5-6 2010 dodatek

Page 25

Akt erekcyjny pomnika grunwaldzkiego, 1910 r. (fot. w zbiorach Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Archiwum Ignacego Jana Paderewskiego) Przemówienie Ignacego Jana Paderewskiego podczas odsłonięcia pomnika, 1910 r. (fot. w zbiorach Archiwum Państwowego w Krakowie)

kopolski, co w oczach współczesnych miało dodatkowe symboliczne znaczenie. Dziesiątego czerwca 1910 r. zakończono pomyślnie prace nad cokołem, a w połowie miesiąca do Krakowa przyjechał Wiwulski. Po jego przyjeździe, w końcu czerwca, ustawiono odlane w brązie rzeźby, z wyjątkiem posągu Władysława Jagiełły. Z powodu pogorszenia stanu zdrowia artysty nie zdążono z wykonaniem odlewu głównej postaci monumentu. Do odlewni posąg oddano dopiero w czerwcu, wykonanie rzeźby miało potrwać aż sześć miesięcy, zatem niemożliwe było przywiezienie jej na odsłonięcie pomnika. Zdecydowano więc, by umieścić na pomniku odlew gipsowy, odpowiednio

zabezpieczony, a dopiero później zastąpić go rzeźbą w brązie. Trzeciego lipca 1910 r. pracowano jeszcze nad skwerem i trybunami. Odsłonięcie pomnika nastąpiło pierwszego dnia „triduum grunwaldzkiego”, w piątek 15 lipca. Okolicznościowe przemówienia wygłosili: marszałek krajowy Stanisław Badeni, fundator Ignacy Jan Paderewski oraz prezydent Krakowa Juliusz Leo. Paderewski powiedział: „Dzieło, na które patrzymy, nie powstało z nienawiści. Zrodziła je miłość głęboka Ojczyzny nie tylko w jej minionej wielkości i dzisiejszej niemocy, lecz też i w jej jasnej, silnej przyszłości... Zrodziła je miłość i wdzięczność dla tych przodków naszych co nie po łup, nie po zdobycz szli na walki pole, ale w obronie dobrej, słusznej


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.