ROZMAITOŚCI
Rok Józefa Chełmońskiego w Radziejowicach W
bieżącym roku mija setna rocznica śmierci Józefa Chełmońskiego (1849-1914), artysty, o którym jego monografistka Aleksandra Melbechowska-Luty pisała, że „po latach pełnej pasji pracy, doświadczył […] satysfakcji wielkiego uznania, doczekał się entuzjastycznych recenzji, zaszczytów i nagród. Po śmierci Jana Matejki w 1893 roku uważano go już za największego z żyjących malarzy polskich. Gdy artysta zmarł w 1914 roku, jego sława i popularność ustaliła się na długie lata” (A. Melbechowska-Luty, Chełmoński. Malarz polskich żywiołów, wyd. Dom Pracy Twórczej w Radziejowicach, Radziejowice 2014, s. 11). „Jak wiadomo z biografii artysty, latem 1888 r., po powrocie z Paryża Józef Chełmoński zakupił w sąsiadującej z Radziejowicami Kuklówce skromny dworek z kawałkiem ziemi uprawnej, by spędzić tam ostatnie dwadzieścia pięć lat swojego życia. Związki Józefa Chełmońskiego z Radziejowicami i okolicą czynią nas odpowiedzialnymi za podtrzymywanie pamięci o wielkim artyście i pielęgnowanie jego dorobku” – tłumaczy dyrektor Domu Pracy Twórczej w Radziejowicach Bogumił Mrówczyński wieloletnie zaangażowanie pracowników tego ośrodka i ich przyjaciół na rzecz utrwalania pamięci o tym wybitnym polskim malarzu. W kalendarzu wydarzeń Pałacu w Radziejowicach z okazji Roku Józefa Chełmońskiego pojawiły się więc kolejne Jubileuszowe Wieczory z Chełmońskim – zawsze z odpowiednio dobraną oprawą muzyczną w najlepszym wykonaniu – podczas których prezentowane były wybrane dzieła artysty lub poświęcone mu wydawnictwa. I tak np. program X Jubileuszowego Wieczoru z Chełmońskim, 17 października br.,
68
obejmował pokaz obrazu Józefa Chełmońskiego „Męczeństwo św. Bartłomieja”, wypożyczonego z kościoła parafialnego św. Bartłomieja Apostoła w Pawłowicach koło Teresina (w ramach cyklu „Pokaz jednego obrazu”), prezentację poświęconej mu publikacji autorstwa Elżbiety Charazińskiej oraz koncert muzyki epoki baroku w wykonaniu znakomitej orkiestry Arte dei Suonatori. Wcześniej, bo już na wiosnę, 10 kwietnia 2014 r., w kościele parafialnym św. Kazimierza w Radziejowicach odbyła się uroczysta msza święta, upamiętniająca 100. rocznicę śmierci Józefa Chełmońskiego. Szczególną rangę wydarzeniu nadała obecność Pierwszej Damy Rzeczypospolitej – Anny Komorowskiej wraz z przedstawicielami kancelarii Prezydenta RP. We mszy świętej uczestniczyli również najwyżsi przedstawiciele władz samorządowych. 1 Podczas mszy świętej ks. biskup Andrzej Dziuba pobłogo- Polskiej Akademii Nauk, znana sławił ufundowaną przez władze nie tylko z rzetelnego warsztagminne powiększoną, swobod- tu naukowego, ale również z taną kopię obrazu Chełmońskiego lentu erudycyjnego, Aleksan„Pod Twoją obronę” – wykona- dra Melbechowska-Luty oponą przez konserwatora Andrzeja wiada barwnie i ze swadą o koLaska i umieszczoną w ołtarzu lejach trudnego życia wielkiegłównym. Dla upamiętnienia ju- go artysty i omawia jego sztubileuszu, po zakończeniu litur- kę. Przedstawia dzieło malagii, w obecności najwyższych rza na szeroko zarysowanym tle władz państwowych i kościel- osiągnięć środowiska artystycznych, w radziejowickim parku nego Warszawy, następnie koodbyło się uroczyste posadze- lonii polskiej w Monachium lat nie jesionu wyniosłego, który siedemdziesiątych, jak też rodaotrzymał imię „Józef”. Wybra- ków przewijających się przez Pano miejsce nad stawem, z któ- ryż lat osiemdziesiątych XIX w. rego Józef Chełmoński malo- Podkreśla podobieństwa, punkwał w 1898 r. swój obraz „Staw tuje różnice. Poddaje wnikliwej analizie dzieła malarskie Chełw Radziejowicach”. Z okazji Roku Józefa Cheł- mońskiego, zwracając uwagę na mońskiego w Radziejowicach wątki ikonograficzne i warsztat ukazało się również kilka in- malarza. Umiejętnie wplata cynych interesujących publika- taty zarówno z ówczesnej krytycji. Pierwsza z nich – to mono- ki, jak i późniejszych omówień grafia Chełmoński. Malarz pol- twórczości. Ubarwia swoje wyskich żywiołów. Jej autorka, wy- wody, przywołując wspomniebitny historyk sztuki, długolet- nia przyjaciół artysty i świadków ni pracownik Instytutu Sztuki jego życia.
| Spotkania z Zabytkami
11-12 2014
Kolejna książka nosi tytuł Józef Chełmoński na fotografiach i we wspomnieniach. Jest to unikatowa pozycja zawierająca wspomnienia o malarzu ludzi mu współczesnych. Książka jest świadectwem uczestników i świadków życia Chełmońskiego. Znajdują się w niej relacje osób mu bliskich, przyjaciół, malarzy, znajomych, mecenasów sztuki, protektorów czy członków rodziny. Wśród autorów tekstów znajdziemy m.in. Stanisława Witkiewicza, Wojciecha Kossaka, Antoniego Piotrowskiego, Edwarda Krasińskiego, Pię Górską, Adama Chmielowskiego czy Helenę Modrzejewską. Wyboru i opracowania tekstów dokonała Zofia Kucówna. W albumie zaprezentowane zostały również liczne istniejące fotografie przedstawiające postać malarza; większość z nich nie była do tej pory nigdzie publikowana.