Huxley’in Bravo New World’u [Cesur Yeni Dünya] ve Orin 1984’ur- toplumsal bağmüılığm nasd olup da tüm suiıflar açıttBiûan mutlak kişisel alçalma olanağı yaratabileceğini gösteren ale gorik öykülerdir.* 1984'üa kahramam Winston, sonunda muhakeme yeteneğini tümüyle yitirdiğinde, yani devletin uysal ve zayıf bir İrizmetkârı olduğunda, Orwell romam şu sözlerle bitirir; “Winston fccndisine karşı zafer kazandı. Ağabey’i artık seviyordu.” Bağımlıliğm alçaltıcı olduğu korkusu istikrarsız bir piyasa ekonomisinin tnaddi koşullarıyla birlikte başlamıştır; refah devletinde, güçlü ve zayıf arasındaki ilişkilerin niteliğine ilişkin korkuyla sürmektedir. Bağımhhğa ilişkin bu belirsizliklerle, yani bağımlı olunduğun da görülen kişisel incinebilirlik duygusuyla savaşmak için otoritep n yadsınmasımn koşullan oluşturulmuştur. Bunlar, teşhir edilme duygusuna karşı birer savunma aracına dönüşmüştür. Bağunlılık bffkusu, efendilerle tartışmaktan daha karmaşık bir şey yaparak dengelenmektedir. Bu da, onlarm kişisel dürüstlüklerinin sorgulanpuısıyla gerçekleştirilmektedir. Böylece “içimizdeki efendi”yi silip atmaya çalışmz. Dışımızdaki birinin bizden talepte bulunması meşIft değildir; buna inanabilirsek, onun kendimizi zayıf ya da utanç İçinde hissettirmesine engel olacak bir silahımız var demektir. . Helen, muhasebeciler ve Mitscherlich’in hastası gibi bu yadsı9 ^ dilini böylesine akıcı bir tarzda konuşan herkes, bize yadsımaWn korkunç paradoksunu göstermektedir. Yadsımamn sağladığı gü venlik aym zamanda efendilerle aramızdaki bağı güçlendirmektetKr. Efendilerimiz, gerekli korku nesnelerine dönüşmektedir. İçiIBİzden çıkarılıp aühnak şöyle dursun, bu efendiler içimizde iyice kök salnıaktadu:. Onlara yabancılaşıyoruz, ama onlardan kurtulamıyoruz. Bu bağm daha geniş toplumsal boyutlan hakkmda anlamamız gpreken, egemen otorite kişilerinde, yani paternalist ve özerk kişitefde görülen güçlerdir. Bu kişilerin güçleri, kendilerine bağımlı olanlarda ne tür bir utanca yol açmışür? Ne tür yadsıma davranış tan iki taraf arasmdaki bağlan güçlendirmiştir? * Bkz. Biz, çev.: Füsun Tülek, Ayrıntı Yay., 1996; Cesur Yeni Dünya, çav.: Ümit Tosun, Ithaki Yay., 2002; 1984, çev.: Nuran Akgören, Can Yay., 1999.
57