praga północ
30
Piekarnia Wł. Pyrzakowskiego/J. Roguskiego Adres obiektu: ul. Środkowa 20 Data powstania: ok. 1865 r. / 1930 r. Użytkownik: prywatny / nieużytkowany Historia obiektu Budynek frontowy przy ul. Środkowej został wzniesiony już przed 1865 r. i był jednym z pierwszych murowanych obiektów na terenie Nowej Pragi. Nie wiemy dokładnie, kiedy na tyłach kamieniczki powstała piekarnia, najprawdopodobniej w trzeciej ćwierci XIX w. Na początku XX w. mieściła się tu piekarnia „Corso” należąca do Władysława Pyrzakowskiego. W 1930 r. wymienia się tu piekarnię „Współczesną” J. Roguskiego. Opis Kamieniczka frontowa na planie prostokąta, jednokondygnacyjna, sześcioosiowa. W skrajnych osiach otwory drzwiowe. Elewacja otynkowana, jej dekoracja ogranicza się jedynie do skromnego, profilowanego gzymsu. Oficyna zajmuje południową stronę posesji. Pełniła funkcje mieszkalno-produkcyjne. W jej wschodnim narożniku funkcjonowała piekarnia. Murowana z cegły, pierwotnie otynkowana, obecnie z resztkami tynku. Dwukondygnacyjna, o prostej elewacji ozdobionej jedynie profilowanym gzymsem koronującym. Nad piekarnią ceglany komin o profilu okrągłym, z dekoracyjnym, kostkowym gzymsem. Uwagi Zespół znajduje się gminnej ewidencji zabytków. Jako jeden z najstarszych budynków Nowej Pragi powinien został objęty ochroną prawną. Lata zaniedbań, akty wandalizmu i brak użytkownika powodują postępującą coraz szybciej degradację.
1
3
2 1 2 3 4
Widok od dziedzińca. Zdjęcie archiwalne z 1983 r. Tylna ściana i komin. Stan z 2009 r. Widok z posesji sąsiedniej. Stan z 2008 r. Kamienica od ul. Środkowej. Stan z 2009 r.
4
................................................................................................................................................................
Bibliografia Jeziorański A., Księga adresowa przemysłu fabrycznego w Królestwie Polskim, Warszawa 1905. Pilich M., Ulice Nowej Pragi, Warszawa 2003. Sroka A., Przemysł fabryczny w Królestwie Polskim, Warszawa 1910.
75