Bakım esnasında ihtiyaç duyulan malzeme, takım ve teçhizatların hazır bulundurulması için yapılan faaliyete tedarik demiştik. Bu tedarik sürecinin sağlıklı tesis edilmesi, uçak bakım maliyetlerini düşürmenin ve uçakların uçabilir durumda faal olarak tutulabilmesinin önemli bir unsurudur. Uçak bakım süreçlerinde tedarik zincirini sağlıklı değerlendirebilmek için bu süreci etkileyen faktörler ve sürecin içerisindeki unsurların bilinmesi önem arzeder.
Sektöre Genel Bakış Havacılık sektöründe uçuş gelirlerinin temel kaynağı yolcuların uçacakları koltuklar için ödedikleri bedeldir. Temel gelir kaynağının artırılması uçakların maksimum süre havada uçması ile mümkündür. Uçakların bakım gereksinimi dolayısıyla uçmuyor/ uçamıyor olmaları gelir kaybını doğurur. Bu yüzden planlı veya plansız bakım ihtiyaçlarının mümkün olduğu kadar kısa tutulması uçağın gelir getirmek üzere sürekli uçabiliyor durumda olması açısından çok önemlidir. Bakımın yapılması için gerekli olan temel unsurlar; bakımın yapılacağı uygun bir tesis, bakım yapacak yetkili personel ve bakım esnasında ihtiyaç duyulan takım, teçhizat ve malzemedir. Tüm bu unsurların bakım esnasında hazır olmasının bakım süresinin kısaltılması açısından hayati öneme sahip olduğu aşikârdır. Bakım için gerekli malzemeler hazır ise bekleme olmadan işlemler ilerleyecektir. Aksi tak-
28
dirde bakım süreci aksayacak ve gerekli malzemeler gelene kadar bekleme olacaktır. Planlı veya plansız bakım ihtiyaçları için tüm bu unsurların gerekli miktarda mevcut olması elzemdir. Çeşitli metotlar ve yaklaşımlar ile yapılacak planlamanın, tüm bakım ihtiyaçlarını minimum maliyetler ile çözmesi beklenir. Ancak plansız ihtiyaçların yönetilmesi konusu kendi içerisinde bir dilemma içerir; bir yanda, bakım ihtiyaçlarını az yatırım ile giderme usulünü seçerek bakım süreçlerinde eksiklikler dolayısıyla olası gecikme ihtimallerini artırmak, diğer yanda gecikme olasılığını düşürmek için çok yüksek yatırım yaparak yüksek maliyetlere katlanmak. Bu iki uçtan uzaklaşmaya çalışarak optimum bir yatırımın yapılması havacılık firmalarının yönetmesi beklenen önemli bir konudur. Bu arada göz önünde bulundurulması gereken diğer bir unsur, ihtiyaç duyulan malzemenin
kritikliğidir. Uçak üzerindeki malzemelerin bir kısmı uçuş güvenliğini etkileme açısından daha kritik öneme sahipken, bir kısmı ise görece daha az öneme sahiptir. Bu yüzden daha kritik bir malzemenin ihtiyaç anında yokluğu bakım sürecinin aksamasına ve uçağın yerde kalmasına sebep olur. Bakım esnasında ihtiyaç duyulan malzeme, takım ve teçhizatların hazır bulundurulması için yapılan faaliyete tedarik demiştik. Bu tedarik sürecinin sağlıklı tesis edilmesi, uçak bakım maliyetlerini düşürmenin ve uçakların uçabilir durumda faal olarak tutulabilmesinin önemli bir unsurudur. Uçak bakım süreçlerinde tedarik zincirini sağlıklı değerlendirebilmek için bu süreci etkileyen faktörler ve sürecin içerisindeki unsurların bilinmesi önem arzeder.