NEONY ulotny ornament warszawskiej nocy

Page 74

143. Aleje Jerozolimskie, róg Nowego Światu: neony „Ruch” i „Klub Międzynarodowej Prasy i Książki” (Nowy Świat 15), PKO i sklepu LUX (Al. Jerozolimskie 28) oraz biura podróży „Orbis” (Bracka 16). Stan z 1968.

Litera ta imitowała pałeczkę gongu. Narożnik budynku nad „Gongiem” zwieńczył w 1963 r. dachowy neon z tekstem RADIO I TELEWIZJA od strony zachodniego szczytu domu, który ponad napisem (dziś trudnym do odcyfrowania w drugiej części od strony Alej Jerozolimskich) ukształtowano w wielobarwne wizerunki radioodbiornika, telewizora i radia przenośnego. Po tej samej stronie Alej Jerozolimskich, ale między ul. Bracką i Nowym Światem, globus i semafor „Orbisu” nie były jedynymi ozdobami neonowymi. Pośrodku grupy kamienic zamontowano pionowy semafor ze strzałką u dołu i napisem L-U-X (sklep z artykułami oświetleniowymi), w którym czerwone litery zostały przedzielone małymi wizerunkami artykułów z oferty sklepu, w tym żarówki. Narożnik kamienicy nr 28 (w sąsiedztwie dzisiejszego „Empiku”) zwieńczono dachowym, dwubocznym neonem z napisami PKO – czerwonymi, na tle błękitnych linii. Kamieniczka „Empiku” miała przeciągniętą wzdłuż gzymsu błękitną listwę świetlną, na której – od strony Alej Jerozolimskich – umieszczono około 1958 r. czerwono świecący napis: MIĘDZYNARODOWY KLUB PRASY I KSIĄŻKI. Zastąpił on neon 72 | Neony – ulotny ornament warszawskiej nocy

144. Aleje Jerozolimskie, od Brackiej do Mostu Poniatowskiego. Neony „Orbisu”, sklepu „Lux” oraz „czytajcie książki <Iskier>” (Aleje Jerozolimskie 6). Fot. Janusz Pokorski, 1976.

o treści „Klub międzynarodowej książki” z 1951 r. Na zdjęciu opublikowanym w 1968 r. widać dodane dwa elementy od strony Nowego Światu – ukośny napis Ruch (typowe liternictwo logo) oraz, nad narożnikiem – dwie przecinające się żółte orbity (protonu i neutronu) z białym atomem w środku układu. Za Nowym Światem, na domach stojących między Alejami Jerozolimskimi a ul. Smolną, dominował neon z napisem CZYTAJCIE KSIĄŻKI ISKIER oraz dwie ramy wypełnione graficznymi motywami, których kształt trudno dziś zinterpretować. Od strony zachodniej do budynków tych doklejono szklany pawilon z dachowym zawijasowym neonem Gastronomia. Po drugiej stronie Alej Jerozolimskich, na gmachu BGK, długo jeszcze królował stary, wspomniany już, czerwony neon PZU, utrwalony m.in. na zdjęciu z 1965 r. Drugą, ważną arterią oświetlaną neonami już od końca lat 50. była krzyżująca się z Alejami Jerozolimskimi ul. Marszałkowska. Najwcześniejsze napisy świetlne pojawiły się w rejonie pl. Konstytucji. W 1959 r. krytyka chwaliła abstrakcyjną, neonową ozdobę, której dokładnej lokalizacji nie zdołaliśmy odtworzyć: neon w postaci trzech linii na architrawie


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
NEONY ulotny ornament warszawskiej nocy by Fundacja Hereditas - Issuu