Het Kwartiertje Nr038 2023-09 Herfst Editie

Page 1

GASTHUIS28

Krantje van de bewoners van het Groen Kwartier

2023
HERFST

Beste lezer

Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) was juli 2023 de warmste maand ooit gemeten. Geen zinnig mens kan nog ontkennen dat er iets aan de hand is met ons klimaat. Ook grootouders maken zich zorgen, het gaat tenslotte over de toekomst van hun kleinkinderen en volgende generaties. Wij interviewden voor dit nummer ‘”grootouders voor het klimaat” en ze brengen woensdagavond 27 september een lezing “de tijd dringt” in Gasthuis28. Een aanrader voor wie zich verder wil informeren.

Is het Groen Kwartier een ideale plek om oud te worden? Buurtbewoonster Mieke De Langhe is expert in deze materie en komt donderdagavond 12 oktober in Gasthuis28 vertellen over het Groen Kwartier als een zorgzame buurt en hoe we hier samen werk van kunnen maken. Het Groen Kwartier is een buurt waar bewoners het heft in handen nemen, en die zorgzame buurt daarvoor dragen we zelf een stuk verantwoordelijkheid.

Het is fijn wonen in het Groen Kwartier. Beseffen we voldoende dat we dit voor een groot stuk te danken hebben aan de trekkers van de actiegroepen die zich begin deze eeuw verenigden? Dankzij hun tomeloze inzet is hier een feitelijke sociale mix die groter is dan de perceptie die soms heerst bij de buitenwereld. Dankzij die actiegroepen zijn monumenten bewaard en beschermd, is het Groen Kwartier autovrij en is er minstens één hectare aaneengesloten groen.

HET IS FIJN WONEN IN HET GROEN

KWARTIER. BESEFFEN WE VOLDOENDE

DAT WE DIT VOOR EEN GROOT STUK TE

DANKEN HEBBEN AAN DE TREKKERS VAN DE ACTIEGROEPEN DIE ZICH BEGIN DEZE

EEUW VERENIGDEN?

Het lijkt nu allemaal vanzelfsprekend en we genieten er dagelijks van, maar zonder de inzet van die actiegroepen had het wellicht heel anders gelopen. Wij zochten enkele pioniers uit die periode op en luisterden

HALLOWEEN IN ’T

GROEN

KWARTIER

Kom op vrijdag 27 oktober van 18.30 tot 21 uur mee griezelen in het schemerdonker van de avond doorheen heel het Groen Kwartier. Proef de spinnensoep, rooster een marshmallow, kom wat drinken in GASTHUIS28 en vergeet vooral niet je te verkleden. Voor jong en ouder.

Deelname gratis Vooraf inschrijven niet nodig

naar hun verhalen over toen, hoe ze nu het Groen Kwartier beleven of wat er nog beter kan. Je leest er meer over in dit nummer.

In het Groen Kwartier doen we veel samen, griezelen bijvoorbeeld. Noteer alvast vrijdagavond 27 oktober in je agenda. Het wordt stilaan een alsmaar drukker bijgewoonde traditie, maar tijdens Halloween ontmoet je hier spoken en griezels en kunnen kinderen bij bewoners aanbellen voor een snoepje of attentie. Zalig is dat toch, wonen in een buurt waar dat allemaal kan.

Over dit en nog zoveel meer lees je in dit nummer. Over kinderschoentjes die je kan kopen bij Stories, de bar van The Jane untitled., de opendeurdagen bij wijnhandel TERROIR …. Weer een Kwartiertje boordevol informatie over buurtinitiatieven en weetjes.

Veel leesplezier

Luk Janssen

Namens de redactie

SCHAKEN IN HET GROEN KWARTIER

Voor het tweede seizoen kan er om de drie weken worden geschaakt in Gasthuis28. De drempel voor de schaakavonden kan niet lager zijn: jong en oud, absolute beginner of oude rot, iedereen is welkom. Inschrijven is niet nodig, kosten zijn er niet, de schaakborden staan klaar en de bar is open.

Hans Sleurink

Motor en inspirator van deze ongedwongen formule is de passionele schaker Abraham (Bram) Breesch. Bram is lid van de Mortselse vriendenschaakclub De Dorstige Toren, maar in Gasthuis28 treedt hij op als spelleider, toernooidirecteur en lesgever. Bram speelt ook graag een potje met de aanwezigen, en zelfs met meerdere tegenstanders tegelijk – een simultaan, zoals schakers dat noemen.

Bram is in het dagelijks leven professioneel actief als advocaat aan de Antwerpse balie. Het Kwartiertje bezocht hem op zijn kantoor aan de Amerikalei, nabij het Justitiepaleis.

Bram, je bent van meet af aan de motor en de smaakmaker van het schaken in Gasthuis 28. Hoe ben je destijds betrokken geraakt bij dat eerste schaakavondje?

Heel eenvoudig, een vriend van mij maakte mij vorig voorjaar attent op een annonce in het Kwartiertje: ze zochten iemand om schaakles te geven. Ik heb daarop contact opgenomen met Luk Janssen. Luk kwam naar mijn kantoor, we hadden een goed

gesprek en de afspraak werd gemaakt. Dat was in april 2022.

ALLES IS MET SCHAKEN TE VERGELIJKEN.

SCHAKEN IS MET NIETS TE VERGELIJKEN

Jan Hein Donner, schaakgrootmeester

Niemand wist op voorhand hoe die eerste bijeenkomst in september vorig jaar zou uitpakken, maar dat eerste jaar (tot juni 2023) telde 13 goed bezochte schaakavonden. Liefhebbers van het eerste uur en nieuwkomers waren in augustus en begin september aanwezig op de eerste schaakavonden van het tweede jaar. Wat is het geheim van dit succes?

In de eerste plaats verkoopt schaken zichzelf. Als je graag schaakt, je hebt interesse voor het spel of je bent erdoor geïntrigeerd, dan kom je erop af. Niemand komt speciaal voor Bram Breesch naar Gasthuis 28 (lacht)! Ten tweede is iedereen hier vrij. Voor wie wil, zijn er uitleg en basisoefeningen, voor de rest ligt het accent op het spelen van toernooitjes of losse partijen. Er is dus geen vast stramien, maar er zijn wel volop mogelijkheden voor elke schaker om à la carte te gaan voor wat hem/haar het meest bevalt.

SCHAKEN IS GOED VOOR DE ONTWIKKELING VAN MIJN GEVOEL

VOOR HUMOR. ZO HEB IK DANKZIJ HET

SCHAKEN BETER GELEERD VERLIEZEN TE AANVAARDEN

Bram Breesch

De variaties in het schaakspel zijn oneindig. Schaken kan de deelnemers een avondje van ontspanning en afleiding bezorgen maar hen ook een stevige tot zeer stevige inspanning kosten. Of, zoals Dr. B. het zegt in Stefan Zweig’s Schachnovelle: "Op aarde kan niets de mens zoveel druk opleggen als het niets." Wat betekent schaken voor jou, tussen dit ‘alles of niets’?

Volgens de schaker-filosoof Ludwig Wittgenstein is schaken absoluut escapisme. Je gaat steeds weer volledig op in de afspraak met je 16 vrienden om die 16 tegenstanders zo goed mogelijk het hoofd te bieden (in het schaakspel spelen wit en zwart tegen elkaar met elk 16 schaakstukken). Er zijn meer spellen mogelijk dan er sterren aan de hemel staan. Verrassingen in het spel doen je soms lachen en zijn soms pijnlijk. Schaken is goed voor de ontwikkeling van mijn gevoel voor humor. Zo heb ik dankzij het schaken beter geleerd verliezen te aanvaarden. Schaken helpt mij zelfs bij het werk: hoe langer ik schaak, des te beter leer ik de optimale tactiek en de maatvoering te bepalen voor de volgende stap in mijn dossiers. Temporiseren, versnellen, afwachten of onverwacht toeslaan? En schaken is een zuiver eerlijke sport – valsspelen gaat niet!

Kennismaken met het schaken in Gasthuis28 kan dit jaar nog op 5 en 19 oktober, 9 en 16 november en 7 en 21 december – telkens vanaf 19 uur.

HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
Vrijdagavond 27 oktober is het weer halloween in 't Groen Kwartier Schaken met Bram

DE KOMENDE MAANDEN ALWEER VEEL GASTEN IN ONS HUIS

Na een rustige vakantie gooien we de deuren van GASTHUIS28 weer open. Meer informatie over alle activiteiten vind je op onze site www.gasthuis28.be

BUURTCAFE

Elke maandag van 14 tot 17 u. Loop eens binnen, kom wat drinken, sla een babbeltje, lees een boekje, leg een kaartje.

GROEN KWARTIER ZINGT!

Zondagen 24 september, 22 oktober en 26 november (van 11.00 tot 12.15 u.) samen zingen, gewoon om er deugd aan te hebben, van pop en beat tot smartlap en crooner, van musical tot chanson en kleinkunst. Zondag 24 september duiken we met ‘Rock Around the Clock’ in the real R&R-stuff. Zingen zonder grenzen.

Gratis. Inschrijven niet nodig.

GREEN16

voor jongeren van 10 tot 16 jaar

• 29 september: INITIATIE IN ESKRIMA, CAPOEIRA

• 20 oktober: ESCAPE ROOM

• 17 november: QUIZ

• 19 december: EXAMENEVENT

Telkens van 19.00 tot 21.00 u. Vooraf inschrijven.

CINEMA GASTHUIS

Filmfanaat Jerry Koninckx presenteert iconische films uit de rijke filmgeschiedenis (van 19.30 tot 22.00 u.).

• 13 september: E la nave va (Federico Fellini 1983)

• 4 oktober: Night of the Iguana (John Huston 1964)

• 7 november: film nog te bepalen

• 13 december: film nog te bepalen

Telkens van 19.30 tot 22.00 Gratis. Inschrijven niet nodig.

BUURTMAALTIJDEN

Maak nu al je keuze uit het rijke aanbod.

Let op: voor een aantal activiteiten moet je vooraf inschrijven via de website.

Zie ook de QR-code onderaan.

TIJD MAKEN VOOR MUZIEK

Muziekliefhebber Arto Van Bauwel neemt je mee op een ontdekkingsreis door de wereld van de klassieke muziek. Gratis. Inschrijven niet nodig.

5 en 26 september/ 10 en 31 oktober, van 19.30 tot 22.00 u.

BUURTCAFE-DE-LUXE

Kom wat drinken en maak ondertussen een fijne activiteit mee.

7 september en 23 november: Open naai-atelier, in samenwerking met Naaipunt (Posthof). Van 19.30 tot 22.00 u. Deelname: 5€ per avond (materiaal en drankje inbegrepen) Vooraf inschrijven.

26 oktober: Met Händel op café, een avond rond leven en muziek van G.F. Händel. Van 19.30 tot 22.00 u. Gratis. Inschrijven niet nodig.

30 november: Pubquiz, de quiz waar meedoen echt belangrijker is dan winnen. Van 19.30 tot 22.00 u. Gratis. Inschrijven niet nodig.

SCHAAKCLUB

Schaker Bram Breesch begeleidt beginners en gevorderden, jong en ouder.

14 september/ 5 en 19 oktober/ 9 en 16 november van 19.30 tot 22.00 u.

Gratis. Inschrijven niet nodig.

Samen gezellig genieten van een maaltijd bereid door buurtbewoners.

• 22 september: De smaken van Marokko (Volzet)

• 13 oktober: De smaken van India (Volzet)

• 4 november: De smaken van de wildpluk-keuken,

Telkens van 18.00 tot 22.00 u. Onkosten: 10 euro pp. Vooraf inschrijven.

DE KINDERTIJD

11 oktober: Kinderkeuken, aperohapjes maken, van 16.00 tot 17.30 u. Voor kinderen vanaf 5 jaar. Deelname 2 euro. Vooraf inschrijven.

25 oktober: Knutselen voor Halloween, van 16.00 tot 17.30 u. Voor kinderen vanaf 5 jaar. Deelname 2 euro. Vooraf inschrijven.

31 oktober: Theater De Verhalenkat 'So you think you are special', van 14.00 tot 15.30 u. Voor kinderen van 8 tot 13 jaar. Deelname 5 euro. Vooraf inschrijven.

13 december: Kerstknutselen voor kinderen, van 16.00 tot 17.30 u. Voor kinderen vanaf 5 jaar. Deelname 2 euro. Vooraf inschrijven.

THE SPECIALS

8 oktober: BOEKENRUILBEURS van 15.00 tot 17.00 u. Gratis. Inschrijven niet nodig.

18 oktober BUURTVERGADERING:

De toekomst van het Groen Kwartier, workshop begeleid door buurtbewoonster Liesbeth Van Gorp. Van 19.30 tot 22.00 u. Gratis. Vooraf inschrijven via hetkwartiertje@gmail.com.

27 oktober: HALLOWEEN in heel het Groen Kwartier van 18.30 tot 21.00 u. Inschrijven niet nodig.

29 oktober SJALOM ALLEMAAL

Bezoek aan de Romi Goldmuntz-synagoge Oostenstraat. Van 11.00 tot 12.30 u. Deelname 9 euro. Vooraf inschrijven. (volzet)

PODIUM

24 september: Gewoon blijven ademen, The best of 35 jaar Don Vitalski, stand-upcomedy. Van 15.00 tot 17.00 u. Inkom 5 euro. Vooraf reserveren.

22 oktober: Jazzconcert, Ben Van Bortel Van 15.00 tot 17.00 u. Inkom 5 euro. Vooraf reserveren.

LEZINGEN

20 september: HET LAATSTE TABOE, over preventie en nazorg bij zelfdoding door VERDER vzw

Van 19.30 tot 22.00 u. Deelname 5 euro. Vooraf inschrijven.

27 september: DE TIJD DRINGT, Bernard Hubeau en Marc Cabus vertellen over het nieuwe boek van de Grootouders voor het Klimaat.

Van 19.30 tot 22.00 u. Deelname gratis. Vooraf inschrijven.

12 oktober: IK WIL ALTIJD HIER

BLIJVEN WONEN, buurtbewoonster

Mieke De Langhe wil liefst altijd thuis blijven wonen. Hoe kunnen we ons voorbereiden? Wat betekent een zorgzame buurt in de toekomst?

Van 19.30 tot 22.00 u. Deelname gratis. Vooraf inschrijven.

19 november: Jazzconcert, Sam Stuyck (zang) en Bram Weijters (piano) Van 15.00 tot 17.00 u. Inkom 5 euro. Vooraf reserveren.

10 december: Concert Gitaarduo Teyata, An Volders en Jan Sanen Van 15.00 tot 17.00 u. Inkom 5 euro. Vooraf reserveren.

21 november: 101 TINTEN BLAUW, buurtbewoner en commissaris Kristof De Busser vertelt over diversiteit bij Politiezone Antwerpen, de strijd tegen etnisch profileren en het nieuwe hoofdkwartier. Van 19.30 tot 22.00 u. Deelname 5 euro. Vooraf inschrijven.

14 december: DE ACHTERBLIJVERS, ‘Hoe de vloer onder de lagere middenklasse wegzakt', socioloog Geert Schuermans volgde een jaar lang zes mensen uit de middenklasse.

Van 19.30 tot 22.00 u. Deelname 5 euro. Vooraf inschrijven.

Op de hoogte blijven van GASTHUIS28?

Stuur een mail naar gasthuis.28@gmail.com met de vraag maandelijks de nieuwsmail te krijgen.

HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
INFO EN INSCHRIJVEN

FOTOGRAAF

TUSSEN TWEE WERELDEN

Op het terrasje van zijn appartement in de Boomgaardstraat met uitzicht op het Groen Kwartier, ontmoet ik de jonge fotograaf Eric Chan. Het gesprek zal ons heen en weer slingeren tussen oost en west, zonder dat we het noorden kwijtraken.

OPSINJOOR VAN HET EERSTE UUR: FRIEDA STAD

In dit intrigerende beeld uit mijn project 'Future Ark' komt een fascinerende wereld tot leven. De compositie toont een man die met vastberaden tred door een landschap beweegt dat lijkt te zijn gecreëerd volgens de verlangens van de mens. Een wereld waarin al onze wensen lijken te zijn vervuld, waarin we de vrijheid hebben om alles te bereiken wat we willen. De weelderige omgeving en de overvloed aan mogelijkheden schilderen een utopisch beeld. Echter, naarmate je langer naar het beeld kijkt, begint de betekenis dieper door te dringen.

We bevinden ons weliswaar in een wereld vol potentieel, maar desondanks dwalen we verloren door dit schijnbaar ideale landschap. Dit beeld nodigt uit tot reflectie over de balans tussen verlangen en vervulling en herinnert ons eraan dat zelfs in de meest perfect ogende wereld, interne zoektochten en innerlijke reizen onmisbaar blijven.

Je achternaam laat vermoeden dat je wortels elders liggen.

Ik heb drie paspoorten, Belgisch (ik ben geboren in Diest), eentje van Hongkong, waar mijn ouders vandaan komen, en een Brits. Toen was Hongkong immers nog Brits, maar in mijn geboortejaar werd het overgedragen aan China. Mijn ouders zijn vertrokken omdat ze wisten dat die transitie op handen was. Tegelijk wilden ze de drukte van een miljoenenstad ontvluchten. Ze zijn in Aarschot terechtgekomen, waar ze nu nog wonen.

Wat bracht je tot de fotografie?

Op jonge leeftijd was ik al erg geïnteresseerd in beelden die je later als herinnering kan herbekijken. In Hasselt op de kunsthumaniora studeerde ik fotografie. Daar ontdekte ik dat dit echt mijn ding was. Zodoende stroomde ik door naar KdG in Antwerpen voor een professionele bacheloropleiding. Mijn werk heeft vaak een sociale inslag. Voor mijn eindwerk trok ik naar Hongkong op zoek naar mijn roots. Ik wilde een beeld geven van hoe mijn ouders leefden en het contrast in beeld brengen tussen de eenvoudige wijken en dorpen waar zij leefden en de gigantische hoogbouwprojecten waarvoor zij plaats moesten ruimen. Na dat project ben ik naar de Academie in Antwerpen getrokken om een masteropleiding te volgen.

Je oosterse roots laten je blijkbaar niet los.

Voor mijn laatste project wilde ik onderzoeken hoe China denkt over wonen in de stad. Zij hebben een idee over een ideale stad en geven haar vanuit die visie vorm. Ik kwam op het spoor van ‘Future Arc’, een volledig nieuwe stad voor een miljoen mensen die op acht jaar tijd vanuit het niets is opgebouwd in bergachtig landschap. Toen ik er aankwam, trof ik nog een haast lege stad aan met een grote diversiteit aan stijlen, van gebouwen in art deco tot hedendaagse architectuur. Ik zag de stad als het ware als een theaterdecor waarin enkele eenzame figuren hun plaats trachten te vinden.

En tegelijk fotografeer je in je thuisstad Aarschot.

Na het project in Hongkong met allemaal nieuwe indrukken en beelden, vroeg ik me af ‘Welke foto’s zou ik maken in de stad waar ik ben opgegroeid, waar ik alles ken en waar dat alles dus oninteressant zou zijn?’ Afstand nemen en objectief naar mijn leefomgeving kijken, was het antwoord. Het banale werd daardoor opnieuw interessant. Als je op het juiste moment kijkt, kan elk beeld boeiend worden. Zo wachtte ik in een ‘banaal’ landschap een hele lange tijd, tot er plots een scooter voorbijkwam. Die scooter maakt het verschil: hij zorgt ervoor dat het lege decor een theater wordt waar wat gebeurt. Je moet

de omgeving die je kent zelf boeiend maken door iets wat er gebeurt.

Jouw foto’s laten geen mooie, idyllische landschappen zien, integendeel: eenzame wegen, lege pleinen, parkings, supermarkten, woontorens. Het zijn inderdaad rauwe landschappen. Het geeft weer dat je de spanning in beelden niet te ver moet gaan zoeken. Het heeft terug te maken met objectief kijken, met bijna als een buitenstaander te registreren. De kijker kan die beelden zelf mee invullen. Dan wordt het interessant.

Broeien er nieuwe projecten?

Toen ik in China fotografeerde, kwam ik tot mijn verbazing behoorlijk wat Egyptenaren tegen. China ontplooit nogal wat economische activiteit in Afrika en dus ook in Egypte. Dat gegeven is gelinkt met de situatie van de Oeigoeren die in China onderdrukt worden. Zij vluchten vaak naar Egypte en komen daar terecht als werkkrachten in Chinese bedrijven. Een intrigerende en onverwachte wisselwerking. Ik zou dus graag naar Egypte gaan, niet om de pyramides te fotograferen, maar om het leven van die Oeigoeren in beeld te brengen.

Foto’s uit de reeks Future Arc zijn te zien op www.ericchchan.wordpress.com en op www.ericchanchphotography.tumblr. com

Frieda Stad (zo heet ze echt) heeft een naam die klinkt als een klok, zeker in het licht van buurtwerking. Dit meisje van 80+ was een van de eerste Opsinjoren, thans Stadsmakers. Hoe dat zo gekomen is, wat dat voor haar betekend heeft en wat ze eerder dit jaar op het Schoon Verdiep deed, vertelt mevrouw Stad in dit Kwartiertje.

Ilse Olaerts

Al 43 jaar woont Frieda in de Haringrodewijk. “Ik woon hier graag, wij komen hier goed overeen en dat vind ik heel voornaam. Het is rustig en veilig.” Tijdens de voorbije decennia heeft ze de wijk danig zien veranderen. De verkeersrichting werd gewijzigd, de mensen en de voorzieningen kregen een ander aanzicht.

“Ooit hadden wij hier echt alles in de buurt, aan de Isabellalei; van beenhouwer tot warme bakker. Wij hoefden feitelijk niet naar ‘t Stad te gaan. De madammekes uit het noorden van Antwerpen kwamen speciaal naar hier voor hun boodschappen. Toen de ene na de andere winkel sloot, kwam er geen nieuwe handel meer in de plaats. De onderlinge samenhorigheid is ook minder. Vroeger stonden de mensen dikwijls in hun deuropening of ze zaten op de stoep met hun bakspel. Dat heb ik nog geweten. Men

deed al eens rapper een klapke De buurt is ook aan het verjongen. Jonge mensen kopen hier huisjes, maar als ze kinderen krijgen, trekken ze meestal weer weg. Dat is nu eenmaal het leven. Het is dan wel moeilijker om een duurzame buurtwerking te kunnen uitbouwen.”

Trotse sinjoor en een gedreven Opsinjoor zijn predicaten die Frieda typeren. Ze was er van bij het prille begin bij. “Dat was dankzij de buurttoezichters. Destijds was er hier veel hondenpoep. De toezichters kwamen regelmatiger langs, ook voor een koffietje of een babbeltje. Van ’t een kwam ’t ander. Ze wisten wel dat ik met de buurt begaan was en vroegen me of ik bij Opsinjoren wilde komen. Iemand van de stad kwam langs en het was direct in de sacoche (lacht).”

Samen met nog twee buurtbewoners organiseerde Frieda jaarlijks de Burendag, een zomerbarbecue en een winterdrink. Ze verwelkomde eveneens enkele Joodse buren voor wie ze koosjer eten voorzag. Tevens was men bij haar aan het juiste adres voor het verdelen van de bloemetjes aan de buren tijdens de Lentepoets. “Het fijne eraan was dat ik iedereen bijeenkreeg. Indertijd zette ik mijn tanden erin. Ik ging overal aanbellen, stelde mezelf voor en zei dat ik van Opsinjoren was. Het was erg motiverend werk. Nu het er niet meer is, mis ik het toch wel. Het zou plezant zijn als we opnieuw een geheel zouden vormen, maar tegenwoordig zijn de mensen zo gehaast en ze leiden een druk leven.”

IK

Een dagje ouder worden en de opkomst van de digitalisering maakten dat Frieda enkele jaren geleden een punt zette achter haar carrière als Opsinjoor. “Iemand die het wil verderzetten, zal ik met raad en daad bijstaan. Zie dat alleman goed verzekerd is. Daar stond ik zelf altijd op.”

Voor haar buurtwerk ontving Frieda in april, als een van de eerste 20 Opsinjoren, een oorkonde op het stadhuis. “Daar ben ik héél fier op. Toen iemand van Stadsmakers me hieromtrent belde, was ik zó blij verrast!”

In het bijzijn van bevoegd schepen Karim Bachar en de andere genodigden beleefde ze een leuke voormiddag, een bekroning voor haar jarenlange inzet.

Hoe kan men als bewoner ‘stad maken’? “Zelf heb ik voor heel veel oudere mensen commissies gedaan. Zeg wat meer goedendag, stel u voor aan uw buren, maak contact en kom gewoon overeen. Een goede Stadsmaker moet gedreven zijn.”

Een tijdje geleden was u voor het eerst op bezoek in buurthuis Gasthuis28. Hoe was dat voor u?

“Het was leuk, vooral die samenhorigheid. Ik zou op een namiddag nog wel eens willen teruggaan.”

Altijd hartelijk welkom, mevrouw Stad! Graag tot koffiekletstijd.

Meer info over Stadsmakers? Surf dan naar

https://www.antwerpen.be/ info/64074ec2009df34d31408

18b/ontdek-wat-stadsmakersvoor-jou-kan-doen

Frieda Stad

HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
GING OVERAL AANBELLEN, STELDE MEZELF VOOR EN ZEI DAT IK VAN OPSINJOREN WAS
Frieda Stad poseert trots met haar oorkonde Eric Chan

HET GROEN KWARTIER, EEN UITGELEZEN PLEK OM OUD TE WORDEN?

Wil je zo lang mogelijk thuis blijven wonen? Ben je geïnteresseerd hoe we daar samen als buurt werk van kunnen maken? Buurvrouw Mieke De Langhe werkte mee aan een gloednieuwe brochure met als titel ‘GIDS – om altijd thuis te kunnen blijven’. Donderdagavond 12 oktober geeft Mieke een lezing in Gasthuis28.

Kristine Kloeck

De brochure wordt aangeboden door de onafhankelijke zorgorganisatie I-Mens. Ze werd uitgewerkt onder impuls van Freddy Michiels, auteur en zelfstandig journalist, samen met een achtkoppige redactieraad waar ook Mieke, psychiatrisch verpleegkundige en psychologe van opleiding, deel van uitmaakte. De gids biedt een praktische handleiding met tal van bruikbare tips rond onder meer gezonde levensstijl, mantelzorg en netwerking, veiligheid, mobiliteit, hygiëne, hulp aan huis, psychisch welbevinden, revalidatie na ziekte of operatie.

Negatieve beeldvorming Veel ouderen willen zo lang mogelijk – en liefst voor ‘altijd’ – thuisblijven. Hun afwijzende houding tegenover woonzorgcentra (wzc) stoelt op vaak negatieve berichtgeving. Ook schrikt de grootschaligheid af, die weinig rekening lijkt te houden met de wensen van individuele bewoners: de organisatie bepaalt het dagelijks leven, mensen kunnen niet meer zelf beslissen en keuzes maken. De vereenzaming tussen mensen die allemaal oud en hulpbehoevend zijn, de beperkte zorgomkadering en de toenemende onbetaalbaarheid vullen het beeld aan. “Die afwijzing is niet altijd terecht”, aldus Anja Declercq, voorzitster van de Raad Ouderenzorg van de Koning Boudewijnstichting, “want de kwaliteit van de wzc’s is de laatste decennia stelselmatig gestegen. Toch blijft voor de nabije toekomst een systeemverandering nodig.”

EEN VLIEGENDE START VOOR EMMA BAR

Onze buurt is sinds eind juni een nieuw eethuisje rijker. Het bevindt zich in Beernaertstraat, vlak naast de Sint-Hubertuskerk, aan de Victor Jacobslei. De jonge zaakvoerster Emma is tevreden over de voorbije eerste maanden. Het was best druk en ze kreeg veel positieve reacties.

Zorgzame buurten

Nieuwe benadering

Vier waarden moeten centraal staan in de zorg voor ouderen: respect voor hun autonomie door hen zoveel mogelijk de regie te laten houden over hun eigen leven, participatie via medebeslissingsrecht omtrent het reilen en zeilen in de instelling, verbinding houden met de samenleving en ondersteuning geven bij het waarmaken van hun aspiraties.

Hoewel een 100-tal wzc’s (op de 800) in Vlaanderen deze aanpak uitprobeert –het zogenaamde Tubbemodel dat komt overwaaien uit Scandinavië – is er nog een lange weg te gaan. Tussen instelling en thuis, zijn er gelukkig nog formules die aan een toenemende zorgafhankelijkheid tegemoet komen: kangoeroewonen, cohousing, wonen bij kinderen of familie – al dan niet in een ‘tiny house’– of microwoning in de tuin. Met deze gids als leidraad is ‘altijd’ thuis kunnen blijven zeker geen garantie. Maar de boodschap is in elk geval: tijdig over een en ander nadenken en beslissingen nemen die de kans daartoe aanzienlijk kunnen vergroten.

Hoe het Groen Kwartier tot een plek maken waar thuis oud worden legio wordt?

Anja Declercq vat de werkpunten samen: “Zet buurtzorgnetwerken op die mantelzorg en professionele zorg verweven,

met digitale hulp. Zorg dat aangepaste woningen zich vlak bij de zorgverleners en het dienstenaanbod bevinden. En bouw met de beperkte middelen en de beperkte kracht die voorhanden is, een zorg die de hogervermelde vier waarden als uitgangspunt neemt”

DENK TIJDIG NA OVER BESLISSINGEN DIE DE KANS OP LANGER THUISBLIJVEN

AANZIENLIJK KUNNEN VERGROTEN.

Makkelijker gezegd dan gedaan, maar het moét kunnen! Dat is de drijfveer van Mieke die met deze gids in het najaar ‘de boer opgaat’. Een lezing op 12 oktober 2023 in Gasthuis28 vormt het startschot: een ideale uitvalsbasis want naar schatting 1/3 van de bewoners van het Groen Kwartier behoort tot de doelgroep ouderen. Mieke stelt de gids voor en vertelt hoe een persoonlijke voorafgaande zorgplanning je helpt om de toekomst voor te bereiden. Ze vraagt aandacht voor de uitbouw van het Groen Kwartier tot een ‘zorgzame buurt’, naar het voorbeeld van talrijke pilootprojecten in Brussel en Vlaanderen. Want waar jong en oud, professionals en vrijwilligers, voorzieningen en diensten de krachten bundelen wordt kwaliteitsvolle hulp en zorg bereikbaar, beschikbaar en betaalbaar voor iedereen.

Toen Emma een passend pand voor haar nieuwe zaak zocht, vond ze dat in OudBerchem. Ze is opgegroeid in AntwerpenZuid, maar verhuisde naar Berchem om dicht bij de zaak te wonen. De verhuis viel goed mee: ze maakte kennis met een charmante, gezellige buurt en vriendelijke mensen.

STUDIO MORINO, VOOR ALS JOUW

FIETS HET NODIG HEEFT

De fiets: het ideale vervoersmiddel in de stad. Natuurlijk moet het stalen ros af en toe nagekeken of gerepareerd worden. Dan kan je sinds vorig jaar terecht bij Studio Morino op een klein sprintje van het Groen Kwartier.

Christine Buisseret

Bij de herinrichting van de zaak koos Emma voor frisse kleuren en natuurlijke materialen. Het geheel oogt jong en aantrekkelijk, ook dankzij de vele planten en bloemen. Emma staat zelf in de keuken. Koken is haar passie en ze droomde al langer van een eigen eethuisje. Alles wordt hier elke dag vers bereid!

Bar Emma is open vanaf woensdag t.e.m. zondag. Op woensdag, donderdag en vrijdag van 16 tot 22 uur, kan je genieten van een apero of kan je blijven dineren. De gerechten zijn eenvoudig en vers. Emma's kaart is beperkt en wordt aangepast volgens de seizoenen. De Melanzane alla parmigiana en Emma's meatballs met verse tomatensaus, parmezaan en rucola zijn zeker een aanrader! Er is altijd een vegetarische optie. Op zaterdag en zondag is Bar Emma open van 10 tot 16 uur en kan je langskomen om te brunchen/lunchen.

Ook de taarten worden door Emma zelf gebakken. De taart die op de toog stond toen wij Emma interviewden, zag er zalig uit! Er wordt ook heerlijk brood

geserveerd, zuurdesembrood, dat wordt gekocht bij bakker Bloemberen.

Je kan gewoon op goed geluk langsgaan, of je kan een tafel reserveren. Je kan ook Bar Emma afhuren voor een grotere groep, dan neem je best contact op Emma.

Zeker een aanwinst voor de buurt! We wensen de jonge zaakvoerster in elk geval veel succes toe.

Meer info vind je op de site www.bar-emma.be

Limburg echter verlaten en is de liefde gevolgd tot hier in Antwerpen.

Morino volgde een opleiding fietsherstelling waar hij naar eigen zeggen niet veel bijleerde. Praktische ervaring deed hij op in de Mortselse fietswinkel Fietsen MB. Daar werkte hij heel graag. Maar de goesting om een eigen zaak te openen groeide. In april 2022 startte hij met zijn eigen fietsatelier in de Jozef Balstraat 5 in Oud-Berchem, tussen de Weidestraat en de Statiestraat, vlak bij het Groen Kwartier. Hij noemde de zaak naar zichzelf: Studio Morino.

Morino houdt van de fiets en weet er alles van. Je voelt aan alles dat jouw fiets bij hem in goede handen is. Slecht gemaakte fietsen maken hem triest. Er zijn zoveel kwaliteitsproducten op de markt.

herstellingen uit maar kijkt de fiets ook nog eens helemaal na. Hij streeft ernaar om de fietsen binnen de 2 dagen klaar te hebben, dus geen lange wachtlijsten hier.

Studio Morino (Jozef Balstraat 5 in Oud-Berchem) is elke weekdag open van 9 tot 18 uur en zaterdag van 9 tot 14 uur. Je kan gewoon langsgaan met je fiets.

Wil je eerst bellen: 0483 24 78 33

Afspraak op donderdagavond

12 oktober (19 uur 30) in Gasthuis28. De lezing is gratis. “DE GIDS – om altijd thuis te kunnen blijven” wordt er gratis rondgedeeld. Je kan hem ook downloaden via www.freddymichiels.com

Wij spreken Morino in zijn werkplaats terwijl hij rustig verder werkt aan een fiets.

Hij is van Italiaanse afkomst zoals zijn naam al laat vermoeden. Zijn grootouders kwamen naar België om hier het 'zwarte goud' te delven. Hijzelf is geboren in Maaseik en opgegroeid in Maasmechelen. Hij heeft

Bij Studio Morino kan je terecht voor alle herstellingen en onderhoud van elk type fiets: van de gewone stadsfiets tot de heel bijzondere koersfiets en de elektrische fiets. Hij volgt specifiek Bosch en Shimano, maar alle merken en systemen zijn welkom in zijn atelier.

Morino voert niet enkel de nodige

HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
Inspirerende initiatieven die het systeem trotseren Marcel Canoy, Jan Smelik en Marcel Ham (redactie)
Morino in zijn werkplaats
Zaakvoerster Emma Zorgzame buurt

BIBLIOTHEEK BERCHEM STIMULEERT

DIGITALE GELETTERDHEID EN LEESMOTIVATIE BIJ JONG EN OUD

MAAK KENNIS MET HET PROGRAMMA VOOR DIT NAJAAR

vrijwilligers gratis programmeerworkshops aan voor kinderen.

Manga (Japanse strips) wordt veel gelezen door tieners. Eva: “We houden 2 december een themadag waarbij Manga en Japan in de kijker worden gezet. Met o.a. een workshop Manga tekenen, een sessie ‘Vind je Ikigai’ en met een Japans fotohokje ‘purikura’.

DE TIJD DRINGT

GROOTOUDERS VOOR HET KLIMAAT

GEEFT LEZING IN GASTHUIS28

Bibliotheek Berchem verwent ons de volgende maanden met een interessant aanbod in De Poort: Level Bib, een dagje onderdompelen in de ‘Manga Mania’, leren programmeren, november boekenmaand, lezingen… je vindt het allemaal in hartje Oud-Berchem op een steenworp van ’t Groen Kwartier.

“Wij willen met onze werking digitale geletterdheid stimuleren en ook leesmotivatie en leesbevordering bij kinderen en jongeren”,

aldus Eva Eneman Zij is projectmedewerker Jeugd van Bib De Poort. Op zaterdag 14 oktober heeft het gaming event ‘Level Bib’ plaats. Verwacht je niet aan breindodende spelletjes maar wel aan gekende klassiekers op Arcadekasten of consoles Nintendo 64, Sega en allerlei nieuwe indiegames om te ontdekken. Ook worden er andere facetten van gaming belicht zoals, VR, Twitch, makers aan het woord.

Op de eerste verdieping van De Poort huist Studio Bibber, een flexibele workshopruimte waar digitale ateliers plaatsvinden en je kan leren om bijvoorbeeld je eigen T-shirt te bedrukken. Bij CoderDojo bieden

Voor onze liefhebbers van taal en correct taalgebruik is er ‘Schrijfwijzen’, een ludiek en laagdrempelig taalspel voor volwassenen. Test je taalkennis tijdens de volgende ‘Schrijfwijzen’ op vrijdagavond 6 oktober. November is boekenmaand en dan pakt de bib uit met een programma voor iedereen (van 0 tot 99 jaar). Op 9 november is er een lezing met Steven Vromman, beter bekend als de Low Impact Man en vanaf 18 november gaat de Voorleesweek voor kinderen van start.”

Scan deze QR-code voor meer info over het programma van de bib of volg ons op sociale media.

Bibliotheek De Poort, Willem Van Laarstraat 15-17, Berchem.

Bibliotheek De Vertellerij, Turkooisstraat 18, Berchem

De tijd dringt. Zo heet het boek dat recent werd uitgegeven door Grootouders voor het Klimaat. Het boek is een verzameling van brieven van grootouders over de klimaatcrisis. Op woensdagavond 27 september komen Marc Cabus en Bernard Hubeau praten in Gasthuis28 over het boek, de klimaatcrisis, de beweging en hoe wij zelf actie kunnen ondernemen.

Luk Janssen

Jullie komen 27 september naar Gasthuis28, wat mogen we verwachten?

Verwacht geen technische lezing over de klimaatcrisis, daarover zijn al honderden boeken geschreven en zowat iedereen is intussen bewust van het probleem. Wij gaan wel enkele brieven voorlezen van onze ambassadeurs en vrijwilligers en staan stil bij hun beleving. Deze ambassadeurs zijn mensen met enige bekendheid en komen onder meer uit het bedrijfsleven, de culturele, sociale, academische wereld. Er zijn ook politici bij – zonder een huidig mandaat - uit een breed palet aan gezindheden.

Uit die brieven leer je heel wat emoties kennen. Wij koppelen daar een verhaal aan over onze beweging. Het probleem is al jaren gekend, maar politici hebben het al die jaren – bewust of onbewust – niet willen zien. Het is onze bedoeling om door te dringen tot het beleid, dat volgens ons een veel te passief klimaatbeleid voert. Dat geldt zowel voor de overheid als het bedrijfsleven en de financiële sector. Wij zijn ook benieuwd

wat geïnteresseerden verwachten van onze beweging, er is die avond veel ruimte voor dialoog.

Hoe kijken jongeren naar die ‘boomers’, is jullie generatie verantwoordelijk voor de klimaatcrisis?

Wij hebben heel goede contacten met jongeren. Onze beweging is ontstaan als steun aan de jongeren die in 2019 begonnen met donderdagmarsen. Die jongeren hebben gelijk want het gaat om hun toekomst en die van hun kinderen en kleinkinderen. Zij hebben recht van spreken en als grootouders moeten wij hen steunen.

“VELEN ZIJN BEZORGD, MAAR ALS HET

OVER CONCRETE MAATREGELEN GAAT WORDT HET MOEILIJKER. IEDEREEN

BESEFT DAT ER IETS MOET GEBEUREN

MAAR KIJKT LIEVER DE KAT UIT DE BOOM, DEELS BEGRIJPELIJK”

Marc Cabus en Bernard Hubeau

Er is hier geen sprake van een tegenstelling tussen generaties. Onze generatie beseft net als de jongeren de verantwoordelijkheid die we hebben om iets te doen. We willen niemand aanwrijven dat hij of zij leeft volgens de principes, aannames, gewoontes van de samenleving, met de auto rijdt of vlees eet. Je kunt wel willen dat het anders moet en je kunt daar zelf stappen voor zetten.

Hoe zit het met dat draagvlak?

Wij zijn aangenaam verrast door de voorbeelden van lokale initiatieven die

in Het Kwartiertje staan. Dergelijke lokale initiatieven dragen bij tot een groeiend draagvlak voor klimaatactie. Enkele jaren terug botsten we wel meer op negatieve reacties ‘laat mij gerust, ik wil er niks van horen’, maar wij voelen verandering. Intussen is toch een heel grote groep van de bevolking overtuigd van het probleem. Velen zijn bezorgd, maar als het over concrete maatregelen gaat wordt het moeilijker. Iedereen beseft dat er iets moet gebeuren maar kijkt liever de kat uit de boom, deels begrijpelijk.

Jullie willen de samenleving wakker schudden?

Wij krijgen als grootouders meer krediet dan jongeren en vinden het onze taak om de samenleving te sensibiliseren. Dat kan via een breed spectrum van acties van soft en rustig tot eerder radicaal. We volgen de COP, de jaarlijkse klimaatconferentie en koppelen daar dan concrete initiatieven aan of ludieke acties. Het gaat zo traag en om beleid tot actie te dwingen kan burgerlijke ongehoorzaamheid volgens ons, er zijn wel intern discussies hoe ver dit kan reiken.

De tijd dringt, lezing op woensdagavond 27 september in Gasthuis28 (19 uur 30). Inkom gratis. Inschrijven via www.gasthuis28.be

Surf voor meer info over grootouders voor het klimaat naar www.grootoudersvoorhetklimaat.be

10 11 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
Veel sfeer tijdens Feshta in 't Groen Kwartier Workshop in bib Berchem ©frederikbeyens Marc Cabus en Bernard Hubeau

Meer dan tien jaar was het militair hospitaal al verlaten toen enkele geëngageerde buurtbewoners beslisten dat het welletjes was geweest. In 2004 zag actiegroep ‘Verenig de Krachten’ het licht en drukten ze hun stempel op de ontwikkeling van de site van militair hospitaal tot Groen Kwartier. Wij gingen in gesprek met de trekkers van destijds: Stijn Yperman, Miranda Vermeiren en Maarten Loopmans.

Thomas Heylen

Weinigen onder ons kennen de actiegroep en de mensen achter ‘Verenig de Krachten’. Ze hebben, samen met onder meer de actiegroep MH+, nochtans een bepalende stempel gedrukt op onze wijk. Hoe ‘t Groen Kwartier er had uitgezien zonder deze actiegroepen, vraagt u zich af? Naar alle waarschijnlijkheid had er meer erfgoed plaats moeten ruimen voor meer en hogere nieuwbouw, was er minder groen en sociale woningbouw en meer autoverkeer in onze wijk. Tussen 2004 en 2005 is de actiegroep Verenig de Krachten erin geslaagd om alle wijkverenigingen en heel wat organisaties uit de buurt te verenigen met een duidelijk eisenpakket voor de stad.

Mag ik starten met jullie te bedanken voor jullie inzet destijds. Het is dankzij jullie dat ik zo graag woon in ‘t Groen Kwartier. Hoe is het allemaal begonnen? Stijn: “Verschillende wijkverenigingen uit de buurt waren al aan het nadenken over een nieuwe invulling van de site. Zo was

HOE EEN ACTIEGROEP

AAN DE BASIS LAG VAN ‘T GROEN KWARTIER

bijvoorbeeld de actiegroep MH+, onder leiding van Kristof Boving, bezig met de erkenning van de historische gebouwen op de site als monumenten.

Ik was actief bij Straten-Generaal en zij hadden middelen ontvangen van de Koning Boudewijnstichting om plannen te maken met de buurt voor de ontwikkeling van deze site. Ik had goede contacten in de buurt en ben erin geslaagd om 15 buurtverenigingen en andere organisaties uit de buurt samen te brengen in ‘Verenig de Krachten’. Ons doel was om samen een gezamenlijke en door de buurt gedragen visie te ontwikkelen voor de ontwikkeling van het militair hospitaal.”

IK BEN FIER OP WAT ER VAN HET OUD

MILITAIR HOSPITAAL GEWORDEN IS. ONZE

IMPACT IS ZICHTBAAR

Miranda: “Al snel hadden we een kerngroep van vier personen: Stijn, Maarten, Koen en ikzelf. Wij trokken aan de kar en gingen in overleg met alle instanties en koppelden via platformvergaderingen dan terug naar de verschillende betrokken organisaties. Op zo’n vergadering zat toch al snel 50 à 60 man. Het toonde echt de kracht van onze organisatie.

Gedurende twee jaar was die actiegroep onze fulltime hobby. We organiseerden buurtbevragingen, betogingen, een fuif met Merdan Taplak om geld in het laadje te brengen, brachten een buurtkrant uit en probeerden zoveel mogelijk onze standpunten op de politieke agenda te krijgen via allerlei acties. Ik herinner me nog

goed dat ik geregeld op mijn werk moest vragen of ik even een radio-interview mocht geven tussendoor of even weg mocht voor een gesprek met de burgemeester.”

GEDURENDE TWEE JAAR WAS DE ACTIEGROEP ONZE FULLTIME HOBBY.

TIJDENS HET WERK EVEN EEN INTERVIEW

GEVEN VOOR DE PERS OF VERGADEREN

MET DE BURGEMEESTER WAS GEEN UITZONDERING

Miranda Vermeiren

Wat waren de voornaamste eisen vanuit de buurt?

Miranda: ‘Op basis van overleg met alle verschillende buurtverenigingen en op basis van een burgerbevraging kwamen we tot vijf eisen:

1. Er moest voldoende open en groene ruimte behouden blijven met minstens een park van 1ha groot;

2. Er moest een gezonde sociale mix zijn waarbij er ook betaalbare sociale koop- en huurwoningen werden gebouwd;

3. We wilden dat de site autovrij was en voldoende doorwaadbaar voor de buurt;

4. Dat er ruimte zou zijn voor socioculturele invulling;

5. En het historische erfgoed moest bewaard blijven.’

Stijn: “Als je kijkt naar ‘t Groen Kwartier vandaag denk ik dat veel van onze eisen zijn ingewilligd maar dit heeft ons wel echt bloed, zweet en tranen gekost.

Verschillende politici waren er bijvoorbeeld van overtuigd dat het onmogelijk zou zijn om zoveel erfgoed te bewaren omdat het niet meer rendabel zou zijn voor de projectontwikkelaars.”

Maarten: ‘Ook de sociale mix was geen gegeven. Maar dankzij onze politieke druk is een op vier van de woningen op ‘t Groen Kwartier een sociale koop- of huurwoning. In vergelijking met andere projecten is dat een mooi resultaat.

Er is onder de bewoners dankzij de bouw van enkele sociale woningen en een variatie van woningtypes wel redelijk wat diversiteit op sociaaleconomisch en cultureel vlak en

ook wat leeftijd betreft. En omdat ‘t Groen Kwartier doorwaadbaar is gebleven, en de publieke ruimte dus ook voor de rest van de buurt toegankelijk is gebleven, zie je dat in de speelplekken, galerijen, de fiets- en wandelpaden de sociale mix nog groter is.”

Stijn: “Onze standpunten rond het autovrij krijgen van de site waren destijds al helemaal revolutionair. Op een moment dat de meeste tweeverdieners een tweede wagen begonnen aan te schaffen, kwamen wij met een plan om een volledige wijk autovrij te maken en in te zetten op deelmobiliteit en alternatieve vervoersmiddelen.”

Hoe werd er door de politiek gereageerd op jullie actiegroep? Werd er naar jullie geluisterd?

Miranda: "Burgerparticipatie was twintig jaar geleden eigenlijk nog niet aan de orde bij dit soort van stadsontwikkelingsprojecten. De buurt werd aanvankelijk amper betrokken. Maar doordat we de ganse buurt wisten te verzamelen en mobiliseren kregen we al snel mee een plaats rond de tafel.

Er werd een participatietraject opgestart waar men luisterde naar de noden vanuit de buurt. En uiteindelijk werden onze vijf eisen integraal mee opgenomen in de projectoproep die de stad uitschreef voor de ontwikkeling van het militair hospitaal.”

Tot slot, als je kijkt naar ‘t Groen Kwartier vandaag, wat zijn volgens jullie de gemiste kansen?

Miranda: “Ik blijf vinden dat er nog meer ruimte had moeten zijn voor groen en minder beton.”

’T GROEN KWARTIER MIST NOG ONTMOETINGSPLAATSEN WAAR OOK MENSEN DIE MINDER OP ELKAAR LIJKEN ECHT MET ELKAAR IN CONTACT KUNNEN TREDEN

Maarten Loopmans

Maarten: “Wat ik jammer vind, is dat er qua semipublieke ontmoetingsruimten minder mogelijkheden zijn tot gemengde ontmoeting. Ik zal me nader verklaren. Nu zijn er naast de publieke ruimte vooral wat sociologen ‘parochiale plekken’ noemen: plekken waar een redelijk homogene groep elkaar treft. Zo lijkt bijvoorbeeld alle horeca in de buurt gericht op eenzelfde publiek. Dit soort plekken zijn ook belangrijk voor het sociaal weefsel in een gemeenschap maar je hebt ook nood aan plekken waar je leert omgaan met mensen die minder op je lijken. Hopelijk kunnen initiatieven als de dakboerderij of het buurthuis Gasthuis28 daar een tegengewicht voor bieden en meer diverse groepen met elkaar in contact brengen. Als dat lukt heb je eigenlijk in mijn ogen een heel mooi project, waar mensen levenslang kunnen wonen en een heel sterk en sociaal netwerk kunnen opbouwen. Dat zal ook het samenleven in de wijk steeds beter maken. Als de wijk en omgeving dan ook nog betaalbaar blijft om te wonen, heb je een droom van een plek in mijn ogen. Ik ben nog altijd blij dat we er toen zo voor geknokt hebben en dat de ontwikkelaar ook echt met onze vragen aan de slag is gegaan. Het blijft wat mij betreft een voorbeeld voor veel ontwikkelingen.”

12 13 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
Miranda Vermeiren en Stijn Yperman

KUNSTENAAR KRISTOF MOREL BRENGT KUNSTENAARS UIT CONFLICTGEBIEDEN

SAMEN OP HET DAK VAN PAKT

Waar blijven die ufo’s vraagt Kristof Morel met pretoogjes die veel fantasie en creativiteit verhullen. Kristof is de bedenker van het UFO-huisje op het dak van PAKT en timmert samen met Elke Swift aan het culturele luik. Wij mochten proeven van de eerste in een reeks dialogen, met een centrale rol voor een Russische en Oekraïense muzikant die op 1 juli samen een muziekcreatie in teken van vrede en verbinding voorstelden.

Luk Janssen

Kristof is zowat de tegenpool van een verzuurde mens. Praten op het dak zuigt je los van de aardse realiteit, en de fantasie van Kristof werkt aanstekelijk. “Je mag verzuring niet toelaten” aldus Kristof. Op het dak van PAKT bouwde hij - met een ironische knipoog - een kunstinstallatie voor ufo’s. Kristof: “Het lijkt erop dat we geen antwoord hebben op de globale uitdagingen. Zullen we wachten op ufo’s die hierop misschien antwoord hebben of nemen we de

actie die hoogdringend nodig is? UFO’s staat ook voor United Future Objects en projects zoals onder meer de sociaal, culturele artistieke projecten en kunstwerken, die we op het dak en op de site realiseren en de ‘artists in residence’ die we ontvangen.”

Helaas is er nog geen ufo geland met buitenaardse wezens. Wie wel geland zijn op het dak van PAKT zijn muzikanten Alexy Soldatov uit Rusland en Lev Adamov uit Oekraïne.

Kristof: “Ik bracht hen samen op het dak van PAKT en ze hadden direct een goede klik. Ik zag daar wel muziek in – letterlijk en figuurlijk – om een mooi project te realiseren. Zo ontstond de eerste dialoog met Andy Fierens als moderator en met een muziekoptreden van Alexy en Lev. Dichter Guy Sonne schetste vervolgens aan de hand van literatuur en poëzie de turbulente geschiedenis tussen Rusland en Oekraïne. Samen maakten Alexy en Lev ook een film met Jess De Gruyter als filmmaker.”

Vanwaar het idee om te starten met dialogen?

“Ik ben naar Jeruzalem gewandeld door de

Negevwoestijn en aangekomen in Jeruzalem zat ik na een paar uren op een dak bij Natan, een Israëlische activist die een dakproject à la PAKT realiseerde waarbij cultuur centraal staat. Nadien belandde ik op de Westbank bij Tarik, een Palestijnse vriend van Natan, die eveneens een cultureel dakproject bestierde. Zo ontstond het idee van dialogen, kunstenaars uit conflictlanden of -gebieden die met mekaar in dialoog gaan en samen een kunstenproject realiseren. Volgend jaar komt er een tweede editie, met een Joods en Palestijns kunstenaar of met een Belg en een Congolees. Deze tweede editie vindt wellicht plaats in het voorjaar van 2024.”

Deze dialogen geven een invulling aan het culturele luik dat Kristof samen met Elke Swift van PAKT organiseert. Zo was er vorig jaar in september het kunstenfestival Hoge Gronden met 32 kunstenaars uit binnen- en buitenland en was Elke recent medeorganisator van Feshta.

Kristof: “Volgend jaar gaan we op volle snelheid verder. Er komen ‘artists in residence’, zij kunnen hier hun creativiteit botvieren door een kunstwerk te maken, poëzie of muziek. We plannen nog een poëziefestival, willen een radio starten en beneden op de binnenkoer kleine concertjes geven. We zijn nog op zoek naar sponsors voor ons culturele verhaal. Geïnteresseerden mogen zich melden (lacht).”

EEN DAK HEEFT EEN SCHEPPENDE KRACHT

Kristof Morel

Je hebt blijkbaar een passie voor daken?

“Ik voel me aangetrokken tot daken. Als je op een dak komt dan onthecht je je toch van een bepaalde realiteit, een nieuwe bladzijde waar je een nieuw verhaal kan scheppen, een dak heeft echt wel een scheppende kracht.

In mijn kunstinstallaties, die vaak existentiële thematiek als onderwerp hebben, zit veel speelsheid”, besluit Kristof. En wij zijn blij dat we van die speelsheid mogen genieten.

WIJNEN RIJPEN IN KELDERS VAN OUDE IJSFABRIEK

Wil u genieten van een betaalbare kwaliteitswijn? Dan hoeft u het niet ver te zoeken. Wijnhandel TERROIR is gevestigd in de achtertuin van het Groen Kwartier in de oude ijsfabriek aan de Lange Leemstraat. Tijdens het opendeurweekend van zondag 22 tot en met dinsdag 24 oktober kan u er proeven van een 100-tal wijnen in diverse prijsklassen.

Do Berquin

TERROIR is al meer dan 20 jaar een klinkende naam bij horecazaken in Antwerpen. Met de overname door Vincent Hermans in 2015 werd de zaak nieuw leven ingeblazen. Naast cafés, restaurants, wijnbars en bedrijven vinden ook particuliere klanten hun weg naar deze wijnzaak. Vincent heeft bijna 30 jaar ervaring als wijnkenner en wijnliefhebber. Hij werkte in de wijnbranche in Frankrijk en voerde campagne in Nederland om aandacht te vragen voor Franse wijnen. Hij geeft ons een rondleiding op deze unieke site met een woordje uitleg over haar geschiedenis. “De ijsfabrieken vinden hun oorsprong op het einde van de 19de eeuw. Koelmachines maakten blokken ijs die dienden als koelmiddel in vishandels, horeca en brouwerijen. In de kelders

waar vroeger het ijs werd bewaard, is de vochtigheid en de constante temperatuur ideaal om onze wijnen te laten rijpen en te bewaren.”

Authentieke degustatieruimte

De totale stockageruimte van TERROIR bedraagt zo’n 1000 vierkante meter. Boven de kelders is een authentieke industriële ruimte uit het jaar 1900. Die ruimte doet dienst als degustatiezaal en kan afgehuurd worden voor events, recepties, meetings of privéfeestjes. Bij TERROIR blijft de klant nieuwe wijnen ontdekken. Vincent Hermans: “We zijn steeds op zoek naar exclusieve wijnen van de beste kwaliteit en dit in elke prijsklasse. Zo hebt u hier al een fles vanaf 6 euro. Zo’n 90 procent van ons assortiment is rechtstreekse import uit wijngaarden in diverse landen wereldwijd. We kennen de meeste wijnboeren persoonlijk en nodigen hen soms uit om een wijnproeverij te begeleiden zoals tijdens onze opendeurdagen.”

Gevarieerde selectie kwaliteitswijnen

“Het ruim assortiment wijnen wordt voortdurend aangepast aan de ontdekkingen in de verschillende wijngebieden”, weet Vincent ons te vertellen. “Naast het gamma witte wijn, rode wijn en roséwijnen uit Europa, Zuid-Afrika en Libanon, hebben

we ook een gevarieerde selectie bio- en natuurwijnen, dessertwijnen, champagne, mousserende wijnen, aperitieven en digestieven in onze kelder liggen.” Klanten kunnen hun bestelling komen afhalen van maandag tot en met vrijdag van 8 tot 16 uur. U parkeert uw wagen moeiteloos op de eigen parking voor de deur. Voor de buren in en rond het Groen Kwartier levert TERROIR ook gratis aan huis.

Geniet van een korting van 10%

Bij een online aankoop van minimaal €50 geniet u van een korting van 10%. Woont u in de buurt? Dan krijgt u de wijnen gratis thuis bezorgd! Scan de QR-code en vul de volgende kortingscode in: HETKWARTIERTJE10

Kortingscode uitzonderlijk, eenmalig en enkel bij online aankopen geldig van 01/09/2023 tot 07/01/2024.

Meer info over of reserveren voor de opendeurdagen kan op www.terroir-wines.be.

14 15 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
Kristof Morel (links op foto) in zijn UFO Airport
Vincent Hermans van wijnhuis Terroir

SCHOENEN VERHALEN MET SEPTEMBER STORIES

Mijn zoon is een notoir schoenenverslijter en zo gebeurde dat ik hem eind juni van school oppikte met een losse sandaalflap. De zon scheen gul, de zomer pas gestart, dus zonder goede sandalen red je het niet. Al helemaal niet met een kind dat het liefst het ganse jaar door sandalen en een short draagt. Ik zocht stantepede naar een adresje in de buurt voor kinderschoenen en zo kwamen we bij September Stories terecht in Oud-Berchem.

Heleen De Wulf

Ik voelde lichte gêne omdat Daans voeten best wat vuil waren na een dag ravotten op school. Ik viste wat vochtige doekjes (overblijfsel van het coronatijdperk) uit mijn tas waarmee ik vlug zijn bestofte voeten wat trachtte te fatsoeneren. Maar Tinne, de vrouw des huizes, stelde me gerust en bepaalde vlot de juiste schoenmaat. Twee paar sandalen later stapten we buiten. Ik beloofde terug te komen met pen en papier; over Tinnes schoenenverhalen wilde ik meer weten.

Wat deed jou beslissen om een schoenwinkel te starten?

Ik heb altijd een zwak gehad voor schoenen en werk al meer dan 10 jaar in de sector. Toen mijn contract bij Nörvik, een Belgisch kinderschoenenmerk, ten einde liep, popte mijn kinderdroom terug op. Al sinds de lagere school droom ik van een eigen schoenenwinkel. Ik bedacht dat er in deze buurt best plaats is voor duurzame en niet alledaagse kinderschoenen.

Hoe vertaalt duurzaamheid zich in jouw schoenenaanbod?

Haast alle schoenen die ik verkoop, zijn geproduceerd in Europa. Twee merken vormen een uitzondering omdat zij tot maat 41 gaan in tienerexemplaren, terwijl veel kinderschoenen stoppen bij maat 35.

Jongeren met grotere maten hebben vaak nog te smalle voeten voor schoenen voor volwassenen. Anderzijds ervaren zij kinderschoenen soms als wat kinderlijk.

Verder werk ik dus enkel met merken waarvan de schoenen in Europa, vaak in een eigen fabriekje, geproduceerd worden. Ik sta in rechtstreeks contact met de eigenaars wat voor een erg persoonlijke communicatie zorgt.

Verschillende schoenen die ik verkoop, heb ik zelf gecreëerd en zijn dus uniek. Ik kies een bepaald ontwerp in de showroom en vraag dan specifieke kleuren en kwaliteiten voor onderdelen van de schoen. Zo wou ik bv. het blauw van mijn raamkozijnen in die sandalen laten terugkomen.

Ik kies hoofdzakelijk leren schoenen: het is een natuurlijk materiaal dat een leven lang meegaat. Daarbij is leer een restproduct, gemaakt van de huiden van dieren die vlees, melk en wol leveren.

AL SINDS DE LAGERE SCHOOL DROOM IK VAN EEN EIGEN SCHOENENWINKEL

Het is vast een hele kunst om de juiste schoen te vinden voor elk voetje?

Absoluut. Zeker als kind is het belangrijk om goede schoenen te dragen omdat voeten dan nog volop in ontwikkeling zijn. Als je kleren niet goed passen, ga je niet scheefgroeien. Maar als je schoenen niet juist passen, kan je lichamelijke klachten krijgen. Voeten dragen je ganse lichaam.

Hoe ben je in deze buurt beland?

Ik kom oorspronkelijk uit Olen, maar samen

met mijn man en zoon wonen we hier nu een negental jaar. Ik vind het een zalige buurt, een beetje een dorp in de stad. Er zijn veel ondernemende mensen en de multiculturele mix is erg aangenaam. Voor mij is Berchem een beetje het Brooklyn van Antwerpen; down to earth, hip en volks. En de Statie- en Driekoningenstraat vergelijk ik soms met Rue Oberkampf in Parijs.

Handelaars helpen elkaar gul en gunnen elkaar succes. Zo heeft Tangerine Sunshine mij getagd, waardoor ik ook aandacht krijg bij haar volgers. Ook Helios stelde voor om een reclameposter bij hen te hangen omdat zij veel kinderen over de vloer krijgen. De dame van Boutiek 3B stuurde zelfs haar naaister om mijn gordijnen in te korten. De rekjes die je hier ziet, kreeg ik van de vroegere speelgoedwinkel Walrus & Vlinder omdat dat blauw hier perfect bij past.

Ik voel me erg welkom met mijn nieuwe winkel.

De tuin ''t Hof van Even' in de Driekoningenstraat naast cultuurhuis c o r s o, werd het voorbije jaar ingrijpend vernieuwd. Vroeger lag de nadruk op 'samen tuinieren' en vonden er soms creatieve of culturele activiteiten plaats. Nu staan deze activiteiten voorop en vind je enkel achteraan nog een stuk samentuin. De culturele activiteiten vinden vanaf nu plaats in een frisse groene omgeving. Het Kwartiertje sprak met Anne Janssen, de directeur van c o r s o. Zij was nauw betrokken bij de planning en de realisatie.

Dit initiatief was een echt succes. Er waren zelfs wachtlijsten van geïnteresseerde tuiniers. Later doken er echter problemen op, onder meer door de coronacrisis en werd er vandalisme vastgesteld.

Vorig jaar werd daarom beslist om de ondertussen verwaarloosde tuin grondig aan te pakken met als bedoeling hem meer te laten aansluiten bij de activiteiten van c o r s o, ook met het oog op een gehoopte uitbreiding van het gebouw. Anne legt uit dat er dromen zijn om het gebouw c o r s o te moderniseren, uit te breiden en toegankelijker te maken voor de buurt en het publiek.

Anne vertelt dat de toegang tot de tuin in de nabije toekomst nog wordt vernieuwd. Er komt een nieuwe, speelse afsluiting die vanop de straat meer zicht op de tuin biedt dan de muur die er nu staat, zodat voorbijgangers meer betrokken worden bij de tuin. Daardoor hoopt men vandalisme zoveel mogelijk te beperken.

September Stories, Patriottenstraat 1, 2600

De stad kocht enkele jaren geleden de braakliggende gronden naast het cultureel centrum aan voor een mogelijke uitbreiding van c o r s o In 2018 kreeg c o r s o de toelating van de stad om in afwachting van een definitieve bestemming er een samentuin te organiseren. De buurt werd nadrukkelijk betrokken bij de planning voor een samentuin. Op basis van de input van het cultureel centrum en de buurtbewoners, maakte Stadsakker een ontwerp en realiseerde het. In de oorspronkelijke samentuin kreeg elke tuinier een eigen bak ter beschikking om naar believen groenten, fruit of bloemen te kweken. Er werd ook een lange tafel voorzien om samen te eten of te vergaderen. Verder was er een podium met banken voor optredens of opleidingen, ...

In de vernieuwde tuin wordt de moestuin beperkt tot een apart gedeelte achteraan. De tuiniers hebben geen eigen bak meer, maar werken samen om planten te kweken die in strobalen ingebed zullen worden. Er wordt ook een buurtcompost voorzien. Dit gedeelte werd volledig door Stadsakker gerealiseerd.

In het voorste deel van de tuin bouwde Atelier Recup met (uiteraard) gerecupereerde materialen een groot podium en banken, een ronde zithoek en een verhoogde cirkelvormige toog. Deze plek kan op verschillende manieren gebruikt worden, al naargelang de behoeften. Stadsakker zorgde voor de groene omkadering. Deze samenwerking leverde een verrassend mooi resultaat op.

Op 9 september 2023, ter gelegenheid van Berchem Bruist, werd de vernieuwde tuin feestelijk heropend in aanwezigheid van schepen voor jeugd Jinnih Beels, schepen voor cultuur Nabilla Ait Daoud en districtsschepen voor cultuur Buket Karaca. Sindsdien is de tuin voor iedereen toegankelijk gedurende de openingsuren van c o r s o, elke weekdag van 9 tot 17 uur en tijdens activiteiten van c o r s o en partners. De tuiniers en de deelnemers aan de buurtcompost hebben ook buiten deze uren toegang tot de tuin.

Wij zijn er zeker van dat de vernieuwde tuin de aandacht van de voorbijgangers zal trekken en raden iedereen aan om er een kijkje te nemen.

In juni 2024 vindt een eerste theatervoorstelling in de tuin plaats.

De ticketverkoop is open: www.corso.be/programma/ our-century-so-far

16 17 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
Heleen De Wulf in gesprek met Tinne van Stories (Foto Daan Degrande) Hof Van Even (foto Helin Gümüs)
NIEUWE START VOOR 'T HOF VAN EVEN
Wie het schoentje past, trekke het aan. Berchem. www.septemberstories.be Foto Daan Degrande

HEEFT U EEN KWARTIERTJE?

THE JANE UNTITLED

Sterrenrestaurant The Jane staat op de 39ste plaats bij The World’s 50 Best Restaurants. 19 januari opende het goedkoper en toegankelijker broertje ‘The Jane untitled.’ Toch proef en beleef je helemaal de unieke sfeer van The Jane, inclusief een schitterend zicht op de kapel van het vroegere Militair Hospitaal. Wij spraken met chef Joeri Timmermans.

Luk Janssen

Joeri verwelkomt ons op de eerste verdieping, de voormalige Upper Room Bar. Het oogt allemaal heel stijlvol, intiem en relaxed. Rond de centrale keuken bevindt zich een marmeren bar in U-vorm voor de gasten. Joeri “ Het is een ander concept dan The Jane, je zit hier dichter bij mekaar en je kan de werkzaamheden in de keuken van nabij volgen. Dat schept een andere sfeer: vrijer, minder officieel en met veel interactie tussen bezoekers onderling en bezoekers en de chef.” Een viergangenmenu kost 69 euro, en het vijfgangenmenu 89 euro. Je kan hier in pakweg een uur tot maximaal 2 uur lunchen (in The Jane moet je toch vier uur rekenen).

Zijn de menu’s vergelijkbaar met wat je in The Jane mag verwachten? Joeri “Ik heb 12 jaar in het buitenland gewoond, in Sydney, Kuala Lumpur en Singapore. Daar heb ik veel ervaring opgedaan met de Aziatische keuken en smaken. Dat heeft me sterk geïnspireerd en die invloeden vind je terug in deze keuken. Ik denk niet dat je in Antwerpen een

restaurant vindt dat kookt in de stijl waarin ik kook. Ik ben heel blij dat ik mensen kan verwennen met smaken die ze nog nooit geproefd hebben of gerechten die ze nog niet kenden. Het is allemaal iets gedurfder dan in The Jane en dus in een toch wel unieke setting.” Kruiden worden ook geplukt op het dak van PAKT. Joeri:“ Wij hebben een grote daktuin op het dak van PAKT en gebruiken producten die van het dak komen. Elke week kijken we wat beschikbaar is aan kruiden.”

Wie bij The Jane een tafeltje wil reserveren moet maanden vooraf reserveren. Late beslissers komen beter aan hun trekken bij untitled. Joeri: “Reserveren is aanbevolen, maar we zien de laatste tijd dat veel mensen pas last minute reserveren of je kan op goed geluk toch gewoon langskomen, soms is er nog plaats. Je kan hier ook gewoon een cocktail nuttigen of een glas wijn, dat maakt de drempel dus allemaal veel lager. “

IK DENK NIET DAT JE IN ANTWERPEN EEN

RESTAURANT VINDT DAT KOOKT IN DE STIJL WAARIN IK KOOK. IK BEN HEEL BLIJ DAT IK MENSEN KAN VERWENNEN MET SMAKEN DIE ZE NOG NOOIT GEPROEFD

HEBBEN OF GERECHTEN DIE ZE NOG NIET

KENDEN

Vanwaar de naam untitled.? Joeri: “untitled., die naam laat veel open voor de interpretatie van de keuken en dat past helemaal bij dit concept.“

Aan het Paradeplein fietsen twee Schotse toeristen, op verkenning in onze buurt. Luca Brunelli en Ana Bonet zijn beroepshalve geïnteresseerd in architectuur en stadsontwikkeling. Beiden zijn lectoren, respectievelijk aan de Mackintosh School of Architecture Glasgow en de University of Edinburgh. Hoe bekijkt dit Italiaans-Spaans duo het Groen Kwartier? Wat volgt is een interessant relaas, mede vanuit stedenbouwkundig oogpunt.

Ilse Olaerts

Tijdens een vakantieweekje in Antwerpen trekken ze eropuit. Ter hoogte van de Wintergang staan we even stil bij de geschiedenis van buurtkrant Het Kwartiertje, het Militair Hospitaal en ‘t Pakt. Als ik naar hun bevindingen vraag, antwoorden ze enthousiast met een goedkeurend knikje. De totstandkoming van deze woon- en werkplek midden in onze stad, de aanwezigheid van tuinen en de sociale mengelmoes wekken hun nieuwsgierigheid.

Luca: “Stadsplanning vinden we interessant; we bezoeken graag openbare ruimtes zoals deze om er ook van te leren.”

Ana: “Ik vind het een erg interessante ontwikkeling van dit oude militaire ziekenhuis, vooral de manier waarop de densiteit werd georganiseerd en hoe het hier werd veranderd in een leefbare, levendige ruimte.”

Is er iets nieuws of iets wat u opvalt?

Luca: “De keuze voor baksteen maakt het gemakkelijker om oud en nieuw te blenden. Het is een geslaagde mix. Verschillende sociale klassen integreren, vind ik ook goed.”

Ana: “We zijn verrast door de materialen, bouw en kwaliteit van de urban space

(de openbare, stedelijke ruimte), d.w.z. de verhouding tussen de openbare ruimtes en hoe deze met elkaar verbonden zijn. De aanwezige auto’s storen niet erg.”

“Het is vlot toegankelijk voor fietsers”, vult Luca nog aan. “Het oogt hier dichtbevolkt, maar dat lijkt mij geen probleem. We zullen in de toekomst veeleer op deze manier moeten gaan wonen om te besparen op land, middelen en energie. Dat is de weg vooruit.”

Luca en Ana maken de vergelijking met een revalidatieziekenhuis in Edinburgh uit het begin van de 20ste eeuw, eigendom van de NHS (gezondheidsdienst van het VK). “De paviljoenen worden geleidelijk aan ontruimd. Ondanks de inspanningen van de lokale gemeenschap, kan het terrein alsnog worden te koop gesteld voor projectontwikkeling, wellicht aan de hoogste bieder. Het is zeer onwaarschijnlijk dat het eigendom wordt van de stad, zoals hier het geval is. Een ander wettelijk kader en een sterkere politieke wil zijn nodig om een soortgelijk project te realiseren."

WE ZULLEN IN DE TOEKOMST VEELEER OP DEZE MANIER MOETEN GAAN WONEN OM TE BESPAREN OP LAND, MIDDELEN EN ENERGIE. DAT IS DE WEG VOORUIT

De Dageraadplaats kennen ze al. Graag wijs ik Ana en Luca de weg naar de Spéciale Belge om er te gaan genieten van een frisse pint.

Laten we klinken op een aangename herbestemming van het oude revalidatieziekenhuis in Edinburgh. Misschien kan het Groen Kwartier een inspiratiebron zijn. Cheers!

Meer lezen over dit stadsontwikkelingsproject? Surf naar www.aact.scot

18 19 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
Chef Joeri Timmermans Luca en Ana in de Wintergang
info via www.thejaneantwerp.com/nl/ untitled
Meer

WIE IS WIE? EEN VIRUSJAGER OP HET GROEN KWARTIER

Bijna twee jaar woont Sophie Gryseels met haar partner op het Groen Kwartier. Tijdens een leuke babbel op een burendag van het Infirmerieplein blijkt dat zij onderzoek doet naar virussen. Met de voorbije covidperiode in het achterhoofd is mijn nieuwsgierigheid gewekt.

Bob De Pooter

Waaruit bestaat jouw onderzoek aan de Universiteit Antwerpen?

Van opleiding ben ik bioloog. Ik doe onderzoek naar virussen die van nature in wilde dieren voorkomen. We kijken welke virussen bij welke diersoorten voorkomen, hoe zij zich verspreiden en evolueren. We willen begrijpen hoe virussen worden doorgegeven binnen en tussen dierenpopulaties zoals bijvoorbeeld van muis naar aap. Daardoor hopen we meer inzicht te verwerven in het mechanisme hoe ze overspringen van dieren op mensen, zoals gebeurde met het coronavirus.

Waar speelt jullie onderzoek zich vooral af?

We hebben een grote focus op de tropen, Afrika vooral, waar we samenwerkingsverbanden ontwikkelen met plaatselijke organisaties en onderzoekers. Voor ons is het bijzonder interessant om ginder te kunnen werken. Zo zouden we willen achterhalen waar het ebolavirus, dat nog steeds aanwezig is en soms de kop opsteekt bij mensen in Congo, zich schuilhoudt. We weten nog niet goed hoe dat proces verloopt. We onderzoeken eveneens

PRAKTISCHE INFORMATIE

WIJKAGENT BART ROTTY te bereiken via bart.rotty@police.belgium.eu

LOKALE POLITIE ANTWERPEN CENTRUM

het effect van ontbossing en verstoring van de habitat van dieren. Wat doet dat met dierenpopulaties, niet enkel met de bekende grote soorten, maar ook met kleinere dieren zoals knaagdieren of vleermuizen en wat zijn de gevolgen voor de virussen die zij meedragen? Wat is het effect als mensen en dieren door al die verschuivingen dichter op elkaar gaan leven?

Of als mensen wilde dieren verhandelen en opeten, het zogenaamde ‘bushmeat’?

Bushmeat heeft een wat stigmatiserende connotatie alsof dat enkel in de wouden van Afrika zou bestaan, maar hier gebeurt net hetzelfde als we in de Ardennen een wild zwijn of een reetje schieten. Wij spreken daarom liever van ‘wild vlees’. We proberen in kaart te brengen hoeveel ‘wild vlees’ van elders, vooral illegaal, België binnenkomt. In principe mag er geen vlees van buiten de EU ingevoerd worden dat niet gekeurd is. Vaak is zulk vlees trouwens afkomstig van stroperij of van bedreigde diersoorten.

naar het ebolavirus, heel zwaar omdat je helemaal ‘ingepakt in een ruimtepak’ volgens strikte veiligheidsnormen moet werken.

Ebola, corona, apenpokken, … groeit het gevaar op virusoverdracht?

Alle dieren – wij ook trouwens - dragen tientallen virussen met zich mee, vele kennen we nog niet. Het is niet verbazingwekkend dat er dan eens iets overspringt op mensen. Doordat leefgebieden van dieren kleiner worden en mensen dieper de wouden intrekken, komen ze meer in contact met dieren. Doordat de wegen zijn verbeterd en mensen zich sneller verplaatsen dan vroeger, kan een virus vandaag veel vlotter circuleren. Iemand die in het woud besmet geraakt, brengt het virus sneller mee naar het dorp of de stad, waar veel mensen bijeen zijn. Zo wordt het doorgegeven en stijgt de besmetting exponentieel. Iedereen is verbonden met elkaar.

WE ZIJN STEEDS BETER VOORBEREID OM VIRUSSEN EFFICIËNT TE BESTRIJDEN

Sophie Gryseels

Moeten wij ongerust worden omdat er met de klimaatverandering meer zuiderse soorten zoals de tijgermug naar hier kunnen komen?

Quinten Matsijslei 50, 2018 Antwerpen Tel. 03 347 98 02 (enkel tijdens kantooruren) www.politieantwerpen.be of De Blauwe Lijn 0800 12 312 ook na de kantooruren en in het weekend. Dringende politiehulp: 100 of 112

DE SLUIKSTORTCEL 0800 935 11

Wist je dat?

µ Myrthe en Wietse eind juni 2023 afscheid namen van hun Bar Vanil en dat De Koekenboer dit ijssalon aan de Statiestraat in Berchem intussen overnam?

µ Het sociale buurtnetwerk Hoplr in de wijk Haringrode blijft groeien? Vind jouw buurt via www.hoplr.com/stad/antwerpen/haringrode

µ De tramsporen en -wissels aan de Belgiëlei tussen de halte Lange Leemstraat en de in- en uitgang van de premetro gefaseerd worden vernieuwd? Deze infrastructuurwerken duren nog tot ongeveer eind november 2023 (laatste fase).

µ De doorzichtige zwerfvuilkubus afgelopen zomer een tijdje aan het Paradeplein stond? Het is een project van de Stad Antwerpen om haar inwoners te laten zien hoeveel zwerfafval de straatvegers dagelijks opkuisen. https://www.antwerpen.be/afval-en-recyclage

Doorzichtige zwerfvuilkubus stond deze zomer aan het Paradeplein

VERGUNNING VOOR GEMOTORISEERD VERKEER

REGENERATIEF

Speelt jouw werk zich af in het labo of komt er veel veldwerk bij kijken?

Beide, maar ikzelf doe jammer genoeg minder veldwerk dan vroeger. Tijdens mijn doctoraat verrichtte ik maanden aan een stuk veldwerk in Tanzania om stalen te nemen die we dan in België testten op virussen. Ik heb ook onderzoek gedaan

Het is reëel dat soorten als die mug hier beter zullen overleven. Tijgermuggen zijn cruciaal om bepaalde vooralsnog tropische ernstige menselijke ziektes over te brengen. Die ziektes kunnen hier ook beginnen voorkomen. Maar een groot probleem wordt dat echter niet, veronderstel ik. Onze gezondheidszorg is immers goed uitgebouwd. Dat grotere dieren zoals bijvoorbeeld bepaalde vleermuissoorten uit Afrika naar hier komen is veel minder waarschijnlijk. Het is hoopvol voor te toekomst dat we steeds beter voorbereid zijn, beter detecteren en meer kennis verwerven om opkomende virussen efficiënt te bestrijden. Daarin blijven investeren vanuit het beleid is cruciaal.

Een vergunning aanvragen is kosteloos en kan door voetgangerszone.antwerpen.be in te tikken in je browser. Je komt dan terecht op de website van Stad Antwerpen: www.antwerpen.be/nl/overzicht/auto/ voetgangerszone-en-autoluwe-zone. Op deze site vind je alle verdere info over het betreden van een autovrij gebied – en dus ook ’t Groen Kwartier –met een gemotoriseerd voertuig.

WAT TE DOEN BIJ OPROEP AMBULANCE!

Wie een ambulance oproept moet het adres opgeven, en de toegang vermelden (Augustinessenplein of Hospitaalplein of Albert Claudestraat) langs waar de ambulance het Groen Kwartier moet inrijden Als er assistentie mogelijk is van een derde: stuur deze dan naar de toegang die gecommuniceerd werd met de hulpdiensten.

Voor alle vormen van overlast of samenlevingsproblemen kan je contact opnemen met mirjana.muckalovic@stad.antwerpen.be

De wintereditie van Het Kwartiertje verschijnt in december 2023.

Ook de ouden van dagen die wagen het erop: op het hier en nu

Zij deinzen noch verdagen, gaan niet met een grote boog heen om de toekomstdialoog

Wel met zin voor bijdragen met open vizier met oog op een glas Regeneratief als digestief als levenselixir voor het welbehagen op de oude dag

Wat wij ontberen kan eenieder schragen

Aan de morgen zeggen wij dat hij komen mag

Op kousenvoeten

Ilse Olaerts

20 21 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023
Sophie Gryseels

Beleef je buurt

Ken jij ‘Beleef je buurt’ al? Dat is de naam van het nieuwe districtsfonds. Je kan het als inwoner, bewonersgroep of vereniging gebruiken om jouw buurt te laten bruisen. Een buurtfeest, een optreden, een opruimactie of een groenere straat… de mogelijkheden zijn eindeloos.

WERELDWINKEL BERCHEM ORGANISEERT BRUNCH

Op 15 oktober organiseert de wereldwinkel van Berchem een brunch met heerlijke, eerlijke, originele gerechten, ook vegetarisch.

Flyers en info in de wereldwinkel in de Statiestraat.

15 oktober om 11 uur

Oud Kapelleke

Ferdinand Coosemansstraat 127 2600 Berchem

volwassenen: 25 euro

(glaasje schuimwijn inbegrepen) kinderen van 6 tot 12: 12,5 euro

IEDEREEN WELKOM

MET DANK AAN PROXY GROEN KWARTIER Albert Claudestraat 2018 Antwerpen www.heerlyckheid.be - Pretoriastraat 28 - Berchem WIJN mediùs B L O E M ? B l o e m ! 388 Lange Leemstraat Abraham BREESCH Advocaat-Abogado Amerikalei 196 bus6, 2000 Antwerpen Info@advocaatbreesch.be Tel +32(0)3 293 43 15 22 23 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 HET KWARTIERTJE — HERFST 2023 www.beleefjebuurt.be
ILLUSTRATIE_district antwerpen FINAL V2 A5 .indd 1 23/02/2021 13:58

GASTHUIS28

COLOFON

Redactieraad: Do Berquin, Nicole Bogaert, Stijn Bonte, Christine Buisseret, Isabelle Brouckaert, Bob De Pooter, Mieke Delanghe, Heleen De Wulf, Thomas Heylen, Luk Janssen, Kristine Kloeck, Hans Sleurink, Ilse Olaerts, Jan Van Alsenoy, Marleen Van Ham.

Fotografie: Stijn Bonte, Mieke Delanghe, Bob De Pooter, Marleen Van Ham

Hoofdredactie: Luk Janssen

Eindredactie: Vif Lenaers

Vormgeving: Duval Branding NV

Met dank aan Duval Branding, District Antwerpen, onze adverteerders en sympathisanten voor ondersteuning.

Laureaat van het interne steunfonds van bpost.

Je kan ons krantje digitaal lezen door te surfen naar www.gasthuis28.be

Je kan Het Kwartiertje steunen door een bijdrage te storten op rekening BE79 7360 1378 0633

Mail uw reactie of bijdrage naar hetkwartiertje@gmail.com

Verantwoordelijk Uitgever: Luk Janssen, Lange Leemstraat 334 bus 302, 2018 Antwerpen

Het Kwartiertje, nr. 38, herfst 2023

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.