REALIZM SOCJALISTYCZNY W WARSZAWIE
Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa była jedną z największych inwestycji mieszkaniowych kraju, nie licząc – oczywiście – wznoszonych od podstawy miast: Nowej Huty (projekt z 1950 roku, Tadeusz Ptaszycki z zespołem)77 i Nowych Tychów (projekt z 1951 roku, Hanna Adamczewska i Kazimierz Wejchert)78. Stała się niemal masowo powielanym wzorcem dla mniejszych, bardziej kameralnych dzielnic miast wojewódzkich i powiatowych, przede wszystkim zaś: Kościuszkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej na osi ulicy Świdnickiej i placu Kościuszki we Wrocławiu (1954-1956, projekt Romana Tunikowskiego z zespołem)79, a także Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej przy alei Grunwaldzkiej w Gdańsku-Wrzeszczu i placu Obrońców Stalingradu w Kielcach80. Układ urbanistyczny i architekturę MDM porównywano w literaturze z berlińską Karl-Marx-Alee81. Bibliografia Dyskusja na temat Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej „Architektura” 1951/7, s. 234-239. Garliński 1953, s. 64-79. Jankowski 1955, s. 119 i nn. Jankowski Stanisław, Knothe Jan, Sigalin Józef, Stępiński Zygmunt: Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa „Architektura” 1951/7, s. 223-233. Majorek A.: Oś Stanisławowska „Stolica” 1951/1, s. 4. Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa „Stolica” 1950/35, s. 4-7. Sigalin Józef: Plan realizacji MDM „Stolica” 1950/35, s. 8-9. Wolski Aleksander: Z.O.R. rozpoczyna budowę MDM „Stolica” 1950/35, s. 3. Plac Konstytucji i jego otoczenie Ta część MDM została przeznaczona do realizacji w pierwszej dwulatce, a prace przy wykopach rozpoczęto 1 sierpnia 1950 roku. Projekt placu był dziełem Józefa Sigalina, Jana Knothego, Stanisława Jankowskiego i Zygmunta Stępińskiego. Zaplanowany na rzucie wydłużonego prostokąta, wysuwał się wyraźnie na zachód w stosunku do osi Marszałkowskiej, aby objąć wylot nowego odgałęzienia tej arterii – ulicy Waryńskiego. Bieg dotychczasowych przecznic uległ przerwaniu lub zakłóceniu. Historyczne fragmenty Koszykowej, Pięknej i Śniadeckich znalazły się na zapleczu nowych
Garliński 1953, s. 80-92. „Architektura” 1956/1, s. 5-10. „Miasto” 1955/2. 79 Atlas architektury Wrocławia, t. 2, Wrocław 1998, s. 93. 80 Stefański 1982, s. 62. 81 Lorek 2007. 77 78
79