt sauðfé hefur gefið Íslendingum skjólmikla ull sem náttúran hefur þróað eftir veðri og vindum í meira en 1000 ár.

18

Auður Björt á Knitting and stitching show í London.

einkasafniÚrMyndir:JónsdóttirLindaKristínUmsjón:

Utanlandsferð á prjóna-, hekl- og saumasýningu Þ að er skemmtilegt og heilsusamlegt að eiga áhugamál og rækta þau af lífi og sál. Auður Björt Skúladóttir er ung kona sem er að læra að verða handavinnukennari og hefur starfað um árabil í handavinnuverslun og hefur séð um handa vinnuþætti fyrir Húsfreyjuna. Auður Björt brá sér á prjónasýningu í London síðasta vetur og segir okkur hér frá ævintýrinu. Það er kjörið fyrir þá sem hafa áhuga á handavinnu, hvort sem er prjóni, bútasaum eða öðru, að stefna að því að sækja heim slíkar sýningar til að upplifa eigið áhugamál á nýjan og spennandi hátt. „Það hefur lengi verið draumur hjá mér að fara á stóra prjónasýningu. Sá draumur varð að veruleika í október árið 2014. Við Ingibjörg vinkona mín stukkum þá á flugtilboð til London til þess að fara á sýninguna Knitting and stitching show sem var haldin í höll inni Alexandra Palace dagana 8. til 12.Alexandraoktóber. Palace er í úthverfi London og það tók okkur um klukku tíma að koma okkur þangað frá mið borginni. Við ferðuðumst bæði með lest og strætó sem stoppaði svo beint fyrir utan höllina. Knitting and stitching show fjórum sinnum á ári Knitting and stitching show er hald ið fjórum sinnum á ári á fjórum stöð um á Bretlandseyjum. Á sýningunni er allt sem þarf! Fyrir utan sýninguna sjálfa var hægt að fara í morgunmat, hádegismat og síðdegis kaffi á staðnum og það var hægt að panta máltíðirnar með miðunum. Þegar komið var inn í salinn voru með fram veggjunum allskonar kaffihús eða lítil eldhús, svo að maður gat alltaf fundið sér sæti og eitthvað gott borða. Þegar mest var sat fólk út um allt. Það var einnig í boði að fá nudd eftir erfið an dag svo að það væsir ekki um neinn á svona sýningu. Í enda sýningarsalarins voru haldin námskeið. Boðið var upp á námskeið alla dagana í öllu mögulegu. Hægt var að fara á námskeið sem byrjandi í prjóni, hekli og saumi en einnig voru námskeið fyrir lengra komna og nám skeið í framandi handavinnu. Þá voru fyrirlestrar í boði. Fyrir yngri kynslóð ina voru sér námskeið sem litu spenn andi út. Námskeiðin gátu staðið frá 20 mínútum og upp í tvo tíma. Í stóra salnum voru einnig haldnar tískusýn ingar sem gaman var að sjá.

19

Prjóna skartgripi úr vír Það var undurfagurt að koma að sýningarhöllinni þennan fallega föstu dagsmorgun. Eftir stuttan morgunverð í fínum sal gengum við inn í sýningar salinn. Það var nýbúið að opna og strax var komið fullt af fólki. Eftir fyrstu ferð í gegnum aðalsalinn fórum við á nám skeið. Við vinkonurnar höfðum skráð okkur á fimm námskeið. Fyrsta námskeiðið sem við sóttum var að prjóna skartgripi úr vír með perl um. Það kom á óvart hvað það var létt prjóna úr vírnum og fengum við smá æði eftir námskeiðið að prófa meira. Á

Skartgripir prjónaðir úr vír með perlum.

20

staðnum var sölubás með öllum þeim áhöldum sem þurfti til þess að geta prjónað úr vír. Næsta námskeið sem við sóttum snerist um að sauma út, svonefndan anglaise lace útsaum. Það er útsaumur í mjög fínan java sem endar sem blúnda. Síðasta námskeiðið okkar fyrsta dag inn var í fyrirlestrarformi og var um saumatækni, mjög gagnlegt, og við græddum marga punkta þar, stöll urnar.Seinni daginn sóttum við tvö nám skeið. Fyrra námskeiðið var hexagen saumur, sem er mjög svipað og búta saumur nema með sexhyrningum og allt saumað í höndunum. Aðferðin var skemmtileg og fljótleg og hægt er að vinna hana með bútasaumi ef vill. Háskólagráða í handavinnu Síðasta námskeiðið sem við sótt um var í útsaumnum Blackwork. Blackwork er útsaumur sem gerður er eingöngu úr svörtu. Munstrin eru mis munandi með mismörgum þráðum þar sem fyllt er inn í fyrir fram ákveðinn ramma. Kennararnir á því námskeiði voru tvær stúlkur sem voru nemendur í Royal School of Needlework. Royal School of Needlework kennir allskon ar útsaum en skólinn var einnig með sýningu á verkum nemenda í sýningar salnum. Hann er bæði með stutt og löng námskeið en einnig er hægt að útskrifast með háskólagráðu frá skól anum. Verkin sem við sáum frá þess um skóla voru gífurlega flott og það væri örugglega alveg draumur að geta farið á námskeið í skólanum eða jafn vel sótt sér eina háskólagráðu. Upplagt fyrir þá sem áhuga hafa að kynna sér skólann. Blackwork útsaumurinn heill aði mig svo alveg upp úr skónum og ég keypti af þeim bók um þennan saum. Nú er bara að bíða eftir góðum tíma til að vinna áfram í þessari aðferð og læra hana betur. Sölubásar, listaverk og kennsla Þegar leið á daginn voru sýningarsal irnir fullir af fólki á öllum aldri. Gaman var að sjá að mikið var um skólakrakka á ferli, en að fara á sýninguna er liður í dagskrá skólanna á svæðinu.Hexagen saumur sem er svipaður og bútasaumur nema með sexhyrningum og allt saumað í höndunum. Blackwork er útsaumur sem gerður er eingöngu úr svörtu. Munstrin eru mis munandi með mismörgum þráðum sem fyllt er inn í fyrir fram ákveðinn ramma.

Á sýningunni var ekki aðeins hægt að skoða heldur líka að fá tilsögn og fara á námskeið og læra nýjar aðferðir í handavinnu.

GarðskáliLondon. eða tjald, allt skreytt með prjóni og hekli.

21

Auður Björt og Ingibjörg, vinkonur sem völdu að fara saman á handavinnusýningu í

Sýningarsvæðinu var skipt í þrjá hluta. Aðalsvæðið, þar sem flestir sölu básarnir voru, stóru fyrirtækin og einnig þau minni. Þarna var svæði fyrir sýningar frá listamönnum og skólum, ásamt nokkrum sölubásum og á síð asta svæðinu voru litlir sýningarbásar ásamt hraðkennslu í að læra að prjóna ogMikiðhekla.var um skreytingar og strax í forstofunni tók á móti okkur garðskáli sem var graffaður/skreyttur með alls konar dóti og dúllum bæði prjónuð um og Þegarhekluðum.gengiðerí gegnum svona sýn ingu fæst ómetanlegur innblástur og ótal hugmyndir. Það er því erfitt að fara hratt yfir enda óendanlega margt að sjá. Í einum básnum voru í boði stór ir prjónar og heklunálar, ásamt grófu garni og boðið var upp á að prófa. Það tók svolítið á þar sem prjónarnir fylltu allaViðhöndina.gegnum nokkrum sinnum fram hjá bás þar sem hægt var að kaupa leð urtöskur sem þú saumar sjálfur saman. Úrvalið var mikið og hægt að velja sjálf ur litina. Við stóðumst þetta ekki og enduðum á að kaupa okkur hvor sína töskuna sem við bíðum spenntar eftir að sauma um leið og tími gæfist. Það er alveg á hreinu að fyrir áhugasama er hægt að eyða ansi miklu á svona sýn ingu en þá er bara að hafa skynsem ina með í för og velja úr og njóta þess aðÞaðskoða.tók á að vera þarna allan dag inn frá opnun sýningar til lokunar og því er ráðlegra að sækja sýninguna heim í fleiri daga en vera styttri tíma á hverjum degi. Næst þegar við vin konurnar förum langar okkur til að fara á fleiri námskeið og í framtíðinni dreymir okkur jafnvel um að vera sjálf ar með bás á sýningunni. Sýningin kom mér mikið á óvart, ég hafði ekki gert mér fyllilega grein fyrir því hvað það er mikið í boði og öllu sem hægt er að gera í heimi handavinnunnar. Það er frábærlega gaman að fara á svona sýningu fyrir alla sem áhuga hafa á prjóni, hekli, útsaumi eða handavinnu almennt. Nú er bara að fara að safna fyrir næstu ferð svo maður geti komið með troðfulla tösku af dóti, nýrri þekk ingu og reynslu heim. Ég hvet alla áhugasama til að kynna sér málið og upplifa sýninguna.

Jafnréttismál í Japan

• Árið 1980 var kona í fyrsta sinn skipuð í embætti sendiherra.

Helstu upplýsingar sem fram komu um stöðu og stefnu í jafnréttismálum í Japan: • Konur í Japan fengu kosningarétt í desember 1945, en karlmenn í Japan höfðu fengið almennan kosn ingarétt 20 árum fyrr.

Frá Kvenfélagasambandi Íslands

stjórnvöld CEDAW-samninginn sem er samningur Sameinuðu þjóð anna um afnám allrar mismununar gegn konum.

• Helstu leiðir japanskra stjórnvalda að því markmiði eru að: - hvetja feður til töku fæðingaror lofs - hvetja konur til atvinnuþátttöku, og - hafa aðgengilegar upplýsingar á sérstakri heimasíðu til fyrirtækja um góðar starfsvenjur (good prac tice). Það er ánægjulegt að eiga samstarf við Japan um málefni kvenna þar. Á tíunda áratug síðustu aldar fór þáver andi forseti KÍ, frú Stefanía María Pétursdóttir, til Japan í einkaerind um. Áður hafði hún haft bréfasam band við japanskt kvenfélag sem tók á móti henni og sýndi henni m.a. kvennahús í Japan þar sem konur gátu komið og nýtt sér heimilistæki, svo sem saumavélar, og notið kennslu og hagnýtra ráða fyrir hugðarefni sín. Samstarfsvettvangur kvenfélags kvenna allra þjóða er mögulegur á vettvangi ACWW sem eru alþjóða samtök dreifbýliskvenna og KÍ er aðili að. Næsta heimsþing ACWW verður haldið í Warwick á Englandi í ágúst 2016.

Kvenfélagasambands

• Hlutfall kvenna í hinum ýmsu for ystuhlutverkum í dag: - í neðri deild þingsins 8,1% - í efri deild þingsins 16,1% - í forstjórastöðum í einkageiranum 7,5% - í forstjórastöðum í opinbera geir anum 3,0% - í lögfræði 17,7% - í læknastétt 19,6%.

Fríða Rós Valdimarsdóttir, formaður Kvenréttindafélags Íslands; Una María Óskarsdóttir, forseti kvenfélagasam bands Íslands og Mitsuko Shino, sendiherra Japans á Íslandi á fundi í Hallveigarstöðum, um stöðu kynjanna í Japan.

Kvennaband Húnaþings vestra gaf í sumarbyrjun út bókina Saga Kvennabandsins í Vestur-Húnavatnssýslu í 90 ár. Var hún afhent við hátið lega athöfn þann 28. júní sl. í kapellu sjúkrahússins á Hvammstanga. Ritun sögunnar var í höndum Gunnhildar Hrólfsdóttur rithöfund ar. Útgáfa þessarar bókar er tilraun til að heiðra minningu þeirra kvenna sem lögðu á sig gríðarlega vinnu til að koma áhugamálum sínum í fram kvæmd og voru tilbúnar að leggja á sig aukið erfiði, oft við erfiðar aðstæður og lítil efni. Kvennabandið var stofnað 1918 en á þeim árum Saga Kvennabandsins í VesturHúnavatnssýslu í 90 ár sem liðin eru hafa átt sér stað gríðarlegar breyt ingar í þjóðfélaginu og tæknivæðingar sem stofn endur Kvennabandsins hefðu ekki getað látið sig dreyma um.  Þetta er saga þeirra og er gluggað í gaml ar fundargerðir, sagt frá for mönnum félagsins í gegn um árin og gjöfum sem konur söfn uðu fyrir og hafa verið gefnar í nafni Kvennabandsins.  Hér er því fjöl breyttur fróðleikur á ferðinni og fjöldi ljósmynda prýðir bókina. Bókina er hægt að fá hjá Jónínu Jóhannesdóttur, formanni Kvennabandsins, í síma 451 2488 eða 846 7636.

22

Sendiherra Japans á Íslandi, Mitsuko Shino, hélt fyrirlestur um stöðu jafnréttismála í Japan á hádegis fundi Íslands og Kvenréttindafélags Íslands í Hallveigarstöðum 22. maí nk. Í fyrirlestri sendiherrans kom fram með hvaða hætti stjórnvöld í Japan hafa lagt áherslu á að vinna að framgangi kvenna í landinu og einnig lýsti hún stöðu málaefna kynjanna í Japan frá hinum ýmsu  hliðum svo sem frá sögu legu sjónarhorni og varðandi menntun og vinnumarkað en einnig almennum viðhorfum í Japan. Að loknum fyrir lestrinum svaraði hún fyrirspurnum.

• Árið 1946 var fyrsta konan kosin á þing í Japan. Árið 1960 gegndi kona í fyrsta sinn embætti ráðherra í Japan (velferðar ráðherra).

• Árið 1985 voru sett lög um jafnan rétt kynjanna á vinnumarkaði í Japan og sama ár fullgiltu japönsk

• Stjórnvöld í Japan hafa hrint af stað áætlun um að árið 2020 verði hlut fall kvenna í leiðtogahlutverki 30% og að hlutfall kvenna (á aldrinum 25-44) sem eru á vinnumarkaði verði 73%.

Kvenfélagsfundur númer 500 Sungið af hjartans lyst á fimmhundraðasta fundi Kvenfélags Kópavogs í Hamraborginni. F.v. Sigrún Eliseusdóttir formaður, Rannveig Garðarsdóttir gjaldkeri, Anna Kristinsdóttir form. mæðrastyrksnefndar Kópavogs og í varastjórn KK, Hjördís Smith varaform KK, Álfheiður Sigfúsdóttir ritari KK, Guðrún Tómasdóttir í varstjórn og húsnefnd KK og Una María Óskarsdóttir forseti KÍ. Fyrir miðju: Helga Skúladóttir form. Kvenfélagasambands Kópavogs og meðstjórnandi KK. Fremst fyrir miðju: Ingimundur Magnússon undirleikari á 500. fundi KK

23 - umsjón Hildur Helga Gísladóttir framkvæmdastjóri Kvenfélag Kópavogs er, eins og nafnið gefur til kynna, starfrækt í Kópavoginum. Það hefur verið starfrækt frá árinu 1950 þegar það var stofnað. Þann 8. apríl sl. hélt félagið upp á að hafa hald ið 500 fundi. Á fundinum var farið lauslega yfir sögu félagsins og starf þess, tónlist var í öndvegi og nýtt hljóð færi var vígt en söngur er fastur liður á fundum félags ins. Félagið heldur átta fundi á ári auk vikulegra handa vinnustunda sem einn ig eru vel sóttar. Kvenfélag Kópavogs býr vel í eigin húsnæði sem er fallegur salur í Hamraborginni sem það leigir einnig út fyrir samkomur og veislur. Upplýsingar um salinn veitir Guðrún Tómasdóttir í síma 8954922.

24 Matarþáttur Húsfreyjunnar með Helenu Gunnarsdóttur Myndir: Silla Páls Þægindamatur sem hlýjar inn að hjartarótum er oftast sú matargerð sem ég sný mér að þegar hausta tekur. Myrkrið og haustlægðirnar kalla bara á kertaljós og huggulegheit í eldhúsinu. Súpur, pottréttir og almenn hægeldun er í uppáhaldi hjá mér. Það góða við svoleiðis rétti er að undirbúningstími er oftast frekar stuttur miðað við þann tíma sem réttinn tekur að malla í rólegheitum og fylla heimilið af dásamlegum ilmi á meðan við gerum eitthvað annað. Njótið haustsins og notalegrar eldamennsku. Helena ÞægindamaturMorgunverðarmúffur með bláberjum, banana og chiafræjum 150 g haframjöl 175 g gróft spelt (eða heilhveiti) 75 g fínt spelt (eða hveiti) 3 msk chiafræ ½ tsk salt 1 tsk kanill 3 tsk lyftiduft 75 g púðursykur 50 g smjör 2 2,5eggdl mjólk 2 stórir bananar 1 tsk vanilla 125 g bláber (fersk eða frosin) Aðferð: Blandið vel saman öllum þurrefnum, líka púður sykrinum. Bræðið smjörið og stappið bananana. Pískið saman eggin, mjólkina, brætt smjörið, stappaða banana og vanillu. Hrærið varlega saman við þurrefnablönduna. Bætið bláberj unum út í, gætið þess að hræra eins lítið og þið getið, bara rétt þar til deigið er komið saman. Skiptið deiginu jafnt í um 18–20 pappírsklædd muffinsform.

25

Spínatsalat 300 g frosið spínat (1 poki) 1 rauðlaukur 1 dós Water chestnuts (er í asísku deildinni í flestum búðum) 2 dósir sýrður rjómi 4 msk majónes 3 msk lauksúpu- eða grænmetissúpuduft Aðferð: Þíðið spínatið og kreistið vatnið vel úr því. Saxið spínatið, laukinn og water chestnut smátt (ég set þetta í matvinnsluvél, þess þarf samt ekki). Hrærið sýrða rjómanum, majónesi og súpuduftinu saman við. Gott að láta standa í ísskáp í a.m.k. 1–2 klst. Berið fram, gjarna ofan í brauðkúlu sem hefur verið tekið innan úr, með snittubrauði, kexi eða snakki.

Brauðið 500 g brauðhveiti 1 msk gróft sjávarsalt 1 msk þurrger 375 ml vel volgt vatn (Uppskriftina má auðveld lega tvöfalda, þessi uppskrift gefur ca. tvö baguette) Allt hrært saman í stórri skál með sleif þar til maður er með þykkt en frekar blautt og klístrað deig og mest allt hveitið er horfið inn í deigið. Deigið er ekki hnoðað. Leggið viskastykki eða plast filmu lauslega yfir og látið lyfta sér við stofuhita í tvo tíma. Að þeim tíma loknum má taka af því og baka eða geyma í ísskáp allt að tvær vikur og taka af því þegar þig langar að baka. Deigið er þá mótað, með vel hveiti stráðum höndum eins og maður vill og það svo látið lyfta sér í hálftíma. Á meðan er ofninn hitaður í 220 gráður. Ég skipti brauðinu í tvennt og mótaði annars vegar úr því kúlubrauð fyrir spínatsalatið og hins vegar baguette brauð. Eftir að brauðið hefur svo lyft sér í 30 mínútur er gott að skera í það rákir svo það lyfti sér betur í ofnium. Galdurinn á bak við góðu skorpuna er að hafa fat með sjóðandi heitu vatni í botninum á ofninum á meðan brauðið bakast. Baksturstíminn fer svo nokk uð eftir stærð brauðsins. Þessi tvö brauð tóku um 25 mínútur að bakast. Athugið að það er nauðsynlegt að leyfa brauðinu að standa og jafna sig við stofuhita í um það bil 15 mínutur eða leng ur áður en það er skorið.

26 Heimamúslí 2 bollar tröllahafrar eða grófir hafrar 1 bolli möndluflögur 1 bolli valhnetukjarnar 1 bolli kókosmjöl 1 bolli þurrkuð trönuber ¼ bolli kókosolía 1/3 bolli hunang 1 eggjahvíta ½ tsk kanill 1 tsk HunangeðaJarðarber,GrískÖrlítiðvanilluextractsjávarsaltjógúrtbláber,hindberönnurber Aðferð: Hitið ofn í 170 gráður. Hrærið öllum þurrefnunum saman en geymið trönuberin. Pískið saman fljótandi kókosolíu, hunangi, eggjahvítu, kanil, vanillu og sjávarsalti og hellið yfir þurrefnin. Blandið vel saman og hellið á bökunarplötu. Bakið í um það bil 30 mínútur og hrærið í á 5-10 mínútna fresti. Takið þá úr ofn inum og bætið trönuberjunum saman við. Látið kólna og berið fram strax eða geymið í krukku. (Fyrir jógúrttrifflið: Setjið jógúrt í botninn á fallegri skál, múslí þar yfir og aftur jógúrt. Toppið með múslí, berjum og örlitlu hlynsírópi.)

Vanillu og bláberjasósa 3 bollar bláber ½ bolli hrásykur 2 msk sítrónusafi 1/3 bolli vatn 1 vanillustöng Aðferð: Kljúfið vanillustöngina og skafið fræin innan úr henni. Setjið allt innihaldið ásamt vanillu stönginni í pott og leyfið suðunni að koma upp. Lækkið þá hitann og leyfið sósunni að sjóða við vægan hita, samt þó þannig að „bubbli“ í vökvanum í um það bil 25 mínútur eða þar til sósan hefur þykknað aðeins og vökinn minnkað um ca. 1/3. Ég hef hitann stilltan á 4 af 9 eftir að suðan hefur komið upp. Hellið sósunni í krukkur og kælið. (Ef þið viljið ekki hafa öll berin saman við sósuna er gott að sigta hana gegnum frekar gróft sigti, ég tek ca. helminginn af berjunum frá.) Geymist í ísskáp í lokaðri krukku.

27

lambaleggir (350–400

lambaleggirHægeldaðir 4 4 vænir g 263241–22stykkið)laukargulræturhvítlauksrifmsktómatpurrédlrauðvíndlvatnmsknautakraftur eða 2 stk 1nautateningarmskfersktrósmarín, gróft saxað (eða 1 tsk þurrkað) 2 þurrkuð lárviðarlauf Smjör, sjávarsalt og svartur pipar Aðferð: Hitið ofn í 160 gráður. Kryddið kjötið með salti og pipar. Takið stóran pott, sem má fara í ofn, og hitið á meðalháum hita á eldavél. Brúnið kjötið vel á öllum hliðum og takið það svo upp úr pottinum. Skerið grænmetið í frekar grófa teninga. Bræðið 1 msk af smjöri í pottinum og steikið grænmetið þar til það mýkist aðeins. Setjið tómatpurré út í og steikið áfram. Hellið rauðvíninu yfir og skrapið vel botninn á pottinum. Leyfið að bullsjóða í 1 mínútu. Hellið vatninu, kyddjurtunum og kraftinum saman við. Setjið kjötið út í pottinn og setjið lok ofan á þannig að það sé örlítil rifa til að sleppa gufunni út. Hleypið suðunni upp og setjið svo inn í ofn í 90 mínútur. Takið þá lokið af pott inum, hækkið hitann í 200 gráður og leyfið að bakast áfram í 20 mínútur. Takið úr ofninum. Veiðið kjötbitana upp úr og geymið undir álpappír. Setjið pottinn á eldavél ina, kveikið undir á háum hita og sjóðið sósuna niður þangað til að sósan er um það bil helmingi minni en var í upphafi eldunar. Ef ykkur finnst sósan of þunn má þykkja hana með smá sósujafnara eða 2 tsk af hveiti stöppuðu saman við 1 msk af mjúku smjöri, pískað saman við sósuna á meðan hún sýður. Berið lambaleggina fram með góðri kartöflumús.

rauðvínssósuí fyrir

Gróf kartöflustappa 1 kg nýjar kartöflur 75 gr smjör 3 msk sýrður rjómi með lauk og graslauk ½ tsk múskat Salt og pipar Aðferð: Sjóðið kartöflurnar með hýðinu þar til þær eru mjúkar í gegn. Hellið vatninu af. Setjið smjör, sýrðan rjóma, múskat, dálítið salt og pipar saman við og stappið með kartöflustappara. Smakkið til með kryddinu. Það er fallegt að bera kart öflustöppuna fram með smjörklípu ofan á og dálítilli steinselju.

Taco súpa 500 g nautahakk 2 rauðlaukar 2 paprikur 3 hvítkauksrif 2 tómatar 1 lítil sæt kartafla 3 msk tacokrydd 1 kjúklingateningur 1 krukka mild salsasósa (um 350 g) 2 msk tómatpúrra 1 l vatn 2 msk rjómaostur 2 msk rjómi Aðferð: Skerið rauðlauk, papriku og hvítlauk smátt. Hitið stóran pott og brúnið nautahakkið í pottinum. Bætið græn metinu út í og látið krauma þar til það mýkist aðeins. Kryddið með tacokryddinu og setjið gróft skorna tómatana út í. Setjið salsasósuna, tómatpúrru, kjúklingatening og vatn út í og hleypið suðunni upp. Skerið sætu kartöfluna í litla teninga og bætið út í. Látið sjóða við hægan hita í 20–30 mínútur. Bætið þá rjóm anum og rjómaostinum saman við og smakkið til með salti og pipar ef ykkur finnst þurfa. Mér finnst svo gott að stappa aðeins sætu kart öflurnar í súpunni með gamaldags kartöflustappara áður en ég ber hana fram, þá þykknar súpan aðeins. Súpan er góð strax, en enn betri daginn eftir svo það er upplagt að gera auka fyrir nestið eða í mat inn seinna. Berið súpuna fram með meðlætinu góða og kreistið dálítinn límónusafa yfir hverja skál. Meðlætið: 5

28

Aðferð: Hitið ofn í 170 gráður með blæstri. Staflið tortillakökunum upp, skerið í tvennt og svo í mjóar ræmur. Leggið á ofnplötu, dreifið örlítilli olíu yfir og sjávarsalti og blandið vel saman. Bakið í 15 mínútur og hrærið aðeins í kökunum einu sinni eða tvisvar yfir bökunartímann. Látið kólna og berið fram með súpunni.

LímónubátarSmáttRifinnAvocadotortillakökuríbitummaríbóostursaxaðurvorlaukur

29 Oreo ostakaka með browniebotni Botninn: 150 g dökkt súkkulaði 125 g smjör 2 dl púðursykur tvö egg 1 tsk vanilluextract ½ tsk salt 2 dl hveiti Aðferð: Byrjið á að hita ofn í 170 gráður með blæstri, annars 180 gráður. Smyrjið vel að innan og pappírsklæðið botn og hliðar á lausbotna smelluformi, 24 cm í þvermál. Bræðið smjörið og súkkulaðið saman í potti. Takið af hitanum, bætið púðursykri og vanillu saman við. Látið mesta hitann rjúka úr og bætið eggjunum svo saman við og hrærið vel saman. Bætið salt inu og hveitinu saman við og hrærið varlega saman við með sleif. Hellið í formið og bakið í um 25 mínútur. Athugið að kakan á að vera dálítið blaut í miðjunni. Kælið kökuna alveg áður en þið setjið fyllinguna ofan á. Ostakaka: 500 g rjómaostur (við stofuhita) 5 dl rjómi 1 dl flórsykur 1 tsk vanilluextract 2 msk Royal vanillubúðingsduft 25 Oreokexkökur (nokkrar í viðbót til skreyt 1inga)dlrjómi (til skrauts) Aðferð: Þeytið rjómaostinn vel þar til hann er silki mjúkur og kekkjalaus. Bætið rjómanum, flórsykri og búðingsdufti saman við og þeytið saman þar til blandan er þykk og rjómakennd, eins og þeyttur rjómi. Skerið hvert Oreo kex í fjóra hluta. Blandið kexinu varlega saman við rjómaostablönduna og hellið yfir botninn. Sléttið vel úr ostakökufyllingunni og gætið þess að engar holur séu á milli botnsins og fyllingarinnar. Kælið kökuna í a.m.k.4 klst eða yfir nótt áður en hún er tekin úr forminu. Skreytið með þeyttum rjóma og kexkökum.

Best fyrir og síðasti neysludagur Útrunnin vara þarf ekki að þýða að maturinn sé ónýtur eða vondur. Það er mikilvægt að gera sér grein fyrir því að mikill munur er á mat sem endist ekki lengi, eins og ferskum kjúklingi eða ferskum fiski sem eru stimplaðar með síðasta neysludegi, eða mat sem endist lengi eins og ostur og kex, eftir að best fyrir dagsetning er runnin út. Best fyrir dagsetning segir til um hve nær framleiðandi telji að maturinn sé bestur til neyslu en ekki að hann sé óætur eða vondur eftir dagsetninguna. Notaðu skynsemina og lyktarskynið til að athuga hvort að matvaran sé í lagi áður en þú hendir. Eftir að pakkningin er opnuð styttist geymslutíminn og því er nauðsynlegt að geyma matinn eftir opnun í lokuð um og loftþéttum umbúðum eða frysta hann. Mikilvægt að setja hann strax í kæli eftir notkun (í kæliskáp sem er 2-4Samkvæmtgráður). nýrri reglugerð, frá des ember 2014, mega verslanir nú selja vörur sem komnar eru fram yfir „best fyrir“ dagsetningu. Það eru vörur sem teljast ekki viðkvæmar, svo sem kaffi og te, en áfram verður bannað að selja vörur sem komnar eru fram yfir „síð asta neysludag“. Hinar nýju reglur eru liður í því að koma í veg fyrir mat arsóun.

Á hverju ári hendum við miklum mat sem „gleymist‘‘ í íssápnum og verður ónýtur áður en við náum að borða hann. Helstu ástæður fyrir því að hann lendir í ruslinu eru að við kaup um of mikið inn, maturinn skemm ist, við eldum of mikið í einu eða að okkur finnst maturinn ekki líta nægi lega vel út. Við gerum okkur ekki grein fyrir hversu miklum mat við hendum þegar að við tökum til í ísskápnum og hellum til dæmis niður mjólk, fleygj um brauði eða brúnum bönunum. Við framleiðslu á einum mjólkurlítra eru notaðir 1000 lítrar af vatni það er því að mörgu að hyggja áður en við fleygjum mat og þú og þitt heimili skiptir máli. Barnafjölskyldur og þeir sem búa einir virðast henda meira en þeir eldri sem fyrir ...

þýðir ekki ónýtt eftir uppgefna dagsetningu!

30 Frá Leiðbeiningastöð heimilanna

Best

Mikið hefur verið rætt og ritað um matarsóun síðasta árið og hvernig hægt er að koma í veg fyrir hana. Samkvæmt norskri könnun er talið að fjórði hver innkaupapoki til heimilisins lendi í ruslinu og gera má ráð fyrir að sama magni af mat sé hent hér á landi. En af hverju endar maturinn í ruslinu? Rannsóknir tengdar matarsóun sýna fram á að barnafjölskyldur og yngra fólk hendir frekar mat en þeir eldri. hafa oftast meiri tíma og geta skipulagt sig í matarinnkaupum. Hér áður fyrr var ekkert sjálfgefið að fólk hefði nægan mat og úrvalið var lítið og fólk því alið upp við það að fara vel með mat. Þetta getur því verið spurning um viðhorfs breytingu, skipulagningu og forgangs röðun í rekstri heimilsins.

Umsjón Eydís Rósa Eiðsdóttir

• „Gerum birgðaskrá.“ Athugum hvað við eigum áður en við kaupum inn. Hvað leynist í ísskápnum og frystinum! Það getur verið góð regla að halda bókhald og skrá á blað hvað fer inn og hvað fer út og hafa það til dæmis framan á frystiskápnum. Þá veistu nákvæmlega hvað er til og þarft ekki að eyða tíma í að leita.

Gott að vita um endingu Sumar mjólkurafurðir sem eru merktar með best fyrir endast oft í einhverjar vikur eftir að dagsetning er liðin. Á þeim getur þú smakkað til að athuga hvort varan sé í lagi, án þess að það sé hættulegt.

• Ostur endist mikið lengur en dag setningin segir til um og verður oft betri við geymslu. Brauðostar geta enst í 1 ár, (frá júlí til júlí). Ef það myndast mygla má skera hana í burtu eða jafnvel að þvo hana af. Smurostum sem eru myglaðir er ráð lagt að henda. Mjúk- og mygluosta er gott að frysta.

• Heilt brauð sem er ekki lengur nýtt má bleyta að utan með vatni og hita í ofni. Ef það er mygla á því skal henda því.

• Lúið grænmeti og salat verður eins og nýtt við að liggja í köldu vatni.

31

• Ekki kaupa mat bara vegna þess að hann er á tilboði. Kauptu aðeins það sem þú veist að þú kemur til með að nota.

VELKOMIN Í HANNESARHOLT best geymda leyndarmál Reykjavíkur Matur og menning í sögufrægu húsi Mánud. - föstud. 8-17 Laugard. - sunnud. 11-17 Byggt árið 1915 - opnað almenningi 2013 Grundarstígur 10 101 hannesarholt@hannesarholt.isReykjavíkwww.hannesarholt.is511-1904

Dagbók yfir mat sem endar í ruslinu!

• Flest kjöt endist lengur ef þú geym ir það á köldum stað (í ísskáp) en geymslutími þess er misjafn. Best er að athuga með lit og lykt. Ef súr lykt er af því og komin grá slikja er það skemmt og ekki hæft til neyslu. Svínakjöt fær gráa slikju þegar það er orðið gamalt.

• Til að koma í veg fyrir að við hendum mat er gott ráð að halda dagbók yfir það sem við hendum. Út frá því er síðan hægt að gera áætlanir og koma í veg fyrir það til dæmis með því að kaupa minna af viðkomandi tegund, elda minni skammta eða að frysta vöruna.

Heimildir http://matvett.no/2013/09/best-for-betyr-ikke-darlig-etter/ http://forskning.no/mat-miljo-hus-og-hjem/2015/06/derfor-kaster-vi-mat Forvarnir Það eru flestir sammála um það að of miklum mat sé hent en erfiðara sé að komast hjá því. Það er ef til vill spurning um að skipuleggja sig og brjóta upp þá venju sem hefur skapast varðandi innkaup og eldun.

• Kjúklingur geymist ekki vel og ekki lengi eftir að umbúðir hafa verið opn aðar og loft kemst að kjötinu. Best er að frysta það sem á ekki að nota. Ef súr lykt er af honum er hann ónýtur og hættulegur til átu. Heimildir http://matvett.no/2013/09/best-for-betyr-ikkedarlig-etter/ http://forskning.no/mat-miljo-hus-oghjem/2015/06/derfor-kaster-vi-mat

32 HulduHandavinnuhornSoffíu Myndir: Silla Páls Tvíbandapeysa Útfærsla Hulda Soffía Fyrirsæta Apríl Sól Salómonsdóttir Stærð medium Yfirvídd 100 cm Lengd á bol 45 cm Ermalengd 47 cm Efni Léttlopi 50 g dokkur A 1401 hnetubrún samkemba 6 dokkur B 1412 bleik samkemba 6 dokkur Hringprjónn nr 4,5 og 5, 40 og 80 cm Sokkaprjónar nr 4,5 og 5 Smellur eða krækjur Prjónfesta Léttlopi: 10 x 10 cm = 20L og 18 umf tvíbandaprjón á prjóna nr 5. Skammstafanir L = lykkja(-ur) sl = slétt br = brugðið pr = prjón, prjónið ópr = óprjónað umf = umferð sm = setjið merki fm = færið merki Stroff á bol = frá röngu; 1L br, *1L br, 1L sl. Endurtaka út umf frá *. frá réttu; takið 1L óprjónaða eins og prjóna eigi hana brugðið með bandið fyrir framan, *1L sl, 1L br. Endurtaka út umf frá *. Stroff á ermi = 1L sl, 1L br. Endurtakið út umf. Laskaúrtaka = Gerið laskaúrtöku í annarri hverri umferð þannig: *Pr þar til 3L eru að merki, takið 2L ópr, eina í einu eins og prjóna eigi þær slétt. Færið þær aftur yfir á vinstri prjón og prjónið þær sl saman í aftari hluta lykkjanna, pr 1L, færið merki, pr 1L, prjónið 2L sl saman*. Endurtakið frá * til * út umferðina. Lykkjurnar sitthvorum megin við merki á að prjóna með lit A. Útaukningar á ermi = Aukið út um 2L (1L eftir fyrstu L og 1L fyrir síðustu L í umf). Stuttar umferðir = pr þar til snúa á við, takið bandið fram fyrir á milli L, takið 1L ópr, setjið bandið aftur fyrir og færið ópr L aftur yfir á vinstri prjón (nú er búið að

40 br 39 br 38 br 37 br 36 br 35 br 34 br 33 br 32 br 31 br 30 br 29 br 28 br 27 br 26 br 25 br 24 br 23 br 22 br 21 br 20 br 19 br 18 br 17 br 16 br 15 br 14 br 13 br 12 br 11 br 10 br 9 br 8 br 7 br 6 br 5 br 4 br 3 br 2 br 1 br endurtaka  6  sinnum  í  viðbót spegla  þegar  komið  er  að  hægra  framstykki  =  26L

34 vefja bandinu um eina ópr L, þá myndast ekki gat þegar snúið er við). Þegar prjónað er yfir allar L er vafningurinn prjónaður með þeirri L sem hann er utan um. Bolur Fitjið upp 187L á pr nr 4,5. Pr fram og til baka 4 cm stroff. Setjið fyrstu og síðustu 6L á band (fyrir lista). Skiptið yfir á pr nr 5 og fitjið upp 2L og sm á milli þeirra. Prjónið þessar 2L ávallt br upp allan bolinn og axlarstykkið = 177L á Prjóniðprjóni. 25L sl samkvæmt munstri, sm. Prjónið 126L sl samkvæmt munstri, sm. Prjónið 26L sl samkvæmt munstri (þessar 26L lykkjur þarf að spegla, lesið mustrið frá vinstri til hægri) = 177L á prjóni. Prjónið samkvæmt munstri umf 1–40, endurtakið umf 23–40 tvisvar sinnum í viðbót. Bolur mælist u.þ.b. 45 cm. Geymið bol og pr ermar. Ermar Fitjið upp 34L á pr nr 4,5. Tengið saman í hring og sm þar sem umf byrjar og endar. Pr 4 cm stroff. Skiptið yfir á pr nr 5 og pr sl samkvæmt munstri, aukið jafnframt út um 17L = 51L á prjóni. Prjónið sl samkvæmt munstri umf 2–19 fjórum sinnum, endurtakið umf 2–10, aukið jafnframt út í 9. hverri umf. MUNA að prjóna fyrstu 24L samkvæmt munstri. Lykkja nr 25 er miðjulykkja og hana á bara að prjóna

Lykkið saman undir höndum og gangið frá endum. Þvoið flíkina og látið þorna. Saumið í vél með beinu þéttu spori tvisvar í hvora br L fyrir lista. Klippið á milli saumanna. HægriListi listi. Byrjið á réttunni, setjið 6L sem voru á hjálparbandi/nælu á prjón nr 4,5. Fitjið upp 1L (= aukalykkja til að sauma niður lista við bol) með lit A, prjónið fram og til baka. Frá röngu, 2L br, 1L sl, 1L br, 1L sl, 2L br. Frá réttu, takið 1L óprjónaða eins og eigi að prjóna hana brugðið með bandið fyrir framan, 1L sl, 1L br, 1L sl, 1L br, 2L Prjóniðsl.lista jafnlangan framstykkinu á bol (teygið aðeins á listanum þegar mælt er), fellið laust af. Vinstri listi. Byrjið á röngunni, setjið 6L sem voru á hjálparbandi/nælu á prjón nr 4,5. Fitjið upp 1L (=aukalykkja til að sauma niður lista við bol) með lit A, prjónið fram og til baka. Frá réttu, takið 1L óprjónaða eins og eigi að prjóna hana brugðið með bandið fyrir framan, 1L sl, 1L br, 1L sl, 1L br, 2L sl. Frá röngu, 2L br, 1L sl, 1L br, 1L sl, 2L br. Prjónið lista jafnlangan framstykkinu á bol (teygið aðeins á listanum þegar mælt er), fellið laust af. Saumið hægri og vinstri lista við framstykkið á bol frá réttu. Ákveðið fjölda smella/krækja, staðsetjið þar sem á við og saumið niður. Útaukning Útaukning ML spegla  munstur  (lesa  munstur  frá  vinstri  til  hægri),  ATH  ML  er  aðeins  pr  einu  sinni einu sinni samkvæmt munstri. 24L eru eftir á prjóni að merki, speglið munstrið til að prjóna þessar 24L (prjónið munstrið frá vinstri til hægri). Útaukningarnar eru alls 8 = 67L á prjóni. Ermi mælist u.þ.b. 47 cm. Setjið 10L undir miðermi á hjálparband = 57L á pr. Prjónið seinni ermina eins. Axlastykki Sameinið bol og ermar á hringprjón nr 5. í munstur umf 23. Pr hægra framstykki = 39L, sm, setjið næstu 10L af bol á hjálparband. Pr fyrri ermi við = 57L, sm. Pr bak = 79L, sm, setjið næstu 10L af bol á hjálparband. Pr seinni ermi við = 57L, sm. Pr vinstra framstykki = 39L. Nú eru 271L á prjóni (með brL). Prjónið munsturumf 24–40 einu sinni. Prjónið munsturumf 23–31 einu sinni og gerið laskaúrtöku í annari hverri umf (sléttu umf, 24, 26, osfrv.) alls 13 sinnum = 167L á prjóni. Lykkjurnar sitthvoru megin við merkin á að prjóna með lit A. Pr nú fram og til baka stuttar umf. Pr sl á réttunni og gerið laskaúrtöku, pr br á röngunni. Umf 32, 33. Pr sl þar til 5L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Pr br þar til 5L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Umf 34, 35. Pr sl þar til 8L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Pr br þar til 8L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Umf 36, 37. Pr sl þar til 11L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Pr br þar til 11L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Umf 38, 39. Pr sl þar til 13L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Pr br þar til 13L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Umf 40, 23. Pr sl þar til 15L eru að upphafsmerki. Snúið við og pr til baka. Pr br þar til 15L eru að upphafsmerki = 127L á prjóni. Pr umf 24 og 25 í hring samkvæmt munstri og gerið laskaúrtöku í báðum umf, takið vafninginn upp með þar sem það á við = 111L á prjóni.

123456789

Hálslíning Skiptið yfir á prjóna nr 4,5. Fellið af fyrstu og síðustu L, takið jafnframt úr 20L jafn yfir umf = 89L á prjóni. Pr stroff fram og til baka ca 3 cm. Réttan, 1L sl, *1L br, 1L sl. Endurtakið frá * út umf. Rangan, 1L br, *1L sl, 1L br. Endurtakið frá * út umf. Fellið laust af frá réttu.

Frágangur

35

19

101112131415161718

Ermar:sl. oddaumf, prjónið 8 lykkju munstrið sem er innan rauða kassans. ATH. að í umf 5, 7 og 9 á ekki að prjóna síðustu lykkjuna. Prjónið lykkjuna sem 1. lykkju í umf 6, 8 og Sléttar10. umf, pr allar L sl. Peysa: fitjið upp 71 (82) L. Prjónið 8 umf garðaprjón. Berustykki fyrir stærð 0 – 3 mánaða umf 1: pr 1L sl, pr 2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umfprjóninn.2–4,6-8, 10–12, 14–16, 18–20, 22–24, 26–28, 30–32, 34–36, 38–40: Prjónið allar L sl. umf 5: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr 1L sl; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl – 135L á umfprjóni.9:pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umfumf.13: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl. umf 17: pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr 63L sl, pr framan og aftan í næstu L, pr sl út umf – 136L á umfprjóni.21: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr 1L sl, sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl – 179L á prjóni. umf 25: pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umf. umf 29: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl. umf 33: pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr 56L sl, pr framan og aftan í næstu L, pr 56L sl, pr framan og aftan í næstu L, pr sl út umf – 181L á prjóni. umf 37: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr 1L sl, sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl – 239L á prjóni. umf 41: pr 1L sl, sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam, pr 77L sl, pr framan og aftan í næstu L, pr 76L sl, pr framan og aftan í næstu L, pr 81L sl – 241L á prjóni. Berustykki fyrir stærð 6 – 9 mánaða umf 1: pr 1L sl, pr 2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umfprjóninn.2–4,6–8, 10–12, 14–16, 18–20, 22–24, 26–28, 30–32, 34–36, 38–40: Prjónið allar L sl. umf 5: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr 1L sl; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl – 157L á umfprjóni.9:pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umf.

36 Lucille Hönnun frá Kelbourne Wollens eftir Courtney Kelley Fyrirsæta Steinunn Heba Atladóttir www.KelbourneWollens.com - info@kelbournewoolens.com www.ravelry.com - Courtney Kelley Garn: Cascade Heritage silk, 1 hespa. Fæst í Handprjón, Reykjavíkurvegi 64, 220 Hafnarfjörður www.handprjon.is Prjónar: hring- og sokkaprjónar nr 2,5 mm. Stærðir: 0 – 3 mánaða (46 cm), 6 – 9 mánaða (51 cm). 6 stk tölur. Prjónfesta: 32 lykkjur = 10 cm í munsturprjóni eftir þvott. Skammstafanir L = lykkja(-ur) sl = slétt br = brugðið pr = prjón, prjónið umf = pr2Lsamumferð=prjónið 2 lykkjur saman Aðferð Peysan er prjónuð að ofan og niður. Önnur hver umferð af gatamunstrinu er teiknuð. Munstrið er lesið að neðan og upp, og frá hægri til vinstri. Bolur: oddaumf, pr 4L sl, pr eftir munstri þar til það eru 4L eftir á prjóni, pr 4L sl. Sléttar umf, pr 4L sl, pr br þar til 4L eru eftir á prjóni, pr 4L

37 umf 13: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl. umf 17: pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umf. umf 21: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr 1L sl, sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl – 207L á prjóni. umf 25: pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umf. umf 29: pr 4L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam; endurtakið frá * þar til 3L eru eftir á prjóni, pr 3L sl. umf 33: pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umf. umf 37: pr 5L sl, *sláið bandi upp á prjóninn, pr 1L sl, sláið bandi upp á prjóninn, pr2Lsam; endurtakið frá * þar til 4L eru eftir á prjóni, pr 4L sl – 273L á prjóni. umf 41: pr 1L sl, pr2Lsam, sláið bandi upp á prjóninn, pr sl út umf. Bolur – munsturprjón – prjónið umf 1–12 af munstri. Pr nú á röngunni fyrstu umferð af bol: pr 4L sl, pr 32 (36) L br, hægra framstykki. Fitjið upp 8L, setjið næstu 48 (56) L á hjálparband/nælu. Pr 73 (81) L br, bakstykki. Setjið næstu 48 (56) L á hjálparband/nælu, fitjið upp 8L. Pr 32 (36) L br, vinstra framstykki. Pr 4L sl – 161 (177) L á Prjóniðprjóni.munsturprjón umf 1–12 þar til munstur á bol mælist 12,5 (15) cm, endið á að prjóna umf 6 eða 12 í munstri. Pr 8 umf sl (4 garðar). Fellið laust af. Ermar Takið 48 (56) L af hjálparbandi/nælu og setjið jafnt á 3 sokkaprjóna, notið 4. sokkaprjóninn til að taka upp 8L undir miðermi. Tengið og prjónið munsturumferð 1–12 í hring. Prjónið aðeins munstrið sem er innan rauða kassans. Prjónið þar til ermi mælist 10 (11,5) cm eða þar til æskilegri lengd er náð. Prjónið *1 umf sl, 1 umf br, endurtakið frá * 3 sinnum í viðbót (4 garðar). Fellið laust af. Frágangur Lykkið saman undir höndum, staðsetjið tölur og saumið niður. Gangið frá endum. Skolið úr peysunni og leggið til Hægtþerris.er að nálgast húfu í stíl við peysuna á síðu hönnuðar.

O {} O O {} O 11 O {} O O {} O 9 O {} O O {} O 7 \ O O {} O O / 5 \ O O {} O O / 3 \ O O {} O O / 1 / prjónið 2L sl saman \ takið 1L ópr eins og pr eigi hana sl. Pr 1L sl. Steypið ópr L yfir. O sláið bandi upp á prjóninn {} takið 1L ópr eins og pr eigi hana sl. Pr 2L sl saman. Steypið ópr L yfir.

1. umf: 1 FL í aðra LL frá nál, SL næstu 2 LL, 5 ST í næstu LL, *SL næstu 2 LL, 2 FL, SL næstu 2 LL, 5 ST í næstu L; ET frá * þar til 3 LL eru eftir, 1 FL í síðustu loftlykkjuna, snúið við.

Ravelry: http://www.ravelry.com/designers/edda-lilja-gudmundsdottir

2. umf: 3 LL, 2 ST á sama stað, 2 FL í toppinn á næstu skel, *5 ST á milli næstu tveggja FL, 2 FL í toppinn á næstu skel; ET frá * þangað til búið er að hekla í síðustu skelina, 3 ST í næstu FL (sem er á endanum), snúið við. 3. umf: 1 LL, 1 FL á sama stað, 5 ST á milli næstu tveggja FL, *2 FL í toppinn á næstu skel, 5 ST á milli næstu tveggja FL; ET frá* að síðustu hálfu skel sem er á endanum, 1 FL í efstu LL af 3 LL í byrjun 2. umf, snúið við. ET umferðir 2 og 3 þar til stykkið er orðið jafn langt og það er breitt.

38 Höfundur: Edda Lilja Guðmundsdóttir, Textílkennari Heimasíða: www.snigla.wordpress.com Email: snigla@snigla.com gumundsdottir

Skeljatuska

Bómullargarn og heklunálastærð sem hentar garni. Mér finnst best að nota garn sem hentar c.a. Heklið einhvern fjölda af lykkjum sem er deilanlegur með 7. Ég hekla yfirleitt loftlykkjur þar til ég hef náð breidd tuskunnar (eins og ég vil hafa hana) og ef það verða aukalykkjur, rek ég þær upp. æstu 2 LL, 5 ST í næstu LL, *SL næstu 2 LL, 2 FL, SL næstu 2 LL, 5 ST í næstu L; ET frá * þar til 3 LL eru eftir, 1 FL í síðustu loftlykkjuna, snúið við. 3 LL, 2 ST á sama stað, 2 FL í toppinn á næstu skel, *5 ST á milli næstu tveggja FL, 2 FL í toppinn á næstu skel; ET frá * þangað til búið er að hekla í síðustu skelina, 3 ST í næstu FL (sem er á milli næstu tveggja FL, *2 FL í toppinn á næstu skel, 5 ST á milli næstu tveggja FL; ET frá * að síðustu hálfu skel sem er á endanum, 1 FL í efstu LL af 3 LL í byrjun

Efni og áhöld Bómullargarn og heklunálastærð sem hentar garni. Mér finnst best að nota garn sem hentar 3mm heklunál. Tuskan Heklið einhvern fjölda af lykkjum sem er deilanlegur með 7. Ég hekla yfirleitt loftlykkjur þar til ég hef náð breidd tuskunnar (eins og ég vil hafa hana) og ef það verða aukalykkjur rek ég þær upp.

Hönnuður: Edda Lilja Guðmundsdóttir, Textílkennari Heimasíða:Email:www.snigla.wordpress.comsnigla@snigla.com

Riffluð tuska

2. umf: 1 LL, 1 FL í hverja L út umferð, snúið við. 3. umf: 3 LL, 1 ST í hverja L út umferð, snúið við. ET umferð 2 og 3 þar til tuskan nær þeirri stærð sem óskað er. Riffluð tuska

Efni og áhöld Bómullargarn og heklunálastærð sem hentar garni. Mér finnst best að nota garn sem hentar c.a. nálastærð 3mm. Tuskan Heklið loftlykkjur þar til lengdin samsvarar þeirri lengd eða breidd sem óskað er á tuskuna.

1. umf: 1 ST í fjórðu LL frá nál, ST í hverja L út umferð, snúið við. Hér eftir er alltaf heklað bara í aftara bandið á lykkjunum.

Efni og áhöld

1.umf: 1 ST í fjórðu LL frá nál, ST í hverja L út umferð, snúið við. Hér eftir er alltaf heklað bara í aftara bandið á lykkjunum.

2.umf: 1 LL, 1 FL í hverja L út umferð, snúið við.

39

3.umf: 3 LL, 1 ST í hverja L út umferð, snúið við. umferð 2 og 3 þar til tuska n nær þeirri stærð sem óskað er.

Bómullargarn og heklunálastærð sem hentar garni. Mér finnst best að nota garn sem hentar c.a. nálastærð 3mm. Tuskan Heklið loftlykkjur þar til lengdin samsvarar þeirri lengd eða breidd sem óskað er á tuskuna.

1.umf: 1 ST í fjórðu LL frá nál, ST í hverja L út umferð, snúið við. Hér eftir er alltaf heklað bara í aftara bandið á lykkjunum.

Efni og áhöld Bómullargarn og heklunálastærð sem hentar garni. Mér finnst best að nota garn sem hentar 3mm heklunál. Tuskan Heklið loftlykkjur þar til lengdin samsvarar þeirri lengd eða breidd sem óskað er á tuskuna.

2.umf: 1 LL, 1 FL í hverja L út umferð, snúið við. 3.umf: 3 LL, 1 ST í hverja L út umferð, snúið við. ET umferð 2 og 3 þar til tuskan nær þeirri stærð sem óskað er.

Malli lasketaan keskeltä Mønstret telles ut fra midten 1= 1i stoffet - i väven - in the fabric - in dem Stof - in de stofdans le tissu - nel tessuto - en

40 ... og svo koma jól Hönnun og uppskrift frá Permin. www.permin.dk Garn DMC 117. Jólabjalla nr á pakkningu 17-1256. Jólasveinn nr á pakkningu 17-1259. Hægt er að nálgast allt í útsauminn og fleiri jólamunstur í Ömmu mús, handavinnuhús, Reykjavík. Sy med delat garn = Mit geteiltem Garn, d.h. draads bordurenBroder avec du fil divisé = fili Bordar con el hilo dividido = säiettäSy med delt garn = KorsstingRistipistoPuntoPuntoKruissteekPointKreuzsticheCrossKorsstygnKorsstingstitchesdecroixcrocedecruz Stof - Väv - Fabric - Gewebe - Stof - TissuTessuto - Tejido - Kangas: 355/22 9 x 11 cm Mønsteret tælles ud fra midten Mönstret räknas ut från mitten Count the design from centre of fabric Das Muster wird von der Mitte aus abgezählt Het patroon wordt vanuit het midden begonnen Compter le patron en partant du milieu Contare il designo partendo dal centro Contar los cuadritos o los hilos del dibujo partiendo del centro del tejido Mønstret telles ut fra midten 1= 1i stoffet - i väven - in the fabricin dem Stof - in de stof - dans le tissunel tessuto - en el tejido - kankaassa - i stoffet copenhagen 8. tråd 1 tråd 1 strand Mit geteiltem Garn, d.h. 1 Faden sticken Broder avec du fil divisé = fil á 1 bout Ricamare con filato separato = 1 filo Bordar con el hilo dividido = 1 cabo Met gesplitst garen, d.w.z. 1 draad borduren Ompele halkaistulla langalla = 1 säie Sy med delt garn = 1 tråd 8. MØRK BRUN MÖRK BRUN DARK MØRKTUMMANRUSKEAMARRONMARRONEBRUNDONKERDUNKELBROWNBRAUNBRUINFONCÉSCUROOSCUROBRUN 9. MØRK GRÅ MÖRK GRÅ DARK MØRKTUMMANHARMAJAGRISGRIGIOGRISDONKERDUNKELGREYGRAUGRIJSFONCÉSCUROOSCUROGRÅ 17-1259 Sy med delt garn = 2 tråde Sy med delat garn = 2 trådar Work with split yarn = 2 strands Mit geteiltem Garn, d.h. 2 Fäden sticken Met gesplitst garen, d.w.z. 2 draads bordurenBroder avec du fil divisé = 2 fils á bout Ricamare con filato separato = 2 fili Bordar con el hilo dividido = 2 cabos Ompele halkaistulla langalla = 2 säiettäSy med delt garn = 2 tråder KorsstingRistipistoPuntoPuntoKruissteekPointKreuzsticheCrossKorsstygnKorsstingstitchesdecroixcrocedecruz Stof - Väv - Fabric - Gewebe - Stof - TissuTessuto - Tejido - Kangas: 357/22 Mønsteret tælles ud fra midten Mönstret räknas ut från mitten Count the design from centre of fabric Das Muster wird von der Mitte aus abgezählt

Het patroon wordt vanuit het midden begonnen Compter le patron en partant du milieu Contare il designo partendo dal centro Contar los cuadritos o los hilos del dibujo partiendo del centro del tejido

el tejido - kankaassa - i stoffet danish art perminneedlework of copenhagen Made in Denmark© 3. Sy med delt garn = 1 tråd Sy med delat garn = 1 tråd Work with split yarn = 1 strand Mit geteiltem Garn, d.h. 1 Faden sticken Broder avec du fil divisé = fil á 1 bout Ricamare con filato separato = 1 filo Bordar con el hilo dividido = 1 cabo Met gesplitst garen, d.w.z. 1 draad borduren Ompele halkaistulla langalla = 1 säie Sy med delt garn = 1 tråd StikkestingJälkipistoPuntoPuntoStiksteekPointSteppsticheBackEfterstygnStikkestingstichesdepiquescrittodepespunte 11.10.5. \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\ 1. GULKELTAINENAMARILLOGIALLOJAUNEGEELGELBYELLOWGULGUL 2. GYLDENKULTAAMARILLOGIALLOD’ORGOUDGOLDENGOLDENGULD-FÄRGGYLDENOROORO 3. MØRK GYLDEN MÖRK GULD-FÄRG DARK MØRKTUMMAAMARILLOGIALLOD’ORDONKERDUNKELGOLDENGOLDENGOUDFONCÉOROSCUROOROOSCUROKULTAGYLDEN 4. LYS LYSVAALEAROJOROSSOROUGELICHTHELLLIGHTLJUSRØDRÖDREDROTROODCLAIRCHIAROCLAROKIRKKAANPUNAINENRØD 5. RØDPUNAINENROJOROSSOROUGEROODROTREDRÖDRØD 6. GRØNNVIHREÄVERDEVERDEVERTGROENGRÜNGREENGRÖNGRØN 7. MØRK GRØN MÖRK GRÖN DARK MØRKTUMMANVIHREÄVERDEVERDEVERTDONKERDUNKELGREENGRÜNGROENFONCÉSCUROOSCUROGRØNN 8. SANDHIEKKAARENASABBIASABLEZANDSANDSANDSANDSAND 9. LYS LYSVAALEANHARMAJAGRISGRIGIOGRISLICHTHELLLIGHTLJUSGRÅGRÅGREYGRAUGRIJSCLAIRCHIAROCLAROGRÅ 10. GRÅHARMAJAGRISGRIGIOGRISGRIJSGRAUGREYGRÅGRÅ 11. SORTBRUNMUSTANRUSKEAMARRON-NEGROMARRONE-NEROBRUNNOIRZWARTBRUINSCHWARTZBRAUNBLACKISHSVART-BRUNSORTBRUNBROWNDökkgrárDökkbrúnnBrúnnGrænnLjósgrænnDökkrauðurRauðurGulurLjósgulur17-1256 Sy med delt garn = 2 tråde Sy med delat garn = 2 trådar Work with split yarn = 2 strands Mit geteiltem Garn, d.h. 2 Fäden sticken Met gesplitst garen, d.w.z. 2 draads bordurenBroder avec du fil divisé = 2 fils á bout Ricamare con filato separato = 2 fili Bordar con el hilo dividido = 2 cabos Ompele halkaistulla langalla = 2 säiettäSy med delt garn = 2 tråder KorsstingRistipistoPuntoPuntoKruissteekPointKreuzsticheCrossKorsstygnKorsstingstitchesdecroixcrocedecruz Stof - Väv - Fabric - Gewebe - Stof - TissuTessuto - Tejido - Kangas: 355/22 9 x 11 cm Mønsteret tælles ud fra midten Mönstret räknas ut från mitten Count the design from centre of fabric Das Muster wird von der Mitte aus abgezählt Het patroon wordt vanuit het midden begonnen Compter le patron en partant du milieu Contare il designo partendo dal centro Contar los cuadritos o los hilos del dibujo partiendo del centro del tejido Malli lasketaan keskeltä Mønstret telles ut fra midten 1= 1i stoffet - i väven - in the fabricin dem Stof - in de stof - dans le tissunel tessuto - en el tejido - kankaassa - i stoffet danish art perminneedlework of copenhagen Made in Denmark© 8. Sy med delt garn = 1 tråd Sy med delat garn = 1 tråd Work with split yarn = 1 strand Mit geteiltem Garn, d.h. 1 Faden sticken Broder avec du fil divisé = fil á 1 bout Ricamare con filato separato = 1 filo Bordar con el hilo dividido = 1 cabo Met gesplitst garen, d.w.z. 1 draad borduren Ompele halkaistulla langalla = 1 säie Sy med delt garn = 1 tråd StikkestingJälkipistoPuntoPuntoStiksteekPointSteppsticheBackEfterstygnStikkestingstichesdepiquescrittodepespunte 1. LYS LYSVAALEANKELTAINENAMARILLOGIALLOJAUNELICHTHELLLIGHTLJUSGULGULYELLOWGELBGEELCLAIRCHIAROCLAROGUL 2. GULKELTAINENAMARILLOGIALLOJAUNEGEELGELBYELLOWGULGUL 3. RØDPUNAINENROJOROSSOROUGEROODROTREDRÖDRØD 4. MØRK RØD MÖRK RÖD DARK MØRKTUMMANPUNAINENROJOROSSOROUGEDONKERDUNKELREDROTROODFONCÉSCUROOSCURORØD 5. LYS LYSVAALEANVIHREÄVERDEVERDEVERTLICHTHELLLIGHTLJUSGRØNGRÖNGREENGRÜNGROENCLAIRCHIAROCLAROGRØNN 6. GRØNNVIHREÄVERDEVERDEVERTGROENGRÜNGREENGRÖNGRØN 7. BRUNRUSKEAMARRONMARRONEBRUNBRUINBRAUNBROWNBRUNBRUN 8. MØRK BRUN MÖRK BRUN DARK MØRKTUMMANRUSKEAMARRONMARRONEBRUNDONKERDUNKELBROWNBRAUNBRUINFONCÉSCUROOSCUROBRUN 9. MØRK GRÅ MÖRK GRÅ DARK MØRKTUMMANHARMAJAGRISGRIGIOGRISDONKERDUNKELGREYGRAUGRIJSFONCÉSCUROOSCUROGRÅ Krosssaumur DökkbrúnnGrárLjósgrárSandDökkgrænnGrænnRauðurLjósrauðurDökkgylturGylturGulur987654321 9876543211011 Javagrófleiki 6,4 spor á cm.

Osta má frysta og nota síðar í margs konar rétti og rjómaafganga er gott að frysta í klakafrystipok Klárumum. matinn alveg sem er í krukkum, flöskum og krúsum, til dæmis úr tómatsósuflöskunni. Með því að halda börmunum hreinum á krukkum og hella matar olíu ofan á afganginn í krukkunni, til dæmis af mango chutney, má lengja líftíma matarins í krukk

JónsdóttirLindaKristínTexti:

41

Matarsóun

Afgangarunni. af ávöxtum, salati og öðru grænmeti eru upplagðir í blandarann í drykk eða kalda súpu. Það er auðvelt að nýta mat í súpu. Afganga af grænmeti, kjöti, fiski, pasta, kartöflum, hrísgrjónum og baunum sem ef til vill færu ann ars í ruslið. Gæti verið að nagla súpa/afgangasúpa einu sinni í viku eða næstum fimmtíu sinnum á ári gæti fært þér fimmtíu þúsund eða meira í Hugsanlegavasann?væri heimagerð afgangapizza vinsæl á sumum heimilum þar sem afgangar af grænmeti, kjöti og fiski nýtast sem álegg á deigbotn og inn í ofn. Skoðaðu stöðuna á þínu heimili, hve miklu sóar þú í mat sem fer í ruslið? Eru matarskammtar of stórir? Lenda afgangar af diskum og úr skálum í ruslinu? Er matur að renna út í ísskápnum eða búr skápnum? Slumpar þú í pottana og hendir rest? Settu áberandi miða á eldhússkáp inn, ruslaskápinn eða annan skáp núna og hafðu hann þar í einn mánuð. Miða sem minnir þig á að þú ætlar ekki að henda mat í rusl ið, á honum gæti til dæmis staðið: ÞAÐ ER SÓUN AÐ HENDA MAT VIÐ GERUM ÞAÐ EKKI Á ÞESSU HEIMILI!

Eins og fram hefur komið í Húsfreyjunni hvetur Kvenfélagasamband Íslands fólk til að hætta að sóa mat. Of mikill matur endar í heimilissorpinu sem er engum til góðs. Á síðum blaðsins hefur áður verið fjallað um nýtingu matar og hvernig best er að koma í veg fyrir sóun, en aldrei er góð vísa of oft kveðin.

Ekki henda peningunum þínum í ruslið

Afgangar geta spilað stórt hlutverk í spennandiSúpa,pizzu.góð á köldu vetrarkvöldi. Gæti afgangasúpa verið málið heima hjá þér í kvöld?

Í fyrsta lagi er tímasóun að eyða laun um í mat sem endar í ruslafötunni. Í öðru lagi mengar framleiðsla, flutning ur og verslun með gagnslausan mat, fyrir utan hvað það er slæmt fyrir jörð ina. Gleymum ekki að margt smátt gerir eitt stórt. Ef við tökum ákvörðun um það núna á haustdögum að nýta til fulls allan mat sem við berum inn á heimili okkar er næsta víst að okkur mun bæði takast að spara fé og draga úr sóun mat væla og mengun. Pælum í þessu og finn um okkar leiðir til að sóa ekki mat, hér eru nokkrar hugmyndir í sarpinn. Hvað þarf mikið af kartöflum, grænmeti eða hrísgrjónum á þínu heimili? Hafið vigt á eldhúsbekknum. Lærið hvað þið þurfið mikinn mat í raun. Hve mörg grömm af kart öflum, hrísgrjónum, pasta, salati, fiski, kjöti eða öðru. Nýtið ykkur einnig önnur mælitæki, slump, eykur líkur á afgöngum. Ef ekki tekst að finna pakkningu með hæfilegu magni af mat í versl uninni hugleiðið þá að matreiða tvær máltíðir í einu og koma hinni fyrir í Kauptufrysti.aðeins það hráefni sem þú veist að þú notar. Ekki kaupa vöru eingöngu vegna þess að hún er ódýr eða á tilboði. Vertu viss um að þú kaupir vöru sem þér finnst góð og þú ætlar að nota.

42 Frá Kvenfélagasambandi Íslands

hvílast og skoða sig um í góðviðrinu fyrir aðal fyrirlestrardaginn sem var á föstudeginum.SiwWarholm formaður Riksförbundet Hem och Samhälle bauð gesti velkomna með norrænu ljóði sem hún las. Hún bauð sérstaklega vel komna Valerie Stevens, Evrópuforseta ACWW, sem heiðraði fundinn með nærveru sinni og hélt erindi um ACWW. Börn frá Ribbaskolan í Gränna sungu nokkra söngva Emils í Kattholti. Forseti NKF, Elisabeth Rusdal frá Noregi, setti fundinn. Í ávarpi sínu lagði hún áherslu á að NKF, Norræna kvenfélagasambandið, eru ein fjöl mennustu kvennasamtök sem fyrir finnast og að full ástæða sé fyrir okkur til að vera stoltar og ánægðar að vera hluti af félagasamtökum sem hafa afl til að hafa áhrif á fjölmörgum sviðum samfélagsins. Hún minnti einnig á að við getum ekki verið sammála um allt, en að því sem við erum sammála um getum við unnið að af miklum krafti. Hún sagði að lífsgæði væri vítt hug tak sem tæki á flestum grundvallar markmiðum sem félögin innan NKF starfa að, heilbrigði, öryggi, mat, hús næði, umönnun, og fjölmörgum fleiri þáttum. Minnti hún á að allt sem við gerum hefur áhrif á lífsgæði okkar. Elísabeth hvatti fundargesti til að nota tækifærin í því að koma saman og læra hvert af öðru og grípa tækifærið til þess á þinginu í Gränna og einnig að passa vel upp á vináttuna. Erindin á þinginu: „Heilsa og gleði“ Elsa Ingesson er þróunarstjóri og læknir sem starfar á Qulturum í Jönköping sem m.a. útbýr lífsgæðis dagskrár fyrir eldra fólk. Erindi hennar „Heilsa og gleði“ fjallaði um hve gleðin hefur mikil áhrif á heilsuna. Meðal þess sem kom fram í erindi hennar var að hlátur léttir á sársauka og kvíða og að við ættum að hlæja að minnsta kosti fimm sinnum á dag. Kannski er ekki alltaf svo mikið til að hlæja að en þá er um að gera að leita að því sem gæti leitt til hláturs. Fátt í lífinu gerist að sjáfu sér, það er því nauðsynlegt að gera eitthvað í því sjálf. Til dæmis ef þú ert einmana, þá er hægt að setjast framan við spegilinn og hlæja með sjálfri sér.

Elsa sagði að það að hætta að vinna þegar fólk kemst á eftirlaunaaldur væri ekkert fyrir sig og vildi meina að slíkt væri ekki í tísku í dag. Það væri ekki þannig að dyrnar að atvinnu lokuð ust við ákveðinn aldur heldur þyrfti að undirbúa sig fyrir hvað tæki við þegar aldurinn færðist yfir. Það væri mikil vægt að reyna að láta sér líða vel því að heilsa og hamingja haldast í hend ur. Ást er frábær leið til vellíðunar og er alls ekki frátekin fyrir ungt fólk. Elsa er sjúkraþjálfari í grunninn og fór að læra læknisfræði þegar hún var Christina Möller með bókina góðu sem inniheldur upplýsingar um allar matreiðslubækur sem gefnar voru út í Svíþjóð árið 2014 ásamt ýmsum áhugaverðum tölfræðilegum upplýs ingum.

Árlegur sumarfundur nor rænna kvenfélaga fór fram í Gränna í Svíþjóð síðustu dagana í júní sl. Það var sænska kvenfélagasam bandið Riksförbundet Hem och Samhälle sem boðaði til fundarins í sam vinnu við kvenfélögin á fundarsvæðinu. Gränna er lítill bær austan við vatnið við Vättern sem er næst stærsta stöðuvatn Svíþjóðar. Í Vättern er hin sögufræga Visningsö þar sem þátttakendur fundar ins skoðuðu helstu staði, svo sem alakastalarústirnar,VisingsborgsNäskastogBrahekirkju. Hátíðarkvöldverður með skemmidagskrá Um 60 þátttakendur frá Svíþjóð, Finnlandi, Noregi og Íslandi sóttu þingið og áttu gefandi daga í fallegu umhverfi. Þema fundarins „Lífsgæði“ á erindi við alla og einkenndist dagskrá in af því. Fyrirlestrar og fundir voru haldnir á Hótel Gränna sem staðsett er í miðbænum og er afar heillandi eldri bygging með fallegum garði nálægt Vättern. Stutt var í aðalverslunargötu bæjarins þar sem var að finna gott úrval lítilla og skemmtilegra verslana. Einnig gafst tækifæri á að skoða fram leiðslu hjá nokkrum brjóstsykursgerð um og bragða á afurðum þeirra og farið var í skoðunarferð á sýningu um loftbelgsfarann Andrée sem var fædd ur í FlestirGränna.þátttakendur komu til Gränna síðdegis á fimmtudeginum og náðu að

Sumarfundur norrænna kvenfélaga i Gränna i Svíþjóð

Iluta sagði lettnesku Mörturnar reyna að breyta viðhorfum stjórnvalda en að það taki því miður langan tíma.

Markaðurinn virðist vera að drukkna í nýjum matreiðslubókum og fleiri nýjar eru á leiðinni. Christina Möller, fyrrverandi yfir maður í tilraunaeldhúsi stórrar mat vörukeðju, heiðursdoktor í Háskólanum í Uppsala, meðlimur í dómnefnd fyrir Matreiðslumeistara ársins í Svíþjóð og fleira, gaf innsýn inn í matarbókmennt ir í Svíþjóð og hvaða matarvenjur og straumar eru þar ríkjandi. Árlega seljast milljón matreiðslu bækur og 30.000 nýir titlar eru í pípun um. Árið 2014 komu 375 matreiðslu bækur út í Sviþjóð. Allir vilja gefa út matreiðslubækur. Það þurfa ekki að vera matreiðslumenn og matarrithöf undar, heldur eru það ýmis félagasam tök, svo sem Rotaryklúbbar og lands byggðarfélög en einnig einstaklingar sem langar að uppáhalds uppskriftir þeirra komist á prent. Margar þeirra matreiðslubóka sem gefnar eru út eru ómögulegar sem slíkar. Hins vegar eru þær taldar vera bókmenntaverk - bækur sem þú vilt frekar lesa í hægindastól en að nota þær í eldhúsinu.

„ACWW Evrópuforsetinn“og ACWW eru alþjóðleg rödd og rétt um hjálparhönd til kvenna í allri veröld inni segir Valerie Stevens Evrópuforseti ACWW. Konur í öllum löndum, sem hafa haft það erfitt, geta verið með í verkefnum sem styrkir sjálfstraust þeirra og gerir þeim mögulegt að efla sig og þróa betra líf. Stjórnarkonur á NKF fundi, sænskar, norskar, finnskar og Guðrún Þórðardóttir varaforseti frá Íslandi.

„Matarbókmenntir“

Dómnefnd Matakademíunnar í Svíþjóð, þar sem Christina Möller á einnig sæti, metur árlega 37 flokka matreiðslubóka og útnefnir sigurvegara í „Best í öllum flokkum“ á hverju ári. Sænska Matarakademían gefur árlega út þykka bók sem inniheldur upplýs ingar og myndir af öllum matarbók menntum sem gefnar eru út í Svíþjóð árið áður. Í bókinni eru einnig töluleg ar upplýsingar, svo sem um hve marg ar bækur hvert forlag og hver höfund ur gefur út, hvaða tegundir bóka eru eftir konur og hvaða tegundir eru eftir karla. Áhugasamir geta skoðað þessa bók frá 2014 á KÍ. „Lífsgæði kvenna“ Iluta Lace frá Riga, Lettlandi, fjallaði um þetta mikilvæga atriði. –Hún sagði í fyrirlestri sínum að við gætum bætt lífsgæði kvenna með því að byggja systrabönd fyrir konur í öllum löndum. Sem dæmi nefndi hún að með aðkomu finnsku kvenfélag anna, Martanna, halda Mörturnar í Lettlandi úti nokkrum verkefnum til að draga úr varnarleysi kvenna. Helmingur þeirra sem deyja á heim ilinum þar í landi falla vegna ofbeld is sem þeir hafa orðið fyrir af hendi ættingja sinna eða fjölskyldumeðlima. Stuðningur við konur í Lettlandi er ekki eins þróaður og á Norðurlöndum og hámenntað fólk er bæði fórnarlömb og gerendur. Þar eru við lýði goðsagn ir um að konurnar vilji láta berja sig og lögreglan lætur kyrrt liggja og ef konurnar tilkynna ofbeldið eiga þær á hættu að börn þeirra verði tekin af heimilinu vegna þess að þau búi við ótryggar aðstæður. Þetta verður til þess að þær draga í lengstu lög að til kynna ofbeldið. Ofbeldismenn, jafnvel menn í háum stöðum, ganga lausir á meðan konurnar eru taldar brjálaðar.

43 - umsjón: Hildur Helga Gísladóttir, framkvæmdastjóri 34 ára. Hún hefur því komið mikið að endurhæfingu og vill meina að jafn vel hjá mjög veikum einstaklingum sé eitthvað smávegis sem er heilbrigt og það þurfi að gæta þess hluta og styrkja.

„Músík vekur tilfinningar og minningar“ Tónlist er miklu meira en bara tónar, segir Birgitta Andersson, músík- og myndþerapisti. Tónlistin vekur minn ingar og það sem hefur haft áhrif á líf okkar. Birgitta er 73 ára og hefur ekki hætt að vinna því að hún hefur margt fram að færa og er haldin þeirri ástríðu að koma söng og tónlist að í umönn unarstörfum. Hún segir að þótt eldra fólk missi málið þá hafi það sönginn oftast áfram. Þess vegna er mikilvægt að geta notið söngs. Að opna leiðir að nýjungum og brjóta vana í heilsugæslu og umönnun hefur skilað ótrúlegum árangri. Hún sagði frá dæmum úr starfi sínu þar sem eldri maður, sem áður sat þver og leiður, varð léttur og kátur og sönglaði glaður kvölds og morgna á elliheimilinu þar sem hann bjó eftir að hafa fengið að njóta tónlistarþera píu hennar. Í 2. tbl. Húsfreyjunnar 2015 er bréf frá Birgittu um jákvæð áhrif tónlistar.

Minningarsjóður Helgu M. Pálsdóttur auglýsir eftir umsóknum um styrki til kvenna sem hyggja á framhaldsnám Minningarsjóðurinn var stofnaður samkvæmt ákvæði í erfðaskrá Helgu M. Pálsdóttur, 25. ágúst 1987. Hlutverk sjóðsins er að styrkja ungar konur til framhaldsnáms, sbr. 3. grein stofnskrár hans. Í umsóknum skal koma fram nafn, kennitala og heimili umsækjanda, auk upplýsinga um eignir og tekjur ársins 2014 (staðfest afrit af skattskýrslu) og mynd af umsækjanda. Þá skal umsækjandi greina frá fyrri menntun, störfum og framhaldsnámi því sem hann ætlar að leggja stund á. Nauðsynlegt er að staðfesting þeirrar menntastofnunar sem námið mun fara fram við, fylgi umsókn.

Frá

Sjóðurinn hefur úthlutað styrkjum til kvenna í ólíkum námsgreinum, s.s. textíl, félagsvísindum, harmonikkuleik, íþróttafræðum, viðskiptafræði, guð- og trúarbragafræði, brúðulist, námsog kennslufræði, hagnýtri menningarmiðlun, safnafræði, eðlisfræði, þróunarfræði og Umsóknirtalmeinafræði.skulu sendar í pósti til Kvenfélagasambands Íslands, Hallveigarstöðum, Túntötu 14, 101 Reykjavík fyrir 2. nóvember n.k. merkt: Minningarsjóður. Stjórn Minningarsjóðs Helgu M. Pálsdóttur Ályktun samþykkt á fundinum: Lífsgæði – einnig þegar við verðum eldri Sumarfundur NKF, haldinn í Gränna, Svþíþjóð 26. – 28. júní 2015 beinir sjónum sínum að lífsgæðum eldra fólks. Gera verður átak til að tryggja eldra fólki í öllum norrænu löndunum góð lífsgæði í öllum norrænu löndunum. Það átak á við hvort sem um er að ræða fólk sem býr heima með aðstoð frá opinberum aðilum eða fjölskyldunni, fólk sem býr á hjúkrunarheimilum eða í öðru búsetuformi. Það verður að tryggja þeim sem eldri eru góðan og næringarríkan mat sem er vel eldaður og girnilegur. Eldra fólk á að eiga möguleika á að fá daglega frískt loft. Þeim sem þurfa aðstoð við að komast út á að tryggja þá aðstoð með öllum ráðum. Leið að bættum lífsgæðum er einnig að eiga þess kost að njóta menningar, hvort sem hennar er notið út á við eða á heimilunum. Þá er nauðsynlegt að starfsfólk sem annast eldra fólk hafi þekkingu á fjölbreyttum lækninga og umönnunaraðferði um sem til eru, svo sem tónlistarmeðferð, sem viðbót við venjulega umönnun. Allir eiga rétt á verðugri elli með miklum lífsgæðum. Norræna kvenfélagasambandið, NKF var stofnað árið 1919, þá sem Norræna húsmæðrasambandið, NHF. Norræna kvenfélagasambandið samanstendur af Norges Kvinne- og fami lieforbund, Riksförbundet Hem och Samhälle í Svíþjóð, Kvenfélagasambandi Íslands, finnsk-sænska Märthaförbundet og finnska Martaliitto. Saman hafa þessi kvenfélagasambönd yfir 70.000 meðlimi. NKF og aðildarfélögin eru aðilar að Alþjóðasambandi dreifbýliskvenna, ACWW.

44 Kvenfélagasambandi Íslands Hjá ACWW er hægt að sækja um verkefnastyrki fyrir náttúruvæn verk efni, svo sem að rækta hollan mat, að hefja búskap, bakstur o.fl. ACWW lætur sig varða líf allra kvenna. Valerie ferðast mikið og tekur þátt í ráðstefnum í mörgum löndum þar sem hún kynnist og tekur þátt í lífi kvenna. Það geta t.d. verið götuhá tíðir, leikir, hannyrðir eða heimsókn ir í skóla, bókasöfn og kirkjur svo eitt hvað sé nefnt. Í sumum löndum, eins og í Rússlandi, eru konur einangraðar vegna stjórn málaástands, tungumáls, staðsetning ar og menningar. Þá er mikilvægt að mæta þeim í þeirra daglega lífi og sjá að þær eru venjulegar konur, hvorki með horn eða með riffil undir hendini og þær eru jafn dásamlegar konur og við sem hér erum staddar sagði Valerie. Í lok ráðstefnunnar var Norræna sumarþingið 2016 kynnt, það fer fram í Vestmannaeyjum dagana 16. til 19. júní nk.

45 - umsjón: Hildur Helga Gísladóttir, framkvæmdastjóri Grensásvegi 46 108 Reykjavík Sími 511-3388 Opið mán. – fös. frá 9-18 Opið á laugardögum frá kl: 11 – 15 SendumNammibarinnerhjáokkurumlandallt Mikið úrval af garni frá Katia Allt til bútasaums Gott úrval af útsaum Minnum á gjafabréfin Sendum um land allt Opið:Símar:SunnuhlíðVerslunarmiðstöðinni,Quiltbúðin12,Akureyri,4612241Mán-Fös12-18- Lau 11-14 Erum á facebook Kvenfélagskonur, skráið ykkur tímanlega á 37. Landsþing Kvenfélagasambands Íslands á Hótel Selfossi, 9.–11. október 2015 Skráning og greiðsla fer fram á heimasíðu Kvenfélagasambandsins www.kvenfelag.is þar eru einnig allar nýjustu upplýsingar um dagskrá þingsins. Auglýsingu er einnig að finna í 2. tbl. Húsfreyjunnar 2015. Þema þingsins er: Hækkum flugið, – kosningaréttur kvenna í eina öld Hluti dagskrár eftir hádegi laugardaginn 10. október er opinn (framsöguerindi, örfyrilestrar og pallborðsumræður) Kvenfélagskonur bjóðið með ykkur gestum á opna hluta þingsins og kynnið þeim störf kvenfélaganna.

þérminnkarúrhrattogLétthannaðaugnkremiðfínumbyrjafyrstuþaðerHúðinLÍNUMÚRSEMAUGNKREMDREGURFÍNUMíkringumaugunviðkvæmogþunnogervenjulegaþarsemmerkiumöldrunaðbirtastmeðlínum.NIVEAQ10ersérstaklegafyriraugnsvæðið.formúlanermeðQ10kreatínisemgengurinníhúðina,dregurmyndunfínnalína,hrukkurogfærirsléttarihúð. öllumjafnanhúðinniásýndar.sléttarihúðinaLjósbrotsagnirogöldrunberstÞaðkremerNIVEAMISFELLURLAGARQ10CCdagkremiðhrukkukremogCCíeinukremi.jafnarhúðtóninn,gegnótímabærrihúðarinnargefurhenniraka.gerastraxsjáanlegaogfegurriLitaagnirgefanáttúruleganhúðtón.Hentarhúðtónum.

DEKRAÐUútlit VIÐ ÞIG MEÐ EINU MEST SELDA HRUKKUKREMI Í EVRÓPU*

Þegar kemur að því að berjast gegn hrukkum treysta milljónir kvenna nú þegar á NIVEA Q10 andlitskremin. Það er engin furða þar sem NIVEA Q10 andlitskremin eru með mest seldu andlitskremum í Evrópu. Það eru mismunandi krem í boði til að uppfylla þínar þarfir. Hvað gerir Q10 svo sérstakt. Q10 er kóensím sem finnst náttúrulega í húðfrumum okkar. Það gefur bæði orku og berst gegn sindurefnum sem er ein aðal ástæða húð öldrunar. Þegar við eldumst minnkar framleiðsla Q10 í húðinni. NIVEA Q10 kremin hjálpa til við að auka magn Q10 í húðinni.

Kreatín er efnið sem tekst á við einkenni öldrunar. Kreatín er innihaldsefni sem sannanlega berst gegn einkennum öldrunar. Kreatín finnst náttúrulega í húðinni og eykur orkuforða, þess vegna er það fullkomið innihaldsefni til að styðja við Q10 og auka virknina í Q10 kremunum.

CC KREM SEM JAFNAR LIT OG

NIVEA Q10 fyrir sjáanlega unglegra

RAKAGEFANDI húðinsefurhúðinniraka,hennar.stresshúðinniinniheldurNIVEANÆTURKREMENDURNÝJANDIOGQ10MoisturizingnæturkremiðQ10ogkreatín.ÞaðhjálparaðjafnasigeftiráhrifdaglegsogstyðurviðendurnýjunarferliNæturkremiðveitirmikinninniheldurpanþenólsemhjálparaðendurnýjasigmeðanþúþannigaðþúvaknarhressogendurnærð. ÞEKKTU ÞITT KREM NIVEA Q10 hefðbundnumumönnunarlínandag-og *Heimild: AC Nielsen/IRI data - aðra hverja sekúndu selst Q10 vara.

ORKUGEFANDI DAGKREM

Dælan virkjar perlurnar

KraftmikiðserummeðQ10kóensími.Umvafið rakagefandi geli með kreatíni og hýalúron sýru.

Hvernig á að nota serum perlurnar? Notaðu þær á undan þínu venjulega dag- og/eða næturkremi til að auka áhrifin og hægja á ótímabærri öldrun.

NIVEA kynnir enn eina nýjungina gegn ótímabærri ÓMÓTSTÆÐILEGARöldrun

Einnig er hægt að nota serumið eitt og sér og sem góðan grunn undir farða.

SERUM PERLUR Perlurnar springa þegar þær fara í gegnum stútinn á dælunni og blandast saman við gelið með virku efnunum og úr verður afar kraftmikið serum.

NIVEA Q10 Energizing dagkremið dregur sjáanlega úr hrukkum og gefur húðinni heilbrigt og geislandi útlit. Endurnærandi formúlan með Q10 og náttúrulegu úlfaberjaþykkni frískar húðina og minnkar þreytumerki. Kremið berst gegn hrukkum á áhrifaríkan hátt innan frá og SPF15 varnar því að hrukkur myndist af völdum sólarinnar.

Nýju Q10 serum perlurnar eru með hæsta styrk okkar af Q10 sem er eigið kóensím húðarinnar. Þessi öfluga formúla inniheldur einnig hýalúron sýru og kreatín sem sjáanlega draga úr hrukkum og myndun á fínum línum. Útkoman verður mýkri og unglegri húð.

DAGKREM SEM DREGUR SAMAN SVITAHOLUR NIVEA Q10 Pore Refining dagkremið er sérstaklega hannað fyrir blandaða húð. Það gefur mikinn raka, minnkar svitaholur sjáanlega og sléttir yfirborð húðarinnar. Inniheldur Q10, kreatín og SPF15 sem saman verja húðina ásamt því að berjast gegn hrukkum á mjög áhrifaríkan hátt. umönnunarlínan er mjög fjölbreytt vörulína allt frá næturkremum yfir í sérsniðnari vörur

RAKAGEFANDI DAGKREM

NIVEA Q10 Moisturizing dagkremið er fyrsta Q10 dagkremið sem kom á markað. Það veitir alhliða virkni gegn hrukkum, inniheldur auðvitað Q10, kreatín og SPF15 en saman slétta þau húðina sjáanlega, minnka hrukkur og hamla gegn því að nýjar fínar línur myndist.

NIVEA

Maíssýróp, betur þekkt sem corn, syrup, er unnið úr maíssterkju og er í flestum tilfellum unnið úr erfðabreytt um maís, nema annað sé tekið fram. Vegna mikils sætubraðgs er sýrópið vin sælt sætuefni og mikið notað við mat vælaframleiðslu í Ameríku og víðar og er meðal annars notað við framleiðslu á ýmsum gosdrykkjum, ávaxtadrykkjum, ýmiss konar sælgæti, kexi og niður suðuvörum. Sýrópið inniheldur mjög hátt hlutfall frúktósa, jafnvel hærra en í borðsykri, sem breytist mjög hratt í fitu í líkamanum og hefur neysla þess verið talin hafa vald ið síhækkandi hlutfalli offitu, sykursýki og hjartasjúkdóma í Bandaríkjunum. Á síðustu árum hefur komið fram gagnrýni á framleiðendur fyrir mis vísandi upplýsingar um vöruna og breytingar á nafni hennar. Þá er varan auglýst sem náttúrulegt sætuefni sem hafi sama bragð og sykur og hunang. Sýrópið hefur verið notað í heilsufæði og grennandi matvörur undir nafninu HFCS90 = 90% frúktósi 10% glúkósi. Heimildir http://naturalsociety.com/watch-corpora tions-renamed-high-fructose-corn-syrup/# ixzz3hwQkjuqb

Seljurót er stútfull af hollustu og vítamínum eins og c-vítamíni og b6. Milt selleríbragðið og áferð, sem er ekki ósvipuð kartöflum, gerir rótina mjög hentuga til matargerðar. Hægt er að matreiða hana hráa, soðna eða steikta. Hún hentar vel niðurrifn í salöt og þá er gott að setja sítrónusafa yfir hana þar sem hún á til að gulna. Þegar að búið er að skera hana niður er best að geyma hana niðurskorna í vatni með smá ediki í. Þá heldur hún lit sínum. Rótin gefur mjög gott bragð í súpur og pottrétti, þá er hún brytjuð smátt og steikt, til dæmis með lauknum á pönnu. Hún er líka mjög góð niðurskorin og bökuð í ofni til dæmis með kartöflum. Þá eru rótin og kartöflurnar nuddað ar upp úr smá olíu og kryddi, rósmar ín, salti og pipar, og bakaðar í ofni í 30 mínútur eða þar til þær eru mjúkar. Mjög gott er að nota rótina soðna í stöppu með til dæmis kartöflum eða gulrótum.Rótiner mjög vinsæl þurrkuð og möluð í krydd og til dæmis grænmetis salt. Hægt er að kaupa hana þurrkaða og malaða og nota sem krydd í salöt og til matargerðar. Þegar seljurót er valin þá á hún að vera stinn og þung í sér.

48 Sellerírót – seljurót Seljurót eða sellerírót er rótarávöxtur og er rót af einu afbrigði sellerís Frá Leiðbeiningastöð heimilanna Nokkur nöfn HighmaíssterkjusýrópyfirfructosecornsyrupHFCSCorn­syrupsolidsFructosecornsyrupGlucose­fructoseIsoglucoseIsolatedfructoseHFCS­90HFCS­55HFCS­42 Maíssýróp – kynnum okkur innihald vörunnar

400

Umsjón Eydís Rósa Eiðsdóttir

ATHUGIÐ: Ef blandarinn er not aður má ekki fylla hann því þá mynd ast þrýstingur og lokið fýkur af. Betra er að bæta smá vökva smátt og smátt í.

Seljurótarsúpa gr seljurót 1–2 laukar eða 1 laukur og ½ blaðlauk ur eða annar laukur 3 1–2hvítlauksrifsúputeningar (helst lífrænir) 1 dós kókosmjólk 1 dós niðursoðnir tómatar 8 dl vatn 1–2 msk tómatmauk (ef til) 1 msk karrý 1 tsk túrmerik 2 msk þurrkuð basilka Grænmetissalt ef til 2 tsk Salt og pipar eftir smekk eða annað gott Bragðbætakryddmá t.d. með tamarísósu eða sterku Athugiðsinnepiaðgrænmetið er maukað og því þarf ekki að skera það smátt. Grófsaxið laukinn og steikið í 1–2 mín. í olíu, seljurótinni, grófskorinni bættKókosmjólkinni,í. niðursoðunu tómöt unum og tómatpúrru bætt í og kryddi. Látið malla í 30-40 mín eða leng ur. Þynnið súpuna ef hún er of þykk. Maukið með töfrasprota eða setjið grænmetið í blandara og smá af vökv anum líka. Húsfreyjukostur

Hægeldað lambalæri með Uppskriftseljurótarstöppu Lambalæri, meðalstórt 2 msk þurrkað rósmarín 2–4 pressuð hvítlauksrif salt og pipar, 1–2olía gulræturlaukar,til að seta í botninn á 1 Aðferð:sítrónablandið kryddinu, hvítlauknum og olíunni saman og penslið yfir kjötið. Mjög gott er að gera þetta með tveggja daga fyrirvara og láta kjötið marinerast í ísskápnum. Áður en kjötið er steikt er sítrónusafi kreistur yfir það. Setjið kjötið í ofnpott eða vefjið lærið í álpappír ef ofnpottur er ekki til. Ef álpappír er notaður nægir að vefja það tvisvar sinnum. Steikið við 200°C í 15 mín, lækkið hitann í 100°C og steikið áfram í 6 tíma. Kartöflu og seljurótarstappa 500 g seljurót 500 g kartöflur 1 cm af piparrót 1 ½ bolli sýrður rjómi eða rjómi 1 bolli soð 1–2 msk sterkt sinnep 2 msk. smjör SkeriðSalt rótina í stóra bita (svipaða stærð og kartöflurnar) og afhýðið. Afhýðið kartöflurnar og setjið í pott ásamt seljurótinni og sjóðið þar til það er orðið mjúkt í gegn (25-30 mín) Hellið soðinu af (geymið 1 bolla) og bætið hráefninu í pottinn og Bragðbætiðmaukið. með pipar og salti.

Orðið hefur: Una María

50

Eitt það mikilvægasta í félagsstarfi er þekking stjórnar á þeim störfum sem félög sinna og umhyggja fyrir nýjum og eldri félögum, þannig að starfið gangi eins og best verður á kosið. Á þinginu mun nýtt félagsmálaefni KÍ líta dags ins ljós sem án efa á eftir að efla mark vissa sókn kvenfélaganna um land allt og gera gott kvenfélagsstarf enn betra.

Mörg verkefni mætti nefna, en frá því ég hóf störf sem varaforseti fyrir níu árum má til dæmis nefna Landsátak KÍ um aukna hreyfingu og bætt mat aræði. Í kjölfarið höfum við oftar en ekki sagt að KÍ sé ekki bara að baka tertur, heldur að baka betra samfélag! Húfuverkefnið fór á flug þegar kvenfélagskonur prjónuðu húfur á hvern nýfæddan Íslending, félags málafræðslan í samstari við UMFÍ og Bændasamtök Íslands var öflug og nú viljum við fá Íslendinga til að sporna viðFyrirmatarsóun.tveimárum lagðist formanna ráðið á eitt og boðaði aðgerðir gegn sóun matar. Sú vinna hefur fengið byr

MarkvissÓskarsdóttirsókn kvenfélaganna – gerum gott starf enn betra! undir báða vængi, enda fleiri sem hafa áhuga á málefninu. Við höfum tekið þátt í verkefninu Saman gegn matarsó un ásamt Landvernd, Vakandi, Selina Juul í Danmörku og Matvett í Noregi. Tilgangurinn er að vekja landann, verslanir og birgja til vitundar um áhrif matarsóunar á fjárhag heimilanna og umhverfið. Hlutverk KÍ er meðal ann ars að halda námskeið um land allt, Eldað með kvenfélögunum og Dóru, þar sem fólk fær gagnlegar upplýsing ar um auðveldar leiðir til að koma í veg fyrir matarsóun. Við vinnum að því að samið verði lag um matarsóun, þann ig að landsmenn allir verði meðvitaðri umÞessiverkefnið.flottu verkefni hafa aukið fylgi okkar og nýjar konur bætast við sem sjá að það er mikils virði og gaman að fá gagnlegar upplýsingar sem nýtast heimilinu og samfélaginu í heild. Það skiptir einnig höfuðmáli að stjórnir félaganna taki vel á móti nýjum félags konum, en hugsi jafnframt vel um þær sem fyrir eru. Hugað sé að því hvað henti hverri og einni þannig að hún geti haft ánægju af starfinu og taki þátt í að baka betra samfélag. Á 37. landsþingi KÍ, sem haldið verð ur í október, mun hluti dagskrárinn ar verða opin nýjum konum sem vilja kynna sér starfið. Konur af erlendu bergi brotnar eru sérstaklega boðn ar velkomnar og kvenfélagskonur eru hvattar til að taka vinkonur sínar með á þann viðburð.

Una María Óskarsdóttir, forseti KÍ Una María Óskarsdóttir S tundum hugsa ég um það hvað kvenfélagsstarfið er mikils virði. Það er mikils virði í peningum talið vegna þess mikla vinnuframlags sem kvenfélagskonur hafa með höndum og sparar samfélaginu þar með drjúgar fjárhæðir. Ég hef kallað eftir því að samböndin taki saman, hvert á sínu svæði, umfang þess starfs sem kvenfélagskonur vinna launa laust í þágu samfélagsins. Það er einnig mikils virði vegna þess að félags starfið getur gefið mikla ánægju og vellíðan bæði fyrir okkur sjálfar sem störfum í kvenfélögunum, en einnig fyrir þá sem njóta þjónustu og velvildar kvenfélaganna og starfa okkar. Auk hefðbundinna verkefna kvenfélaganna, svo sem fjársöfnunar fyrir margvísleg samfélagsleg málefni og skipulag og umsjón með menningarviðburðum í sveitarfélögum þá hafa sambandið og kvenfélögin efnt til nýrra og þarfra samfélagsverkefna um land allt.

Verðlaunakrossgáta

Sendið lausnarorð krossgátunnar til útgefanda fyrir 15. október. nk. merkt Krossgáta Í verðlaun eru: Gjafakort fyrir tvo á sýningu að eigin vali í Þjóðleikhúsinu. Sýning í Þjóðleikhúsinu gefur fólki tækifæri á að bregða sér inn í annan heim og tíma í eina kvöldstund. Úrval sýninga í boði, sjá nánar: www.leikhusid.is sími miðasölu: 551 1200, netfang: midasala@leikhusid.is 2 eintök af Lopi 34. Í bókinni eru 25 uppskriftir á alla fjölskylduna úr Léttlopa, Plötulopa, Einbandi og Álafosslopa. Klassískar uppskriftir úr safni Ístex eru færðar í nýjan búning og hönnun fyrri ára er heiðruð. Védís Jónsdóttir prjónahönnuður endurgerði mynstur og litasamsetningu. Lausnarorð 2. tbl. var LAUKASTEINBRJÓTUR Hinar heppnu eru: Hulda Jóhannesdóttir Kópavogi sem fær Gjafakort fyrir tvo á sýningu að eigin vali í Þjóðleikhúsinu, Hulda Laxdal Hauksdóttir Hornafirði og Guðrún Finnsdóttir Eyjafjarðarsveit sem fá bókina Lopi 34 Vinningshöfum verða send verðlaunin

BLANDANKRAFTMESTA OKKAR AF Q10ÓMÓTSTÆÐILEGAR Q10 SERUM PERLUR SEM DEKRA VIÐ HÚÐINA

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.