24
praga północ
Warszawska Piekarnia Mechaniczna Adres obiektu: ul. Stolarska 2/4 Data powstania: 1902 r. Użytkownik: prywatny Historia obiektu Po założeniu w 1861 r. przez Ksawerego Konopackiego osady Nowa Praga w tym rejonie zaczęły powstawać liczne niewielkie zakłady produkcyjno-przemysłowe. Piekarnia przy ul. Stolarskiej jest jednym z ostatnich zachowanych reliktów tej zabudowy. W 1936 r. jej właścicielami byli Stefan Wiechowicz i Stanisław Murawski. Obiekt był na bieżąco użytkowany i konserwowany, dzięki czemu w dobrym stanie funkcjonuje do dziś. Opis Budynek jest jednokondygnacyjny, z attykowym cokołem, z dachem dwuspadowym krytym papą. Na planie zbliżonym do litery U – z niewielkim dziedzińcem. Nad dachem piekarni dominują dwa kominy o planie kwadratu zwężające się ku górze: ceglane, spięte metalowymi obręczami. Budynek jest wymurowany z cegły ceramicznej, nieotynkowany. Elewacje uzyskały typową dla dziewiętnastowiecznej architektury przemysłowej dekorację w cegle. Bardzo skromny detal ogranicza się do lizen, ozdobnych gzymsów układanych z wozówek i główek cegieł, a także łuków nadokiennych z kluczem pośrodku. W prawie niezmienionym kształcie zachowały się wnętrza piekarni – żeliwna kolumienka podpierająca stropy odcinkowe, a także część wyposażenia (m.in. piec do wypieku chleba). Ulice sąsiadujące: Letnia i Stolarska wyłożone są nawierzchnią z otoczaków/kocich łbów.
2
1 1 2 3
Elewacja od strony ul. Stolarskiej. Stan z 2009 r. Elewacja od strony ul. Letniej. Stan z 2009 r. Widok od ul. Szwedzkiej. Stan z 2009 r.
Uwagi Piekarnia przy Stolarskiej jest drugim, obok piekarni Rajcherta przy ul. Grochowskiej, takim zakładem na Pradze.
3
................................................................................................................................................................
66
Bibliografia Jeziorański A., Księga adresowa przemysłu fabrycznego w Królestwie Polskim, Warszawa 1905. Pilich M., Ulice Nowej Pragi, Warszawa 2003. Pilich M., Warszawska Praga. Przewodnik, Warszawa 2005. Pustoła-Kozłowska E., Mapa budownictwa przemysłowego Warszawy, Warszawa 1983 w: Archiwum WUOZ. Sroka A., Przemysł i handel Królestwa Polskiego, Warszawa, r. 1908-1912.