kamiennej posadzki. Nowa, ceramiczna nawiązywała w jego mniemaniu do pierwotnego sposobu wyłożenia powierzchni podłogi kościoła. Przesłanką dla tego założenia było odkrycie podczas prowadzonych prac, w części zachodniej, pozostałości posadzki ceramicznej (nie można wykluczyć, że stanowiły one ślady posadzki pierwszej kaplicy zamkowej lub że był to materiał rozbiórkowy z innych pomieszczeń, użyty wtórnie w zasypiskach pach sklepiennych). Najstarsze przekazy źródłowe, tj. opisy wizytacji kościoła zamkowego z 1637 i 1654 r. jednoznacznie wskazują, że w kościele istniała posadzka kamienna, znana nam z późniejszej ikonografii, w tym m.in. z akwarel Johanna Carla Schulza (z 1846 r.) i zdjęć Gustawa Fademrechta (z około 1878 r.). Jednocześnie źródła z okresu nowożytnego nie wzmiankują kosztownej przecież i dużej inwestycji, jaką jest wymiana materiału posadzkowego, co pozwala z dużą pewnością domniemywać, że było to pierwotne pokrycie powierzchni rozbudowanego i konsekrowanego w 1344 r. kościoła zamkowego. Przyjmując za moduł działania niepowracanie do błędnych lub kon-
estońskich, z których zamówiono nowe wapienne płyty. Zachowany in situ w obrębie nowej nawierzchni, lecz 15 cm poniżej jej poziomu, fragment posadzki ceramicznej jest umieszczony pod szklaną taflą. Jest to efekt błędnego wyprowadzenia sklepienia pomieszczenia tzw. starego dormitorium, które zostało założone zbyt wysoko (w latach 1966-1967). W przypadku sklepienia kościoła stopień zachowania spływów dał możliwość budowy krążyn na podstawie rzeczywistych kształtów i promieni łuków żeber. Przeprowadzone analizy konstrukcyjne zachowanych elementów spływów sklepiennych
wskazały na możliwość ich wykorzystania przy odbudowie sklepienia w części prezbiterialnej. Podjęto zatem decyzję o wykorzystaniu wszystkich zachowanych elementów architektonicznych i wmontowaniu ich w odbudowywane sklepienie. Zamontowany został zachowany w całości zwornik główny z Madonną tronującą, a w części prezbiterialnej wszystkie elementy oporów sklepienia: spływy i wsporniki. Uzupełnienia brakujących elementów spływów sklepiennych wykonane zostały w formach nawiązujących do historycznych. Analogiczną metodykę przyjęto dla rekonstruowanych sklepień
...............................................................................
4 | Wnętrze kościoła zamkowego po zakończeniu ostatniego etapu prac budowlano-konserwatorskich w latach 2014-2016 5 | Ściana zachodnia kościoła z emporą po zakończeniu prac konserwatorskich 6 | Refektarz Mnichów w Wieży Kleszej, stan z marca 2016 r. ...............................................................................
trowersyjnych decyzji konserwatorskich z czasu prac tzw. restauracji Steinbrechtowskiej, zdecydowano o wprowadzeniu posadzki kamiennej. Ponieważ pojedyncze płyty kamienne z usuniętej posadzki zostały użyte wtórnie w kilku miejscach na zamku, i znajdują się tam do dziś, możliwe było przeprowadzenie badań petrograficznych (składu chemicznego skał) w celu ustalenia ich proweniencji. W ich wyniku stwierdzono, że kamień ten pochodzi ze złóż
6
Spotkania z Zabytkami
7-8 2016 |
15