Hipoalergiczni magazyn tablet kwiecien 2014

Magazyn dla alergików i nie tylko magazyn bezpłatny

Numer 1 kwiecień 2014 kwartalnik

lekko o alergii, poważnie o alergenach

dominika kulczyk Co robi dla środowiska? .............................

Zostań

rowerzystą

w duńskim stylu .............................

Tłuszcz

– wróg czy przyjaciel?

.............................

Długowieczność kawosza

Beata Sadowska

CZY KAWA SŁUŻY ZDROWIU ALERGIKA?

zdradza nam swój przepis na bycie eko

facebook.com/hipoalergiczni

hipoalergiczni.pl

eksperci Krzysztof Buczyłko prof. dr hab. n. med. specjalista alergolog praktykujący w NZOZ Centrum Alergologii w Łodzi Mirosław Mastej dr n.med. specjalista alergolog i współwłaściciel „Centrum Zdrowia Dr Mastej” w Jaśle

Joanna Mierkiewicz dietetyk w salonie Jasminum, działaczka w Kole Naukowym Dietetyków

Emilia Żurek psychoanalityk, mediator, certyfikowany coach, autorka książek poradnikowych

Magdalena Oczachowska adwokat, właścicielka Kancelarii Adwokackiej

Od redakcji Kiedy czytamy o alergii robi nam się ciemno przed oczami i widzimy świat w szarych kolorach. Nie chcąc się pogrążać, unikamy również profilaktyki alergii w przekonaniu, że właściwie czujemy się całkiem dobrze i ten temat nas nie dotyczy. A jednak 40% Polaków cierpi z powodu alergii.

Bohaterowie naszych wywiadów i autorzy artykułów traktują to inaczej. Wniosek jest jeden.

DZIĘKI ALERGII ŻYJEMY DŁUŻEJ, bo kupujemy i konsumujemy zdrowsze produkty.

Często alergia budzi nas z letargu i konsumpcjonizmu. Sięgamy po eko żywność, organiczne ubrania, pościele z naturalnych tkanin, środki do prania bez wybielaczy i kosmetyki bez środków zapachowych. Ilu nas jest? Czy jesteś już jednym z nich?

Pomagamy zrozumieć duńską receptę na zdrowie, dzięki której zjawisko alergii w Danii dotyczy tylko 20% społeczeństwa. Świadomość wpływu codziennych decyzji na zdrowie jest w Skandynawii na wysokim poziomie, dlatego stała się ona dla nas inspiracją przy tworzeniu magazynu. Polacy potrzebują jeszcze trochę czasu i… odpowiedniego źródła wiedzy.

Wielu mówi: „Dzięki alergii żyje mi się lżej“. Brzmi to dosyć przewrotnie, ale konieczność eliminacji alergenów przekłada się na zmniejszenie zakupionej liczby produktów w supermarkecie, bo trzeba czytać etykiety i „zakwalifikować“ te produkty, które wylądują w naszym koszyku. Czy wydajesz więcej pieniędzy? Ostatecznie nie, bo alergia wymusza w pewnym sensie minimalizm i rozsądek. Alergik kupi jeden zdrowy produkt, zamiast kilku wątpliwej jakości.

Polecam Państwu nasze starannie dobrane wiadomości, wywiady. Czekamy również na Państwa głos w sprawie alergii w Polsce: kontakt@hipoalergiczni.pl.

Redaktor Naczelna Żaneta Geltz

Magazyn Hipoalergiczni ul. Złota 59 Bud. Skylight, p.22 00-120 Warszawa www.hipoalergiczni.pl Wydawca GC Media&Marketing ul. Błażeja 14 K/7 61-608 Poznań

Redaktor naczelna Żaneta Geltz Redaktor prowadząca Anna Siódmak Reporter Krzysztof Paszkiewicz Grafika Agnieszka Kielak Fotograf Robby Cyron Eksperci: Mirosław Mastej, Krzysztof Buczyłko, Beata Ziółkowska, Joanna Mierkiewicz, Magdalena Oczachowska, Emilia Żurek Zdjęcia: Shutterstock

Magazyn jest bezpłatny, dostępny w wersji mobilnej na AppStore, Google Play, IssueStand

Na okładce: Beata Sadowska

spis treści

Nie rezygnuj z tłuszczu

Zobacz, które SPA warto odwiedzić

Lekarz o swoich doświadczeniach z alergią

51

114

47

Wywiad numeru

8 Prosty przepis na bycie eko

120 W gąszczu certyfikatów 144 Pieluszkowy zawrót głowy

Świat alergika

47 Alergia wziewna okiem lekarza 100 Wiosenne kichanie –

Skandynawskie inspiracje 14 „Jak to robimy w Danii?

ABC kataru alergicznego 124 Czy można żądać odszkodowania za niewykrycie alergii?

133 Jak żyjesz? Skóra prawdę ci powie 140 Ten zapach nie doda ci uroku

Uczymy o alergenach" Zostań rowerzystą w duńskim stylu Czy Duńczyk w Polsce to dalej zapalony rowerzysta?

31 Ciąża po duńsku

23 29

Sposoby na zdrowie

Styl życia

41 Emocje, które rządzą twoim zdrowiem 51 Po co jeść tłuszcze?

75 Wielkanoc bez jaja, czyli alergik bierze

105 Czy blogi zastąpią tradycyjne media?

110 Czy jesteśmy gotowi na ekologię?

114 Czy alergicy chodzą do SPA?

sprawy w swoje ręce

82 Depresja? A może to celiakia?

87 Długowieczność kawosza 98 Deser terapeutyczny

Rodzina w formie 60 Talerz przyszłej mamy 69 Emocje przy stole –

zaburzenia odżywiania u dzieci

Polecamy

4 Biblioteczka alergika 6 Daj się zmotywować! Książki, które inspirują

150 Z kosmetyczki alergika 151 Co nowego we wnętrzach, modzie i dizajnie?

153 Alergia na widelcu 154 Sklepy alergika www.hipoalergiczni.pl

POLECAMY

Biblioteczka

alergika

Prawidłowa i dobrze zbilansowana dieta ważna jest nie tylko dla alergików, dlatego warto wciąż poszerzać swoją wiedzę w tym zakresie. Przygotowaliśmy zestawienie 4 książek, które w rzetelny sposób omawiają problematykę różnego rodzaju diet i strategii żywieniowych. Wszystkie polecane przez nas publikacje zostały napisane przez zespół fachowców z zakresu żywienia i technologii żywności.

Nieprawidłowy sposób żywienia może powodować niedobory cennych dla organizmu pierwiastków, między innymi wapnia, który jest materiałem budulcowym kości i nie dopuszcza do rozwoju osteoporozy. Jakie więc wybierać produkty, by ustrzec się osteoporozy? Które produkty zawierają dużo wapnia? Tego dowiecie się z książki „Liczmy wapń w diecie”.

Liczmy wapń w diecie

Autorki: Hanna Kunachowicz, Irena Nadolna, Anna Wojtasik, Beata Przygoda, Krystyna Iwanow Wydawnictwo Lekarskie PZWL

Które produkty spożywcze nie zwierają glutenu? Jak komponować dietę bezglutenową, by nie zaszkodzić organizmowi? O tym przeczytacie w książce „Celiakia. Porady lekarzy i dietetyków”. Publikacja jest zalecania przez Instytut Żywności i Żywienia.

Celiakia.

Porady lekarzy i dietetyków Autorzy: Mirosław Jarosz, Jan Dzieniszewski Wydawnictwo Lekarskie PZWL

4

| Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Chcesz zdrowo i racjonalnie odżywiać swoje dziecko? W poradniku „Jak żywić niemowlęta?” znajdziesz odpowiedzi na nurtujące pytania dotyczące karmienia naturalnego i sztucznego. Autorzy przedstawiają także różne rodzaje diet, także dzieci alergicznych, np. bezglutenową i bezmleczną.

Jak żywić niemowlęta i małe dzieci Autorzy: Hanna Szajewska, Piotr Albrecht Wydawnictwo Lekarskie PZWL

www.hipoalergiczni.pl

biblioteczka alergika

POLECAMY

Chcesz się zdrowo odżywiać i poznać wartości spożywcze produktów? Które węglowodany warto spożywać w diecie? Jakie produkty mają niski indeks glikemiczny i co to oznacza? Tego dowiesz się z książki „Jem zdrowo”.

Jem zdrowo

Autorki: Hanna Kunachowicz, Irena Nadolna, Anna Wojtasik, Beata Przygoda, Krystyna Iwanow Wydawnictwo Lekarskie PZWL

OKIEM EKSPERTA Czy dieta oparta o indeks glikemiczny jest dietą odchudzającą?

Odpowiedź na to pytanie wymaga pewnego wstępu z dziedziny chemii. Węglowodany obejmują dużą grupę związków, które zawierają tylko 3 pierwiastki: węgiel, wodór i tlen, ale różnią się budową strukturalną, długością łańcuchów i co dla nas szczególnie ważne po spożyciu różne jest ich fizjologiczne oddziaływanie na organizm. Stąd powstały różne podziały węglowodanów na proste i złożone, czyli krótkołańcuchowe i długołańcuchowe; przyswajalne i nieprzyswajalne, czyli takie które są źródłem energii bądź nie. A ostatnio zaproponowany podział bierze pod uwagę ich działanie fizjologiczne, czyli jak zachowuje się poziom glukozy we krwi po spożyciu danego rodzaju węglowodanów. Ten podział opiera się o wartość indeksu glikemicznego. W książce wyróżniono 3 poziomy indeksu: niski, średni i wysoki.

W dietetyce zaleca się wykorzystywanie w diecie produktów o niskim indeksie glikemicznym, bo po spożyciu powodują one powolny wzrost poziomu glukozy w surowicy krwi, powolne jej wchłanianie w procesie trawienia i dłuższe odczuwanie sytości. Jak wykazano w badaniach ma to wpływ na spożywanie mniejszych porcji w następnym posiłku, a zatem sprzyja odchudzaniu.

Wybierając produkty o niskim indeksie glikemicznym musimy pamiętać, że gotowanie, stopień rozdrobnienia pokarmów, stopień dojrzałości owoców, a także obecność innych składników też wpływa na wartość indeksu glikemicznego.

Reasumując można powiedzieć, że dieta zawierająca produkty o niskim indeksie glikemicznym pomaga zapobiegać otyłości, redukować masę ciała i akceptować reżim dietetyczny. prof. dr hab. n. roln. Hanna Kunachowicz i mgr inż. Beata Przygoda

5

| Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

POLECAMY

Daj się zmotywować!

Książki, które inspirują Nic tak nie inspiruje do działania jak spotkania z ludźmi, którzy w pełni oddają się swojej pasji. To również spotkania książkowe, bo kto ma pasję, prędzej czy później zechce nią zarażać pisząc, śpiewając czy manifestując swoje poglądy. Pasja może być stylem życia – jak u Beaty Sadowskiej, może być misją wspierania ludzi, tak jak robi to Emilia Żurek, czy wreszcie może być historią ważnych przeżyć towarzyszących narodzinom dzieci.

Zebraliśmy 3 książki, które mogą dodać wam wiary we własne siły.

„Flirt z samym sobą” Emilia Żurek

„Wpływ stresu na skórę” Lidia Rajzer, Emilia Żurek

Umysł i ciało są nierozłączne. Emilia Żurek w swoich dwóch książkach przedstawia własne doświadczenia z psychosomatyką. Poza ciekawymi przykładami chorób ciała zależnych od naszego stanu emocjonalnego, znajdziemy tu prawdziwy dekalog szczęśliwego człowieka. Obie książki napisane są niezwykle ciepłym językiem, zyskując zaufanie czytelnika już od pierwszych stron. Zdecydowanie lektura obowiązkowa dla alergików! www.mentalcoach.pl 6

| Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Książki, które inspirują

POLECAMY

„Położna.

3550 cudów narodzin” Jeannette Kalyta Wydawnictwo Otwarte

Czy poród może spowszednieć po 25 latach pracy położnej? Nie, ponieważ każdy jest inny. Doskonale to widać w tej autobiograficznej książce, w której przyjście na świat dziecka jest radością, szokiem i przede wszystkim niepowtarzalnym przeżyciem dla każdej kobiety i jej partnera. Jeannette Kalyta opowiada o swoim doświadczeniu z porodami. Tymi trudnymi i tymi całkiem książkowymi. Warto sięgnąć po tę lekturę nie tylko, gdy akurat spodziewamy się dziecka. To doskonała pozycja dla każdego.

„I jak tu nie biegać!”

www.znak.com

Beata Sadowska Wydawnictwo Otwarte

Czy bieganie można pokochać w każdym wieku? Czy na pewno wszyscy się do tego nadajemy? Beata Sadowska, która sama przez wiele lat powtarzała, że nie lubi biegać, teraz wierzy, że kiedyś wszyscy spotkamy się na wspólnej ścieżce biegowej. Jej książka nie tylko zaraża energią i motywuje, ale jest też doskonałym źródłem wiedzy dla początkujących. Jej historie przeplatają się z wywiadami z trenerem Kubą Wiśniewskim, który dzieli się swoją fachową wiedzą na temat bezpiecznego i efektywnego treningu. Świetnie wydana, opatrzona zdjęciami z najróżniejszych biegów - musi znaleźć się w waszej biblioteczce. To kto idzie biegać? www.znak.com 7

| Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

wywiad numeru

Prosty przepis na

bycie eko Rozmawiała Anna Siódmak

Radość z życia w zgodzie z ekologią nie musi oznaczać nadludzkiego poświęcenia i nakładów finansowych. Proste, codzienne czynności, które w dodatku sprawiają mnóstwo radości, także zbliżają nas do życia z poszanowaniem środowiska oraz nas samych – odłączonych od telefonu, dających sobie czas na wytchnienie. Przekonuje nas o tym Beata Sadowska, która znalazła swój złoty środek w życiu eko.

8

| Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

wywiad numeru Beata Sadowska – jak sama mówi – nie ma dziadka Chińczyka, ale w przedszkolu nazywali ją Chinką. W podstawówce trenowała lekkoatletykę w Legii. Biega i pisze o bieganiu na swoim blogu beatasadowska.com i w książce „I jak tu nie biegać”. Dziennikarka Radia Zet Chilli i Polsat Cafe. Zwolenniczka ekologii, także w formie zdrowego odżywiania. Ambasadorka marki torebek ZOUZA. beatasadowska.com

Prosty przepis na bycie eko

Hipoalergiczni: Jak znaleźć granicę pomiędzy racjonalnym wprowadzaniem ekologii w życie swoje i bliskich a popadaniem w skrajność?

Beata Sadowska: Unikać radykalizmów – to jedno z przykazań profesora Kołakowskiego, które już dawno wzięłam sobie do serca. Wierzę w zasadę małych kroków i robienia porządków we własnym domu. Zamawiam ekologiczne warzywa i kasze, ale nie panikuję, jak nie mam jabłka z eko upraw. Mam na kranach perlatory, czyli urządzenia, które ograniczają zużycie wody. Zakręcam wodę, kiedy szczotkuję zęby. W czajniku gotuję tyle wody, ile zużyję do herbaty.

Segreguję śmieci. Piorę w eko-proszkach, które nie szkodzą środowisku. Raz-dwa razy do roku organizuję wyprzedaż szafy, czyli swapping – wymieniamy się z koleżankami ubraniami, których już nie nosimy. Coś można kupić, coś dostać w barterze :) H: Ekologia to też biznes, ale czy trzeba być bogatym, aby być eko?

BS: Bieganie jest eko, a nie potrzeba na nie pieniędzy. Oczywiście, ekologiczne warzywa są droższe od tych zwykłych, ale to długofalowa inwestycja w zdrowie, więc i tak oszczędzam. Eko proszek kosztuje więcej, ale wsypuje się go mniej na jedno pranie. Eko żarówki są energooszczędne, a swapping to czysta frajda, często bez pieniędzy.

H: Żyjąc w biegu chyba trudno zapanować nad swoim talerzem? Co Pani przygotowuje dla dziecka, dla siebie czy partnera do jedzenia w stylu eko?

BS: Wystarczy się zorganizować, a zdrowa kuchnia nie pochłonie nam całego

9

| Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

wywiad numeru

Prosty przepis na bycie eko

wolnego czasu. Ugotowanie eko-kaszki dla dziecka to 10 minut – płatki gryczane, jabłko, siemię lniane. Ugotować i zmiksować. Nie, to nawet nie 10, a 5 minut. Dla mnie i dla Pawła? Kasza jaglana z warzywami i domowym pesto. Mniam, od razu zrobiłam się głodna!

H: Praca, dziecko, bieganie, podróże – tak świetnie sobie Pani radzi, jaka jest w tym wszystkim rola Pani partnera?

BS: Ogromna. Kiedy ja wychodzę rano na nagranie do Radia ZET Chilli, Paweł zajmuje się Tysiem do czasu, kiedy zmieni go moja mama, czyli ukochana babcia Helenka albo mój tata, czyli dziadek Waldek. Nikt nie potrafi tak rozśmieszyć wnuka jak on! Wieczorami, kiedy mam program dla Polsat Cafe, znowu Paweł przejmuje stery i organizuje synkowi świat. Biegamy razem – Tysiek w specjalnym biegowym wózku. No i jeszcze nasz pies MOMO – z napędem na cztery łapy. Podróżujemy różnie – czasem ja tylko z synem, czasem z moją mamą, czasem cała ferajna. Ale te wyjazdy kochamy wszyscy!

H: Wiele kobiet nie decyduje się na dzieci mówiąc – nie mam czasu. Na ile jest możliwe pogodzenie pracy, kariery z ciążą i wychowywaniem dziecka?

BS: Jest, ale to zawsze kwestia wyboru. Coś za coś. Asertywność wzrasta. Ograniczyłam życie towarzyskie, ale mi z tym dobrze. Poza pracą nie chodzę na imprezy i mam najlepszą wymówkę świata – Tyśka. Mam to szczęście, że trafiłam na genialnych pracodawców, dla których mama z małym dzieckiem to nie kula u nogi i zagrożenie, że nagle zniknę, ale normalny stan, kiedy muszę się dobrze zorganizować, żeby wszystko pogodzić.

H: A może na brak czasu najlepszym rozwiązaniem będzie niania? Pani synek ma nianię?

BS: Nie ma. Ma wspaniałą babcię i dziadka, któ10 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

wywiad numeru

Prosty przepis na bycie eko

rzy poświęcają mu mnóstwo czasu. No i ma nas. Ktoś zawsze jest na posterunku. Kto się nim lepiej zajmie niż rodzina?

H: Czego dowiedziała się Pani o sobie, gdy została Pani mamą?

BS: Tego, że jestem bardzo cierpliwa. Bardziej niż myślałam.

H: Joga czy basen w ciąży – ok. Ale bieganie? Czy z powodu biegania w ciąży „nasłuchała się” Pani przestróg?

BS: Dla mnie bardziej bieganie niż basen, ale to pewnie dlatego, że nie lubię basenów, kojarzą mi się z zarazkami i nic na to nie poradzę. Bieganie tak, pod warunkiem, że lekarz nie będzie miał zastrzeżeń. Mój nie miał. Za to różne panie w parkach – całe mnóstwo. No, ale ja bardziej słuchałam mojej pani ginekolog. Powiedziała «TAK», pod warunkiem, że będę to robić mądrze i spokojnie. I robiłam. Do końca ósmego miesiąca ciąży.

H: Bieganie przelała Pani na papier. Pani debiutancka książka „I jak tu nie biegać” szybko wzbudziła duże zainteresowanie. Co się za tym kryje?

BS: Trudno mi to oceniać, ale mam nadzieję, że autentyczność. W tej książce nie ma ściemy, kreowania się na kogoś innego. Zero udawania. Jest za to czysta radocha i endorfiny. Wierzę, że prawda sama się broni.

H: W pracy – na antenie radia – rozmawia Pani z niezwykłymi ludźmi. Czy stosuje Pani jakiś szczególny klucz w doborze gości? Na ile zaproszone osoby maja związek z tym, co Panią interesuje i kto ma jeszcze szansę być zaproszony? Bo politycy to chyba nie?

BS: Jeśli znajdę pasję u jakiegoś polityka i on mnie tą pasją zarazi na tyle, że będę chciała o tym porozmawiać przez pół godziny – proszę bardzo.

Ale na razie się taki nie trafił. «W biegu i na wybiegu» to audycja o tym, co jest mi bliskie – o modzie, ekologii, sporcie, pasjach i ludziach, którzy mają odwagę za tymi pasjami podążać. Była więc u mnie 11 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

wywiad numeru

Prosty przepis na bycie eko

specjalistka od sitodruku i kierowcy Rajdu Dakar, był Łukasz Jemioł i był chłopak, który chce przepłynąć Bałtyk. Byli producenci eko mebli i sprzedawcy toreb z worków po rybach. Takie rozmowy to czysta frajda!

H: Zaczynam wyobrażać sobie Pani terminarz – na pewno pęka w szwach. A to przecież nie wszystko co Pani robi, prawda?

BS: Notes rzeczywiście mam zapisany od góry do dołu, ale ja chyba inaczej nie potrafię. Jest jeszcze ZOUZA, czyli torby, które robię z moją przyjaciółką (www.zouzabags. com), jest Fundacja Przyjaciel, którą wspieram całym sercem, bo to psiaki pomagające chorym dzieciom. Jest Interwencyjny Ośrodek Preadopcyjny w Otwocku, na którego zawołanie zawsze się stawię. Trafiają tam dzieci porzucone w szpitalach, oknach życia albo odebrane dysfunkcyjnym rodzicom. Trafiają tam też wspaniali wolontariusze z wielkim sercem. Naprawdę ich podziwiam. I wspieram!

H: Żyje Pani w biegu dosłownie i w przenośni. A co z lenistwem, odpoczynkiem?

Czy odpuszczania sobie też trzeba się nauczyć?

BS: Zatrzymanie w tym biegu jest bezcenne i muszę sobie o tym przypominać, bo tak lubię to, co robię, że łatwo zagonić się w kozi róg. Regularnie gdzieś znikam. Porywam Tysia i moją mamę i zaszywamy się gdzieś w pięknej naturze. Coraz częściej wyłączam telefon, ostatnio porzuciłam komputer w domu. Oddech!

H: Ostatnio zapanowała moda na Skandynawię, stawia się nam ją za wzór w kwestii zdrowia, ekologii, edukacji…Czy w Pani życiu też jest obecna?

BS: Skandynawia to moja miłość. Słowo! Uwielbiam organiczną markę DERMA z trzema eko certyfikatami. Stosujemy ją wszyscy: Tysiek, Paweł i ja. Mamy skandynawski wózek biegowy THULE i skandynawski leżaczek dla Tyśka.

Do tego duńskie proszki do prania JELP, no i mój ulubiony skandynawski design w myśl zasady, że mniej znaczy więcej.

12 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

wywiad numeru

Prosty przepis na bycie eko

H: Towarzyszą Pani podróże. Czy spędzając dużo czasu z dala od domu, można zdrowo żyć? Nie zasiedzieć się w hotelowym pokoju?

BS: W hotelowych pokojach śpię. Szkoda mi czasu na siedzenie w nich przed telewizorem. Trzeba przecież pogapić się na świat, powłóczyć po zakątkach, spróbować lokalnych frykasów i pouśmiechać do ludzi. Wszędzie zabieram buty do biegania i biegając, zwiedzam nowe miejsca. Jem też zdrowo, bo zawsze można wybrać coś, co nie ocieka tłuszczem i nie jest hamburgerem.

H: Na koniec proszę powiedzieć, jakie złote rady dałaby Pani wszystkim mamom, które chcą zacząć zdrowo żyć, a boją się, że zdrowo znaczy drogo?

BS: Wystarczy spróbować, żeby się przekonać. Wielorazowe pieluchy Milovia zamiast drogich jednorazówek? Jeśli policzymy, okaże się, że warto w nie zainwestować. Ekologiczna kasza jaglana zamiast słoiczków – czysty zysk. Jedna edukacyjna zabawka zamiast pięciu maskotek – polecam! Ekologia nie jest tylko dla bogaczy! n

13 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w Danii?

Uczymy o alergenach Autor: Żaneta Geltz

Warsztaty dla rodziców, zabawy edukacyjne z dziećmi i ostrzeganie przed alergenami – oto duński sposób na wspieranie alergików i astmatyków promowany przez stowarzyszenie Astma-Allergi Danmark. Jak to działa i jakie przynosi efekty, w rozmowie z nami opowiada toksykolog Ewa Daniél.

14 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w danii? uczymy o alergenach

H: Dania znana jest w Polsce z minimalizmu i zrównoważenia. Jaka jest duńska recepta na praktyczne radzenie sobie z alergią?

Ewa Daniél – toksykolog w duńskim Towarzystwie Astma-Allergi Danmark, od lat prowadzi badania nad składem produktów. Odpowiedzialna za system etykietowania i deklarowania produktów bezpiecznych dla alergików.

15 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Ewa Daniel: Wiele osób cierpiących z powodu reakcji alergicznych dzwoni na naszą infolinię i mówi: „Jestem uczulony na to lub tamto, co mam teraz robić?”. Naszą rolą jest naprowadzenie takiej osoby na ewentualne źródło alergii, a następnie doradzenie, co można zrobić we własnym zakresie. Zawsze jednak podkreślamy konieczność wizyty u lekarza, ponieważ my go nie zastąpimy, a tylko on może postawić skuteczną diagnozę. Do tego czasu zwykle polecamy unikania alergenów. Osoba uczulona na zapachy powinna unikać produktów z substancjami perfumującymi, sprawdzając przed użyciem skład podany na etykiecie. Miłośnikom perfum, którzy nie potrafią się bez nich obejść, podpowiadamy, aby zamiast na skórę, nanosić perfumy na ubrania lub końcówki włosów. Wiemy, jak ważne dla kobiet są perfumy, dlatego podsuwamy im takie rozwiązanie.

Dużo istotniejsze jest unikanie bezpośredniego kontaktu substancji ze skórą, stąd lepiej zrezygnować z perfumowanych kremów i balsamów do ciała. Innym produktem, który powinien wzbudzić w nas czujność są dezodoranty, ponieważ używamy ich codziennie i to akurat na te najwrażliwsze miejsca na ciele. Kosmetyki perfumowane mogą wywołać kontaktową alergię skórną, która grozi każdemu z nas. Na szczęście można jej uniknąć stosując się do powyższych zasad. Nie jest to alergia dziedziczna tak, jak na przykład alergia pokarmowa, dlatego łatwiej się przed nią ochronić. www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w danii? uczymy o alergenach

H: Czym jest Astma-Allergi Danmark i jakie są wasze zadania?

ED: Nasza strona internetowa stanowi źródło informacji dla konsumentów, lekarzy, a nawet dla rządu od ponad 25 lat. Dawniej, w latach 70-tych, najczęściej na alergie zapadały kobiety, a spowodowane było to używaniem perfum i kosmetyków. Obecnie, odnotowujemy przypadki nawet 4-letnich dzieci uczulonych na substancje zapachowe. Dzieje się tak, ponieważ niczego nieświadomi rodzice narażają dzieci na kontakt z alergenami w postaci pachnących kremów czy mydeł. W przypadku alergii kontaktowej wiele zależy od nas. Pachnący kosmetyk wydaje się atrakcyjny, ale w rzeczywistości zapach nie pełni żadnej pożytecznej funkcji w produkcie i jest zupełnie zbędny.

Staramy się przekonywać rodziców, żeby wybierali kosmetyki bezzapachowe, bo przecież ich małe dzieci już pachną ładnie dzięki naturalnej woni skóry. Profilaktyka jest niezwykle ważna. Nie narażajmy własnych dzieci na alergię kontaktową, którą będą miały już do końca życia.

16 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w danii? uczymy o alergenach

H: Jakie inne alergeny poza perfumami są źródłami ryzyka alergicznego?

ED: Konserwanty, które obecne są w kosmetykach nakładanych na ciało takich, jak balsamy, szampony czy mydła. Także barwniki są bardzo uczulające, rozjaśniacze w chemii gospodarstwa domowego czy filtry UV w kosmetykach.

H: Na co każdy alergik powinien zwracać szczególną uwagę?

ED: Zależy to od rodzaju alergii, na jaką się cierpi. Jeżeli jest to alergia pokarmowa, to bardzo ważne jest, aby nie przechodzić na dietę samodzielnie. Lepiej udać się po poradę specjalisty dietetyka.

W przypadku alergii kontaktowej wywołanej środkami chemicznymi, używanymi na co dzień, warto zwrócić się po pomoc do lekarza. Zleci on wykonanie testu płatkowego, aby upewnić się, czy podejrzewana przez nas substancja jest faktycznie winna uczulenia. Jeżeli po 48h test ujawni reakcję, zalecamy przeprowadzenie kolejnego badania.

Tym razem jest to test w kierunku wykrycia konkretnego alergenu zawartego w uczulającej substancji. Dzięki takim badaniom można unikać kontaktu z niebezpiecznymi dla nas produktami. To ważne, ponieważ każdy kontakt z alergenem pogłębia alergię.

Gdy zdarza Ci się kichać pod niektórymi drzewami, informujemy, że jest to najprawdopodobniej alergia na pyłki. W tej sytuacji w okresie wzmożonego pylenia lepiej zostać w domu i śledzić na bieżąco prognozy dla alergików, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się objawów. My również przygotowujemy prognozy stężenia pyłków we współpracy z biologiem. Dysponuje on specjalnym urządzeniem, które określa spodziewane zapylenie powietrza.

Innym poważnym rodzajem alergii jest dziecięce atopowe zapalenie skóry, którego występowanie znacząco wzrasta. Tutaj ważna jest edukacja, dlatego działamy razem z przeszkoloną i doświadczoną pielęgniarką, która udziela rodzicom porad w kwestii odpowied-

17 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w danii? uczymy o alergenach

niej pielęgnacji skóry i unikania alergenów. Wszystkim opiekunom dzieci polecamy także bezpieczne produkty, które delikatnie pielęgnują skórę i pomagają łagodzić objawy alergii. Bardzo dobrą substancją dla atopowej skóry jest wazelina, która doskonale nawilża i natłuszcza podrażnione miejsca na ciele dziecka.

Nie istnieją regulacje dotyczące kwestii tatuaży, a mamy coraz więcej przypadków alergii na barwniki stosowane przez studia tatuażu. W Europie, jak i Skandynawii tatuaże robią zawrotną karierę i są wciąż na topie. Coraz więcej osób może sobie na nie pozwolić.

Warto przy tym mieć świadomość, że nikt nie sprawdza, jaki rodzaj barwnika jest stosowany. Wybieramy najtańsze salony ryzykując nie tylko alergię i zdrowie, ale także swoje życie. Znane są przypadki salonów tatuażu, w których używa się tuszu z drukarek, lakierów samochodowych lub czarnego oleju. Nikt tego nie kontroluje, a konsument ma do wyboru jedynie kolor! Skutki mogą być bardzo poważne z utratą kończyny włącznie. Nasze stowarzyszenie już podejmuje działania informujące o zagrożeniu. Piszemy do mediów i staramy się przekonywać zwolenników tatuaży, aby zachowali ostrożność. Chcemy, aby uregulowano przepisy prawne dotyczące barwników oraz podniesiono wymogi wobec osób wykonujących tatuaże.

18 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w danii? uczymy o alergenach

Alergia na jad pszczół jest bardzo rzadka w Danii. W przypadku ukąszenia przez pszczołę należy udać się do lekarza, który poda nam specjalny zastrzyk. W ten sposób unikniemy niebezpieczeństwa związanego z uczuleniem.

H: Jakiej rady mogłabyś udzielić matkom dzieci cierpiących na alergie?

ED: Staramy się uczyć matki, aby nie stosowały produktów dla dzieci zawierających substancje zapachowe, barwniki czy niektóre konserwanty. To najprostszy sposób na ochronę dzieci przed alergiami. Udostępniamy nawet wygodny słowniczek substancji, które mogą stwarzać zagrożenie i których powinniśmy szukać w składzie kosmetyków. Z jego pomocą każdy będzie mógł w łatwy sposób dobierać bezpieczne produkty.

Czasami alergia pojawia się niespodziewanie, na przykład po odmalowaniu mieszkania. Gdy mamy do dyspozycji słowniczek, bez trudu sprawdzimy skład farby w poszukiwaniu potencjalnych alergenów.

H: Czy zaobserwowaliście jakieś zmiany w duńskim społeczeństwie pod wpływem Waszych kampanii edukacyjnych na temat alergii?

ED: Tak, zauważamy pozytywną zmianę nastawienia do alergii. Ludzie zaczynają rozumieć, że alergia to nie tylko utrata komfortu, ale przede wszystkim zdrowia.

Z naszej ankiety wynika, że już teraz kobiety przy doborze produktów zaczynają wykazywać większą rozwagę, jeśli chodzi o dzieci. Szukają bezzapachowych kosmetyków i zwracają uwagę, czy producent umieścił nasze logo na opakowaniu, bo to przekonuje je o bezpieczeństwie. Firmy nadużywają określenia „hipoalergiczny” w stosunku do produktów, w których składzie wciąż są substancje zapachowe, czyli mogące powodować alergie. W Europie nie ma przepisów regulujących użycie słowa „hipoalergiczny”, dlatego niektórzy producenci z powodzeniem wykorzystują składniki z listy 26 bardzo uczulających rodzajów substancji zapachowych i wciąż promują swój produkt jako bezpieczny. To niestety mija się z prawdą. Stowarzyszenie Astma-Allergi uważa, że substancja zapachowa nie jest zalecanym składnikiem dla osób uczulonych, dlatego produkty z takim składem nie mają szans na nasz certyfikat.

19 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w danii? uczymy o alergenach

H: Ludzie w Skandynawii mają duże zaufanie do Waszej pracy i certyfikacji.

W jaki sposób zbudowaliście taką wiarygodność wśród konsumentów?

ED: Nasze stowarzyszenie posiada bogate doświadczenie, które buduje od przeszło 25 lat. Nasz ogromny potencjał wywodzi się ze zgromadzonej wiedzy o wszelkich alergenach – od środków chemicznych po produkty spożywcze. Pomagamy szpitalom, współpracujemy z ministerstwem zdrowia oraz organizujemy szkoły alergii i astmy, gdzie można dowiedzieć się więcej o swojej chorobie i o tym, jak się chronić. Dzięki funduszom zainteresowanych przedsiębiorców, mamy możliwość przeprowadzania warsztatów z lekarzami i pielęgniarkami. Cieszą się niezwykłą popularnością, ale liczba miejsc jest ograniczona i na każde warsztaty jesteśmy w stanie przyjąć 40-50 osób. Warsztaty obejmują tematykę alergii, astmy i profilaktyki, a dzięki sponsorom są całkowicie bezpłatne. Powinniście również tworzyć takie szkoły Polsce.

H: Jaka jest ogólna lekcja dla współczesnego społeczeństwa dotycząca alergii?

ED: Ludzie wchodzą do domu i oczekują, że będzie ładnie pachnieć. Jednak czystość nie ma nic wspólnego z substancjami zapachowymi, wbrew temu, co pokazuje się w reklamach. Powinniśmy podejść do produktów, które stosujemy, w sposób racjonalny. Każdy składnik produktu pełni jakąś funkcję, jeśli nie jest nam niezbędny i nie służy naszemu zdrowiu – unikajmy go.

20 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w danii? uczymy o alergenach

Nie warto traktować swojego ciała konserwantami i substancjami zapachowymi. Nie wszystko musi pachnieć! Sześć lat temu, kiedy firmy zgłaszały się do mnie po certyfikat umożliwiający umieszczenie naszego logo na etykiecie produktu, zdarzało się, że rezygnowały już na starcie. Nie mogli sobie wyobrazić, że ich produkt miałby nie pachnieć! Teraz jednak, kiedy firmy przysyłają nam produkty lub receptury w celu poddania ocenie, a my mówimy im, że z niektórych składników muszą zrezygnować, zgadzają się. Wiedzą już, że konsumenci oczekują od nich przede wszystkim bezpiecznych i zdrowych kosmetyków, a nasz certyfikat jest tego gwarancją.

Nastolatki są obecnie edukowane na temat wpływu kosmetyków na zdrowie. Uczy się je, że sprawdzanie składu podanego na etykiecie może pomóc im uniknąć alergii i przykrych niespodzianek. Kampania ma dosyć zabawny efekt, bo pod jej wpływem nastolatki chętnie opowiadają o swoich wpadkach z kosmetykami – ktoś sobie zafarbował włosy i wyszedł nie ten kolor, komuś wyskoczyło coś na twarzy itp. O to nam chodzi, aby zdali sobie sprawę, że nie warto eksperymentować nawet w takiej na pozór błahej sferze jak kosmetyki. Promujemy przy tym naturalny wygląd i troskę o swoje zdrowie.

W ramach edukacji młodzieży wydaliśmy także magazyn szkolny i odwiedziliśmy szkoły, aby móc spotkać się z uczniami i porozmawiać o alergii i kosmetykach. Zaproponowaliśmy im prostą zabawę, która miała na celu naukę rozpoznawania kosmetyków przyjaznych skórze i tych, których lepiej w ogóle nie kupować. Każdy uczeń mógł przynieść 5 swoich ulubionych produktów i poddać je naszej ocenie. Wydzieliliśmy 3 grupy: dobre kosmetyki, złe i neutralne. Bardzo szybko sami nauczyli się odpowiednio klasyfikować produkty, pokazując nam, że już wiedzą jak unikać alergii skórnych.

Dzieci świetnie się bawiły, a dodatkowym pozytywnym aspektem tego spotkania było to, że po powrocie do domu dzieliły się zdobytą wiedzą z rodzicami. Można powiedzieć, że przy okazji nauczyliśmy czegoś całe rodziny, które pewnie już nie kupią kosmetyków z barwnikami i substancjami zapachowymi i unikną alergii, a to jest dla nas najważniejsze.

21 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jak to robimy w danii? uczymy o alergenach

Celem działania Astma-Allergi Danmark jest poprawa samopoczucia i jakości życia osób obarczonych astmą, alergią oraz egzemą. Z pomocą takich organizacji jak duńskie stowarzyszenie AAD, każdy alergik może z łatwością unikać szkodliwych substancji i tym samym prowadzić normalny tryb życia bez zagrożenia zdrowia. Astma-Allergi Danmark zajmuje się kontrolą składników produktów, które następnie klasyfikuje jako bezpieczne dla osób z alergiami. Oznacza to, że dzięki sporządzonej liście każdy z nas może w pełni świadomie unikać alergenów, wybierając tylko polecane produkty.

Czym zajmuje się Astma-Allergi Danmark?

• Dostarczaniem porad i wskazówek dla osób obarczonych astmą, alergią oraz egzemą • Gromadzeniem wiedzy na temat codziennego życia alergików i ich bliskich oraz opracowywaniem nowych rozwiązań i porad • Śledzeniem najnowszych doniesień naukowych dotyczących alergii • Aktywnym udziałem w debacie publicznej oraz stanowieniu prawa w obszarze ochrony zdrowia w dziedzinie alergii • Edukacją dorastającego pokolenia w obszarze szkodliwości wybranych składników kosmetycznych • Badaniami nad stężeniami pyłków • Certyfikowaniem produktów niezawierających 26 groźnych składników z listy UE • Indywidualnymi konsultacjami poprzez infolinię telefoniczną.

Jeśli chcesz zdobyć certyfikat duńskiego towarzystwa Astma-Allergi Danmark i potrzebujesz wsparcia, napisz do nas na adres kontakt@hipoalergiczni.pl. n

22 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Zostań rowerzystą

w duńskim stylu Autor: Anna Siódmak Już nie tylko w Danii i Holandii ulice zapełniają się rowerzystami. Coraz więcej europejskich miast wprowadza udogodnienia dla rowerzystów, a mieszkańcy chętnie przesiadają się na rower. Polska także włącza się w promocję jazdy na rowerze. Dlaczego warto polubić dwa kółka?

23 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

zostań rowerzystą w duńskim stylu

Jak to było w Kopenhadze?

Jeśli komuś się wydaje, że w duńskiej stolicy rowery królowały od zawsze, to bardzo się myli. Dokładnie tak jak w Polsce, ulice Kopenhagi zatłoczone były z powodu intensywnego ruchu samochodowego. Kiedy powstał pomysł wprowadzenia ograniczeń dla samochodów, mieszkańcy i przedsiębiorcy zamartwiali się, że uśpi to miasto, że handel ucierpi i że na pewno się nie uda, bo przecież klimat nie jest sprzyjający. Jednak udało się. Każdy, kto ma okazję wyjechać do Danii, może przekonać się, że na rowerach jeżdżą tam wszyscy – dzieci, młodzież, elegancko ubrani pracownicy biur, seniorzy, studenci.

Ruch rowerowy aż tętni na ulicach o każdej porze dnia i roku.

Dania może poszczycić się wprowadzeniem w życie zasady zrównoważonego transportu – tu nie myśli się tylko o wygodzie kierowców samochodów, ale także o rowerzystach, pieszych i o komuni-

24 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

zostań rowerzystą w duńskim stylu

kacji miejskiej. Budując oddzielone często wysokim krawężnikiem drogi rowerowe, nawet 3-pasmowe, władze Kopenhagi przyczyniły się do skutecznej popularyzacji ruchu rowerowego. Szacuje się, że do 2015 roku dzięki ograniczeniom emisji spalin z samochodów, Kopenhaga będzie miała czyste powietrze. Rower w Danii oceniany jest także jako świetny sposób na integrację mieszkańców. Stojąc przed światłami z innymi rowerzystami, można przecież zamienić z nimi kilka słów. Rower to doskonały sposób na randkę lub przejażdżkę z dziećmi. W Danii niezwykle popularne jest jeżdżenie tzw. rowerem cargo, który składa się z ogromnego kosza na przednim kole i dwóch tylnych kół. A w koszu wozi się: małe dzieci, psy, zakupy, a nawet duże instrumenty muzyczne.

Jeśli nie eko to…

Jeśli aspekty ekologiczne nie są wystarczającą motywacją do skorzystania z roweru, może czas pomyśleć o swoim zdrowiu. Jak mówi trener osobisty z klubu Red Fitness, Robert Machura: „Rekreacyjna jazda na rowerze w terenie nie wymaga wielkich przygotowań, poza sprzętem i umiejętnością poruszania się na rowerze.

fot. Robert Machura, Red Fitness, trener

25 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Jazda na rowerze wydaje się być równie prostą czynnością jak chodzenie czy bieganie.

Gdy brakuje nam kondycji, wówczas rekreacyjna jazda będzie dla nas bardziej przyjemna od biegania i łatwiej będzie nam przejechać 10 km rowerem niż 10km idąc pieszo czy biegnąc.

Rower jest używany zazwyczaj jako środek do przemieszczania się, ale może być również narzędziem treningowym. Zarówno jazda na zewnątrz (na rowerze górskim lub MTB) i wewnątrz (na rowerze stacjonarnym) daje korzyści w postaci poprawy kondycji i spalonych kalorii, co w przypadku efektu treningu www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

zostań rowerzystą w duńskim stylu

rekreacyjnego jest zazwyczaj bardzo ważne. Rower i bieganie podbija ostatnio serca społeczeństwa, co przekłada się na bardziej efektywne spędzanie czasu wolnego, lecz niestety często brakuje nam ścieżek rowerowych i infrastruktury sportowej, która jest równie ważna jak dobre chęci.”

Zdaniem trenera jazda na rowerze wystarczy, aby poprawić wydolność tlenową, siłę i wytrzymałość, ale musi być to intensywny trening, na miarę rowerzysty zawodowego. Jeśli pogoda lub zwyczajnie brak roweru uniemożliwiają jazdę, pozostaje wizyta w fitness klubie i skorzystanie z rowerka stacjonarnego. Jak podkreśla Rober Machura: “W klubach fitness większość trenujących na zajęciach rowerowych, to osoby początkujące i średnio-zaawansowane, które trenują dla sylwetki i samopoczucia. Nie myślą o starcie w zawodach, lecz o tym, żeby być zdrowszym i bardziej wysportowanym, by lepiej funkcjonować w codziennym życiu. Dla takich osób idealną formą na efektywne spędzenie czasu jest pójście do jakiegoś klubu fitness, który będzie miał różne stopnie zaawansowania zajęć. W naszych klubach zajęcia Indoor Cycling, to bardzo popularna forma ruchu i polecam ją jako jeden z łatwiejszych treningów.”

Rower jest więc idealny dla wszystkich, niezależnie od wieku, kondycji i budowy ciała. Co więcej, polecany jest osobom z dużą nadwagą i otyłością, ponieważ pozycja siedząca na rowerze pozwala odciążyć nogi i chronić ścięgna.

Kopenhaga, Amsterdam, Poznań, a nawet cała Polska?

Rowerzyści na poznańskich ulicach to nie nowość. Fundacja Allegro All for Planet propaguje zdrowy styl życia i w ramach swoich działań statutowych wspiera zrównoważony transport rowerowy nie tylko w Poznaniu, ale w całej Polsce. W tym roku pamiątką po jednej z akcji są funkcjonalne i dizajnerskie stojaki na rowery.

26 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

fot. Allegro All For Planet - Katarzyna Mikielewicz

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

zostań rowerzystą w duńskim stylu

Kasia z Fundacji Allegro All for Planet przyznaje: „Zdając sobie sprawę, iż rowerzyści potrzebują parkingów rowerowych, aby bezpiecznie i klimatycznie zaparkować swoje jednoślady, w całej Polsce stworzyliśmy ponad 1600 unikatowych miejsc parkingowych. Od trzech lat prowadzimy Projekt skierowany do rowerzystów pod nazwą „Kręć kilometry, zaparkuj klimatycznie”. W zeszłorocznej edycji, która trwała przez 10 tygodni pojawiały się kolejne, nowe zadania dla rowerzystów. Za ukończenie każdego z nich, uczestnik otrzymywał wirtualne trofeum i szansę na całkiem realne nagrody, w tym markowe rowery TREK czy wycieczkę do Hiszpanii. A przejechane kilometry trafiały na konto wybranego województwa. Te regiony, których mieszkańcy byli najaktywniejsi, wygrały w sumie 100 nowych stojaków od Fundacji Allegro All For Planet. „Sama jeżdżę na rowerze i szczerze już nie mogę się doczekać wiosny, a z nią rozlicznych wycieczek w plener.” W zbliżających się miesiącach wakacyjnych uruchomiona zostanie 3. edycja Projektu, więc serdecznie zapraszam do wspólnego „kręcenia” cennych kilometrów.

Wszelkie szczegóły do znalezienia na stronie internetowej: www.zaparkujklimatycznie.pl

27 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

zostań rowerzystą w duńskim stylu

Polscy rowerzyści wciąż jeszcze narzekają na brak dróg rowerowych i nieprzyjazną organizację ruchu drogowego faworyzującą samochody. Aby oswoić ulice polskich i światowych miast, a także zwrócić uwagę na prawa rowerzystów, powstało Stowarzyszenie Masa Krytyczna. W Poznaniu przejazdy Masy Krytycznej odbywają się w każdy ostatni piątek miesiąca. Czy to coś zmienia? Kamila Sapikowska z Poznańskiej Masy Krytycznej zapewnia, że jest coraz lepiej: „W tym roku zima jest dosyć łagodna, wciąż więc widać wielu rowerzystów na poznańskich ulicach. Władze miasta zaczynają dostrzegać sens poprawy komfortu rowerzystów. Już za nami tegoroczne głosowanie w sprawie utworzenia nowych stacji Roweru Miejskiego, powstają nowe drogi rowerowe, a w opracowaniu jest projekt kolejnych obszarów strefy 30 dla śródmieścia. Potencjał na pewno jest i to, co do tej pory było zrobione to na pewno jeszcze nie koniec.”

Mimo wciąż niedoskonałej infrastruktury, rowerów w mieście jest coraz więcej, co na pewno rozbudzi jeszcze większe zainteresowanie ruchem rowerowym. Masa Krytyczna dzięki organizowanym przejazdom przez miasto, stara się więc integrować świat rowerowy i podkreślić, że rowerzyści są częścią miasta i o nich także trzeba dbać w kontekście rozwoju miasta, budowy dróg czy planowania ruchu miejskiego. A sami rowerzyści wytrwale poruszają się na dwóch kółkach, dając przykład ekologicznej, wygodnej i niezawodnej formy komunikacji, która przecież jest w zasięgu każdego niezależnie od wieku czy zamożności. n 28 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Zdjęcie: Warszawa, Święto Rowerowe, 9.06.2013 (źródło: Ambasada Danii)

SkandYnawskie inspiracje

O kulturę rowerową Danii i Polski oczami Duńczyka spytaliśmy Ambasadora

Steena Hommela Autor: Anna Siódmak

Czy Duńczyk w Polsce to dalej zapalony rowerzysta?

29 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Czy Duńczyk w Polsce to dalej zapalony rowerzysta?

Hipoalergiczni: Czy da się jeździć na rowerze po polskich miastach?

Steen Hommel, Ambasador Danii: Oczywiście! Nie mam wątpliwości, że jest nam jeszcze potrzebna lepsza infrastruktura rowerowa, ale być może większą barierą są nasze przekonania wewnętrze, które powinniśmy zmienić. Bycie rowerzystą w Warszawie jest z pewnością możliwe, wygodne i efektywne. Powrót z pracy w piątkowe popołudnie, czyli w godzinach szczytu, zajmuje mi nawet 30 minut samochodem, a to tylko 2 km. Na rowerze, niezależnie od pory dnia, pokonam ten dystans w 10 minut.

W dodatku nie muszę szukać miejsca parkingowego…

Istotną kwestią przy promowaniu ruchu rowerowego jest oczywiście poczucie bezpieczeństwa. Powinno się dążyć do stworzenia takiej infrastruktury dla rowerzystów, aby rodzice bez obaw mogli puścić dziecko samo na rowerze do centrum miasta. Jestem przekonany, że to bardzo zwiększyłoby zainteresowanie jazdą na rowerze.

H: Czy pogoda ma w ogóle znaczenie dla duńskich rowerzystów? Czy rower jest sezonowym środkiem transportu?

SH: Duńczycy jeżdżą na rowerze niemal w każdych warunkach pogodowych. Mieszkając w Kopenhadze przez ostatnie 6 lat, jeździłem na rowerze przez cały rok. Przyznaję, jest o wiele przyjemniej w słoneczny dzień niż gdy wieje i pada, ale wystarczy odpowiednio się przygotować i można znieść każde warunki.

Władze Kopenhagi traktują rowerzystów priorytetowo, co oznacza, że w pierwszej kolejności odśnieża się i soli ścieżki rowerowe, a nie jezdnie. Innymi słowy infrastruktura jest dla mieszkańców dostępna przez cały rok. Podejrzewam, że część osób rezygnuje z roweru na czas zimy, ale około 75% rowerzystów pozostaje przy swoim środku lokomocji także w zimowe miesiące.

H: Co możemy jeszcze zmienić w Polsce, żeby rower stał się tym ulubionym środkiem komunikacji?

SH: Duńska kultura rowerowa ewoluowała przez długi czas. Nie wyobrażam sobie, żeby takie zmiany można było wprowadzić z dnia na dzień i nie mam na to żadnego sposobu. W przypadku Warszawy, mogę jedynie powiedzieć, że mimo wszystko spotykam coraz więcej osób poruszających się na rowerach, więc można uznać, że ten proces zmian w stylu poruszania się po mieście już się rozpoczął.

Wprowadzenie rowerów miejskich jest na pewno inicjatywą, która w widoczny sposób przyczynia się do zmian w tej kwestii. Mnożą się też ścieżki rowerowe. Sądzę więc, że teraz powinniśmy się skupić na poprawie bezpieczeństwa rowerzystów, a wszystko pójdzie w dobrym kierunku. n 30 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Ciąża

po duńsku Autor: Anna Siódmak

Nie we wszystkich europejskich krajach alergia zbiera coraz większe żniwa. W Danii skutecznie prowadzone kampanie edukacyjne przynoszą skutek. Jak wygląda edukacja duńskiej mamy? Czy faktycznie Dania to kraj porodów domowych? Swoimi doświadczeniami w pracy położnej w Danii, podzieliła się z nami Jolanta Petersen.

31 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

Jolanta Petersen – położna.

Doświadczenie zawodowe zdobywała w Danii, w szpitalu uniwersyteckim i w domach narodzin. Aktualnie praktykuje jako położna oddziałowa na Grenlandii, w specjalistycznej klinice. Członkini stowarzyszenia „Dobrze Urodzeni”. Prywatnie pasjonatka fotografii.

Zdjęcia Grenlandii pochodzą z prywatnych zbiorów Jolanty Petersen.

ciąża po duńsku

Hipoalergiczni: Naszą inspiracją jest Dania, a Pani ma okazję pracować jako położna zarówno w Polsce, jak i w Danii. Czy rzeczywiście tematyka alergii jest tam tak powszechna?

Jolanta Petersen: Szczerze mówiąc, to co Wy dopiero zaczynacie, w Danii pojawiało się już na początku lat 90tych. W Polsce jeszcze trochę musimy popracować, ale jest światełko w tunelu, bo spotyka się coraz więcej osób, którym zależy, które wiedzą, że można żyć inaczej, zdrowo się odżywiają. To nie chodzi tylko o samą alergię, ale o poprawę jakości życia w ogóle.

H: Jaka jest w Danii rola położnej w edukacji na temat alergii?

JP: W Danii jest program ogólnokrajowy i jako położne jesteśmy zobowiązane do edukowania kobiet w ciąży.

Duńskie Towarzystwo Położnych na swojej stronie internetowej wyraźnie podkreśla, co jest najważniejsze – „Zero chemii w ciąży” i bynajmniej nie chodzi tu o chemię pomiędzy partnerami. Towarzystwo jest nie tylko związkiem zawodowym, pełni także funkcję naukową dla nas, położnych. Dzięki temu na bieżąco możemy się dokształcać w temacie alergenów. I to nie jest nowość. Już w latach 90-tych, jak studiowałam, tematy w stylu „Chemia a ciąża”, „Chemia a połóg” były przerabiane z dużą starannością. Parę lat temu przeprowadzana była kampania edukacyjna dla położnych, podczas której uczono nas na przykład, jak przygotować pokój dla dziecka, jak wybrać bezpieczne To nie chodzi tylko farby, z czego powinno być zroo samą alergię, bione łóżeczko. My jako eduale o poprawę jakości katorki, które mają najbliższy życia w ogóle.

32 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

ciąża po duńsku

kontakt z ciężarną musimy orientować się, jakie kosmetyki doradzić, jakie farby do włosów, jakie jedzenie.

H: To znaczy, w jaki sposób ma się odżywiać ciężarna według duńskich zaleceń?

JP: Tam nie ma takich mitów i drastycznych ograniczeń dietowych jak czasem można spotkać w Polsce. Kobiecie karmiącej piersią nikt nie mówi, żeby nie jeść czosnku i cebuli, bo dziecko będzie miało wzdęcia. Ważniejsze jest, aby nie jeść wysoko przetworzonych produktów spożywczych, żeby unikać konserwantów, unikać cukru i białej mąki, a w zamian wybierać produkty eko, z zaufanej piekarni czy lokalnych mleczarni. Nie ma straszenia, ale jest uświadamianie, że zdrowe odżywianie matki jest bardzo ważne dla zdrowia dziecka karmionego piersią. W Polsce spotyka się ciągle sytuacje, gdy zdezorientowane młode mamy przez cały połóg jedzą tylko ziemniaki i kurczaka, bo boją się tknąć co innego. A nie o to chodzi.

H: Czy Dunki stosują rzeczywiście takie zalecenia?

JP: W duńskich sklepach spożywczych widzę jak kobiety wybierają z półek produkty eko. I to wcale nie dotyczy tylko kobiet wykształconych. Świadome są także kobiety, które skończyły zawodówkę, dbanie o zdrowie swoje i dziecka nie wiążę się z edukacją czy elitą. Duńskie produkty spożywcze eko są w tej samej cenie lub tańsze niż te masowo produkowane, bezwartościowe. Wybór zdrowych produktów i, też w pewnym sensie, promowanie zdrowego trybu życia jest rolą matki. Mogę opowiedzieć zabawną historię mojej przyjaciółki z Danii, której przyjmowałam 3 porody.

Byłyśmy razem w sklepie spożywczym i jej synek oczywiście pobiegł do lodówki z kolorowymi napojami, krzycząc „mama ja chcę colę”. Co ona zrobiła? Otworzyła lodówkę, wyciągnęła z niej zwykłą gazowaną wodę mineralną z kolorową etykietką i 33 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

dała swojemu synkowi jako colę. On był dumny, że dostał tę upragnioną colę, a my puściłyśmy do siebie oczko, wiedząc, że taki wybór zaprocentuje w przyszłości.

ciąża po duńsku

Duńczycy szukają produktów naturalnych, bez zbędnej chemii.

H: Czy tylko na chemię w jedzeniu trzeba uważać?

JP: Istotne jest na pewno to, w czym pierzemy pieluszki i ubranka, czym myjemy dziecko. W Danii mają wręcz fioła na tym punkcie. To żadna nowość, że tam absolutnie wszystko jest „bez” – bez zapachu, bez parabenów, bez barwników. Są to produkty od szamponu do włosów, poprzez żele, balsamy do ciała, aż po kremy. Duńczycy szukają produktów naturalnych, bez zbędnej chemii. Nie są to wcale produkty niszowe. W popularnych sieciach drogeryjnych są całe półki kosmetyków bez chemii. Na początku oczywiście opakowania z wyglądu były dość skromne, teraz etykietą niczym nie różnią się od popularnych marek – są równie kolorowe i zachęcające. Może też dlatego coraz więcej osób zwraca na nie uwagę. Te, nazwijmy to, bezpieczne kosmetyki są także wynikiem przemyślanej produkcji – opakowania są biodegradowalne, a ich skład ma minimalny wpływ na środowisko naturalne. To dotyczy zarówno kosmetyków dla dorosłych, jak i dla dzieci.

34 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

ciąża po duńsku

H: A chemia domowa?

JP: Ten trend bezzapachowy sięgnął również produktów chemii domowej. Nie pachną proszki, płyny do mycia podłóg, a nawet kapsułki do zmywarek. Na wielu opakowaniach znajdziemy opis „hipoalergiczny” „0 substancji zapachowych” itd. Oczywiście, że tam ludzie mają możliwość wyboru, ale kupią eko produkty, bo są bezpieczne i do tego tańsze.

Warto brać z tego przykład. Ta świadomość, że „jestem tym, co wkładam do garnka, czym myję swoje dzieci, w czym piorę ubrania” była w Danii wypracowywana przez wiele lat, więc przed nami jeszcze trochę pracy. Jako położne na pewno mamy w tym spory udział.

H: No właśnie jaka jest pozycja zawodowa położnej w Danii?

JP: Nie tylko w Danii, ale w całej Skandynawii położne prowadzą wszystkie ciąże – bliźniacze, ciąże dziewczyn z cukrzycą czy w ogóle obciążone jakimś ryzykiem. Nawet jeśli jest konieczność wizyty lekarskiej, to odbywa się ona równolegle z wizytą u położnej. Kobietymają minimum 7 wizyt u położnej. Także położna bierze na klatę wszystkie problemy – diety, kosmetyków, codziennego życia. W Danii nie wzywa się lekarza do porodu, cięcia cesarskie czy umieralność podczas porodu są minimalne.

W całym domu, nie tylko w pokoju dziecka, musi panować absolutny zakaz palenia papierosów.

35 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

ciąża po duńsku

H: Z czego to może wynikać?

JP: Z edukacji na pewno. Kilkanaście lat temu uświadamiano kobiety, w jaki sposób zminimalizować ryzyko śmierci kołyskowej, która jest wynikiem bezdechu.

W Polsce nigdy się o tym nie mówiło, dopiero teraz widzę, że coś zaczyna się dziać w tym temacie także u nas. A wystarczy edukacja rodziców. Noworodek nie może spać w przegrzanym pokoju, maksymalna temperatura to 21°C, w całym domu, nie tylko w pokoju dziecka, musi panować absolutny zakaz palenia papierosów, poza tym dziecko powinno spać na plecach, a nie na brzuchu lub na boku. To są 3 podstawowe zasady, które faktycznie pomagają skutecznie chronić dziecko. Po duńskiej kampanii bardzo spadła umieralność noworodków, więc to tylko potwierdza, że warto edukować kobiety w ciąży, warto o tym mówić.

Poród domowy to dobre rozwiązanie dla kobiety, jeśli tylko jest zdrowa i ciąża przebiega prawidłowo.

36 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

ciąża po duńsku

H: Czy w Danii prowadzone są jakieś kampanie związane z alergią?

JP: Jak zaczynałam pracę położnej, to był taki program profilaktyki alergii, który polegał na pobieraniu krwi pępowinowej i badaniu jej w kierunku poziomu przeciwciał. Szczególnie, jeśli z wywiadu z rodzicami wynikało, że są alergikami, a więc dziecko może być obciążone skłonnością do alergii. Teraz już tego się nie robi, prawdopodobnie sytuacja została opanowana i nie ma takiej potrzeby.

H: W porównaniu ze Skandynawią, u nas poród domowy to rzadkość. Czy kobiety boją się takich porodów?

JP: W Polsce mam wrażenie, że strachem przed rodzeniem w domu kobiety zarażają się od swoich lekarzy. Jeśli lekarz w ciągu ponad 20-letniej praktyki przyjmuje 50% porodów z cięciem cesarskim, to trudno, żeby kobieta wierzyła, że jest w stanie urodzić dziecko bez interwencji chirurgicznej. Jeśli kobieta wyczuwa w położnej czy lekarzu lęk, to ona na pewno zacznie się bać. Ja sama miałam pacjentki, które myślały o porodzie domowym i miały ku temu warunki, ale w ostatniej chwili rezygnowały, bo spotykały się z takim oporem i lękiem swoich lekarzy. Zwykle potem żałowały, że dały się wmanipulować w szpital.

H: Skąd więc w Danii takie zainteresowanie porodem domowym?

JP: W Danii sporo dziewczyn rodzi w domu. Są 2 modele. Można urodzić z położną z oddziału porodowego, która jedzie do domu ciężarnej. Takie jest prawo, system duński przewiduje porody domowe. Jest to o tyle ryzykowne, że przy wielu porodach w szpitalu, taka położna nie może po prostu zejść z dyżuru, a kobieta, która miała rodzić w domu, musi jednak pojawić się w szpitalu.

Jest też drugi model – korzystanie z usług prywatnych położnych. Są już w Danii regiony, które finansują takie prywatne położne. Okazało się bowiem, że dla państwa koszt jest niski w stosunku do tego, jak podnosi to poziom życia i satysfakcję społeczeństwa.

Taki system prywatnych położnych działa już na Zelandii. Dzięki temu odsetek domowych porodów w krótkim czasie wzrósł z 2-3% do 10%. W Polsce w ciągu ostatniego roku miałam w Polsce około 10 porodów domowych. Na podstawie danych Stowarzyszenia Dobrze Urodzeni, w 2011 roku w całej Polsce było 110 porodów domowych.

Muszę powiedzieć, że dla kobiet taki poród to dobre rozwiązanie, jeśli tylko jest zdrowa i ciąża przebiega prawidłowo. Szpital to jednak bomba biologiczna dla noworodka.

Chociaż obserwuję, że coraz częściej w szpitalach zachęca się rodziców, żeby zabierali na poród własne ręczniki, ubranka i pieluchy dla dziecka, żeby skolonizować je swo-

37 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

ciąża po duńsku

imi własnymi bakteriami, w środowisku których będzie przecież wzrastało. Z tego też względu tak ważny jest pierwszy kontakt z dzieckiem „skóra do skóry”.

H: Czy Dunki chętnie karmią piersią, czy trzeba je do tego zachęcać?

JP: Edukacja w tym zakresie również jest nieodzowna. Warto zachęcać kobiety, żeby już w ciągu 2 godzin od porodu pierwszy raz nakarmiły dziecko piersią. Im szybciej bowiem zaczniemy, tym łatwiejszy jest start. Parę lat temu w Kopenhadze w jakiejś modnej knajpie kobieta postanowiła nakarmić dziecko piersią, za co oczywiście spotkała ją krytyka. W efekcie przeprowadzono kampanię społeczną, uświadamiającą jak ważne jest karmienie dziecka mlekiem mamy, że to najzdrowszy pokarm dla niego.

Teraz rzeczywiście widzi się kobiety, które publicznie karmią piersią. Około 70% kobiet w Danii karmi swoje dziecko piersią przez pierwsze 6 miesięcy, czyli zgodnie z zaleceniami WHO.

38 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

ciąża po duńsku

H: Czy na polskiej porodówce jest miejsce na pozycje wertykalne i inne innowacje?

JP: W tych większych szpitalach w Warszawie to może pilnuje się standardów, ale w małych szpitalach naprawdę różnie bywa. Zdarza się, że dziewczyny są na przymus kładzione na plecach, mają nacinane krocze, co już w ogóle nie jest wskazane. Przytoczę znowu skandynawskie statystyki – w Danii nacina się tylko 6% kobiet, w Norwegii 12%. Cała Skandynawia jest przerażona, że w Norwegii jest taki wysoki wskaźnik, a jak jest w Polsce? 90%.

Pozycje wertykalne są dobre, ale musi wybrać je kobieta. Miałam dziewczyny, które przemaszerowały przez wszystkie pozycje, a na koniec, na te ostatnie skurcze i tak kładły się na plecach. Jest to sprawa indywidualna, ale najważniejsze, aby kobiecie niczego nie narzucać.

Metoda parcia na 3 na jednym skurczu to też jest w ogóle średniowiecze, a wiem, że u nas się stosuje i jest to dość popularne na mniejszych porodówkach. Czasem mam wrażenie, że jest to totalnie niereformowalna sfera, nie zmienimy tego, jeśli położne będą mówić, cytuję: że już im się nie opłaca, bo zostało im tylko 12 lat do emerytury.

Albo mówią, że oczywiście stosują się do standardów, a potem od dziewczyn na sali porodowej dowiaduję się, że miały klasyczny poród z leżeniem na wznak, krzyczeniem, trzymaniem głowy i parciem na siłę.

H: Czy w pracy z polskimi pacjentkami stara się Pani przemycać duńskie standardy?

JP: Polki bardzo chętnie i z dużym zainteresowanie słuchają jak im tłumaczę, żeby stosowały mniej chemii, mniej tego Johnsona, aby raczej wybierały te tzw. babcine sposoby. To nie tylko jest tańsze, ale przede wszystkim zdrowsze. Widzę, że zarówno mamy, jak i ojcowie wprowadzają to w życie – ostatnimi czasy coraz więcej rodziców decyduje się na pieluszki wielorazowe czy też rezygnuje z super pachnących kosmetyków dla dzieci. Rusza więc w dobrym kierunku.

H: Co w takim razie doradzić kobietom, które są pierwszy raz w ciąży, aby ich poród był dobrym doświadczeniem?

JP: Doradziłabym, aby wierzyły, że dadzą radę urodzić naturalnie. Nie ma czegoś takiego jak za wąska kobieta w biodrach, czy za duże dziecko, a za mała kobieta.

Nie ma czegoś takiego. Każda kobieta powinna spróbować. Jest naprawdę niewielki procent kobiet, które nie mogą rodzić naturalnie, a tak poza tym to większość ma w sobie potencjał. Trzeba pozytywnie patrzeć na ciążę, poród i macierzyństwo, bo to już jest połowa sukcesu. Warto też znaleźć sobie jakąś fajną położną i przede wszystkim otaczać się ludźmi, którzy pozytywnie patrzą na poród, na ciążę, na karmienie piersią.

Na pewno im później się kobieta zjawi na porodówce tym lepiej. Jeśli poród nie po39 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SkandYnawskie inspiracje

ciąża po duńsku

szedł do końca tak, jak się oczekiwało, to też się nie przejmować, bo w domu można dużo nadrobić, na przykład kontaktem skóra do skóry czy kangurowaniem dziecka. To też jest ważna część, bo takie lulane dziecko jest spokojne, a to oznacza spokojną mamę i spokojnego tatę.

Im więcej pozytywnej energii, wiary, że dam radę, słuchania pozytywnych historii, a później takiej bliskości z dzieckiem, tym większe szanse na doświadczenie znacznie przyjemniejsze niż to, które może być nam zaserwowane na zwykłej sali porodowej. n

40 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Emocje,

które rządzą

twoim zdrowiem

Okiem psychosomatoanalityka W zdrowym ciele zdrowy duch, ale w jakim stopniu rzeczywiście emocje wpływają na nasze zdrowie i kondycję naszego ciała?

Psychosomatoanalityk, Emilia Żurek, przybliża nam sedno tej współzależności i podpowiada, jak zapanować nad swoim zdrowiem zapraszając do swojego życia odpowiednie uczucia, myśli i przekonania.

Te proste zasady możemy zastosować już u naszych dzieci, a dzięki temu zapobiec wielu chorobom.

Autor: Anna Siódmak

41 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Emilia Żurek – filolog, pedagog, logopeda, psychosomatoanalityk, dyplomowany masażysta, coach & mentor, mediator, trener biznesu.

Od 30 lat prowadzi Centrum Terapeutyczno – Szkoleniowe EmVi. Swoje zainteresowania pracą z ciałem i emocjami rozwijała w Ecole Europeenne de Psychotherapie Socio-et Somato-Analityque, Strasbourg bezpośrednio u twórcy somatoterapii francuskiuego psychiatry dr Richard Meyera.

Ceryfikat coacha i mentora uzyskała we francuskiej szkole Centre D’entrainement au Coaching & Mentoring w Hecken. Od 1997 roku prowadzi sesje coachingowe indywidualne i grupowe z zakresu life coachingu, coachingu par i związków, coachingu kariery, coachingu & mentoringu biznesowego specjalizuje się w somatic – coachingu. Współpracuje z firmami w zakresie rozwoju tożsamości menedżerskiej. Kilka lat pracowała jako mental coach z niemiecką tenisistką Angelique Kerber oraz z artystami w tym z rockowym zespołem DETOX. Prowadzi wczasy z programami rozwojowymi, z programami odchudzającymi (praca z emocjonalnymi przyczynami zaburzeń przemiany materii), dla osób z łuszczycą,, alergią. Realizuje autorski projekt Świadomy Rodzic = Szczęśliwe Dziecko, programy pracy z jąkaniem oraz autorskie programy wystąpień publicznych we współpracy z aktorem Andrzejem Kozłowskim. Jest autorką wielu artykułów, ostatnio publikuje w magazynie E!stilo, w projekcie CHALLENGE pracuje z aktorką Alżbietą Lenską – Cieszyńską. Jest autorką poradnika Flirt z samym sobą i współautorką Wpływu stresu na skórę.

Kontakt: mentalcoach@mentalcoach.pl.

Zakup książki: zakupy@mentalcoach.pl. www.mentalcoach.pl

42 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Emocje, które rządzą twoim zdrowiem

Hipoalergiczni: Czy choroba dziecka może mieć podłoże w jego emocjach?

Emilia Żurek: Zdecydowanie tak, podkreślam może mieć. Uważam, że upatrywanie przyczyn choroby w jednym źródle jest nieobiektywne.

Amerykański psychiatra Franz Alexander twierdził, że każda choroba jest psychosomatyczna, różni się tylko konkretnymi czynnikami, które ją wywołały. Wg mnie tak właśnie jest. Jestem psychosomatoanalitykiem, poznałam somatoanalizę w szkole twórcy tej metody – francuskiego psychiatry dr Meyera. Somatoanaliza zakłada, że ciało zapisuje każde przeżycie, ciało „mówi” swoim kodem i umożliwia dotarcie do podświadomości. Niezależna nauka – somatologia – zajmuje się wypracowywaniem nowych koncepcji z zakresu somatoterapii. Głównym założeniem jest holistyczna koncepcja jedności ciała, psychiki, zjawisk społecznych i środowiska.

Tak więc zakłócenia w jednej sferze powodują zmiany w innych. Emocje wpisują się w ciało w postaci tzw. engramów somatycznych. Z mojego doświadczenia wiem jak zadziwiająco długo zachowana jest pamięć przeżywanych emocji w ciele. Choroby psychosomatyczne często nazywane są chorobami autoagresji. Długotrwały stres wywołuje objawy somatyczne. Ciało prosi o pomoc, o to, abyśmy poświęcili mu trochę uwagi. Ciało jest naszą fizyczną kreacją: nie ma ciała – nie ma nas fizycznie. Choroby dziecka mogą być wynikiem przeżywanych emocji w rodzinie, pozornie mały człowiek nie wie jakie emocje wyrażają otaczający go dorośli. Alergię, astmę, choroby wrzodowe żołądka, gościec, choroby niedokrwienne serca, łysienie plackowate, łuszczyca, cukrzyca – to tylko niektóre jednostki www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Emocje, które rządzą twoim zdrowiem

chorobowe, których przyczyn należy poszukiwać w sferze emocjonalnych przeżyć.

Emocje, które odbijają się na zdrowiu ciała, można przedstawić w postaci mapy. Na przykład trzustka zapamiętuje emocje związane z lękiem przed oceną i odrzuceniem, z poczuciem braku akceptacji czy nadmiernym perfekcjonizmem. Powrót do zdrowia to leczenie specjalistyczne oraz praca nad przyczynami emocjonalnymi objawów.

Dziecko często choruje, aby zwrócić uwagę rodziców na swoje potrzeby, na potrzebę bliskości i obecności mamy i taty. Znane są przykłady chorób dzieci rodziców rozwodzących się lub zachorowania krótko po rozstaniu się dorosłych. Zdarza się odwrotnie, dziecko przestaje chorować, gdy dorośli rozstaną się, atmosfera wokół dziecka uspokaja się. Tak naprawdę choroba to krzyk, prośba o miłość, akceptację.

Mam świadomość, że trudno zaakceptować choroby np.: nowotworowe u dzieci. Niestety bywa, że dopiero choroba dziecka łączy ludzi. Każda sytuacja jest inna i przestrzegam przed etykietowaniem każdego objawu.

Dziecko szczęśliwe, wychowywane w atmosferze prawdziwej miłości jest częściej zdrowe, spokojnie śpi i nie tyje. Nadwaga może być jedną z przyczyn emocjonalnych przeżyć, jest to tzw. zajadanie stresu, lęku, samotności.

43 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Emocje, które rządzą twoim zdrowiem

H: W jaki sposób poprzez troskę o swoje ciało możemy poprawić swój stan emocjonalny?

EŻ: Tak jak już wspominałam, narzędzia somatoanalizy pozwalają na pracę z ciałem w taki sposób, aby dotrzeć do przyczyn problemów emocjonalnych. Przede wszystkim to my sami swoimi myślami, przekonaniami kształtujemy swoje ciało. Dziecko ma giętkie gładkie ciało, z czasem staje się ono sztywne, zmienia się postawa, wygląd skóry – każdy element to wpisane przeżycia. Ciało wyraża to, co dzieje się w podświadomości. Nie zmieniamy nikogo, nie obarczajmy winą. Zacznijmy pracować nad zmianą u siebie, nad zmianą myślenia, nastawienia, przekonań. To trudne zwłaszcza w sytuacji problemowej. Pamiętam swój bunt, gdy mówiłam do mojego trenera i terapeuty, że nie rozumie, jaki mam problem. Dzisiaj wiem, że nie ma skuteczniejszej metody niż praca nad sobą. Nawet, gdy znajdziemy się w sytuacji pozornie bez wyjścia możemy zmienić do niej nasz stosunek emocjonalny, sposób myślenia. Problem jest tak duży, jak dużym go widzimy. Przez cały 2013 roku powracałam do zdrowia po tym, jak na przejściu dla pieszych – jak to się ładnie nazywa – potrącił mnie samochód, złamania, operacje, rehabilitacja – mogłam swoje teoretyczne i praktyczne przygotowanie somatoterapeutyczne zastosować w praktyce. Zadziałało. Tempo powrotu do zdrowia było zadziwiające, bez depresji, obwiniania losu itd.

44 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Emocje, które rządzą twoim zdrowiem

H: Co konkretnie można zrobić?

EŻ: Po pierwsze pokochać, zaakceptować swoje ciało, siebie takim, jakim się jest.

Ustalić, co chcemy zmienić i rozpocząć działania: zdrowa dieta i ruch dostosowane do potrzeb indywidualnych, nie do trendów czy nakazów. Najważniejsze jest systematyczne działanie metodą małych kroków, utrwalenie nawyków nowego, zdrowego stylu życia z uwzględnieniem aktualnej sytuacji życiowej i zawodowej.

Codziennie przeznaczyć rano 5 minut na powolne rozciąganie, rozruszanie organizmu.

Nie spieszyć się, nie jeść nerwowo. Można wszystko wykonać szybko, lecz spokojnie.

Powiedzieć sobie na dzień dobry kilka miłych słów, docenić siebie.

Zobaczyć co dobrego jest w naszym życiu.

Zaplanować w ciągu dnia mini przerwy na relaks, w tym relaks dynamiczny.

Uprawiać sport dla przyjemności, nie dla wyników. Dla mnie bieganie wzdłuż arterii komunikacyjnych jest bezsensowne. Zatruwa dodatkowo organizm. Pływanie natomiast – to forma ruchu oraz relaksu dla ciała i skóry.

45 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Emocje, które rządzą twoim zdrowiem

Korzystać z kąpieli w wodach termalnych lub domowym SPA np. kąpiel w solach leczniczych, olejkach pielęgnacyjnych. Zastosować kosmetyki pielęgnacyjne do ciała w sposób czuły dla siebie samego Zmienić postawę ciała, myśli negatywne zamienić na pozytywne. Spotykać się z ludźmi, poszukać osób podobnie myślących, a unikać malkontentów. Można rozmawiać o problemach, jeśli poszukuje się rozwiązania, natomiast gdy celem jest narzekanie dla narzekania – po prostu zamknąć taką znajomość lub nie słuchać. Nie pozwalać, by ktoś zrzucał na nas swoje sprawy i w ten sposób uwalniał się od ciężaru. Dotyczy to także rozmów telefonicznych. Ktoś dzwoni, wyrzuci o poranku swoje smutki, a słuchacz ma na starcie trudniejszy dzień.

Planować odpoczynek, nie wyjazd, który stresuje lub jest niezgodny z naszymi potrzebami.

Rozumiem, że wiele osób powie – tak wiem, ale jak to zrobić w tym szalonym codziennym tempie?

Jestem somatoterapeutą praktykiem i jestem przekonana, że to możliwe. Na sesjach indywidualnych i grupowych pracujemy nad zmianą, wiem, że jest możliwa nawet tam, gdzie w samotności wydaje się to niemożliwe. Osamotnienie w tłumie jest zmorą dzisiejszych czasów, dlatego organizuję sesje wyjazdowe i wczasy, podczas których można wyjść ze środowiska, dać odpocząć duszy i ciału, poznać przyczyny problemów emocjonalnych i emocji wpisanych w ciało, odpocząć i zrobić coś dla siebie, dokonać świadomej zmiany.

H: Jakie są objawy stresu czy depresji na ciele? Czy może to być alergia?

EŻ: Odpowiedź na to pytanie jest wieloaspektowa. Mogą to być symptomy widoczne na skórze, w postawie, sposobie mówienia, poruszania się, w ruchach drobnych i gestykulacji, sylwetce, wyrazie twarzy i oczu, zmianach na skórze twarzy w tym tworzeniu się bruzd, zmianie koloru skóry, zaburzeniach ze strony funkcjonowania narządów.

Alergia jest jedną z chorób psychosomatycznych, rodzaj alergii mogą wywoływać odmienne przyczyny emocjonalne. W każdy narząd wpisuje się inna emocja, inne przeżycie.

Więcej na ten temat napisałam jako terapeuta, trener i zwykły pacjent w poradniku Wpływ stresu na skórę. Współautorką jest dr nauk medycznych Lidia RAJZER, dermatolog. Uważamy, że usuwanie przyczyn alergii, chorób somatycznych powinno być co najmniej dwukierunkowe: leczenie i praca z ciałem nad przyczynami emocjonalnymi. n

46 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Alergia wziewna

okiem lekarza Autor: Anna Siódmak

Jak właściwie alergolog zabiera się do leczenia pacjenta? O swoich doświadczeniach w pracy z alergią opowiada profesor dr hab. n. med.

Krzysztof Buczyłko, który radzi, aby nie bać się tak bardzo alergii, bo przecież możemy ją wciąż przechytrzyć.

47 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Krzysztof Buczyłko – jako alergolog (i alergik) zajmuje się uczuleniami w specjalnie stworzonym NZOZ Centrum Alergologii w Łodzi (alergologia.com) od prawie 25 lat. Misją Centrum jest przywracanie zdrowia osobom dotkniętym przez astmę, katar, wyprysk, pokrzywki, alergie pokarmowe i oczne. Wykonuje testy skórne od niemowlęctwa do starości, diagnozuje z wydychanego powietrza, z wymazów z nosa, z czynności płuc, z próbek surowicy itd. Posiada kontrakt z NFZ dla dzieci i dla dorosłych.

Alergia wziewna okiem lekarza

Hipoalergiczni: Zbliża się wiosna i co za tym idzie, atak alergii. Z jakimi dolegliwościami zgłoszą się do gabinetu alergologa pacjenci i na jaką pomoc mogą liczyć? prof. dr hab. n. med. Krzysztof Buczyłko: Najczęściej pacjenci zgłaszają się wiosną z powodu łzawienia i pieczenia oczu oraz kichania całymi seriami, czemu towarzyszy obfity, wodnisty wyciek z nosa. Często – z blokadą oddychania przez nos, świądem podniebienia, pobolewaniem gardła. Rzadziej występują zmiany skórne na odsłoniętych powierzchniach ciała. Na szczęście najrzadziej – napady duszności lub silny, suchy kaszel sygnalizujące astmę sezonową. Gdy chory zgłosi się w momencie pełni objawów, pozostają tylko testy z surowicy (zwykle tzw. panel wziewny sIgE), po zakończeniu sezonu pylenia roślin we wrześniu, można wykonać punktowe testy skórne, na alergeny występujące w powietrzu.

H: W swoich publikacjach naukowych porusza Pan pojęcie „kuli gardłowej”, co to jest i jak się tego pozbyć?

KB: Wiele osób, które nie czują się szczególnie chore, odczuwa w gardle „pełność, kluchę, kłębek czegoś, ściskanie, trudności w połykaniu śliny, pobolewanie” itd.

Wprawny otolaryngolog za pomocą lusterka krtaniowego może dostrzec w okolicy przejścia z gardła do krtani charakterystyczny obrzęk błony śluzowej, co tłumaczy odczuwane dolegliwości. Każdy alergolog potrafi wykonać testy (panel pokarmowy), co zwykle wyjaśnia przyczynę obrzęku. Każdy lekarz może zlecić tabletki (najlepiej niewielkie) antyhistaminowe, co zwykle likwiduje obrzęk i skargi.

Objawy gardłowe bywają poprzedzone obrzękiem warg i najczęściej pojawiają się u osób uczulonych na pyłek brzozy i jabłko.

H: Mówi się, że „mam uczulenie na sierść kota i psa”, jak to jest naprawdę? Dlaczego wielu z nas nie może mieć zwierzaka w domu?

KB: Istnieją alergie jakby „izolowane” – tylko na psa lub

48 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Alergia wziewna okiem lekarza

tylko na kota. Niestety częściej spotyka się sytuację uczulenia na białko lipokalinę, które występuje w ślinie, moczu i sierści wielu innych ssaków, jak koń czy krowa.

Zazwyczaj także w mleku krowim, mięsie królika czy moczu gryzoni. Nie jest na przykład trafne zastępowanie mleka krowiego mięsem królika, co niekiedy słyszę od matek.

H: Czy istnieje związek między reakcjami alergicznymi a zaburzeniami psychicznymi czy emocjonalnymi?

KB: W moim osobistym przekonaniu – lekarza praktyka od wielu lat – nie ma związku przyczynowego pomiędzy emocjami a alergiami. Natomiast choroby przewlekłe wywołane przez alergeny, jak astma, wyprysk skóry, uporczywy katar, ciągłe bóle brzucha itd., z pewnością wpływają na gorsze samopoczucie, obniżoną jakość życia, snu, nauki, pracy, niekiedy wywołują depresję czy nerwicę. Nigdy nie spotkałem kogoś, u kogo zaburzenie psychiczne było przyczyną alergii, natomiast stale widuję osoby, którym wrócił uśmiech na twarz i chęć do życia po skutecznym leczeniu choroby alergicznej, zwłaszcza po trafnym wykryciu i bezpiecznym usunięciu alergenu.

H: Jak pozbyć się astmy u małych dzieci? Czy to jest w ogóle możliwe?

KB: W moim przekonaniu im wcześniej wykryta zostanie astma i ustalona jej konkretna przyczyna (np. atopowa), tym większe są szanse na długą, niekiedy całkowitą remisję. Nie jest możliwe wyleczenie astmy ciężkiej, rozpoznanej późno, opornej na znane sposoby leczenia, gdy nie znamy faktycznego czynnika uczulającego, nie ma możliwości jego pełnej eliminacji lub też nie istnieje specyficzna szczepionka odczulająca. Dostępne współcześnie leki pozwalają na pełną kontrolę tej przewlekłej choroby, pod warunkiem ich właściwego stosowania.

49 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Alergia wziewna okiem lekarza

H: Jaki rodzaj alergii fascynuje Pana najbardziej i co głównie Pana motywuje do pracy z tak trudnym zjawiskiem, jakim jest alergia?

KB: Od lat pasjonuję się stykiem alergii wziewnych i pokarmowych na poziomie reakcji krzyżowych, czyli występowania wspólnych, niemal identycznych, maleńkich cząstek białkowych (tzw. komponent) lub jeszcze mniejszych miejsc wiązania tych białek z przeciwciałami człowieka (tzw. epitopów). W praktyce chorzy zgłaszają objawy po spacerze aleją kwitnących właśnie brzóz oraz po ugryzieniu jabłka czy marchwi.

I staram się im pomóc. Motywują mnie ludzkie nadzieje i podziękowania za dobrą diagnozę i leczenie, a alergia nie jest wcale takim trudnym zjawiskiem, jak się uważa.

H: Jaka jest Pana złota myśl dla alergików? Czy to jest wyrok na całe życie, czy może da się coś z alergią zrobić, by ją łagodzić?

KB: Alergia to tylko skłonność do reakcji chorobowej na dany czynnik. Jeśli go znamy, zazwyczaj potrafimy samej choroby uniknąć lub szybko ją opanować. Złota myśl: Bądź sprytniejszy od choroby – ustal przyczynę swojej astmy /alergii – usuń ją lub uodpornij się na nią przez odczulanie, gdy trzeba stosuj leki by żyć pełnią życia. n

50 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

REKLAMA

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Po co jeść

tłuszcze?

Autor: dr n. med. Mirosław Mastej

„Początek wielu chorób może wynikać z niedoboru kwasów tłuszczowych (omega-3 i/lub omega-6) lub ich niewłaściwej proporcji w diecie prowadzącej do nadmiaru któregoś z nich w organizmie.

Kwasy te są niezbędne do prawidłowej regulacji naszego układu obronnego. I tak długo, jak nie uzupełnimy ich niedoborów, tak długo lekarze i medycy nie będą w stanie nam prawidłowo pomóc.”

– dr n. med. Mirosław Mastej.

51 51 | Hipoalergiczni | kwiecieñ kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Po co jeść tłuszcze?

SPOSOBY NA ZDROWIE

P

Dr n. med. Mirosław Mastej – lekarz z zawodu i powołania.

Prowadzi „Centrum Zdrowia dr Mastej” w Jaśle. Orędownik zdrowego żywienia. Jego obszary zainteresowania to m.in.: wpływ diety i środowiska na funkcjonowanie organizmu człowieka, immunologia i alergologia, a także wiele innych pokrewnych dziedzin medycyny.

52 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

oczątek wielu chorób może wynikać z niedoboru kwasów tłuszczowych (omega-3 i/lub omega-6) lub ich niewłaściwej proporcji w diecie prowadzącej do nadmiaru któregoś z nich w organizmie. Kwasy te są niezbędne do prawidłowej regulacji naszego układu obronnego. I tak długo, jak nie uzupełnimy ich niedoborów, tak długo lekarze i medycy nie będą w stanie nam prawidłowo pomóc.

Chociaż będą stwierdzać szereg objawów, chociaż wykryją jakieś nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych (morfologii, składzie białych krwinek itp.), w węzłach chłonnych, czy szpiku kostnym, i chociaż nazwą chorobę jakimś mądrym terminem (astma, alergia, atopia, zespół przeciekającego jelita) to nie pomogą pacjentowi żadne leki i metody, jeżeli na początku całego tego układu zabraknie właściwych kwasów tłuszczowych w komórkach naszego ciała.

Wiedza na ten temat się poszerza i zaczyna pozytywnie wpływać zarówno na medyków, jak i na konsumentów. Poza tym dzisiaj dostępne są oleje bogate w NNKT (Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe) w postaci skoncentrowanej. Pozyskuje się je z przebadanych pod kątem zawartości NNKT roślin lub ryb. Produkowane są w odpowiedni sposób, czyli bez chemicznej i termicznej obróbki. Przed dopuszczeniem oleju do sprzedaży producent bada zawartość poszczególnych rodzajów kwasów tłuszczowych. Dzięki temu wiemy, ile ich jest w spożywanej porcji. Można zalecić dość precyzyjnie dawkowanie, aczkolwiek to nie są leki w ścisłym tego słowa znaczeniu.

Udaje się także dość dobrze zachować właściwości lecznicze przez określony czas, o ile przestrzegane są warunki magazynowania, dystrybucji i sprzedaży olejów. www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Po co jeść tłuszcze?

Wracając do korzeni

Przez setki tysięcy lat człowiek jadł głównie rośliny i jajka, gdyż były łatwe do zdobycia. Od czasu do czasu złowił ryby, upolował jakieś zwierzę (albo znalazł padlinę!).

Z tego powodu wydaje się, że do spalania wykorzystywał każdy rodzaj pożywienia, ale do niezbędnych dla przeżycia procesów ewolucyjnie wybierane były te związki chemiczne, których miał najwięcej, których mu nie brakowało i jakie były dostępne w różnych warunkach klimatycznych i geograficznych.

Tak właśnie jest w przypadku nienasyconych kwasów tłuszczowych (w tym omega 3 i omega 6). Znajdujemy je głównie w roślinach, ale przy tym praktycznie w każdym miejscu na kuli ziemskiej. Kwasy omega-3 są także w rybach i innych zwierzętach (owady, ślimaki, krewetki, małże). Żeby jednak spełniały swoją rolę muszą być w miarę świeże, a przynajmniej jak najmniej przetworzone (bez obróbki termicznej i chemicznej). Inaczej będą się nadawać tylko do spalenia. Zaś ich właściwości dodatkowe, np. jako materiał wyjściowy do syntezy prostanoidów, mogą być pogorszone. W rzeczywistości nie jest jednak tak źle. Zapotrzebowanie dobowe na te specyficzne kwasy tłuszczowe liczone jest w miligramach. Poza tym magazynujemy jakąś ich pulę, dlatego braki w diecie przez kilka dni lub nawet tygodni nie stanowią problemu. Osoba z mieszaną dietą, roślinno-nabiałowo-zwierzęcą nie powinna mieć niedoborów Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych (NNKT). Niestety zdarza się coraz częściej, że niektórzy ludzie zmieniają Magazynujemy określoną pulę NNKT, dlatego swoje zwyczaje. Jedzą moich braki w diecie przez kilka dni lub nawet notonnie, przechodzą np. tygodni nie stanowią problemu. z powodów ekonomicznych na jakieś „śmieciowe” 53 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Po co jeść tłuszcze?

jedzenie, które owszem wystarcza do zaspokojenia potrzeb energetycznych, ale po kilku miesiącach prowadzi do wyczerpania się zapasów niezbędnych kwasów tłuszczowych.

Jedz tłuszcze, gdy rośniesz

Moim zdaniem problem jest mocno niedoceniany u dzieci, które rosną. Ich ciało powiększa się o kilka kilogramów rocznie! Więc zapotrzebowanie na NNKT jest nawet większe niż u dorosłego, chociaż różne w zależności od szybkości rośnięcia. W dodatku „słodzona kukurydzianą fruktozą” dieta z automatów szkolnych plus ewentualnie kiepska stołówka „w cateringu” i mamy problem u dziecka, o ile w domu nie spożyje ono właściwej dawki NNKT w jakimś dobrym pożywieniu. Z drugiej strony ciągłe narażenie na wirusy i bakterie w dużych skupiskach ludzkich (na przykład w szkole) oznacza ciągłą mobilizację układu odpornościowego powodującą zwiększone zużycie NNKT. Stąd rozchwianie i rozregulowanie układu odpornościowego, mogące być przyczyną ciągłych przeziębień, albo nasilenia reakcji zapalnych, w tym alergicznych. Po prostu, powoli cała, precyzyjna uprzednio, maszyneria naszego ciała rozregulowuje się. Układ odpornościowy zaczyna źle spełniać swoje

54 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Po co jeść tłuszcze?

funkcje. Jeżeli do tego dojdzie zwiększona ekspozycja na szkodliwe czynniki (brak higieny, przebywanie w tłumie chorych, zanieczyszczone powietrze, nadmiar chemikaliów itd.) nasz układ odpornościowy zaczyna „wariować”. Na mało szkodliwe bodźce może reagować nadmiernie -objawy alergii, albo też zbyt słabo reaguje na faktycznie szkodliwe i niebezpieczne dla organizmu czynniki – osłabienie odporności.

Oliwa, zapobiegając zastojom żółci, zmniejsza prawdopodobieństwo powstania kamieni żółciowych.

Dobrodziejstwa oliwy z oliwek

Znane właściwości medyczne oliwy z oliwek to działanie żółciopędne i żółciotwórcze. Oliwa, zapobiegając zastojom żółci, zmniejsza prawdopodobieństwo powstania kamieni żółciowych. Również zmniejsza wzdęcia, jeżeli związane są ze zbyt małą produkcją żółci. Przypisywane oliwie z oliwek tworzenie warstwy ochronnej na śluzówce przyspiesza gojenie wrzodów żołądka.

Na marginesie, w wielu krajach, zwłaszcza bez rozwiniętej medycyny akademickiej, do dzisiaj w lecznictwie naturalnym stosuje się oliwę w leczeniu i profilaktyce zastoju żółci, kamicy żółciowej, choroby wrzodowej, nieżytów jelit, bębnicy, zaparć oraz jako środek odtruwający. Ale mała i ważna uwaga w tym momencie: olej oliwkowy nie powoduje rozpadu dużych kamieni żółciowych. Może powodować jedynie przepchnięcie piasku i drobnych złogów z układu żółciowego do jelit poprzez zwiększenie strumienia 55 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Po co jeść tłuszcze?

żółci. Dlatego czasem oliwa spożywana przy obecności dużych kamieni (kamienia) może spowodować ich przemieszczenie się z pęcherzyka żółciowego do przewodu żółciowego i zablokowanie dróg żółciowych, co spowoduje bolesną kolkę. Warto przed ewentualną kuracją oliwkową wykonać USG pęcherzyka żółciowego i zmierzyć wielkość kamieni. Jeżeli są duże to proponuję nie ryzykować. Z drugiej strony przy małych kamykach, przypominających piasek, oliwa jest doskonała. Zapobiega zlepianiu się takich drobnych kamyków, czyli może hamować tworzenie się dużych złogów. Tym bardziej warto wykonać USG pod tym kątem, zanim wdroży się kurację oliwkową.

W przypadku dużych kamieni żółciowych należy zachować ostrożność lub zastosować inne leczenie.

Oliwa z oliwek, dzięki kwasowi omega-6 i fitosterolom reguluje nasz układ odpornościowy, czyli zmniejsza lub zwiększa stany zapalne w tych miejscach ciała, gdzie to potrzebne. Dzięki temu zażywana regularnie redukuje objawy rozmaitych alergii, ale też podnosi odporność organizmu na infekcje. Wpływa też wielokierunkowo na metabolizm: obniża poziom cholesterolu we krwi (minimalizując jego naturalną produkcję w wątrobie), hamuje rozwój miażdżycy, działa przeciwcukrzycowo, pobudza regenerację tkanki nabłonkowej w całym ciele.

Oliwa nie tylko do jedzenia

Dla zdrowia całego ciała ważne jest także uzupełnienie niedoborów składników tłuszczowych w skórze właściwej i tkance podskórnej. Całość powłoki skórnej musi być szczelna (bronić przed obcym z zewnątrz), elastyczna (podczas poruszania się skóra ciągle mechanicznie pracuje), czy też przepuszczać wodę i ciepło na zewnątrz. Aby te funkcje były zachowane, muszą być dostępne i na bieżąco uzupełniane także odpowiednie tłuszcze.

Dzięki tłuszczom skóra nie traci tak szybko wody, jest bardziej szczelna i elastyczna. Jednocześnie staje się mniej przepuszczalna dla bakterii, grzybów, wirusów itp. I niestety prawdą jest, że zbyt częste i intensywne mycie, zwłaszcza nieodpowiednimi kosmetykami, niszczy cieniutki tłuszczowy film ochron56 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Po co jeść tłuszcze?

ny, który mamy na skórze. W rezultacie ułatwia to inwazję obcych (mikrobów, ale też potencjalnych alergenów).

Dlatego też oliwa pomaga w leczeniu wyprysków, atopowego zapalenia skóry, a wymieszana z tranem (dostarczającym omega-3) – leczy trudno gojące się rany, oparzenia, odmrożenia, odparzenia, a nawet ropnie. To jest wiedza z zakresu tzw. medycyny ludowej, często zapominana i wypierana przez medycynę akademicką.

Oliwa spożywana doustnie i jednocześnie stosowana na skórę zmniejsza rogowacenie naskórka i gruczołów łojowych, zapobiega powstawaniu niedrożności mieszków włosowych, rozmiękcza skórę, natłuszcza ją i odżywia, przywraca prawidłowy i pożądany skład łoju. Oliwa nadaje się do pielęgnowania skóry wrażliwej, suchej, wrażliwej na wiatr i mróz. Polecana jest do smarowania w każdym wieku, przy nadwrażliwości lub alergii na kremy i balsamy z podłożami syntetycznymi oraz niepożądanymi dodatkami.

Oleje na mapie świata

W Polsce najchętniej sięgamy po olej rzepakowy. Zawiera on zdecydowanie więcej kwasów omega-3 (oliwa z oliwek prawie wcale), dlatego też ma wiele działań leczniczych.

Zawiera tylko 7% kwasów nasyconych (2 x mniej niż oliwa z oliwek). Oczywiście głównym składnikiem jest kwas oleinowy (podobnie jak w oliwie, dlatego olej rzepakowy często jest nazywany Oliwą Północy). Na naszej szerokości geograficznej najczęściej spożywany

57 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Po co jeść tłuszcze?

jest olej rzepakowy, w rejonie śródziemnomorskim olej z oliwki, a w USA zdecydowanie dominują olej kukurydziany i słonecznikowy. I to chyba jest wyjaśnienie problemów i pewnych nieporozumień współczesnej medycyny i dietetyki.

Olej kukurydziany zawiera najwięcej kwasów omega-6 spośród wszystkich dostępnych szeroko olejów spożywczych. Stosunek omega-6 do omega-3 w tym oleju wynosi 100 do 1 (sic!!!). Od czasów II wojny światowej dotacje do produkcji kukurydzy w USA są olbrzymie, co powoduje, że olej ten jest bardzo tani. Dlatego 2-3 pokolenia Amerykanów było przekarmiane kwasami omega-6 przez ostatnie 50-60 lat, nie spożywając równocześnie wystarczającej ilości kwasów omega-3. Zdziwieni Amerykanie obserwowali u siebie wzrost ilości osób otyłych i z miażdżycą (w konsekwencji z chorobami serca, udarami mózgu itp.). Szukali różnych wyjaśnień. W końcu porównali także swoją dietę z tą z rejonu Morza Śródziemnego, gdzie ludzie żyli najdłużej i byli najzdrowsi pod względem miażdżycy i jej powikłań. Badania z lat 90-tych XX w. wykazały, że ilościowy stosunek omega-6 do omega-3 obserwowany w diecie śródziemnomorskiej jest najzdrowszy, a wynosi on przeciętnie 2 do 1, i maksymalnie 5 do 1 w niektórych krajach.

Dzięki amerykańskim problemom i poszukiwaniom w kardiologii badania nad rolą kwasów tłuszczowych nienasyconych, w tym omega-3 i omega-6 spowodowały także wielkie zainteresowanie tematem olejów roślinnych i dietą śródziemnomorską w innych dziedzinach medycyny oraz w żywieniu ogólnym. Wiedza ta rozjaśniła funkcjonowanie układu odpornościowego, procesów zapalnych, ale też alergii, chorób autoimmunologicznych, w pewnym stopniu także onkologii. Niestety jeszcze nie zawsze ta wiedza jest powszechna. Oba typy kwasów tłuszczowych są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, ale żaden z nich nie jest produkowany przez człowieka. Stąd tak ważne jest włączanie do codziennej diety produktów zawierających te substancje.

Zachować proporcje

Należy odżywiać się tak, aby w całkowitej ilości spożywanego pokarmu zachować ilościowo proporcje 2 do 1 odpowiednio dla omega-6 do omega-3. I oczywiście nie chodzi tu o przestrzeganie tego spożycia z miarką i wagą dzień po dniu, lecz o przybliżone zachowanie takiej diety w perspektywie miesięcy i lat. Praktyczna rada w Polsce 58 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Po co jeść tłuszcze?

to po prostu regularne jedzenie zarówno oleju rzepakowego (omega-3) jak i oliwy z oliwek (omega-6) w podobnych ilościach. Sugeruję pół na pół - 2-3 łyżki stołowe jednego i drugiego oleju sumarycznie we wszystkich posiłkach w ciągu dnia. Należy natomiast unikać oleju kukurydzianego, a także słonecznikowego, który podobnie jak kukurydziany zawiera głównie kwasy wielonienasycone, w tym dużo omega-6 i prawie nie zawiera omega-3. Oba te oleje mają głównie właściwości energetyczne, a nie prozdrowotne. n

Dzięki tłuszczom skóra nie traci tak szybko wody, jest bardziej szczelna i elastyczna. Jednocześnie staje się mniej przepuszczalna dla bakterii, grzybów, wirusów itp.

59 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

Talerz

przyszłej

mamy

Autor: Joanna Mierkiewicz, dietetyk

Ciąża to niezwykły czas, który należy jak najlepiej wykorzystać, aby zadbać o siebie i rozwijające się w łonie matki dziecko. Szczególny nacisk powinien być położony na sposób odżywiania się ciężarnej, gdyż ciąża wzmaga zapotrzebowanie na składniki odżywcze – jest to spowodowane wzrostem płodu, łożyska i tkanek matczynych.

60 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

talerz przyszłej mamy

RODZINA W FORMIE

O Joanna Mierkiewicz, magister technologii żywności i żywienia człowieka, specjalista dietetyk. Ukończyła studia I i II stopnia na kierunku Technologia Żywności i Żywienie Człowieka o specjalizacji Dietetyka na poznańskim Uniwersytecie Przyrodniczym oraz studia II stopnia na kierunku Dietetyka na poznańskim Uniwersytecie Medycznym.

Uczestniczyła w realizacji projektów „Odchudzamy Poznaniaków”(3-miesięczna kompleksowa terapia odchudzająca dla mieszkańców Poznania i okolic) oraz „DAOX” (badania nad poprawą statusu antyoksydacyjnego organizmu pacjentów obciążonych chorobami układu krążenia i cukrzycą typu II). Głównym przedmiotem jej zainteresowań podczas studiów i realizacji pracy inżynierskiej i magisterskiej były cukrzyca oraz związki o działaniu przeciwutleniającym. Poprzez wieloletnią działalność w Kole Naukowym Dietetyków działającym przy Uniwersytecie Przyrodniczym i podlegającej mu poradni żywieniowej, a także podczas zajęć i praktyk na różnych oddziałach poznańskich szpitali, zajmowała się wieloma innymi problemami dietetycznymi. Aktualnie pracuje przy realizacji badań żywieniowo-klinicznych projektu „Bioaktywna żywność” na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu oraz udziela konsultacji dietetycznych w Salonie Zdrowia i Urody „Jasminum” w Poznaniu.

61 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

dpowiednie odżywianie zapewnia prawidłowy rozwój dziecka i zapobiega niedoborom składników pokarmowych u mamy. Zaś nieprawidłowy sposób odżywiania w okresie ciąży może źle wpływać na jej przebieg i być przyczyną powikłań takich jak poronienie, poród przedwczesny, zaśniad groniasty.

Jak więc powinien wyglądać talerz przyszłej mamy, zapewniający zdrowy rozwój dziecka?

Zasady odżywiania w ciąży:

Jedz regularnie – zapewni to odpowiednią pracę przewodu pokarmowego bez obciążania go, pomoże uniknąć wzdęć, zaparć i mdłości oraz zapewni odpowiednie tempo przemiany materii. l Dbaj o różnorodność spożywanych produktów spożywczych – tylko odpowiednio zbilansowana dieta zapewni pokrycie zapotrzebowania organizmu na wszystkie substancje odżywcze. Staraj się komponować swój codzienny jadłospis ze wszystkich grup produktów spożywczych. l Zwracaj uwagę na prawidłowy przyrost masy ciała w ciąży – nie należy doprowadzać do zbyt dużej masy ciała, gdyż może to być przyczyną nadmiernej masy płodu, przedwczesnego porodu, komplikacji okołoporodowych, cukrzycy ciężarnych oraz nadciśnienia indukowanego ciążą. Z drugiej strony nie należy przesadnie dbać o linię, gdyż ograniczy to przyrost masy ciała dziecka i może doprowadzić do wad rozwojowych, czy niskiej masy urodzeniowej dziecka. l Głównym źródłem energii w diecie powinny być produkty zbożowe. Należy również zadbać o spożycie nabiału (3-4 porcje dziennie), stanowi on bowiem bogate źródło białka oraz wapnia. Podaż tych składników w okresie ciąży jest szczególnie ważna, gdyż są one niezbędne m.in. w tworzeniu układu kostnego dziecka. l

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

talerz przyszłej mamy

Dbaj o spożycie warzyw i owoców – są one bogactwem witamin i składników mineralnych. Zawierają także błonnik pokarmowy, który wspomaga pracę przewodu pokarmowego i zapobiega zaparciom. l Mięso spożywaj z umiarem, ogranicz spożycie tłuszczów zwierzęcych, słodyczy – są one źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych, a słodycze dodatkowo zawierają kwasy tłuszczowe o konfiguracji trans, których negatywny wpływ na zdrowie jest szeroko udokumentowany i powoduje m.in. wzrost stężenia cholesterolu we krwi, powstawanie blaszki miażdżycowej, prowadząc do zaburzeń lipidowych, nadciśnienia tętniczego, czy insulinooporności. l Wyeliminuj z jadłospisu alkohol, ogranicz spożycie mocnej czarnej herbaty i kawy.

Nawet sporadyczne picie jakiegokolwiek alkoholu odbija się znacząco na zdrowiu dziecka i zaburza w szczególności rozwój mózgu i układu nerwowego oraz może doprowadzić do komplikacji podczas porodu. Mocną czarną herbatę oraz kawę należy ograniczać ze względu na zawartość w nich teiny i kofeiny, które powodują m.in. wzrost ciśnienia tętniczego krwi.

l

Ważne składniki odżywcze w okresie ciąży: l

Witamina A – jej niedobór powoduje zaburzenia wzrostu płodu, ciężkie wady wrodzone, a zbyt wysoki poziom może być przyczyną powstania wrodzonych wad płodu, w szczególności ośrodkowego układu nerwowego i serca. Na szczęście płód do pewnego stopnia jest chroniony przed teratogennym wpływem witaminy A, lecz należy być ostrożnym z suplementacją tej witaminy w ciąży.

Bogatymi źródłami witaminy A są: marchew, morele suszone, węgorz, natka pietruszki, jarmuż, jaja, szpinak, masło, boćwina. Kobiety ciężarne nie powinny bez konsultacji lekarskiej spożywać wątróbki, ze względu na bardzo wysoką zawartość witaminy A i ryzyka przedawkowania. l

Witamina D – jej niedobór w organizmie jest przyczyną krzywicy u dzieci, a nadmiar może powodować utratę łaknienia, łatwe męczenie, obniżenie masy ciała,

62 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

talerz przyszłej mamy

nudności, wymioty, biegunkę, bóle głowy, odkładanie wapnia w tkankach miękkich (serce, płuca, nerki). U ciężarnych, niedobór tej witaminy może powodować zmniejszenie mineralizacji kości oraz osteomalację (zmiękczenie kości).

Bogatymi źródłami witaminy D są: tłuste ryby morskie (węgorz, śledź, łosoś, sola, sardynka, tuńczyk), jaja. l

Wapń: zapewnia prawidłową budowę kości i zębów, zapewnia prawidłową gęstość kości u noworodka, może zapobiegać nadciśnieniu indukowanemu ciążą, stanom przedrzucawkowym i porodowi przedwczesnemu. Istnieje także związek pomiędzy niedostateczną podażą wapnia i występowaniem nadciśnienia indukowanego ciążą.

Źródłami wapnia są: mleko i jego przetwory, migdały, figi, orzechy laskowe, jarmuż, morele suszone. l

Żelazo: odgrywa kluczową rolę w produkcji hemoglobiny. Bierze ona udział w procesach oddychania tkankowego, oraz w prawidłowym funkcjonowaniu mózgu. Niedobory tego składnika mineralnego występują często pod koniec ciąży. Niedokrwistość u kobiet ciężarnych może być przyczyną infekcji dróg moczowych, niskiej masy urodzeniowej dziecka, porodu przedwczesnego.

Żelazo można znaleźć w: wątróbce (niezalecana w okresie ciąży ze względu na wysoką zawartość witaminy A), pestkach dyni, otrębach pszennych, kakao, zarodkach pszennych, jajach, orzechach i nasionach roślin strączkowych, kaszy jaglanej, nasionach słonecznika, sezamie, płatkach jęczmiennych i owsianych, morelach suszonych. l

Cynk: podaż tego składnika mineralnego na prawidłowym poziomie, zapobiega niskiej masie urodzeniowej dziecka i porodowi przedwczesne-

63 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

mu. Niedobór może być przyczyną wad wrodzonych, nadciśnienia indukowanego ciążą, stanu przedrzucawkowego, odklejenia łożyska, krwotoku w trakcie porodu, infekcji, czy nieefektywnych skurczów macicy.

Wpływa on również na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego.

Bogatymi źródłami cynku są: zarodki i otręby pszenne, pestki dyni, kakao, nasiona roślin strączkowych, mięso, sery żółte, kasza jaglana. l

Jod: zapobiega poronieniom, porodom martwych płodów, zaburzeniom psychosomatycznych dziecka.

Jod znajduje się głównie w rybach morskich. l

Magnez: odpowiednie spożycie tego składnika wiąże się z większą masą urodzeniową dziecka. Do pewnego stopnia zapobiega on wystąpieniu stanów przedrzucawkowych.

Magnez można znaleźć w: pestkach dyni, otrębach i zarodkach pszennych, kakao, nasionach słonecznika, migdałach i orzechach, nasionach roślin strączkowych i produktach zbożowych pełnoziarnistych. l

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT): kwasy omega 3 odgrywają ważną rolę w rozwoju mózgu i siatkówki oka dziecka i szczególnie istotny wpływ mają w ostatnim trymestrze, gdyż wtedy następuje najintensywniejszy rozwój tych narządów. Na podaż tego składnika powinny szczególną uwagę zwrócić wegetarianki, gdyż ich jadłospis często charakteryzuje się zbyt małą zawartością kwasów n-3.

NNKT znajdują się w następujących produktach spożywczych: oleje roślinne, orzechy, nasiona słonecznika, pestki słonecznika, nasiona sezamu, ryby. Spożycie ryb, które są źródłem kwasów n-3 oraz witaminy D, w czasie ciąży jest znacząco związany z lepszym rozwojem dziecka.

64 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

talerz przyszłej mamy

Dieta bez alergenów?

Aktualnie uważa się, że stosowanie diety eliminacyjnej (wykluczającej produkty najbardziej alergizujące) w czasie ciąży jest nieuzasadnione i nie zapobiega egzemie, alergii na mleko krowie, jaja, czy orzechy arachidowe. Korzyści z takiego postępowania nie zostały jednoznacznie udowodnione, a zbyt rygorystyczna dieta eliminacyjna może doprowadzić do niedożywienia zarówno matki, jak i płodu lub innego rodzaju zagrożenia m.in. zwiększonego ryzyka porodu przedwczesnego. Uważa się, że większe profilaktyczne działanie ma w tym zakresie karmienie piersią noworodka. Ze względu na optymalny skład mleka matki oraz zawartość cennych przeciwciał IgA, powoduje ono istotne zmniejszenie ryzyka wystąpienia alergii pokarmowych u dziecka (m.in. na mleko krowie i białka roślinne), zakażeń przewodu pokarmowego oraz układu oddechowego. Liczne źródła literaturowe potwierdzają brak konieczności stosowania diety eliminacyjnej przez mamę karmiącą piersią, w celu zapobieżenia wystąpienia alergii u dziecka. Dopiero jeśli u niemowląt karmionych piersią wystąpiły objawy alergii pokarmowej, w pierwszej kolejności należy zastosować dietę eliminacyjną u matki (wykluczenie przede wszystkim mleka, jaj, orzechów). Jeżeli dolegliwości mimo wszystko utrzymują się, podaje się niemowlęciu preparaty o odpowiednim stopniu hydrolizy białka.

65 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

talerz przyszłej mamy

Istnieją pewne przesłanki, które pojawiły się w literaturze, a dotyczą składników odżywczych i ich wpływu na wystąpienie alergii u dziecka. Poniższe informacje należałoby wziąć pod uwagę chcąc chronić swoje dziecko przed rozwojem alergii. l Probiotyki: podejrzewa się, że doustna suplementacja probiotyków z rodzaju Lactobacillus rhamnosus GG w okresie ciąży i wczesnego niemowlęctwa, wykazuje działanie antyalergiczne u dzieci z atopią. Wspomniane działanie nie jest jednak jednoznacznie potwierdzone, gdyż istnieją doniesienia świadczące o wpływie ww. probiotyków na występowanie nawracających zapaleń oskrzeli. l Prebiotyki: suplementacja oligosacharydami może wpływać korzystnie na układ immunologiczny u dzieci, które posiadają zwiększone ryzyko wystąpienia atopowego zapalenia skóry. Związki te prawdopodobnie mogą zmieniać florę bakteryjną jelit i mogą odgrywać potencjalną rolę w pierwotnej profilaktyce alergii w okresie niemowlęctwa. l Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe: Kwasy tłuszczowe omega-3 działają protekcyjnie na układ immunologiczny (wpływają na proporcje pomiędzy limfocytami Th1 oraz Th2 powodując zmniejszenie ryzyka wystąpienia alergii oraz obniżają poziom interleukin (IL-13), które są mediatorami w reakcjach alergicznych). Suplementacja kwasami omega-3 wykazała w badaniach zmniejszenie ryzyka wystąpie-

66 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

nia astmy oraz alergii na jajo kurze, lecz doniesienia te wymagają potwierdzenia w dalszych badaniach. l Kwas foliowy: suplementacja kwasu foliowego nie jest wskazana w zaawansowanej ciąży m.in. ze względu na zwiększenie ryzyka wystąpienia egzemy. Mimo wcześniejszych przypuszczeń, nie udowodniono wpływu suplementacji kwasu foliowego na zwiększone ryzyko wystąpienia astmy u dzieci. l Witamina D: badania opublikowane w 2013 roku na łamach czasopisma Pediatrics wykazało, że wysokie stężenia witaminy D w ustroju kobiet w okresie ciąży oraz podczas porodu, predysponują do zwiększonego ryzyka wystąpienia alergii.

Z tego powodu witamina D nie powinna być stosowana w celu prewencji alergii.

Powyższe fakty należy wziąć pod uwagę, rozważając suplementację witaminy D. l Związki o charakterze przeciwutleniającym: udowodniono, iż dieta kobiety ciężarnej obfitująca w świeże produkty spożywcze, bogate w witaminę C, jest związana z obniżonym ryzykiem wystąpienia świszczącego oddechu oraz alergii pokarmowej u dziecka. Większe spożycie miedzi było związane z niższym ryzykiem egzemy oraz alergii pokarmowej.

Wykazano także, że im wyższe spożycie miedzi, tym większa zdolność namnażania limfocytów T i tym samym większa odporność. Badania z 2011 roku wykazały natomiast, iż 67 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

talerz przyszłej mamy

wyższe spożycie związków o charakterze przeciwutleniającym takich jak cynk i selen w okresie ciąży oraz dzieciństwa, zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia astmy, świszczącego oddechu oraz egzemy. Należy podkreślić, że suplementy ww. składników nie wykazują takiego pozytywnego działania.

Przytoczone powyżej informacje świadczą o tym, że warto zadbać o zdrową dietę nie tylko na co dzień, ale szczególnie w ciąży i w okresie karmienia. Pomimo braku wystarczająco silnych dowodów naukowych dotyczących wpływu wymienionych składników odżywczych na wystąpienie alergii u dziecka, warto je mieć na uwadze przygotowując się do roli Mamy. n

68 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

Emocje przy stole

zaburzenia odżywiania u dzieci Autor: Anna Siódmak

Zdaniem psycholog, Beaty Ziółkowskiej jemy nie tylko, dlatego że jesteśmy głodni. Z jedzeniem wiąże się bowiem szereg emocji – smutek, stres, radość. Jedzenie jest też sposobem na integrację z najbliższymi i wreszcie na zaspokojenie apetytu. Coraz więcej rodzin spotyka się jednak z problemem zaburzeń odżywiania u dzieci. Kiedy należy wszcząć alarm, a kiedy uznać, że to chwilowy brak apetytu?

69 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE Beata Ziółkowska – doktor psychologii na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu.

Jako psycholog interesuje się m.in. problematyką lęku społecznego u dzieci, młodzieży i dorosłych. Autorka licznych prac z zakresu zaburzeń odżywiania w okresie szkolnym.

70 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

emocje przy stole. – zaburzenia odżywiania u dzieci

H: Czy dziecko, które nie ma apetytu powinno wzbudzić niepokój u rodziców? Może jest zwykłym niejadkiem i nie warto robić afery…

Beata Ziółkowska: Jestem zdania, że jeżeli dziecko funkcjonuje prawidłowo, jest pogodne, zainteresowane zabawą, dobrze śpi, nie traci na wadze, nie należy popadać panikę. Okresowe pogorszenie apetytu jest bowiem normatywne rozwojowo. Może je wywołać zmiana diety tj. wprowadzanie nowych pokarmów, które dziecko musi dopiero „odkryć”; opanowywanie nowych kompetencji (np. chodzenia), które całkowicie pochłania malucha itp.

Ponadto dzieci są zależne od kontekstu. Innymi słowy –

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

emocje przy stole. – zaburzenia odżywiania u dzieci

wszelkie zmiany w najbliższym otoczeniu modyfikują ich zachowanie, także to związane z przyjmowaniem pokarmu.

Tak więc można oczekiwać, że przeprowadzka, pojawienie się nowego członka rodziny czy pójście do żłobka/przedszkola wpłynąć może na apetyt dziecka i zmianę jego dotychczasowych nawyków żywieniowych.

Bez wątpienia jednak zaobserwowanie dodatkowych symptomów w jego funkcjonowaniu somatycznym (np. spadek masy ciała, problemy skórne) zwłaszcza współwystępujących ze zmianami w sferze psychospołecznej (np. apatia, niepokój), powinny skłonić rodziców do zasięgnięcia opinii lekarza pediatry, który po wstępnym wywiadzie odpowiednio pokieruje opiekunami.

H: Czy alergia pokarmowa może być także wynikiem zaburzeń emocjonalnych?

BZ: Jak wynika z założeń psychosomatycznego ujmowania kondycji człowieka, wyizolowany czynnik emocjonalny nie jest w stanie spowodować pojawienia się problemów

71 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

emocje przy stole. – zaburzenia odżywiania u dzieci

alergicznych. Najczęściej ich źródło jest złożone; możemy tu mówić o wzajemnym przenikaniu się czynników fizjologicznych i psychospołecznych – a więc nie tylko nasze zdrowie ogólne odgrywa ważną rolę, ale również warunki, w jakich żyjemy. Mówiąc najprościej, aby emocje doprowadziły do reakcji alergicznej organizmu, musi pojawić się jego biologiczna podatność na działanie alergenów.

H: Rodzice często zadają sobie pytanie – a jakie to problemy może mieć moje dziecko, przecież jest tylko dzieckiem, nic nie musi robić, nie płaci rachunków itd. Jakie są przyczyny stresu i problemów psychologicznych u małych dzieci, pomijając oczywiste sprawy, jak przemoc czy nałogi rodziców.

BZ: W każdym okresie rozwojowym doświadczamy sytuacji trudnych, które stać się mogą źródłem stresu psychologicznego i biologicznego.

Jakkolwiek trudności są motorem rozwoju (dzięki nim opanowujemy nowe umiejętności i zdobywamy wiedzę), to napięcie związane z ich rozwiązywaniem dotyczy każdego z nas, bez względu na wiek.

Dzieci – podobnie jak dorośli – mają zatem problemy na miarę swego wieku. Mogą reagować napięciem – jak już wspomniano – na zmiany w otoczeniu, a zatem narodziny rodzeństwa, pójście do żłobka, przedszkola, przeprowadzkę itp. Z uwagi na deficyt umiejętności samoregulacji emocji, często doświadczają gwałtownych emocji, z którymi sobie nie radzą. Tak więc stres jest częścią dziecięcego 72 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

emocje przy stole. – zaburzenia odżywiania u dzieci

świata. Najważniejsze jest to, aby wspierać je w procesie radzenia sobie z sytuacjami trudnymi i z własnym napięciem.

H: Czy u dzieci w leczeniu zaburzeń odżywiania stosuje się środki farmakologiczne wpływające na psychikę?

BZ: Leczenie zaburzeń odżywania odbywa się w wielospecjalistycznych zespołach (psychiatra, psycholog, żywieniowiec i lekarze różnych specjalności, w zależności od ujawnianych problemów zdrowotnych pacjenta), bowiem wywołują one szereg powikłań medycznych m.in. w funkcjonowaniu układu moczowego, krwionośnego, kostnego itd. Im bardziej zaawansowana choroba – tym większe prawdopodobieństwo włączenia farmakoterapii celem ratowania życia i zapobiegania degradacji.

Oprócz problemów natury medycznej zaburzeniom odżywiania, zwłaszcza w ich zaawansowanym stadium, towarzyszą problemy psycho-emocjonalne (w tym: nastrój depresyjny, lęk, natręctwa). W takich sytuacjach włącza się leczenie lekami przeciwdepresyjnymi, przeciwlękowymi celem m.in. ograniczenia ryzyka zamachów samobójczych.

H: Kogo najczęściej dotyka anoreksja i bulimia? Czy to faktycznie choroby powodowane jedynie chęcią schudnięcia do rozmiarów modelki?

BZ: Mówi się, że na zaburzenia odżywiania cierpią osoby, które nie są przygotowane do życia w społeczeństwie. Upatrywanie etiologii anoreksji i bulimii wyłącznie w czynnikach związanych z wyglądem jest dużym uproszczeniem.

Nie oznacza to jednak, że nie są one istotne. Do ekspresji zaburzeń odżywiania dochodzi bo-

30-40% osób cierpiących na zaburzenia odżywiania wraca do zdrowia.

73 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

emocje przy stole. – zaburzenia odżywiania u dzieci

wiem najczęściej w u dziewcząt w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości, kiedy większości z nich trudno odmówić urody czy ładnego wyglądu. Chcąc jednak wskazać przyczyny najistotniejsze dla zaburzeń związanych z utratą kontroli nad jedzeniem i nieprawidłowym spostrzeganiem swego ciała, z pewnością możemy wskazać m.in.: nieprawidłowe relacje występujące w domu rodzinnym, kryzys tożsamości typowy dla okresu dojrzewania, silną potrzebę perfekcjonizmu, kontroli i rywalizacji, czynniki genetyczne.

H: Czy dziecko, które przeszło terapię i pozbyło się zaburzeń odżywiania, jest bardziej podatne na wszelkie inne problemy w sferze emocjonalne?

Czy jest silniejsze? Zastanawiam się, czy po wyleczeniu rodzice mogą odetchnąć z ulgą czy dalej czujnie obserwować?

BZ: Sytuacja zależy od tego, jaki przebieg miało zaburzenie, czy jest pierwszym czy kolejnym epizodem chorobowym, czy wraz ze zmianą w funkcjonowaniu i sposobie myślenia osoby, która przeszła terapię, zmienia się też jej otoczenie. Dużą rolę odgrywa też to, na ile zostało odbudowane poczucie własnej wartości osoby chorej, a zatem czy znajduje ona oparcie w samej sobie i czy ma oparcie w najbliższych. Jak podają statystyki 30-40% osób cierpiących na zaburzenia odżywiania wraca do zdrowia. U jednej trzeciej natomiast może dojść do nawrotu czy zastępowania objawów (pojawienia się innej formy zaburzenia). Sytuacja jest zatem dość złożona, niejednoznaczne i ściśle związana z historią i kontekstem życia każdej chorującej osoby, jak i jej predyspozycji osobowościowych. n

74 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Wielkanoc bez jaja,

czyli alergik bierze sprawy w swoje ręce Magdalena Przewoźna-Kupczyk

75 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Wielkanoc bez jaja, czyli alergik bierze sprawy w swoje ręce

SPOSOBY NA ZDROWIE

J

Magdalena Przewoźna-Kupczyk. Prowadzi sklep internetowy Wrażliwe Smaki z wyselekcjonowaną żywnością dla osób o specjalnych potrzebach dietetycznych – alergików pokarmowych, osób na diecie bezglutenowej, z nietolerancjami pokarmowymi.

WrazliweSmaki.pl

uż w krótce większość polskich rodzin zasiądzie do suto zastawionych stołów, uginających się pod ciężarem babek, serników, majonezowych sałatek, tłustych mięs i gęstych sosów, zagęszczonych mąką pszenną i śmietaną. Te trzy wiosenne dni, choć ich aura powinna skłaniać do aktywności, w naszej kulturze nieodmiennie łączą się beztroskim biesiadowaniem, a niejednokrotnie po prostu obżarstwem, które dla niektórych z nas, oprócz dodatkowych fałdek tu i ówdzie, kończy się przykrymi konsekwencjami natury alergicznej czy nietolerancyjnej.

Niestety większość z tradycyjnie serwowanych w tym okresie potraw, po brzegi przepełnione jest najsilniejszymi alergenami – mleko, śmietana, jaja, pszenica, miód, kakao, wieprzowina czy orzechy to składniki, bez których polska kuchnia wielkanocna zdaje się nie istnieć. Dla miłośników jaja z majonezem oświadczenie, że nasz mazurek ma być bezDla miłośników jaja z majonezem oświadczenie, że nasz mazurek ma być bezmleczny, bezjajeczny i bezglutenowy to fanaberia nie z tej ziemi.

76 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Wielkanoc bez jaja, czyli alergik bierze sprawy w swoje ręce

mleczny, bezjajeczny i bezglutenowy to fanaberia nie z tej ziemi. Cóż więc ma począć alergik w tym na pozór trudnym dietetycznie okresie? Oczywiście wziąć sprawy w swoje ręce i zabrać się do gotowania, by nie tylko spędzić świąteczne dni nie martwiąc się o alergię, ale być może zaskoczyć domowników nowymi, oryginalnymi pomysłami na zdrowsze wersje ciężkich potraw.

Zacząć należy zapewne od tradycyjnego wielkanocnego jaja, które uczula i to bardzo często. Warto pamiętać, że w wielu przypadkach szkodzi nie tyle całe jajo, co jego białko, więc umiarkowany alergik obejdzie się żółtkiem. Jeśli jednak problemem jest jajko w całości, warto spróbować jaj przepiórczych, które do powstania reakcji alergicznych przyczyniają się znacznie rzadziej. Oczywiście są o wiele mniejsze niż te tradycyjne, więc do ciasta na jedno jajo kurze przypadają cztery przepiórcze. A jeśli się postaramy, to stworzymy z nich całkiem zgrabne miniaturowe pisanki, które z pewnością wyróżnią się swoją oryginalnością na świątecznym stole. Są też tacy z nas, którzy jaj nie tolerują pod żadną postacią – wówczas nie pozostaje nam nic innego jak upiec ciasto bez ich dodatku. A to też da się zrobić.

Skoro o ciastach mowa, to oczywiście nie da się pominąć kwestii mąki pszennej, która tradycyjnie dominuje w świątecznych wypiekach. I tu nie powinniśmy mieć większych problemów. Dla osób z uczuleniem jedynie na pszenicę, świetnym rozwiązaniem jest lepiej tolerowany orkisz oraz żyto czy owies. Ci z nas, którzy zmuszeni są do wykluczenia ze swojej diety glutenu, korzystać mogą z całej gamy dostępnych mąk ze znakiem prze-

77 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Wielkanoc bez jaja, czyli alergik bierze sprawy w swoje ręce

kreślonego kłosa – ryżowej, gryczanej, owsianej (występuje w postaci całkowicie wolej od glutenu), z prosa (jaglanej), kukurydzianej, ziemniaczanej, a dla tych, którzy lubią poeksperymentować – kokosowej, mąka teff, canihua, z tapioki, quinoa, migdałowej czy nawet bananowej.

Wypieki stworzone na ich bazie zaskakują swoim nietuzinkowym smakiem i z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że znikają ze stołu szybciej niż tradycyjne baby. Ważne, by wybierać mąki bezglutenowe, których bezglutenowość potwierdzona jest certyfikatem, gdyż większość z tych bez znaku kłosa przekracza dopuszczalną zawartość szkodliwego składnika.

Kolejnym obszarem do kulinarnego eksperymentowania jest wyeliminowanie i zastąpienie nabiału w świątecznych potrawach. Jeśli chodzi o mleka i śmietany, to idealnym rozwiązaniem są produkty roślinne, których smak dodaje oryginalności przygotowywanym przez nas posiłkom. Z powodzeniem możemy wspomóc się mlekami i śmietanami sojowymi (oczywiście, jeśli na te nie mamy akurat alergii), owsianymi, ryżowymi, migdałowymi, kokosowymi czy z quinoa. Tradycyjny z kolei tłuszcz mleczny możemy zastąpić bezmleczną margaryną lub w przypadkach niewielkiej alergii przepysznym i zdrowym masłem klarowanym. Istnieje też masa ciast wypiekanych na bazie oleju, a wtedy możliwości są już nieograniczone i każdy wybierze coś dla siebie.

Bolączką wielu osób jest alergia na kakao, która w okresie świątecznym doskwiera chyba najbardziej. Świetną do niego alternatywą jest mączka chleba świętojańskiego, czyli karob, który, nie dość że sam z siebie zdrowy, to uczula niezwykle rzadko, a nadaje ciastom i deserom wspaniałego, lekko czekoladowego posmaku. Z jego pomocą można przyrządzić masę do mazurka, który swoim niezwykłym aromatem zaskoczy niejednego konserwatywnego świątecznego konesera. Chcąc ułatwić sobie pracę, można skorzystać z gotowych już kremów niemieckiej marki Werz, wyprodu-

78 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

kowanych na bazie ekologicznych składników, bezpiecznych dla każdego alergika.

Jeszcze kilka praktycznych rad. Przy alergii na orzechy, warto pamiętać, że te najrzadziej uczulające to migdały. Przygotowując wypieki, można zastąpić nimi tradycyjnie wykorzystywane orzechy włoskie lub laskowe. Jeśli chodzi o silnie niestety alergizujący miód, to prostym rozwiązaniem jest użycie pysznego i bardzo słodkiego syropu ryżowego, klonowego czy syropu z agawy.

Przy wyborze mięs na świąteczny stół, alergik powinien raczej skłaniać się ku drobiowi (ostrożnie podchodząc do alergizującego kurczaka), a odrzucić wieprzowinę czy cielęcinę. Warto pomyśleć o przyrządzeniu rzadko uczulającej kaczki, perliczki lub królika – na pewno będzie to miła odmiana nie tylko dla alergików, ale też bardziej tradycyjnie jedzących domowników.

Przygotowując wielkanocne przysmaki każdy alergik musi pamiętać, że w dzień powszedni, czy od święta alergia doskwiera tak samo i niestety nie robi sobie świątecznej przerwy.

Ciągłość utrzymywania diety eliminacyjnej w tym szczególnym okresie jest ważna dla dobrego samopoczucia osoby uczulonej.

Aby ten szczególny czas spędzić bez bólu brzucha, wysypki czy uporczywego kaszlu, warto zwrócić uwagę na to, co będziemy nakładali sobie na talerz. Ta rada zresztą aktualna jest zarówno w przypadku alergików, jak i wszystkich łasuchów, aby nadchodzące Święta były wesołe, a przede wszystkim zdrowe i smaczne. n

79 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Te Święta będą pyszne Nawet dla alergików!

Babka cytrynowa Kasinki Wymieszać w misce mąkę bezglutenową z proszkiem do pieczenia. W drugiej misce zmiksować całe jaja, cukier i olej na gładką masę. Miksując dodawać partiami mąkę z proszkiem do pieczenia, pod koniec dodając sok z połowy cytryny. Wlać do natłuszczonej formy.

Piec około 40-50 minut w temp. 180°C (w piekarniku z termoobiegiem 150°C). Sprawdzić patyczkiem, czy upieczone. Po ostudzeniu babkę można

Składniki: 5-6 jajek 1 szklanka cukru 2/3 szklanki oleju 2-2,5 szklanki mąki bezglutenowej 2 łyżeczki bezglutenowego proszku do pieczenia sok z 0,5 cytryny skórka otarta z 1 cytryny

posmarować lukrem cytrynowym, udekorować polewą czekoladową lub posypać cukrem pudrem.

Przepis pochodzi z poradnika „Celiakia i dieta bezglutenowa”, wyd. Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej 80 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Dobra rada: Zamiast ½ szklanki mąki można użyć wiórków kokosowych lub maku. Babka świetnie smakuje także bez dodatku cytryny. Ciasto doskonale sprawdzi się na wypiek małych babeczek. www.hipoalergiczni.pl

Te Święta będą pyszne

SPOSOBY NA ZDROWIE

Wielozbożowe Ciasteczka Świąteczne – bezglutenowe, bezmleczne, bezjajeczne

Składniki: 245 g mąk bezglutenowych różnych; ja używam: mąki ryżowej Bauckhof mąki bananowej Hanneforth mąki teff Hanneforth mąki ziemniaczanej Bauckhof + bardzo dużo do podsypywania 1/2 łyżeczki sody oczyszczonej 1/4 łyżeczka soli 65 g brązowego cukru 30 g cukru pudru 6 łyżek syropu ryżowego 1/2 łyżeczki ekstraktu waniliowego 8 łyżek tłuszczu roślinnego 1/3 szklanki bardzo zimnej wody

Wszystkie sypkie produkty wsypać do miski i wymieszać. Dodać tłuszcz, olej ryżowy i wodę. Miksować na gładką masę. Wszystkie składniki muszą się ze sobą bardzo dokładnie połączyć. Zawinąć ciasto w folię aluminiową i włożyć do zamrażarki na ok. godzinę. Gdy ciasto stanie się elastyczne, odrywać po kawałku i rozwałkowywać na niewielkie, niezbyt cienkie placki, z których można wykrawać dowolne kształty. Układać na blasze wyłożonej papierem do pieczenia i piec w temp. 175°C ok. 15 minut.

Przepis autorstwa Magdaleny Kupczyk-Przewoźnej, WrazliweSmaki.pl

81 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Depresja?

A może to celiakia?

Autor: Anna Siódmak

Gdy stajemy w obliczu diagnozy celiakii, zwykle słyszymy nazwę tej choroby po raz pierwszy. Tymczasem celiakia ma poważny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Jak rozpoznać pierwsze objawy, do kogo zwrócić się po pomoc i dlaczego warto się zbadać, opowiedziała nam Anna Marczewska z Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej.

82 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej – aktywnie wspiera osoby, które z przyczyn zdrowotnych muszą unikać glutenu. Stowarzyszenie prowadzi serwis celiakia.pl oraz stronę z przepisami na dania bezglutenowe kuchniabezglutenowa.pl. Stowarzyszenie od lipca jest także partnerem magazynu hipoalergiczni.pl i aktywnie wspiera edukację w zakresie diety bezglutenowej.

depresja? A może to celiakia?

Hipoalergiczni: Co to jest celiakia i na czym polegają jeszcze inne nietolerancje glutenu?

Anna Marczewska, Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej: Celiakia (choroba trzewna) to trwająca całe życie immunologiczna choroba o podłożu genetycznym, charakteryzująca się nietolerancją glutenu – białka zapasowego zawartego w zbożach (pszenicy, życie, jęczmieniu). Działający toksycznie gluten prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, maleńkich wypustek błony śluzowej, które zwiększają powierzchnię jelita i są odpowiedzialne za wchłanianie składników odżywczych.

W efekcie toksycznego działania glutenu wchłanianie pokarmu jest upośledzone, co prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych. Jedyną metodą leczenia celiakii jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej.

Na diecie bezglutenowej są też osoby z alergią pokarmową – na pszenicę lub na gluten. Ostatnio też zaczyna się mówić o nowej chorobie – nadwrażliwości na gluten. Są to pacjenci, którzy nie mają przeciwciał swoistych dla celiakii czy zmian w jelitach, ani typowej alergii, ale wprowadzenie diety bezglutenowej sprawia, że cofają im się różne dolegliwości (np. bóle głowy, bóle stawów).

H: Jak rozpoznać celiakię u dziecka? Co powinno zwrócić naszą uwagę?

AM: Najczęstsze objawy celiakii to: wzdęty brzuch, biegunka, zaburzenia wzrostu, spadek masy ciała, anemia, nudności, brak apetytu, osteoporoza, niedobory witamin i składników mineralnych, ciągłe zmęczenie, nerwowość, depresja.

U dzieci zwykle dominują objawy ze strony układu pokarmowego, a u dorosłych – objawy pozajelitowe.

83 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

depresja? A może to celiakia?

H: Czy są jakieś testy na celiakię? W jaki sposób się ją diagnozuje?

AM: Diagnostykę celiakii zaczyna się od sprawdzenia specyficznych dla celiakii przeciwciał. Zwykle oznacza się stężenie przeciwciał: • przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG) • przeciwko endomyzium mięśni gładkich (EmA) Od niedawna dostępne są również przeciwciała przeciwko „nowej gliadynie” GAF. W trakcie diagnostyki należy pobrać krew na badanie oceniające całkowity poziom IgA, gdyż część chorych ma niedobór IgA. Wtedy bada się przeciwciała w klasie IgG. Należy jednak podkreślić, że brak przeciwciał typowych dla celiakii nie wyklucza tej choroby, zwłaszcza u osób dorosłych i bardzo małych dzieci, gdyż część chorych nie wytwarza przeciwciał. Dlatego do pełnego rozpoznania konieczne jest wykonanie biopsji jelita cienkiego. Badanie przeciwciał można wykonać we własnym zakresie w większych laboratoriów. Wykaz laboratoriów i pełniejszy opis diagnostyki http://www.celiakia.pl/celiakia/

Należy jednak podkreślić, że brak przeciwciał typowych dla celiakii nie wyklucza tej choroby, zwłaszcza u osób dorosłych i bardzo małych dzieci, gdyż część chorych nie wytwarza przeciwciał.

H: Jak często spotykana jest ta choroba? Czy dotyczy w takim samym stopniu kobiet i mężczyzn?

AM: Szacuje się, że na celiakię choruje 1% społeczeństwa. Wśród chorych przeważają kobiety.

84 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

depresja? A może to celiakia?

H: Czy nieleczona celiakia prowadzi do powikłań, czy może sama ustąpić?

AM: Nieleczona celiakia prowadzi do wielu powikłań: • Zaburzeń wchłaniania i wynikających z nich zmian kostnych (osteoporoza), problemów z płodnością, niedoboru masy ciała, anemii • Zaburzeń psychicznych – depresji, apatii, drażliwości, obniżonego poczucia własnej wartości • Zaburzeń neurologicznych – zaburzenia koordynacji, drżenia mięśniowe, polineuropatie, padaczka • Zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób autoimmunologicznych (cukrzyca 1 typu, choroba Hashimoto, reumatoidalne zapalenie stawów) • Zwiększonego ryzyka zachorowania na nowotwory przewodu pokarmowego.

Tak jak już wspomniałam wcześniej, jedyną metodą leczenia celiakii jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej. Celiakia nie ustępuje sama, nie można z niej wyrosnąć.

H: Czy gluten sam w sobie jest szkodliwy? Czy powinien zostać wyeliminowany z diety także przez zdrowe osoby?

AM: Trudno powiedzieć. Na pewno w naszym społeczeństwie jest wiele osób z nadwrażliwością na gluten. Amerykanie szacują, że 4 – 6 % populacji USA źle toleruje gluten. Jak jest w Polsce? Nie wiadomo.

H: Gdzie możemy szukać wsparcia, gdy już wiemy, że my lub nasze dziecko cierpimy na celiakię?

AM: Zapraszamy do naszego. Jesteśmy największą ogólnopolską organizacją pożytku publicznego wspierającą osoby na diecie bezglutenowej. Działamy w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Katowicach, Poznaniu, Opolu, Częstochowie, Olsztynie, Białymstoku, Gdańsku, Suwałkach, Szczecinie i innych miastach. Skupiamy osoby z celiakią, alergią na gluten, rodziców chorych dzieci, lekarzy, dietetyków oraz wszystkich zainteresowanych tematyką. Do Stowarzyszenia należy ponad 1800 osób, z informacją trafiamy do kilkudziesięciu tysięcy.

Chcemy by Polska była krajem przyjaznym osobom na diecie bezglutenowej.

Pracujemy nad zwiększeniem świadomości na temat celiakii, poprawą wykrywalności choroby i poprawą jakości życia osób na diecie.

85 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

depresja? A może to celiakia?

H: Jakie efekty przynosi dieta bezglutenowa?

AM: Stosowanie diety bezglutenowej u większości chorych powoduje powrót do zdrowia, pozwala normalnie funkcjonować. Nie są potrzebne żadne leki, wystarczy eliminacja z diety pszenicy, żyta i jęczmienia oraz wszystkich produktów z ich dodatkiem.

H: Czym zastępować produkty, które zawierają gluten?

AM: Osoby na diecie bezglutenowej mogą korzystać z różnych mąk niezawierających toksycznego glutenu, na przykład z mąki kukurydzianej, ryżowej, ziemniaczanej, teff, amarantusa, gryki. Można też stosować specjalnie oczyszczoną skrobię pszenną bezglutenową. Bezglutenowe są też wszystkie warzywa i owoce, mięso, większość nabiału. n

86 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Długowieczność

kawosza Autor: Anna Siódmak

Idąc pod prąd, omijając kawowe sieciówki serwujące kawę w papierowych jednorazówkach, znajdujemy małą, rodzinną palarnię kawy.

Właścicielka, Ewa Jankowska, z wielką pasją opowiada nam o kawie wszystko to, co wiedzieć powinien wytrawny znawca ziaren kawy.

87 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Ewa Jankowska

– przez 40 lat pracowała w najlepiej rozpoznawalnej poznańskiej palarni kawy, gdzie narodziła się jej miłość do tego aromatycznego naparu. Obecnie prowadzi własną palarnię, osobiście czuwając nad jakością każdego ziarenka. Odwiedza plantacje kawy i komponuje niepowtarzalne mieszanki smakowe ziaren z odległych zakątków świata.

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

Alicja Sydow – córka Ewy Jankowskiej, z dziedziczną pasją do kawy, tworzy starannie skomponowane mieszanki z rzadkich odmian ziaren kawowców. Na obrzeżach Poznania wraz z mamą, tworzą nietuzinkowy, rodzinny biznes, który opiera się na współpracy z rodzinnymi plantacjami z Gwatemali, Hondurasu, Nikaragui, Kolumbii, Etiopii i Brazylii.

Absolwentka szkoły baletowej, jej paliwem jest sztuka, muzyka i miłość do dwóch córek.

H: W jakim stopniu proces palenia kawy wpływa na jej smak i właściwości?

EJ: Zaczynamy rozmowę i od razu trafiamy do samego serca i duszy kawy. Palenie kawy jest wielką i prawdziwą sztuką, ale od razu zaznaczam, że mówimy o umiejętności tradycyjnego prowadzenia procesu palenia, a nie o przemysłowych palarniach.

Rozmawiamy o paleniu, które jest klasycznym, ręcznie prowadzonym procesem długiego palenia, metodą tzw. „slow roast”. Żeby mówić o tym jak upalić prawdziwą kawę, potrzeba bardzo wielu lat spędzonych przy piecu. Trzeba poczuć wydobywający się z każdego ziarna aromat i słyszeć jak strzelają dopalające się już ziarenka. To bardzo ważne momenty decydujące o tym, co mamy w filiżance. Dla producenta kawy nie jest to łatwe.

Kluczowe zadanie w czasie upału kawy to zrównoważenie trzech podstawowych cech: bukietu, kwasowości i goryczy, które powstają w procesie prażenia. Uruchamia on długą listę reakcji chemicznych, odpowiedzialnych za produkcję setek związków nada88 88 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

jących kawie niepowtarzalnego smaku i aromatu. To sztuka palenia kawy czyni z niej coś wyjątkowego. Jest to niezwykle delikatna czynność.

Palacz kawy musi stale wyjmować próbki ziaren spod działania wysokiej temperatury by sprawdzać jej kolor i aromat, aby we właściwym momencie móc przerwać wypalanie, wtedy gdy ziarna są już w pełni wykształcone i bardzo dobrze uprażone.

Następuje wtedy drugi bardzo ważny moment decydujący o bogactwie aromatu – schładzanie kawy. Kawa w małych palarniach w przeciwieństwie do kaw przemysłowych, które chłodzone są wodą, schładzana jest tylko strumieniem powietrza, co pozwala na zachowanie substancji aromatycznych poprzez ich kondensację.

W każdym ziarenku kawy zostaje zamknięty łagodny i zrównoważony smak i aromat świeżo palonej kawy.

Honduras – państwo w Ameryce Środkowej, pomiędzy Morzem Karaibskim a Oceanem Spokojnym. Honduras graniczy z Gwatemalą, z Nikaraguą i z Salwadorem. Kraj gościnnych ludzi, turkusowych wód, gór zapierających dech w piersiach i fascynujących ruin, które przetrwały tysiące lat. www.honduras.com

Dla milionów kochających kawę najważniejsze jest delektowanie się wspaniałym smakiem i aromatem kawy. Uzyskanie odpowiedniej intensywności aromatu to ciężka praca wielu ludzi.

Podróż kawy od krzewu kawowego do naszej filiżanki jest bardzo długa i co dokładnie się z nią dzieje to materiał na wielką księgę kawy. Dziś na naszych oczach tworzy się nauka o tym jak powstaje dobra kawa.

H: Co to właściwie jest to „palenie kawy”?

EJ: Można powiedzieć, że prawdzie dobra kawa pachnie jak róża w ogrodzie i jest efektem wielu skomplikowanych reakcji zachodzących w wysokiej temperaturze.

Prażenie kawy polega na suchej obróbce wysokotemperaturowej w specjalnych piecach. Zielone, surowe ziarno kawowe zmienia swój kolor i skład chemiczny. Ziarna stają się brązowe a kawa nabiera swoistego, charakterystycznego zapachu i smaku.

89 89 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

Używając fachowego słownictwa, palenie jest to proces pirolizy przebiegający w temperaturze 190-230oC w czasie 5-25 min. W temperaturze 100oC ziarna przyjmują kolor jasnożółty, przy 150oC puchną i brązowieją. W temperaturze 190-210oC zachodzi najwięcej reakcji pirolitycznych w czasie, których powstaje większość substancji aromatycznych, po osiągnięciu 230oC zwiększają swoją objętość prawie dwukrotnie, a ich powierzchnia pokrywa się olejem nadając połysk.

Procesy i zmiany fizyczne i chemiczne nie dadzą się tak naprawdę oddzielić od siebie i tworzą ciąg charakterystycznych tylko dla kawy przemian. Tajniki produkcji kawy ciągle są przedmiotem badań naukowych. Dziś wiemy, że w kawie jest około 800 najróżniejszych związków decydujących o smaku i aromacie kawy.

H: W jaki sposób parzyć kawę, aby uzyskać najlepszy aromat?

EJ: O tym co mamy w filiżance decyduje wiele czynników począwszy od rodzaju kawy surowej poprzez sposób palenia, mielenie i zaparzanie. Na pewno bez dyskusyjnym faktem jest to, że tylko kawa dobrej jakości, świeżo palona i mielona tuż przed zaparzeniem gwarantuje bogactwo aromatu i smaku. A więc po pierwsze surowiec i jego pochodzenie.

Spośród wielu gatunków kaw najważniejsza jest coffea arabica, ale tylko ta rosnąca powyżej 1000 m n.p.m., dzięki czemu ziarna dłużej dojrzewają nabierając pełni smaku

90 90 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

Zarówno kawa zielona, jak i czarna działa pobudzająco, energetyzuje i dodaje sił witalnych.

i aromatu, ponadto są naturalnie czyste, gdyż wysokość eliminuje przedostawanie się wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń do owoców kawowca.

Najlepsza jest kawa wybrana z małych, egzotycznych kawowych ogrodów, naturalnie czystych o tradycyjnym sposobie uprawy i przerobu. Gównie są to domowe, małe farmy, gdzie całe rodziny w czasie zbiorów po kilka razy dochodzą do jednego krzewu by ręcznie zebrać tylko te zdrowe, kolejno dojrzewające w słońcu ziarna. Dzięki temu, że owoce długo dojrzewają, zbierane są ręcznie, a także ręcznie prażone i schładzane tylko powietrzem, kawa uzyskuje cechy nieporównywalne z tą, która produkowana jest na skalę przemysłową. Kawa świeżo upalona musi odgazować kilka dni, żeby ulotnił się dwutlenek węgla i dopiero wtedy można ją zmielić.

Pamiętajmy: kupujemy kawę ziarnistą i mielimy ja dopiero przed zaparzeniem i teraz jak? To zależy oczywiście od upodobań i posiadanego sprzętu. Ja osobiście preferuję ekspres przelewowy. Kawa z ekspresu przelewowego winna być spożyta w ciągu 30

91 91 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

minut, nie trzymamy jej na płycie grzewczej ekspresu, koniecznie przelewamy ją do termosu, kawa zaparzona sposobem przelewowym ma w sobie pełne bogactwo aromatu i pełnię smaku, jest jak świeżo zalana wrzątkiem.

Jeżeli stawiamy na ekspres ciśnieniowy, to mamy w czym wybierać, oferta najnowszej generacji nowoczesnych maszyn do parzenia jest ogromna i gdy już inwestujemy w sprzęt, nie oszczędzajmy na kawie. Tylko kawa dobrej jakości zagwarantuje nam wyjątkową filiżankę naparu, który będzie nagrodą dla wszystkich, którzy pracowali nad jej powstaniem. Doskonała jest również kawa zaparzona tradycyjnym sposobem zalana w dzbanku i po kilku minutach rozlana do filiżanek. Pełnię smaku czujemy, gdy pijemy ją gorącą. Arabowie piją kawę małymi łykami mocną, gęstą i tak gorącą „że może to znieść jedynie język lub podniebienia nielicznych Europejczyków” jak opisywał angielski podróżnik James Fraser.

Dzięki temu, że owoce długo dojrzewają, zbierane są ręcznie, a także ręcznie prażone i schładzane tylko powietrzem, kawa uzyskuje cechy nieporównywalne z tą, która produkowana jest na skalę przemysłową.

H: Czy tradycyjna polska „zalewajka” to dobry sposób na przyrządzanie kawy?

EJ: Nasza zalewajka może być, ale zaparzona tak jak mówiłam tradycyjnym sposobem, po kilku minutach zlewamy kawę znad fusów. Zmieloną kawę w ilości ok.

2 łyżeczek na filiżankę zalewamy w dzbanku, czajnik trzymamy na wysokości co naj92 92 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Bezwzględnym warunkiem stosowania kawy zielonej jest wykorzystanie tylko mytych odmian ziaren kawy gatunku arabika, ponieważ tylko zdrowe i właściwie przerobione ziarno kawy zielonej ma wysoką zawartość polifenoli - substancji biologicznie czynnych.

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

mniej 30 cm nad dzbankiem. Woda nalewana do dzbanka z wysokości natlenia się. W rezultacie cząsteczki tlenu łączą się ze związkami aromatycznymi kawy unoszą je ku górze, dzięki czemu uzyskujemy na powierzchni aromatyczną piankę tzw. cremę, taką jak w ekspresie ciśnieniowym.

Przez 500 lat, tradycyjny sposób zaparzania poprzez zalanie wrzątkiem kawy zmielonej ciągle jest numerem jeden, od tygielka zwanego dżezwą po arabsku po naszą kawę po polsku w szklance, jak i wykwintnie przyrządzoną w pamiątkowym, rodzinnym serwisie kawowym.

H: Czym różni się kawa zielona od czarnej?

EJ: Jeszcze dwa lata temu powiedziałabym, że to dwie różne kawy pod względem właściwości, składu chemicznego i sposobu spożycia. Dziś zarówno kawa surowa, zielona i kawa palona po uprażeniu surowej dalej różnią się właściwościami i zawartością składników, ale jedno mają wspólne – są spożywane w postaci naparu zarówno jako kawa zielona i palona.

Od dawna naukowcy potwierdzili zdrowotne właściwości kawy w związku z zawartością polifenoli, w tym kwasu chlorogenowego i kawowego, silnych antyutleniaczy wyłapujących wolne rodniki. W naszej diecie kawa jest najbogatszym źródłem kwasu chlorogenowego, ale tylko zielona, gdyż w czasie praże-

93 93 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

nia poziom tego antyutleniacza wyraźnie spada.

Aktualnie istnieje bogata literatura naukowa wskazująca, że picie kawy ma ochronne działanie przed nowotworami piersi, jelita grubego, prostaty, jajników, wątroby, trzustki i nerek. Kawa jest głównym źródłem kofeiny, która może działać jako supresor nowotworów, a także dwóch di terpenów, kafestolu i kawealu, które wywołują efekt porównywalny z przeciwnowotworowym działaniem enzymów II fazy zaangażowanych w detoksyfikację karcinogenów.

H: Jak to się stało, że zainteresowała się Pani zieloną kawą?

EJ: Decyzja o produkcji kawy zielonej mielonej zapadła w ciągu jednej godziny w odpowiedzi na kilkanaście zapytań jakie jednego dnia padły ze strony moich zaintrygowanych tym tematem klientów.

Oczywiście wiedziałam o rewelacyjnych właściwościach przeciwutleniających kawy zielonej, ale przede wszystkim w kategorii ochronnego działania przed nowotworami, gdyż na bieżąco śledzę doniesienia naukowe na ten temat.

Wybuch zainteresowania kawą zieloną spowodowało opublikowanie w dniu 9.04.2013 przez Joe Vinsona z University of Scranton pierwszych dowodów na odchudzające właściwości kwasu chlorogenowego zawartego w niepalonych ziarnach kawy zielonej. Połączenie naturalnie występującego w kawie kwasu 94 94 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

chlorogenowego i kofeiny jest jedynym i niepowtarzalnym czynnikiem, który wpływa na regulację poziomu cukru we krwi, przez co kawa zielona stała się niezwykle skutecznym środkiem wspomagającym odchudzanie.

H: Jak kupić dobrą zieloną kawę? Tutaj aromat już nie będzie tym czynnikiem decydującym.

EJ: Bezwzględnym warunkiem stosowawww.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

nia kawy zielonej jest wykorzystanie tylko mytych odmian ziaren kawy gatunku arabika, ponieważ tylko zdrowe i właściwie przerobione ziarno kawy zielonej ma wysoką zawartość polifenoli – substancji biologicznie czynnych. Oprócz tego dobrze, gdy jest to kawa organiczna z certyfikatem ORGANIC, naturalnie uprawiana. Dzięki ekologicznym sposobom uprawy kawa ma smaczniejsze owoce i lepsze wartości odżywcze, większą zawartość witamin i antyoksydantów, dłużej zachowuje świeżość.

H: Kawę zieloną można kupić w…sklepie zielarskim. Czy to przypadek?

EJ: Kawa zielona dzięki swoim rewelacyjnym właściwościom jest bardzo ważnym surowcem w ziołolecznictwie. Fitoterapia – tego szukamy w sklepach zielarskich, a więc tam jest główne miejsce dla kawy zielonej. A poza tym tam się to wszystko zaczęło. Kawa zielona to w niektórych przypadkach lek. Parę lat temu poznałam Panią, która poszukiwała ziaren zielonej kawy i nie miała żadnych szans, by gdziekolwiek ją kupić jako osoba prywatna. Los nas ze sobą zetknął i dałam jej około 2 kg kawy, którą dostałam od przyjaciela z Peru. Potrzebowała kawy dla swojej chorej na raka siostry. Pół roku temu ta Pani zadzwoniła do mnie z podziękowaniem i z informacją, że siostra żyje i jest zdrowa. Moje zdziwienie, niedowierzanie i ogromna radość to uczucia, które zdecydowały, że w maju 2013 bez wahania ruszyłam szeroko z produkcją i propagowaniem picia kawy zielonej.

H: A czy kawa bezkofeinowa to nadal kawa? Niektórzy podsuwają ją jako zdrową alternatywę…

EJ: Według mnie absolutnie nie, kawę pijemy dla przyjemności i dla jej pobudzających właściwości. Usuwanie kofeiny odbywa się za pomocą rozpuszczalników i kawa po obróbce zawiera szczątkowe ilości tych związków co nie jest bez wpływu na jej smak jak i nie pozostaje obojętne dla organizmu.

H: Co może zniszczyć smak dobrej kawy?

EJ: Dobra kawa wymaga troski i pielęgnacji od krzewu kawowego, aż po filiżankę, a więc wszystko może przyczynić się do jej zepsucia. Nawet najlepszą kawę można zniszczyć złym paleniem, niewłaściwym zaparzeniem, a nawet podaniem.

Kupujmy więc kawę o gwarantowanej jakości, świeżo paloną i przestrzegajmy złotych zasad przygotowywania naparu, mielimy ją zawsze bezpośrednio przed zalaniem wrzątkiem, używamy świeżo zaczerpniętej wody, którą gotujemy do tzw. białego wrzątku, wtedy woda jest najbardziej natleniona i gwarantuje po-

95 95 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

DŁUGOWIECZNOŚĆ KAWOSZA

wstanie aromatycznej pianki. Filiżanki powinny być ogrzane, a picie kawy traktujmy jak najprzyjemniejszą chwilę dnia.

Kawa jest cudem natury, wiedzieli to i mówili jako pierwsi Arabowie. To oni nazwali kawę – winem islamu. „Kahwa” u Arabów to był wyraz oznaczający w powszechnym użyciu jedną z nazw wina. Kawa stała się zdrowym substytutem zakazanego wina i z czasem zaczęto ją nazywać kihwa. Dziś na całym świecie słowa kahve, kahva, kava, kafa, café, caffe, Coffee, koffie, Kaffee wszyscy rozumieją i wiedzą, że nie ma dnia bez filiżanki kawy (więcej na temat właściwości kawy organicznej znajdziesz tu: www.Loveleen.pl). n

Kawa jest głównym źródłem kofeiny, która może działać jako supresor nowotworów, a także dwóch di terpenów, kafestolu i kawealu, które wywołują efekt porównywalny z przeciwnowotworowym działaniem enzymów II fazy zaangażowanych w detoksyfikację karcinogenów.

96 96 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

REKLAMA

SPOSOBY NA ZDROWIE

97 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

Deser terapeutyczny?

Szef Irek poleca!

Autor: Irek Ciara, szefirek.pl

98 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

SPOSOBY NA ZDROWIE

deser terapeutyczny? Szef Irek poleca!

Avocasto to wspaniała, bezglutenowa, bezcukrowa, terapeutyczna i odżywcza alternatywa dla tradycyjnego ciasta. Ten deser terapeutyczny ma wyjątkowe właściwości oczyszczające i kojące układ pokarmowy.

Każdy, kto go spróbuje, na pewno zauważy też działanie przeciwzapalne avocasto, co sprawia, że warto polecać ten przysmak osobom z zapaleniem stawów i reumatyzmem. Dzięki idealnie skomponowanym składnikom avocasto jest bogate w antyoksydanty karoteinowe, a także łatwo przyswajalne tłuszcze. Skąd ta wyjątkowość avocasto?

Sekretnym składnikiem jest awokado, które ma działanie antynowotworowe. Czy jeszcze masz wątpliwości, co zjesz na podwieczorek?

Składniki: Avocado Mango Orzechy Włoskie Śliwki suszone (nie kalifornijskie) Sól kamienna nierafinowana Śliwki i orzechy drobno posiekać i dokładnie wymieszać (można rękami), aby utworzyła się gęsta masa. Przenieść masę na półmisek lub płaski talerz i uformować pierwszą warstwę ciasta. Avocado i mango obrać ze skórki, pokroić, posolić i zblendować na mus. Nalać na wcześniej uformowaną bazę. Wstawić do lodówki na dwie godziny, udekorować dowolnie.

99 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Szef Irek – jak sam o sobie mówi, jest kucharzem terapeutą.

Karierę zaczynał w słynnej nowojorskiej restauracji „Jubb’s Longevity”.

Jest twórcą napoju terapuetycznego Tumeric. Z żoną i synkiem wiodą życie pomiędzy Nowym Jorkiem a polską wsią. www.hipoalergiczni.pl

Wiosenne kichanie

Świat alergika

ABC kataru alergicznego Autor: Krzysztof Paszkiewicz

Uczulenie na roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt, zarodniki pleśni czy pyłki roślin. To wszystko mogą być przyczyny alergicznego nieżytu nosa, zwanego popularnie katarem siennym. Katar jest nie tylko uporczywą dolegliwością psującą samopoczucie, może także prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych.

100 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

wiosenne kichanie. ABC kataru alergicznego

Objawy, które nie dają o sobie zapomnieć

K

atar alergiczny objawia się w charakterystyczny sposób. Oprócz kichania, towarzyszą mu wodnista wydzielina z nosa, silny obrzęk śluzówki zapychający nos a także szereg objawów związanych z oczami. Mowa tu o łzawieniu, zaczerwienieniu swędzeniu powiek. Możliwe są także zapalenie spojówek i nadwrażliwość na światło.

Alergicznemu nieżytowi nosa może towarzyszyć drapanie w gardle. Katarowi siennemu nigdy nie towarzyszy gorączka, co pozwala odróżnić go od przeziębienia i innych infekcji. Źródło problemu

Dlaczego cierpimy na choroby alergiczne, w tym katar sienny? Ludzki układ odpornościowy nie zawsze funkcjonuje tak jak powinien. Czasem ma on predyspozycje do gwałtownych reakcji na niegroźne substancje. Mówimy wówczas o alergii. Reakcja alergiczna, w dużym uproszczeniu, to reakcja zapalna wywołana przez komórki odpornościowe organizmu, które reagują na przeciwciała typu IgE. Przeciwciała te w normalnych warunkach powinny łączyć się ze szkodliwymi substancjami, natomiast w reakcji alergicznej łączą się z nieszkodliwymi alergenami.

Kto może zachorować?

Odpowiedź niestety brzmi: każdy. Katar alergiczny może dopaść każdą osobę, niezależnie od wieku i płci. Czesław, lat 57, opowiada o swoim problemie alergicznym: „Gdy przez całe życie nie miałem praktycznie żadnych problemów ze zdrowiem, byłem pewien, że alergia to nie moja sprawa. Dopiero w wieku 50 lat pojawił się u mnie katar sienny. Mieszkam w zielonej okolicy, więc tym razem codzienne wyjazdy do pracy do dużego miasta i 8 h w biurze były wytchnieniem. Jak tylko wracałem po południu do domu, łzawienie i zatkany nos wracały jak bumerang.

Teraz wiem, że alergia może pojawić się w każdym wieku.”

Niektórzy ludzie są bardziej podatni na choroby alergiczne niż inni. Warunkowana genetycznie podatność na alergie nazywana jest atopią. Atopicy często cierpią na kilka rodzajów alergii jednocześnie.

101 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

wiosenne kichanie. ABC kataru alergicznego

Niektórzy ludzie są bardziej podatni na choroby alergiczne niż inni. Warunkowana genetycznie podatność na alergie nazywana jest atopią. Atopicy często cierpią na kilka rodzajów alergii jednocześnie.

Krokiem marszowym do astmy

W alergologii znane jest zjawisko tak zwanego marszu alergicznego. Polega ono na kolejnym występowaniu chorób alergicznych. Począwszy od atopowego zapalenia skóry u dzieci, kolejno wraz z dorastaniem i ekspozycją na alergeny zaczynają się pojawiać katar sienny i astma. Elżbieta, matka dziś 14 letniego Adama opowiada o rozwoju alergii u swojego dziecka: „Adaś w wieku jednego roku miał problem z alergią na mleko, która u niego objawiała się zmianami na skórze. W wieku przedszkolnym uczulenie pokarmowe ustąpiło miejsca AZS, a w pierwszej klasie gimnazjum u Adama ujawniła się astma. Czułam, że to nie jest przypadek. Nie przypuszczałam jednak, że to tak naprawdę ten sam alergiczny problem, tylko w różnych postaciach.”

Podobieństwo tych dwóch ostatnich schorzeń nie jest przypadkowe. Są to alergiczne stany zapalne błon śluzowych w drogach oddechowych. Różni je jedynie lokalizacja – katar sienny dotyczy górnych dróg oddechowych, astma dolnych. Naukowcy nie mają wątpliwości, że dorośli cierpiący z powodu kataru alergicznego mają większe ryzyko wystąpienia astmy. Astmatyczne dzieci i młodzież często prędzej czy później zaczynają odczuwać objawy ze strony nosa.

102 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

wiosenne kichanie. ABC kataru alergicznego

Wpływ na życie

Choć katar alergiczny nie wydaje się z pozoru ciężkim schorzeniem, to w istotny sposób może pogorszyć jakość życia. Szczególnie widoczny jest ten problem u dzieci.

Młodzi alergicy w okresie od wiosny do jesieni odczuwają objawy kataru siennego.

Wraz z nasileniem tych objawów spada u nich frekwencja w szkole. Jeżeli są w stanie uczęszczać na zajęcia, to mają problem ze skupieniem uwagi i efektywną pracą.

Stosowane leki przeciwalergiczne mogą jeszcze bardziej obniżyć ich wydajność intelektualną. Skutki takich epizodów alergicznych mogą rzutować na edukację i karierę zawodową chorego. Przeistoczenie się kataru w astmę alergiczną potęguje problemy.

Astmatyczne dzieci i młodzież często prędzej czy później zaczynają odczuwać objawy ze strony nosa.

Osobom dorosłym nie jest łatwiej. Spada ich wydajność pracy, a stosowanie niektórych leków może wręcz uniemożliwiać bezpieczne obsługiwanie maszyn i pojazdów.

W skrajnych przypadkach alergicy zmuszeni są do długoterminowych zwolnień lekarskich, co odbija się na ich karierze zawodowej i domowym budżecie.

Nie jesteśmy bezbronni

Chociaż prezentowany przez nas obraz alergii, a w szczególności kataru siennego, nie jest zbyt przyjemny, to trzeba mieć świadomość, że współczesna wiedza medyczna pozwala wieść normalne życie. Istnieją leki, które minimalizują objawy alergiczne, nie

103 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

wiosenne kichanie. ABC kataru alergicznego

dając przy tym znaczących efektów ubocznych. Mamy także do dyspozycji immunoterapię, która niejednokrotnie pozwala całkowicie zlikwidować objawy alergiczne.

Wreszcie, możemy posiłkować się informacjami na temat stężenia pyłków czy pleśni i tak planować swoją aktywność, aby być jak najmniej na nie narażonym. To wyzwanie, któremu można podołać. Czy Ty podejmiesz wyzwanie? Życie alergika to nie wyrok. n

104 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy blogi

zastąpią

tradycyjne media?

Autor: Żaneta Geltz

AMERYKAŃSKI HUFFINGTON POST angażuje od wielu lat tysiące blogerów z USA, by obok dziennikarzy byli źródłem informacji dla czytelników, gdyż część tradycyjnych mediów odchodzi do lamusa. Czytelnik lawiruje pomiędzy światami online i offline, sam dokonuje wyboru źródeł wiedzy.

Czy ten model sprawdzi się także u nas? Odpowiada blogerka, Ilona Patro.

105 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Ilona Patro – od ponad 5 lat projektuje niestandardowe działania marketingowe w social media, skupiając się głównie na blogerach i videoblogerach.

Najpierw w agencjach reklamowych, obecnie poprzez własną działalność. Lubi ludzi, podróże, teatr i Internet. www.ilonapatro.com

Czy blogi zastąpią tradycyjne media?

Hipoalergiczni: W jaki sposób w Polsce jest angażowany bloger-znawca danego tematu do świata mediów?

Ilona Patro: Blogerzy tworzą świat mediów. Z ich opinią liczy się coraz więcej mediów tradycyjnych. Blogerzy są zapraszani do telewizji, radia, wypowiadają się na łamach prasy. Występują jako eksperci i pasjonaci dziedziny, którą opisują na blogu. Częstym tematem, który drążą dziennikarze na łamach TV, radia, prasy jest zarabianie na blogu. Fakt, że na blogu można zarobić wciąż traktowane jest jako cud, coś niesamowitego, choć wielu dziennikarzy stara się już rozumieć, że to jest jeden ze skutków blogowania, naturalny i wcale nie ma znamion nadprzyrodzonego cudu. Na szczęście pasje blogerów też są doceniane, więc wypowiadają się w mediach na tematy finansowe, kulinarne, modowe, czy parentingowe.

H: Czy bloger to dziennikarz i czy dziennikarz może pisać bloga?

IP: To tak, jakby zapytać: czy dziennikarz może publikować posty na Facebooku, zdjęcia na Instagramie, pisać książki, tweetować? Jak również: czy bloger to pisarz, grafik, fotograf, felietonista? Jedno nie wyklucza drugiego.

Blogerzy stosują na blogu wiele dziennikarskich form.

przybornik blogera

106 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy blogi zastąpią tradycyjne media?

Dziennikarze natomiast prowadzą blogi. Choć większość dziennikarzy nie chce siebie określać jako blogerów. Wielu dziennikarzy nie darzy blogerów sympatią. Dlaczego?

Z zazdrości. Bloger jest twórcą niezależnym. Finalny kształt jego tekstu nie zależy od wizji redaktora naczelnego. Nie musi pisać pod presją czasu i nie jest rozliczany za ilość znaków.

Bloger sam jest sobie sterem, żeglarzem, okrętem, może pisać kiedy i jak chce.

Bloger nie musi być obiektywny i poprawny politycznie.

H: Co powinien wziąć pod uwagę czytelnik treści stworzonej przez blogera w odróżnieniu od artykułu stworzonego przez dziennikarzy?

IP: Nie lubię generalizowania. Są lepsi i gorsi blogerzy, lepsi i gorsi dziennikarze (aj, znowu te podziały!). Blogi bardzo profesjonalizują się, teksty z wielu blogów są na poziomie tych z najlepszych magazynów, a nawet lepsze. Teksty blogera emanują jego osobowością, pasją. Nie można tego odmówić i niektórym dziennikarzom. Choć ci nie zawsze mogą dysponować taką swobodą twórczą jak blogerzy.

H: Jakie informacje dla siebie może znaleźć alergik na polskich blogach?

Jakiego typu blogi są najbardziej przydatne w dziedzinie alergii czy atopii?

IP: Przede wszystkim opinie, doświadczenia osób, które są alergikami lub posiadają dzieci z alergią. Na łamach bloga opisują swoje codzienne zmagania z alergią dziecka, publikują potrawy, produkty dla alergików, wyrażając subiektywną opinię na ich temat, dyskutując o nich z czytelnikami. Co ważne – czytelnikami tego typu blogów są osoby również zmagające się z alergią, zatem warto zerkać na komentarze czytelników publikowane pod notkami.

Wywiązują się tam często ciekawe, merytoryczne dyskusje.

107 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy blogi zastąpią tradycyjne media?

H: Czy blogerzy korzystają z integrowania się pod szyldem redakcji gazety, dzieląc się swoją wiedzą z czytelnikami?

IP: Oczywiście. Powstaje coraz więcej magazynów, tworzonych przez grupy blogerów. W takim magazynie blogerzy stanowią redakcję, są autorami tekstów, korektorami, grafikami i działem promocji. Są to magazyny online’owe, ale wiele z nich śmiało nadaje się do druku i goszczenia na półkach sklepowych tuż obok tradycyjnych magazynów z wyższych półek. Warto zapoznać się z takimi jak: Magazyn Apetyt (http://magazynapetyt. pl), Magazyn Zmiana (http://magazyn-zmiana.pl), Magazyn COOLmag (http://issuu.com/magazyn.coolmag/docs/coolmag_nr01), Magazyn Mammazine (http://issuu.com/mammazine/docs/mammazine_ marzec_2014).

Proszę zwrócić uwagę na jakość merytoryczną i wizualną każdego z nich. Piękne wykonanie. Emanują pasją.

H: Jaki jest Twoim zdaniem możliwy rozwój blogów w kontekście macierzyństwa i poszukiwania porad typu „mamy mamom” czy alergii i astmy, gdzie osoby poszukują podobnych historii i rozwiązań?

IP: Mamy cechują się wyjątkową potrzebą podzielenia się z innymi mamami swoimi sprawami, wątpliwościami i radościami, związanymi z macierzyństwem. Zakładają w związku z tym blogi i powstaje ich coraz więcej.

W notkach mamy dzielą się doświadczeniem, rozmawiają z czytelnikami, wspierają, kłócą również. Ale na blogach tak jak w życiu, nie zawsze jest sielankowo. Oprócz blogów mamy poszukują także informacji na forach, gdzie dzielą się opiniami. To bardzo aktywna grupa w Internecie.

108 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Czy blogi zastąpią tradycyjne media?

styl życia

H: Czy można ufać rekomendacjom blogerów, którzy polecają wybrane produkty dla osób wrażliwych? Jakimi kryteriami powinien kierować się czytelnik, by dokonać dobrego wyboru?

IP: Nie można ufać, że każdy bloger jest ekspertem i wypowiada jedynie słuszną opinię na dany temat. Zwłaszcza, gdy mowa o alergii. Każda alergia jest inna, każdy inaczej na nią reaguje. Nie działa tutaj zasada kalki. Najczęściej jednak są to opinie będące wynikiem własnych doświadczeń z produktem, z tego względu warto mieć je na uwadze.

H: Jesteś jedną z osób, która o polskich blogach wie niemal wszystko, z jakimi wyzwaniami udają się do Ciebie początkujący pomysłodawcy blogów?

IP: Najczęściej pytają: jak zacząć, gdzie założyć bloga, jak pisać, by zdobyć czytelników, jak zainteresować reklamodawców swoim blogiem, a także jak poznać innych blogerów.

H: Jakie blogi poleciłabyś alergikowi i świeżo upieczonej matce.

IP: Sama nie mam alergii, więc tematu blogów o alergii nie zgłębiałam szczegółowo.

Bazuję na rekomendacjach innych blogerów, zatem jeśli chodzi o blogi z przepisami to warto zerknąć do: http://www.mamaalergikagotuje.pl http://www.jadlonomia.com/search/label/bezglutenowe http://www.smakolykialergika.pl n Zobacz opracowanie wideograficzne na temat blogów tutaj >>

109 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy jesteśmy gotowi na

ekologię?

Polska dopiero zaczyna swoją przygodę z ekologią. Tematyka traktowana do tej pory z przymrużeniem oka, zyskuje teraz uwagę władz i samorządów. Pojawiają się inicjatywy mające na celu zachęcenie nas do segregacji odpadów, ekonomicznego używania wody pitnej, a także rozsądnego poboru energii elektrycznej i cieplnej. Jaka jest rola organizacji pozarządowych w eko edukacji Polaków? Spytaliśmy o to Dominikę Kulczyk, założycielkę Green Cross Poland.

Tekst: Anna Siódmak

110 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Dominika Kulczyk – założyciel i wiceprezes Green Cross Poland.

Fundator i prezes Kulczyk Foundation. Specjalista komunikacji i relacji multikulturowych, strategicznej filantropii i CSR. Ma bogate doświadczenie w zarządach, radach nadzorczych i prowadzeniu fundacji. Współzałożycielka „Values“, grupy firm doradczych. Redaguje Magazyn Starego Browaru „BR&“. Od lat pasjonuje się ochroną środowiska.

111 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

czy jesteśmy gotowi na ekologię?

Hipoalergiczni: Co zainspirowało Panią do założenia polskiego oddziału Green Cross?

Dominika Kulczyk: Polska jest jednym z wiodących krajów Unii Europejskiej pod względem naturalnych obszarów bezcennej przyrody. Posiadamy wielki skarb, który należy chronić i zachować dla przyszłych pokoleń.

Za dynamicznym rozwojem gospodarczym nie poszła odpowiednia dbałość o środowisko – aspekt ekonomiczny był niestety ważniejszy. Polski oddział Green Cross, wzorem innych organizacji na całym świecie, powstał i funkcjonuje dzięki zaangażowaniu wielu ludzi, których wspólnym celem jest zwiększać świadomość w zakresie dbania o środowisko naturalne.

Poprzez naszą www.hipoalergiczni.pl

styl życia

czy jesteśmy gotowi na ekologię?

działalność przyczyniamy się do zmian nie tylko teraźniejszych, lecz takich, które zaowocują w przyszłości.

H: Czy Polska potrzebuje tego typu organizacji? Czy to nie jest trochę tak, że ekologiczne organizacje w Polsce kojarzą się przede wszystkim z przypinaniem się do drzew?

DK: Polska została obdarowana wspaniałą przyrodą – bujną zielenią, bogatą fauną oraz urokliwymi pejzażami. Dotychczas próbowano zwrócić na tę kwestię uwagę za wszelką cenę, być może w trochę zbyt agresywny sposób. Z tego względu tym bardziej czujemy się potrzebni, ponieważ mamy pomysł jak osiągnąć cel jakim jest zwiększenie zbiorowej świadomości na temat środowiska i korzyści wynikających z codziennej postawy proekologicznej. Chcemy dotrzeć do ludzi poprzez dialog – rozmawiając, edukując, szerząc idee. Przygotowujemy wiele projektów, mających na celu dotarcie zarówno do najmłodszych, jak i do dorosłych.

H: W jaki sposób zacząć edukację ekologiczną w szkołach, a jak szerzyć wiedzę, wśród dorosłych, którzy zdają się być oporni na segregację?

DK: Najmłodsi oczywiście są najbardziej żądni wiedzy oraz najszybciej ją przyswajają, stąd też spotykamy się z ogromnym zainteresowaniem problemami ekologii z ich strony. Wraz z wiekiem wypracowujemy pewien schemat zachowań, którego nie lubimy zmieniać, a który nie zawsze jest korzystny. Nie oznacza to jednak, że dorośli nie chcą dbać o środowisko lub nie wykazują się troską o jego stan, wręcz przeciwnie. To właśnie z upływem lat nabieramy mądrości i potrafimy prawdziwie je docenić.

Odnoszę wrażenie, że to raczej brak świadomości stanowi problem, ponieważ chęci mamy naprawdę duże. Wystarczy spojrzeć na coraz częściej podejmowane inicjatywy edukacyjne. Rodzice i nauczyciele powinni być pierwszym źródłem informacji i wzorem do naśladowania – również w kwestiach związanych z dbaniem o środowisko naturalne.

H: Jak ocenia Pani rynek tekstylny w Polsce, czy widać już ecotrend?

DK: Eko ubrania są w Polsce coraz popularniejsze. Związane jest to z wciąż zwiększającą się świadomością ekologiczną i ogólną modą na bycie eko, co bardzo cieszy. Co 112 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

czy jesteśmy gotowi na ekologię?

styl życia

do samych tekstyliów – konieczne jest wypracowanie odpowiednich regulacji unijnych precyzyjnie określających, czym dokładnie są tekstylia ekologiczne.

H: Kto może skorzystać na działalności Green Cross? Czy takie organizacje współdziałają z samorządami?

DK: Idea edukacji ekologicznej jest decydująca nie tylko wśród najmłodszych pokoleń, lecz także wśród jednostek wykonawczych na szczeblu regionalnym. Dlatego stworzyliśmy program Green Communities, w ramach którego rozpoczęliśmy współpracę z samorządami terytorialnymi na terenie całego kraju. Naszym celem jest dotarcie do jak największej liczby jednostek administracji publicznej oraz propagowanie wśród nich wizji zrównoważonego rozwoju, aby dokonywana zmiana była kompletna i trwała.

H: Jaką rolę w Pani życiu odgrywa ekologia?

DK: Ekologia jest dla mnie kluczowym aspektem życia. Jestem świadoma, że każda podejmowana decyzja, nawet ta najmniejsza, ma wpływ na otoczenie. Dlatego staram się, by moja troska o stan środowiska naturalnego przekładała się na coraz bardziej aktywną działalność naszej organizacji oraz motywowała do podejmowania odpowiednich kroków. Poprzez swoje zachowanie chcę zaangażować i zainteresować problemami środowiskowymi jak najwięcej osób.

H: Dlaczego warto zaangażować się w działalność proekologiczną?

DK: Wszyscy chcielibyśmy oddychać świeżym powietrzem i wypoczywać na łonie natury. Jednak nie możemy tylko wymagać i czerpać z przyrody, musimy jej coś dawać od siebie i działać. Każda zmiana zachowania powinna zaczynać się od nas samych, dlatego warto zrobić to już dziś. To od nas zależy, jaki świat pozostawimy następnym pokoleniom. n

www.greencrosspoland.org

113 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy alergicy chodzą do

SPA?

Spa dla wielu jest synonimem relaksu, ale też luksusu. Kąpiel w wonnych olejkach nie jest jednak tym, czego może szukać osoba z alergią skórną.

Czy w ogóle SPA jest przyjaznym miejscem dla alergika? Zapytaliśmy o to Krystynę Zmitrowicz z Afrodyta Spa, który przygotował specjalny pakiet zabiegów z myślą o skórze alergika.

Autor: Żaneta Geltz

114 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy alergicy chodzą do spa

Hipoalergiczni: SPA Afrodyta znajduje się w dosyć nietypowej lokalizacji, w województwie lubuskim.

Dlaczego warto odwiedzić tę okolicę?

Krystyna Zmitrowicz, Dyrektor Afrodyta Spa Afrodyta Spa – ośrodek w Ośnie Lubuskim, odwiedzany przez znane osoby, takie jak Beata Sadowska czy Agnieszka Perepeczko. Spa przygotowało specjalną ofertę zabiegów dla alergików.

SPECJALNY ZABIEG DLA ALERGIKÓW w AFRODYTA SPA http://www.afrodyta-spa.pl/pakiet_dla_alergikow – MARINE PRELUDE Ekskluzywny zabieg złuszczający obumarłe komórki oraz oczyszczający organizm z toksyn na bazie soli morskiej i mułu morskiego.

115 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Krystyna Zmitrowicz: Ośno Lubuskie zwane jest perłą pojezierza lubuskiego.

Położone wśród licznych jezior i lasów przyciąga turystów swoim pięknem i naturalną przyrodą. Ducha historii czuć w wielu zakątkach miasteczka, gdyż jest ono jednym z najstarszych miast północno-zachodniej części woj. lubuskiego. Afrodyta położona jest nad samym brzegiem czystego, pięknego jeziora z dala od aglomeracji miejskich, a jednocześnie ze świetnym węzłem komunikacyjnym. Wśród licznych walorów przyrodniczych, odwiedzający ją goście mogą w pełni zregenerować swoje siły, zwolnić tempo życia codziennego i zrelaksować się w warunkach sprzyjających kontemplacji i wyciszeniu. Tereny są idealne do grzybobrania czy wędkarstwa, tu jak nigdzie indziej można zaznać kontaktu z naturą. W ucieczce od zgiełku miejskiego życia, stresów i ciągłego braku czasu warto się tu zatrzymać, posłuchać z rana śpiewu ptaków czy koncertu żab

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy alergicy chodzą do spa

w pobliskim jeziorze. Atmosfera panująca w tym miejscu sprawia, że mamy grono stałych klientów, które wciąż się poszerza. Co nas niezwykle cieszy! Jestem przekonana, że każdy kto zawita tu choć na chwilę zakocha się w tym miejscu!

H: Czy SPA to przyjazne miejsce dla alergika?

KZ: W przypadku Afrodyty, tak. Mieliśmy raz wyjątkową sytuację, gdzie klientka nie uprzedziła nas o swojej alergii, a bez tego trudno zapobiec reakcji uczuleniowej. Warto podkreślić też to, że każdy może być uczulony na inną, nawet pozornie niewinną substancję – miód, wszelkiego rodzaju olejki…Dlatego alergik w SPA musi mieć odwagę, żeby mówić o swoich uczuleniach czy nadwrażliwościach, wtedy personel może dobrać bezpieczną i optymalną kurację. Dla wymagających gości przygotowujemy specjalną ofertę dla alergików.

Stosujemy również tę zasadę w kuchni. Ostatnio gościliśmy u siebie osobę, która nie mogła stosować do potraw soli i pieprzu, więc wszystkie dania były przygotowywane z uwzględnieniem jej potrzeb. Ograniczenia dietetyczne dotyczą zresztą nie tylko alergików, ale także osób cierpiących na wszelkiego rodzaju schorzenia wątroby, układu trawiennego czy choroby serca.

H: Co znajdzie dla siebie w SPA osoba, która chce rozpocząć aktywny tryb życia i zrzucić kilka kilogramów?

KZ: Możliwości jest mnóstwo! Od specjalistycznych zabiegów pomagających uporać

116 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy alergicy chodzą do spa

się ze zbędnymi kilogramami i niedoskonałościami sylwetki, po zdrową i niezwykle skuteczną dietę oraz ruch. W Afrodycie oferujemy dietę strukturalną dr Bardadyna, która odmładza, regeneruje i wzmacnia organizm oraz trwale obniża i stabilizuje masę ciała.

Oparta jest na racjonalnym sposobie odżywiania się, przy dostarczeniu organizmowi minimalnej kaloryczności, a maksymalnej ilości składników odżywczych, witamin, składników mineralnych czy przeciwutleniaczy. Posiłki i koktajle przygotowane są ze świeżych, naturalnych produktów i skomponowane tak, aby przyspieszyć tempo przemiany materii w zdrowy sposób bez efektu jo-jo. Uczymy nawyków zdrowego żywienia. Kuchnia Afrodyty opiera się na naturalnych produktach. Pieczemy własny chleb, wędzimy wędliny i ryby z własnych stawów, robimy własne konfitury czy domowej receptury nalewki. Produkty są zdrowe i ekologiczne.

Duży nacisk kładziemy na promocje zdrowia i zachęcamy do zdrowego stylu życia.

Ponadto, otoczenie niezwykle sprzyja aktywności fizycznej. Spacery, jogging czy nordic walking wokół jeziora są wręcz przyjemnością! Ciekawe trasy rowerowe zachęcają do odbycia wycieczek w aktywny sposób, a nasze wspaniałe jezioro wręcz zaprasza miłośników pływania czy sportów wodnych. W strefie Wellness goście korzystają z basenu oraz kompleksu saun. Podczas seansów w saunach organizm pozbędzie się toksyn z organizmu, co również wpływa pozytywnie na cały proces odnowy i regeneracji. Dla naszych gości, mając na uwadze zdrowie poprzez ruch, oferujemy możliwość skorzystania z rozruchu porannego wraz z instruktorem fitness czy aqua aerobiku.

Dla osób chcących ćwiczyć indywidualnie, trener personalny dopasuje odpowiedni zestaw ćwiczeń oraz rad i wskazówek dotyczących sportu, częstotliwości ich uprawiania i odpowie na nurtujące nas pytania. Zabiegi w SPA są wykonywane zarówno przy użyciu specjalistycznych sprzętów jak i masaży manualnych. Wyspecjalizowane

117 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

styl życia

grono fizjoterapeutów i kosmetologów zadba o każdego klienta z odpowiednią troską i zaopiekuje się nim indywidualnie, tak aby spełnić jego oczekiwania w najlepszy z możliwych sposobów. Cała filozofia Afrodyty opiera się na spójności i holistycznym podejściu do ciała i duszy.

H: Do SPA zwykle wyjeżdżają kobiety, a co, jeśli chcielibyśmy zabrać jeszcze męża i dzieci? Czy dla nich też znajdą się jakieś atrakcje?

KZ: Oczywiście, że tak! Obecnie mężczyzna w SPA nie należy do rzadkości.

Panowie, tak jak i Panie mają potrzebę zadbania o siebie, swój wygląd oraz dobre samopoczucie. W ofercie mamy specjalnie przygotowaną męską serię zabiegów w oparciu o wysokiej klasy kosmetyki. Panowie bardzo lubią korzystać z masaży, szczególnie upodobali sobie masaże sportowe oraz masaże relaksacyjne wykonywane przez specjalistki masażu orientalnego przybyłe z Indii, Taj118 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Czy alergicy chodzą do spa

landii czy Wyspy Bali. Stale poszerzamy ofertę dla mężczyzn. Obecnie jesteśmy w trakcie urozmaicania zajęć sportowych skierowanych typowo dla panów. Stworzyliśmy również specjalne pakiety pobytowe dla rodzin z dziećmi, gdzie oferujemy profesjonalną opiekę nad dzieckiem podczas zabiegów SPA rodziców. Trzeba pamiętać o tym, że często w rodzinach gdzie pojawiają się dzieci, zaczyna nam brakować odrobiny intymności i czasu spędzonego tylko we dwoje. Dlatego oferujemy romantyczne masaże wykonywane we wspólnym gabinecie dla dwojga zakończone podaniem lampki wina czy szampana. Chwile te pomogą rodzicom zadbać o wspólne relacje, relaks we dwoje i niezwykłe doznania, gdzie czas przestaje mieć znaczenie, a liczą się tylko Oni! Ich pociecha natomiast, dzięki zapewnionym atrakcjom, nawet nie zauważy nieobecności rodziców i będzie w pełni bezpieczna.

H: Proponują Państwo kąpiel w oślim mleku. To chyba wyjątkowa rzadkość wśród zabiegów pielęgnacyjnych. Czy to mleko rzeczywiście ma takie korzystne działanie na skórę?

KZ: Tak, jest rewelacyjne! Szczególnie dla alergików, gdyż możliwe działanie alergizujące jest wręcz minimalne.

Zawiera ono wiele witamin i mikroelementów tj. wapń, fosfor, potas, żelazo, cynk, witaminy A,E i C Nienasycone kwasy tłuszczowe (Omega-3, Omega-6) doskonale wpływają www.hipoalergiczni.pl

styl życia

Czy alergicy chodzą do spa

na absorpcję witamin. Dzięki temu nadają skórze elastyczność i sprawiają, że jest jędrna. Łagodzą objawy egzemy i łuszczycy. Kąpiel w oślim i kozim mleku niezwykle odżywi naszą skórę i sprawi, że będzie jedwabiście gładka i nawilżona.

H: Z jakiego rodzaju masażu warto skorzystać, jeśli prowadzimy siedzący tryb życia i mamy napięte mięśnie? Czy w ogóle masaże są bezpieczne?

KZ: Tak, są bezpieczne i wręcz wskazane, szczególnie dla osób zapracowanych, prowadzących siedzący tryb życia. W ofercie mamy spory wybór masaży, które rozluźnią spięte mięśnie, są masażami leczniczymi oraz masaży, które pozwolą nam się zrelaksować i uwolnić od bólu kręgosłupa. Można do nich zaliczyć m.in. masaże klasyczne, regenerację kręgosłupa katti basti czy bańką chińską, masaże metodą ukraińsko-rosyjską lub masaże tajskie pleców, ramion i głowy. Mają one za zadanie rozluźnić napięte mięśnie, przynieść ulgę i ukojenie, dzięki czemu ból przestanie nam dokuczać i poczujemy się w pełni zrelaksowani. Niezwykle ważna jest również gimnastyka i ćwiczenia na zdrowy kręgosłup oraz pływanie.

H: Co zrobić, jeśli nie mamy czasu na wyjazd i chciałybyśmy urządzić sobie domowe SPA? KZ: Moja rada to: aromaterapia, kąpiel z olejkami aromatycznymi, do tego odpowiedni nastrój, czyli świece i relaksująca muzyka. Taka sceneria pozwoli nam się wyciszyć i oderwać od rzeczywistości. Takie chwile tylko dla siebie są niezwykle ważne i potrzebne. Wykorzystajmy też naturalne produkty, dostępne w domu do pielęgnacji. Możemy np. zrobić cudowny peeling ciała mieszając brązowy cukier z olejkiem do masażu czy oliwą z oliwek z dodatkiem kilku kropel olejku zapachowego. Nasza skóra po takim zabiegu będzie jedwabiście gładka i nawilżona. Podczas kąpieli warto też zadbać o nasze włosy, wmasowując w nie gotową maskę lub również można ją zrobić samodzielnie z naturalnych produktów. Nie wolno zapominać o twarzy. Należy odpowiednio ją odżywić, nakładając maseczkę dobraną do swojego typu skóry poprzedzoną wykonaniem peelingu twarzy. Również nasze stopy i dłonie są naszą wizytówką, dlatego po takiej kąpieli skóra jest idealnie zmiękczona, dzięki czemu z łatwością pozbędziemy się zrogowaciałego naskórka. Jest wiele zabiegów, które jesteśmy w stanie wykonać samodzielnie, jednak jaką przyjemnością jest, gdy ktoś otoczy nas profesjonalną opieką i wykona te czynności za nas! Dlatego szczerze namawiam każdą kobietę aby od czasu do czasu pozwoliła sobie na taką przyjemność i oddała się w ręce specjalistów, którzy zadbają o nią w sposób szczególny i pozwolą się niezwykle zrelaksować! Każda z nas na to zasługuje! n 119 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

W gąszczu certyfikatów Autor: Krzysztof Paszkiewicz Jeśli jesteś jednym z wielu świadomych konsumentów, prawdopodobnie zwracasz uwagę na etykiety znajdujące się na butelkach, tubkach i słoiczkach z kosmetykami, które kupujesz.

Certyfikaty na opakowaniach powinny być pomocne przy wyborze produktu, jednak czy jest tak rzeczywiście?

120 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

w gąszczu certyfikatów

RODZINA W FORMIE Środowisko czy Twoja skóra?

Dla wielu konsumentów określenie towarzyszące certyfikatom, takie jak „przyjazny dla środowiska” oznacza „zdrowy” i „bezpieczny”. Jest to błędne rozumowanie. „Przyjazny dla środowiska” oznacza, iż proces produkcji danego kosmetyku nie zanieczyścił środowiska naturalnego. Ponadto, kosmetyk ten ulega biodegradacji. Nie świadczy to jednak o tym, że taki produkt jest bezpieczny dla naszego organizmu, szczególnie jeśli nasz organizm jest skłonny do alergii.

Dwa certyfikaty – jak je odróżnić

Naturalne substancje zapachowe mogą być biodegradowalne. Mogą nie szkodzić rybom i innym zwierzętom wodnym po utylizacji. Mogą jednak powodować alergie.

Dlatego też – wyjaśnia Ewa Daniél z duńskiego stowarzyszenia Astma Allergi – „przyjazny dla środowiska” nie oznacza jednocześnie „bezpieczny dla zdrowia”. Ma to szczególne znaczenie dla producentów, którzy starają się uzyskać od naszego stowarzyszenia certyfikaty dla swoich produktów:

Błękitny Wieniec

Pierwszy z nich oznacza, iż preparat jest bezpieczny dla alergików.

Drugi świadczy o tym, że został on wyprodukowany bez ingerencji w środowisko naturalne. Tak więc otrzymanie jednego certyfikatu nie jest jednoznaczne z otrzymaniem obu certyfikatów”.

Błękitny Wieniec drogowskazem dla alergika

Nordic Swan

Najczęstsze zagrożenie wywołania alergii stanowią duże stężenia składników w kosmetykach, jak również zawarte w nich substancje zapachowe. Ewa Daniel mówi: „Zanim produkt otrzyma Błękitny Wieniec, przeprowadzamy jego całościową ocenę. Daje to konsumentom 100% gwarancji, że preparat jest bezpieczny dla ich zdrowia. Oczywiście, idealna sytuacja to taka, w której produkt jest bezpieczny zarówno dla naszego zdrowia, jak i dla środowiska. Na szczęście coraz większej liczbie producentów zależy na obu tych aspektach.” n

121 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

W Danii cieszą się popularnością bezzapachowe kosmetyki Derma www.facebook.com/DermaPolska 122 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

REKLAMA

RODZINA W FORMIE

123 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Czy można żądać

odszkodowania za niewykrycie alergii?

Autor: Magdalena Oczachowska, adwokat

Występowanie chorób alergicznych takich jak astma oskrzelowa, nieżyt nosa, anafilaksja, alergia na leki, pokarmy i owady, wyprysk oraz pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy dramatycznie zwiększa się na całym świecie. Według opracowań statystycznych Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization WHO) setki milionów ludzi na całym świecie chorują na nieżyt nosa, a 200 milionów cierpi na astmę, co znacząco wpływa na jakość życia tych osób.

124 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Czy można żądać odszkodowania za niewykrycie alergii?

Świat alergika

W

Magdalena Oczachowska – adwokat, ekspert prawny, specjalista w zakresie prawa pracy i prawa handlowego, specjalista z zakresu szeroko pojętego prawa własności intelektualnej i przemysłowej, autorka wielu opinii i analiz prawnych.

ystępowanie chorób alergicznych takich jak astma oskrzelowa, nieżyt nosa, anafilaksja, alergia na leki, pokarmy i owady, wyprysk oraz pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy dramatycznie zwiększa się na całym świecie.

Według opracowań statystycznych Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization WHO) setki milionów ludzi na całym świecie chorują na nieżyt nosa, a 200 milionów cierpi na astmę, co znacząco wpływa na jakość życia tych osób.

Mimo zwiększonej częstotliwości występowania chorób alergicznych pomoc medyczna dla osób chorych nie jest wystarczająca. Brak prawidłowego standardu leczenia wszystkich chorych na choroby alergiczne prowadzi do występowania chorób i nie rzadko zgonów, których można by w przypadku wcześniejszego wykrycia alergii i zastosowania prawidłowego leczenia uniknąć….

Niewykrycie alergii – błąd w sztuce lekarskiej?

Błąd w sztuce lekarskiej to postępowanie niezgodne z powszechnie obowiązującymi, aktualnymi w danym momencie zasadami wiedzy medycznej.

Czym w rzeczywistości jest błąd medyczny czy też błąd lekarski? Definicja błędu lekarskiego została określona przez Sąd Najwyższy w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 r. (IV CR 39/54), który nadal pozostaje aktualny. Zgodnie ze stanowiskiem SN błędem lekarskim jest czynność (zaniechanie) lekarza w sferze diagnozy i terapii, niezgodna z nauką medyczną w zakresie dla lekarza dostępnym. Błędem lekarskim nazywamy zatem takie postępowanie, które jest obiektywnie sprzeczne z powszechnie uznanymi zasadami wiedzy i praktyki medycznej. Błąd lekarski jest kategorią całkowicie niezależną od indywidualnych cech bądź zdolności konkretnego lekarza oraz od okoliczności, w jakich dokonuje on czynności leczniczych.

125 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Czy można żądać odszkodowania za niewykrycie alergii?

Poza samą definicją błędu medycznego Sąd Najwyższy, oceniając na tle poszczególnych stanów faktycznych kwestię cywilnej odpowiedzialności za szkody wyrządzone przy leczeniu, wskazał również na trzy kategorie błędu. Wyróżnił je w oparciu o kryterium czynności, których podjęcie prowadzi do błędu medycznego, a mianowicie: Błąd diagnostyczny

Błędy tego rodzaju wynikają najczęściej z niewłaściwej interpretacji symptomów, na których oparł się lekarz dokonujący rozpoznania. Polega albo na nierozpoznaniu rzeczywistej choroby (błąd diagnostyczny negatywny, brak rozpoznania), albo na błędnym stwierdzeniu choroby faktycznie nieistniejącej (błąd pozytywny). Nieprawidłowe rozpoznanie może pociągać za sobą wybór niewłaściwych metod i środków leczenia i w konsekwencji prowadzić do powstania poważnych szkód, często o charakterze nieodwracalnym.

126 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Czy można żądać odszkodowania za niewykrycie alergii?

Pamiętać jednakże należy, że lekarz poniesie odpowiedzialność tylko wtedy, gdy nie dochował należytej staranności podczas czynności podjętych w celu postawienia właściwej diagnozy. Dlatego też pomyłka na etapie stawiania diagnozy nie zawsze będzie oceniana w kategoriach błędu lekarskiego.

2) Błąd terapeutyczny

Błąd terapeutyczny występuje wtedy, gdy została wybrana obiektywnie niewłaściwa z punktu widzenia medycznego metoda leczenia. Może mieć on charakter wtórny (wtedy gdy jest rezultatem błędnej diagnozy) albo pierwotny, gdy diagnoza została postawiona prawidłowo, ale lekarz podjął niewłaściwe decyzje terapeutyczne.

Szczególną postacią błędu terapeutycznego jest tzw. błąd operacyjny, polegający na nieprawidłowym przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego. Praktyka dowodzi, że wywołuje on stosunkowo najpoważniejsze, bowiem nieodwracalne skutki. Za tego rodzaju błąd orzecznictwo uznaje w szczególności nieuzasadnione opóźnienie decyzji lekarza o przeprowadzeniu cesarskiego cięcia, skutkujące niedotlenieniem płodu.

3) Błąd rokowania

Taki rodzaj błędu najczęściej rozpatrywany jest wspólnie z błędem diagnostycznym.

Oznacza on błąd prognozy, co do stanu zdrowia pacjenta. Błąd tego rodzaju może pozostawać bez wpływu na proces terapii, jednakże nie można wykluczyć ewentualnego pojawienia się komplikacji i powstania poważnych szkód na zdrowiu np. w związku z wydaniem zaświadczenia o częściowej niezdolności do pracy, podczas gdy pacjent w ogóle nie powinien pracować.

Niezależnie od zaistnienia zdarzeń stanowiących podstawę do uznania, iż doszło do zaistnienia któregoś z w/w błędów, do stwierdzenia błędu w sztuce medycznej każdorazowo potrzebna jest opinia biegłych lekarzy analizujących postępowanie lekarzy zgodnie ze sztuką lekarską, co powoduje znaczne wydłużenie całego procesu.

127 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Czy można żądać odszkodowania za niewykrycie alergii?

I co dalej?

W przypadku stwierdzenia błędu pacjent ma prawo do wystąpienia z powództwem o odszkodowanie za szkodę na podstawie art. 444 k.c. Dodatkowo może domagać się zadośćuczynienia na podstawie art. 445 k.c. Pozew złożyć powinien w sądzie właściwym ze względu na miejsce szpitala, w którym błąd popełniono. Roszczenia pacjenta przedawniają się po upływie trzech lat od dnia, w którym pacjent dowiedział się o szkodzie. Oznacza to, że termin nie biegnie od momentu skorzystania ze świadczenia zdrowotnego, ale od momentu, w którym wyszła na jaw pomyłka lekarza, czy zaniedbanie szpitala. Ta regulacja ma znaczenie m.in. w przypadku różnego rodzaju zakażeń czy dolegliwości, które mogą ujawnić się wiele lat po przeprowadzonym zabiegu.

Odszkodowanie powinno pokrywać wydatki jakie poszkodowany pacjent poniósł w wyniku błędu np. na leki czy rehabilitację. Dodatkowo nie można zapominać, mając na uwadze wypracowaną praktykę orzeczniczą, iż „każde zmniejszenie szansy na zachowanie życia i pozytywny wynik leczenia niewątpliwie wpływa na kondycję psychiczną chorego, zwiększając jego obawy i wiarę w powodzenie”.

128 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Czy można żądać odszkodowania za niewykrycie alergii?

Ratunek dla alergika

Analizując powyższe rozważania na temat występowania błędu w sztuce lekarskiej należy dalej szukać odpowiedzi na postawione przeze mnie pytanie: czy można mówić o błędzie lekarskim w przypadku niewykrycia alergii?

Czy lekarz działający zgodnie z dostępną wiedzą lekarską powinien zawsze wykryć alergię, i czy za jej niewykrycie odpowiada. Zdaję sobie sprawę, że tak postawione pytanie budzić może wiele kontrowersji na gruncie samej praktyki lekarskiej i standardów postępowania w przypadku pacjentów alergicznych.

W jaki sposób należy rozumieć należytą staranność w przypadku wykrycia, czy też leczenia alergii. Oczywiście jest to pytanie, jakie należy postawić specjalistom, ale przywołane musi zostać na potrzeby niniejszego opracowania.

Warto podkreślić, że według najnowszej wiedzy medycznej szybkie i prawidłowe zdiagnozowanie alergii pozwala na zahamowanie jej rozwoju, a nawet do ustąpienia objawów.

Jednym z podstawowych praw pacjenta, wynikających z ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku praw pacjenta, jest prawo do przystępnej informacji o stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.

Tymczasem jak wynika z badań przeprowadzonych np. w Wojskowym Instytucie Medycznym połowa chorych nie zostaje przez lekarza należycie poinformowana na temat swojej choroby, jeszcze gorzej jest z informacjami dotyczącymi leków i ich stosowania, co w przypadku np. astmy czy alergii może wpływać na znaczne obniżenie skuteczności leczenia. Słabo jest z informacjami dotyczącymi leczenia. Ponad 70 proc. lekarzy nie powiedziało nic na temat działania leków, a ponad 80 proc. nie przekazało informacji na temat działań niepożądanych. Czy fakt, że lekarz nie poda dokładnej instrukcji obsługi inhalatora jest podstawą do żądania odszkodowania, skoro skuteczność inhalatora zmniejsza się wtedy o połowę? Jeśli lekarz ma 15 minut na zbadanie pacjenta i wypisanie dokumentacji i recepty, na edukację nie zostaje nawet 5 minut, a to ogromna strata i to niestety najczęściej nie z winy lekarza, ale z winy warunków, 129 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Czy można żądać odszkodowania za niewykrycie alergii?

w jakich pracuje. Jednakże nie da się zaprzeczyć, że to lekarz podstawowej opieki zdrowotnej odgrywa kluczową rolę w pierwszej linii postępowania medycznego. Żądam odszkodowania!

Aby mówić o odszkodowaniu, czy zadośćuczynieniu za błąd w sztuce lekarskiej, należy wykazać związek przyczynowo – skutkowy, pomiędzy niewykryciem alergii a powikłaniami, które występują w wyniku jej niewykrycia lub nieprawidłowego postępowania. Podstawą każdej odpowiedzialności cywilnej, w tym deliktowej, jest fakt wyrządzenia szkody, m.in. szkody na osobie, aby o tym mówić należy wykazać zawinione zachowanie, które ostatecznie przełożyło się na pogłębienie rozstroju zdrowia pacjenta. Jak podkreśla się w doktrynie, lekarz ponosi winę za powstanie szkody, jeżeli nie zastosował właściwych środków w należyty sposób. Przez „zastosowanie właściwych środków” rozumie się takie fachowe postępowanie (np. zastosowanie właściwej kuracji, przeprowadzenie określonego zabiegu), które w danej sytuacji było wskazane z medycznego punktu widzenia. Postępowanie odmienne określane zazwyczaj jest jako błąd w sztuce lekarskiej. Natomiast przez pojęcie „w należyty sposób” należy rozumieć dołożenie takiej staranności, jaka w określonej sytuacji była należna, wymagana i potrzebna.

Z całą pewnością pacjent ma prawo do należytego wykrycia alergii, do należytego poinformowania go o sposobie leczenia. Z drugiej strony pacjent ma obowiązek postępowania zgodnie z zaleceniami lekarza, jeżeli zatem pogarszający się stan zdrowia będzie wynikał nie tyle z nieprawidłowego sposobu leczenia, a z winy pacjenta, który nie do końca wypełnia zalecenia lekarza, nie może stanowić to podstawy do dochodzenia odszkodowania.

Mając na uwadze powyższe rozważania, odpowiadając na postawione pytanie należy wskazać, że hipotetycznie w przypadku „niewykrycia” alergii, czy nie zastosowania wystarczających środków, wykazania związku przyczynowo skutkowego pomiędzy w/w błędem, a szkodą istnieje możliwość dochodzenia odszkodowania na drodze sądowej.

130 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Czy można żądać odszkodowania za niewykrycie alergii?

Mogę jednak od razu dodać, że w mojej ocenie jest to jedynie hipoteza. W praktyce, diagnostyka i sposób postępowania w przypadku leczenia alergicznego, dynamiczne zmiany w sposobie postępowania pokazują, że stwierdzenie jednoznacznego błędu w zakresie takiego postępowania, jest praktycznie niemożliwe, co więcej według ogólnie dostępnych informacji nikt w Polsce nie dochodził jeszcze odszkodowania z tytułu niewykrycia alergii.

Nie oznacza to jednak, że taki proces nie jest możliwy, a co więcej, że pacjentowi bądź jego rodzinie nie zostanie przyznane takie odszkodowanie. Podejmując taką decyzję, należy rozważyć wszystkie za i przeciw, a szczególnie zweryfikować, czy przyczyna i skutek są rzeczywiście zawinione przez danego lekarza, czy też podmiot leczniczy, a nie wynikają z zaniedbania samego pacjenta….bo jak wiemy do własnych błędów przyznać się jest nam najtrudniej.... n

131 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

REKLAMA

Świat alergika

Ewa Klaban – partner zarządzający www.viaglam.com – luksusowego outletu online i showroomu oferującego marki typu Max Mara, Armani, Gucci w cenach do -85%. Mama 4,5 letniego Krzysia. Absolwentka zarządzania na AE w Poznaniu. Po wielu latach zarządzania w korporacji wybrała pracę na własny rachunek. Jej butik www.viaglam.com skierowany jest do kobiet z klasą, które szukaja jakości w dobrej cenie.

132 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Jak żyjesz?

Skóra prawdę ci powie Bożena Wilczyńska-Hoffmann

Pielęgnacja skóry u osób z alergiami zawsze wiąże się z mniejszymi lub większymi problemami. U osoby zdrowej skóra wymaga zmiany kosmetyków i sposobu pielęgnacji, kiedy rozpoczyna się kolejna pora roku, kiedy zmieniamy klimat lub coś nam dolega – skóra reaguje nietypowo.

133 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Bożena Wilczyńska-Hoffmann – prowadzi od 20 lat gabinet URODA, w którym wykonuje zabiegi polepszające stan skóry Jako nieodi samopoczucie. łączną część zabiegów upiększających, poprawiających kondycję skóry i ciała, uznaje prawidłowe żywienie swojego organizmu. Prowadzi cykliczne warsztaty, na które zaprasza osoby poszukujące sposobów na zrównoważone jedzenie, harmonię z własnym ciałem i lepszego planowania swojego nastroju.

134 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Jak żyjesz? Skóra prawdę ci powie

Skóra skłonna do alergii kontaktowej czy atopii, wymaga zdecydowanie większej uwagi. Pierwszym krokiem jest nawilżanie, którego nie może zabraknąć w pielęgnacji skóry narażonej na podrażnienia i uczulenia.

W przypadku alergii kontaktowej: l pamiętamy, by unikać zetknięcia z niebezpiecznymi dla nas substancjami, uważnie czytając wszelkie ulotki informacyjne załączane do produktów l kupujmy rzeczy sprawdzonych firm i w sprawdzonych miejscach, od zaufanych dostawców, co ma szczególne znaczenie w przypadku kosmetyków.

Niewłaściwe ich przechowywanie może spowodować zmiany chemiczne, które, co prawda, dla zdrowej skóry mogą być obojętne, ale u alergika mogą wywołać nawet silne podrażnienie. l nigdy nie eksperymentujemy na własnej skórze, jeśli obawiasz się, że krem może uczulić – nie ryzykuj

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Jak żyjesz? Skóra prawdę ci powie

l nie ma zabiegów i kosmetyków uniwersalnych dla każdego alergika; każda alergia jest nieco inna, bo inny jest organizm, który się z nią mierzy. Za dobór środków do pielęgnacji takiej skóry odpowiada prowadzący lekarz i zaufana kosmetyczka. l wybierajmy kosmetyki o prostym składzie, bez dużej ilości substancji czynnych biologicznie, bez parabenów, perfum, możliwie ze składnikami eco l najczęściej skóra alergika cierpi na zaburzenia w warstwie hydrolipidowej, spełniającej rolę bariery, chroniącej ją przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, jak wiatr, mróz, ostre słońce, zanieczyszczenia. Potrzebuje wówczas prostych tłuszczów, które łatwo przyswoi.

Nie ma zabiegów i kosmetyków uniwersalnych dla każdego alergika; każda alergia jest nieco inna, bo inny jest organizm, który się z nią mierzy.

Jeśli naszym problemem jest atopowe zapalenie skóry, obowiązują nas wszystkie powyższe zasady, a dodatkowo musimy pamiętać, że: l skóra atopowa nie lubi żadnych nawet naturalnych środków drażniących, typu kwasy, peelingi l wymaga regularnego natłuszczania i uzupełniania kwasów omega 9, których dużo znajduje się w oleju z wiesiołka i ogórecznika l w okresie nasilenia choroby, postępowanie jest jednak równie osobnicze, jak w przypadku skóry alergika 135 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Jak żyjesz? Skóra prawdę ci powie

Świat alergika

Kosmetyki nie pomogą jednak ani alergikowi, ani osobie ze skórą atopową, jeśli towarzysząca dieta nie będzie prawidłowa. Żaden organizm nie patrzy przychylnie na wrzucane do niego śmieciowe jedzenie, kilkakrotnie przetworzone, odgrzane w mikrofali, pozbawione energii życiowej, błonnika, witamin, minerałów; za to przeładowane szkodliwymi tłuszczami, cukrem (w większości rafinowanym), solą i mnóstwem dodatków poprawiających smak, zapach, konsystencję produktu.

O ile jednak większość ludzi dopiero po latach czuje skutki działania takiego jedzenia, o tyle organizm osób obciążonych różnymi przypadłościami reaguje błyskawicznie.

Jeśli położymy na zmęczone, opuchnięte oczy plasterki ogórka zanieczyszczonego pestycydami, to może poczujemy przyjemny chłód i ukojenie, ale po pewnym czasie obrzęk może się nawet powiększyć.

136 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Jak żyjesz? Skóra prawdę ci powie

Jeśli alergika boli brzuch po kolorowym słonym hamburgerze, nie znaczy to, że jest na niego uczulony. Jego organizm reaguje po prostu o wiele szybciej na rzeczy ogólnie uznane za niezdrowe i ma ochotę jak najszybciej się ich pozbyć.

Doskonale wiemy, że wszelkie tego typu dolegliwości nasilają się w okresie wczesnowiosennym. Dzieje się tak dlatego, że organizm każdego człowieka wchodzi wówczas w tryb oczyszczania i eliminując zanieczyszczenia, nasila niestety reakcje skórne. Jednak z punktu widzenia medycyny naturalnej jest to powód do zadowolenia, a nie zmartwienia.

Aby odciążyć organizm i skrócić lub ograniczyć reakcje skórne, należy przewidzieć na ten czas jakąś kurację oczyszczającą organizm. Doskonale sprawdza się tu dieta odkwaszająca wg dr Renate Collier, tym bardziej, że można ją również z powodzeniem stosować u dzieci. Ta kuracja będzie nam procentowała przez cały rok, a może zwróci też uwagę na inne aspekty naszego żywienia?

Kolejnym problemem dermatologicznym jaki dotyka cywilizowane społeczeństwa, jest atopowe zapalenie skóry. Chorobie często towarzyszy łuszczenie skóry, powodując błędne decyzje dotyczące pielęgnacji.

Tymczasem ogólne zasady postępowania z taką skórą nie odbiegają od tego, co zostało już napisane wyżej.

Należy jednak pamiętać, że skóra taka wymaga lżejszych, ale niekoniecznie nawilżających kosmetyków. Składnikiem, który w praktyce dobrze się tu sprawdza, jest olejek z nagietka; delikatny tłuszcz o wybitnie kojących i zmiękczających właściwościach, co przy podrażnionej, łuszczącej się skórze stanowi nie lada pomoc.

Jeśli zaś skóra nasza łuszczy się, gdyż po prostu jest sucha; najprawdopodobniej po137 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Jak żyjesz? Skóra prawdę ci powie

pełniamy błędy w jej pielęgnacji. Skóra taka wymaga regularnego natłuszczania, a zimą najlepiej chronią ją kremy na bazie lanoliny. Dotyczy to zarówno skóry kobiet jak i mężczyzn.

Często wówczas pojawia się pytanie: ,,Czy nie będę się błyszczała?"

Przez kilka minut tak, ale po 20 minutach można już wykonać makijaż, o ile nie położyłyśmy zbyt grubej warstwy kremu. Delikatny połysk jest zaś oznaką zdrowej skóry.

Matowa skóra, to chora skóra!

Skóra dzieci, którą niezmiennie się zachwycamy, aż lśni od naturalnego tłuszczu, jakim jest pokryta. Jeśli jednak łuska jest zbyt gruba, należy ją delikatnie zdjąć. Kosmetyczka dobierze najpewniej odpowiedni typ kwasów, a w warunkach domowych można wykonać papkę z 1 łyżki zmielonych płatków owsianych oraz łyżeczki miodu i łyżeczki soku z cytryny. Składniki łączymy ciepłą wodą do konsystencji papki, nakładamy na twarz, omijając oczy. Po upływie ok. 15 min. większość zdejmujemy, a resztkami delikatnie przez kilka sekund masujemy buzię. Następnie zmywamy letnią wodą, przemywamy tonikiem i nakładamy tłusty krem.

Ta i inne metody naturalne mają jednak sens tylko wówczas, gdy korzystamy z dobrych składników. Jeśli położymy na zmęczone, opuchnięte oczy plasterki ogórka

138 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

zanieczyszczonego pestycydami, to może poczujemy przyjemny chłód i ukojenie, ale po pewnym czasie obrzęk może się nawet powiększyć.

Do nawilżania cery suchej służą maseczki, po których nałożymy tłusty lub latem półtłusty kosmetyk; nie zaś wodniste nawilżające żele-kremy, gdyż te w żaden sposób nie będą w stanie zabezpieczyć naszej skóry przed utratą wody. Są one dobre na co dzień dla skóry bez problemu z łuszczeniem.

Ponadto pamiętajmy, że zmęczonej skórze niezależnie od innych towarzyszących jej przypadłości, nie pomoże nic, jeśli nie dostanie odpowiedniej porcji tlenu.

Spacerujmy więc i to jak najczęściej, a każdego ranka nie zapominajmy o obowiązkowej porannej gimnastyce.

Poza tym regularnie kontrolujmy całe ciało, by nie przegapić czegoś ważnego, co już wcześniej sygnalizował nam organizm, a co skrupulatnie przyklepaliśmy kremem. n Z wiosennym już pozdrowieniem dla czytelników Bożena Wilczyńska-Hoffmann 139 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Ten zapach

nie doda Ci

uroku Autor: Krzysztof Paszkiewicz

Nie ma bardziej luksusowego prezentu dla kobiety niż perfumy. W perfumeriach znajdziemy wszystko, czego nam potrzeba: lekkie zapachy na lato, orientalne nuty zapachowe na wieczorne spotkanie czy nowoczesny biznesowy aromat. Czy te cudeńka wywołują alergie?

140 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Ten zapach nie doda Ci uroku

Przekupieni zapachem

W

iększość kosmetyków i środków do czyszczenia pachnie. Choć aromat nie sprawi, że kupowany preparat będzie lepiej pielęgnował, mył czy czyścił, na pewno wpłynie na naszą decyzję o zakupie. Za każdym razem sprawdzamy, jak pachnie produkt, który chcemy kupić. Producenci prześcigają się w wytwarzaniu coraz to nowych aromatów, którymi kuszą nas, promując już nie tylko kosmetyki. Często są to mieszaniny wielu różnych substancji, co utrudnia identyfikację tej, która wywołuje reakcje alergiczne.

W poszukiwaniu winowajcy

Osoby uczulone na zapachy nie mają łatwego zadania, ponieważ obecnie istnieje bardzo wiele środków czy przedmiotów zawierających aromaty: wszelkie detergenty, kosmetyki podpaski, nawilżane chusteczki, papier toaletowy, świece, a nawet zabawki.

Nawet produkty oznaczone jako „bezzapachowe” nie są w pełni bezpieczne dla alergików

Alergik powinien być uważnym czytelnikiem wszelkich etykiet mówiących o składzie danych produktów. Nie ma lepszego sposobu na ochronę przed niepożądanymi reakcjami skóry niż unikanie samych alergenów.

W związku z tym, że aromaty zawarte w produktach są najczęściej mieszaniną różnych substancji zapachowych, z których nie wszystkie muszą być wyszczególnione w składzie (obowiązkowo wypisywane są tylko te powodujące alergie najczęściej), unikanie konkretnych alergenów może być nie lada wyzwaniem. Testowanie ich za pomocą zmysłu powonienia ku naszemu zaskoczeniu wcale nie rozwieje wątpliwości.

141 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

Ten zapach nie doda Ci uroku

Nawet produkty oznaczone jako „bezzapachowe” nie są w pełni bezpieczne dla alergików, ponieważ w takich preparatach stosowane mogą być substancje neutralizujące chemiczne zapachy. Te maskujące dodatki także znajdują się na liście alergenów, jak na przykład Tetramethyl Acetyloctahydronaphthalenes.

Czy to rzeczywiście te piękne zapachy?

Czy przydarzyła nam się któraś z poniższych sytuacji?

• poczuliśmy zapach nowych perfum u koleżanki i w krótkim czasie dokuczał nam ból głowy • po przyjściu do znajomych w odwiedziny czujemy się nagle słabo, mamy nudności, kichamy – być może przyczyną naszych objawów była zapalona aromatyzowana świeczka • po otwarciu nowego czasopisma odczuwamy objawy alergiczne – prawdopodobnie w środku znajduje się próbka perfum.

Jeżeli odpowiedź na którykolwiek z powyższych punktów jest pozytywna, istnieje prawdopodobieństwo, że cierpimy na alergię lub nietolerancję na zapachy. Co może Cię spotkać w kontakcie z alergenem? Kichanie, kaszel oraz łzawiące oczy, a w skrajnych przypadkach wstrząs anafilaktyczny.

Jeśli nie jesteś alergikiem, ale mimo to odczuwasz znaczny dyskomfort w kontakcie z pewnymi zapachami, dotyczy Cię zespół nadwrażliwości na substancje zapachowe. Objawia się on nudnościami, bólem głowy, problemami z oddychaniem i ogólnympogorszeniemnastroju. Szczególnie uciążliwy jest w trakcie podróży, ponieważ może przyczynić się do pojawienia się „choroby lokomocyjnej”.

Nadwrażliwość na perfumy dokucza także osobom, które często 142 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Ten zapach nie doda Ci uroku

Świat alergika

uczestniczą w spotkaniach biznesowych lub bankietach. Perfumy uchodzą za przejaw dbałości o siebie i wciąż są częścią naszego wizerunku. Dawkując je w małych ilościach chronimy nie tylko siebie, ale także osoby z naszego otoczenia. Spotykając się z kimś wrażliwym na zapachy, nie zyskamy w jego oczach wywołując u niego atak astmy lub migrenę.

Czy mogę coś zrobić?

Osoby uczulone lub z nietolerancją na zapachy przede wszystkim powinny przeprojektować swoją codzienność i zacząć otaczać się przedmiotami, kosmetykami czy środkami czyszczącymi, które nie mają zapachu. Nie będzie to jednak tak trudne, jak próba wyeliminowania szkodliwych zapachów z innych środowisk, z którymi stykamy się na co dzień.

Zadbajmy o to, by w miejscu pracy (gdzie przecież spędzamy większą część dnia) nie narażać się na zapachy, które sprawią, że będziemy mieć złe samopoczucie, a przez to będziemy mniej efektywni.

Poinformujmy zarówno swoich współpracowników, jak i przyjaciół, z którymi się spotykamy, o naszej alergii lub nietolerancji. Być może konieczne będzie nawet poproszenie pracodawcy o rozmowę z pracownikami na temat stosowania zapachów w miejscu pracy. n Starannie wybraną ofertę kosmetyków znajdziesz na:

143 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

Pieluszkowy zawrót głowy Autor: Anna Siódmak

Już w ciąży przyszłe mamy zaczynają planować pielęgnację i karmienie swojego dziecka. Wtedy też zaczynają interesować się pieluszkami – jakie wybrać, kiedy rzeczywiście jest więcej korzyści z pieluszek, co jest zdrowsze dla skóry? Pytania są niezliczone, dlatego postanowiliśmy zrobić zestawienie pieluszek w oparciu o doświadczenia blogerek oraz mam dzielących się swoimi opiniami na forach internetowych.

144 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

Pieluszkowy zawrót głowy

Powrót do przeszłości ?

O

becnie młode mamy to jedne z ostatnich wychowane na pieluszkach tetrowych.

Nie dziwi więc fakt, że ich matki, ciotki i babcie z takim przekonaniem namawiają je do używania tylko i wyłącznie pieluch tetrowych. Zwolennicy tego typu pieluszkowania wspominają o korzyściach dla skóry dziecka – często zmieniane pieluchy minimalizują ryzyko odparzeń, a sama struktura tkaniny dobrze przepuszcza powietrze.

Produkcja takich pieluch nie wymaga dodawania szkodliwych substancji chemicznych – nie znajdziemy tu ani kleju, ani lateksu, ani żadnych mikrogranulek, które pochłaniają wilgoć.

Wiele mam jednak skarży się, że są to pieluchy czasochłonne w obsłudze. Aby mogły być bezpiecznie stosowane, należy je wyprać, można wygotować, a następnie wyprasować.

Te czynności sprawiają, że pieluszka jest całkowicie wysterylizowana i czysta tak, jak przed zabrudzeniem. Nawet największe zwolenniczki tetry przyznają jednak, że w pewnych sytuacjach stosują pieluszki jednorazowe, na przykład podczas wizyty u lekarza, na zakupach lub w nocy. Ważnym aspektem pieluszek tetrowych jest wpływ ich stosowania na środowisko – minimalny. Zdarzają się głosy, że przecież pranie też nie należy do ekologicznych procesów, szczególnie z użyciem pachnącego proszku, ale mimo wszystko obecnie redukcja odpadów to gorący temat, a wszelkie sposoby obniżenia produkcji śmieci we własnym domu powinny być wspierane.

Jak więc być eko?

Czy wobec tego rodzic, dla którego środowisko naturalne ma znaczenie ma jakąś alternatywę? Na pewno świetnym wyborem są pieluszki wielorazowe, które kształtem przypominają klasyczne jednorazówki. Są to z reguły kolorowe majteczki zapinane na zatrzaski z wymiennymi chłonnymi wkładami. Tak jak w przypadku pieluszek tetrowych, to rozwiązanie wymaga prania, ale już nie tak gorliwego. Wytrzymałe, nowoczesne tkaniny pozwalają bez szkody dla wyglądu pieluszki prać ją często w wyższych temperaturach, a zabrudzenia nie wnikają głęboko i nie zostawiają uciążliwych plam.

Na naszym rynku dostępnych jest kilka marek takich pieluszek. Pośród nich można znaleźć nawet te produkowane w Polsce. Takie pieluszki mają ogromną zaletę – rosną razem z dzieckiem. Rozmieszczenie zatrzasków pozwala na regulację szerokości pieluszki. Jest to droższe rozwiązanie niż w przypadku pieluch tetrowych, ale zdaniem 145 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

Pieluszkowy zawrót głowy

mam wypowiadających się na forach, wielorazowe pieluszki z powodzeniem sprawdzają się także w nocy, ponieważ są chłonne i nie przeciekają. Zwykle można do takich pieluch dokupić woreczek na zabrudzone pieluszki, który sprawdza się na spacerach.

Wygoda nie dla każdego

Największą popularnością cieszą się wciąż pieluszki jednorazowe. Ich niewątpliwą zaletą jest wygoda stosowania. Nie trzeba prać, a zużyte pieluszki zwyczajnie lądują w koszu. Takie rozwiązanie sprawia również, że pieluszki są idealne na spacery, na zakupy czy w nocy podczas snu.

Wątpliwości wzbudza coraz częściej skład tego typu pieluszek. Wiodące marki rezygnują już ze stosowania wysoce uczulającego lateksu, jednak trudno jest przekonać się o składzie pieluszek. Lateks był powszechnie stosowany, aby nadać pieluszce elastyczności. Jest on jednak przyczyną alergii skórnych, dlatego takie marki jak Pampers czy Huggies na dobrego z niego zrezygnowały.

Przedstawiciel marki Pampers zapewnia: „Zanim pieluszki trafią do rąk mam, są dokładnie testowane pod względem składu. Pieluszki Pampers spełniają normy organizacji zajmujących się zdrowiem, między innymi Światowej Organizacji Zdrowia, a także odpowiednich organów Unii Europejskiej. Obecnie wysoko zaawansowana technologia sprawia, że już podczas produkcji jesteśmy w stanie uniknąć potencjalnie niebezpiecznych dla dziecka substancji chemicznych.”

146 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

RODZINA W FORMIE

Pieluszkowy zawrót głowy

Jeśli wciąż mamy wątpliwości, wszystkie informacje uzyskamy na infoliniach poszczególnych producentów, którzy są gotowi na wsparcie swoich klientów przy wyborze pieluszki. W związku z tym, że na opakowaniach pieluch nie znajdziemy pełnego składu, kontakt telefoniczny z infolinią będzie najwygodniejszym rozwiązaniem.

W Polsce nie ma jeszcze instytucji, które zajmowałyby się niezależnym przyznawaniem certyfikatów świadczących o bezpieczeństwie dla alergika, dlatego rodzice muszą zdać się na doświadczenia znajomych lub poszukiwać informacji właśnie u producentów.

Na forach znaleźć można wiele opinii, jednak nasuwa się wniosek, że najczęściej dzieci reagują uczuleniami na zmiany pieluszek na najtańsze.

Ile chcesz wydać?

Pieluszki jednorazowe to dosyć spory wydatek. Rocznie nawet 1000-1200 zł, co przez cały, nawet 3,5-letni okres pieluszkowania daje kwotę rzędu 3500 zł lub w przypadku pieluszek z wyższej półki – nawet 4000 zł. Koszt jednej pieluszki to tylko kilkadziesiąt groszy, co sprawia, że niektórzy rodzice nie odczuwają poniesionych wydatków. Inaczej jest w przypadku pieluszek wielorazowych. Wymagają one jednorazowej inwestycji nawet 1300 zł w zależności od ilości zakupionych pieluszek.

Zwolennicy jednorazówek dodają do tego jeszcze koszty związane z praniem. Jednak nawet gdy do kosztów pieluszek wielorazowych doliczymy koszty prania, to wciąż jest to znacznie tańsze rozwiązanie niż pieluszki jednorazowe i zamyka się w około 2000 zł przez cały okres pieluszkowania.

Jak mówi polski producent pieluszek wielorazowych Marcin Goźliński: „Dzisiaj mamy komfort wyboru: czy zaangażować się w kosztowną pokoleniowo produkcję „ciężkich” odpadów na wysypisko, czy zaangażować się w czystsze środowisko dla naszych dzieci. Niewątpliwa zmiana, jaką wprowadza w życie pojawienie się dziecka, naturalnie kieruje nas ku dobremu. ” Najważniejsze – spróbować

Niezależnie od tego, jakie pieluszki wybierzemy, warto spróbować zarówno tych wielorazowych, jak i jednorazowych. Często sprzeczne opinie powtarzane przez zaprzyjaźnionych rodziców, sprawiają, że nie mamy odwagi zacząć stosować pieluszek wielorazowych, „bo to dużo prania” albo rezygnujemy całkiem z jednorazowych, „bo to alergie”. Blogerka, Sprytna Mama, przyznaje, że ona również podchodziła z rezerwą do pieluszek wielorazowych, ale gdy zabrakło jej pieluszek jednorazowych, sytuacja zachęciła ją do spróbowania innego rozwiązania – pieluszek wielorazowych, które czekały w szufladzie. Przekonała się, że warto zwrócić się w stronę ekologii.

147 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Pieluszkowy zawrót głowy

RODZINA W FORMIE Podsumowanie

W zależności od tego, jakie są nasze upodobania i styl życia, możemy wybrać pieluszki spełniające nasze wymagania. Poniżej zebraliśmy krótkie porównanie najważniejszych cech pieluszek, które często mają wpływ na decyzję o wyborze danego ich rodzaju.

PIELUSZKA

TETROWA

WIELORAZOWA

JEDNORAZOWA

Koszt w okresie 5 lat

400 zł

2000 zł

3500 zł

Konieczność prania

TAK

TAK

NIE

TAK

TAK

NIE

NIE

NIE

TAK

NISKIE

NISKIE

NISKIE

NISKIE

NISKIE

WYSOKIE

Zalecane na noc i podróże

NIE

TAK

TAK

Wygoda dla rodziców

NISKA

ŚREDNIA

WYSOKA

Finalna ocena

• Niskie koszty użytkowania, • ekologiczna, ale mało wygodna

Przyjazna dla środowiska Zawartość substancji chemicznych Ryzyko odparzeń skórnych Ryzyko reakcji alergicznej

rozwiązania

• Niskie koszty użytkowania, • ekologiczne, • niskie ryzyko odparzeń i alergii, • wygoda dla rodziców – umiarkowana

• Wysokie koszty użytkowania, • nie ekologiczne, wygodne, ale wysokie ryzyko reakcji alergicznej

Opracowanie powstało w oparciu o analizę opinii publikowanych przez Internautów na forach internetowych, a także na podstawie publikacji blogerów i wypowiedzi wybranych producentów pieluszek.

148 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

REKLAMA

SPOSOBY NA ZDROWIE

149 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

POLECAMY

Z kosmetyczki alergika…

Specjalnie dla rodziców dzieci z alergiami przygotowaliśmy zestawienie 3 marek – niezbędników. Ich twórcy z pasją odkrywają potrzeby alergików, proponując nam przyjazne i godne zaufania produkty. Dostęp do takich rozwiązań w pielęgnacji, praniu i tekstyliach jest w Polsce wciąż trudny. A od czego warto zacząć?

Pranie, które nie uczula Pranie dziecięcych ubranek może być ważnym krokiem w profilaktyce alergii, jednak warto wybierać środki piorące, które nie zawierają intensywnych substancji zapachowych i są hipoalergiczne. Żel do prania Jelp doskonale się spłukuje, pozostawiając ubranka dziecka czyste i bezpieczne dla skóry.

Więcej na: www.multishop24.pl

Spokojny sen alergika Pościel, która zapewni spokojny sen alergikowi? To antyroztoczowe pokrowce na poduszki i materace Sova, które stanowią skuteczną profilaktykę alergii. Specjalna tkanina o gęstym splocie zapobiega przedostawaniu się roztoczy na powierzchnię poduszki. Twórczyni marki czerpała inspirację z własnego doświadczenia, dlatego produkty cechuje wysoka jakość i skuteczność. Więcej porad i produktów na: www.Alergsova.pl

150 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Pielęgnacja wymagającej skóry dziecka Co to znaczy kosmetyk przyjazny dla alergika? To produkt, który nie zawiera substancji zapachowych, barwników ani parabenów. Taka właśnie jest seria kosmetyków Derma Eco Baby. Polecana dla dzieci nawet z bardzo wrażliwą skórą. Kosmetyki Derma Eco Baby w ponad 90% zawierają organiczne składniki pochodzenia roślinnego.

Więcej na: www.derma.info.pl

www.hipoalergiczni.pl

POLECAMY

Co nowego

we wnętrzach, modzie i dizajnie?

Czego potrzebuje kobieta na wiosnę? Jedynej w swoim rodzaju torebki, biżuterii, która dodaje energii, seksownej sukienki, a także wygodnego leżaka, żeby móc się zatrzymać i delektować urokami rozkwitającej wiosny.

W tym miesiącu zachwycamy się marką Milly Nielsen, której torebki zawrócą w głowie nie tylko fankom upcyclingu, ale także amatorkom kawy.

Zobaczcie nasze ostatnie odkrycia. Więcej na: www.multishop24.pl

Do pracy z torebką po kawie Co można zrobić z worków po kawie?

Unikalne torby – każda z innym nadrukiem i pamiętająca plantację kawy z innego zakątka świata. Torby są wykonane zgodnie z ideą upcyclingu przez skandynawską markę Milly Nielsen. Każda z nich ma inny wzór i styl wykończenia. A szanse, że koleżanka z pracy pojawi się z identyczną torbą? Zerowe! I to nam się podoba.

Więcej na: www.multishop24.pl

Bransoletki z dobrą energią Jeśli szukasz ładnej biżuterii, która nie uczula, możesz bez obaw sięgnąć po klasyczne w formie bransoletki Milly Nielsen. To nie tylko bezpieczne rozwiązanie dla każdego alergika, ale również amulet dodający energii.

Obie bransoletki zostały wykonane z naturalnych kamieni. Jasna bransoletka zrobiona została z brzoskwiniowych kamieni księżycowych, które znane są z właściwości kojących i relaksujących. Natomiast zielone kamienie są to zoisyty z kryształem rubinu, które pobudzają do działania i wspierają w podejmowaniu ważnych decyzji.

Niezależnie od działania obie bransoletki przybliżają nas do natury i naszych korzeni. Spróbujcie!

Więcej na: www.multishop24.pl

151 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

Co nowego we wnętrzach, modzie i dizajnie?

POLECAMY

Sukienka na wiosenne spotkania W ekskluzywnej kolekcji VIAGLAM.COM sukienka z jedwabiem luksusowej włoskiej marki Max Mara. Perfekcyjnie wykonana. Klasyczny, znany model Max Mara. Idealna na eleganckie wyjście. Dla kobiety z klasą kochającej luksus, modę i wysokiej jakości tkaniny. Jeśli masz wątpliwości, czy sukienka doda Ci uroku, koniecznie skorzystaj z bezpłatnych porad stylistki viaglam.com. Więcej na: www.viaglam.com

Zouza Zadziorna. Jak to zouza. Trochę przekorna. Nowoczesna. Ma swój styl. Mruga okiem do mody. Pomieści wszystkie rzeczy. Potrzebne i te trochę zbędne. Wiernie przemierza ulicę ze swoją właścicielką. Przyciąga wzrok. Kusi. Kokietuje. You beg me...

Ambasadorką marki ZOUZA jest Beata Sadowska.

Więcej na: www.zouzabags.com

Elegancko i mobilnie Każdy miłośnik nowych technologii ceni sobie prostotę i elegancję.

Tablet jest naszą wizytówką, a estetyczny model Solution 10 II od OVERMAX, to niezwykle komfortowa opcja dla tych, którzy chcą imponować. Idealny wybór, jeśli chcemy za pomocą jednego urządzenia robić dobrej klasy zdjęcia, czytać ulubione strony internetowe czy korzystać z przydatnych aplikacji. Jeśli do tego chcemy robić zakupy z każdego miejsca w Polsce i na dodatek dzwonić przez Skype czy komórkę i wysyłać SMS-y, to Solution 10 II może nas zaskoczyć! A Ty? Czy masz słabość do stylowych urządzeń?

Chcesz wiedzieć, ile kosztuje i gdzie go obejrzeć? Zajrzyj tutaj: www.overmania.pl

Skandynawia wchodzi na ogródki Leżak z solidnego drewna sprawdzi się w każdą pogodę. Wyjątkowo stylowy, minimalistyczny i ekologiczny, wykonany z recyklingowanego lnu, który ma naturalne nierówności splotu. Dodatkowo podszyty warstwą czarnej tkaniny od spodu, wzmacnia siedzisko, aby nawet rosły mężczyzna mógł zaznać spokoju po całym dniu pracy.

Spróbuj czegoś, czego nie kupisz w supermarkecie, wyróżnij się wśród sąsiadów i znajomych. Marka Milly Nielsen oferuje interesujące doznania i wyjątkową atmosferę.

Cena 395 zł, zamów tutaj: sklep@multishop24.pl 152 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

POLECAMY

Alergia

na widelcu

Wspomnienie szpinaku ze szkolnej stołówki sprawiło, że wiele osób kojarzy zdrowe produkty z niesmacznymi. Czy dbając o zdrowie na talerzu musimy faktycznie rezygnować z dobrego smaku? O tym, że zdrowe jest pyszne przekonują nas propagatorzy słodyczy bez cukru i ekskluzywnej oliwy z oliwek. A co dla dziecka, któremu sama pierś już nie wystarcza? Pokarm wolny od alergenów. Zobaczcie, które produkty są szczególni przyjazne dla alergików.

Loveleen Dla milionów wielbicieli kawy, najważniejsze jest delektowanie się wspaniałym smakiem i aromatem tego magicznego naparu. Uzyskanie odpowiedniej intensywności aromatu to ciężka praca wielu ludzi. Podróż kawy od krzewu kawowego do naszej filiżanki jest bardzo długa, a to, co dokładnie się z nią dzieje, to materiał na wielką księgę kawy. Dziś na naszych oczach tworzy się nauka o tym, jak powstaje dobra kawa. – mówi Ewa Jankowska, Cafe Maestro marki Loveleen Coffee – organiczny eliksir młodości. Więcej na www.loveleen.pl

Dla miłośników kuchni śródziemnomorskiej Zwykła sałata z pomidorem może nabrać niepowtarzalnego smaku.

Wystarczy dodać kilka kropel oliwy z oliwek. Oliwy Casas de Hualdo tłoczone są z różnorodnych odmian oliwek, dzięki czemu mamy wybór smaków od pikantnego po łagodny. Więcej na: www.o-live.pl

Trochę słodyczy…

Jeśli właśnie toczysz batalię z białym cukrem lub zwyczajnie nie możesz go spożywać, jest bezpieczny sposób na uraczenie się słodkościami. Stewia to roślinka słodsza od cukru, która jednak nie podnosi stężenia glukozy we krwi i jest bezpieczna nawet dla cukrzyków. Gdzie znaleźć takie słodycze? www.stewiarnia.pl 153 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

Gdy bobas ma alergię Mały alergik może też poznawać nowe smaki.

Specjalnie z myślą o jego potrzebach powstał Sinlac – produkt Nestlé, który nie zawiera mleka, laktozy, białka sojowego ani glutenu. Więcej na: www.dziecko.nestle.pl www.hipoalergiczni.pl

POLECAMY

Sklepy

alergika Cieszy fakt, że coraz więcej lokali i sklepów rozumie, że alergik ma inne potrzeby i wymaga specjalnie dobranych produktów i usług.

Przygotowaliśmy zestawienie sklepów, które sprawdziliśmy i polecamy każdemu, a przede wszystkim początkującemu, alergikowi.

1 Są takie miejsca, w których chce się zostać nieco dłużej, szczególnie, gdy zapewniają to, co najlepsze dla Twojej rodziny.

Multishop24.pl oferuje starannie dobrane, najlepsze produkty, przyjazne dla alergików i wrażliwców.

To sklep, który bazuje na duńskiej prostocie i markach takich jak: JELP – środki piorące, DERMA – organiczne kosmetyki i innych ekologicznych rozwiązaniach.

Tel. +48 607 604 807, www.multishop24.pl

154 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl

sklepy alergika

POLECAMY

2 Ciągłe uczucie zmęczenia może być wynikiem niewłaściwie dobranego sposobu żywienia. Jeśli zawsze chcieliście spróbować medycyny chińskiej, ten sklep jest dla was.

Poza zdrowymi, organicznymi i bezglutenowymi produktami, twórcy sklepu oferują także porady dietetyczne i warsztaty kulinarne.

Więcej na: www.orkiszowepola.pl

3 Miś to zabawka, którą z dzieciństwa pamięta niemal każdy z nas. Był kochany przez wiele lat mimo naderwanego ucha i zmechaconego pyszczka. Teraz miś to nie miś, a Mr Misiek i wykonany jest z bawełny organicznej.

Projekt cieszy oko mamy i serce dziecka. Zobacz zabawki i inne produkty z bawełny organicznej na: www.mrmisiek.pl

4 Celiakia i alergia na gluten to przede wszystkim rewolucja w sposobie kupowania żywności. Teraz już bez czytania etykiety się nie obejdzie. Warto więc skorzystać ze sklepu specjalistycznego, gdzie wszystkie produkty dobrane są z myslą o potrzebach osób nietolerujących glutenu.

Polecamy sklep pasjonatów www.wrazliwesmaki.pl

155 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

5

Jeśli macie już dość biegania po mieście w poszukiwaniu ulubionych eko produktów, koniecznie sprawdźcie ofertę sklepu Eko Jagódka. Pełna pasji obsługa, wprowadza klientów w świat produktów, o których być może nigdy wcześ niej nie słyszeli. Sklep działa w wersji online i w formie tradycyjnej w Poznaniu i okolicach. www.ekojagodka.pl

www.hipoalergiczni.pl

Świat alergika

156 | Hipoalergiczni | kwiecień 2014

www.hipoalergiczni.pl