26
praga północ
Stalownia Warszawska (Praska) Adres obiektu: ul. Szwedzka 2 Data powstania: od 1880 r., rozbudowa 1921-29 r. Użytkownik: WKU, firmy prywatne, magazyny, warsztaty samochodowe. Historia obiektu Początki Stalowni związane są z warszawską firmą „Lilpop, Rau i Loewenstein”, która w 1878 r. otrzymała zgodę na budowę nowej huty, mającej dostarczać niezbędnego surowca do stale rozwijającej się produkcji firmy. W tym celu zakupiono spory teren (o powierzchni 6,5 ha) na Nowej Pradze, pomiędzy ulicą Szwedzką, torami kolei Petersburskiej, torami linii obwodowej i ulicą Nowopraską (później Stalową). Stalownia została uruchomiona już w 1879 r. i produkowała głównie szyny kolejowe, elementy do podwozi wagonów kolejowych oraz kół. Był to wówczas największy zakład na terenie Królestwa Polskiego, pokrywający blisko 80% państwowego zapotrzebowania na szyny kolejowe. Powstanie Stalowni stało się impulsem do jeszcze szybszego rozwoju dzielnicy. Zakład na Szwedzkiej istniał do 1888 r., kiedy to produkcję przeniesiono nad Don, a w zabudowaniach na Pradze umieszczono rosyjskie warsztaty artyleryjskie (teren został zakupiony przez Zarząd Okręgowy Artylerii Okręgu Wojennego). Po 1918 r. carskie warsztaty zostały przejęte przez Wojsko Polskie. Umieszczono tu też wtedy laboratorium prototypów karabinów (tu powstała m.in. baza dla polskiego karabinu przeciwpancernego P2 IB). W czasie wojny Zbrojownia została przejęta przez Wehrmacht. Przed wkroczeniem wojsk radzieckich w 1944 r. część z budynków została wysadzona. Po wojnie obiekt do 2000 r. był w użytkowaniu Wojska Polskiego.
1
1
68
2
2
3 4
Budynek fabryczny Stalowni. Stan z 2009 r. Elewacja hali produkcyjnej. Stan z 2009 r. Bud. produkcyjny Stalowni i magazyn. Stan z 2009 r. Bud. produkcyjny Stalowni. Stan z 2009 r.