powodowało, że Górny Śląsk nie stanowił izolowanej prowincji. Secesyjne formy w Bytomiu, jednym z najbardziej zaniedbanych, a jednocześnie jednym z najciekawszych i najbogatszych w zabytki miast Górnego Śląska, pojawiły się 2 | Personifikacja sztuki rzeźbiarskiej autorstwa Antoniego Kapsta z widocznym na dole herbem Trzy Tarcze
2
16
| Spotkania z Zabytkami
9-10 2012
wcześniej niż w sąsiednich miastach za sprawą pochodzącego z Monachium Carla Bruggera (1853-1935), który w 1900 r. został architektem miejskim Bytomia. Zaprojektował tu m.in.: Dom Kalek pod wezwaniem Ducha Świętego (obecnie Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 4 przy ul. Legionów 4), Królewski Instytut Higieny (obecnie Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna SANEPID przy ul. Moniuszki 25), dom własny przy ul. Powstańców Warszawskich nr 31, wille nadburmistrza Georga Brünninga przy ul. Legionów nr 4 oraz kilka szkół. Cechą charakterystyczną, powtarzającą się w realizacjach jego projektów jest pokrycie elewacji kolorową klinkierową cegłą. Śmiałością i dynamiką form wyróżnia się najwcześniejszy projekt Bruggera – budynek Miejskiej Wyższej Szkoły Realnej (obecnie IV Liceum Ogólnokształcące przy pl. Władysława Sikorskiego) powstały w 1901 r. Detal architektoniczny zastąpiono tu zgeometryzowanymi wzorami, ukształtowanymi przez różnobarwne lica cegieł, które imitują boniowanie oraz kapitele pilastrów. W obiekcie wyróżnia się najbardziej dekoracyjny element – ryzalit elewacji frontowej. Zwraca również uwagę stolarka – delikatne podziały okien, drzwi, dekoracyjna klatka schodowa, szafy, a przede wszystkim wnętrze szkolnej auli. W drewnianych zdobieniach drzwi prowadzących do drugiej części auli powtarza się motyw sowy – symbolu mądrości. Sowy zobaczymy także na używanych do dziś, finezyjnie wykonanych gablotach na pomoce dydaktyczne. W stylu secesyjnym tworzyli w Bytomiu nie tylko miejscowi budowniczowie, tacy jak Karl Mainka (1867-1941) − kamienice przy ul. Bolesława Chrobrego 28, 30, 32, 34, przy Rynku 21, Max Schön − kamienica przy ul. Piłsudskiego 5 oraz wille przy ul. Czarneckiego 4 i 6 czy Konrad Segnitz (1857-1909) − kamienice przy ulicach Powstańców Warszawskich 13, Jainty 18, Moniuszki 13, 15 oraz przy Rynku nr 20, ale także czołowi architekci Wrocławia: Wilhelm Heller − kamienice przy ulicach Dworcowej 22, Moniuszki 8, Krawieckiej 3, Batorego 32 i 34 oraz Alwin Wedemann (1870-1951) − kamienice przy Rynku nr 22 i 23. Secesja przejawiała się w formie poszczególnych budynków, ale przede wszystkim w detalu – dekoracjach malarskich, rzeźbie,