napisy: UBEZPIECZENIA (od ul. Brackiej) i OSZCZĘDNOŚCI (od Alej Jerozolimskich). Jeszcze jeden, nieduży neon z typowo opracowanym napisem P.K.O. pojawił się około 1936 r. nad balustradą tarasu wschodniej Hali Mirowskiej, od strony pl. Żelaznej Bramy. Na balustradzie mniejszy napis głosił: EKSPOZYTURA NOWOLIPKI 10. Narożnik wieży gmachu przy ul. Jasnej 6, róg Boduena, ozdobiono w 1939 r. reklamą działającego tu Towarzystwa Ubezpieczeń „Vita-Kotwica”. Na tle piramidalnego dachu wieży zamontowano neon w kształcie okręgu, wewnątrz którego osadzono m.in. inicjał V i kotwicę. Sam narożnik wieży, na wysokości wszystkich pięciu pięter, został pokryty pionowym napisem: UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE. Znacznie skromniejszy neon VESTA, reklamujący towarzystwo ubezpieczeń o tejże nazwie, stanął u podstawy narożnej hełmu wieżyczki domu przy ul. Moniuszki 6, róg Jasnej. Równie skromny charakter miał neon HOTEL WIEDEŃSKI przy ul. Marszałkowskiej 102, róg Widok, który dotrwał do likwidacji firmy w 1938 r. Do najpóźniejszych należał dwukondygnacyjny neon z napisem HOTEL/EUROPEJSKI zamontowany nad narożnikiem od strony obecnej ul. Karaszewicza-Tokarzewskiego. Bardziej skomplikowanie wygląda historia reklam świetlnych na hotelu „Polonia”. Na pocztówce z wczesnych lat 20. widać na kalenicy dachu bliźniacze napisy POLONIA, które z pewnością były jeszcze zestawione z żarówek. Powtórzenie napisu może sugerować, iż pierwotnie był on dwujęzyczny. W pewnym
55. Neon firmy „Puls” – Krakowskie Przedmieście 4, róg Oboźnej, ok. 1938.
momencie znikł i po jakimś czasie został zastąpiony trójdzielnym napisem neonowym: HOTEL – POLONIA – PALACE. Spośród instytucji związanych z wysoką kulturą tylko jedna pozwoliła sobie na reklamę dachową. Neon Teatr Polski umocowano w zwieńczeniu budynku magazynowego przy ul. Karasia (obok do dziś istniejącej kamienicy przy Oboźnej 11) w ten sposób, że swym frontem był on zwrócony nie ku uliczce przed teatrem, ale w stronę Krakowskiego Przedmieścia. Zwracały uwagę estetycznie uformowane, pisane litery napisu. Jedyne kino z neonową reklamą dachową otwarto krótko przed wojną przy pl. Trzech Krzyży 2, róg ul. Prusa, gdzie dziś stoi gmach hotelu „Sheraton”. Północną ścianę szczytową nowoczesnego gmachu wieńczył nieduży neon z nazwą kina: NAPOLEON. Drugi neon (KINO) ustawiono na dachu przy prawym skraju fasady, trzeci zaś (znów NAPOLEON) umieszczono pod skrajnym, lewym oknem na ostatnim, piątym piętrze gmachu, zakrywając otwór świetlną ramą, wewnątrz której wyświetlały się zapewne jakieś motywy graficzne związane z aktualnym repertuarem. Do najstarszych przy Krakowskim Przedmieściu należał jednorzędowy neon KURIER WARSZAWSKI, zamontowany na należącym do tej gazety budynku przy Krakowskim Przedmieściu 40, róg Karowej. Istniał już w 1929 r., co udowadnia kadr ze wspomnianego już filmu Mocny człowiek. Ogromny, świetlny napis KĄPIELE uwieńczył czteropiętrową kamienicę z łaźnią Fajansa pod numerem 58, a inny wielki neon z dwu-
54. Neon łaźni Fajansa – Krakowskie Przedmieście 58, ok. 1930. Neony – ulotny ornament warszawskiej nocy | 33